- 4 -

Hòa đã mua được một bên của một ngôi biệt thự song lập cất cho các công chức cao cấp. Chàng trả góp mỗi tháng một định kỳ rất nhẹ nên khoản chi phí về tiền thuê nhà dưới Đa-Kao được sung vào quỹ ăn mặc.

Từ ngày ngân sách gia đình được dồi dào thêm, Thu khỏi phải đi bán hàng cho hiệu tơ lụa của người Trung-Hoa trên đường Tự-Do nữa. Nàng ở nhà lo nội trợ, nhất là làm bếp để chồng được ăn những bữa ăn ngon mà tôi tớ không sao làm được.

Nhưng hôm ấy nàng đã cho Hòa ăn còn tệ hơn là thuở nàng đi làm, chị bếp thật dở.

Trước khi đến thăm Quí, nàng đã mua bánh hỏi thịt quay, rồi về trễ quá không kịp nấu nước để hấp bánh lại thành thử trong bữa ăn, Hòa trợn trạo nuốt bánh khô, nghe nó khác thường, không dẻo như mọi khi, nhưng chẳng rõ sao mà như vậy.

Chàng chỉ hơi ngạc nhiên mà thấy vợ có những phút như là đi vắng, với cái nhìn rất xa, và những câu đáp ngớ ngẩn khi chàng hỏi điều gì.

– Em sao vậy? – Hòa lo lắng cho sức khỏe của vợ.

– Em nghe khó chịu trong người.

– Từ ngày em bị tai nạn ở bến đò Rạch-Miễu, sức khỏe của em khiến anh phải băn khoăn nhiều bận. Trước đó, em không bao giờ đau ốm gì cả.

– Em đã chịu lạnh hơn mười hai tiếng đồng hồ…

– Ừ, và hậu quả cứ dây dưa mãi. Nhưng anh còn một mối lo nầy nữa. Hình như là em cứ bị sự kinh sợ ám ảnh hoài, thỉnh thoảng em giựt nẩy mình, dáo dác nghe ngóng, thỉnh thoảng em nhìn xa trong không gian. Những lúc đó thì em như không có mặt bên cạnh anh.

Lần lần em đã quên được, đã thanh thản lại được như bình thường, nhưng hôm nay, em lại thẫn thờ như kẻ mất hồn, trong khi người em nghe khó chịu. Nếu sự ương yếu của thể chất mà kéo theo sự ương yếu của tinh thần, cả hai đều do một nguyên nhơn, một kỷ niệm ghê sợ thì đó là điều đáng ngại lắm. Em nghe như thế nào? Nói rõ cho anh liệu?

Thu hồi hộp lắng nghe chồng nói, không biết chàng định đi đến đâu. Chừng Hòa nói xong, nàng mới hết lo và rất sung sướng mà hưởng cái cảm giác nhẹ nhõm của người vừa thoát được một tai nạn.

Năm kia cứ mỗi lần đi thăm Quí trở về là nàng sợ hãi cứ tưởng như là Hòa biết được cuộc gian du ấy. Mà hễ sợ thì không còn tự nhiên được, và Hòa hay xét nét nàng chính vì sự mất tự nhiên ấy. Bị xét nét, nàng càng sợ hãi thêm, làm như là chồng đọc được trong đáy lòng nàng vậy.

Nhiều khi, nàng muốn thú thật mọi việc cho chồng rõ, nhưng rốt cuộc không bao giờ có can đảm thực hiện quyết định. Nàng biết chắc rằng hễ thú thật xong, là khỏi còn bị nỗi sợ hãi nào dày vò, kể cả nỗi sợ hãi phải ngã, nó thêm vào sự lo âu cho bí mật đêm trên cù-lao Tân-Vinh bị chồng khám phá.

Hòa mà biết sự thật thì nàng sẽ không dám đến thăm Quí nữa, bỏi thế nào Hòa cũng đưa nàng đi «đền ơn đáp nghĩa người ta», đúng theo thói quen xử thế của chàng.

Biết được nàng có chồng thì một là Quí rút lui, hai là hắn sẽ cố lì, mà hắn cố lì khi biết sự thật rồi thì chắc chắn nàng sẽ khinh ghét và khiếp sợ hắn mà lánh mặt luôn.

Như thế nỗi nguy có thể ngã, tự nhiên sẽ ngăn đón được không sai. Thu là gái đoan trang và lấy chồng rồi, nàng là một người vợ quyết trọn tiết với người chồng mà nàng yêu.

Chưa bao giờ một ý nghĩ không hay lai vãng đến bên trí nàng, kể cả trong cái đêm nằm gần một thanh niên đẹp trai là Quí.

Nhưng sau đó, sự hăm dọa của anh chàng liều mạng đã lôi kéo nàng đến nhà hắn, rồi sự ngộ nhận và mối tình của hắn đã làm xao xuyến đời tình cảm trầm lặng của nàng.

Thu đã hoảng sợ mà thấy lòng mình có thể nghiêng như thế và cố chống lại cuộc bắt đầu lỗi đạo. Nhưng tình thế khách quan và chủ quan đã không giúp nàng lại cứ xô đẩy nàng càng ngày càng bước vào nẻo nguy hiểm.

Cũng may là đến phút quyết liệt, nàng đã gượng đứng vững lên được khi suýt ngã, và cũng may là không hiểu sao tự nhiên rồi người con trai gieo họa ấy lại buông tha nàng mà không đeo đuổi theo để làm khổ nàng nữa.

Từ ấy đến nay hình ảnh chàng thanh niên đã phai mờ lần nơi trí nàng. Nàng bình thản trở lại để sống đời người vợ hiền, nuôi con, lo việc nội trợ

Những chiều mưa gió, thỉnh thoảng nàng cũng ngậm ngùi nhớ đến người họa sĩ mà sự tình cờ đã đặt trên đường đời nàng, và hơi hơi tiếc thương mối tình vừa hoài thai của nàng mà bị nàng bóp chết. Mối tình đó là sự tiếp nối với giấc mộng tình bâng quơ của thời con gái của nàng, cũng như của vạn, triệu người con gái khác, giấc mộng tình đẹp như chuyện thần tiên, cho nên dầu cho có lấy được người chồng vừa ý cũng không bao giờ thỏa cả.

Nhưng nó chỉ đẹp khi ẩn hiện sau một lớp bụi thời gian thôi, hoặc khi ẩn hiện trong mớ ảo ảnh khác của cuộc đời thôi. Chí như cuộc tái ngộ đêm rồi thì là một tai họa lớn, bao nhiêu thi vị tiêu tan đâu cả vì sợ hãi đã phá hoại cả trên thực tế.

Âm thầm theo dõi Quí, nàng biết Quí vẫn còn sống độc thân, vẫn mang một nỗi sầu bí mật mà bạn hữu chàng không sao biết được nguyên do. Thu tin chắc Quí còn yêu nàng nên mới sợ hãi chớ không phải sợ chồng bắt gặp nói chuyện với một thanh niên lạ ngoài phố.

Nàng không thể không đến thăm người bạn cũ để phân trần cho hắn hết ngộ nhận rằng nàng lấy chồng sau khi yêu hắn.

Có những điểm mà con người không thể để bạn hiểu lầm về họ, cho dẫu là một trong hai người sắp chết đến nơi, hoặc cả hai đều đang hấp hối và chính vì sự chết gần kề, nên họ càng cần xóa ngộ nhận.

Nàng không thích để Quí mang một hình ảnh xấu về nàng hay về tâm hồn nàng mà sự hiểu lầm nơi chàng, không sao không biến nàng ra một kẻ khốn nạn, đáng khinh bỉ.

Nhưng hễ nàng tìm đến nhà Quí thì cuộc phiêu lưu tình cảm ngày xưa sẽ tái diễn.

-… Nói rõ cho anh liệu?

Thu cảm động đến rưng rưng nước mắt mà thấy chồng nàng tốt quá đối với một người vợ không xứng đáng như nàng. Nàng mỉm cười, trấn an chồng:

– Không, em không sao cả anh à, hồi sáng đến giờ hơi bần thần, có lẽ nó muốn cảm, thế thôi. Anh ăn đỡ bữa thịt quay bánh hỏi khô nầy…

– Em đừng lo đến cái vặt ấy, cứ…

– Má làm bộ, cho ba cưng. Ê, mắc cỡ ê!

Hai vợ chồng cười xòa, và không khí bữa ăn gần tàn, đã bớt nặng nề.

Bé Lan-Chi có lần sốt nhẹ. Bé Hà, chị em nhà cô nhà cậu với nó đến thăm, không được nó chơi với, nên đã tức giận mà nói như vậy. Nay nó áp dụng lời ấy với má nó..

Lan-Chi ngồi trên một chiếc ghế cao, ở đầu bàn, ăn bánh ngọt, vì tương ớt cay quá nó ăn bánh hỏi không được.

Ba nói:

– Má đâu có làm bộ, nếu má làm bộ thì má đã khóc như Lan-Chi chớ.

– Kìa, má khóc kìa.

Hòa nhìn theo ngón tay con chỉ và thấy mắt mũi Thu đều đỏ cả. Nàng mỉm cười với chồng và nói:

– Em bị thằng ớt đánh đau quá!

– Em ăn ớt như con nhồng, không chảy nước mắt sao được.

Sau giấc ngủ trưa, người nội trợ bảo là bần thần nầy lại làm việc tợn hơn bao giờ cả, nàng moi móc tất cả những công việc gì không cần thiết lắm và bị hoãn lại từ lâu để làm cho xong hết nội bữa xế ấy. Nàng muốn công việc bận rộn ngăn trí nàng nghĩ vẩn vơ.

Sau bữa cơm tối, nàng lại cho con nhỏ ở đi xem chiếu bóng và tự rửa lấy chén bát. Lúc dỗ Lan-Chi ngủ được rồi thì nàng đã mệt nhoài.

Hòa xem sách trên chiếc ghế bành, miệng ngậm bíp y như Quí. Ghế nầy đặt trong buồng ngủ, chớ không phải ở buồng tiếp khách. Khi nào Hòa nằm trên đó thì hắn không muốn ai quấy rầy hắn cả, có bạn thân đến, cũng phải nói láo là hắn đi vắng.

Qua bức màn tuyn, Thu nhận thấy Hòa trông nghiêng, cũng đẹp trai không kém Quí chút nào, hai người chỉ khác nhau ở chỗ Quí có vẻ ngang tàng còn Hòa thì hiền từ, khiêm tốn.

Họ yêu nhau lúc Thu đang theo học lớp Seconde trường Marie Curie, và Hòa vừa đỗ cử-nhơn. Ba tháng sau đó, chàng xin được một chơn giảng-nghiệm-viên trong Khoa-học Đại-học và cưới Thu liền.

Nhưng phải hiểu rõ nghĩa tiếng «yêu » trong trường hợp của đôi trai gái nầy. Họ gặp nhau nơi nhà một người bạn chung, được giới thiệu với nhau, rồi thôi, Hòa không hề tìm cách gặp nàng lần thứ nhì. Nhưng mà rồi họ cũng tái ngộ, do sự tình cờ.

Lần gặp mặt thứ tư nhằm ngày Hòa đỗ cái chứng chỉ thứ tư, chứng chỉ vi-phân-toán, tức là lấy được cử nhơn vật-lý-học toàn phần.

Hôm ấy Hòa vui vẻ lắm, và lần đầu tiên, chàng nói chuyện nhiều với Thu, và xin phép được gặp lại nàng.

Con người ấy không tha thiết đến tình yêu cho lắm mà chỉ nghĩ tới việc học và sự nghiệp thôi. Bấy giờ đã xong việc chuẩn bị sự nghiệp, y mới dám làm quen với gái.

Nhưng cũng không phải để hưởng một thời yêu đương thơ mộng, mà để dọ biết trực tiếp người con gái ấy, và xin cưới nàng ngay, tháng sau đó, khi mà hắn đã tìm được công ăn việc làm vững chắc.

Thật là cẩn thận, mực thước, đúng y như những phương trình toán học và vật-lý-học, không sai chạy một ly nào cả.

Thu bị bắt chợt thình lình trong đời con gái đang mơ vị hoàng tử đẹp trai, nhưng xét ra hắn rất xứng đáng nên khi cha mẹ hỏi ý, nàng bằng lòng với một chút ngậm ngùi.

Nàng tiếc thương người con gái thơ chưa kịp yêu lần nào trên đời, nàng tiếc thương tuổi mơ mộng chưa sống qua một giấc mơ kỳ thú nào.

« Nhưng mà thôi – nàng nghĩ – rồi ta sẽ yêu chàng, vì chàng cũng đáng yêu lắm, nào có mất mát đi đâu ».

Con người mực thước ấy làm một anh chồng rất mực thước, đi, về, không sớm, cũng chẳng trễ phút nào, chuyện trò và đối xử với vợ đúng y theo phép xử thế. Chàng rất ít thì giờ, vì ngoài giờ làm việc chàng bận nghiên cứu để thi tiến sĩ, mong lên làm giáo sư đại học.

Thu nghe cô đơn hơn cả hồi còn là trinh nữ sống một mình. Nhưng người chồng nầy học rộng, thông minh, dễ tính, nhất là tốt bụng, nàng còn trách vào đâu được.

Ngắm chồng, Thu đoán quyển sách chàng đang đọc chắc chắn là quyển « Cơ-học ba-động », một quyển đại luận căn bản của nhà bác học Pnáp đương thời, De Broglie, rất cần cho môn hạch-lý trong ngành nguyên-tử-năng mà chàng đang nghiên cứu mấy tháng nay.

– Anh à – nàng gọi khẽ – anh đi ngủ kẻo mệt.

– Ừ…

Đó là một người khác đã trả lời Thu, còn nhà bác học tập sự thì cứ mê man tiếp tục đọc. Con người thứ nhì ấy đáp tiếng gọi của bạn, nhưng không khiến con người thứ nhứt xếp sách lại.

– Anh à, đêm nay trăng sáng quá, phải chi ta đi một vòng…

– Ừ…

– Còn như không đi, thì anh nên nghỉ chớ…

Thu nghẹn ngào, rồi không cầm giữ được nữa. nàng nức lên khóc. Đêm nay nàng muốn yêu chồng, yêu cho thật nhiều, để mà chuộc cái tội đã thầm kín nghĩ đến người khác, cái người biết ngắm mặt trăng với con mắt thường nhân, thấy ánh sáng của nó rất đẹp rất thơ, cái người biết ngắm… nàng, biết thấy đôi mắt nàng là cả một bầu trời ánh sáng.

Chồng nàng vẫn biết như vậy, nhưng chàng chỉ biết có một lần thôi, lần tái ngộ trước trường đại học hôm chàng thi đỗ cử nhân, rồi yên lòng trong một địa vị kiên cố của một người chồng vững quyền sở hữu chủ, rồi say men khoa học, chàng đã không thấy gì nữa cả.

Nàng muốn yêu chồng thật nhiều để chuộc tội, mà cũng để cho tình yêu mãnh liệt đang sôi nổi trong người một thiếu phụ mà từ thủa con gái đến giờ không thỏa tình yêu bao giờ, dễ cho sinh lực yêu đương ấy vơi bớt đi phần nào vì đó là một thứ lửa nguy hiểm có thể đốt cháy lan cả một đời tiết hạnh.

Con người thứ nhì nơi anh chàng mê sách chập chờn nửa say nửa tỉnh bỗng nghe tiếng nức nở bên giường. Hắn lắng tai để cho chắc ý không lầm rồi hoảng hốt, hắn sống trở lại hoàn toàn đời sống của một thường nhân.

Hòa đứng dậy vứt vội quyển sách nặng lên ghế bành, rồi nhảy một cái là đến bên vợ.

– Em, em, làm sao đó em?

Thu đã day mặt vào vách, muốn giận lẩy, nằm luôn như vậy, nhưng lại rất muốn yêu chồng, nên nhượng bộ, trở mình qua khi Hòa vịn vai nàng, vừa hỏi vừa kéo nhẹ qua phía bên chàng.

– Em sao vậy? Nghe khó chịu hơn hồi trưa à?

Thu úp mặt vào ngực Hòa rồi càng nức nở hơn. Nàng khóc mùi mẫn trong khi Hòa xoa tay lên tóc nàng và cúi mặt xuống hôn lên đó.

– Tội nghiệp em tôi…em tôi mệt!

Hòa nói bằng giọng nhõng nhẽo mà Thu đã dùng để nói những khi cưng bé Lau-Chi nhiều quá. Đôi bạn nằm nghiêng. Hòa ôm đầu vợ, lắng nghe cái mùi riêng rất quen thuộc của người bạn đầu ấp, tay gối rồi hối hận quá đã thường xuyên thờ ơ với người đẹp mà ba năm về trước đã «bỏ bùa» cho chàng khi chàng thấy mặt lần đầu.

Bấy giờ Thu chỉ còn tấm tức, tấm tưởi thôi.

– Em, em nghe trong người thế nào?

– Em nghe buồn lắm.

– Chỉ có vậy à? Mà cũng khóc, y như là Lan-Chi. Làm anh hết cả hồn vía.

Chàng hôn vào má vợ và nói:

– Nhỏ em dữ không!

Thu đang gối đầu lên tay chồng, bỏ cánh tay ấy, trườn mình lên để nằm gối. Nàng hôn đáp lại Hòa, hôn chàng lần đầu tiên trong đời vợ chồng của hai người, mà hôn mạnh quá, khiến Hòa hơi ngạc nhiên.

– Em muốn được anh cưng như em cưng Lan-Chi.

– Ừ, thì anh cưng em chớ sao.

– Anh như là quên có em trong nhà nầy. Em tự hỏi không biết anh có yêu em hay không?

– Không yêu em mà lại cưới em.

– Anh cưới em để em đẻ con cho anh, để coi nhà cho anh.

– Nếu chỉ cần một người như vậy, sao anh lại không cưới người khác.

– Vì anh không có thì giờ chọn lựa. Anh gặp em, xem em cũng dễ coi, cưới em cho xong.

Hòa cười hề hề mà rằng:

– Bậy nà. Anh yêu em lắm chớ.

– Anh không bao giờ đưa em đi hóng mát, đi xem chiếu bóng.

– Tại anh không có thì giờ.

– Em với sách, ai hơn?

– Em hơn, anh học cũng chỉ vì em thôi. Anh đã cho em biết rằng các đại học ta thiếu giáo sư. Anh mà đậu Tiến-sĩ thì có thể được mời dạy Đại học ngay không như ở các nước, phải đợi có thành tích khoa học mười mấy năm trời mới giành được một chiếc ghế. Dạy Đại học, lương anh sẽ cao, và em với lại Lan-Chi sẽ sung sướng. Em đáng được đi trên một chiếc xe hơi đẹp.

– Chớ không phải vì anh mà anh học. Anh đã tìm thấy nhiều sung sướng trong sự học, trong sự tìm tòi và mỗi lần khám phá ra được điều gì, anh như bay bổng lên cung trăng.

– Cũng có như vậy phần nào. Nhưng anh yêu em mà!

Thu lại hôn bạn. Nàng đảo lộn vai tuồng, ôm chồng thật chặt và Hòa cũng siết vợ trong hai cánh tay cứng rắn của chàng.

Bỗng nàng lại òa lên khóc. Đây là những giọt lệ hận cho số kiếp. Nàng rất muốn yêu chồng, trọn tiết với chồng chớ không phải là một kẻ lãng mạn mà mơ những phiêu lưu tình ái ngoài vòng đạo đức.

Cái hạnh phúc ấy, nào có khó khăn gì để mà tìm kiếm đâu, như giây phút nầy chẳng hạn. Nhưng nàng lại không được hưởng. Tại sao chồng nàng lại không chịu hiểu rằng con người cần yêu đương!

Hòa ngỡ vợ chưa vừa lòng nên càng siết chặt nàng hơn trong tay và nói:

– Anh yêu cưng mà cưng ơi, anh yêu cưng y như hồi đó, còn yêu hơn hồi đó nữa là khác, vì em đã đẻ cho anh con Lan-Chi rất là dễ… cưng.

☆

Giữa bữa cơm trưa hôm sau, thình lình Hòa long trọng tuyên bố:

– Tối nay mình đi xi-nê, em nhé.

Trong khi Thu kinh ngạc trố mắt nhìn chồng thì Lan-Chi reo lên:

– Sướng a. Ba cho Lan-Chi đi với nha ba!

– Trẻ con không được coi xuất tối. Với lại Lan-Chi biết gì mà đòi xem.

– Lan-Chi biết chớ, ba ơi.

– Lan-Chi biết cái gì?

– Lan-Chi biết xe tắc-xi chạy cái vù.

Thu hơi sợ sự thay đổi đột ngột nầy, nàng biết chắc rằng đó chỉ là một cử chỉ đẹp của người vừa tỉnh ngộ thôi, chớ không có gì mờ ám ẩn sau đó, nhưng nàng cứ sợ. Nàng hơi dị đoan, chưa quên những chuyện huyền hoặc mà các cụ thường kể. Một đôi vợ chồng kia ăn ở với nhau rất lạnh nhạt trong mười năm, bỗng một hôm anh chồng chợt tỉnh, nồng nàn thương yêu vợ, thì đùng một cái chị vợ nhuốm bạo bịnh rồi chết, bỏ lại một đám con thơ. Các cụ cho rằng sự thương yêu trễ muộn như vậy luôn luôn là dấu hiệu báo trước cái chết của người đàn bà bị thất sủng, kẻ khuất mặt xui khiến cho người đàn ông hồi tâm vài ngày, cho người bạn trăm năm của họ đỡ ngậm hờn nơi chín suối.

– Em không thích à? – Hoà thấy vợ không vui mừng lên như chàng đã trông đợi nên hỏi như vậy.

Thu cười nói:

– Sao lại không. Nhưng sao bỗng anh lại có yên-sĩ-phi-lý-thuần như thế?

Hòa ngơ ngác hỏi:

– Yên-sĩ-phi-lý-thuần là gì?

Thu cười dòn:

– Anh thấy không, nếu anh biết chuyện khác, những chuyện không phải là «ba động», là nguyên-tử-năng thì anh đã vui cười ít nhứt là một phút đồng hồ, khi nghe câu hỏi của em. Một phút đồng hồ thì quá ít oi thật đó, nhưng nhiều phút vui như vậy, nhập lại, đời anh sẽ tươi biết bao nhiêu.

– Em nói rất có lý. Vậy yên-sĩ-phi-lý-thuần là gì?

– Người Tàu họ không có danh-từ «cảm hứng» như ta, nên họ mượn danh từ chung của Âu-châu: Pháp, Anh, vân vân và họ làm ra chữ của họ, theo giọng của người Anh. Họ đọc là Inh-si-pi-ra-sơn (inspiration).

Các nhà nho ta, đã có sẵn danh-từ «cảm hứng» lại không chịu dùng, đi mượn cái danh từ phiên âm của Tàu mà viết vào văn là « Yên-sĩ-phi-lý-thuần » khiến chẳng ma nào hiểu gì cả.

Vậy danh từ dài nhằng ấy có nghĩa là « hứng » và nói ra để mà đùa các nhà nho gàn.

Hòa cười xòa và tự chế giễu mình:

– Anh cũng là một gã gàn, nhưng không phải nho gàn mà là khoa-học gàn.