Lời giới thiệu Công trình của hai thế hệ

Tôi tin không có hai người nào trên trái đất này hoàn toàn giống nhau; không có hai người nào có cùng dấu vân tay, dấu vân môi hoặc cùng một giọng nói. Không có hai ngọn cỏ hay hai bông hoa tuyết nào giống hệt nhau. Bởi vì tôi cảm thấy mỗi cá thể đều có những điểm riêng biệt, thật vô lý khi đưa ra lời khuyên rằng tất cả mọi người nên ăn cùng một loại thức ăn. Tôi đã nhận thấy rõ ràng rằng do mỗi người đều có một cơ thể đặc biệt với các điểm mạnh, điểm yếu và nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, cách duy nhất để duy trì sức khỏe hoặc chữa khỏi bệnh tật cho một người là đáp ứng những nhu cầu đặc biệt của riêng cá nhân đó.

JAMES D’ADAMO,

cha tôi

Nhóm máu của bạn là chìa khóa mở cánh cửa bí ẩn về sức khỏe, bệnh tật, tuổi thọ, sức sống thể chất và sức mạnh tình cảm. Nó cũng quyết định mức độ nhạy cảm của cơ thể với bệnh tật, loại thực phẩm bạn nên ăn và chế độ thể dục bạn nên áp dụng. Nhóm máu là một trong các yếu tố quyết định mức năng lượng của bạn, ảnh hưởng đến hiệu suất đốt cháy calo, cách bạn phản ứng với căng thẳng qua cảm xúc, và thậm chí có thể quyết định cả tính cách của bạn.

Mối liên hệ giữa nhóm máu và chế độ ăn uống được cho là mang tính căn bản, nhưng không phải vậy. Từ lâu đã tồn tại một mối liên kết khuyết thiếu khiến chúng ta chưa thể hiểu hết về con đường dẫn đến sức khỏe an lành hay rẽ lối sang bệnh tật muộn phiền. Phải có một lý do đằng sau rất nhiều nghịch lý trong các nghiên cứu về chế độ ăn uống và tàn dư của bệnh tật. Cũng phải có lời giải thích tại sao một số người có thể giảm cân với các chế độ dinh dưỡng cụ thể, trong khi số khác thì không; tại sao một vài người sống thọ và khỏe mạnh minh mẫn, trong khi những người khác sa sút dần cả về tinh thần lẫn thể chất. Phân tích nhóm máu giúp chúng ta giải thích những nghịch lý này. Và càng tìm hiểu sâu mối liên kết này, ta sẽ càng thấy hợp lý.

Nhóm máu là nền móng của vạn vật cũng như chính sự tạo thành muôn loài. Trong logic tài tình của tự nhiên, nhóm máu đi theo một con đường không gián đoạn từ khoảnh khắc ban đầu của sự sống cho đến hiện tại. Nhóm máu là dấu ấn của tổ tiên ta từ thời xa xưa được khắc trên tấm da không thể phá hủy của lịch sử. Hiện nay, chúng ta bắt đầu khám phá cách sử dụng nhóm máu như dấu vân tay tế bào để làm sáng tỏ nhiều bí ẩn chính xung quanh hành trình kiếm tìm sức khỏe tốt. Công trình này là phần mở rộng của những phát hiện đột phá liên quan đến ADN con người. Sự hiểu biết về nhóm máu đưa khoa học di truyền tiến xa thêm một bước qua việc tuyên bố chắc chắn rằng mỗi con người là một cá thể hoàn toàn độc nhất. Không có phong cách sống hoặc chế độ ăn dinh dưỡng đúng hay sai; chỉ có lựa chọn đúng hay sai dựa trên mã di truyền cá nhân của từng người.

TÔI ĐÃ TÌM RA SỢI DÂY LIÊN KẾT CÒN THIẾU VỚI CÁC NHÓM MÁU NHƯ THẾ NÀO

Công việc trong lĩnh vực phân tích nhóm máu là tâm huyết cả đời không chỉ của riêng tôi mà còn của cả cha tôi. Tôi là thế hệ thứ hai trong gia đình các bác sĩ theo liệu pháp trị liệu tự nhiên. Bác sĩ James D’Adamo, cha tôi, tốt nghiệp trường Cao đẳng Trị liệu Tự nhiên (chương trình sau đại học bốn năm) vào năm 1957 và sau đó nghiên cứu ở châu Âu tại một số spa lớn. Cha tôi nhận thấy mặc dù nhiều bệnh nhân đã ăn chay nghiêm ngặt và thực hiện tốt chế độ dinh dưỡng ít chất béo – những chế độ ăn đặc trưng của “ẩm thực spa” – một số lượng bệnh nhân nhất định dường như không có chút cải thiện nào, và một số còn cho kết quả kém hoặc thậm chí tình trạng trở nên tệ hơn. Là một người thông minh với khả năng suy luận logic và hiểu biết sâu rộng, cha tôi lập luận rằng cần phải có vài kế hoạch chi tiết mà ông có thể sử dụng để xác định sự khác biệt trong nhu cầu ăn uống của bệnh nhân. Ông giải thích bởi vì máu là nguồn dinh dưỡng gốc cho cơ thể, có lẽ một số khía cạnh của máu có thể giúp chỉ ra những khác biệt này. Cha tôi bắt đầu thử nghiệm lý thuyết trên bằng cách xác định nhóm máu của các bệnh nhân và quan sát phản ứng của từng cá nhân khi họ được chỉ định những chế độ ăn khác nhau. Qua nhiều năm với vô số bệnh nhân, một xu hướng chung dần lộ diện. Ông nhận thấy những bệnh nhân nhóm máu A dường như có kết quả kém khi áp dụng chế độ ăn giàu protein với khẩu phần nhiều thịt, nhưng lại rất phù hợp với protein thực vật như đậu nành và đậu phụ. Các sản phẩm từ sữa có xu hướng tiết ra nhiều chất nhầy trong xoang và đường hô hấp với nhóm máu A. Khi được yêu cầu tăng cường độ hoạt động thể chất và tập luyện thể dục, những người máu A thường cảm thấy mệt mỏi, không khỏe mạnh; còn khi thực hiện các hình thức tập thể dục nhẹ nhàng hơn, như yoga, họ cảm thấy tỉnh táo và tràn đầy sức sống. Mặt khác, bệnh nhân nhóm máu O phát triển tốt nhờ chế độ ăn giàu protein và cảm thấy được tiếp thêm sinh lực nhờ các hoạt động thể chất cường độ cao như chạy bộ hay tập thể dục nhịp điệu. Càng kiểm tra thêm nhiều các nhóm máu khác nhau, cha tôi càng tin chắc rằng mỗi bệnh nhân cần theo một chế độ riêng để trở nên khỏe mạnh. Lấy cảm hứng từ câu nói “Thức ăn của người này là thuốc độc cho người khác”, cha tôi đã đúc kết những quan sát và khuyến nghị về dinh dưỡng của mình thành một cuốn sách với tựa đề One Man’s Food (Thức ăn cho mỗi người), được xuất bản năm 1980, khi tôi đang học năm thứ ba về nghiên cứu trị liệu tự nhiên tại trường Cao đẳng Seattle’s John Bastyr. Trong thời gian này, giáo dục trị liệu tự nhiên đã đạt được những thành tựu mang tính cách mạng. Mục tiêu của trường Cao đẳng Bastyr chính là đào tạo được những bác sĩ có khả năng thay thế hoàn toàn bác sĩ nội khoa, với trình độ trí tuệ và khoa học ngang bằng họ, nhưng được huấn luyện chuyên biệt về trị liệu tự nhiên. Lần đầu tiên, các chất, quy trình và kỹ thuật trong trị liệu tự nhiên có thể được đánh giá một cách khoa học nhờ những lợi ích của công nghệ hiện đại. Tôi chờ đợi một cơ hội để nghiên cứu thêm những lý thuyết về nhóm máu của cha tôi và muốn đảm bảo với chính mình rằng lý thuyết này có giá trị vững chắc về mặt khoa học. Cơ hội đến vào năm 1982, khi tôi học năm cuối, để chuẩn bị cho thăm khám lâm sàng, tôi bắt đầu xem xét các tài liệu y tế để tìm ra bất kỳ mối tương quan nào giữa nhóm máu ABO với sự dự đoán của một số bệnh nhất định, và xác định rằng liệu điều này có hỗ trợ lý thuyết về chế độ ăn của cha tôi hay không. Do cuốn sách của cha dựa trên những ấn tượng chủ quan của ông về các nhóm máu hơn là dựa trên một phương pháp đánh giá khách quan, tôi không chắc mình có thể tìm thấy bất kỳ cơ sở khoa học nào cho lý thuyết đó. Nhưng tôi đã rất ngạc nhiên trước những gì mình tìm được. Tôi có bước đột phá đầu tiên khi phát hiện ra nhóm máu có liên quan đến hai bệnh dạ dày nghiêm trọng. Đầu tiên là loét dạ dày tá tràng, một tình trạng thường gắn với mức axit trong dạ dày cao hơn mức trung bình. Theo báo cáo, những người nhóm máu O thường mắc bệnh này nhiều hơn so với những người nhóm máu khác. Ngay lập tức điều này làm tôi chú ý, vì theo quan sát của cha tôi, những bệnh nhân nhóm máu O có kết quả tốt với chế độ ăn giàu protein và thức ăn từ động vật – những thực phẩm cần nhiều axit trong dạ dày hơn để tiêu hóa hiệu quả.

Mối tương quan thứ hai là tính liên kết giữa nhóm máu A và ung thư dạ dày. Cũng như bệnh thiếu máu ác tính, ung thư dạ dày là một chứng rối loạn khác, thường liên quan đến mức sản xuất axit trong dạ dày thấp và xuất hiện nhiều hơn ở những người nhóm máu A. Bệnh thiếu máu ác tính liên quan đến sự thiếu hụt B12 – loại vitamin vốn cần đủ axit trong dạ dày để cơ thể có thể hấp thụ được.

Khi nghiên cứu những trường hợp này, tôi nhận ra rằng một mặt, những người thuộc nhóm máu O có xu hướng mắc bệnh liên quan đến lượng axit quá nhiều trong dạ dày, trong khi mặt khác, những người nhóm máu A dễ mắc các bệnh liên quan đến việc có quá ít axit trong dạ dày.

Đó đúng là mối liên kết tôi đang tìm kiếm. Những quan sát của cha tôi hoàn toàn có cơ sở khoa học. Và từ đây, tình yêu của tôi với khoa học và nhân chủng học về nhóm máu đã bắt đầu. Cùng lúc, tôi nhận ra nghiên cứu ban đầu của cha về mối tương quan giữa nhóm máu, chế độ ăn uống và sức khỏe có ý nghĩa hơn nhiều so với những gì ông tưởng tượng. Trong những năm tới, nghiên cứu khoa học sẽ củng cố phát hiện ban đầu của tôi với việc công bố thêm nhiều nghiên cứu chỉ ra liên kết nhóm máu với gần như mọi tình trạng của hệ miễn dịch và chuyển hóa.

Nghiên cứu của cha còn sống mãi trong tôi. Khi qua đời vào năm 2013, ông vẫn đang làm nghiên cứu riêng, thúc đẩy các khái niệm về dinh dưỡng mang tính cá thể hóa. Trong những bài viết cuối đời của mình, không lâu trước khi mất, cha đã viết với lòng đam mê và niềm tin chắc chắn:

“Thông điệp thúc đẩy hành động của tôi sau 50 năm hành nghề vẫn còn nguyên vẹn: Tất cả mọi người đều là những cá thể độc nhất, hình thành qua tổ hợp di truyền từ cha mẹ; được đúc khuôn từ nền văn hóa, xã hội, vùng miền nơi họ sinh sống đồng thời lớn lên; và định hướng bởi những suy nghĩ có sức ảnh hưởng lớn trong tâm trí.

“Quan trọng nhất, nhóm máu của một người – dù là O, A, B hay AB – đều là chỉ dẫn đáng tin cậy nhất của tự nhiên trong việc xác định nhu cầu dinh dưỡng cá nhân của riêng họ.”

BỐN CHIẾC CHÌA ĐƠN GIẢN MỞ KHÓA BÍ MẬT SỰ SỐNG

Tôi lớn lên trong một gia đình hầu hết mang nhóm máu A và dựa trên những lý thuyết nghiên cứu của cha, chúng tôi cơ bản áp dụng chế độ ăn uống mang phong cách Địa Trung Hải, bao gồm các loại thực phẩm như đậu phụ, hải sản, rau hấp và salad. Khi còn nhỏ, tôi thường xấu hổ và cảm thấy thiếu thốn phần nào, vì không người bạn nào của tôi ăn những món kỳ lạ như đậu phụ. Trái lại, họ vui vẻ tham gia vào những “cuộc cách mạng chế độ ăn uống” khác đã càn quét những năm 1950: Chế độ ăn của họ bao gồm bánh mì kẹp thịt, bánh mì kẹp xúc xích, khoai tây chiên, thanh kẹo, kem và rất nhiều nước ngọt có gas.

Hiện tại tôi vẫn ăn như khi còn nhỏ, và tôi thích chế độ ăn này. Mỗi ngày, tôi ăn những thực phẩm mà cơ thể nhóm máu A của tôi muốn ăn, và cảm giác vô cùng thỏa mãn.

Trong cuốn sách này, tôi sẽ cho bạn biết mối quan hệ cơ bản giữa nhóm máu của mỗi người với cách lựa chọn chế độ ăn uống và lối sống, giúp bạn đạt được sức khỏe tối ưu nhất. Bản chất mối liên hệ với nhóm máu nằm trên những nguyên lý sau:

• Nhóm máu của mỗi người – O, A, B hoặc AB – là dấu hiệu di truyền mạnh mẽ nằm trong ADN của người đó, đặc biệt khi nói đến chế độ ăn uống của mỗi cá nhân.

• Khi bạn sử dụng các đặc điểm cá nhân trong nhóm máu của mình làm kim chỉ nam cho việc ăn uống và sinh hoạt, bạn sẽ trở nên khỏe mạnh hơn, đạt được cân nặng lý tưởng một cách tự nhiên và làm chậm quá trình lão hóa.

• Nhóm máu của mỗi người là thước đo xác định danh tính đáng tin cậy hơn cả chủng tộc, văn hóa hay nơi bạn sinh sống. Nhóm máu là một bản thiết kế di truyền cho biết bạn là ai và cách bạn có thể sống khỏe mạnh nhất.

• Có thể tìm thấy chìa khóa giải mã quan trọng của nhóm máu trong câu chuyện phát triển và mở rộng lãnh thổ của loài người. Nhóm máu O xuất hiện khi tổ tiên ta phải tìm cách sinh tồn: những người săn bắn hái lượm; nhóm máu A phát triển với xã hội nông nghiệp; nhóm máu B xuất hiện khi con người di cư lên phía bắc vào vùng lãnh thổ lạnh giá và khắc nghiệt hơn; và nhóm máu AB gắn liền với việc thích nghi hoàn toàn với hiện đại hóa, là kết quả của sự đan xen giữa các nhóm máu khác nhau. Câu chuyện tiến hóa này liên quan trực tiếp đến nhu cầu ăn uống hiện tại của mỗi nhóm máu.

Nhóm máu, yếu tố đáng quan tâm này thực chất là gì?

Nhóm máu, cũng như màu tóc hay màu mắt, là một trong số các biến thể được công nhận về mặt y học. Nhiều biến thể, như dấu vân tay và phân tích DNA, được sử dụng rộng rãi bởi các nhà khoa học pháp y, chuyên gia nghiên cứu tội phạm, cũng như những người nghiên cứu nguyên nhân và cách chữa bệnh. Nhóm máu cũng quan trọng như các biến thể còn lại, và đó còn là phương pháp đo lường hiệu quả hơn một số loại khác xét theo nhiều khía cạnh. Việc phân tích nhóm máu là một hệ thống logic. Thông tin rất đơn giản để tìm hiểu và có thể dễ dàng làm theo. Tôi đã giảng dạy hệ thống nhóm máu cho nhiều bác sĩ, từ đó họ kể với tôi những kết quả tốt họ nhận được từ những bệnh nhân làm theo hướng dẫn này. Bây giờ, tôi sẽ truyền lại cách phân tích nhóm máu cho bạn. Bằng cách học các nguyên tắc này, bạn có thể điều chỉnh chế độ ăn uống tối ưu cho bản thân và các thành viên trong gia đình. Bạn cũng có thể xác định các loại thực phẩm gây bệnh, gây nên bệnh mạn tính hay dẫn đến việc tăng cân.

Ngay từ đầu, tôi đã nhận ra việc phân tích nhóm máu cung cấp một phương tiện có sức mạnh to lớn giúp giải thích các biến thể cá nhân về vấn đề sức khỏe và bệnh tật. Từ lượng dữ liệu nghiên cứu hiện có, thật khá ngạc nhiên khi thấy tầm quan trọng của nhóm máu đối với sức khỏe của chúng ta hiện vẫn chưa nhận được sự quan tâm xứng đáng. Nhưng bây giờ tôi đã chuẩn bị đưa những thông tin hữu ích này đến với nhiều người hơn – không chỉ là các nhà khoa học và đồng nghiệp của tôi trong cộng đồng y tế, mà còn cho cả bạn.

Thoạt nhìn, khoa học về nhóm máu có vẻ khó hiểu nhưng tôi đảm bảo rằng nó đơn giản và cơ bản như chính cuộc sống này vậy. Tôi sẽ kể với bạn dấu vết cổ xưa về sự tiến hóa của các nhóm máu (hấp dẫn như câu chuyện về lịch sử loài người), và làm sáng tỏ khoa học về nhóm máu để từ đó vạch ra một kế hoạch rõ ràng và đơn giản mà bạn sẽ có thể làm theo.

Tôi biết đây có lẽ là một ý tưởng hoàn toàn mới đối với bạn. Không nhiều người nghĩ về tác động của nhóm máu đối với mình, mặc dù nhóm máu là một nguồn lực di truyền mạnh mẽ. Gen ABO không chỉ kiểm soát nhóm máu của bạn mà còn ảnh hưởng đến nhiều quá trình khác. Cụ thể hơn, các gen kiểm soát căng thẳng và tiêu hóa sử dụng ABO như một công tắc, tự bật hoặc tắt tùy thuộc vào nhóm máu cụ thể của mỗi cá nhân. Bạn có thể không sẵn lòng đi sâu vào lĩnh vực xa lạ này, ngay cả khi các lập luận khoa học có vẻ thuyết phục. Nhưng tôi mong bạn chỉ cần làm ba điều: Nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi bắt đầu, kiểm tra nhóm máu của mình nếu bạn chưa biết, và hãy thử Chế độ Ăn theo Nhóm máu trong ít nhất 10 ngày. Hầu hết các bệnh nhân của tôi đều đạt được một số kết quả chỉ trong khoảng thời gian này – tăng cường năng lượng, giảm cân, giảm các bệnh về tiêu hóa và cải thiện những vấn đề mạn tính như hen suyễn, đau đầu và ợ chua. Bạn hãy cho Chế độ Ăn theo Nhóm máu cơ hội để mang lại cho bạn những lợi ích mà tôi đã thấy trên hàng triệu người áp dụng chế độ ăn này. Chính bạn sẽ thấy máu không chỉ cung cấp nguồn dinh dưỡng quan trọng nhất của cơ thể mà giờ đây nhóm máu còn là một phương tiện mang đến sức khỏe tốt trong tương lai.