Chương 3
Thư viện đặt trong tòa nhà nhỏ xây bằng đá, ở sâu trong một khu có sân lớn. Tầng một dùng làm phòng mượn, tần hai dùng làm phòng đọc.
Natasa Paxionxeaia thoăn thoắt đi ngang qua sân và bước vào phòng thư viện. Ngoài hành lang có một cô gái mặc áo choàng xanh đang đứng trên ghế để dán thông báo vào tường: từ mùng một đến mùng năm, thư viện sẽ đóng cửa để kiểm kê sách. Cô gái cứ lóng ngóng vì chiếc đinh cùn.
- Cho phép tôi giúp chị nào?
Natasa đặt chiếc cặp nhỏ của mình xuống sàn rồi cầm lấy bản thông báo đang rơi từ trên tường xuống. Có hai người làm nên rất nhanh. Cô gái nhảy xuống.
- Cảm ơn chị đã giúp đỡ.
- Có gì đâu. Bây giờ chị giúp tôi một việc nhé. Tôi cần gặp cộng sự Rênát Senle của chị.
- Ôi, chị không may nữa rồi. Ba hôm nay chị ấy không đi làm. Tôi nghĩ rằng chị ấy bị ốm.
- Vậy chị có biết địa chỉ của chị ấy không?
- Mời chị đến gặp bà giám đốc, cửa thứ ba bên phải.
Paxionxcaia gõ cửa, có nghe thấy một giọng trầm trầm: “Xin mời!”.
Bà giám đốc trông đã đứng tuổi có hàng ria mép trông giống như một chiếc bút lông cắm vào khóe miệng, chăm chú nhìn người đi vào phòng.
- Xin bà tha thứ cho. – Natasa mỉm cười vẻ có lỗi. – Tôi làm phiền bà không phải vì công vụ. Bà có thể cho tôi địa chỉ của cô Rênát Senle chứ. Tôi là bạn gái cùng trường với cô ấy từ Lepxích tới. Chị ấy viết thư mời tới chơi nhưng chị ấy lại bị ốm.
Bà giám đốc im lặng rút ra từ ngăn bàn một quyển vở đóng vải sơn lục tìm cái địa chỉ cần thiết.
- Chị ghi đi. Phố Min rít xơ, nhà số ba, buồng bảy.
- Cảm ơn bà. – Natasa cất địa chỉ vào cặp.
- Chị làm ơn cho cô ấy biết rằng chúng tôi không yên tâm khi cô ấy vắng mặt – Bà giám đốc nói – Như vậy chẳng đúng tý nào. Chúng tôi sắp đến ngày kiểm kê sách. Đề nghị cô ấy cho biết mùng một này cô ấy có đi làm được không?
- Nhất định tôi sẽ chuyển yêu cầu của bà tới chị ấy. Tôi sẽ gọi điện báo cho bà biết.
Natasa ghi lại số điện thoại của bà giám đốc, cảm ơn bà một lần nữa rồi ra khỏi phòng.
Phố Minrítxơ nằm ngay cạnh công viên. Natasa ghi nhớ tất cả những gì xảy ra trên đường đi. Cô chầm chậm đi ngang qua ngôi nhà số Ba rồi đi về phía công viên. Ngồi xuống ghế đá, từ đây cô có thể quan sát được ngôi nhà, cô chưa biết mình nên làm gì. Tiếp cận ngôi nhà ư? Không nên chút nào, thật đáng tiếc. Chắc Rênát Senle đã biết những gì vừa xảy ra nên đã lẩn trốn, nhưng đồng bọn vẫn có thể còn ở lại trong phòng. Hơn nữa Natasa bất ngờ xuất hiện thế này có thể gây ra nghi ngờ khi chúng đã có ý định đề phòng. Tốt nhất là nên sơ bộ lấy tin về căn hộ này bằng sự giúp đỡ của cán bộ nòng cốt trong Ủy ban phường. Từ trạm điện thoại công cộng Natasa gọi điện về phòng mình rồi quay lại tiếp tục theo dõi ngôi nhà. Thật là khó chịu khi tiến hành công việc như thế này. Ước gì bây giờ mình có thể lao ngay vào được nhà Rênát Senle. Nhưng cô chợt nhớ rằng có lần đại tá đã quát mắng cô một trận ra trò khi cô hấp tấp hành động. “Trong công việc của chúng ta bao giờ cũng có một nguyên tắc: quá đơn giản không có nghĩa là tốt nhất”.
Nhiều tình báo viên đã bắt đầu sự nghiệp bằng nhiều đường khác nhau. Natasa cũng vậy.
Tốt nghiệp Trường Đại học Ngoại ngữ, cô nhận quyết định sang Đức nhận công tác bổ sung vào biên chế các đơn vị Nga. Ở đây cô được phân công làm phiên dịch ở Cục tình báo. Mọi người trong Cục nhanh chóng nhận ra ở cô gái phiên dịch này có bộ óc thông minh tuyệt vời. Cô nhanh chóng làm quen với công tác mới và không giống như những phiên dịch viên khác, cô tỏ ra không bị động trước bất cứ nhiệm vụ nào. Dĩ nhiên ban đầu các cán bộ cùng công tác với cô chỉ giao cho cô một vài công việc đơn giản và cô đã hoàn thành rất nhanh chóng. Một năm sau, Natasa đã trở thành một cán bộ có kinh nghiệm và cô không mơ tưởng tới nghề nào khác.
Khi câu chuyện không hay này xảy ra, đại tá Sêmin đã trao đổi với cô: “Có một cán bộ quan liêu thờ ơ với công việc của chúng ta là điều không thể tha thứ được. Mọi người phải yêu công việc của mình, phải yêu nó hơn tất cả mọi thứ, hơn cả chính bản thân mình nữa. Nhưng bộ óc của chúng ta khi đó phải trở nên lạnh lùng ở một giới hạn nào đó. Chừng nào theo tôi được biết cô đã có phẩm chất thứ nhất nhưng lại không có phẩm chất thứ hai. Chúng ta mong rằng nó sẽ đến cùng với kinh nghiệm – Còn như nó không tới, - Người đại tá làm một động tác như phủi bụi trên bàn – cô sẽ đi khỏi chỗ chúng tôi…”.
Natasa chắc sẽ phải ghi nhớ suốt đời câu nói kia của đại tá cùng với cái khoát tay lơ đãng của ông.
Thương nghiệp chợ đen của Tây Berlin đã bắt đầu náo nhiệt. Một đám đông đầy màu sắc sặc sỡ tập trung trên một khoảng đất. Từng đợt gió rét quay cuồng giữa cảnh đổ nát này, một đám bụi lạnh lẽo màu trắng tung lên, mây mù xám xịt treo lơ lửng trên bầu trời. Mùa đông đến một cách kỳ lạ. Ai cũng nghĩ rằng phải chăng đây là trò chơi của người lớn, luật của nó là không một ai có quyền đứng tại chỗ quá một phút. Nhìn từ trên đám đông vẫn là một khối, không có gì thay đổi, nhưng bên trong là sự vận động không ngừng. Dân đầu cơ chạy loạn lên, thì thầm trao đổi với nhau về món hàng của mình.
- Có cà phê đây. Trả bằng tiền Mác Đông Đức.
- Có thuốc lá bán đây. Nhận bằng tiền Mác Đông Đức.
- Đồng hồ Thụy Sĩ đây. Ưu tiên cho tiền Mác Đông Đức.
Thứ tình yêu bất ngờ mang tính quần chúng của dân phe bùng lên cuồng nhiệt đối với đồng Đông Đức nhưng nó chẳng làm ai ngạc nhiên cả. Ai mà chẳng biết rằng buôn bán những đồng tiền Mác ở phòng đổi tiền của Mỹ đem lại một nguồn lợi lớn. Đúng vậy, không phải tên đầu cơ nào cũng biết mình là những kẻ tham gia vào việc phá hoại đơn vị tiền tệ của Đông Đức.
Tên cảnh sát đứng trên đỉnh một đống đá bình thản phóng tầm mắt nhìn về khu chợ. Trông hắn giống như một bức tượng đài kỷ niệm. Tuy nhiên cũng có lúc hắn rời chỗ, tiến về đám đông, tóm lấy một tay đầu cơ nào đó rơi vào tay hắn đầu tiên. Tên cảnh sát dẫn kẻ thiếu may mắn ra khỏi chỗ đổ nát, và sau đó thì một phần tiền lãi trong túi hắn được chuyển sang túi của viên cảnh sát. Xong việc, tên đầu cơ lại quay về khu chợ.
Ở chợ này người ta có thể mua được mọi thứ, từ thanh kẹo cao su cho tới khẩu súng lục Mỹ kiểu mới nhất. Người Mỹ tích cực sử dụng thị trường này nhằm kiếm chác được nhiều lợi nhuận về cho mình. Thậm chí họ cũng chẳng có ý định giấu giếm những chiến dịch đầu cơ của mình. Họ cũng chẳng cần tìm hiểu tại sao lại phải che đậy vì họ tuân theo một quy luật: sáng kiến và lợi nhuận cá nhân là mẹ và cha của thành công trong cuộc sống. Trong trường hợp này ban lãnh đạo đã ra mệnh lệnh làm bão hòa hàng hóa ở chợ đen, đặc biệt là những hàng khan hiếm và bán bằng đồng Đông Đức. Kiểu kiếm chác này thật vô cùng có lợi.
Vlađimia Subbôtin đứng giữa đám đông và cố để cho mọi người nhìn thấy mình đang là một thương gia thành đạt. Một chiếc áo mùa thu màu đen được cắt rất khéo, một chiếc mũ đội cùng màu, đôi găng tay bằng da, miệng ngậm chiếc tẩu thuốc lá đắt tiền của Anh nhãn hiệu “Briốtx”, anh đứng một chỗ để mọi người hiểu rằng anh không có ý định đi tìm hàng mà tự nó sẽ tìm đến anh. Quả là như vậy, chốc chốc dân đầu cơ lại dừng chân bên cạnh anh.
- Tôi có một xúc nỉ Anh.
- Tôi có quần áo ngủ của Pháp.
Subbôtin không làm cho bọn họ hài lòng dù chỉ bằng cái liếc mắt, anh chỉ khẽ lắc đầu từ chối. Anh kiên nhẫn chờ thứ hàng anh cần…
Vlađimia Subbôtin bước chân vào nghề tình báo bằng con đường ngoại lệ. Đầu năm bốn mươi hai, anh tự nguyện xung phong ra mặt trận. Lúc đó anh mới mười bảy tuổi, nhưng ai cũng nghĩ anh nhiều tuổi hơn thế. Anh là một chàng trai có thân hình to lớn rắn chắc. Mới ra mặt trận được ba ngày, anh đã tham gia vào trận chiến đấu đầu tiên của mình vào một buổi sáng mùa đông bão tuyết. Là một anh lính mới chưa có kiến thức gì, anh cứ chạy cùng đồng ngũ của mình trên lớp tuyết xốp, tay cầm khẩu súng, mắt anh không nhìn thấy gì, tai anh không nghe thấy gì… Thế rồi, mọi vật bỗng lộn nhào đi. Anh lại tỉnh dậy trong một quân y viện của Đức.
Vết thương mới chỉ lành da, Subbôtin được giải đến một trại tù binh. Đó là một trại tạm thời. Không chờ chuyển đi nơi khác, đêm đến Subbôtin bóp cổ chết tên lính gác, cướp khẩu súng tự động của hắn và bỏ chạy…
Suốt cả tuần lễ, anh lần mò trong các khu rừng và đầm lầy của vùng Pêlôxia Bêlôrutxia cho tới khi lọt vào vị trí đóng quân của một đội du kích. Khi người chỉ huy biết rằng Subbôtin thông thạo tiếng Đức thì người ta giao cho anh một nhiệm vụ đặc biệt và mạo hiểm.
Subbôtin xuất hiện ở Sở chỉ huy của bọn Hítle tại Thành phố Orsa như là một lính đào ngũ đã ớn chính quyền Nga xin đến cư trú, tình nguyện được phục vụ người Đức và trật tự mới của nước Đức. Chỉ một thời gian sau, anh đã trở thành phiên dịch của Sở chỉ huy. Sự cả tin của bọn Hít le đã có giá đối với chúng: đội du kích có đủ thông tin xảy ra trong vùng đóng quân của địch, nhờ vậy có thể xây dựng kế hoạch chiến đấu cho các chiến dịch của ta.
Đồng thời anh cũng hành động khôn ngoan và thông minh đến nỗi lòng tin của người lãnh đạo Đức đối với anh lúc nào cũng chặt chẽ. Hơn nữa năm bốn mươi ba anh còn nhận được nhiều nhiệm vụ quan trọng. Subbôtin được phái sang Ba Lan và Đức, đến các trại giam tù binh người Bêlôrútxia. Anh cần phải giúp bọn Đức tuyển mộ trong số tù binh để thành lập các đơn vị chiến đấu. Dưới con mắt của bọn Hítle, Subbôtin là một người tuyệt vời. Nhờ anh mà mỗi trại giam đã xuất hiện hàng chục những “người lính tình nguyện”. Thế nhưng những người lính này chỉ vừa mới có mặt ở khu vực tiền duyên đã lập tức chạy ngay sang phía quân ta. Subbôtin đã cứu được hàng trăm người lính trở về quân đội.
Đến giữa năm bốn mươi tư, bọn Hítle mới đánh hơi thấy có trục trặc. Lúc đầu chúng còn muốn xác định đường dây liên lạc của anh rồi mới ra lệnh bắt anh. Nhưng anh đã chạy thoát…
Ba tuần liền Subbôtin đi suốt đêm về phía Đông cho tới lúc được một người giáo viên Ba Lan giấu anh trên lãnh thổ của mình. Suốt ba tháng ròng, anh sống trong căn hầm dưới ngôi nhà của người giáo viên. Subbôtin đã đặt được đường dây liên lạc với những người yêu nước địa phương. Sau đó anh tham gia đội quân du kích Ba Lan, ở đây, anh đã chiến đấu cho tới ngày quân đội Nga tiến công vào.
Từ đó cuộc đời của Subbôtin gắn liền với công việc tình báo.
… Chiếc “Virlitx” đỗ lại trên con đường nằm giữa những ngôi nhà đổ nát. Một sĩ quan Mỹ trong ôtô bước ra. Người sĩ quan này giao chiếc mũ lưỡi trai của hắn cho người lái xe giữa rồi kéo cao chiếc cổ áo khoác ngoài lên (bây giờ không còn ngụy trang dân sự nữa). Hắn bước vào trong chợ.
Lập tức Subbôtin cũng rời vị trí và dừng lại trên con đường mà anh đoán tên Mỹ thế nào cũng phải đi qua. Cho đến lúc hắn tới, anh nói bằng tiếng Đức:
- Tôi muốn có những hợp đồng bán buôn. Khi nghe đúng ám hiệu, người Mỹ lại sát bên anh.
- Cụ thể là hợp đồng gì? – Hắn hỏi lại bằng tiếng Đức lơ lớ.
- Chúng ta ra đằng kia đi. – Subbôtin trả lời bằng tiếng Anh rồi anh chậm rãi đi đến chỗ đổ nát. Tên sĩ quan Mỹ ngoan ngoãn theo sau anh. Họ ngồi trên mô đất cạnh một bức tường gạch và bắt đầu câu chuyện làm ăn.
- Tôi chỉ muốn có những hợp đồng bán buôn.
- Anh hãy nói rõ về thứ hàng gì? – Người Mỹ tỏ ra sốt ruột hỏi lại.
- Đồng hồ, bít tất và nhiều thứ hàng khác với giá phải chăng. Nhưng nhất thiết phải có số lượng lớn.
- Tôi có thể cho ông xem đồng hồ ngay bây giờ, những thứ giá…
- Điều đó không phụ thuộc vào tôi. Một trăm nhé. Được chưa nào! Đúng thế, có được từng ấy cái mà anh lại được một giá rẻ.
- Tôi không hiểu.
- Đơn giản thôi. Tôi đang nhận nhiệm vụ ở Đông Berlin với các sĩ quan Nga. Người ta sẽ trả một khoản tiền lớn cho việc làm này.
- Bằng tiền Đông Đức chứ?
- Với các ông, tôi có thể tính bằng tiền Tây Đức.
- Tôi muốn tiền Đông Đức.
- Được thôi.
Câu chuyện đã kết thúc, Subbôtin sẽ mua đồng hồ của người Mỹ. Ngoài ra anh còn phải trả cho hắn cái giá mà trong giấc mơ hắn cũng không thể thấy được
Câu lạc bộ báo chí nằm ở tầng trên của một tòa nhà khá cao. Dưới mặt đất có một đường sắt chạy ngang qua cửa sổ của một tiệm nhảy. Xen lẫn với âm thanh của các ngôn ngữ khác nhau là tiếng đàn dương cầm, là tiếng ầm ầm của đoàn tàu chạy trên đường ray vọng tới. Các nhà báo đang nghĩ đến một trò chơi: nếu người ngồi xung quanh bàn không muốn nghe câu chuyện kể về những tin tức cũ rích hoặc những câu chuyện bịa nhạt nhẽo thì phải gào lên “Tầu hỏa đâu rồi”.
Bao giờ cũng vậy, con tàu cứ vun vút lao qua tạo ra những âm thanh ầm ầm, át đi mọi thứ chuyện. Paven Rưtragốp ngồi bên chiếc bàn con, bên cạnh ông là hai nhà báo trẻ.
- Nếu tôi không nhầm thì các ông là người Pháp? – Ông hỏi họ bằng giọng Pháp khá chuẩn.
- Đúng – Một trong hai người Pháp lạnh lùng trả lời.
- Giúp đỡ cô em gái tôi một chút. Cô ấy là người Bỉ - Rưtragốp làm ra vẻ như không để ý tới sự khó chịu của anh ta nên nói tiếp.
- Tôi vừa ở Bruxelle mới tới được ba ngày. Tôi cần một tin nhỏ thôi nhưng phải là tin giật gân. Chẳng là tờ báo của tôi đang cháy túi mà.
- Những chuyện như thế này thì nhiều lắm ở cái thành phố này.
- Các đồng nghiệp ơi! Một tin nhỏ thôi, cho tôi vay vậy – Rưtragốp chìa tay về phía họ làm ra vẻ khổ sở.
Người Pháp vẫn là người Pháp. Họ luôn ưa vui vẻ và cởi mở. Họ mến ngay Rưtragốp và thế là câu chuyện diễn ra một cách thoải mái.
- Không đâu, cô em gái thân yêu. Anh không có một tin giật gân nào cho chúng tôi đâu. Hãy nhớ rằng: Berlin – thành phố của những tin giật gân đã chán như cơm nát. À chúng ta đang ngồi thảo luận xem sẽ làm gì cho bà già người Pháp phải ngạc nhiên.
- Dù chỉ là một trái tim nhỏ. Tờ báo của tôi đang chết dở.
- Em gái thân yêu ơi! Đây không phải là tin mới đâu. Ngày hôm nay chúng tôi nhận được hai bức điện của sếp đánh đi. Các vị ấy yêu cầu mỗi ngày phải viết được hai trăm dòng về những nỗi lo khủng khiếp trong cuộc sống ở Đông Berlin. Đúng là một đề tài hay đấy. Nhân dân vừa đọc vừa phỉ nhổ.
- Chắc các anh đã đưa những tin nhạt phèo rồi – Rưtragốp nói. Hai người Pháp nhìn nhau rồi phá lên cười.
- Cô em ơi – Một trong hai người đưa ngón tay ra dọa – Hoặc anh là một người ngây thơ, hoặc có thể anh là một tên láu cá.
- Tôi không hiểu gì cả - Rưtragốp nhún vai. – Vì ở phía ấy, bên phía Đông ấy mà, quả là có một sự chuyên chế đến tàn bạo của người Nga.
Những người làm báo lại đưa mắt nhìn nhau, nhưng họ im bặt ngay. Một người cất tiếng hỏi.
- Cô em gái, không phải ngẫu nhiên mà anh có ý định đưa một tin ngắn về một buổi hôn lễ vào tờ báo của mình đấy. Chẳng lẽ cậu lại không hiểu chính trị là gì ư? Còn cô, cô lẫn lộn cả rồi, và nói chung đó là một công việc chẳng lấy gì làm sạch sẽ. Cậu nói rằng – bên ấy là một sự chuyên chế của người Nga. Vậy ở đây thì sao? Những mùa lộc nở hoa trên thiên đường do các thiên thần ngợi ca đem lại cả đấy ư?
- Dù sao đi nữa thì – Rưtragốp âu sầu nói – Tôi cũng đang sống ở đây, quen ở đây như ở nhà mình.
- Còn ở bên kia – trật tự được đưa từ Mạc Tư Khoa tới.
- Còn cậu, lúc nào rỗi rãi hãy hỏi kỹ những người Đức xem sao: họ thích trật tự nào nhất… Cậu không hiểu ư? Cậu lại hiểu theo phong vũ biểu của báo chí chúng tớ ư? Cái ông sếp của cậu đòi hỏi phải lăng mạ một đất nước nào đấy, thế có nghĩa là sao? Cuộc sống ở đó tốt hơn nhiều so với nước có tờ báo của cậu đang xuất bản đấy. Còn về những người Nga… Người Pháp phủi tay. Ở đây chỉ nên viết về cái xấu, như thế cậu không bao giờ mắc sai lầm cả. Nhất là vào lúc này, khi mà thế giới phương Tây của chúng ta đang làm tất cả những điều bỉ ổi này đến điều bỉ ổi khác.
- Tôi không ngồi cùng bàn với người cộng sản đấy chứ. – Rưtragốp mỉm cười hỏi, không còn thấy lo gì nữa.
- Đừng sợ, những người cộng sản không tới đây đâu.
- Nhưng thế nào tôi cũng phải viết một cái gì cho tờ báo chứ - Rưtragốp hỏi sau một lúc im lặng.
Cả hai người Pháp cùng nhún vai.
- Mình nghe đài phát thanh nói rằng có một sĩ quan nào đó chạy từ bọn đỏ tới đây. Chẳng lấy được ở hắn một cái gì ngoài một trăm năm mươi dòng tin cộng với bức ảnh chụp.
Cả hai nhà báo cùng phủi tay. Một trong hai người thở dài.
- Sẽ không đạt được gì đâu. Ở đây các ngài đang làm điều gì đó mờ ám. Thậm chí những người đồng nghiệp Mỹ của chúng tôi cũng chẳng thể lấy được tin gì ở anh ta. Họ đang tạo ra một bộ mặt thông minh. Họ nói rằng: đây là một tên chạy trốn loại đặc biệt. Toàn chuyện vớ vẩn! Nói chung thì những tên chạy trốn này là đồ thối thây. Những loại dở hơi này thật kỳ lạ. Đôi khi người ta cảm thấy rằng bọn đỏ hình như tự lựa chọn một đứa hạ đẳng nào đó rồi xua nó sang đây. Cậu hãy viết như thế đi – thế là cậu sẽ có một tin giật gân đấy.
Những người Pháp cười ha hả. Rưtragốp cũng cười với họ. Sau đó anh hỏi:
- Có thể đúng vào lúc họ đang giấu anh ta nên ta cũng có một tin giật gân đấy chứ.
- Thôi cái hy vọng đó đi. – Một trong hai người lên tiếng. – Hoặc tên chạy trốn này hoàn toàn là một đứa ngu nên họ chẳng kéo hắn đến hộ nghị báo chí làm gì, hoặc hắn cũng có biết chút gì đó hơn những đứa khác nên những người Mỹ mới vắt kiệt sức hắn như thế. Vậy là sau khi đã được ăn uống no say hắn mới bắt đầu lăng mạ nền trật tự trong xã hội Nga và sẽ làm cho mọi người tin rằng các ông tưởng người Nga sẽ ăn điểm tâm bằng những đứa trẻ con Đức. Nếu cậu muốn, ngay bây giờ tôi có thể đọc cho cậu chép tất cả những gì hắn sẽ phải nói. Tờ báo của chúng tôi cũng không tha thiết yêu những người đỏ lắm, ấy thế mà nó cũng chẳng in cái đống rác ấy đâu. Chắc là cô em vừa mới tới hả.
- Sáng hôm nay – Rưtragốp trả lời.
- Có nghĩa là, cô em gái hãy còn giầu đấy. Còn các ông anh của cô sẽ không phản đối, nếu cô đặt một chai rượu lên bàn. Cậu thấy không, thế là chúng ta sẽ ngẫu nhiên nảy ra một ý nghĩ nào đấy và chúng ta sẽ cùng săn tin giật gân ấy. Được không?
- Xin sẵn sàng!… Chủ quán! Hai chai rượu! Rưtragốp ra lệnh.
Natasa Paxionxcaia đã nhận được tin từ Ủy ban phường về căn hộ của Rênát Senle ở. Đúng là cô ta ở đây. Nhưng ba ngày nay không thấy cô ở đây rồi. Cô ta đã đến Phơrăng phuana Ođenơ, nơi chị gái cô đang ốm nặng.
Natasa yêu cầu kiểm tra xem có thật Rênát Senle hiện đang ở Phơrăng phua không, và cô nhận được ngay câu trả lời: Đúng là cô ta đang ở đấy, sống ở căn hộ của người chị và luôn túc trực bên cạnh chị trong bệnh viện. Paxionxcaia bối rối, tin rằng cô ta không thể có mặt ở đấy được. Nhưng ở một khía cạnh khác, lẽ nào không có lý gì bắt cô ta phải thú nhận tội lỗi như một kẻ đã tham gia vụ bắt cóc Côvancốp, và nói chung hình như cô ta không có ý định lẩn trốn. Chỉ có điều đáng ngờ là cô ta ra đi vào buổi sáng hôm sau khi sự kiện này xảy ra. Mà cũng có thể đó là một mẹo láu cá. Trước hết Rênát Senle tin rằng không có tang chứng nào chống lại mình, sau đó cô ta lẩn trốn hay chạy sang phương Tây. Ở bất cứ trường hợp nào cũng thấy rõ cô ta đã đi khỏi Berlin.
Những đồng chí ở Đức hỗ trợ cho nhóm chiến dịch của Rưtragốp đã biết Rênát Senle sống ở Berlin trong gia đình của một người họ hàng xa tên là Aphgutxtơ Minkhơ, trước đây là một cán bộ khoa học của Viện Bảo tàng Nghệ thuật Nhân dân.
Aph-gutxơ – Đảng viên Đảng Cộng sản đã góa chồng. Chồng bà là một người Do Thái đã chết trong trại tập trung Bukhenvan.
Aph-gutxơ sống cùng với người chị cả làm nội trợ trong gia đình. Những tin tức nhận được cho biết không hiểu tại sao Aph-gutxơ lại không bằng lòng về tư cách của Rênát. Người gác cổng cho biết người ở căn hộ của Aph-gútxơ hầu như cứ nửa đêm mới về nhà. Những tin này hoàn toàn mâu thuẫn với những gì nhận được và với những điều mà Côvancốp đã kể. Một cô gái nghiêm túc và sống tình cảm như Côvancốp nói lại bị ngay cả người bà con cũng không bằng lòng về tư cách?
… Vào giờ này không có ai tham quan bảo tàng. Cô thủ quỹ đã ra ngoài cho nên Paxionxcaia bắt buộc phải đứng chờ. Cô kiểm soát viên co rúm người vì gió rét. Cô đề nghị Paxionxcaia hãy đi tham quan bảo tàng rồi hãy mua vé sau. Natasa hỏi cô về Aph-gutxơ Minkhơ, đúng là Minkhơ làm việc ở Bảo tàng ở xưởng phục chế tầng hai.
Paxionxcaia chăm chú đi xem xét hết các phòng rồi mới lên tầng hai và bước vào phòng phục chế.
Năm người đang làm việc trong một căn phòng lớn, sáng sủa.
- Tôi có thể gặp bà Minkhơ được không?
- Tôi là Minkhơ đây.
Từ cuối phòng một phụ nữ mặc áo choàng trắng đến gặp Paxionxcaia. Trông bà ta khoảng năm mươi ba tuổi. Mái tóc bạc trắng lọt ra ngoài chiếc mũ.
- Tôi nghe chị nói đây.
- Tôi đã được xem nhà bảo tàng. Tôi đang quan tâm chút ít về đất sét nên tôi có một vài thắc mắc.
- Xin mời đồng chí vào đây.
Aph-gutxơ dẫn Natasa về bàn làm việc của mình.
- Tại sao chị muốn gặp chính tôi.
- Rênát Senle có lỗi trong việc này. Sau khi biết tôi là người sưu tầm đất sét nên tôi buộc phải đến thăm bảo tàng, và hơn nữa là người hiểu rõ về đất sét.
Aph-gutxơ lắng nghe với vẻ mặt ủ dột, không để lộ một cảm xúc nào.
- Chính Rênát – Bà vừa thở dài vừa nói – Nó không chọn lúc nào để đến đây nữa. Thôi được, dù sao chị cũng đã đến. Vậy chị muốn hỏi tôi gì nào.
Paxionxcaia nhận thấy từ lúc nhắc đến tên Rênát, bà Minkhơ tỏ ra kém vui.
- Thưa bà, bà có xác định được chính xác con người bắt đầu sử dụng đất sét từ khi nào không?
- Không chính xác lắm, - Aph-gutxơ khô khan trả lời – Bước đi của các nhà khảo cổ vẫn còn đang tiếp tục. Ở mọi lớp đất của lịch sử mà các nhà khảo cổ đã nghiên cứu, người ta thấy đất sét luôn đi kèm với cuộc sống của con người.
- Bát đĩa ư?
- Không chỉ có vậy đâu. Vũ khí, điêu khắc, đồ chơi…
- Có sự phân loại sắp xếp nghệ thuật của các nghệ sĩ thời cổ xưa về đất sét không?
- Rất là thô thiển, đôi khi có cả tranh vẽ nữa. Hơn nữa sưu tầm quý giá nhất về đất sét lại nằm ở Tây Đức, nhưng than ôi, người ta đã mang nó đi rồi. Aph-gutxơ mỉm cười vẻ mỉa mai. Rõ ràng yêu chuộng đất sét cũng có ở các nước phương Tây, vậy mà chiếc cầu hàng không, cũng như bất kỳ chiếc cầu nào khác, phải hoạt động ở cả hai phía.
Đột nhiên bà hỏi:
- Chị là bạn của Rênát ư?
Paxionxcaia bật cười.
- Trước đây có lúc chúng tôi học cùng trường phổ thông. Sau đó chúng tôi chỉ gặp nhau có hai lần.
- Chị là nhà thể thao?
- Tại sao lại là nhà thể thao – Natasa ngạc nhiên.
- Tôi nghĩ rằng hai người quen nhau trên mảnh đất thể thao.
- Lẽ nào Rênát lại là một nhà thể thao ư? Cô ấy chẳng bao giờ nói với tôi về điều này cả.
Aph-gutxơ cười mỉa.
- Cô ấy nói với tôi rằng muốn trở thành nhà vô địch bơi lội. Tôi thì cho rằng chẳng qua thể thao đối với nó là một cái cớ để biến mất vào tất cả các buổi tối.
- Thế đấy – Natasa bật cười – Thật là thú vị, cô ta luyện tập ở đâu nhỉ? Nhất định tôi sẽ tìm gặp cô ấy.
- Hình như ở bể bơi Công đoàn. Nhưng hiện giờ nó không ở Berlin.
- Cô ấy ở đâu ạ?
- Ở nhà người chị ở Phơrăng Phua.
- Có lâu không?
- Tôi không biết, chị nó ốm nặng.
- Tôi hy vọng rằng mọi chuyện sẽ kết thúc tốt đẹp. Paxionxcaia đứng dậy – Tôi xin lỗi vì đã làm cho bà phải bỏ dở công việc.
- Không sao. Một tuần nữa mời chị xuống đây, chúng tôi sẽ cho chị xem những hiện vật tuyệt vời của thế kỷ XVII.
- Xin cảm ơn. Thế nào tôi cũng tới. Chào bà. Cho tôi gửi lời chào tới Rênát.
Aph-gutxơ không trả lời, bà lại quay về với công việc của mình.
Trong buổi họp ở phòng Đại tá Sêmin, mọi người đang phác thảo về những nguồn tin ban đầu mà nhóm chiến dịch của Rưtragốp thu được.
Paxionxcaia, Subbôtin và bản thân Rưtragốp đã kể lại những việc họ làm và bây giờ họ chờ câu trả lời và những lời khuyên của Đại tá. Ông ngồi bất động tới vài phút, đôi mắt nhắm lại.
- Đánh giá những việc mà các đồng chí đã làm thì vẫn còn sớm và nói một điều gì chắc chắn cũng còn sớm… Cuối cùng Đại tá lên tiếng. Lúc này các đồng chí mới chỉ là thăm dò những con đường tới đích. Tôi nghĩ rằng đồng chí Paxionxcaia đã gần đến mục tiêu hơn cả mà chúng ta cần quan tâm tới. Nhưng cái đó không hoàn toàn có nghĩa là tất cả, ngày mai, ngày kia, các đồng chí khác có thể tiếp cận gần hơn… Đại tá liếc nhìn Paxionxcaia. Hãy hết sức thận trọng. Cần phải đến bể bơi. Hướng đi này có thể là đúng. Đúng là thể thao là cuộc sống thứ hai của Rênát Senle.
Có thể hành động phản bội của cô ta sinh ra từ chỗ này. Hoàn toàn có khả năng là có những tên khác ở gần đâu đấy cũng tham gia vào vụ bắt cóc Côvancốp. Cái bể bơi này là chỗ ẩn náu tốt cho những tên cướp ở phía Đông. Nếu xảy ra một sai lầm nào đó của chúng ta thì bọn chúng sẽ hiểu ngay rằng chúng ta đang tìm kiếm và chúng sẽ lẩn tránh ngay lập tức và phát tín hiệu cho phương Tây. Đến lúc ấy thì toàn bộ công việc của chúng ta sẽ trở nên rắc rối. Đồng chí hiểu điều này chứ Paxionxcaia?
- Tôi hiểu – Natasa khẽ trả lời.
- Ở viện bảo tàng hình như đồng chí đã không phạm sai lầm nào. Nhưng dù sao sự liều lĩnh cũng có thể xảy ra.
- Sự liều lĩnh nào ở đây? – Natasa ngạc nhiên hỏi.
- Còn sao nữa nếu Aph-gutxơ cũng là kẻ tham dự.
- Nhưng tất cả mọi điều mà chúng tôi biết về bà ta là chống lại điều đó – Paxionxcaia sôi nổi phản đối.
- Chính tất cả lại là: còn ngẫu nhiên?
- Ngẫu nhiên ư? Nó hoàn toàn không logic! – Cô gái nóng nảy phát biểu.
Đại tá bật cười.
- Thấy không, thậm chí đồng chí còn nóng tính ở điểm này. Hãy bình tĩnh hơn nữa, Paxionxcaia. Hãy thận trọng, mềm mỏng và thông minh hơn nữa.
- Tôi xin nhận lời khuyên. – Natasa khẽ nói.
- Tôi chỉ yêu cầu đồng chí điều đó. Đại tá lướt qua những ghi chép của mình rồi nhìn Rưtragốp. Còn bây giờ chúng ta bàn về công tác của đồng chí, Rưtragốp. Có lẽ các nhà báo này biết thiếu tá Rưtragốp?
- Có thể khẳng định như vậy. Những điều họ nói về hắn đều trùng với những tài liệu của chúng ta. Họ nói thêm rằng các nhà báo đã đặt cho Khaútson một biệt hiệu rất hài hước là “cha đẻ của những người Nga chạy trốn”.
- Không phải là xấu – Sêmin cười nhạo.
- Hắn luôn có mặt tại các cuộc họp báo thông tấn xã. Nhưng hắn làm ra vẻ như vừa mới có mặt…
- Thế đấy… Vậy họ có biết văn phòng Khaútson đóng ở đâu không?
- Họ có nói đến tên một vùng “I ghếch” nào đó, một địa điểm có mọi thứ mà bọn Mỹ muốn cất giấu.
- Chúng ta muốn biết được điều đó phải thông qua những người Pháp. Một số tài liệu cho biết Khaútson có một văn phòng đóng ở đâu đó ở trung tâm Tây Berlin. Cần phải tìm hiểu nhiều hơn nữa về tay thiếu tá này. Hắn sống ở đâu? Đi đâu? Kết bạn với ai?
- Chúng tôi sẽ cố gắng… - Rưtragốp khẽ nói.
- Đồng chí nghĩ rằng sẽ còn đóng vai nhà báo nữa hả?
- Vâng, còn ba ngày nữa.
- Cần phải xác định tờ báo Bỉ này có nhà báo nào thật không?
- Hoàn toàn chính xác. Anh ta đã được triệu về từ nửa năm trước. Thực tế thì tờ báo đang gặp khó khăn về vật chất. Nó đã không còn phóng viên ở Berlin nữa. Bên cạnh đó, tôi không làm điều gì xấu cho tờ báo này cả. Ngoài ra tôi chưa lần nào gọi đến tên tờ báo này và sẽ cố gắng không nói ra trước.
- Thôi được – Sêmin im lặng – Ta cứ cho là sẽ làm quen được với một nhà báo người Mỹ, với cái tên nào đó còn bẩn thỉu hơn nữa.
- Tôi cũng đã nghĩ đến điều đó. – Rưtragốp nói. – Những người Pháp đã gợi cho tôi nhớ đến một tên phóng viên nhiếp ảnh là Ốttô Stitsen. Và tôi hứa sẽ giới thiệu hắn cho tờ báo của hai anh em Dưriavaia Côpinca. Hắn định thu lãi bằng mọi thủ đoạn nhưng lại trả hết cho tiền rượu.
- Đó là một giọng lưỡi độc ác – Đại tá bật cười – Vậy thì hãy làm quen với Dưria Vaia này. – Đại tá nhìn Subbôtin – Thế nào, anh hãy nói về công việc của anh đi. Anh đã dẫn chúng tôi đi phung phí tiền bạc, thế mà anh còn dọa chúng tôi là còn phung phí hơn nữa.
- Cũng phải chờ cái đó thôi. – Subbôtin rầu rĩ nói.
- Toàn bộ câu hỏi là ở chỗ người Mỹ đó là ai vậy? Chức vụ và quân hàm ra sao? Hắn có đáng giá phải trả như vậy không?
- Tôi đã báo cáo rồi, hắn là một cán bộ trung cấp. Có lẽ, thiếu tá…
- Nhưng hắn phục vụ ở đâu? Hành chính? Tuyên truyền? Hay chỉ là một đơn vị quân sự? Ở trường hợp sau này hắn sẽ làm chúng ta mất nhiều thì giờ nhưng chủ yếu là vô ích. Đại tá im lặng và hỏi. Như vậy anh nói rằng đề nghị của anh là phối hợp với đồng tiền Nga để hắn không ngạc nhiên?
- Hắn không hề ngạc nhiên chút nào? Thoạt đầu tôi đề nghị tiền Mác Tây Đức. Hắn từ chối. Hắn nhất thiết đòi tiền Đông Đức. Khi mọi việc đã thỏa thuận xong, tôi hỏi hắn có chấp nhận đồng hồ không? Hắn trả lời không cần cái đó, nhưng hắn biết một Đại tá rất thích tiền. Hắn hứa ngày kia sẽ liên lạc với ông ta.
- Và anh đã gặp cũng ở chỗ ấy?
- Vâng.
- Phải lập tức đưa hắn ra khỏi chợ. Đây là một địa điểm nguy hiểm. Hãy gặp hắn ở một quán cà phê nào đó, nơi những tên cỡ bự gặp nhau. Anh cũng phải luôn nhớ rằng cái tay Đại tá đang săn ngoại tệ của chúng ta là rất thú vị đối với chúng ta. Ở đây có thể chạm trán đối thủ trực tiếp của chúng ta. Anh hiểu tôi đang nói gì đấy chứ.
- Tôi hiểu. Nhưng dù thế nào thì cũng phải hành động nếu anh chàng quen tôi có rất nhiều hàng hóa.
- Chúng ta sẽ xem xét… Mọi việc đều phụ thuộc vào chỗ sự đầu cơ của anh đưa chúng tôi đến đâu. Anh phải luôn nhớ tới mục đích của chúng ta và cũng phải nhớ rằng thời gian không chờ đợi. Đã đến lúc phải xiết chặt mặt trận lại. Chẳng hạn nếu anh Rưtragốp tiếp cận được với Dưria Vaia Côpinca thì Subbôtin cũng gặp thuận lợi ở đây. Rưtragốp có thể giới thiệu Côpinca làm quen với nhà buôn, cái anh chàng biết làm những việc lớn và phù hợp.
- Tuyệt diệu – Rưtragốp thốt lên – Còn tôi thì ngồi ở đây và nghĩ rằng phải đi vào công việc kinh doanh với cái tên nghiện rượu này.
Trong ngôi nhà của bể bơi thật oi bức và ngột ngạt, thậm chí trong phòng thay quần áo cũng bốc lên mùi nước pha Clo. Paxionxcaia chăm chú nghiên cứu các thong báo và thời khóa biểu đã được đóng vào bức tường của phòng thay quần áo. Xung quanh không ngớt tiếng ồn ào náo nhiệt của đám thanh niên. Tiếng nhạc khiêu vũ vang ra từ phòng nhảy. Thế rồi cuối cùng Natasa cũng tìm thấy cái cô cần: thời khóa biểu có buổi tập trong đó có tên Rênát Senle. Cô tham gia vào nhóm do Alma Gúts lãnh đạo. Đúng tối hôm nay Rênát Senle phải đến học.
Đứng cạnh Paxionxcaia là hai cô gái cùng quan tâm đến thời khóa biểu những buổi tập.
- Ôi – Một trong hai cô kêu lên – Mình với cậu lại rơi vào lớp của Alma. Thật kinh khủng!
Cô gái kia nhún vai.
- Quỷ tha ma bắt bà ấy. Cái chính là bơi lội thôi.
- Xin lỗi, tôi có thể hỏi chị một điều được không – Natasa nhìn các cô gái như van xin.
- Được.
- Các chị khuyên tôi nên ghi vào lớp của huấn luyện viên nào?
- Ôi! Đây có cả một hệ thống ngu ngốc. Không có huấn luyện viên nào thường xuyên đâu. Tất cả bọn họ đều làm việc trong một vài bể bơi và thường xuyên đổi chỗ cho nhau.
- Xin lỗi – Paxionxcaia khiêm tốn nhìn xuống – Tôi vừa nghe chị nói không thấy thú vị gì cả… gọi bà ta là gì nhỉ… cô nhìn vào thời khóa biểu, Alma Gúts?
- Chúng tôi sẽ kể cho chị một cách đơn giản đây là – Một trong hai cô nắm lấy bàn tay của Paxionxcaia một cách tin cậy – Tốt nhất là hãy bắt cái bà Alma này làm huấn luyện viên các điệu nhảy ở Tây Berlin. Đó là một nhân vật kiểu mẫu.
- Bên cạnh bà ta là cả một bầy cũng hệt như bà ta. – Cô kia nói chêm vào – Nói chung bạn sẽ có một thành công cực kỳ với bà ta.
- Sao lại thế - Natasa hỏi với vẻ ngạc nhiên.
- Trời không ghét cái nhan sắc của cậu đâu.
Hai cô cười phá lên rồi bỏ chạy.
Paxionxcaia lại gần chiếc bàn treo bảng thong báo phía trên có chỗ ghi tên các nhóm luyện bơi.
Ngồi sau bàn là một phụ nữ tóc hung màu lửa, đôi lông mày vẽ dài, bà ta đang chúi mũi vào một quyển sách. Liếc nhanh về phía Natasa, bà ta đấy quyển sách ra một bên và rút trong bàn ra một quyển sổ dày cộp.
- Chị muốn ghi tên?
- Vâng.
- Chị là đoàn viên của công đoàn những người xây dựng?
- Tôi là sinh viên Trường Đại học Xây dựng. Quả thực vài ngày trước đây Paxionxcais đã kịp thời làm thủ tục để có tên trong danh sách của trường Đại học.
- Chị có thể đăng ký.
- Tôi muốn nhập vào nhóm của Alma Gutx.
Người phụ nữ tóc hung liếc nhìn để đánh giá Paxionxcaia.
- Mọi việc đã rõ.
- Bà rõ cái gì? – Natasa giận dữ hỏi.
- Khi mà chị còn chưa giẫm chân vào bể bơi thế mà chị đã biết hết… chị đã đăng ký xong. Hãy đến phòng thay quần áo rồi đến bể bơi số hai – Cô đưa phiếu này cho Alma – Chúc chị có buổi tập vui vẻ.
Người phụ nữ tóc hung khẽ cười thầm.
Paxionxcaia tỏ vẻ không hiểu nhún vai và bước vào phòng thay quần áo.
Nếu như Natasa có lúc nào đó nghĩ đến việc luyện thể thao dưới nước thì không bao giờ cô cho phép mình xuất hiện trong bộ quần áo bơi như hiện nay. Natasa phải đi lang thang hàng tiếng đồng hồ qua các cửa hàng đồ cũ để tìm được cho mình một mốt giật gân này. Giá như vào lúc khác thì Natasa đã ngượng ngập vụng về trong bộ quần áo bơi này. Nhưng lúc này cô vẫn phải tỏ ra dũng cảm, thậm chí còn phải tỏ ra suồng sã nữa.
Chen chúc lách qua mọi người, Natasa thu hút sự chú ý của mọi người bằng bộ quần áo sáng chói của mình.
- Tìm ai thế, con chim nhỏ ơi? – Một chàng trai cao lớn gọi theo.
- Không tìm anh đâu – Paxionxcaia trả lời.
Xung quanh rộ lên tiếng cười hưởng ứng. Đứng cạnh bục xuất phát, Alma Gutx đang giảng cho các cô gái đứng vây quanh. Ngay lập tức Paxionxcaia đoán ra bà ta. Đó là một phụ nữ hơi béo phì một chút so với một nữ vận động viên, tuổi trạc ba mươi. Đôi môi mỏng làm cho bộ mặt của bà ta phảng phất một vẻ độc ác.
Sau khi được sự chỉ dẫn của huấn luyện viên, các cô gái nhảy xuống bể. Alma ngồi trên bục xem họ bơi như thế nào.
- Chị là Alma Gutx? – Paxionxcaia đứng sau lưng hỏi.
- Đúng – Người phụ nữ trả lời không quay lưng lại nhìn cô.
- Tôi đã ghi tên vào nhóm của chị.
Lúc đó Alma mới quay lưng lại về phía cô, nhìn chậm rãi khắp người cô, ánh mắt tỏ ra thú vị và tò mò.
- Ôi, cô gái kiều diễm, cô từ đâu đến thế - Alma đon đả bằng một giọng trầm trầm và chìa tay cho Natasa.
- Tôi là Anna. Anna Lorkh, nữ sinh Trường Đại học Xây dựng. – Paxionxcaia lễ phép giới thiệu.
- Ngồi xuống đây – Alma Gutx chỉ vào bục xuất phát và nói. – Bộ quần áo của cô mới tuyệt làm sao! Cô mua bao nhiêu thế?
- Sao ạ? Bao nhiêu ấy ạ? – Natasa tỏ vẻ ngạc nhiên.
- Bộ quần áo của cô mua bao nhiêu vậy?
- Em không biết. Ba em mua cho em đấy, hình như ở Mỹ.
- Ôi ba em quả là người gặp may – Alma vuốt tay vào bộ quần áo. – Thật là tuyệt! Nào em biết làm gì ở dưới nước đây?
- Em không biết làm gì cả.
- Cả bơi ư?
- Em chỉ bơi được thôi và có thể bơi lâu được nữa.
Natasa còn có thể nói thêm rằng khi còn là nữ sinh lớp mười cô đã đánh cuộc bơi qua sông Vônga ở quê hương mình. Nhưng cô đã im lặng không nói tới điều đó.
- Hay đưa tay xem nào. Em thích bơi kiểu nào?
Paxionxcaia làm mẫu.
- Ôi đó là kiểu Nga! Chúng ta sẽ bắt đầu từ việc phải quên đi hoàn toàn kiểu này.
- Sao lại là kiểu Nga ạ? – Paxionxcaia bực bội – Cha em dạy em bơi nhưng ông lại là sĩ quan hải quân của hạm đội.
- À, thì ra là như vậy – Con mắt sắc sảo của Alma như ghim chặt vào khuôn mặt của Natasa – Thôi được, em đã bực mình nhưng đó là sự thật. Những người Nga đã bơi như vậy. Chính tôi đã trông thấy. Quỷ tha ma bắt những người Nga ấy đi, đúng không.
Paxionxcaia gật đầu đồng ý.
- Em có thể bơi được lâu. Tôi sẽ huấn luyện cho em bơi đường dài. Em có muốn thế không.
- Vâng.
- Nào thế thì vào việc đi. Hãy theo đường bơi thứ nhất và bơi đi. Em hãy bơi đến khi mệt thì thôi. Chị sẽ bấm giờ và quan sát. – Alma đập vào lưng Natasa – Hãy tiến lên đi Natasa.
Paxionxcaia nhảy xuống nước, cô bơi nghiêng và chỉ vung tay khỏi mặt nước để giấu kiểu bơi Nga của mình. Cô không biết mình đã bơi bao nhiêu lần nhưng cô đã trông thấy nhiều người theo dõi. Điều đó như thúc giục cô. Nhưng Alma đã ra hiệu cho cô dừng lại.
- Thật là tuyệt – Bà ta ngắm nhìn thân hình ướt đẫm nước của cô – Xin thề với Thánh Ala là chỉ sau một năm em sẽ thấy ảnh mình trên báo. Mà có thể còn sớm hơn nữa. Nếu không tôi sẽ phải rút khỏi nghề huấn luyện viên. Thôi mặc quần áo vào rồi đi đến tiệm nhảy đi. Chúng mình cần nói chuyện với nhau.
Họ ngồi bên chiếc bàn con gần dàn nhạc trong tiệm nhảy, ở đây mọi người đã biết Alma.
- Nếu được hãy cho nhạc nhỏ hơn một chút. – bà ta kêu lên với các nhạc sĩ.
Chỉ huy dàn nhạc là một người thổi kèn đồng tiến lại gần và chìa tay ra.
- Lời đề nghị của bà đối với chúng tôi là một mệnh lệnh.
Alma Gutx gọi cà phê và bánh ngọt.
- Mình sẽ không phản đối – Bà ta nói với Natasa trong lúc pha Cônhắc vào cà phê, nhưng ở đây họ lại không chịu chất mạnh ấy: họ muốn bảo vệ sức khỏe cho giai cấp công nhân mà! – Bà ta cười – Thế em coi những thứ nước mạnh ấy như thế nào?
- Em muốn sẽ trở thành một nhà thể thao…
- Nếu như huấn luyện viên nói rằng với một liều nhỏ thì được chứ?
- Lần thứ nhất có thể được – có nghĩa là được.
Natasa mỉm cười.
- Tôi chúa ghét những nhà thể thao sống khổ hạnh. Lý thuyết của chị là:
Nhà thể thao phải sống bình thường, đầy nhiệt huyết. Nếu người ta sống khổ hạnh quên mất cuộc sống là thế nào thì liệu có lập được kỷ lục thế giới hay không?
- Điều ấy quả là đúng – Natasa hơi luống cuống nói.
- Đấy, chị thấy chúng ta đã tìm được ngôn ngữ chung. Bây giờ thế này nhé, chị làm ở ba bể bơi – Alma nháy mắt và ra hiệu bằng tay tỏ ra sự cần tiền của mình. Chị đang huấn luyện một lũ chẳng ra gì cả. Than ôi! Số phận của những huấn luyện viên giỏi là vậy đấy. Em phải làm gì khi cuộc sống quý giá của mình là như vậy. Em bỗng dưng đến đây khiến chị lại thêm hy vọng một ngày kia bên cạnh tên họ của một người lập kỷ lục là dòng chữ “Huấn luyện viên Alma Gutx”. Vinh quang chẳng đáng gì – cái chính vẫn là nhãn hiệu của công ty. Nó cũng nói lên được cái giá của công việc chị đang làm. Chị nói với em hoàn toàn cởi mở. Chị tin là em hiểu đúng chị.
- Em hiểu. – Natasa lí nhí đáp.
- Vậy thì, chị trông chờ vào em, như thế có nghĩa là em sẽ trở thành cái bóng của chị và sẽ được huấn luyện tại ba bể bơi. Thời gian biểu chính thức sẽ theo ở đây, rồi chị sẽ nói cho em biết em phải đến chỗ nào. Đồng ý không?
- Tất nhiên rồi – Natasa sung sướng nói.
- Trong các bể bơi khác bắt buộc phải tung ra một ít tiền để không ai nhận ra có người lạ mặt xuất hiện. Em có đủ sức không?
- Thế cần nhiều lắm không? – Natasa hỏi.
- Số tiền không nhiều lắm nhưng cũng không phải là ít. – Alma nói với Natasa về số tiền.
- Ừm…! Tất nhiên em có thể lo được chừng ấy. – Natasa nói nhưng không chắc chắn lắm.
- Em sẽ đưa cho chị rồi cần phải chi cho ai thì chị sẽ đưa. Còn chị và em bắt buộc phải nhảy với hai huấn luyện viên ở hai bể bơi kia vào tối nay. Chị nghĩ chuyện này chẳng có nghĩa lý gì với chúng ta. Bọn họ là những người lịch sự. Chúng mình thường gọi là “Buổi dạ hội trước lúc xuất phát”. Được không em?
- Vâng.
- Vậy thì mười giờ tối nay em đến Khách sạn Palátsơ nhé. Em có biết khách sạn đó không?
- Tất nhiên là có biết.
Gặp Vlađimia Subbôtin lần thứ hai, người Mỹ đối xử hoàn toàn khác hẳn. Thậm chí hắn ta nói về chuyện hợp đồng đồng hồ cứ tựa như không có cuộc gặp gỡ xảy ra hai ngày trước đây. Thế là Subbôtin lại ngồi lai rai với hắn suốt một giờ trong quán cà phê cạnh sân vận đông Ôlimpích. Người Mỹ mập mờ nói về những khó khăn đối với hắn, hắn chẳng đả động gì tới tiền Liên Xô. Vlađimia cảnh giác: anh cảm tưởng rằng người nói chuyện với anh như muốn kéo dài thời gian. Hắn làm thế để làm gì nhỉ.
- Thế này nhé – Subbôtin quyết định lên tiếng – Quân đội của ông trả lương cho ông còn đối với tôi thời gian là tiền. Tôi muốn biết chuyện mua bán có thú vị hay không?
- Tôi cần có một sự bảo đảm.
Có một cái gì đó người Mỹ vừa nhắc đi nhắc lại những lời lẽ xa lạ một cách thiếu tin tưởng.
- Ông cần gì nữa. Hãy đi đi cho rảnh. Đảm bảo cái gì? – Subbôtin khéo léo tỏ vẻ tức giận. – Tôi lấy đầu tôi mạo hiểm, chứ không phải là ông. Tôi là người đòi hỏi sự đảm bảo chứ không phải là ông.
- Ngài Ghéc-man (lần này Subbôtin xưng danh mình như vậy). Ngài có đồng ý là một trăm hay hai trăm chiếc đồng hồ là một số tiền lớn không.
Ngài không nên cáu kỉnh. Chúng tôi và các ngài là những người có công việc khổng lồ như thế mà không có sự đảm bảo gì về phía ông.
- Trời ơi – Subbôtin luống cuống – Tôi đang cần đồng hồ từ ba hôm nay, đáng lẽ tôi phải thanh toán rồi. Nếu các nhà doanh nghiệp không tin tưởng lẫn nhau trong công việc thì cho dù một nửa công việc buôn bán cũng không thể thực hiện được.
Subbôtin làm ra vẻ như chuẩn bị ra về. Đúng lúc ấy anh nhận ra đôi mắt của người đang nói chuyện với anh như đang ra hiệu cho một người nào đó ở phía sau lưng. Dấu hiệu gì thế này?
Người hầu bàn bước lại. Người Mỹ thò tay vào túi lấy tiền nhưng Subbôtin giữ tay hắn lại.
- Để tôi trả tiền cho. Tôi đã làm ông lãng phí thời gian một cách vô ích. Đó cũng là do chúng ta là những người của công việc – Anh châm chọc nói rồi trả tiền cho người hầu bàn – Hơn nữa tôi không yêu cầu đảm bảo, khi tôi cần nửa tá đồng hồ này ở bên ông nhưng thật là vô ích. Ông có thể tin tưởng…
Subbôtin thò tay vào túi lấy những chiếc đồng hồ ra và trao cho người Mỹ.
Người Mỹ ngắm nghía chiếc đồng hồ, lên giây, áp vào tai.
- Không tin tưởng! – Hắn nói – Hàng được nhận từ những người tin cậy đấy chứ.
- Không hề gì… Đó là chuyện bình thường – Subbôtin cười vang và đứng dậy. Hãy chuyển chiếc đồng hồ này cho những người tin cậy. Lần sau hãy yêu cầu đảm bảo.
- Nhưng ông sẽ chịu thiệt.
- Chẳng nghĩa lý gì. Năm chiếc kia tôi sẽ bán đắt là được. Thương nghiệp là thương nghiệp mà… Xin chào. Rất lấy làm tiếc.
- Xin chờ một chút. – Người Mỹ vội vã nói và bây giờ hắn công khai ra hiệu cho một người lạ mặt tới. Đó là một người đàn ông trạc bốn mươi lăm tuổi, mặc bộ quần áo đắt tiền may rất vừa người. Hắn không chào ai mà ngồi luôn xuống ghế.
- Xin hai người hãy làm quen. Đây là ngài Ghéc-man. Anh này thích tiêu tiền Nga.
- Ngài Đại tá – Subbôtin khúm núm nhìn người đàn ông đang ngồi vào bàn.
Còn ông ta thì hướng luồng mắt giận dữ về phía người Mỹ. Subbôtin đã hiểu là anh không nhầm, đây chính là tay Đại tá đang chú ý đến tiền Nga.
- Họ của tôi là Cuper – Người đàn ông cáu kỉnh nói – Chỉ có thế thôi, ông có hiểu không?
- Tôi hiểu, thưa ông. – Subbôtin mỉm cười.
- Không phải là ông mà là ngài.
- Vâng thưa Ngài Cuper.
- Anh lấy đâu ra tiền Nga.
- Tôi buôn bán với các sĩ quan.
Cuper nhếch mép cười.
- Lạ thật… Đáng tiếc là người ta lại trả cho họ bằng tiền Mác. Họ lấy đâu ra ngoại tệ?
- Ồ, tôi không quan tâm tới chuyện đó. Bản thân tôi đang tiêu tiền Mác.
Hiện giờ nó tiện lợi nhất đấy. Nhưng lần nào họ cũng yêu cầu tôi ngoại tệ Xô Viết. Và tôi cũng đã hỏi bạn ông về điều đó.
Sau một lúc im lặng, Cuper hỏi lại:
- Làm sao anh có hợp đồng mua bán với những sĩ quan Nga ấy?
- Đơn giản thôi. Họ có câu lạc bộ mà ở đó có người của tôi công tác ở đấy.
- Người nào vậy – Cuper hỏi nhanh.
Subbôtin cười.
- Đó là bí mật của hãng chúng tôi.
Im lặng bao trùm lên chiếc bàn. Cuper nhìn chằm chằm vào Subbôtin. Anh cũng chăm chú nhìn đại tá. Cuper là người đầu tiên nhìn đi chỗ khác.
- Tất cả chuyện này thật là mạo hiểm. - Hắn giận dữ kêu lên. - Anh hãy kiếm cho mình những thằng ngốc khác đi.
Hắn đứng lên không thèm nhìn ai, bước ra khỏi quán cà phê. Tên người Mỹ kia cũng đi theo.
Subbôtin phân vân nhìn theo. Thế là tuột khỏi tay rồi… Nhưng anh không biết rằng lần gặp gỡ không có kết quả này lại có ích cho anh vào một lần khác.