- 3 -

Lúc đầu số nhà của hiệu buôn tơ lụa mà chàng cẩn thận ghi vào sổ tay, không nói lên gì cả. Nhưng Quí xem đi xem lại xem số ấy mấy lần thì nghe hơi mừng mừng, cảm giác rằng nó gần gũi một cái gì quen thuộc lắm.

Tối hôm đó, sau giờ các hiệu buôn đóng cửa nghỉ việc, chàng đi soát qua một lần thì thấy rằng quả hiệu buôn nằm đối diện với hiệu buôn đồ cổ của một người Trung-Hoa, có con trai hay lui tới chàng để trao đổi tem bưu-điện vì hai người là hai tay sưu-tầm cò.

Thế là đã giải quyết được một bài toán nho nhỏ. Chàng khỏi phải đứng trên vỉa hè mà rình mỗi sáng sớm nàng đến sở, mỗi đầu hôm nàng ra về… Những ngày mưa dầm mà rình như vậy thì phải biết cái khổ đến đâu, chưa kể cảnh sát công an họ dòm thấy hành động kỳ lạ ấy, họ theo dõi thì phiền không biết bao nhiêu.

Chàng sắm một chiếc ống dòm, rồi ngày nào cũng mang tập tem đến cho người hạn trẻ Trung-Hoa xem, và gói tem cũ rời cho hắn tùy thích chọn lựa.

Trong lúc hắn say với những mảnh giấy con con xanh, đỏ ấy thì Quí chĩa ống dòm qua bên kia đường để ngắm người yêu đã biến thành một ảo ảnh huyền hoặc chỉ đứng xa mà trông thôi chớ không mong với tới.

Lan-Chi – không, Thu – Thu không còn là cô nữ sinh đơn sơ trong bộ y phục trắng hay đen nữa. Nàng ăn mặc và điểm trang thật lộng lẫy khiến Quí kinh ngạc khi bóng nàng xuất hiện ra trên mặt kính tròn viễn vọng của ống dòm.

Chủ hiệu buôn hình như là người Trung-Hoa vì những cô bán hàng khác toàn là thiếu nữ Trung-Hoa. Tất cả đều trẻ, đẹp và duyên dáng, nhưng chỉ một mình Lan-Chi – à quên Thu – chỉ một mình Thu là được khách hàng bu quanh nhiều nhứt. Nàng làm việc không hở tay, trả lời không hở miệng, và sao mà nàng vui tươi thế, nụ cười nở mãi trên môi, chớ không nghiêm trang đến buồn hiu như lúc còn qua lại với chàng.

Quí khổ nhứt là mỗi khi có khách đàn ông đến cái hiệu chỉ buôn tơ lụa cho phụ nữ này thôi, nhưng lắm bà lại dẫn ông đi theo.

Mặc dầu có kỳ đà bên cạnh, các ông cũng cứ lăn xả vào để hỏi thăm cô bán hàng điều này điều nọ, làm như là các ông sành tơ lụa lắm, hoặc làm như vợ các ông ngốc lắm, sắp bị cô hàng cho vào tròng đến nơi.

Cứ nhìn vẻ mặt mất hồn của các ông, Quí nghĩ rằng cô Thu mà có đưa da trâu ra để khoe rằng đó là lụa tốt, chắc các ông cũng không ngần ngại gật đầu và xỉa tiền.

Mấy thằng cha ấy thật đáng ghét! Vợ đùm, con đề thì còn nước non gì nữa mà không chịu đi. Con trai nheo nhẻo như chàng mà còn bị hất hủi nữa là.

Nhưng sao Thu lại cứ nói cười với mấy thằng cha ấy, và thỉnh thoảng một vài thằng nói cái gì không rõ, nàng rũ ra mà cười khiến Quí cứ muốn nhảy qua bên ấy, nện cho mấy thằng đó một trận nên thân. Thật là những «tù» mặt đáng ghét.

Có chỗ ẩn trú, Quí vẫn thích đứng trên vỉa hè, vào giấc đầu hôm, lúc hiệu buôn sắp đóng cửa vào khoảng tám giờ. Sự hồi hộp thú vị lắm, hồi hộp ngóng trông cái giây mà người yêu ra khỏi hiệu để chống lại sự thèm khát chạy theo nàng. Sự chống cự với một sức mạnh vô hình, khó khăn và hào hứng vô cùng.

Hồi hộp nhứt là khi nào trông thấy một thằng trẻ đẹp tình cờ qua đó ; trái tim chàng bấy giờ đập thình thịch trong lồng ngực của chàng, chờ đợi như thằng đó sẽ xáp lại gần nàng rồi hai đứa cười cợt với nhau, đoạn dắt tay nhau mà đi đâu không rõ. Nhưng nó đi luôn, và hai người quả xa lạ với nhau. Đó cũng là một phút sung sướng vô biên của chàng.

Thu ra khỏi hiệu buôn thì nghiêm trang trở lại như bao giờ. Một nỗi buồn nhè nhẹ thoáng hiện trên mặt nàng, và luôn luôn nàng lên xe tắc-xi để đi ngay chớ không bao giờ chần chờ nán lại để xem cái gì cả.

Rình bạn từ hiệu đồ cổ, ban đầu chàng còn làm cho gã mê cò (tem) thấy hay hay. Nhưng chàng lộ lẫy quá khiến mãi rồi hắn đâm sợ. Hắn trách:

– Thì ít lắm anh cũng phải núp sau cái ché nầy, hay sau bức bình phong cẩn ốc, kẻo người ta sanh nghi thì khổ tôi.

Quí rình ngày đêm như vậy trong hai tháng trường thì đâm chán, mặc dầu hôm nào bận việc quá, không đến đây hành hương được thì chàng ăn không ngon, ngủ không yên.

Đã nhiều lần, chàng muốn xé hiệp ước, cái hiệp ước mà chàng đã dại dột ký. Lương thiện quá là dại, là thiệt thân, và cố lì lắm khi lại được việc. Cố nhiên không thể cố lì với bất cứ cô nào, nhưng Thu đã yêu chàng, đã hôn lên tóc chàng một lần, thì hành động mạnh tay một chút, nàng sẽ ngã, mặc dầu trở lực nào đi nữa.

Suy luận sáng suốt như thế, Quí vẫn không dám làm liều. Căn bản lương thiện, giáo dục nhà chàng, và nhứt là tình yêu to lớn của chàng ngăn chàng liều mạng như vậy. Chàng mà liều mạng thì Thu sẽ khổ không biết bao nhiêu. Chàng yêu Thu quá để có thể làm khổ nàng.

Nhưng không dám liều, trải qua ngày tháng để xem tháng ngày qua, và để rình người một cách khả ố như thế này thì thật là vô lý.

Chỉ có hai con đường: một là hành động để được hay để mất, cả hai trường hợp đều tốt, được thì thích, mất thì đau, nhưng được dứt khoát với sự mơ hình tưởng bóng rất khó chịu dó. Hai là nhẫn nại chịu thua, rút lui trở về với lòng thanh thản của chàng lúc trước khi yêu.

Chưa chắc gì sự thỏa mãn trong mối tình nầy sẽ bền vững, chưa chắc gì một cuộc đổ vỡ sẽ không xảy ra đối với con người bí mật và rắc rối tình cảm như thế. Như vậy khi vỡ mộng, chàng sẽ đau biết bao nhiêu.

Chi bằng chấm dứt nơi đây cuộc yêu đương không thể được này. Niềm ái ân phù du (chỉ một cái hôn lên tóc thôi) mà được thâu ngắn thì nỗi tiếc thương sẽ kéo dài vô tận.

Trọn đời chàng, chàng sẽ ấp yêu giấc mơ thần tiên này, chàng sẽ sung sướng mãi mãi với một phút yêu đương ngắn ngủi ấy mà dư hương, dư vị mong manh không bao giờ phai cả.

Đúng hai tháng tám ngày thì Quí bỏ cuộc, không héo lánh đến đường Tự-Do nữa.

☆

Quí thò tay vào lỗ ghi-sê, đặt lên tấm bản đồ một tờ giấy một trăm, và hai đồng bạc lẻ, rồi chỉ vào con số bìa thuộc hàng ghế chót của dãy ghế giữa rạp.

Cô bán vé lẹ tay như chớp, máy móc đánh hai chữ X vào hai ô trống rồi lẹ hơn nữa, cô ta xé liền hai vé, lật úp lại, toan ghi số ghế lên đó.

– Xin lỗi, một vé thôi!

Cô ấy khựng lại một giây, ngước lên nhìn chàng một cái rồi mỉm cười, cô nói:

– Cũng lại ông nữa! Mà tôi cũng ngốc lắm, nếu muốn lấy hai vé, ông đã đưa bốn đồng bạc lẻ.

Lần nầy là lần thứ hai mươi sáu mà cô bán vé của rạp xi-nê này xé vé lầm như vậy, và lần nào cô ta cũng ngước lên nhìn người khán giả kỳ dị nhứt thủ đô ấy. Đi xem chiếu bóng xuất đêm, không ai đi một mình cả. Thường thì người ta đi một nam, một nữ, tệ lắm cũng cặp với một đực rựa khác, chớ có đâu lại cứ đơn thân độc mã như thế này. Cô ấy quá quen tay xé vé cặp mà không bao giờ lầm hết, nên cứ xé hai vé một lượt, quên nghĩ đến một kẻ lẻ loi.

Cô bán vé tò mò quan sát thêm người khán giả cu-ky này mà cô ta đã biết mặt ở mấy lần xé lầm buổi đầu. Quí vội vã lấy vé và tiền thối rồi xây lưng thật lẹ, như là sợ cô ta đọc được trên mặt chàng tâm tư thầm kín của chàng.

Khi qua khỏi hàng rào sắt, bước lên mấy bực thang, Quí bỗng cảm nghe cái gì kỳ lạ lắm nơi lòng chàng, khiến chàng rất khó chịu vì không biết cái ấy thuộc loại nào. Nỗi khó chịu đó đuổi theo chàng mãi cho đến lúc chàng ngồi lại xong mà vẫn còn nghe không an lòng được.

Quí rất ưa hàng ghế chót, trên cao hết. Ngồi trên đỉnh, đầu gần chạm trần rạp, chàng ít bị ai quấy rầy vì ít khi rạp đầy nhóc vào xuất đêm.

Ở đó mà nhìn xuống thì lại được quan sát tất cả mọi kiểu mẫu người, việc mà vì nghề nghiệp, chàng rất thích làm.

Thỉnh thoảng chàng mới bị một cặp nhân tình làm rộn chàng, vì họ cũng tìm đến nơi vắng vẻ mà chàng trú ẩn, để thong thả mà rù rì với nhau.

Hai tiếng «nhân tình» bỗng giúp chàng tìm được tánh chất của khó chịu của chàng khi nãy. Khi nãy chàng đã cảm thông được với cô bán vé về nỗi cô độc của chàng. Cô ta âm thầm nghĩ như vậy, chàng ngầm hiểu được cô ta nghĩ như vậy, nên bỗng dưng chàng cảm thấy mình cô độc, tình trạng chàng mà chàng đã phải chịu từ lâu mà không nghĩ đến, giờ mới nhận thức được, nhờ sự gợi ý câm lặng của cô kia.

Giờ thì chàng chỉ còn buồn thôi chớ hết khó chịu nữa rồi, vì đã tìm ra duyên cớ của tình cảm lén lút ấy.

Chàng đưa mắt nhìn xuống nhơn-gian dưới kia, như một vị tiên đứng trên núi để nhìn trần. Hàng ghế nào cũng do đồng số nam và nữ chiếm. Chỉ có đêm hôm nay chàng mới nhận thấy điều ấy và bấy giờ chàng mới sực nhớ lại rằng dạo trước, khi chưa tìm lên ngồi trên đỉnh, hàng ghế nào ở dưới kia mà có mặt chàng là rạp thiệt mất một vé. Số là chàng đã vô tình phá đám thiên hạ, làm cho lẻ ghế của người ta.

Bỗng dưới kia, hai cái đầu giao vào nhau. Quí trông thấy cảnh ấy, lấy làm đau cho sự cô đơn của mình, rồi tủi thân hết sức, chàng đứng lên, do dự giây lát, đoạn bước xuống thang để ra hành lang ngoài, rồi ra khỏi rạp luôn.

Ra tới đường, Quí càng nghe quạnh hiu hơn. Từ ngày xa Thu, chàng sống đơn chiếc như vậy với nỗi buồn về đêm của chàng, không người bạn trai nào an ủi được cả.

Chàng đoán thấy nhiều bí mật trong đời Thu và càng mê Thu hơn vì thích khám phá những bí mật dễ quyến rũ đó.

Nhưng chàng cũng thoáng thấy rằng mối tình của chàng sẽ đổ vỡ sau cuộc khám phá và như vậy chàng sẽ phải đau lắm. Nên chi chàng đã nhứt quyết thâu ngắn cuộc ái ân để cho nỗi tiếc thương Thu kéo dài được mãi cho đến ngày chàng đầu bạc răng long.

Chàng sẽ ấp yêu dĩ vãng, sống với mớ kỷ niệm của ba tháng gần Thu, sống với hình bóng Thu, tưởng tượng như họ còn dan díu nhau y hệt như ngày cuối cùng mà Thu đã hôn chàng.

Mối tình giữa Thu và chàng sẽ trường cửu biết bao, và đó là con trăng không bao giờ tà, đóa hoa không bao giờ tàn vậy.

Quí đi bộ lang thang trên một thôi đường rồi nhảy lên một chiếc tắc-xi bảo chạy vô Đa-kao. Đinh ninh rằng về nhà chắc phải nằm hút thuốc sáng đêm đến ran cả phổi, càng định tới cái phòng trà của ngoại ô ấy, phòng trà Tứ Sơn, mà chàng thích đến vì ở đó không ai biết chàng cả. Chàng có muốn giải trí bằng lối đó. Những nơi khác, họ biết chàng, rồi đôi khi cao hứng, họ ca tặng chàng một bản nhạc, rồi, nghe lời tặng, thính giả day lại nhìn, người cảm tình, kẻ mỉa mai oán ghét, khiến chàng sợ hãi quá.

Vén bức màn đỏ che cửa ngoài lên, Quí đưa mắt tìm một xó hẻo lánh đặng ẩn thân thì bỗng bắt gặp bốn thằng bạn đang vầy bàn ở sau cùng hết, tức là ở sát cửa vào.

– Ê, ngồi luôn đây bồ!

Quí lặng lẽ ngồi xuống, không bắt tay ai cả vì họ quen nhau quá sức thân. Bọn này chắc cũng mới vào, mới ngồi lại, nên trước mặt chúng, chưa có món uống nào cả.

Một cô ca-sĩ mà chàng biết mặt và quen tên, cô Mỹ-Từ, có vẻ có quyền hành ở dây, từ phía bục nhạc đi ra quầy tiền để nói gì với thu-ngâu-viên không rõ. Cô ta chợt thấy mặt một thằng quen trong bọn họ, nên nhìn nó mà cười. Nó cười đáp và nói:

– Cô chủ nè, xin giới thiệu với cô, họa sĩ Đằng-Phương.

Quầy thâu tiền đặt cách bàn họ chỉ độ hai thước thôi, và thằng ấy nói to muốn bể trà thất lận, thế mà cô chủ không nghe. Tuy nhiên cô vẫn cứ cười như là câu chuyện của nó hay lắm, và giây lát sau, cô ta bước qua đó, vì xã giao.

Quí rất sung sướng mà thấy cô ta không nghe câu giới thiệu. Thế là thoát, và ở đây vẫn cứ không ai biết chàng cả. Nhưng chàng cũng sung sướng vì lẽ khác. Từ thủa giờ chàng đã khổ nhiều lần vì bị thằng bạn ấy giới thiệu với những người không cần biết chàng. Tội nghiệp, nó thích chàng lắm và ngỡ cả thế gian ai cũng đồng sở thích với nó và cứ giới thiệu tưới lên. Trong nhiều bữa tiệc, chàng bị nó giới thiệu như vậy với nhiều phụ nữ xinh đẹp và họ đã ngơ ngác nhìn chàng vì cái tên của chàng không nói lên được ý gì trong trí họ cả ; những dịp ấy chàng tủi thân hết sức. Người đời và những cô gái đẹp không cần cóc gì văn nghệ mà cũng cứ giàu sang được và đẹp được như thường, và mặc dầu đã nổi tiếng, chàng thường bị họ xem như là một thứ trái cây bên Nam-Dương quần đảo mới được nhập cảng, tên trái cây nghe lạ hoắc.

Chàng đã năn nỉ nó đứng có tạo dịp cho chàng phải chịu khổ hình như vậy nữa, nhưng chứng nào nó vẫn tật nấy, và lần nầy nó lại lôi chàng lên đoạn đầu đài. Nó lặp lại:

– Cô chủ nè, xin giới thiệu cô, họa sĩ Đằng-Phương.

Cô ấy hơi ngạc nhiên, rồi mỉm cười đưa tay cho chàng bắt và hỏi:

– Có phải Đằng-Phương, tác-giả bức tranh « Mối tình cặn » hay không?

Thằng mắc dịch mừng rỡ, xác nhận:

– Chính nó đấy!

Cô ấy ngồi lại với họ, không biết bao lâu, vì Quí bận tủi thân, day đi nơi khác. Có mỗi một lần không bị một mỹ nhân yêu văn nghệ ngơ ngác tròn xoe mắt mà nhìn chàng như nhìn con quái vật lạ không biết trời sanh ra để làm gì, thì lần ấy chàng lại bị mặc cảm không dám nhìn cô ca sĩ chủ nhân. Hôm ấy đầu chàng bù như bùi nhùi, râu năm ngày chưa cạo, y phục ba ngày chưa thay, và bơ phờ hốc hác vì những đêm dài nhớ Thu không ngủ được.

Cô ấy khi nãy đã ngạc nhiên, có lẽ cô ta lấy làm lạ sao mà con người cô tưởng tượng khác, lại luộm thuộm đến như thế. Bị mặc cảm, chàng day đi nơi khác, không dám nói chuyện với người đẹp như mấy thằng kia, và chính kể từ lúc day đi ấy mà chàng nghĩ vẩn vơ, không rõ khách bàn của họ ngồi đó được bao lâu.

Quí bật cười khan một mình. Thật là mỉa mai cho số phận. Trong đời chàng, y như là hễ lần nào chàng gặp một phụ nữ biết, hoặc thích hoạt động của chàng thì luôn luôn có một trở ngại nào nó ngăn chàng làm quen, hoặc quen thân với họ. Mà ác lắm là chàng chỉ thích phụ nữ loại đó thôi, không thích giao thiệp với loại khác bao giờ cả.

Còn nhớ cách đây hơn hai năm, ngày gặp gỡ Thu chàng đã hồi hộp hết sức mà rình xem có một biến cố nho nhỏ gì nó phải luôn luôn xảy ra để ngăn chàng quen nhiều với cô gái thích văn nghệ ấy như bao lần khác hay không. Đó là định mạng, chàng chưa tránh được bao giờ.

Nhưng may quá, lần ấy không có gì xảy ra, hay có, đó là mối tình giữa hai người. Thu là cô gái yêu văn nghệ độc nhứt trên đời mà chàng yêu và không gặp chướng ngại. Nhưng mà rồi cũng chẳng được. Mặc cảm hôm nay giúp chàng thấy rõ điểm đó và bỗng nhiên, Thu trở nên quí báu vô ngần, như là một viên ngọc hiếm hoi, không sao tìm được viên thứ nhì.

Lòng Quí xôn xao kỳ lạ. Chàng muốn đứng lên, chạy bay đi tìm Thu, Thu mà có hất hủi chàng, chàng cũng mặc, dám lạy lục Thu để khỏi cô đơn.

Thu đẹp lắm kia, đẹp hơn cả cô ca sĩ xinh đẹp này. Bất giác chàng quay lại nhìn người chủ nhân biến thành khách của họ để mà so sánh và cũng vừa đúng y lúc ấy, người đẹp đã đứng dậy và đang xây lưng rời chỗ đó, chàng chỉ trông thấy được cái lưng eo của cô ấy trong ánh đèn mờ thôi.

Đó là hình ảnh cuối cùng của Thu mà chàng còn giữ trong trí. Hôm ấy vào hồi mười giờ sáng. Thu cũng đã xây lưng lại rồi bước ra khỏi cửa. Thu không sành ăn diện lắm như những cô ca-sĩ, nên chi cái lưng eo của nàng là cái eo thiên tạo.

Chàng nhớ rõ đã nghe Thu khóc, lúc xây lưng mà đi, và lòng chàng đã quặn đau như ai nắm ngũ tạng của chàng mà vặn.

Lòng Quí xôn xao kỳ lạ. Chàng muốn chạy bay đi, nhưng nghĩ lại vô lý hết sức. Từ hai năm nay, cứ đến ngày mồng chín tháng tư, ngày họ gặp nhau là chàng viết cho Thu một bức thơ thăm hỏi để kỷ niệm ngày quan trọng ấy. Chỉ có thế thôi chớ chàng tuyệt đối, tránh đến sở Thu. Khi nào bắt buộc phải đi ngang qua sở Thu làm việc, thì chàng đi thật mau và nhìn qua phía đối diện. Thế mà nay lại muốn…

Mặc dầu vậy, Quí cũng đứng lên vì chàng nghe bứt rứt quá, không thể ngồi yên được.

Trà thất nằm tại góc đại lộ Đinh-Tiên-Hoàng và hông nhà đưa ra một con phố vắng hoe, phố Tự-Đức, vách hông được thay bằng mành sắt và phủ màn. Bấy giờ thính giả nhiều người hút thuốc quá nên khỏi un xanh cả phòng trà, làm cho Quí ngộp thở.

Chàng bước lại sát mành sắt, giở màn lên để cầu cứu với gió bên ngoài và để cảnh lặng của con phố vắng làm êm dịu lòng chàng phần nào.

Nhìn ánh đèn đường vàng khè, Quí thấy trong ấy cái lưng ong của cô chủ trà thất, rồi hình ảnh còn mới ràng ràng đó bị một hình ảnh khác in chồng lên: cái lưng kiến vàng của Thu.

Nhớ quá, nhớ chết đi được lận. Ngày thường chàng vẫn nhớ Thu từng giờ, từng buổi, nhưng chưa bao giờ bứt rứt bằng đêm nay mà nhiều điều kiện khách quan đã nhắc nhở đến Thu, nhứt là nhắc nhở cho chàng nhớ lại rằng số chàng chỉ phải yêu Thu thôi chớ không mong tìm nơi kẻ khác một tâm hồn bạn được.

Cái nhớ của ngày thường là nỗi tiếc thương nhè nhẹ một người bạn tình mà chàng xem như đã chết rồi, thứ tình cảm dễ chịu ấy chính chàng đã cố tạo ra khi dứt với Thu, và đã được thỏa mãn.

Nhưng nỗi nhớ đêm nay là sự háo hức cuồng loạn của một người con trai mà trong lòng một ý muốn như đang bị đun sôi lên.

Xỏ năm ngón tay vào lỗ lưới sắt, chàng co mạnh những ngón mềm chỉ quen cầm bút, cầm cọ của chàng lại, muốn bóp nát ngướu vật cứng ấy cho đã cái cơn dục vọng của chàng, không thôi chàng sẽ đâm đầu ra đường để chạy đi tìm Thu mất.

Lưới sắt nhuyễn sợi, cắn vào thịt chàng đau như bị tra tấn. Nhưng sự đau đớn, thình tình không còn cảm thấy nữa, và Quí không cảm thấy cả đến sự đang có, đang sống của chàng. Tất cả thần trí chàng đều đổ dồn vào một ảo ảnh. Mà không, không phải một ảo ảnh, đó là một sự xuất hiện…

Thu, rõ ràng là Thu, chàng không sao lầm lẫn nàng với một cô gái khác được.

Quí đứng chết sững trong mấy mươi giây, rồi hành động theo lòng bồn chồn của chàng, chàng giựt năm ngón tay ra thật mạnh và thật lẹ, rồi vụt nhảy ra ngoài, quên khoác tấm màn.

Bấy giờ Quí như con cá mắc lưới, hoảng hốt cố nhoi mình tới, và càng nhoi, lưới càng căng thẳng thêm. Chàng loay hoay với tấm vải đỏ đó, trông rất buồn cười, và nếu không có bạn hữu chàng làm cho người ta khỏi nghi, thì chắc thiên hạ đã đổ xô ra để bắt một kẻ gian đang cố tẩu thoát.

Khi con cá thoát khỏi lưới, nó đâm bổ ra vỉa hè. Bấy giờ gió mát bên ngoài làm cho nguội bớt dục vọng đang sôi sùng sục nơi lòng nó, và lý trí của nó mới có dịp lấp ló để can thiệp vào nhiệt tình của nó.

«Thật là ngỡ ngàng, nếu nàng làm ngơ, giả đò không biết mình là ai? Mình sẽ tủi thân biết bao mà bị một gáo nước lạnh như vậy dội lên đầu. Hay tệ hơn, nàng sẽ mắng cho mình một trận, rồi thiên hạ ngỡ mình tán gái không nên thân thì lại phải xấu hổ đến không dám nhìn mặt mấy thằng ngồi trong kia, thế nào chúng nó cũng dòm theo để rình xem mình làm cái trò gì mà chạy như giông như gió ấy ».

Chàng chậm bước lại như người chẫm rãi đi dạo mát, cố nhìn đây, nhìn đó để tránh bị Thu bắt gặp chàng đang chĩa hai tia mắt vào nàng. Nhưng không thể được ; chàng đang ăn tươi nuốt sống Thu bằng mắt, và nhịp bước của chàng không ăn khớp với nhịp tim, nhịp ý của chàng chút nào, khiến chàng khó chịu quá, phải chống trả với một sức mạnh vô hình nó đang từ sau lưng chàng, xô chàng tới.

Quí lo sợ Thu không trông thấy chàng. Nếu trường hợp đó xảy ra, thì thật chàng không biết phải hành động làm sao cho tự ái khỏi bị thương.

Nhưng Thu đã thấy. Nàng thình tình dừng bước lại, ngạc nhiên giây lát rồi mỉm cười gọi: «Anh». Quí chỉ nhìn đôi môi mấp máy của nàng và đoán rằng nàng gọi thế thôi, chớ hai người còn xa nhau lắm, không thể gọi khẽ mà nghe được.

Quí chỉ trông đợi có bấy nhiêu đó thôi, hay chỉ trông đợi ít hơn cũng nên, chỉ trông cho Thu không làm mặt lạ để nhảy bổ đến và vồ lấy nàng. Tuy nghĩ thế chớ chàng vẫn lịch sự được, chỉ mau bước tiến đến gần người bạn cũ rồi nói như một kẻ đuối sức thì thầm:

– Em!

Mà quả chàng đuối sức thật: hai năm thương nhớ, một tiếng đồng hồ lòng nhớ ấy bị nung nấu lên và những xúc động mạnh từ lúc vừa thoáng thấy bóng người cũ, tất cả những thứ ấy làm hao mòn sức lực chàng và bây giờ chàng giống như một bong bóng cao su bị xì hơi sau nhiều hồi căng thẳng, nên không nói tiếp gì được nữa.

Vả nói gì bây giờ? Thu cũng thế, còn biết nói gì với chàng bây giờ? Hỏi thăm sức khoẻ nhau chăng? Không, họ đã quá quen nhau rồi, đâu có thể khách sáo với nhau được. Nói lên nỗi nhớ niềm thương của chàng chăng? Không, tự ái không cho phép chàng dại dột như vậy.

Còn Thu? Trách móc chàng à? Không, chính nàng đã muốn có sự chia ly ấy thì không lý gì ngày nay, tái ngộ nơi đây, nàng lại khóc. Quí bỗng lại nhớ đến những giọt lệ cố giấu của Thu hôm hai người chia tay với nhau. Thu quay mặt đi nơi khác nhưng chàng nghe được mấy tiếng hít mũi nho nhỏ của nàng.

Chi tiết ấy làm cho chàng muốn nói lên câu:

– Xin lỗi em, anh đã làm cho em…

Nhưng chàng nín kịp, chưa chắc vì Thu đã đau khổ lắm mà khóc. Chẳng qua là hạch nuớc mắt của phụ nữ làm việc dễ dàng, chỉ có thế thôi.

– Em có gấp đi lắm hay không?

– Không anh à. Nhưng anh nên lánh mặt, không thì nguy cho em.

– Sao lại nguy?

– Chồng em đi tới đây bây giờ!

Quí bỗng nghe mặt đường mềm như bằng bún và nó sắp lún đến nơi. Trời ơi, thì ra chàng đã vĩnh viễn mất một người bạn tình mà chàng tiếp tục mơ suốt thời xa cách!

Chàng đã yêu Thu quá mức, cứ sợ rồi không yêu được như lúc đầu nữa mà uổng ; nhưng trong khi trai gái Nhựt ở trong trường họp đó thì họ kéo nhau lên đỉnh núi Phú-Sĩ để cùng nhau nhảy vào miệng hỏa diệm sơn ấy cho tình họ muôn thuở không phai, thì chàng, nhát gan hơn, chỉ dám xa Thu thôi chỉ dám thâu ngắn cuộc ái ân để cho nỗi tiếc thương kéo dài đến ngày chàng mãn kiếp, để cho mối tình to lớn của chàng không bao giờ tàn với sự tồn tại miên trường của Thu nơi lòng chàng.

Nhưng từ đây, Thu không còn là Thu của ngày chàng si mê nữa. Thu là của người khác rồi. Thì hẳn là như vậy, chớ Thu làm sao mà chịu được cảnh cô đơn cho tới già. Nhưng thà là chàng đừng biết, trí và lòng cứ giữ nguyên vẹn hình ảnh cô gái hai mươi chỉ yêu riêng một mình chàng thôi.

Chàng đâm ra hối hận đã muốn gặp Thu, và gặp Thu, đã xáp lại gần, đã hỏi về đời nàng, và đã biết về đời nàng.

Tần ngần một lúc lâu, chàng hỏi người bạn cũ:

– Hạnh phúc chớ?

– Cũng khá hạnh phúc.

Bỗng dưng chàng nổi ghen lên. Khá hạnh phúc không có nghĩa là nàng được yêu đơn phương mà chính nàng cũng yêu « thằng ấy » nữa. Cái hân hạnh đó, chàng vẫn được hưởng, hưởng trước « thằng ấy » nữa kia, nhưng không hưởng nhiều lắm, vì Thu yêu chàng chỉ có hạn thôi, và nàng chỉ chịu thân mật với chàng có mỗi một lần thôi.

Thế nó yêu « thằng ấy » bằng yêu mình, hay yêu hắn nhiều hơn? Quí tự hỏi như vậy rồi dịu cơn giận lại, vì còn chỗ nghi vấn đó và Thu có thể yêu chồng ít hơn yêu chàng.

Giọng Thu van lơn cầu khẩn:

– Xin anh dang ra cho, chồng em sắp đi tới kia. Em sẽ đến thăm anh.

Mặc dầu là một gã cố lì, Quí vẫn hành động, vẫn phản ứng theo bản năng của con người có giáo dục. Chàng bước lui lên vỉa hè, và nhìn xuống dưới kia, dài theo con đường Tự-Đức đổ dốc xuống Rạch-Bông.

Trên đường không có bóng người qua, thì trong hai người đàn ông đang trò chuyện trước một biệt thự kia, chắc chắn là có chồng của Thu.

Anh này ắt hẳn là người tay dắt một đứa bé gái độ lên ba. Hắn nói vừa xong câu cuối cùng và đã xây lưng đi, chắc khi ra cổng, hắn cùng đi với vợ hắn. Nhưng chủ nhà tiễn theo, cứ nói chuyện mãi không thôi, khiến vợ hắn nghe chán tai, lửng thửng đi trước.

Thu làm như không có gặp ai hết, cứ chẫm rãi đi tới và khi tới đầu đưòng, tức khi gặp ngã ba đại lộ Đinh-Tiên-Hoàng, nàng dừng bước lại, không phải để đợi chồng mà có lẽ muốn băng qua đường mà chưa băng qua được vì xe cộ quá đông.

Hai cha con của anh chồng mau bước đuổi theo và khi hắn đến gần, Quí suýt kêu lên một tiếng.

Đó là Hòa, giảng nghiệm viên của trường Khoa-học đại-học. Quí không quen với hắn, nhưng được biết hắn vì đã gặp vài lần ở vài nơi. Sau khi đỗ bằng cử nhân khoa-học, hắn xin trở vào đại-học làm giảng-nghiệm-viên, người chuyên giúp các sinh viên thí nghiệm, chớ không chịu đi dạy học như các ông cử khác. Hắn có tham vọng ở gần sách vở và giáo sư để tìm tòi thêm hầu thi tiến sĩ.

Hòa theo kịp vợ, ẵm con lên, rồi dìu vợ băng qua đường. Quí nhìn theo họ, lòng quặn thắt đau. Nếu có kẻ nào trên đời này được diễm phúc nắm tay người con gái kiều diễm gặp tai nạn ở bến đò Rạch-Miễu năm xưa, thì kẻ đó phải là người thanh niên đã xoa bóp cô ta lúc cô ta bị vọp bẻ trong một đêm tăm tối kia, thì kẻ ấy phải là người thanh niên được cô ta cúi xuống hôn lên trán, vừa hôn vừa rơi lệ sung sướng, vừa nói: «Ngày sau dầu có thế nào, anh cũng nên nhớ rằng trong giây phút nầy đây cái hôn của em là cái hôn thật đó nhé ».

Quí nghe như mùi thơm của da thịt nàng hôm ấy còn phảng phất đâu đây, nghe như sự nồng ấm của cái hôn hôm ấy còn lưu lại nơi trán chàng và văng vẳng đâu đây lời trách móc: «Đừng có trẻ con, tối nay em đến mà! » khi nào chàng năn nỉ nàng ở lại cho thật lâu.

Chàng đã không thèm tìm Thu nữa, quyết thu hẹp cuộc tình duyên, chỉ giữ bấy nhiêu ân ái ngắn ngủi ấy thôi để được tiếc thương trọn kiếp, còn hơn là đeo đuổi dò la để rồi khám phá ra những điều nó làm vỡ ảo ảnh mong manh mà chàng say ngắm. Nhưng vẫn không được trọn vẹn hưởng giấc mơ kéo dài từ hai năm nay, giấc mơ thần tiên mà chàng muốn nuôi nấng trọn đời chàng.

Họ đi vào con phố hẹp thẳng góc với đại lộ, phía bên kia, con phố chạy dài bên hông trường tiểu học Đa-Kao cũng vẫn tên là Tự-Đức và Quí suy luận đoán rằng họ ở gần đâu đó nên mới đi bộ như vậy.

– Em sẽ đến thăm anh.

Quý lặp lại lời của Thu rồi cười gằn: « Hừ, con bé tinh quái và xảo trá có một không hai. Hễ mỗi lần gặp nguy là nó vuốt ve mình bằng vài nhượng bộ cỏn con có vẻ ưng thuận hiến thân lắm, và một lời hứa suông để rồi sai hẹn «Em sẽ đến thăm anh!» Cũng như là câu: «Tối nay em đến nhé» của năm ấy. Đáng giận thật, đáng nguyền rủa con người tàn nhẫn ấy. Thà là nó đừng tỏ cảm tình gì với mình, cứ thờ ơ như lúc đầu, thì mình đâu có dại mà đi sâu mãi vào tình yêu cho đau khổ mãi thế này! ».

Nhưng nỗi đau khổ vì không được yêu của Quí thế mà dễ chịu lắm đó. Những ngậm ngùi thương tiếc đã thơ-mộng-hóa mấy năm xuân tươi của chàng, còn thú gấp mười bọn trai tơ mơ người trong mộng.

Chí như cơn bừng tỉnh trước sự thật phũ phàng này thì nó làm cho chàng khó chịu biết bao nhiêu! Chàng cứ nghe làm sao ấy, không thể nói ra được. Chàng nghe tâm hồn như bị một ngọn cuồng phong thổi mạnh qua, làm cho nó ngơ ngác vì bị lạc hướng, chàng chới với trong một mớ tình cảm hỗn độn, thất vọng pha trộn với căm tức, hờn ghen, buồn không được mà vui cùng chẳng xong.

«Hừ, em sẽ đến thăm anh!» Mặc dầu quyết quên em, anh vẫn đợi em từ hai năm nay, và em ơi, bây giờ thì em đã chết hẳn rồi, nơi lòng anh, chết không trơn tru tròn trịa cho anh thờ phượng em trong hồn anh, mà lại chết để oán để thù lại nơi lòng này. Hừ, em sẽ đến thăm anh! Còn gì nữa đâu giữa em và anh. Từ đây, em là kẻ xa lạ, anh chỉ còn tiếc thương giấc mộng, chớ chẳng tiếc thương em ».

Quí lẩm nhẩm những điều đó, rồi đi thẳng trên vỉa hè đại lộ về phía thành Ông Dem, mặc kệ mấy thằng bạn trong trà thất, chúng nó đã quen với những vụ đột biến mất của chàng rồi.

Sáng hôm sau đi dạy về, Quí ghé qua nhà sách Xuân-Thu và cà rà trước mấy quầy chưng sách thật lâu, thành thử chàng về đến nhà thì đã gần mười một giờ rưỡi.

Một thiếu phụ đứng với con nàng, trước nhà chàng. Có lẽ nàng đến đã lâu lắm, theo lệ ngày xưa mà chàng rời lớp là vội vàng phóng xe về đây cho bạn khỏi mỏi chon chờ ngoài cửa.

Quí làm bộ không trông thấy họ, mặc dầu Thu không thay đổi tí nào, có phần đẹp hơn lúc trước chút đỉnh, và mặc dầu có con bé mà chàng đã thấy đêm rồi với cha nó.

Chàng thò chìa khóa vào lỗ khóa, mở cửa bước vào, và toan đóng cửa lại ngay, nhưng không hiểu sao, chàng cứ để vậy, rồi lại ghế xa-lông mà ngồi ; tiềm thức chàng sai khiến chàng phải sẵn sàng tiếp khách.

Thiếu phụ dè dặt gõ cửa chớ không tự do vào như xưa.

– Ai đó, cứ vô.

Khi thấy mặt người khách mà chàng không muốn tiếp ló ra nơi khung cửa, chàng hỏi:

– Thưa bà, bà tìm nhà ai?

Thu hóm hỉnh mỉm cười và đáp:

– Em tìm người anh hùng ở bến đò Rạch-Miễu.

Quí châu mày, thấy rằng nhắc lại chuyện xưa, tức là khiêu khích. Chàng đương đầu lại:

– Thưa bà, người đó đã quên tất cả chuyện cũ rồi, và không thích nghe ai nhắc lại cả.

– Không ai nhắc cái gì hết. Em chỉ giữ lời hứa với anh đêm rồi thôi.

– Hừ, lời hứa. Khỏi, khỏi, khỏi, tôi đã hiểu rồi.

– Không, anh không hiểu gì cả, bằng cớ là anh giận em.

– Đâu nào, mời bà ngồi, để xem tôi còn mù quáng về điều gì, mặc dầu đêm rồi, tôi đã sáng mắt ra.

Thu ngồi lên ghế, đẩy con tới và nói:

– Chào bác đi Lan-Chi.

Quí thừ người ra. Thì ra con bé tên là Lan-Chi và cái tên Lan-Chi ấy, không phải Thu đã bịa ra để gạt chàng. Có lẽ nàng yêu mến tên đó mà tiếc không mang được nó, và về sau lấy mà đặt cho con.

– Chào bác!

Quí rất là không ưa người giảng-nghiệm-viên đã phỗng tay trên chàng, và cố nhiên, không ưa đứa bé này. Nhưng nó ngây dại quá, cứ tròn xoe đôi mắt mà nhìn người chủ nhà lạ mà nó chưa gặp lần nào, đôi mắt đen láy giống hệt mắt của mẹ nó, khiến chàng không sao không cảm tình với nó. Chàng đưa tay ra nói:

– Cháu, lại đây.

Bé Lan-Chi ngoan ngoãn bước tới bắt tay người làm quen với nó, rồi đứng gọn vào giữa hai đầu gối chàng, xây lưng ra mà nhìn mẹ.

Thu hỏi:

– Anh đoán tuổi Lan-Chi xem.

– Chắc cháu lên ba.

– Đúng y như vậy. Và ta xa nhau đã hai năm rồi. Thế nghĩa là em có cháu lên một, lúc ta gặp nhau.

Sự thật sáng lóe bỗng trong giây phút bừng chói lên trước mắt Quí khiến chàng như bị say ánh sáng, lảo đảo muốn ngã. Thì ra chàng đã ngỡ Thu là trinh nữ, và đã đặt lầm tình yêu vào một thiếu phụ đã có chồng con.

Giấc mộng thần tiên của chàng bị tan vỡ hôm qua, chỉ nửa chừng thôi, chính giờ đây nó mới là tan hẳn.

Chàng ôm đầu câm lặng rất lâu, rồi ngẩng lên thở dài mà rằng:

– Tôi xin lỗi bà, tôi đã làm cho bà khổ nhiều lắm. Nhưng xin bà biết cho, lúc ấy tôi làm thế nào biết được rằng bà đã có chồng, có con.

– Không, anh cứ xưng hô với em như xưa. Dầu sao ta cũng đã là bạn thân nhau trong một thời gian.

– Cám ơn bà, nếu bà cho phép thế thì quí hóa lắm!

– Em ngỡ anh đoán mà hiểu, không dè anh cứ mù quáng và quấy rầy em.

– Anh mù quáng vì tình yêu, em à. Nhưng muốn đoán cũng phải có dấu hiệu gì, đằng nầy tuyệt nhiên anh không nắm được yếu tố nào cả. Anh chỉ ngỡ em đã trót yêu ai, và hôm qua nầy, biết một phần sự thật anh cũng còn ngỡ rằng lúc ấy em còn con gái và chỉ mới được Hòa đi hỏi thôi.

– Anh cũng biết Hòa?

– Biết nhưng không được quen với anh ấy.

– Tại anh không tinh ý chớ còn có biết bao nhiêu là dấu hiệu chứng tỏ rằng em có chồng.

– Những dấu hiệu nào?

– Chiếc va-ly chẳng hạn. Anh đã nhận thấy được rằng em có ý không muốn nhận va-ly thì sao anh không suy luận để tìm nguyên do sự phủ nhận quyền sở hữu của em? Anh nhớ hay không, em đã yêu cầu anh đừng tiết lộ việc ta ngủ trên đảo hoang hôm đó.

– Nhớ. Nhưng anh đoán rằng em sợ mang tiếng rồi phải ế chồng..

– Anh đoán cũng rất có lý. Nhưng lời đoán ấy thấy là sai khi xảy ra vụ em hoang mang vì chiếc va-ly. Em nhận va-ly, thiên hạ ở ngoài nào ai biết để mà bàn ra nói vào. Sở dĩ em không muốn nhận chỉ vì sợ người nhà em biết thôi. Mà người em sợ, chỉ có thể là chồng em, chớ bà cô em dầu biết em sống chung trên đảo với anh một đêm cũng chẳng sao.

Số là em kể với chồng em rằng em được ghe thương hồ cứu thoát. Như vậy, chiếc va-ly hẳn là phải mất, vì cố nhiên là em giấu việc quá giang xe anh và gởi va-ly trên đó. Va-ly đã mất thì va-ly nào mà mang về nhà mấy hôm sau, nguyên vẹn, không hề thấm nước, lấm bùn gì cả.

– Phải, rõ ràng cũng như ban ngày. Thế mà anh đã ngốc quá.

– Chiếc va-ly ấy rồi em giả đò bỏ quên trên xe tắc-xi đấy, để phi tang.

Quí cười hà hà:

– Anh tài xế tắc-xi hôm ấy phát tài.

– Chưa hết dấu hiệu đâu. Còn cái chìa khóa cửa.

– Ừ, cái chìa khóa?

– Anh cũng khá tinh, đoán ngay được phần nào sự thật rằng em sống một mình.

– Nầy em, anh xin lỗi em. Bắt gặp chìa khóa ấy, anh đoán em sống một mình. Mà con gái xinh đẹp đến thế đó mà tự do sống một mình thì cô gái ấy chỉ là… Anh hồ nghi như vậy nên có ý khinh rẻ em phần nào, mặc dầu vẫn còn yêu. Nên chi anh đã thô lỗ, kém lịch sự lúc bắt được cái chìa khóa.

– Hôm đó chồng em đi công tác ở Huế bốn ngày. Em phải gởi bé Lan-Chi cho người bà con ở gần đó, rồi khóa cửa đi làm.

– Nhưng mà, tại sao em lại không chịu cho anh biết sự thật.

Thu làm thinh, mân mê tà áo và lâu lắm mới nói khe khẽ, mắt nhìn hai mũi giày của nàng đang châu đầu với nhau như đôi nhân tình âu yếm nhau:

– Vì em thấy rõ là anh hiểu lầm và yêu em lắm.

Quí sực nhớ đến người chứng tí hon, nên lè lưỡi rồi chỉ vào nó. Nó đưa lưng vào người chàng nên không thấy cử chỉ ấy được. Thu mỉm cười nói:

– Anh đừng lo. Cháu nó mới lên ba. Nó sẽ quên mất hết, nếu nó thông minh có hiểu lõm bõm được điều gì đi nữa.

– Nếu anh hiểu lầm và yêu em thì em càng nên đính chánh ngay chớ sao lại…

– Sự hiểu lầm của anh vuốt ve tự ái của một thiếu phụ có chồng hơn ba năm rồi (em lấy chồng hồi 17 tuổi), nàng rất sung sướng mà hay rằng mình còn trẻ đẹp và hay rằng còn được con trai si mê. Vì thế mà em để vậy để được hưởng sự ngộ nhận đó mãi. Hơn thế, một bức ảnh đẹp của ta, ta nỡ lòng nào hủy đi, phương chi bức ảnh đẹp vẽ em nơi lòng một thanh niên nghệ sĩ như anh, em nỡ nào xóa đi bằng một lời đính chánh, vả lại…. em… em… em… cũng….

Quí nghe sung sướng hơn cả cái lần đầu tiên và cuối cùng, cái lần độc nhất được Thu hôn lên trán. « Vả lại em cũng… », chàng hiểu ngay mấy tiếng mà Thu bỏ dở, không can đảm thốt ra ấy, «.. em cũng yêu anh » chớ còn gì nữa mà phải hỏi lại mất công.

Bao nhiêu đó, đủ cho chàng lắm rồi và niềm đau thầm lặng từ hai năm nay, nỗi thất vọng từ đêm rồi, được bù lại, bù quá mức, bằng sự sung sướng này.

Thì ra Thu đã yêu chàng, và vừa thú nhận tình của nàng. Bất giác chàng cúi xuống hôn lên tóc bé Lan-Chi, rồi bế nó lên đặt nó ngồi trên vế chàng và hôn nó trơ trất nơi hai má nò.

Chàng cắn nhẹ cổ tay bé, ngậm trong miệng chàng và hỏi:

– Lan-Chi có thương cậu hay không?

Bé Chi nhìn mẹ để hỏi ý kiến:

– Sao má, Lan-Chi thương cậu hôn?

– Thương hay không, tùy lòng con, chớ hỏi má sao được.

– Con không quen với cậu.

– A, má hiểu con rồi. Con không quen nên chưa thương nhưng mà con muốn thương phải không?

– Dạ phải.

Quí hăm dọa:

– Không thương, cậu cắn một cái thì đứt thịt.

Nói rồi chàng cắn nhẹ vào thịt mềm và thơm của bé, khiến bé nghe buồn buồn, nhột nhột khó chịu. Bé cười dòn lên rồi giựt tay ra.

– Anh thì cứ như thế. Bắt ép tình thương của người ta mãi. – Thu vừa nói vừa cười.

Quí cũng cười mà rằng:

– Bắt ép thế mà vẫn chưa bao giờ toại nguyện.

Thu đứng lên và nói với con:

– Lan-Chi xin phép cậu đi về, đi con.

Quí nhìn đồng hồ tay thì thấy đã mười hai giờ rưỡi rồi nên không dám lưu khách. Chàng hỏi nho nhỏ người bạn cũ:

– Sao từ nãy giờ em lại dám nói to những điều mà em vừa nói? Em không sợ một cô ở trong buồng nghe à?

Thu cười mà rằng:

– Em theo dõi anh từng ngày, nên biết anh còn độc thân. Để rồi em sẽ đến thăm anh.

– Cảm ơn em.

Giờ thì Quí tin rằng nàng sẽ đến.

☆

Quí nghe thử lòng mình xem thế nào, sau cuộc hội kiến nầy:

Không, chàng không tin nữa nơi quan niệm của một thằng bạn nổi tiếng là đểu giả. Nó bảo rằng không có gì thú bằng yêu một thiếu nữ có chồng, bởi nàng có đủ tất cả quyến rủ của một trái cấm. Và khi yêu được rồi, sự thích thú càng tăng vì sự chùn lén dễ mê say hơn là công khai dắt nhau đi chơi phố.

Quí chưa hề thèm muốn người đàn bà có chồng nào, nên chàng không có ý kiến gì hết, giờ chàng mới thấy rằng quan niệm của thằng ấy sai.

Chàng nghe Thu xa lạ hơn bao giờ cả và người con gái mà chàng ấp yêu hình ảnh từ bấy lâu nay chỉ là một người không có thật, còn cô khách khi sáng không phải là người đó.

Con người không có thật đó đã mất hút trong thời gian và trong không gian, chàng còn yêu nàng y như trong buổi đầu, mà có lẽ còn yêu nhiều hơn chỉ vì nàng không còn nữa. Nhưng con người bằng xương bằng thịt mà chàng đã tiếp khi sáng là của người khác.

Quí rất trọng quyền sở hữu về tài sản mà cả về tình yêu nữa, nhờ thế mà từ thuở giờ, chàng chưa lần nào có ý quấy về một người đàn bà có chồng.

Nàng đã chết. Không, chàng không hối hận gì cả. Chàng có đeo đuổi theo để khám phá ra sự thật giết người nầy đâu, giết nàng mà cũng giết chàng nữa. Chỉ sự tình cờ mới là thủ phạm. Thế là rủi ro cho số phận, sự tình cờ tai hại ấy đã vén bức màn bí mật mà sau đó nàng ẩn núp để tránh ánh sáng nguy hiểm, và chỉ trong vài giây thôi là nàng tiêu tan thành hơi thành khói dưới mắt chàng.

Nàng đã chết! Chàng chỉ muốn cho dài thương tiếc mà cũng chẳng ôm được mối tiếc thương quá hai năm.

Nàng đã chết! Không, không thể nào để cho nàng chết như thế được mà không tìm phương giải cứu nàng.

Trong một phút đau xót và tuyệt vọng, Quí vụt ngồi dậy, nổi loạn định chống với số mạng nó làm đổ vỡ cả một đời tình cảm của chàng.

Nói một đời tình cảm không phải là nói quá: người nghệ sĩ thường sống với mộng, mộng đẹp hay mộng đau thương; họ vui sướng mà mơ đến một người, mà họ cũng vui sướng được mà ôm ấp niềm đau của một cuộc phụ bạc. Nhưng họ chết cả tâm hồn khi người mà họ mơ, người mà họ căm hận không còn xứng đáng giấc mơ, xứng đáng mối hờn của họ.

« Không, không thể để cho nàng chết. Nàng không phải chỉ là một cô gái đẹp mà ta ước muốn. Nàng đã yêu ta, mà tình yêu nơi nàng có còn hay không chớ? Nếu còn thì nàng không thể chết.

Biết nàng có chồng, ta chỉ tuyệt vọng vì nghĩ rằng nàng đã thuộc hẳn về người khác. Nhưng chi tiết lại đính chánh ý nghĩ của ta: là nàng có chồng trước khi yêu ta, tức là đã thuộc về người khác mà vẫn không thuộc hoàn toàn.

Người mà ta yêu và yêu ta, không phải cô gái trong trắng mà là người đàn bà một con. Và người đàn bà ấy trước sau vẫn vậy, không hề thay đổi tình trạng, tức nhiên không hề thay đổi tấm lòng.

Không, cô gái bến đò không chết vì nàng không có, vì ta không biết nàng. Ta chỉ biết người đàn bà nầy, mà người đàn bà này vẫn cứ là người đàn bà này, và tình nàng đối với ta không hề bị tình cảm hay tình yêu nào khác biến chất đi được cả».

Quí lần theo tư tưởng của chàng như lần theo một sợi dây, và bất giác chàng nhảy xuống khỏi giường trong cơn mừng rỡ vì bắt được sự thật nơi đầu dây đó: là người trinh nữ không có, hoặc có mà chàng không quen biết, chàng chỉ yêu người đàn bà nầy thôi và nàng thì không thay đổi!

Quí đi qua đi lại, phấn khởi và hăng hái lạ kỳ. Chàng muốn chạy đi tìm ngay Thu và va đầu vào một bức tường, nên dội ngược trở lại. Bức tường ấy là sự không biết nhà của nàng, và điều đó bỗng nhắc nhở chàng một sự thật chát chúa mà trong cuộc suy luận mê man, chàng đã quên mất: Thu là gái có chồng.

Sự thật nầy lại là một bức tường khác mà vừa đụng phải, chàng bị đánh bật lại và té ngửa trên giường.