CHƯƠNG VI TÌNH CỐ HƯƠNG

VÌ muốn lợi dụng Nguyễn Thượng Cát để lôi Sênh vào «xiếc», nên hôm sau Thanh tiếp Cát rất lâu. Trong khi câu chuyện đã trở nên thân mật nồng nàn, Thanh mới cười ngặt cười nghẻo mà bảo:

– Tôi muốn kể với anh một câu chuyện tri kỷ.

Cát vui sướng, đáp:

– Tôi đã làm gì mà được chị nhận là tri kỷ sớm thế!

Thanh lặng cười:

– Nhưng ít ra tôi cũng là tri kỷ của anh. Này tôi hỏi thực nhé. Có phải hôm nọ anh vờ bỏ quên cái thư ở đây để cốt quảng cáo cái gia thế của anh đầy dẫy những quan là quan không?

Cát vờ nhìn Thanh, nghiêm trang. Thanh lại càng cười:

– Giấu nhau làm quái gì? Đằng này cũng ba bốn lượt làm con quan rồi, còn lạ gì khóe ấy!

Cát ngượng nghịu. Thanh nói tiếp:

– Thôi, nhưng không hề gì. Ở đời này, ta nên bịp lẫn nhau. Ai khôn thì tránh được, ai dại thì mắc, ấy là ta lợi dụng được. Chẳng ai cười kẻ khôn ngoan, họ chỉ chê người ngu xuẩn. Vậy thì đây, anh cũng đã khôn, mà tôi thì không dại, cái đó rành rành ra đấy rồi. Thế nghĩa là chúng mình là «trai anh hùng, gái thuyền quyên» cả.

Cát cười, gật gù nhìn Thanh mà đắc chí. Thanh nói:

– Vậy chúng ta nên hợp sức lại mà làm việc thì hơn. Anh chẳng qua chỉ vì túng, muốn xoay tôi, nên mới cho ông cha, anh em đi làm quan…

Thanh cười. Cát cũng cười. Tiếng cười vang cả trong buồng.

– Mà anh thì tưởng tôi béo bở nên mới vác cuốc đến định đào mỏ. Nhưng mà, tôi có gì, tôi chỉ trơ có thần xác với bộ cánh dối đời mà thôi. Nghĩa là, tôi cũng như anh, ta chỉ lăm le dùng ngọn lưỡi để lừa phường ngu dại.

Cát ngắt lời:

– Vậy chị định đồng minh với tôi để làm việc gì?

Thanh đáp:

– Đây, anh coi, nhà tôi dọn hết cả đồ đạc đi, là tôi cốt mưu mô lừa một anh Khách. Chẳng hay anh có biết Bá-chín Sềnh không nhỉ? Là người hôm nọ vào đây, mà anh gặp ở cửa ấy mà.

Cát nghĩ ngợi, rồi nói:

– Được, thế nào nữa?

– Hắn giầu lắm, nhưng mà kiệt. Nói rằng kiệt cho nó xấu, chứ chính ra thì hắn khôn. Hắn khôn, vì hắn cũng như anh, và cũng như tôi, là chỉ thích đi hom xu của tình nhân. Sềnh con nhà giầu, xưa kia hắn chơi bời, coi đồng tiền như rác bã. Nhưng nay hắn lại muốn dùng cách chơi bời để kéo lại cái vốn cũ. Hắn thấy tôi hào nhoáng, cũng định xoay tôi. Song, may tôi biết nên quyết tôi xoay lại hắn.

– Kế của chị thế nào?

– Tôi nói dối hắn là tôi có một người bạn trai, rất thân, muốn nhờ tôi món tiền để kinh doanh một việc. Anh có thể đóng được vai người bạn ấy. Rồi tôi sẽ để anh và Sềnh gặp nhau tại nhà này. Tùy tài anh, anh sẽ là thầu khoán, là cử nhân Luật, hoặc sinh viên Trường Thuốc. Anh sẽ phải ghen ghét hắn, coi hắn như kẻ thù. Trước mặt hắn, anh phải có một lần tặng tôi một cách kín đáo cái vòng kim cương, hoặc cuộn bằng cổ tay những giấy bạc, nghe chưa? Làm như vậy, là bảo cho hắn biết rằng hắn cũng nên theo gương ấy. Nếu hắn ghen tuông, tất hẳn lại phải làm gương cho anh, mà phải làm cái gương sáng hơn.

– Nhưng kiếm đâu ra những vật ấy?

– Anh này vẫn còn thật thà. Thì cuộn giấy bạc của anh không thể là cuộn giấy nhật trình được à? Cái vòng kim cương của anh không không thể là cái que uốn tròn mà anh đựng trong cái hộp đẹp được à. Miễn là lúc trao cho tôi, anh cho hắn hơi biết một tí rồi tôi sẽ có cái nét mặt, cái con mắt nó giá trị ngang với thứ anh tặng tôi là đủ. Hắn tự đoán rồi tự hiểu lầm là được chứ gì. Thỉnh thoảng anh lại vờ gửi tôi giữ độ dăm nghìn. Anh nói là tiền được lãi, tiền anh lấy cắp của cha mẹ, cái đó tùy ý.

Cát gật gù ra ý cảm phục lắm. Thanh nói:

– Nhưng tôi cất đồ đạc hôm nay, là muốn cho hắn tin rằng tôi giúp anh tức là giúp một người bạn thân mà tôi không tiếc gì cả

Cát lắc đầu bảo:

– Không được. Thế thì hỏng việc. Sềnh sẽ thấy chị yêu tôi. Hắn sẽ nản chi. Hiện chị giấu bộ bàn ghế vào trong nhà à?

– Phải.

– Thế thì khi hắn đến, chị phàn nàn rằng tôi định nhờ chị một món tiền, mà chị thì không muốn bỏ ra cho tôi tiền. Như vậy, hắn mới có hy vọng cướp được trái tim của chị. Chị bảo hắn rằng sở dĩ chị giấu bộ bàn ghế vào trong nhà, là vì muốn giấu tôi. Chị muốn tỏ cho tôi biết là chị túng đến nỗi chị đã phải bán cả đồ đạc đi, thì còn tiền đâu mà cho tôi nữa. Như thế, đến lúc tôi tặng chị thứ nọ thứ kia thì hắn muốn tranh chị, hắn mới tức khí được.

Thanh rủ ra cười, khen:

– Thế thì thần tình quá!

– Mà luôn luôn chị cho hắn biết là chị không yêu tôi, song chị không nỡ xử tàn nhẫn với tôi mà đoạn tuyệt tôi một cách gọn gàng

Cát đắc chí, đứng dậy đi bách bộ vài vòng, để nghĩ thêm kế, rồi hỏi:

– Chị có thể không ở đây trong vài hôm không?

– Làm gì?

– Chị nên tránh nhà này, chị để tôi ở đây. Tất thế nào Sềnh lại đến thăm chị. Tôi gặp hắn, tôi sẽ tiếp hắn. Tôi nói rằng không biết chị đi vắng ở đâu và bao giờ về, mà không dặn gì người nhà. Tôi bảo hắn là có lẽ chị muốn trốn tôi, nên tôi cứ ở lì đây đợi chị. Độ ba hôm nữa, chị viết cho Sềnh một cái giấy, cho hắn một chỗ hẹn. Chị bảo rằng chị rất khó chịu với tôi. Gặp hắn, chị nói chuyện tôi cho hắn nghe. Ấy đại khái như thế, thì hắn mới không nghĩ cách hành động của chị và tôi được. Rồi chính tôi lại vờ không biết Sềnh là Khách mà hỏi dò một người Khách nhân tình của hắn. Như vậy, hắn mới cảm chị.

Thanh thích chí, nói:

– Khá lắm!

Tối hôm ấy, một mình bắc ghế ra ngoài góc sân, Thanh ngồi vơ vẩn nhìn trăng. Bóng trăng mờ lại nhắc cho Thanh nhớ tới cái đêm bị bắt ở góc đình. Rồi những đám mây tan hợp làm cho Thanh nghĩ đến những hồi lắm tiền nhiều bạc, những độ túng kiết đồng xu nhỏ chẳng có để tiêu. Bỗng Thanh tưởng tượng đến ngày sau. Thanh muốn để dành dụm lấy cái vốn kiếm một người chồng tử tế. Chứ giang hồ mãi, thì long đong suốt đời. Sực Thanh nhớ đến bố, Thanh bèn nhân vài hôm sau, thì về nhà quê. Nhưng về nhà quê, có nên không? Bây giờ Thanh đã cạo răng trắng, ăn mặc tân thời. Vậy chẳng lẽ cứ lối điếm đàng thế này mà về làng à? Người làng thấy một cô sang trọng sẽ đổ ra xem. Nhưng đến khi nhận thấy Thanh, chắc họ cười cho chết vì cha Thanh là thằng mõ. Bởi vậy, hôm sau Thanh rẽ giữa, vấn cái khăn xa-tanh, mặc áo vải nâu, quần sồi thâm và dận đôi guốc Sài-gòn về làng.

Song, tuy vậy mà trông Thanh có dáng, cái dáng mềm mại của con người ăn chơi mà Thanh mới học được.

Về đến đầu làng, Thanh sợ người làng nhìn thấy bộ răng trắng, bèn lấy vạt áo che mồm.

Cũng có người gặp Thanh thì hỏi, nhưng phần nhiều khi trông Thanh ở đằng xa thì nhìn, nhưng lúc đã nhận ra Thanh thì quay đi. Rồi khi Thanh đã đi quá, thì lại nhìn theo, mà bĩu môi cùng nhau hoặc tìm những câu rất đau đớn để nói cạnh nói khoé.

Thỉnh -thoảng, một vài câu mỉa mai có lọt vào tai Thanh, nhưng Thanh không dám giận, Thanh không dám nhìn lại xem ai đã chua ngoa.

Qua góc đình, qua ngõ bà Trưởng-ban Đạo-đức, qua nhà ông Chánh-hội, Thanh thổn thức, rồi sượng sùng một mình.

Đến nhà. Thanh thấy cha già, còn khoẻ mạnh, song vẫn tiều tụy hèn hạ như xưa, Thanh cảm thương trong lòng thổn thức

Cha Thanh gặp con, mừng rỡ, chuyện trò hỏi han Thanh về công ăn việc làm. Thanh nói thực cùng cha cái nghề hiện tại của mình, và hứa thỉnh thoảng sẽ gởi tiền cho cha tiêu.

Sáng hôm sau, khi đang ngủ dở mắt, bỗng Thanh thấy lao xao có tiếng người ở ngoài ngõ.

Rồi cha Thanh hớt hơ hớt hải chạy vào bảo:

– Các cụ! Mày ơi, trốn đi.

Chẳng hiểu việc gì, Thanh vùng dậy, nhớ nhác thì đã thấy năm sáu bóng người lố nhố ở cửa ngoài. Cha Thanh mặt xám lại, đứng khúm núm nhìn Thanh ra ý bực mình lắm.

Ông Chánh-hội, ông Phó-hội, ông Thủ-quỹ, ông Lý-trưởng, bà Trưởng-ban Đạo-đức và Khán-thủ cùng sáu anh em tuần dáo mác cầm tay, tiến vào. Thanh nhận ra vẫn những mặt cũ cả.

Ông Lý-trưởng nhìn Thanh, nhìn cha Thanh, rồi trỏ vào mặt Thanh mà nói:

– Con kia, mày dẫn xác về đây làm gì? Mày đã bị trục xuất ra khỏi làng này, mày còn về làm gì? Mày lại muốn gieo rắc thuốc độc cho làng này nữa hay sao?

Thanh tức đầy ruột, song nghĩ đến cha, nên phải nghẹn lời. Thanh thấy ông Chánh-hội nhìn lảng ra ngoài sân, mà bà Trưởng-ban thì vẫn nghiêm khắc, nhưng cúi đầu xuống đất. Cha Thanh chắp tay thưa:

– Lạy các cụ, cháu không nhắn nó về, tự nhiên nó về đấy. Từ hôm qua, cháu đuổi nó đi quầy-quậy mà nó không di.

Ông Lý lại hầm hầm thêm, diếc:

– Phỉ hổ! Bước ngay lập tức, mày làm bẩn cả làng tao ra. Muốn sống có đường có nẻo thì cút. Khản-thủ đâu!

– Dạ!

– Bảo Tuần dẫn con bé này ra ga lấy cho nó cái vé.

Thanh bỗng nức nở khóc. Cha Thanh nhìn Thanh, hai con mắt sợ sệt và cảm động, rồi lại gần Thanh giậm chân xuống đất vờ thì thầm mắng:

– Tao đuổi mày từ hôm qua, mà mầy không nghe tao, để làm rầy rà đến các cụ. Thôi, thu xếp mà đi đi.

Mọi người nhìn Thanh, ai cũng gớm mặt.

Thanh căm hờn, mặc áo, vấn đầu, rồi đi theo bọn tuần. Ra đến cửa, Thanh nhìn lại cha, rớt nước mắt. Nhưng khi Thanh trông thấy một bầy các cụ nhìn theo mình một cách khinh bỉ, thì cáu lắm, Thanh nhất định trả thù. Cái cách trả thù không mất tiền mà có thể làm được ngay là bãi nước bọt. Thanh bèn lườm mọi người, bĩu môi dài, và nhổ đánh bẹt một cái.

Lúc ra khỏi ngõ, Thanh nghe thấy rõ ràng tiếng ông Chánh-hội quát tháo:

– Thằng mõ phạm lỗi làng, tội phải một bữa chén hai gà và một chai rượu. Nếu mày không có sẵn, thì bắt gà hàng xóm rồi đền sau nghe chưa!

Thanh hăng tiết quay lại, nhưng bị lũ Tuần sừng sộ, chắn đường, rồi Khán-thủ lôi tay Thanh đi xềnh xệch….