Việc để làm và nơi để đến
Cái đêm trước ca mổ chị chẳng có bữa tối xã giao nào phải đến dự, không có buổi lễ trao giải thưởng nào, không có những buổi họp mặt kết giao. Chị bất chợt nảy ra một kế hoạch ở ghế sau chiếc taxi khi chị bước lên yêu cầu người lái xe đi đường Inner Drive. Chị hình dung ra chiếc ghế sofa của mình, hai con mèo, gọi món gì đó ngon lành về nhà, và một chai rượu vang mà chị vẫn để dành. Họ yêu cầu ta không được ăn bất kỳ thứ gì trong vòng mười hai tiếng đồng hồ trước đó, nhưng nói thật nhé, như thế quá là vô lý, đúng không - cơ hội cuối cùng cho ta được có một bữa ăn bình thường trong biết bao lâu chứ?
Chị không mang theo công việc nào về, không phải đêm nay, vì công việc sẽ không phải là cách thích hợp để trải qua buổi tối. Tuy vậy bất kỳ khi nào không có công việc, ngay cả trong thời gian đi một cuốc taxi, chị cũng bắt đầu cảm thấy bồn chồn. Cũng may đó là một cuốc xe ngắn. Chị trả tiền cho lái xe và bước ra trước một tòa nhà lừng lững. Chị sống trong căn hộ tầng trên cùng trông ra mép nước uốn lượn như bờ hồ Michigan.
Người gác cửa đứng ở vị trí của mình trong sảnh chính; họ chào nhau và chị bước về phía thang máy. Bên trong căn hộ, chị trút bỏ một bên giày cao gót trong khi treo chìa khóa của mình lên mắc. Chị trượt bỏ nốt chiếc còn lại, và với hai chiếc giày trong một tay, bước dọc hành lang tới nơi bộ pyjama của chị đang đợi. Luồn người vào bộ pyjama - thế này mới đúng chứ. Đây là một nơi dễ chịu để nương náu, chị tự nhủ với mình, ở ngay đây trong căn hộ này, và luồn người vào bộ quần áo ở nhà màu hồng như đồ bệnh viện cùng chiếc áo khoác mỏng kéo khóa - đó là việc đúng đắn để làm.
Ở bàn bếp chị tự rót cho mình một ly rượu vang. Chị hồi tưởng lại ngày hôm đó, chị không đừng được. Chris Yop đổ gục xuống khi chị thông báo cái tin đó. Nếu Martin mà ở đây, chị sẽ kể cho anh nghe, một người đàn ông trưởng thành mà còn đi khóc chứ! Liệu anh có làm thế không? Tất nhiên anh sẽ không đời nào khóc rồi! Để em nói cho anh nghe điều này, em nghĩ em đã trở nên miễn nhiễm với những cảm xúc dây dưa này. Việc anh ta khóc ấy à? Em chẳng thèm bận tâm tí nào luôn. Anh muốn biết lúc nào thì em mới cảm thấy gì đó à? Đó là với người nói với em rằng, Lynn, làm việc cho chị thật là tuyệt vời, và tôi hiểu chẳng qua là chị bắt buộc phải làm thế này thôi - đó mới là người em thấy thương. Những người đó làm em dằn vặt đến chết. Còn một người đàn ông trưởng thành mà khóc ấy à? Ồ, không. Và anh nghe chuyện này nhé! Một tiếng sau, anh ta vẫn còn thò mặt ra đi họp. Em bước vào, anh ta đang ngồi sẵn trong phòng làm việc của em. Em vừa mới sa thải anh ta xong, vậy mà giờ anh ta đang ngồi trong phòng làm việc của em. Em bảo anh ta, Chris, anh phải rời khỏi đây. Chúa biết là em không thể nào chịu đựng nổi họ cứ nấn ná quanh đó!
Chờ chút - chị vừa mới nói phần cuối cùng to thành tiếng thì phải? Một mối nguy hiểm của việc sống một mình. Một trong hai con mèo đang ngước lên nhìn chị từ dưới sàn nhà. Hay là đó chỉ là một cái nhìn đòi ăn nhỉ? Chị tự nhắc nhở mình - Martin thực ra đâu có ở đây đâu, Lynn. “Nhưng mày thì có, đúng không, Friday,” chị nói, cúi xuống gại gại lên bộ lông đen bóng của con mèo. Con mèo cong lưng lên và đòi thêm nữa. “Đúng rồi, mày ở đây,” chị nói, “và tao cũng thế, và ai thèm anh ta chứ?” Chị ngồi thẳng dậy và nhấp một ngụm rượu vang khác. Hãy nhìn tất cả những chiếc ghế này mà xem! Tổng cộng có đến bốn chiếc ghế quanh bàn bếp! Tại sao mình lại cần đến bốn chiếc ghế nhỉ? Điều quan trọng là chị đừng có phàn nàn về bất kỳ điều gì, giờ đây khi chị đã ở nhà. Chị đã ở nhà, ở nhà hẳn luôn. Đừng suy nghĩ gì nữa, đừng suy nghĩ gì nữa, đừng suy nghĩ gì nữa.
Chị tự hỏi lúc này Martin đang ở đâu. Anh có ở chỗ làm không? Bây giờ là mấy giờ nhỉ? Sáu giờ bốn mươi lăm, tất nhiên là anh đang ở chỗ làm. Đừng suy nghĩ gì nữa. Anh sẽ ở chỗ làm suốt nhiều tiếng đồng hồ cho mà xem. Thôi đi. Ấy thế mà hôm nay Lynn Mason lại nghỉ việc sớm. Hai hồ sơ dự thầu mới quan trọng, có vai trò tuyệt đối không thể thiếu cho tương lai của công ty, và những chiến lược cho cả hai hồ sơ này vẫn cần được vạch ra với bộ phận khách hàng, nhưng Lynn đã rời văn phòng vào một giờ hợp lý, để về nhà với những con mèo của mình, để trải qua buổi tối trước ca phẫu thuật theo một cách thật thư giãn, nghỉ ngơi bằng cách xem ti vi một chút, lên giường sớm và đánh một giấc ngon lành cả đêm luôn. Điều gì còn có thể tốt hơn, hấp dẫn hơn thế chứ? Đừng nghĩ về Martin nữa. Và giả sử chị có bị cám dỗ đi nữa, hãy nhớ mà xem - đó là Martin ở chỗ làm . Chỉ là một người đàn ông ngồi bên bàn làm việc, gắt gỏng và bẩn thỉu với những thứ mùi hôi hám cả ngày, bận bịu với vấn đề pháp lý tẻ ngắt nào đó. Thử hình dung sự có mặt của anh ở đây ngay lúc này sẽ chán ặc như thế nào. Làm sao chị lại có thể mong muốn điều đó, với tất cả những gì chị có ở ngay đây - đồ ăn Tàu đang trên đường đến, và ngần ấy những chiếc ghế để mà lựa chọn.
Người gác cửa gọi lên từ dưới sảnh. Đồ ăn của chị đã được đưa đến. Ơn Chúa, cho anh ta lên. Nếu anh ta dễ thương, chị sẽ quyến rũ anh ta. Không đùa đâu. Việc đó coi như xong, coi như quyết rồi. Tưởng chị có thời gian mà chơi trò mèo vờn chuột đêm nay chắc? Không, chỉ cần anh ta dễ thương đôi chút thôi, chị sẽ ngã vào lòng anh ta ngay trong hành lang. Chậc, không phải là trong hành lang. Tại sao anh không vào bên trong nhỉ? Anh làm ơn đóng cửa lại hộ tôi được không? Những anh chàng đưa hàng kiểu gì chẳng mơ về chuyện này. Có lẽ là chọn một bộ pyjama khác chăng? Bộ đồ ở nhà màu hồng và cái áo khoác kéo khóa này - trông không được người-tình-của-đêm cho lắm. Chị cần một chiếc áo choàng mặc trong nhà, bên trong không mặc gì hết. Bởi vì tất cả nghe cứ như một lời nói đùa cho đến khi bạn hiểu rằng phải có ai đó là người cuối cùng giữ ngực chị trong miệng của anh ta - đêm nay - và chị thực sự không muốn đó là Martin.
Nhưng anh ta đến rồi đi. Chàng thanh niên người châu Á, trông cũng duyên, nhưng chị mất hết can đảm. Chị mang thức ăn lại ghế sofa. Cảm giác thoải mái ban đầu được ngồi trên ghế sofa - đúng thế, đây là nơi đúng đắn để ở, ngay tại đây, và bật ti vi lên là điều đúng đắn để làm. Chị vừa ăn tối và uống rượu vang vừa xem một tập phim The Simpsons , và nửa tiếng đồng hồ sau niềm tin tưởng của chị vẫn gần như nguyên vẹn.
Đến ly rượu vang thứ ba, chị tự nhắc lại với mình: Đây là một nơi đúng đắn để ở, ngay tại đây, và việc này là điều đúng đắn để... không biết Martin đang làm gì nhỉ? Anh ấy đang làm việc. Lynn, mày biết điều đó rồi còn gì. Anh ấy sẽ còn ở đó nhiều tiếng đồng hồ nữa. Hãy nghĩ đến người khác đi. Tự hỏi... tự hỏi không biết ở rạp đang chiếu những phim gì nhỉ. Khi có thời gian, chị thích đi xem phim. Mặc dù bao giờ cũng sẽ tốt hơn nếu đi xem phim với một ai đó. Một mình, luôn có khoảng mười phút khó xử đó giữa lúc ta đến và lúc họ giảm bớt ánh sáng để chiếu phần giới thiệu khi mà dù biết là vô lý ta vẫn tin rằng tất cả mọi người trong rạp đều đang chằm chằm nhìn ta vì ta là một phụ nữ đi xem phim một mình. Có lẽ cũng là điều hay khi mà chị đang ở đây trên chiếc ghế sofa này, thay vì bồn chồn chờ đợi một bộ phim nào đó bắt đầu. Đây là nơi đúng đắn để ở. Trừ phi giải pháp thay thế là một bộ phim chiếu rạp cùng với Martin.
Ti vi cũng chẳng có gì hay ho. Chị tắt nó đi, đứng dậy, thực hiện quá trình di chuyển lạnh chân từ thảm sang nền gạch - nhưng trong bếp có gì cho một người đang muốn được xả láng nhỉ? Không ăn trong mười hai tiếng đồng hồ cái con khỉ. Đây có thể là nó đây. Xem nào - món kem gì đó đã đóng tuyết. Trong tủ chạn có gì nhỉ? Một phần ba túi kẹo dẻo. Thề có mạng sống của chính mình là chị không thể nhớ nổi đã mua những thứ này. Chị chẳng hề khoái bất kỳ thứ gì trong số này - mặc dù vậy khi chị chuyển sự chú ý của mình sang việc dọn dẹp cái tủ quần áo trong phòng ngủ, chị vẫn mang theo hộp kem đi cùng. Đúng là cứng cong cả thìa. Điều gì thôi thúc chị làm việc đó , đi dọn dẹp ấy? Chị chọc thìa vào hộp kem sau mỗi đống hổ lốn được chị lôi ra từ trong tủ và tống sang phòng dọn dẹp. Kể cũng sẽ tốt, chị tự nhủ, khi có một cái tủ quần áo gọn ghẽ tinh tươm trong quá trình hồi phục của mình.
Mười lăm phút sau chị không còn muốn dọn dẹp tủ quần áo nữa. Vào đêm nay trong tất cả các đêm, dọn dẹp tủ quần áo là sao? Chẳng lẽ chị chỉ có trí tưởng tượng kém cỏi đến thế, đó là tất cả những gì chị có thể nghĩ ra sao? Hãy thử hình dung nếu một đêm trong cả đời người được nhìn nhận giống như một nhà khoa học có thể nhìn nhận nó, hoặc giống như một dạng sinh vật nào đó nghiên cứu các giống loài của chúng ta, và kể từ cái đêm đó trở đi, giá trị của toàn bộ cuộc sống này được hình thành nên. Chẹp, chị không muốn cuộc đời mình được đánh giá bởi những chương trình ti vi chị đã xem hoặc cái tủ đồ mà chị đã dọn dẹp. Hơn nữa, cái thứ kem chết tiệt đó cần có một cái cuốc chim. Từ bỏ tất thảy mọi thứ, chị quay vào bếp và uống nốt chai rượu vang.
Martin bốn mươi lăm tuổi và chưa bao giờ kết hôn. Cha mẹ anh ly dị khi anh còn nhỏ và anh không bao giờ tha thứ cho khế ước hôn nhân vì bất kỳ nguồn an ủi giả tạo nào của nó. Anh cứ lải nhải nói mãi về điều đó, cho đến khi cuối cùng chị bảo anh, “Được rồi, em đã hiểu đến cả tám trăm lần lần thứ nhất rồi, anh không phải là mẫu người hợp với hôn nhân.” Mặc dù vậy, anh cần ai đó để đi cùng tới đảo Maui. Hãng luật của anh có một lô sang trọng tại sân bóng chày Wrigley, chẳng có nhà hàng nào trong thành phố mà anh không thể chi trả - anh sẽ không đời nào ngồi vào những nơi đó một mình. Anh cần bầu bạn, anh cần sex. Nhưng có lẽ nói như vậy chẳng khác nào vẽ một bức chân dung quá phiến diện về Martin. Anh hoàn toàn có thể chỉ hẹn hò với những phụ nữ trẻ hơn, đặc biệt là những cô gái, những trợ lý pháp lý và thư ký không có não trong đầu, mê mẩn vì cái tư cách thành viên quản trị của anh, tiền bạc của anh, vồng ngực vạm vỡ dưới những chiếc áo sơ mi được hồ cứng. Thay vào đó anh ở bên chị, một người trạc tuổi anh, người có những thành tựu chuyên môn mà anh tôn trọng. Và tháng Tám vừa rồi, anh dành một tuần ở Florida, trọn vẹn cả một tuần liền ở Cocoa Beach, đưa người cha già cả của chị đi đây đó. Ăn lúc năm giờ ba mươi, nói thật to để ông có thể nghe được - thôi thì đủ cả. Anh không hề kêu ca gì cả. Điều đó cũng đáng kể còn gì - hy sinh cả kỳ nghỉ của mình, gặp gỡ gia đình chị? Và thỉnh thoảng, anh lại xuất hiện với những bông hoa, anh lại vụt hiện ra từ phía sau và hôn lên cổ chị, và chừng đó cũng đủ để bỏ qua cho ngày sinh nhật mà anh quên mất, hoặc những buổi hẹn hò anh phải cancer [28] vì công việc.
Cancel . Từ chị muốn nói đến là cancel chứ.
Nhưng điều vẫn thường xuyên xảy ra là anh sẽ gọi vào phút cuối cùng có thể. “Đi lấy lời khai... thẩm phán dời ngày mở phiên tòa lên sớm hơn... cuộc họp quan trọng.” Bất kể là gì thì nó cũng khiến chị còn lại một mình, đối mặt với khẩu súng hai nòng dài là thứ Bảy và Chủ nhật trong khi đáng lẽ ra phải là ba chai Merlot trên đảo Mackinaw và những tấm chăn ấm sực hơi người. “Ôi, chết tiệt, Martin, đừng lại như thế nữa chứ.” “Này, anh xin lỗi mà,” anh lại mơn trớn. “Nhưng đây là công việc, Lynn. Đây là điều anh phải làm.” “Vâng, nhưng anh biết sao không? Quỷ tha ma bắt anh đi, vì chuyện này đã được lên kế hoạch rồi. Chúng ta đã lên kế hoạch cho chuyện này, anh và em - và sao chứ, bây giờ em sẽ gọi cho Sherry à? Em sẽ gọi cho Diane và nói, Martin lại cho tớ leo cây rồi, đồ khốn nạn, muốn thuê đĩa phim về xem không?” “Chẳng lẽ không hề quan trọng,” anh hỏi, “chẳng lẽ không hề đáng kể rằng anh rất tiếc sao?” Phần rất tiếc phải là chị biết thừa rằng Sherry, với hai đứa con sinh đôi mười tuổi, không hơi đâu bỏ công việc đấy mà nghe thêm một câu chuyện khác về Martin, và phần rất tiếc là chỉ nghe thôi cũng thấy đáng sợ rồi, đi thuê một đĩa phim về xem với cô nàng Diane béo ị, ủ dột đó. Đôi lúc chị gần như ước giá như Martin đã có vợ và chị đang tòm tem với chồng của một người đàn bà khác nên tất cả mọi chuyện sẽ trở nên đơn giản hơn nhiều - sẽ dễ dàng đối phó với một câu nói rập khuôn hơn là những nỗi ám ảnh quá thể đáng của Martin. Anh không chỉ không phải là mẫu người hợp với hôn nhân. Anh còn lập lờ đến bệnh hoạn. “Em không thể cứ thế này,” chị nói. Và luôn là im lặng ở đầu dây bên kia. “Không thể cứ thế nào cơ?” “ Thế này ,” chị nói. Và thế là xong, họ lại giải tán.
Rồi sẽ lại đến một đêm - này, không khác gì đêm nay - khi đã đủ thời gian trôi qua để những chi tiết cụ thể về cuộc đối thoại cuối cùng của họ đã trở nên mơ hồ, khi Lynn phát hiện ra rằng trong những ngày xen giữa đó cơn tức giận của chị đối với Martin đã chuyển dần sang niềm thông cảm, để rồi trào dâng, trong đêm đó, thành nỗi ân hận vì chị đã phản ứng như thế nào khi anh hủy bỏ kế hoạch của họ. Giữa hai chúng ta luôn có một nỗi thấu hiểu, ý nghĩ bắt đầu như thế, rằng công việc quan trọng như thế nào, và khi chúng ta ở bên nhau đó luôn là điều chúng ta nói đến - nỗi chán chường này của mình, vụ án ly kỳ kia của anh, chúng ta đang thành công và thất bại rồi làm việc vất vả như thế nào. Chị thường hồi tưởng lại và tự nhủ mình mới ích kỷ làm sao, và cũng hơi trẻ con nữa - để rồi chị sẽ gọi điện. Hoặc một vài ngày sẽ trôi qua và anh sẽ gọi. “Em nói đúng, anh làm hỏng bét mọi chuyện, chúng ta đã lên kế hoạch chuyện đó,” anh nói. “Chúng ta có thể làm điều đó vào cuối tuần này được không?” Thật dễ chịu biết bao khi lại được thọc tay vào ngực anh, thật tuyệt vời biết bao khi lại được vấp vào giày của anh trên đường vào nhà tắm.
Nhưng không phải là đêm nay - không có chuyện gọi cho anh đêm nay. Không phải là sau cuộc nói chuyện cuối cùng của họ. Chẳng có cách gì để dịch chuyển tí trạng thái cảm xúc nào trong đó. Cái tình trạng gương-vỡ-lại-lành đã đông cứng lại như một con voi răng mấu trong băng, và người quản tượng cưỡi bên trên, với ngọn giáo và những cơn giục giã hoang dại, anh ta là năm tháng của họ bên nhau, bị dừng lại mãi mãi với cái miệng há hốc, tiếng hú hét và gào rú cuối cùng cũng trở nên câm lặng.
Gượm đã - đột nhiên tất cả giống như trong một bộ phim khoa học viễn tưởng: bằng cách nào mà chị lại ở đây ? Chỉ mới trước đó một giây, chị còn ngồi trên ghế sofa với lũ mèo, ăn đồ ăn Tàu. Có cái ti vi, cùng mớ kem còn lại. Thoắt nhiên chị đã thay quần áo và đang ngồi ở một chỗ đông người, ngắm nhìn và được ngắm nhìn. Một quán rượu ốp gỗ được chiếu sáng rất trang nhã mới mở cửa trong vùng. Chị cảm thấy như mình đang được trưng bày vì là người duy nhất ngồi ở quầy bar. Đám đông ở phía sau. Chị cứ tự lặp đi lặp lại câu gì ấy nhỉ? Đây là nơi đúng đắn để đến, một mình tại quầy bar này, và cái việc mình đang làm, uống đến, bao nhiêu, bốn à? ly rượu vang thứ tư hay thứ năm gì đó trong buổi tối, thật là một việc khôn ngoan và sáng suốt để làm. Ở đây thì điều đó nghe không còn được thuyết phục như lúc ở nhà nữa. Chị thậm chí còn không nghĩ ra nổi câu chuyện phiếm nào với tay đứng quầy, người có vẻ như đang dính chặt với những gì có trong ví của anh ta. Ái chà chà, đừng để tôi làm anh lãng trí. Không cần một câu chuyện gẫu vu vơ, cái mà người ta từng gọi là tình người. Chắc chắn rồi, cứ tiếp tục săm soi những tờ hóa đơn ATM của anh đi. Chị sẽ tự bằng lòng với việc gặm nhấm lại nó từ đầu: cái sự thật rằng nhất định có một nơi nào đó - chị tuyệt đối chắc chắn về điều đó - một nơi đúng là nơi đúng đắn để đến đêm nay, và một điều đúng là điều đúng đắn để làm. Liệu nó có phải là ngồi trong phòng làm việc của Martin, dưới những ánh đèn huỳnh quang quen thuộc đó, giữa tất cả những thùng hồ sơ ngột ngạt ấy, nhìn Martin đọc những tài liệu tải về từ trang Westlaw, chỉ là để được có Martin bên cạnh mình? Không, quỷ tha ma bắt nó đi, không - đúng là trò vớ vẩn. Có điều gì đó khác, điều gì đó của Lynn Mason, điều thuộc về chị và chỉ riêng mình chị thôi mà không hề phụ thuộc vào sự tồn tại của Martin Grant. Nhưng là cái gì mới được? Điều duy nhất chị có thể nói chắc chắn, có lẽ không phải là ở đây . Thật lạ lùng là một ly rượu vang có thể hết veo nhanh đến thế khi bạn là người duy nhất ở quầy bar. Thưa quý ông quý bà, bây giờ tôi sẽ nói lời tạm biệt, ngày mai các vị sẽ không nhìn thấy tôi nữa. “Ly nữa nhé?” người đứng quầy hỏi. “Thanh toán thôi,” chị nói.
Một hôm chị nói với anh - họ đã lại làm lành - “Này, anh lại đây nhé, và sờ thử cái này cho em được không?” Chị đang ở trong buồng tắm. Đó là một ngày làm việc, một trong những dịp hiếm hoi Martin ngủ lại trong tuần. Anh bước tới cửa buồng tắm. “Này, anh đi bây giờ đây,” anh nói. “Phải về nhà để tắm.” Anh đang đứng ngay phía sau lớp kính mờ mờ. “Anh không nghe thấy em vừa nói gì à?” chị hỏi anh. “Gì cơ?” anh nói. “Em bảo anh sờ thử cái này cho em.” Anh không nhúc nhích. “Cái gì vậy? Anh sẽ bị ướt mất.” Và ngay lập tức, chị chợt nảy ra ý nghĩ. Một mối ngờ vực thì đúng hơn. Đó là khi anh nói, “Anh sẽ bị ướt mất” - nói như thế thì thuộc cái thể loại gì nữa không biết? Thì xắn cái ống tay áo chết tiệt của anh lên, đồ ngớ ngẩn! Nó khiến cho chị tin chắc rằng anh đã nghe thấy chị nói gì, nghe tất tật những gì chị nói quá rõ là khác. Không thể không nhận ra được, khi một phụ nữ đang ở dưới vòi hoa sen và nói, lại đây và sờ thử cái này , trong đó kiểu gì cũng có một giọng điệu len lỏi vào. Không phải là hoảng sợ, chưa đến mức đó. Lo lắng, và chị đang tìm cách trút bỏ một chút lo âu. Chị đang tìm ai đó để nói, anh chẳng sờ thấy gì cả. Nhưng Martin, Martin rất nhanh. Martin sẽ ngay lập tức hiểu được những hàm ý của một đề nghị kiểu như lại đây sờ thử cái này, và anh sẽ đánh hơi được cả cái giọng điệu trong đó nữa - và khi đã biết cái giọng điệu đó ẩn chứa điều gì, tất cả những gì nó có thể dẫn đến và tất cả những gì nó có thể yêu cầu từ anh, anh bước đến cửa buồng tắm với ý đồ riêng của mình. Phải về qua nhà, phải tắm qua một cái . Có đúng như vậy không, hay đó chỉ là tính đa nghi của chị? “Cái gì vậy, Lynn?” anh nói. “Em muốn anh sờ thử cái gì cơ?” “Không có gì,” chị nói. “Không, là cái gì vậy?” anh nói, giờ đây là với vẻ sốt ruột nhằm làm cho chị tin rằng anh đang rất tha thiết được biết, thực sự mong muốn cơ hội này. “Không có gì đâu, đừng bận tâm, ra khỏi đây đi,” chị nói. Anh mở toang cửa buồng tắm, làm chị giật mình. Chị đóng sầm nó lại. “Ra khỏi đây đi! Về nhà mà tắm.” Anh đã cầm sẵn chìa khóa của mình trên tay. Chúng kêu xủng xoảng khi anh quay chúng quanh ngón tay của mình. “Được rồi,” anh nói - và anh chỉ phản ứng đến mức đó. Chị ghét nỗi thất vọng mà chị cảm thấy khi, với vòi nước đã tắt, chị nghe thấy tiếng cửa trước đóng sầm lại.
Anh dành cả tháng sau đó ở California cho một vụ án. Anh có gửi lời nhắn nhưng chị không đáp lại, và sau đó thì anh thôi gọi điện. Phải mãi đến hai tuần sau khi anh trở về họ mới gặp nhau lần nữa, và lẽ ra họ đã sa lầy vào một trận cãi vã thậm chí cả trước khi đặt chân vào trong nhà hàng - về những cuộc gọi được để lại nhưng không được trả lời, về sự im lặng cả tháng qua, sự xúc phạm của hai tuần sau đó. Nhưng được ngồi đối diện với anh như cũ là điều chị muốn. Chị thấy nhớ được trò chuyện cùng anh. Lạy Chúa - chẳng lẽ chị không nhận thấy là nhiều đến chừng nào sao? Bao giờ cũng là chủ đề đó - lũ thẩm phán cáu bẳn và bọn công tố viên bất tài cùng những vấn đề pháp lý mà chị cần phải được giải thích mới hiểu được. Nhưng cái cách mà anh nói chuyện, những kiểu cách của anh, những kiểu cách nam tính không thể nào bắt chước được của anh - chị thấy nhớ chúng. Và cả anh cũng nhớ cảm giác có chị ở bên, có vẻ như thế. Anh lắng nghe chị nói về những khó khăn mà công ty đang phải đối mặt và cảm giác tồi tệ khi phải cho mọi người nghỉ việc. Lúc sau trong đêm đó họ quay trở về chỗ chị và cảm giác được có anh bên trong chị thậm chí còn tuyệt vời hơn là có anh ngồi đối diện chị qua bàn. Chị phải dừng lại một chút để nhắc anh không được chạm vào đó, vào bên ngực trái, tập trung sự chú ý của anh vào bên ngực phải chứ đừng có động vào ngực bên kia, và cũng dễ hiểu là anh đoán được rằng đây không phải là lúc để hỏi, “Sao lại thế?” và thế là anh không nói gì.
Nhưng trong bữa sáng hôm sau, tại một quán gần nhà nơi họ ngồi trong khoảnh sân bên một chiếc bàn sắt uốn dưới ánh nắng mới của mùa xuân, anh làm chị ngạc nhiên. “Anh đang đoán ra như hai với hai là bốn vậy,” anh nói, “không thì nói là năm cũng được, nhưng anh nghĩ là anh có thể hỏi. Em đang cảm thấy như thế nào, về mặt sức khỏe?” “Tại sao anh lại hỏi em thế?” chị nói. “Bởi vì lần gần đây nhất hai đứa mình ở bên nhau em đã yêu cầu anh sờ thử cho em cái gì đó. Và lần này em lại bảo anh không được sờ cái gì đó. Liệu có phải nó chỉ là vấn đề hằng tháng... là chuyện không đúng thời điểm chăng? Hay có điều gì đó khác đang xảy ra?”
Martin, người chỉ quan tâm đến việc nói chuyện về luật pháp. Và khi không phải là luật pháp thì là nhạc jazz - lịch sử của nhạc jazz, cách thưởng thức nhạc jazz như thế nào, cái bản thu âm đặc biệt đã thay đổi nhạc jazz mãi mãi. “Tất cả mọi người sẽ không đồng tình với anh, nhưng đó chính là ca khúc ‘St. Louis Blues’ của Louis Armstrong. Trước đó chưa bao giờ có bất kỳ thứ gì như thế cả.” Đến giờ thì chị đã thuộc lòng câu đó. Ôi, Chúa ơi - chẳng lẽ chị đã hiểu lầm anh? Chẳng lẽ quyết định của chị không trả lời những cú điện thoại của anh khi anh đến California là căn cứ vào suy đoán rằng khi anh bước tới cửa buồng tắm, anh đã tự nhủ, Thò tay vào là mình tiêu đời . Chỉ hai phút kiểm tra phi tình dục với cái thứ mà anh đã dồn hết sự chú ý của mình vào trong những giờ giấc thuận tiện và thế là anh sẽ phải dính vào nó cả mấy tháng liền, có thể cả mấy năm cũng nên. Anh sẽ phải dính vào việc gặp gỡ bác sĩ rồi học những từ chuyên môn lại còn phải lái xe đưa chị đi đi về về và giữ đầu chị mỗi khi chị nôn ọe. Nếu như anh không có khả năng cam kết với mối quan hệ đòi hỏi sự chở che, tình yêu, sự bao bọc, thì liệu anh có thể thiết tha đối với một cam kết như thế? Nhưng liệu có thể nào quả thực chỉ đơn giản là anh không hề nghe thấy chị thật ? “Em có một khối u ở ngực,” chị nói. “Em phát hiện ra một khối u.” Anh nhướng mày lên. “Một khối u,” anh nói, và nhìn xuống, bỗng nhiên lại nghịch nghịch một cái hộp kem rỗng. “Khối... khối u là thế nào?” Khối u là thế nào? Anh đã không ngờ đến câu trả lời đó, đúng không, cho dù đó là một câu trả lời hiển nhiên - không phải ở đây, không phải trong bữa sáng dưới ánh mặt trời. “Tại sao anh không quên nó đi nhỉ?” chị nói. “Không, ý anh là, tất nhiên anh biết một khối u là thế nào chứ,” anh nói. “Nhưng em đã làm gì với nó rồi? Đó mới là điều anh định hỏi. Các bác sĩ nói sao?” “Em không sao cả,” chị nói. “Họ nói vậy sao?” “Martin,” chị nói, “em không sao.” “Thế em có định nói cho anh biết không vậy?” “Em nói với anh đêm qua rồi còn gì?” chị nói. Ngoắt một cái anh biến thành tay thầy cãi. “Không, đêm qua em đâu có nói với anh. Đêm qua em bảo anh không được sờ. Em đâu có nói với anh là em tìm thấy một khối u.” “Tại sao anh không thôi lo lắng về nó đi nhỉ, Martin - vì em nghĩ anh sẽ không muốn lo lắng về nó thay vì phải lo lắng về nó.” “Anh là người khơi ra chuyện này, đúng không? Chẳng phải anh là người khơi nó ra còn gì?” Hừm, chị nghĩ bụng - chẳng lẽ là anh sao? Người đàn ông này là ai, kẻ mà chị đã lên giường cùng đúng là suốt cả năm vừa rồi, và anh ta sẽ phản ứng như thế nào khi bị dồn lưng vào chân tường? Hãy cùng tìm ra nào. “Được rồi,” chị nói, “đến gặp bác sĩ với em.” Anh quay lại với việc nghịch nghịch hộp kem. Phải một hồi lâu anh không hề ngước nhìn lên. “Vậy là em chưa đi gặp bác sĩ nào à?” “Em vừa mới bảo anh đi cùng em đấy thôi,” chị nói. “Nên hiển nhiên là em chưa đi rồi.” “Tại sao lại chưa?” anh hỏi. “Vì em cần có người đi cùng với mình,” chị nói. Anh hướng sự chú ý của mình quay trở lại cái hộp kem. “Chắc chắn rồi,” anh nói mà không hề ngước nhìn chị. “Anh sẽ đi cùng em. Tất nhiên.” Chị mỉm cười với anh. Anh ngước lên. “Gì vậy?” anh nói. “Em không sao mà,” chị nói.
Dù sao thì cũng tốt hơn lúc trước, bởi vì đây là một nơi tốt để đến, dù sao cũng không phải là một nơi quá tệ, và cái việc mà chị đang làm có thể hơi tẻ ngắt một chút, nhưng chắc chắn là cũng còn tốt hơn nốc đến say rũ ra ở một quán rượu. Chị đỗ xe trong ga ra dưới tầng hầm và đi lên bằng thang máy rồi khẽ khàng bước vào bầu không khí sáng trưng đầy dễ chịu. Nhà, rồi đến quán rượu, và giờ đây, nửa tiếng đồng hồ trước giờ đóng cửa, một cửa hàng bách hóa tổng hợp - khả năng tưởng tượng của mình không được phong phú cho lắm, chị kết luận. Chị cầu Chúa để chị có thể nghĩ đến điều mà chị biết là đúng. Nó có lẽ không phải là mua sắm, nhưng như chị tự nhủ với mình trên đường tới đây, mua sắm không phải là màn nghỉ tệ. Và chị sẽ xem qua tất cả những đôi giày chứ? Chị lang thang qua những giá bày hàng. Giày đế bằng, giày cao gót, giày thể thao, xăng đan - anh biết đấy (nghĩ lại về tất cả những đôi giày mà chị lôi ra từ tủ của mình khi mà thiên niên vạn đại trước đó việc dọn dẹp nghe có vẻ như là một ý tưởng hay ho), tôi không thực sự cần thêm giày làm gì nữa. Chị không thực sự cần thêm bất kỳ thứ gì. Nhưng chị hãy cứ ngắm nhìn tất cả công sức khó nhọc mà những người tử tế này đã đổ vào để làm cho chị cảm thấy rằng không thể có điều gì là không ổn khi có cơ man nào là giày để mà mua sắm! Chị thậm chí còn chưa vào đến khu vực chính của cửa hàng, vậy mà chưa gì cảm giác đã thật tuyệt vời và dễ chịu.
Vậy mà tất cả bỗng trở nên xám xịt chỉ vì thiếu đi một điều mà chị muốn: chắc khó có khả năng chị tìm thấy Martin ở đây trong cửa hàng giày dép phụ nữ? Ở bất kỳ cửa hàng nào của Nordstrom hay ở bất kỳ nơi nào vào cái giờ này trong buổi tối. Chín rưỡi - ngay lúc này Martin đang bước dọc hành lang về phía phòng làm việc của một cộng sự. Chẳng lẽ chị lại đang thực sự khát khao được là một phần của việc đó ? Chẳng lẽ chị sẵn sàng đánh đổi những không gian sáng choang và rộng rãi đầy ắp những mẫu giày dép, thời trang, rồi nước hoa và phụ kiện tốt nhất thế giới này - và bất kể có là gì đi nữa, luôn có thẻ MasterCard - chỉ để được ở cùng Martin giữa một hành lang những bức tường trống trơn và thảm trải sàn xấu xí trong lúc anh bước đến phòng làm việc của một cộng sự để bàn bạc một vụ làm ăn vớ vẩn nào đó sao? Thôi nào, hãy tỉnh táo đi. Martin là như thế, đó là con người của Martin - anh vẫn đang đứng ở cửa phòng một thằng cha hấp hơi nào đó nói chuyện về việc soạn thảo tài liệu và những giấy tờ bí mật. Mua sắm đi, vì Chúa! Hãy mua thứ gì đó! Hãy biến đêm nay thành một đêm đáng nhớ bằng cách thức rẻ mạt đến tột cùng của shopping. Điều chị đang ấp ủ trong đầu là thứ gì đó thật xa xỉ, thứ gì đó đắt khủng khiếp. Ta diện nó một lần rồi cất đi vĩnh viễn. Không, không phải cái đó , không phải là một chiếc váy cưới. Chị không muốn cưới Martin, dù mọi người có tin hay không. Chị chỉ muốn đi theo anh quanh những hành lang văn phòng của anh, bước vào phòng lưu trữ cùng với anh để lấy mấy cái thẻ hồ sơ nào đó, hay cái gì cũng được. Điều đó khác xa việc trao lời thề nguyện. Chị phát điên lên vì Martin ngay lúc này không phải vì không có được Martin mãi mãi; mà là vì không có được anh đêm nay .
Chị đi qua người đàn ông bên cây đàn piano. Anh ta đang chơi gì ấy nhỉ? Không sao gọi được tên. Chị lượn lờ quanh những quầy nước hoa và mỹ phẩm, né tránh những nhân viên mặc áo choàng thí nghiệm chỉ muốn hết xịt rồi tô vẽ cho chị trông sao cho đẹp nhất. Chỉ xem thôi, cảm ơn. Đó là điều chị vẫn đang làm, trong suốt suýt soát hai mươi năm gì đó, liên quan đến đàn ông. Chị không hề bận tâm khi nhận ra mình vẫn chưa kết hôn, mọi chuyện đã diễn ra như thế, và chị không sốt sắng kết hôn chỉ để kết hôn. Chỉ có những kẻ theo thói thường cổ hủ và trì độn nhất, khi nhìn chị từ bên ngoài, mới đi ngờ vực hoặc thương hại chị vì đã bốn mươi ba tuổi mà vẫn chưa kết hôn. Liệu họ có thương hại nếu chị là đàn ông không? Họ sẽ ghen tị với người đàn ông đó. Chị bước lên cầu thang cuốn. Điều đó không có nghĩa là khi thấy những người bạn của mình kết hôn, chị không có lúc cảm thấy, không phải là đố kỵ, mà chỉ là chút ghen tị, mặc dù không phải là ghen tị với người bạn vì đã kết hôn mà đúng hơn là ghen tị với sự quả quyết mà cả cô dâu và chú rể dường như cùng chia sẻ rằng, ừm, điều họ đang làm là đúng đắn. Cái đó ở đâu ra nhỉ? Đã có thời gian chị nghĩ rằng chị và Douglas sẽ kết hôn, và khi mà thay vào đó mọi chuyện đi theo hướng ngược lại, bởi vì, rốt cuộc, Douglas không phải điều chị muốn, một buổi sáng chị thức dậy và nghĩ bụng, chẳng khác gì việc bỗng dưng nhận ra mình đang ở trong một quán rượu, “Oa, mình đã ba mươi tám tuổi rồi! Ai thèm lừa mình nữa đây?” Và trong giây lát bản thân chị cũng suy nghĩ theo lối thông thường, hình dung sẽ là một thiệt thòi lớn đến nhường nào nếu như chị không bao giờ lấy chồng, và nếu như chị có lấy chồng thì khi đó chị sẽ bao nhiêu tuổi nhỉ - không trẻ hơn bốn mươi đâu, nếu chị có gặp may mắn - và thế nghĩa là có thể đã quá muộn để có con, đó cũng có thể là một thiệt thòi lớn nữa. Nhưng hãy để mọi người biết - chị đang ở tầng mấy rồi nhỉ? - hãy để mọi người biết tại khu Trang phục Nữ, lúc chín giờ ba mươi lăm phút tối - có lẽ lúc này bữa tối đang được đưa đến văn phòng của anh - vào cái đêm trước khi chị được bố trí một ca đại phẫu và ở cái tuổi bốn mươi ba, rằng tình trạng hôn nhân của chị chưa bao giờ, vì bất kỳ lý do gì đi nữa - bởi vì chị “bị bại não”, bởi vì chị “lạnh lùng”, bởi vì chị “tham vọng” - nó chưa bao giờ là trung tâm trong đời chị. Giá như chỉ cần chị dành lấy một phần mười công sức để tìm người đàn ông thích hợp giống như chị đã dành công sức xây dựng cái công ty mà chị đã thiết lập cùng những thành viên quản trị khác, thì có lẽ chị đã đang sống ở Oak Park ngay lúc này rồi, đang cho những chiếc đĩa của bữa tối vào máy rửa bát đĩa. Con đã làm xong bài tập chưa? Mai em có nên cho xe vào trong không nhỉ? Với đôi chút dè dặt, với chút hoài nghi vừa phải, chị có thể nói rằng chính nơi này là một nơi tốt hơn để có mặt, tại Nordstrom, và cái việc mà chị đang làm còn tốt hơn nhiều so với việc chất bát đĩa vào máy rửa tại Oak Park. Và với những kẻ nghĩ rằng, Ôi mụ kia, ôi bà chị, ôi em gái, cô không biết mình đang bỏ lỡ những gì đâu, đơn giản là chúng ta chọn con đường khác nhau thôi, mình và bọn họ. Mình đã chọn cho mình một cuộc sống tốt. Mình biết phải làm gì với cuộc đời mình. Mình chỉ không biết phải làm gì với đêm nay .
Chị dừng lại ở gian bán đồ lót. Nếu như nó đang xâm lấn, mà theo họ nghĩ thì là có, và nếu có cả một số yếu tố khác hiện hữu, chị đồng ý tiến hành phẫu thuật cắt ngực, về cơ bản thì họ đặt vấn đề với chị như thế này: nếu mổ vào đó mà chúng tôi thấy thế này và chúng tôi thấy thế kia, chúng tôi không nghĩ chị sẽ có nhiều lựa chọn. Và nếu như chị sắp trải qua một ca phẫu thuật cắt ngực, chị cần bắt đầu nghĩ đến việc làm lại ngực. Họ sẽ cố cứu hết khả năng có thể, và họ đã yêu cầu ngày mai chị đến với một chiếc áo nịt ngực ưa thích, mà họ sẽ dùng để ướm xem đường rạch mổ sẽ ở chỗ nào. Họ sẽ cắt ngay phía trong viền áo nịt ngực để cho tay bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ có thể làm công việc của mình sau khi chị đã hoàn thành sáu tháng điều trị hóa chất và chiếu xạ, trong trường hợp cần thiết, mà nhiều khả năng là sẽ cần. Chẳng có gì khác ngoài tin xấu cho chị, và rồi vẫn tiếp tục là tin xấu . Vì vậy hãy tới đây, họ bảo chị, với một chiếc nịt ngực đặc biệt, và ghi nhớ lời dặn dò đó, chị hướng về phía gian Trang phục Kín đáo. Có vô số lựa chọn dành cho chị - bó sát, độn, trong suốt, cotton, đính kim cương giả, trang trí họa tiết, in hình da báo, mượt mà, màu hồng nóng bỏng. Đây là điều làm cho đất nước này trở nên vĩ đại, không phải thế sao? Và nó cũng chính là điều làm cho cuộc sống của chị trong nghề quảng cáo trở nên khả dĩ, sự thừa mứa này tạo cơ hội để tiếp thị một món hàng cụ thể sao cho nó đứng nổi bật như là sản phẩm hàng đầu trên thị trường. Chị sẽ biết chính xác phải làm gì với một trong những nhãn hàng này, nếu họ đủ may mắn để giành được khách hàng đó. Nhưng tiếp thị một loại cho nhu cầu cụ thể của chị đêm nay ư? Chọn ra một cái áo nịt ngực giữa cả đống nịt ngực này sẽ quyết định nơi họ thực hiện vết rạch, một cái áo mà, bằng cách này hay cách khác, khi tất cả chuyện này đã qua đi, sẽ làm cho chị cảm thấy sexy trở lại - cho dù chị thừa nhận rằng ở đây khó mà có chiếc áo nịt ngực nào có thể thỏa mãn một yêu cầu như vậy. Chị lấy một chiếc ra khỏi giá. Có thể là chiếc này cũng nên. Hay là một chiếc khác - có thể lắm chứ. Chỉ lát sau chị đã có mười chiếc áo nịt ngực trên tay, chị có mười hai, rồi mười lăm chiếc. Chị mang chúng tới phòng thử và, bất chấp cơn đau vì sự chà xát, chị thử vài chiếc trong số đó lên người. Chị tự ngắm mình trong gương. Ý tưởng là trông sexy trở lại. Và chính xác thì cho ai chứ? Bản thân mày, tất nhiên rồi. Ừ, ừm, tất cả những cái đó nghe thì đúng là đầy tự trọng và mạnh mẽ một cách tuyệt vời như bất kỳ người phụ nữ tử tế nào trong thời buổi này, nhưng hãy đối mặt với những thực tế ở đây mà nói rằng khi một người phụ nữ - không, khi một người đang nghĩ đến chuyện cảm thấy sexy, nó luôn đi kèm với ý nghĩ về một ai đó khác trong đầu. Một người ở sâu trong tiềm thức và nói rằng, “Anh không thể tin nổi là trông em sexy đến nhường nào khi mặc cái đó.” Và chính xác thì ai là người đó đối với chị cơ chứ? Thật không may là thời điểm hiện tại lại trớ trêu đến nỗi đó không thể là bất kỳ ai khác ngoài người-mà-ta-biết-mẹ-nó-là-ai-rồi, và đó không phải là một lựa chọn. Sexy với ý nghĩ về Martin trong đầu đã không còn là một lựa chọn nữa. Vậy còn sexy sau Martin thì sao? Đến chỗ này mới gọi là phức tạp đây, bởi vì trước hết chị sẽ còn những vết khâu. Những vết này sẽ liền sẹo nhanh chóng, và trong vòng sáu tháng, trong khi các liệu pháp điều trị hậu phẫu đang phát huy tác dụng, chị sẽ dùng đồ giả. Sau đó đến lượt bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ thực hiện khâu tái tạo ngực theo các giai đoạn - ai mà biết khâu đó sẽ kéo dài bao lâu. Vậy thì chị đang tìm kiếm cái gì ở đây? Một năm, một năm rưỡi? Chị làm sao có thể cảm thấy sexy trong khoảng thời gian đó? Ai sẽ đi nhìn vào những vết sẹo của chị, vào cái đồ giả của chị, và nói, “Anh không thể tin nổi trông em sexy đến nhường nào khi mặc cái đó.” Thế đấy, chẳng có người đàn ông nào khác sau Martin, trong một khoảng thời gian rất, rất dài, và trước khi kịp ghìm lại, chị đã gào ầm lên. Chị đang ở trong căn phòng thử bé tí với cả nghìn chiếc áo nịt ngực và gào rú to hết sức có thể. Tiếng gào nghe như AAAAAAAAAAAAAA!!! Khi ngừng lại chị cảm thấy mạch máu của mình đang bơm trào lên đúng cái phần đó của ngực chị, nơi cứ chạm nhẹ vào là đau nhức nhối, và một cảm giác rát khản trong cổ họng. Đầu chị chếnh choáng khủng khiếp vì rượu và tiếng hét. Chị ngồi phịch xuống ghế. Những nhân viên bán hàng chạy xô tới. “TRONG ĐÓ CÓ CHUYỆN GÌ VẬY? CHỊ CÓ CẦN BẢO VỆ KHÔNG?” Chị sẽ không khóc. Không. Chị đứng vụt dậy và bắt đầu chìa những chiếc áo nịt ngực qua cánh cửa. “Tôi không muốn những cái này!” chị nói. “Hãy mang chúng đi!” Ban đầu chị đưa ra mấy cái một lúc, sau đó chị bốc chúng lên và hất tất cả ra ngoài. “Tôi không muốn bất kỳ cái nào trong số này! Tôi chỉ muốn ra khỏi đây!” Thật là một nơi ngu ngốc để đến, cái căn phòng thay đồ này, và mặc thử những chiếc áo nịt ngực, cố gắng trông thật sexy, thật là một điều lố bịch để làm.
Sau khi biết chuyện, anh gửi cho chị những lời nhắn dài qua hộp thư thoại ở chỗ làm. Ai mà biết được anh có ý định gì khi làm thế. Lần nào chị cũng nhấc điện thoại lên nghe sau khoảng ba mươi giây từ khi anh để lại lời nhắn, và tiếp tục cuộc trò chuyện với giọng nói được ghi lại của anh. “Điều anh không hiểu,” anh nói trong một lời nhắn trước đó, “là tại sao một người thông minh, biết thế nào là phải trái, lại có thể chờ đợi, mặc dù đã biết là có chuyện không ổn, cảm thấy có bệnh, vậy mà vẫn không chịu đi khám bác sĩ. Anh không hiểu điều đó, anh không hiểu sao cách hành xử như vậy lại đến từ một người khôn ngoan.” “Đó là vì,” chị nói vào điện thoại, trong khi lời nhắn của anh vẫn đang bật tiếp, “những người khôn ngoan không phải lúc nào cũng được dẫn dắt bởi sự khôn ngoan của họ. Nhiều khi, Martin ạ, có cái được gọi là nỗi sợ hãi còn mạnh mẽ hơn một chút.” Anh sẽ biết sự thật cơ bản đó về tâm lý con người, chị tự nhủ, nếu như anh làm trong ngành marketing, nhưng với tư cách là một luật sư, anh tin rằng cái quyết định hợp lý nhất, hoặc ít nhất là khôn ngoan nhất, sẽ luôn chiến thắng nếu nó quyết định chính sự sống còn của bản thân người đó. “Đúng, lẽ ra anh phải thể hiện sự quan tâm sớm hơn,” anh nói trong một lời nhắn sau đó. “Khi đó anh đang vùi đầu vào công việc, anh đã không chú ý. Nhưng giờ thì,” anh nói, “giờ thì khi mà anh đã biết, anh không thể vô tâm thêm được nữa, Lynn, anh không thể nào xem như không biết chuyện, và giờ đây khi anh biết và không thể thờ ơ, anh cảm thấy... em biết đấy... một nghĩa vụ nhất định...” “Nghĩa vụ à?” chị nói to thành tiếng. “... lo cho em, Lynn, và sức khỏe của em…” “Ôi, Martin, hãy yên nào, trái tim loạn nhịp của tôi.” “... nên anh không thể nào - ừm, chính xác thì điều em muốn anh làm là gì nhỉ?” anh hỏi. “Cứ quên nó đi sao? Liệu đó có phải là một trong những điều mà, em biết đấy - chúng ta cùng nhau làm việc này việc kia, nhưng đây là một trong những điều chúng ta không hề đả động đến, nó là chủ đề cấm kỵ, khi mà nói thực lòng, Lynn, em có thể đang rất, rất - hừm, ừ, anh sẽ quay lại với em sau một phút nữa nhé, được không?” anh nói với ai đó chắc hẳn vừa xuất hiện ở cửa phòng mình. Quay lại với lời nhắn, anh tiếp tục, “... là em nên, ừm...” Anh đã để lạc mất dòng suy nghĩ của mình. “Nghe này, vấn đề chính là, em phải đi khám bác sĩ,” anh nói. “Được chứ? Nghe này, anh phải đi đây. Lẽ ra anh phải nói tất cả những điều này trực tiếp với em nhưng em không chịu nhấc cái điện thoại khốn kiếp của em lên. Xin hãy gọi lại cho anh.”
Trong một trong những tin nhắn cuối cùng anh nói, “Có điều này anh đã suy nghĩ mãi và băn khoăn, mà anh rất tò mò: liệu anh có phải người duy nhất biết chuyện không? Em đã kể cho bố em, hay bất kỳ ai trong số bạn bè của em chưa? Bởi vì nếu em chưa nói, và anh là người duy nhất, em có thể thấy là có thể anh sẽ cảm thấy mình gánh một trách nhiệm lớn đến nhường nào. Thực ra thậm chí em có thể thấy em hơi thiếu công bằng một chút trong chuyện này...” “Ồ?” chị nói. “Mình rất tò mò xem chuyện này sẽ đi đến đâu.” “... bởi vì giờ anh biết chuyện rồi,” anh tiếp tục, “và em thì không chịu nghe theo lời khuyên của anh là đi gặp bác sĩ, và điều đó khiến cho anh phải lo lắng về em…” “Ôi, Martin tội nghiệp!” “... nhưng không có gì để trông cậy xua đi nỗi lo lắng đó. Như thế là không công bằng, Lynn...” Nếu thế thì lẽ ra anh phải bỏ hai cái bàn tay khốn nạn đó ra khỏi người tôi! Chị thầm nghĩ. Lẽ ra anh đừng có chui lên giường tôi và cố cắn núm ngực tôi chứ! “... anh không kêu ca về điều đó, anh không muốn em nghĩ là anh đang kêu ca. Anh chỉ đang cố chứng minh cho quan điểm của mình trong chuyện này, đó là em nên đi gặp bác sĩ. Nếu như em không muốn làm điều đó cho bản thân mình, quỷ tha ma bắt, Lynn, hãy làm vì anh.”
Cuối cùng anh cũng thuyết phục được chị, hay đơn giản là chị đầu hàng - sau thời gian một tuần thì kể cũng khó mà xác định rạch ròi là liệu có phải chị đồng ý vì chị đã tìm thấy chút sức lực còn lại, hay bởi vì chị đã mệt mỏi đến tuyệt vọng và anh đã làm chị kiệt sức bằng những tin nhắn thoại của mình. Anh sẽ đi cùng với chị, đó là điều kiện. Ngồi trong xe trên đường đến buổi hẹn khám, chị cố gắng diễn đạt thành lời nỗi sợ hãi của mình về các bác sĩ, bệnh viện, thủ tục - nhưng không đâu vào đâu cả. “Em trải qua rất nhiều thời gian tại các bệnh viện khi mẹ em sắp chết,” chị nói. “Hồi đó em còn rất nhỏ. Có lẽ đó là lúc chuyện này bắt đầu.”
“Bà mất vì bệnh gì?”
“Cho anh đoán đấy,” chị nói.
Chỉ có im lặng. Sau đó anh nói chung chung về những tiến bộ phi thường mà người ta đã đạt được trong y học những năm vừa qua, với cùng vẻ lạc quan đặc trưng của tất cả mọi cuộc trò chuyện thuộc loại đó, và chị không khỏi nghĩ rằng anh mới thật là ngờ nghệch khi nghĩ rằng chị sẽ hồ hởi đáp lại khi mà từ trước đến giờ chị vẫn luôn miễn nhiễm với kiểu hy vọng như vậy. Công nghệ sẽ không bao giờ phát triển vượt qua nỗi sợ hãi nguyên thủy đó. Nó sẽ không bao giờ chế áp được bản năng con người.
Anh đỗ xe trong bãi đỗ của bệnh viện và suốt cả nửa tiếng đồng hồ cố dỗ dành chị ra khỏi xe. Chị muốn có anh ở trong phòng trong thời gian kiểm tra, như thế có được không? Anh nói không có vấn đề gì. Chị không muốn anh rời khỏi bên mình, anh có hiểu điều đó không? Anh nói anh đã hiểu điều đó ngay từ lần đầu tiên chị đề nghị, và cả lần thứ hai, rồi lần thứ ba. “Tại sao em cứ chùng chình thế này?” anh hỏi. Từ khi nào mà Martin lại trở nên... tận tụy thế nhỉ? Chẳng lẽ chị đã hiểu lầm anh ngay từ đầu? Hay đây chính là điều cần thiết để sự tận tụy đó bám rễ, chị cần bị đày xuống địa ngục rồi quay về? Vì chị đang ở dưới địa ngục, trong chiếc xe đó tại bãi đỗ xe của bệnh viện, và chưa có một bàn tay lanh lẽo nào được đặt lên người chị. Sau ba hay bốn lần cố gắng diễn giải nỗi sợ hãi của mình trên đường tới đây, cuối cùng chị đã bỏ cuộc, nhưng giờ thì chị bảo anh, “Em nghĩ là cuối cùng em có thể giải thích chuyện này,” chị nói. “Đầu đuôi mọi chuyện là thế này. Và mới thật đơn giản làm sao, Martin, em không thể tin nổi là lúc trước em lại không nghĩ ra chứ.” “Hừm,” anh nói, “vậy em nói cho anh biết đi.” “Thực sự em không thể nào vào tòa nhà đó được,” chị nói. “Em không thể ra khỏi chiếc xe này và đi vào tòa nhà đó. Anh thấy tòa nhà đó không? Em không thể. Em sẽ không vào.” Im lặng. Sau đó anh nói, “Hừm, anh thấy nghe như nỗi sợ hãi.” Nhưng anh nói anh vẫn không sao hiểu nổi. “Chính xác thì là sợ cái gì vậy?” anh nói. “Sợ cái chết à? Không, em chẳng bảo với anh là không phải còn gì. Em không sợ chết. Liệu có phải là vì họ có thể nói với em rằng có điều gì đó không ổn không? Em biết là có điều gì đó không ổn mà. Cũng không phải là lý do đó. Tóm lại là vì cái gì? Phần lớn mọi người, Lynn, họ cảm thấy có điều gì đó không ổn, họ sẽ sợ hãi. Điều đó là tự nhiên thôi. Nhưng bước tiếp theo là chữa trị nó. Họ rất tha thiết chữa trị nó. Em,” anh nói, “em thì hoàn toàn làm ngược lại. Em biết có điều đó không ổn điều đó không làm em sợ. Em bỏ mặc hàng tuần liền cho nó trở nên nghiêm trọng hơn! Ý nghĩ về việc chữa trị nó đúng không? Đó là điều làm em sợ. Anh nói đúng không? Chẳng phải chuyện với em là như thế sao?” Đó là lý do tại sao anh trở thành thành viên ban quản trị của hãng luật, chị thầm nghĩ. Khả năng phân tích sâu sắc, kỹ năng lập luận nhạy bén. “Vâng,” chị nói. “Em chưa bao giờ nghĩ mọi chuyện tồi tệ đến mức nào cho đến khi anh diễn giải ra như vậy, nhưng vâng, đúng là thế đấy.” Im lặng. “Anh có nghĩ là có một từ cho điều đó không?” chị hỏi. “Anh có thể nghĩ ra một số lựa chọn từ đấy,” anh nói. Một khoảnh khắc khinh khỉnh. Sau đó anh đăm đăm nhìn qua kính chắn gió, nghĩ ngợi. “Nghe này,” anh nói, và quay sang chị. “Anh sẽ quay lại ngay. Em cứ ở yên đây, được chứ?” “Anh đi đâu vậy?” chị hỏi. “Anh bảo anh sẽ không bỏ em lại mà.” “Chỉ sau khi chúng ta đã vào bên trong ,” anh nói. “Chúng ta vẫn ở trong bãi đỗ xe mà.” Anh chìa tay ra cầm lấy tay chị. “Hãy tin anh,” anh nói. Thế là chị để anh đi và anh đi vào bên trong tòa nhà. Mười phút sau anh lại quay ra và nói với chị rằng buổi hẹn khám của chị đã được bố trí lại. Cơn sóng nhẹ nhõm đổ ập vào chị nhanh chóng rút trở lại vào đáy đại dương của sự tuyệt vọng khi anh nói nó chỉ được bố trí lùi lại vào một giờ muộn hơn cùng ngày. “Mấy giờ?” chị hỏi. “Đừng lo lắng về việc mấy giờ,” anh nói. “Hãy đeo cái này vào.” “Cái gì vậy?” “Trông nó giống cái gì nào?” anh hỏi. “Nó là một chiếc khăn tay.” “Nhưng em phải ‘đeo cái này vào’ như thế nào đây?” Anh khởi động xe và cài số lùi. “Giống như em là tù nhân của cướp biển,” anh nói, “và em vừa được ra lệnh bước trên tấm ván.”
Chị nắm tay anh bước vào tòa nhà đầu tiên. Họ đi một cái thang máy khiến tai chị thấy lùng bùng. Chị cảm thấy thật lố bịch vì thang máy đông cứng người và chị đang làm trò quái gì trong chiếc khăn bịt mắt này chứ? Đến một lúc chị nghe thấy Martin nói, “Đừng có nhìn chòng chọc nữa.” “Em không nhìn mà,” chị nói. “Làm sao em nhìn được?” “Anh không nói với em,” anh nói. Sau tưởng chừng như mãi mãi thang máy dừng lại và mọi người đi ra. Anh nắm tay chị dắt đi. Khi anh giữ chị dừng lại anh cởi khăn bịt mắt ra và ngay lập tức chị nhận ra mình đang ở đâu: trên tầng ngắm cảnh của tòa nhà John Hancock, nhìn xuống thành phố. Chị ngỡ ngàng và sung sướng. “Anh đang âm mưu gì vậy, Martin?” chị vừa hỏi vừa nghiêng mắt liếc nhìn anh. Anh nhún vai với vẻ vô tội và khoát tay về phía khung cảnh. “Anh đang cho em ngắm thành phố,” anh nói. Kia là tòa Sears Tower trước mặt họ và hồ Michigan ở bên tay trái, còn phía bên phải là những khu ngoại ô sang trọng và kiểu cách. Họ chỉ ra nơi mình làm việc rồi nơi mình sống và gọi tên những tòa nhà mà họ biết. Họ nhét tiền vào ống ngắm và ngắm nhìn sân Wrigley. Họ phóng hết tầm mắt về phía Tây vậy mà vẫn không thể nào quan sát hết được cái thành phố rộng mênh mông. Khi đã ngắm xong, Martin lại đeo khăn bịt mắt vào cho chị. Họ theo thang máy đi xuống, bước trở ra xe, và lại trèo vào trong. Họ lái xe đi. Anh lại đỗ xe và nắm tay chị dắt đi. Lần này họ bước lên mấy bậc thềm và chị biết là không có bậc thềm nào ở lối vào một bệnh viện, như vậy có nghĩa là họ đang phải ở một nơi nào đó khác, và khi anh giữ cửa mở cho chị và dẫn chị vào trong, chị không hề nhìn thấy gì nhưng chị vẫn có thể ngửi được, và chị biết ngay lập tức là họ đang ở đâu. Chị nghe thấy một người đàn ông nói, “Hai ạ?” “Hai,” Martin trả lời, anh bắt chị bước một mạch đến tận bàn của họ mà vẫn bịt nguyên mắt. “Được rồi, bỏ nó ra đi,” anh nói. “Em biết mà!” chị thốt lên. “Em đã biết ngay là chúng ta đang ở đâu!” Họ phải chờ đến hai mươi phút cho một chiếc pizza đế dày ở một góc khuất dưới ánh sáng mờ mờ của nhà hàng Gino’s East, nơi những tấm ván màu đen trên đầu làm cho họ có cảm giác như thể họ đang ăn ngay dưới khoang chính của một chiếc tàu cướp biển ọp ẹp già nua. Những tấm ván này đã bị vẽ vời nguệch ngoạc không thương tiếc và dán những tờ đô la lên. Khi họ lại bước ra ánh sáng chói lòa của ban ngày, anh buộc chiếc khăn bịt mắt chị lại như cũ. Lần này chị tự hỏi liệu vận may của mình đã chấm dứt chưa.
Nhưng họ lái xe đi một đoạn mà chị nghĩ là quá ngắn để có thể là quãng đường quay trở lại bệnh viện và khi anh lại cởi chiếc khăn bịt mắt ra, chị nói, “Lẽ ra em phải biết rồi chứ.” Họ đang ở siêu thị đĩa nhạc Jazz bên Đông Illinois. “Phải rồi,” anh nói, giọng đầy cái vẻ giễu cợt mà chị phải lòng, “một người hâm mộ cuồng nhiệt như em xứng đáng được nuông chiều trong một ngày như hôm nay.” “Xin anh,” chị nói, “thẻ tín dụng của em đây, hãy mua những gì anh muốn - cứ tà tà mà chọn nhé .” Anh dành gần hai mươi phút lục những cái thùng bụi bặm để tìm mấy bản thu âm ít tên tuổi. “Nhanh thế,” chị nói, khi anh đã tìm xong. Và rồi lại quay trở lại với khăn bịt mắt và chiếc xe, đỗ xe và nắm tay dắt đi. Lại là những bậc cầu thang, và không phải chỉ là sáu hay bảy bậc - mà là ba dải cầu thang dài, gần như đủ để khiến chị đứt cả hơi. Chị không thể tin được điều anh đang làm, nắm tay dắt tay chị đi, nghĩ ra cái kế hoạch này thật chẳng giống anh tí nào, hoặc ít ra cũng chẳng hề giống với kết luận mà chị đã rút ra từ rất lâu rồi về người đàn ông đang sống và hít thở kia - một Martin không có những phút giây ngẫu hứng và bốc đồng, người lúc nào cũng rút ra những chân lý rắn như đinh, hoặc chọn cách lảng tránh hoàn toàn vấn đề. Điều mà ngày hôm nay đã chứng tỏ hơn bất kỳ điều gì khác, chị nghĩ, là sự quy chụp vội vàng của chị, và tính cứng nhắc của những quy chụp từng được tạo ra. Lúc này họ đã vào bên trong - nơi này có một bầu không khí thoáng đãng, vang vọng, nghe ầm ì những giọng nói khe khẽ, và tiếng bước chân trên những bậc thang cẩm thạch mà chị có thể nghe rõ từng tiếng một. Anh tháo tấm khăn che mắt ra và họ dành một giờ cho việc nhẩn nha diễu qua tất cả những điểm nhấn chính của Viện Mỹ thuật. “Em tưởng anh không phải là người hâm mộ nghệ thuật, Martin,” chị nói. “Anh không phải là fan của bất kỳ thứ mỹ thuật vớ vẩn nào,” anh trả lời, “nhưng ở cấp độ này, có những thứ mà anh thích thú.” “Thật vậy sao?” “Chắc chắn rồi,” anh nói. “Vậy anh hãy chỉ ra cho em,” chị nói với vẻ ngờ vực, “khi chúng ta gặp nó nhé?” “Như bức này ở đây chẳng hạn,” anh nói. “Bức này à?” “Ừ, đây là một tác phẩm xuất sắc,” anh nói. “Có muốn tranh luận không?” Họ đang đứng trước bức tranh khổng lồ Chiều Chủ nhật trên đảo La Grand Jatte của Georges Seurat. “Không,” chị nói. Chị không muốn tranh luận.
Đến lúc họ đi khỏi đó thì đã là ba giờ chiều và giờ thì chị biết, khi bước ra khỏi xe, đi cùng với anh, rằng cuối cùng thì vận may của