Chương 36 CẢNH VỆ CUỐI CÙNG Ở BÊN CẠNH DI THỂ MAO TRẠCH ĐÔNG

Mao Trạch Đông bệnh nặng mê man, Giang Thanh đi rêu rao ở công xưởng, Vương Hồng Văn thì lấy súng trường đi bắn chim ở Trung Nam Hải. Mao Trạch Đông từ trần, giữa đêm khuya, Bộ Chính trị mở cuộc họp bàn về vấn đề bảo vệ di thể. Tôi tiếp tục bảo vệ di thể Mao Trạch Đông tại căn phòng dưới lòng đất "769". Đêm ngày 6 tháng 10, Hoa Quốc Phong, Diệp Kiếm Anh, Uông Đông Hưng bất ngờ đến viếng di thể Chủ tịch. Hoa Quốc Phong nói: "... Chúng tôi đã làm theo di nguyện của Chủ tịch, giải quyết dứt điểm vấn đề 'bè lũ bốn tên'..., xin Chủ tịch hãy yên nghỉ!"

Giang Thanh nghĩ, sau khi Mao Trạch Đông qua đời, bà ta đương nhiên là người thay thế. Do vậy, thấy Mao Chủ tịch bệnh nặng, không thể cầm cự lâu được nữa, bà ta cảm thấy thời gian quá gấp rút, liền ráo riết tiến hành hàng loạt hoạt động phản đảng, điên cuồng thực hiện dã tâm của bản thân.

Ngày 28 tháng 8, Giang Thanh đến nhà máy in Tân Hoa, Đại học Thanh Hoa, Đại học Bắc Kinh với danh nghĩa "thị sát" để kích động phản cách mạng, nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng; sau đó bà ta lại đến một làng nhỏ ở Thiên Tân để tuyên truyền những lời nhảm nhí, vu khống người khác.

Ngày 30 tháng 8, bà ta đến thăm một liên đội anh hùng ở quân khu Tế Nam, cổ xúy cho "Chủ nghĩa đại nữ tử", không bắt tay với đàn ông, và còn nói: "Chủ tịch không còn nữa, tôi đã trở thành quả nhân." Trong từ vựng của tiếng Trung, từ "quả nhân" có ý nghĩa tôn nghiêm, có hàm nghĩa đặc biệt, đây là cách xưng hô của vua. Bà ta nói ra những lời này tại thời điểm đó, tại địa điểm đó, không phải là ngẫu nhiên hay vô ý, đã ngang nhiên bộc lộ tham vọng quyền lực của mình.

Ngày 2 tháng 9, bệnh tình của Mao Chủ tịch ngày càng xấu đi. Tổ điều trị, nhân viên làm việc cạnh Chủ tịch và các vị lãnh đạo Trung ương có mặt tại đó đều rất lo lắng. Giang Thanh với vai trò là phu nhân Chủ tịch nhưng không hề quan tâm đến bệnh tình của Mao Chủ tịch, thậm chí không chút mảy may thương cảm, xót xa, bà ta chỉ quan tâm đến tham vọng quyền lực của bà ta sau khi Mao Chủ tịch ra đi. Bà ta đã xin ý kiến Mao Chủ tịch và nói rằng bà ta muốn đến Đại Trại, nhưng dù đang ở trong tình trạng nửa tỉnh nửa mê, Mao Chủ tịch vẫn biểu thị không đồng ý. Giang Thanh vẫn cố xin lần hai, buộc Mao Chủ tịch phải cho bà ta đi.

Ngày 3 tháng 9, Giang Thanh đến Đại Trại, làm một loạt báo cáo, rồi tự khoe khoang bản thân và không ngừng công kích những người không cùng quan điểm.

21 giờ 30 phút ngày 5 tháng 9, Mao Chủ tịch đột ngột bất tỉnh. Các đồng chí lãnh đạo túc trực lúc đó đã bàn bạc và quyết định gọi điện đến nơi Giang Thanh ở, nói với bà ta về sự nguy kịch của Mao Chủ tịch và muốn bà ta nhanh chóng quay về Bắc Kinh. Giang Thanh đã đi ngủ, nên không hề muốn thức dậy thu dọn tư trang, trong khi ngồi chờ tàu, bà ta còn đánh bài poker và nói chuyện phiếm với những người khác, không một chút đau xót.

Trong thời gian Mao Chủ tịch bệnh nặng, Trung ương phân công các lãnh đạo trực ban, cứ hai ủy viên thường vụ Trung ương trực một ca, duy trì trong suốt thời gian Mao Chủ tịch lâm bệnh. Còn nhớ, Vương Hồng Văn và Uông Đông Hưng cùng trực một ca, Trương Xuân Kiều và Hoa Quốc Phong được xếp cùng một ca.

Cùng trực tại một địa điểm, cùng một thời gian, có thể sẽ là áp lực tâm lý và là gánh nặng tinh thần rất lớn đối với nhiều ngươi, bởi họ không được phép dời đi đâu dù chỉ một bước, hơn nữa, mọi việc lớn nhỏ liên quan tới Mao Chủ tịch họ đều phải tự mình kiểm tra. Thế nhưng, Vương Hồng Văn không giống như mọi người. Ông ta thường xuyên đi câu cá tại Trung Nam Hải, hoặc dùng súng trường nòng nhỏ bắn chim ngói đậu trên cây, tôi còn phải cử một cán bộ trực ban đi theo cầm ghế đẩu, mồi câu và súng bắn chim cho ông ta. Tôi thường cử Tiểu Vương đi làm những việc đó. Nếu không, ông ta lại "mặt dày" đi tìm các đồng chí nữ trẻ trung để tán gẫu, mỗi lần như vậy cũng phải mất đến vài tiếng đồng hồ, vừa ảnh hưởng tới công việc của người khác, vừa để lại ấn tượng rất xấu. Ông ta là Phó Chủ tịch Đảng nên người khác không dám trực diện phê phán ông ta!

Khi đến phiên Trương Xuân Kiều trực ban, lại có một cảnh tượng khác. Ông ta không hề hỏi han tới tình trạng sức khỏe hay quá trình điều trị của Mao Chủ tịch, đầu tiên ông ta ngồi ở sảnh của bể bơi, sau đó lại vào phòng hội nghị 202, ngồi trên sofa đọc sách, trong trong màn khói thuốc lá dày đặc.

Ngày 7 tháng 9, bệnh tình Mao Chủ tịch trở nên nặng hơn. Buổi chiều hôm đó, ngoài mấy đồng chí ủy viên thường vụ thường xuyên đến thăm, còn có một số đồng chí Diệp Kiếm Anh, Lý Tiên Niệm, Trần Tích Liên, Ngô Đức, Ngô Quế Hiền,... cũng đến thăm. Không lâu sau, Trần Vĩnh Quý không quản đường xa cũng đến. Đồng chí ấy mặc quần áo vải thô, đầu húi trọc, vắt trên vai một chiếc khăn mặt. Sau khi được tôi đón vào, đồng chí ấy chỉ rửa qua mặt, hỏi đồng chí có ăn chút gì không, như một chút điểm tâm chẳng hạn, đồng chí ấy lắc đầu nói: "Cho tôi hai bao thuốc lá là được."

Đồng chí ấy cúi đầu im lặng khi nghe mọi người kể về bệnh tình của Mao Chủ tịch, rít thuốc lá liên tục, có vẻ là người nghiện thuốc khá nặng!

Mọi người đã đến đông đủ, lãnh đạo Trung ương mở cuộc họp tại sảnh phía nam 202, vấn đề nghị sự chủ yếu là bàn hậu sự của Mao Chủ tịch.

Ngày 8 tháng 9, Mao Chủ tịch đã ở trong trạng thái hôn mê sau. Buổi sáng hôm đó, Giang Thanh đến nhà máy in Tân Hoa, nói: "Tôi đến chỗ các anh, là đã xin Mao Chủ tịch cho nghỉ một tiếng đồng hồ...", rồi lại từ nhà máy in Tân Hoa đến phòng bệnh của Mao Chủ tịch tại Trung Nam Hải, bà ta không quan tâm tới bệnh tình của Mao Chủ tịch, cũng không nghe những lời khuyên can của các y bác sĩ, bà ta lấy lý do giúp Mao Chủ tịch trở mình để tìm di thư mà Mao Chủ tịch có thể để lại và tìm chìa khóa tủ tài liệu của Mao Chủ tịch. Bà ta đột ngột trở mình cho Mao Chủ tịch, làm cho sắc mặt Mao Chủ tịch trở nên tím tái, huyết áp tăng cao, các y bác sĩ phải vội vàng cấp cứu cho Chủ tịch, nhưng vẫn không đạt được kết quả khả quan, quả nhiên, việc trở mình không hợp lý đã tạo nên hậu quả nghiêm trọng. Bà ta vẫn giống như người vô can vậy, lại đến những nơi khác.

0 giờ ngày 9 tháng 9, tim Mao Chủ tịch đã ngừng đập. Sự ra đi của Chủ tịch Mao Trạch Đông vĩ đại cũng là sự kết thúc của một thời đại mà Chủ tịch là một đại diện.

Mao Chủ tịch không hề để lại bất kỳ di thư nào, cũng không để lại di ngôn nào cho bất kỳ ai. Theo Chủ tịch, sự nghiệp của Đảng và Nhà nước mặc dù chưa hoàn toàn mãn nguyện, nhưng cũng coi như đã có sự sắp đặt cho tương lai, với tình hình lúc đó thì chỉ có thể là như vậy. Còn đối với hậu sự của bản thân, Chủ tịch không có bất kỳ di ngôn nào, Chủ tịch trao quyền quyết định cho những người đi sau.

Đêm hôm đó chúng tôi đều không ngủ. Trong phòng 202 Trung Nam Hải, đèn sáng trưng. Bộ Chính trị Trung ương đang họp bàn ở đó, liên tục họp bàn từ nửa đêm đến sáng sớm hôm sau, những vấn đề đưa ra thảo luận đều chưa có quyết định rõ ràng.

Chúng tôi trực ban trước cửa phòng hội nghị, cứ một lát lại mang nước sôi vào bên trong. Từ những lời bàn bạc đứt đoạn mà chúng tôi nghe được thì vấn đề được đưa ra bàn bạc chủ yếu là việc hậu sự cho Mao Chủ tịch, việc xử lý di thể, hình thức và quy mô phát tang, có hay không việc mời hoặc cho phép các đoàn đại biểu nước ngoài đến phúng viếng, bởi vì có một số Đảng anh em và một số nước bạn đã đưa tin mong muốn đến viếng.

Không khí hội nghị không khác gì cuộc tranh luận, mọi người đều khá to tiếng, các quan điểm đối lập rõ rệt, tâm lý cũng khá kích động, chủ yếu là hai luồng ý kiến, dường như không ai thuyết phục được ai.

Một ý kiến cho rằng, theo đề xuất của Mao Chủ tịch, Trung ương cũng đã sớm có quyết định, di thể của lãnh đạo Trung ương đều được hỏa táng, Mao Chủ tịch cũng đã ký tên trong bản đề xướng đó, do vậy nên tôn trọng ý kiến của Chủ tịch. Hơn nữa, di thể của các lãnh đạo nhà nước như Chu Ân Lai, Chu Đức... cũng đã làm như vậy.

Một ý kiến khác cho rằng, Mao Chủ tịch là hình tượng của một thời đại, chiếm vị trí đặc biệt trong lòng quần chúng nhân dân. Lưu giữ vĩnh viễn di thể của Mao Chủ tịch để con cháu đời sau có cơ hội chiêm ngưỡng dung mạo của Mao Chủ tịch có lợi cho việc giáo dục truyền thống về hình tượng.

Đã mấy tiếng trôi qua nhưng vẫn chưa có kết quả. Các chuyên gia trong tổ điều trị và các nhân viên làm công tác cảnh vệ như chúng tôi đều cảm thấy lo lắng. Có chuyên gia lên tiếng trách móc: "Trời nóng như vậy, không thể tiếp tục đợi được nữa đâu..." Đương nhiên, các chuyên gia trong tổ điều trị càng hiểu rằng, thời khắc đó quan trọng biết bao.

Cuối cùng, sau khi bàn bạc, vẫn là Hoa Quốc Phong và Diệp Kiếm Anh đưa ra hai bước thực hiện: Trước tiên làm công tác bảo vệ di thể, đây là công việc bắt buộc, để tiện cho tiến hành phát tang và phúng viếng; sau đó sẽ trưng cầu ý kiến với các bên có liên quan, tiến hành nghiên cứu quyết định hỏa táng hay lưu giữ. Công việc cấp bách nhất lúc đó là việc tiến hành xử lý chống rữa nát di thể, nếu không, đến ngày phát tang cũng không thể duy trì được. Lúc đó đã là rạng sáng, mọi người bắt đầu phân công người chủ trì các công việc.

Uông Đông Hưng từ phòng họp đi ra, dáng vội vàng, đi đến phòng trực ban của chúng tôi, gọi điện đến Bộ Y tế, yêu cầu tìm chuyên gia giỏi tới nghiên cứu công tác tiếp theo. Vì thời gian gấp rút, Uông Đông Hưng nói rất nhanh, bên nghe chắc cũng thiếu sự chuẩn bị về tâm lý nên không nghe rõ được, họ hỏi qua hỏi lại mấy lần, Uông Đông Hưng mới truyền đạt xong mệnh lệnh.

Như vậy, đến 6-7 giờ sáng ngày 9, Bộ trưởng Bộ y tế Lưu dẫn theo mấy chuyên gia đến, bắt đầu nghiên cứu vấn đề xử lý chống rữa nát di thể Mao Chủ tịch, đồng thời tiến hành hàng loạt các thao tác chống rữa nát cụ thể.

15 giờ hôm đó, Đài Phát thanh và Đài Truyền hình Trung ương đồng thời đưa tin Mao Chủ tịch từ trần, dùng danh nghĩa của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đại biểu Nhân dân toàn quốc, Quốc vụ viện, Quân ủy Trung ương để phát hành cuốn sách "Nói với toàn Đảng, toàn quân, toàn dân cả nước". Đồng thời tuyên bố, trong những ngày tổ chức quốc tang, cả nước để cờ rủ, tạm ngừng các hoạt động vui chơi giải trí, v.v...

Uông Đông Hưng cho gọi tôi và Trương Diệu Từ đến căn dặn: "Khi di thể của Mao Chủ tịch còn nguyên vẹn, công việc cảnh vệ đều do trung đội 1 của các đồng chí phụ trách, bây giờ, theo quyết định của Bộ Chính trị, nhiệm vụ bảo vệ di thể Mao Chủ tịch vẫn do trung đội 1 đảm nhiệm". Uông Đông Hưng còn đặc biệt nhấn mạnh: "Đồng chí Trần à, các đồng chí cần phải làm như khi Mao Chủ tịch vẫn còn sống, phải nghiêm túc, chăm chỉ làm tốt công việc này, đây cũng là công việc vô cùng vinh dự đấy..."

Theo tôi, việc này không cần nói nhiều, tôi và những chiến sĩ đều rất tận tâm tận lực. Tôi lựa chọn hơn 20 chiến sĩ trong trung đội 1, tập trung mọi người tiến hành nghiên cứu, chủ yếu để cho mọi người hiểu rằng, tình hình đã thay đổi, công việc của chúng ta cũng phải nhanh chóng thích ứng được với sự thay đổi đó, làm tốt công tác bảo vệ và hộ tống di thể, đồng thời còn cần phối hợp tốt với các chuyên gia của Bộ Y tế, giúp đỡ họ làm việc, bởi vì tình hình ở đây chúng tôi tương đối quen thuộc.

Trong những ngày sau đó, chúng tôi nuốt nước mắt, kìm nén đau thương để hoàn thành nhiệm vụ lãnh đạo giao, làm tốt công tác giao ban. Khoảng 3 giờ sáng ngày 11 tháng 9, di thể của Mao Chủ tịch sẽ được chuyển đến sảnh phía bắc của Đại lễ đường Nhân dân, theo sự sắp xếp của Ủy ban lễ tang, tiến hành phúng viếng rộng rãi trong quần chúng nhân dân, để mọi người được chiêm ngưỡng diện mạo của Mao Chủ tịch.

Để di chuyển di thể của Mao Chủ tịch, đội xe xếp thành hàng giống như khi Mao Chủ tịch còn sống. Sáu người ngồi trên chiếc xe đi đầu mở đường, chủ yếu chịu trách nhiệm bảo đảm an toàn cho toàn đoàn, tạo thuận lợi cho các xe đi sau; trên chiếc xe khóa đuôi cũng có sáu người, điều khác so với trước đây là, chiếc xe chính giữa không phải là xe con, mà là một chiếc xe linh cữu. Lòng xe rộng và đỉnh xe khá cao. Tôi bố trí tám người dùng cáng mềm đưa di thể của Mao Chủ tịch từ phòng 202 lên xe linh cữu; đồng thời phối hợp với các chuyên gia của Bộ Y tế, bảo vệ hai bên di thể, đề phòng xảy ra va chạm gây tổn hại cho di thể. Phía sau xe khóa đuôi là xe chở các vị lãnh đạo Trung ương hộ tống di thể Mao Chủ tịch như Hoa Quốc Phong, Uông Đông Hưng...

Đội xe của chúng tôi xuất phát từ trước cửa phòng 202, đi ra cửa phía tây Trung Nam Hải, qua phố Phủ Hữu đến Đại lễ đường Nhân dân, di thể của Mao Chủ tịch được đặt ngay ngắn vào chiếc quan tài thủy tinh đã được chuẩn bị trước đó rồi đóng nắp thủy tinh lại. Nghe nói trong đó luôn duy trì nhiệt độ thấp, tuyệt đối không cho không khí vào, có lợi cho công tác bảo vệ di thể.

Sáng ngày 11 tháng 9, hoạt động phúng viếng mang tính quần chúng bắt đầu. Hàng vạn người gồm lãnh đạo Đảng và Nhà nước, quần chúng công - nông, đại biểu các dân tộc, các tầng lớp, các giới, với một tấm lòng xót thương sâu sắc, trong tiếng nhạc bi tráng, đứng nghiêm trang mặc niệm trước di thể Mao Chủ tịch rồi chậm rãi bước qua bên cạnh con người vĩ đại này. Mọi người không cầm nổi nỗi lòng, những tiếng khóc xót thương vang lên, bi thương lan khắp.

Chỉ trong một tuần, từ ngày 11 đến ngày 18 tháng 9, tại thủ đô, đã có hơn ba trăm nghìn đại biểu quần chúng công - nông, các giới, các dân tộc và cán bộ các cơ quan chính trị của Đảng đến Đại lễ đường phúng viếng và nhìn mặt Mao Chủ tịch lần cuối. Bạn bè quốc tế tại Bắc Kinh cũng tham gia hoạt động này. Trong thời gian đó, các địa phương trên cả nước đều đồng loạt để cờ rủ và tạm dừng tất cả các hoạt động vui chơi giải trí.

3 giờ chiều ngày 18 tháng 9, hàng triệu nhân dân thủ đô long trọng tiến hành lễ truy điệu Chủ tịch Mao Trạch Đông tại quang trường Thiên An Môn. Buổi lễ truy điệu tại quảng trường do Vương Hồng Văn chủ trì, Hoa Quốc Phong đọc điếu văn. Khi kết thúc bài điếu văn, tất cả đứng nghiêm trang, cúi mình vái ba vái trước chân dung Mao Chủ tịch, đội nhạc tấu lên khúc Đông phương hồng.

Sau khi các báo đài đưa tin Mao Chủ tịch từ trần, sự kiện này đã gây chấn động toàn thế giới. Không kể những đại sứ nước ngoài tại Trung Quốc đến Đại lễ đường phúng viếng, có 123 bức điện chia buồn được gửi đến từ các nguyên thủ và chính phủ các nước, trong đó có cả một số quốc gia chưa lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc. Về góc độ thế giới, trên quảng trường của tòa nhà Liên hợp quốc tại New York cũng treo cờ rủ, cổ phiếu tại thị trường Hồng Kông cũng vì thế mà sụt giảm nhanh chóng...

Trên đài Chủ tịch của buổi lễ truy điệu, điều khiến người ta kinh ngạc là màn biểu diễn của Giang Thanh. Trên đài Chủ tịch được hàng triệu người quan sát hôm đó, trước sự chăm chú của mọi người, bà ta còn bắt chước phu nhân của Tổng thống Peron một cách vụng về và máy móc. Vì sau khi Peron qua đời, phu nhân của ông ta đã lên nắm chức Tổng thống. Giang Thanh mặc bộ trang phục màu đen như của phu nhân Tổng thống Peron, nét mặt không tỏ chút bi thương nào, rõ ràng là bà ta không chấp nhận chỉ làm một quả phụ mà có mưu đồ giành lấy quyền lực cao nhất của Nhà nước.

Lễ truy điệu kết thúc, Lý Mẫn - con gái lớn của Mao Chủ tịch tham dự lễ truy điệu, vì quá đau thương nên đã ngất đi.

Trương Diệu Từ yêu cầu tôi điều xe đến và đưa cô ấy về nhà.

Khi Mao Chủ tịch từ trần, tranh thủ trong lúc cả nước đang vô cùng tiếc thương Mao Chủ tịch, "bè lũ bốn tên" đứng đầu là Giang Thanh bắt đầu khua chiêng gõ trống thực hiện âm mưu cướp đoạt quyền lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Bọn họ tiến hành những hoạt động đó một cách bí mật, chỉ sau khi bè lũ Giang Thanh bị đập tan chúng tôi mới hay biết.

Sau khi kết thúc buổi lễ truy điệu với sự tham dự của hàng triệu người tại quảng trường Thiên An Môn, rạng sáng ngày 20 tháng 9, di thể của Mao Chủ tịch một lần nữa lại được di dời, tạm thời tiến hành lưu giữ di thể của Mao Chủ tịch tại căn phòng số "769" dưới lòng đất.

Trước khi di chuyển lần này, Uông Đông Hưng và Trương Diệu Từ tìm chúng tôi bàn bạc làm theo quyết định của Trung ương, cần phải xây nhà tưởng niệm Mao Chủ tịch, lưu giữ di thể Mao Chủ tịch ở đó để tiện cho thế hệ sau đến viếng. Để xây dựng nhà tưởng niệm này phải mất một năm. Trước khi chuyển đến đó, việc bảo vệ di thể Mao Chỉ tịch vẫn do trung đội 1 phụ trách và chỉ định tôi trực tiếp chỉ huy. Uông Đông Hưng và Trương Diệu Từ còn nhấn mạnh: "Phải bảo mật, ngoài những người tham gia công việc này ra, mọi tình hình ở đây không được phép nói với bất kỳ ai."

Sau khi kết thúc cuộc họp bàn, Uông Đông Hưng và Trương Diệu Từ còn lệnh cho tôi xem xét địa hình tại "769" và dặn dò các công tác bố trí cảnh giới ở đó.

"769" là một căn phòng ở sâu dưới lòng đất, do đó dễ đáp ứng được các điều kiện bảo mật, cách biệt với không khí bên ngoài, nhiệt độ thấp; ở đó có thể sử dụng một vài thiết bị máy móc, cạnh đó còn có một vài căn phòng, các nhân viên nghiệp vụ cũng có chỗ để ở. Các chuyên gia của Bộ Y tế đến khảo sát cũng cảm thấy khá tiện dụng. Nói đến các điều kiện an toàn, bảo mật..., theo tôi, có thể nói, hiện tại không có chỗ nào tốt hơn.

Tôi lên trên mặt đất xem xét, thấy đường ra ở đây nằm trong một khu vườn rất rộng, trong vườn trồng một vài loại cây nông nghiệp như ngô, rau xanh, quản lý không được tốt lắm, điều này rất trái ngược đối với những thói quen của chúng tôi tại bể bơi, tôi không tránh khỏi cảm thấy hoang tàn thê lương, có một ý nghĩ chợt dấy lên trong tâm trí tôi: Mao Chủ tịch phải lưu lại nơi hoang tàn này một năm.

Tôi triệu tập mọi người, tiến hành động viên, cùng nhau nghiên cứu, phân công phối kết hợp công tác, tiến hành công tác chuẩn bị nhiều mặt. Đối với công tác giữ gìn an toàn, tôi cũng đưa ra một số phương án, sau khi báo cáo lên trên, các phương án nhanh chóng được phê chuẩn, mọi công tác chuẩn bị đã được sắp xếp ổn thỏa.

Hơn 4 giờ sáng ngày 20 tháng 9, tôi bố trí mọi người đến Đại lễ đường đón di thể của Mao Chủ tịch. Mọi người lại đứng trước di thể của Mao Chủ tịch mặc niệm, các vị lãnh đạo Trung ương gồm Hoa Quốc Phong, Diệp Kiếm Anh, Uông Đông Hưng... đều đi hộ tống, lần này Vương Hồng Văn cũng đi.

Sau khi di thể của Mao Chủ tịch được sắp xếp ổn định, tính cả các chuyên gia của Bộ Y tế và những người sống ở đó, tổng cộng có hơn ba mươi người, một loạt vấn đề trong sinh hoạt như ăn, ở... đều cần phải được sắp đặt phù hợp.

May mà các chiến sĩ canh vệ của chúng tôi khỏe mạnh, chịu được vất vả khổ cực, mỗi người là một chân lao động, rất nhanh chóng đã sắp xếp xong đâu vào đấy, mặc dù mang tính tạm thời nhưng có thể nói là khá gọn gàng.

Một thời gian sau đó, Hoa Quốc Phong, Diệp Kiếm Anh... cũng có vài lần đến "769", hỏi các chuyên gia của Bộ Y tế xem di thể có biến đổi gì không, đồng thời thăm hỏi, động viên mọi người làm tốt công việc được giao.

Tôi còn nhớ, đó là đêm ngày 6 tháng 10, Hoa Quốc Phong, Diệp Kiếm Anh, Uông Đông Hưng... lại đến "769", Trương Diệu Từ cũng đến. Sau khi mặc niệm trước di thể của Mao Chủ tịch, chỉ nghe thấy Hoa Quốc Phong nói: "... Chúng tôi chấp hành di nguyện của Chủ tịch, đã giải quyết dứt điểm vấn đề 'bè lũ bốn tên'... Xin Chủ tịch hãy yên nghỉ!"

Tôi ở tại đó nhưng không biết tình hình cụ thể bên trong, rất khó lý giải. Mặc dù tôi biết cụm từ "bè lũ bốn tên" chỉ những ai, nhưng không biết là về "vấn đề" gì, càng không biết là "giải quyết" như thế nào và "giải quyết" cái gì. Bởi vì, sau khi vào tầng hầm, chúng tôi hoàn toàn tách biệt với thế giới bên ngoài. Mãi sau này, khi việc đập tan "bè lũ bốn tên" đã được công khai, tôi mới dần hiểu được.

Cứ như vậy, ngày nọ nối tiếp ngày kia, thấm thoắt thoi đưa, tôi ở bên cạnh Mao Chủ tịch đã được một năm.

Ngày 20 tháng 8 năm 1977 là ngày chuyển di thể của Mao Chủ tịch đến Nhà tưởng niệm.

1 giờ 20 phút rạng sáng hôm đó, bốn người, trong đó có tôi và Vương Tổ Bồi mặc quần áo phòng độc, đeo mặt nạ phòng độc, đi thẳng vào trong phòng "769", khiêng di thể Mao Chủ tịch lên xe linh cữu, tôi luôn đứng bên cạnh di thể, hộ tống đến Nhà tưởng niệm.

Khi đến Nhà tưởng niệm Mao Chủ tịch, vẫn là bốn người chúng tôi mặc quần áo phòng độc, khiêng chiếc quan tài mới bằng thủy tinh vào phòng kín đã khử trùng, dưới sự chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ của chuyên gia Từ Tĩnh và các chuyên gia khác của Bộ Y tế, chúng tôi cẩn thận đặt di thể của Mao Chủ tịch vào trong Nhà tưởng niệm, như những gì chúng ta có thể nhìn thấy ngày nay.

Khi chúng tôi hoàn thành xong những việc cần làm, thay xong quần áo, các vị lãnh đạo Trung ương như Hoa Quốc Phong, Diệp Kiếm Anh... đi tới bắt tay từng người trong chúng tôi, rồi nói: "... Đại diện cho Bộ Chính trị và nhân dân cả nước, cảm ơn các đồng chí nhiều năm qua đã bảo vệ Mao Chủ tịch an toàn, cảm ơn các đồng chí đã bảo vệ di thể Mao Chủ tịch suốt một năm qua..."

Thế nhưng, tôi như người bị mất tinh thần, rất muốn khóc to lên. Từ năm 1950 khi tôi đến làm việc bên cạnh Mao Chủ tịch, đến nay đã tròn 27 năm.

Những tháng ngày của 27 năm đó đã bị đặt một dấu chấm hết đầy nước mắt và đau thương như vậy đó.

Thế nhưng tôi không hề bi quan. Bởi vì tôi nhìn thấy, sự nghiệp mà Mao Chủ tịch xây dựng, sự nghiệp đó đang từng ngày phát triển rất nhanh chóng trên đại lục Trung Quốc; Mao Trạch Đông mong muốn bồi dưỡng các thế hệ nối tiếp cho một nước Trung Quốc mới. Những công lao và cống hiến to lớn của Mao Chủ tịch đã ảnh hưởng đến tiến trình lịch sử của Trung Quốc, hơn thế, còn ảnh hưởng đến cả thế giới, tạo dựng tương lai tốt đẹp hơn nữa cho nhân loại.

Tôi vô cùng thương nhớ Mao Chủ tịch!

Lời Kết

Trong quá trình viết cuốn sách "10 năm cuối đời của Mao Trạch Đông", tôi đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiệt tình và quý báu của nhiều người: các đồng chí Tôn Mỹ Ngọc, Trương Tùy Chi, Đổng Bảo Tồn, Hiểu Bạch..., các đồng chí trong phòng nghiên cứu văn hiến Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc như Lý Tiệp và các đồng chí khác, đã đọc và đưa ra nhiều ý kiến đóng góp quý báu. Các đồng chí thuộc Viện nghiên cứu Trung Quốc đương đại như Trần Đông Lâm, Tống Thủ Hữu và Hồ Kiến Hoa - Nhà xuất bản trường Đảng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc..., đã giúp tôi biên tập và xuất bản cuốn sách này. Tác giả xin chân thành cảm ơn các đồng chí.

Do trình độ có hạn, nội dung và quan điểm viết ra còn hạn chế trong sự hiểu biết và nhận thức của cá nhân nên không tránh khỏi sai sót, kính mong độc giả đóng góp ý kiến quý báu và xin chân thành cảm ơn!

Bắc Kinh, ngày 20 tháng 10 năm 2008.

HẾT