Cha tôi, không lời từ biệt…

Mẹ sinh tôi vào giữa trưa hè một ngày tháng Sáu. Mẹ kể, sáng hôm ấy trước khi sinh tôi mẹ vẫn hái được rổ dưa lê mang đi bán nhưng ra đến chợ thấy đau bụng quá nên vội vàng bán rẻ để về. Tôi chào đời vỏn vẹn hai cân cả tã, mẹ bảo: “nhỏ như con chuột”. Anh trai tôi cách tôi mười một tuổi, chị gái chín tuổi. Mẹ nói, tôi sinh ra nhẹ cân do lúc có bầu mẹ không được bồi dưỡng gì nhiều. Với đồng lương giáo viên của cha và lương công nhân của mẹ, cuộc sống gia đình tôi hồi đó rất chật vật. Mẹ kể, có miếng gì ngon lại phần hai đứa lớn chứ không nỡ ăn, dù biết ăn thì tốt cho đứa trong bụng.

Bà nội là người bế tôi từ trạm xá về nhà. Sau này, bà thỉnh thoảng kể lại, lúc bế tôi về, đi dọc đường, bà cứ phải giở cái chăn ra xem tôi có còn ở trong đó nữa không, bà sợ tôi nhỏ quá rớt lúc nào bà không biết.

Nghe cha mẹ kể lại, khi tôi được hai tháng, mẹ phải đi sang các huyện làm việc có khi tận nửa đêm hoặc sáng hôm sau mới về. Tôi ở nhà với cha và anh chị. Thấy tôi khóc ngằn ngặt vì đói sữa, cha lấy nước cơm đút cho tôi. Nhưng tôi vẫn cứ khóc. Cuối cùng, cha đành liều nhai cơm với ít lạc rang rồi mớm cho tôi. Con bé ăn thun thút, rồi ngủ tắp lự trong vòng tay cha. Có lẽ vì thế mà tôi rất quấn cha, hầu như suốt ngày lẽo đẽo theo cha. Cho đến tận khi lớn, tôi vẫn là đứa con quấn cha nhất. Và cha cũng dành tình cảm cho tôi nhiều nhất. Cha bảo tôi sinh ra đã nhẹ cân, hai tháng đã phải ăn cơm nhai, ốm yếu nên cha thương. Tôi nghĩ đó cũng là một lý do, nhưng có lẽ vì tôi hợp tính cha nhất. Hai cha con có thể rủ rỉ cả ngày không hết chuyện. Lớn lên một chút, đi đâu, cha cũng chở tôi theo. Từ đi dạy, đi công việc, về quê, đi thăm anh em, bạn bè,… hầu như sau yên xe của cha đều có tôi vắt vẻo. Khi cha đi dạy, tôi theo cha đến trường. Rồi cha cho tôi ngồi ở thư viện, đọc sách báo. Thư viện trường cha cơ man nào là truyện thiếu nhi, báo Nhi đồng, báo Búp măng non, tôi ngồi cả ngày trong đó không biết chán. Chắc đã tính trước việc này, nên cha dạy chữ cho tôi rất sớm. Nên năm bốn tuổi, tôi đã biết đọc.

Cha là người thầy đầu tiên của tôi, người dạy tôi đánh vần, học chữ, dạy làm phép tính và là người bạn để tôi có thể chia sẻ bao nhiêu điều. Cha còn dạy tôi chơi cờ vua, chơi bài tây và cả chơi tổ tôm nữa. Cha là người dạy tôi sự tôn trọng quyền riêng tư của người khác chỉ bằng những hành động rất nhỏ. Đó là, khi tôi bước vào tuổi mộng mơ, tôi tập viết nhật ký, thường viết rồi lại quăng bừa chỗ này, chỗ kia. Tuyệt nhiên cha không hề tò mò, mà toàn giúp tôi cất đặt gọn gàng vào giá sách. Những bức thư các bạn gửi cho tôi, nếu tôi vắng nhà, cha sẽ để gọn gàng trên giá sách, đến khi tôi về, dấu bưu điện vẫn còn nguyên. Và sau này, khi có gia đình, có con, tôi cũng đã đối xử với con mình như cha đã đối xử với tôi, bình đẳng và tôn trọng.

Lớn lên, vào cấp ba, tôi có nhiều việc để bận tâm hơn, hay tụ tập bè bạn hơn nên cũng không thích đi cùng cha mấy nữa. Có lần, tôi vô tình nghe cha nói với mẹ giọng buồn buồn: “Giờ út nó lớn rồi, không thích đi cùng cha nữa”. Tự nhiên, tôi thấy thương cha vô cùng. Kể từ đó, tôi không còn từ chối mỗi khi cha rủ đi cùng nữa.

Tôi vào đại học, người đưa tôi đi nhập học không ai khác ngoài cha. Cha cứ tỉ mỉ soạn sửa cho tôi đủ thứ, cứ sợ tôi bỡ ngỡ với cuộc sống mới, nên toàn động viên tôi. Khi đã làm xong mọi thủ tục, đưa tôi nhận phòng ký túc thì cha về. Tôi đưa cha ra bến xe buýt sau khi ăn cơm trưa xong. Hai cha con ngồi ở bến đợi, bỏ lỡ mấy chuyến xe vì cha muốn ngồi thêm với tôi một chút. Dùng dằng mãi, 4 giờ chiều cha mới lên được xe, tôi cố gắng không khóc, cười chào cha. Xe chuẩn bị rời bánh, đã thấy cha chạy xuống chỗ tôi đứng: “Cha ngồi với Chi chút nữa!”. Hai cha con lại ngồi rủ rỉ, mãi cha mới lên được xe, vì lúc đó trời cũng về chiều, cha muốn tôi về phòng ký túc khi trời còn sáng. Rồi những cuộc gọi, những lá thư cha viết cho tôi, cuối thư bao giờ cũng có một câu “Con giữ sức khỏe nhé!”. Mỗi lần đi công tác Hà Nội, cha lại tranh thủ ghé qua thăm tôi.

Khi tôi vừa tốt nghiệp đại học thì một biến cố lớn xảy ra với gia đình tôi, cha bị tai biến, không đi lại được. Đó cũng là năm cha được nghỉ hưu, cha đã kể với tôi nghe bao dự định sau khi cha nghỉ hưu, thế mà bỗng dưng… Cha suy sụp một thời gian, may có gia đình, có vợ, có các con ở bên nên cha đã lấy lại được tinh thần. Cha luôn nói, sau này đi lại được cha sẽ đưa mẹ đi chỗ này, chỗ kia, lúc còn làm việc, cha chưa có cơ hội.

Ra trường, tôi loay hoay mãi mà không xin được việc gần nhà, đành nộp hồ sơ xin việc trong Nam. Tôi không hề muốn đi, bởi tôi không muốn xa cha mẹ, nhất là cha. Nhưng nếu ở nhà thì chẳng lẽ cứ thất nghiệp mãi. Cha động viên tôi, con đi rồi khi nào cha khỏe lại, cha vô thăm con. Thế là tôi quyết tâm ra đi. Câu cuối cùng cha nói khi tôi ôm chào tạm biệt cha là: “Con vào đó, đợi cha khỏe cha vô, rồi đưa cha đi chơi nha!”. Đó là cái ôm cuối cùng, là lời nói cuối cùng cha nói với tôi. Bởi sau đó mấy tháng, cha qua đời. Nhận được tin, tôi vội về. Nhưng còn đâu bóng dáng của người cha yêu quý, chỉ thấy cỗ quan tài lạnh lẽo nằm ở giữa nhà. Tôi không chấp nhận sự thật đó, tôi cũng không khóc được. Tôi cứ hỏi mọi người cha tôi đâu? O tôi phải tát tôi một cái, bảo mi khóc cha đi chứ đừng như rứa. Tôi không chấp nhận việc cha đi mà không chào từ biệt, không ôm tôi lần cuối. Tôi hỏi mọi người có đúng là mọi người đã kiểm tra kỹ là cha đã không còn thở nữa không? Tôi sợ, cha chỉ mệt quá, chỉ hơi thiếp đi… Tôi âm thầm giấu đi suy nghĩ là cha tôi vẫn còn sống khi nằm trong quan tài. Bởi tôi chưa được tạm biệt cha có nghĩa là cha chưa thể rời đi được.

Tôi sống với suy nghĩ đó mười lăm năm trời, tại sao là mười lăm năm? Bởi đến năm thứ mười lăm, kể từ khi cha mất, anh em chúng tôi mới cất mộ để đưa cha về quê, nơi khi còn sống cha vẫn luôn muốn về. Bởi trong mười lăm năm đó, đã xảy ra nhiều chuyện để việc đưa cha về quê bị trì hoãn. Mẹ ốm nặng, rồi bà nội qua đời. Đến lượt mẹ cũng bỏ chúng tôi mà đi… Khi nắp quan tài được cạy ra, tôi không nhìn vào trong, mà lập cập chạy lại nắp quan, nhìn vào mặt trong xem có dấu vết của móng tay cào xước hay không. Bởi tôi sợ, khi mọi người bỏ cha nằm vào quan tài, đóng chặt nắp lại và cha đã tỉnh dậy… Mặt trong nắp quan tài nhẵn thín, đó là một quan tài gỗ tốt. Không có dấu vết gì. Trong quan tài, chỉ còn những khúc xương trắng, của cha tôi đấy, tất cả những gì còn lại của cha tôi là những khúc xương, nằm khô ráo trong đáy quan. Sau mười lăm năm, thì hôm nay, tôi mới được nói lời tạm biệt cha. “Tạm biệt cha của con”…

Ngọc Chi