Chương 42 .

Chủ nhật ngày 12 tháng Ba...

- Lục sự[14], ghi đi! - Ngài de La Reynie, chỉ huy trưởng cảnh binh, ra lệnh cho thuộc cấp. - “Theo lệnh của Đức Hoàng Thượng Louis XIV, người đàn bà tên Catherine Deshayes vợ của Monvoisin, thường gọi là mụ Voisin, đã bị bắt giữ ngày hôm nay tại nhà ở đường Beauregard thuộc Thành Phố Mới. Y thị bị cùm trong pháo đài Vincennes để bị tra hỏi về những tội ác mà y thị đã phạm. Con gái và đồng phạm với y thị, người có tên Marie-Marguerite Monvoisin, cũng đồng thời bị bắt giữ...”

[14] Thư ký tòa – ND.

Vị tướng cảnh binh nghỉ một lát. Thư ký của ông viết nốt câu cuối cùng ông đọc, rồi buông bút, chờ huấn lệnh mới.

Sau một lúc suy nghĩ, ông La Reynie tuyên bố:

- Cho nhân chứng vào. Chúng ta phải nghe cách nhìn nhận của người này về sự việc. Khi ghi nhận lời khai của y, chúng ta mới có thể lập biên bản đầy đủ hơn, rồi các cậu sẽ trình nó cho quan tòa. Về phần mình, ta sẽ gấp rút tới điện Versailles để giao nó tới tận tay hoàng thượng.

Một lúc sau, Marion vào ngồi đối diện với ngài de La Reynie, ông an tọa đằng sau một bàn làm việc rộng.

Cô đã mặc lại bộ váy người làm nước hoa của hoàng hậu, mà, theo chỉ dẫn của Marie-Marguerite, đã được tìm thấy trong ngôi nhà lợp tranh của mụ Voisin. Chỉ có cái mũ bôn-nê là không nằm trong bộ trang phục. Được tìm thấy trong mớ hổ lốn của cái rương ở phòng bào chế, có lẽ nó là của một trong những nạn nhân của mụ phù thủy. Rộng hơn cái mũ mà Marion thường đội nhiều, nó có cái lợi là che phủ hết cái đầu bị cạo trọc của cô.

- Ta rất vui được gặp cô ở đây, thưa tiểu thư. Ngay khi cô mất tích, đội thanh tra và cá nhân ta đã nhận được lệnh lên đường tìm cô, không chậm trễ. Hai Ngài Ngự rất lo lắng và, chẳng giấu gì cô, rất sợ cho tính mạng của cô. Tệ nhất là, chắc cô đã đoán ra, chúng ta chẳng có một manh mối nào để dẫn chúng ta đi những bước đầu tiên của cuộc điều tra. Ta xin có lời khen cô về sự dũng cảm và xin ca ngợi cái cách đặc biệt sáng suốt mà cô đã làm để gởi cho chúng ta một tín hiệu.

- Tôi có làm gì khác ngoài cái nghề của tôi đâu ạ, thưa ngài: đó là chế tạo nước hoa.

- Hẳn rồi. Nhưng đâu phải là bất cứ loại nào! Chỉ có một mùi giống như thế này: nước hoa của hoàng hậu Marie-Thérèse, được chế tạo độc quyền cho người.

- Quả vậy, Ngài Ngự làm tôi được vinh dự khi ngài xức nó hàng ngày từ một năm nay.

- Như vậy cô có thể dễ dàng suy ra sự kinh ngạc của hoàng thượng khi, trong buổi tiếp tân được ngài tổ chức tối hôm qua, ngài nhận ra rằng, ái nương mới của ngài, tiểu thư de Fontanges, cũng dùng cùng một loại nước hoa như phu nhân của ngài. Ngài nhận ra dấu ấn của cô chỗ đó và hiểu ngay thông điệp: cô vẫn còn sống và cô đang kêu cứu! Khi phu nhân de Montespan nhìn thấy quân vương và cô de Fontanges xì xầm vào tai nhau, rồi nhìn về phía mình, bà đoán rằng mình đã bị lộ. Bà trở nên xanh xám đến nỗi trong bàn bài bạc mà bà đang ngồi, mọi người đều nín bặt, nghĩ rằng bà sẽ xỉu và ngã khỏi ghế.

- Làm sao ngài đã làm được việc liên kết điều đó với mụ Voisin? - Marion hỏi.

- Ngài Colbert và cá nhân ta cũng nằm trong đám khách mời. Ngài Ngự đã kín đáo kéo chúng ta vào phòng làm việc riêng của ngài. Ở đó, cách xa những cái tai tọc mạch, ngài lệnh cho chúng ta phải canh chừng mọi động thái dù nhỏ nhất của bà hầu tước và đám tùy tùng của bà. Ngay sau đó, chúng ta đã bố trí lực lượng một cách thật kín kẽ. Năm người trong số những mật vụ của chúng ta được giao nhiệm vụ canh chừng mọi lối ra vào biệt cung của bà Athénaïs. Họ nhìn thấy bà đi như chạy về nhà, môi mím chặt, mặt méo xệch và còn xanh hơn mặt người chết. Sau đó họ nghe tiếng la hét mà không sao hiểu nổi chuyện gì. Vài phút sau, Claude des Œillets đi ra bằng một cánh cửa nhỏ dẫn ra một cầu thang phụ, bà ta loạng choạng bước xuống, trước khi lao vào trong chiếc xe mui gấp. Ba người của ta bám đuôi theo và bà ta đã dẫn họ đến chỗ mụ phù thủy, đang ở trong một quán trọ tồi tàn tại làng Versailles.

- Rồi sau đó?

- Mụ Voisin đã dắt mấy cậu chỉ điểm của ta đến nhà thờ Đức Bà-Tin Mừng. Nhưng mụ ta đã qua mặt được sự cảnh giác của các cậu ấy và họ đã mất dấu mụ một cách ngu ngốc.

- Nhưng mà nhân viên của ngài đã biết căn nhà tranh vách nát của mụ ấy ở đâu, vì họ đã tìm thấy tôi ở đó. Tại sao họ không đến chờ mụ ta ở đó?

- Cơ quan của chúng ta biết rõ mụ đàn bà này và đặt mụ dưới tầm kiểm soát, nhưng mụ hay qua mặt chúng ta đến nỗi, lần này, chúng ta nhất quyết không để mất dấu mụ.

- Tầm kiểm soát quá kém hiệu quả, ngài phải công nhận điều đó, - Marion ngắt lời ông với vẻ trách móc.

- Ta... đồng ý với cô, - ông La Reynie thở dài, hơi ngại ngùng - Cái xác tìm thấy trong phòng bào chế của mụ phù thủy là bằng chứng hiển nhiên của sự bất lực của mấy cậu theo dõi.

- Thưa ngài, chính vì sự lơ là đó mà suýt chút nữa các ngài đã có thêm một thây ma thứ hai trên tay: xác của tôi! - Cô thợ nước hoa nhấn mạnh thêm - Cũng may là Marie-Marguerite Monvoisin có mặt ở đó. Chính nhờ cô ấy mà tôi còn sống đây. Tôi biết ơn cô ấy lắm.

- Sao! Cô còn bênh vực cô ta à? - Viên cảnh binh tức giận.

- Chắc chắn rồi!

Ông La Reynie ném một cái nhìn đầy uy quyền về phía người thư ký, ông này mau chóng nhúng bút vào lọ mực.

Quay về phía Marion, ông nói:

- Nói tiếp đi, tiểu thư, chúng ta nghe cô.

- Marie-Marguerite chỉ là một cô gái tội nghiệp, một cô gái tuyệt vọng, từ khi mới sinh ra đời đã phải phục tùng một bà mẹ đê tiện chỉ muốn rẫy bỏ cô. Cô ấy phụ giúp mẹ chỉ vì bắt buộc, tôi có thể cam đoan với ngài. Tôi đã tận mắt chứng kiến. Cô ấy chẳng phải phù thủy cũng chẳng phải đồng phạm với bà mẹ xấu xa của mình. Suốt cuộc đời mình, cô ấy luôn bị mẹ đe dọa, nhẹ thì bị dọa đánh đập còn tệ hơn nữa thì bị dọa giết... Giống như hoàn cảnh của tôi. Mụ Voisin suýt nữa đã cho cả hai chúng tôi đi đời nhà ma! Chỉ ít lâu trước khi người của ngài vây hãm căn nhà, mụ ùa vào như một cơn cuồng phong, hai con mắt lồi lớn, răng nhe ra như một con quỷ khát máu. Lúc đó, tôi đang trong phòng ăn, ngồi trước lò sưởi cùng Marie-Marguerite. Chúng tôi ăn một ít nước dùng và đang cố để sưởi ấm. Cả hai chúng tôi, chẳng ai ngờ mụ lại về sớm đến thế, nên con gái mụ không nghĩ đến việc trói tôi vào ghế. Mụ phù thủy để rơi áo choàng và xách tay xuống đất, rồi mụ nhào vào tôi, trong lúc miệng rủa xả thậm tệ. Mụ dùng tay chân dộng tôi liên tiếp và hung bạo đẩy con gái mụ ra, cô chỉ muốn can mẹ. Sau đó, mụ nhìn thẳng vào mắt tôi và hét lên:

“Ta sẽ cho mi biết cái giá phải trả cho những kẻ phản lại ta, Marion Dutilleul ạ! Đáng lẽ mi đã phải chết từ mấy ngày nay rồi. Ta hy vọng mi đã biết tận dụng khoảng nghỉ mà ta để cho mi, vì phút cuối của mi đã điểm, cục cưng ạ. Bà hầu tước, người đã muốn xem cái xác nguyên vẹn của mi, hẳn sẽ được mãn nhãn. Làm vậy may ra ta mới lấy lại được lòng tin của bà.”

- Lúc đó, - Marion tiếp với một giọng nói yếu ớt - mụ Voisin móc trong túi váy ra một con dao nhọn. Mụ đi vòng quanh ghế và đến đứng sau lưng tôi. Bằng những ngón tay như những cái vuốt, mụ chộp lấy đầu tôi và đặt con dao ngang cổ họng tôi...

Marion im lặng một lát. Tim cô đập nhanh, và sự sợ hãi lộ rõ trên nét mặt cô. Cô nuốt nước bọt và run rẩy nói tiếp:

- Tôi vẫn còn cảm thấy cái lạnh buốt và sắc bén của lưỡi dao nhọn đặt trên cổ tôi. Đúng lúc đó, Marie-Marguerite xen vào. Cô đã thực sự ngăn cản buổi hành quyết tôi bằng cách cãi nhau với mẹ...

- Tôi van bà, hãy ngừng lại! Cô ấy đã đau khổ quá nhiều vì lỗi của bà! Bà mà giết cô ấy, bà sẽ xuống chín tầng địa ngục!

- Địa ngục chẳng làm ta sợ. Chỗ của ta là ở đó. Ta sẽ ngồi bên trái quỷ Sa-tăng! Ta biết để đạt được điều đó, ta phải bị nướng ở quảng trường Grève trước đã. Từ ngày ta làm cái nghề đẹp đẽ và thu nhập tốt là nghề thầy bói, ta đã quen với ý nghĩ đó rồi. Mấy ông quan tòa chắc chẳng có một chút thương xót nào dành cho ta, thế thì... thêm hoặc bớt một mạng người nữa, điều đó chẳng quan trọng gì và không thể làm lệch cán cân được.

- Thầy bói ư? Đi đầu độc người ta thì có! Tôi tin chắc là mấy vị quan tòa sẽ không thương hại gì đâu, vì bản thân bà có thương xót ai bao giờ! Bà cứ giết tôi đi nếu bà muốn, tôi biết bà rất mong muốn điều này ngay khi tôi mới mở mắt chào đời, nhưng hãy để Marion đi đi! Nếu bà làm điều lành này, có thể là lần duy nhất trong đời bà, thì ít nhất bà cũng nhẹ nhàng lương tâm.

- Lương tâm của ta thì kệ ta! Còn việc thả con rận này ra sau khi nó đã cho ta vào tròng như vậy thì không bao giờ! Tại nó mà bây giờ ta mất uy tín trước vị khách hàng danh tiếng nhất của ta và mới chỉ cách đây nửa giờ, suýt nữa ta đã bị cảnh binh của nhà vua tóm cổ. Còn mi, đứa con gái ngu đần của ta, đừng lo, ta sẽ giải quyết trường hợp của mi, sau khi đã xong việc với con gian ác này. Tụi mi chẳng có gì phải ghen tị cả. Ta sẽ cắt cổ tụi mi, cả hai đứa, và đích thân ta sẽ đào hố trong vườn để chôn tụi mi.

- Có quá nhiều bộ xương chôn trong cái mảnh đất nhỏ xíu đó rồi, tôi không tin là bà còn chỗ để chôn cả ba người.

- Ba người?

- Bà quên Alexandrine rồi sao. Không lẽ bà để cô ấy thối rữa ở đây, trên cái bàn thợ của bà!

- Chết thật! Con bé này đủ rồi nha! Mi chết đến nơi rồi còn lo cho cái xác của nó nữa hả? Rõ ràng giết cả mi nữa là đúng lắm rồi, rồi ta sẽ giải quyết mi lát n...

- Chính những gã mật thám của ông đã ngắt lời mụ khi phá cửa ùa vào. Nhờ Marie-Marguerite, mà họ có đủ thời gian lôi tôi ra khỏi móng vuốt của mụ giết người đó. Tôi xin nói thêm, trước khi bị bắt giữ, người phụ nữ khốn khổ ấy vẫn có đủ thời gian để lục túi và trả lại tôi tấm mề đay, vật duy nhất tôi còn giữ được từ mẹ tôi, vật mà tôi giữ gìn như giữ mạng sống của mình.

- Tôi cám ơn cô vì những lời khai báo đó, thưa tiểu thư. Lời chứng của cô có tầm quan trọng lớn lao. Những vị thẩm phán sẽ lưu ý đến điều đó. Còn riêng tôi, tôi xin hứa sẽ làm hết những gì có thể để giúp Marie-Marguerite khỏi lên giàn hỏa.

Ngài La Reynie đứng dậy và thêm với một nụ cười:

- Ở Versailles, có nhiều người thương cô lắm đấy. Ta có thể cam đoan với cô rằng sự vắng mặt của cô đã được mọi người cảm nhận sâu sắc. Hoàng hậu nóng lòng muốn gặp cô. Bây giờ cô đi đi, một thị vệ sẽ dẫn cô ra xe ngựa đang chờ cô ngoài đường.

Một cỗ xe thùng màu ve đậm không tô điểm gì, thắng bốn con ngựa đốm, đang đậu trước cửa tòa án khu Arsenal.

Marion cảm thấy mệt mỏi tận cùng và chưa gì đã dự định sẽ ngủ một giấc, nằm thoải mái trên chiếc băng ghế, trong thời gian từ Paris đi Versailles.

Người thị vệ đi theo cô mở cửa xe và hạ cái bậc lên xuống xuống, trong lúc Marion túm váy lại để lên xe không bị vướng. Khi cô gái ngẩng đầu lên, cô nhìn thấy một cái bóng trong cảnh mờ tối của thùng xe. Cô ngạc nhiên xiết bao khi nhận ra đó chính là hoàng hậu.

- À, cô tiểu thư làm nước hoa của ta! - Hoàng hậu Marie-Thérèse thốt lên với âm sắc Tây Ban Nha ngọt ngào - Vui biết bao khi gặp lại cô! Khi thông tin về việc giải thoát cô bay đến triều đình, ta không cầm được ý định lên đường ngay để đến tìm cô.

- Xin tạ ơn, hoàng hậu. Con vinh dự quá, con không biết nói sao, - Marion khiêm cung thưa, nụ cười rạng ngời trên môi, mọi mệt nhọc tan biến.

- Vậy thì đừng nói gì nữa để ta nói... Biết cô gặp nguy hiểm, tim ta tràn ngập sự tuyệt vọng, giống những gì ta đã cảm thấy khi con gái cuối cùng của ta, Phu Nhân Nhỏ, từ trần hồi mới năm tuổi. Nếu cô có mệnh hệ gì trong chuyến phiêu lưu tai hại đó, chắc ta lại có cảm giác mất con lần thứ hai.

Những lời của hoàng hậu xúc động đến nỗi Marion không cầm được nước mắt.

- Không, cô đừng mủi lòng như thế, - Marie-Thérèse nói nhỏ với cô - cô lại làm ta khóc mất. Và bây giờ không phải lúc, vì ta còn phải thực lòng cám ơn cô nữa.

Hoàng hậu thở dài trước khi nói tiếp:

- Cô biết đấy, vua Louis lúc nào cũng rất nhạy cảm trước sự quyến rũ của những phụ nữ đẹp. Và những người này trong triều đâu có thiếu! Ồ, tất nhiên ta không nói ta. Ta không có nhan sắc.

- Thưa Lệnh bà..., - Marion phản đối.

Nhưng hoàng hậu chặn cô lại bằng một cái khoát tay.

- Lịch sử nhớ ta bằng hình ảnh một bà hoàng hậu buồn bã và mờ nhạt, nhỏ bé, tròn trịa và mất răng, ta biết. Ta khá sáng suốt để đánh giá hình ảnh phản chiếu ta từ gương. Thế mà, tối qua, nhờ cô, và bất chấp những gì cô đã phải chịu đựng mấy ngày qua, ta cảm thấy hạnh phúc vô cùng. Điều đó đến với ta quá hiếm hoi trong suốt cuộc đời ta để không khỏi không nhắc đến nó. Vậy thì, hôm qua, phu quân vương giả của ta đã ngay tức khắc nhận ra mùi nước hoa ta dùng. Đó có phải là bằng chứng không thể chối cãi rằng ngài cũng ít nhiều quan tâm đến ta và ngài cũng có đôi chút tình cảm với ta không? Ta nợ cô nhiều lắm, Marion ạ. Cách đây năm năm, cô đã cứu mạng ta, còn hôm nay cô đã đem tình yêu của hoàng thượng trả lại cho ta!

ĐOẠN KẾT

Catherine Deshayes, vợ góa của Monvoisin, biệt danh mụ Voisin, đã bị các quan tòa xét xử và kết tội hoạt động phù thủy.

Trong khu vườn nhà mụ ở đường Beauregard, người ta tìm thấy nhiều thi thể đã bị vùi ở đó. Qua những cuộc thẩm vấn, mụ cung cấp một danh sách khách hàng của mụ. Tên của bà hầu tước de Montespan chưa bao giờ được thấy trong đó.

Mụ không bao giờ được ra khỏi tù và bị kết án lên giàn hỏa.

Vụ hành quyết diễn ra ngày 22 tháng Hai năm 1680. Năm ấy mụ bốn mươi tuổi.

Sau đó, Marie-Marguerite ra tòa làm chứng nhiều lần, và với rất nhiều chi tiết, chống lại phu nhân de Montespan.

Khiếp đảm vì những gì ngài đọc được trong những bản báo cáo thẩm vấn do ngài de La Reynie trình lên, và vì sợ tai tiếng, nhà vua đã đốt hết những tài liệu liên quan đến bà Athénaïs quỷ quái trong lò sưởi phòng làm việc riêng của ngài.

Một thời gian sau những việc đó, lúc chuẩn bị mừng sinh nhật thứ hai mươi của mình, kiều nữ Angélique de Fontanges lìa đời, chỉ vài tháng sau khi sinh một bé trai chết trong bụng mẹ.

Các vị lương y tiến hành mổ tử thi và kết luận rằng cô chết tự nhiên vì mắc một chứng bệnh phổi.

Tại Versailles, người ta đồn rằng, ít lâu trước khi qua đời, nữ công tước de Fontanges đã mua của hai người bán hàng một cặp găng tay và những thước lụa. Công nương xứ Palatina, em dâu của vua Louis XIV, làm người ta hiểu ngầm rằng đôi găng tay đã được tẩm thuốc độc, và có nhiều triều thần tin rằng cách giải thích sự việc như vậy là đúng.

Tuy nhiên, một cách chính thức, giả thuyết về sự đầu độc đã không được giữ lại.

Nguyên nhân thật sự về sự ra đi của Angélique vẫn chưa được làm sáng tỏ.

Lo sợ bị đầu độc, hoặc tin vào những tiết lộ mà chỉ có mình ngài biết, đức quân vương xa lìa hẳn bà de Montespan. Thế nhưng vì là mẹ của nhiều ông hoàng được vua thừa nhận, bà vẫn được phép ở lại trong lâu đài Versailles, nhưng vị quân vương chỉ lâu lâu ghé thăm xã giao bà một chút thôi.

Cũng bị thẩm vấn trong “vụ án Thuốc Độc”, và bị một số lớn bị cáo nhận diện, Claude des Œillets rút lui khỏi cuộc sống cung đình và toàn tâm toàn ý lo cho con gái. Bà sống giữa căn nhà của mình ở Paris và lâu đài Suisnes gần thành Brie-Comte-Robert[15]. Biết bà bị liên lụy, chẳng có ai ngạc nhiên về sự biệt tích của bà. Có người còn nghĩ bà đã bị cầm tù ở một nơi đày đọa nào đó. Bà chết ở Paris năm 1687. Lúc đó, Blanche, con gái bà mới mười một tuổi.

[15] Nguồn: Wikipédia.

Marion không quên hai cái tên mà bà des Œillets thốt ra ngày cô bị bắt cóc, sáng 10 tháng Ba 1679, và đã tiết lộ chúng với ngài de La Reynie.

Romani và Bertrand bị bắt giữ. Chúng thú nhận đều là đồng phạm của mụ Voisin, và đã làm Marion mất tích. Chúng cũng thừa nhận mình đã giả dạng làm người bán hàng rong để xâm nhập vào chỗ ở của nữ công tước de Fontanges...

Marie-Marguerite Monvoisin có lẽ đã được hưởng sự khoan hồng của nhà vua và qua lời hứa của Ngài de La Reynie với Marion. Cô không bị xét xử, cũng không bị kết án lên giàn hỏa thiêu. Trên thực tế, gần như còn tệ hơn vậy. Ở tuổi hai mươi ba, người ta giam cô vào pháo đài Belle-Ile, nơi cô không có ai chăm sóc, không lửa sưởi mùa đông, gần như không có gì ăn và rách rưới, cho đến khi chết, rất nhiều năm sau đó.

Khi biết tin cô ấy bị giam giữ, Marion nghĩ rằng cô ấy đã thoát nạn... Không bao giờ cô biết sự thật về số phận của người mà nhờ có cô ấy cô mới còn trên đời này...

Tuân lệnh nhà vua, mọi của cải tài sản của gia đình Monvoisin đều bị tịch biên và thiêu hủy. Ngoại trừ một cuốn sách. Cuốn mà Marion đã nhìn thấy, một đêm kia, trong phòng làm việc của mụ Voisin, mà cô được phép cất giữ...