Chương 77 HAYDÉE
Cỗ xe vừa chuyển bánh, Albert đã quay sang nhìn bá tước Monte Cristo, anh cười:
- Ngài thấy vai trò của cậu ấm Cavalcanti thế nào? Tôi cho rằng cậu ta không cần ngài phải nâng đỡ nữa.
- Ông cho rằng Andrea đang tấn công tiểu thư Eugénie phải không?
- Tôi cam đoan là như vậy. Ngài không nom thấy cặp mắt cậu ta long lên và giọng nói uốn éo đường mật đầy gợi tình, rõ ràng cậu ta đang tìm cách chiếm đoạt trái tim cô nàng.
- Thế còn ông?
- Đối với tôi, cô ta lạnh nhạt, còn nam tước Danglars ghét tôi ra mặt và chỉ nay mai là sẽ cấm cửa tôi. Đấy rồi ông xem!
Cỗ xe dừng lại trước cửa nhà bá tước Monte Cristo. Bá tước dẫn Albert vào và kéo chuông. Mấy phút sau, Ali bưng vào một khay nước trà và hai chiếc điếu ống. Albert hút thuốc, khen ngon và lắng tai nghe tiếng đàn lục huyền ở đâu đó, giống như đàn ghi ta.
- Ông thật là một người có duyên nợ với âm nhạc. - Monte Cristo gật gù. - Ông vừa thoát tiếng dương cầm của tiểu thư Danglars thì nay lại vướng vào tiếng lục huyền cầm của Haydée.
- Haydée!... Ôi! Một cái tên tuyệt vời, đẹp giống như một nhân vật của Bairơn! Cô ta có thể đáng giá ngàn vàng.
- Đúng thế! Cô ta đã từng sống trên nhung lụa, vàng bạc như trong câu chuyện "Nghìn lẻ một đêm".
- Cô ta là một nàng công chúa hay sao?
- Phải! Ông có nghe nói đến Quốc vương ở Janina không?
- Có chứ! Chính cha tôi đã giúp việc Quốc vương Ali Tebelin.
- Haydée là con gái Quốc vương đó. Sau khi đất nước bị loạn lạc, cô ta bị đem ra chợ bán và tôi đã mua được.
- Ngài có thể giới thiệu tôi với cô ta được không?
- Được chứ! Nhưng với hai điều kiện: Một là không được lộ cho ai biết về cuộc gặp mặt này. Hai là không cho cô ta biết là cha ông đã phục vụ cha cô.
Albert giơ tay xin thề. Bá tước kéo chuông gọi Ali bảo đi báo cho Haydée chuẩn bị tiếp khách. Một lát sau, Monte Cristo dẫn Albert vào phòng cô gái Hy Lạp. Cô đang ngồi xếp bằng tròn trong chiếc giường thấp, trước mặt là cây đàn lục huyền. Khi nhìn thấy khách lạ, cô ngước mắt lên nhìn bá tước. Bá tước đi đến bên cô chìa tay ra. Cô gái cầm lấy hôn rồi hỏi bằng tiếng Hy Lạp.
- Đức ông đưa ai đến với em vậy? Một người anh em, một người bạn, một người quen bình thường hay một kẻ thù?
- Bạn tôi. - Monte Cristo đáp bằng tiếng Hy Lạp. - Tên ông ta là tử tước Albert, người mà ta đã cứu thoát khỏi tay bọn cướp ở Rome ấy mà! Em có thể nói tiếng Ý với ông ấy.
Haydée mời bá tước và Albert ngồi xuống ghế xếp rồi bảo Ali mang cà phê lên. Cô uống cà phê không đường theo kiểu Ả Rập. Hai người hầu gái bưng vào hai cái khay đầy bánh ngọt và kem.
- Thưa cô! - Albert nói mà không giấu nổi sự ngạc nhiên. - Ngồi trong căn phòng này tôi có cảm tưởng là lạc vào đất nước phương Đông thật sự chứ không phải như tôi hằng mơ ước. Và tất cả đã làm tôi phải kinh ngạc và hoa mắt... Cô phải xa rời Tổ quốc từ năm bao nhiêu tuổi?
- Hồi đó em mới lên năm, nhưng đến ngày nay em vẫn nhớ lại từng chi tiết quãng đời thơ ấu. Em không thể quên được hình ảnh của một quá khứ đầy đau thương và gian khổ, nó đã khắc sâu vào tâm hồn em không gì có thể phai mờ được.
Nói xong, cô thở dài, cặp mắt cô ngước lên nhìn bá tước, cặp lông mi uốn cong ánh lên một vẻ u buồn thầm lặng. Bá tước nhìn cô dường như muốn nói: Cứ kể tiếp đi.
- Xin cô tiếp tục cho. - Albert giục. - Tôi xin thề với cô là tôi rất sung sướng được nghe chuyện của cô.
- Năm em hơn bốn tuổi, một đêm em đang ngủ say trong cung điện Janina thì bỗng nhiên mẹ em gọi em dậy, ôm em trong tay và tất tả đi xuống một cầu thang đá rộng. Phía sau là những nữ tỳ của mẹ em. Họ vác những hòm đựng quần áo và tư trang, tiền bạc và có độ hai chục lính ngự lâm đi hộ vệ, tay cầm vũ khí, tay cầm đuốc. Tất cả mọi người đều có vẻ sợ hãi, cuống quýt. Đi sau cùng là cha em mặc nhung phục, đeo kiếm, tay cầm một khẩu súng ngắn.
Cha em là quốc vương Janina, một người nổi tiếng có tài thao lược, đã từng làm cho đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ phải kiêng nể. Biết rõ âm mưu nổi dậy của cha em, hoàng đế Thổ Nhĩ Kỳ phái một viên tướng đến bắt cha em. Cha em bèn cử một sĩ quan cố vấn Pháp đến điều đình với hoàng đế Thổ Nhĩ Kỳ. Sĩ quan đó là một người rất thân cận, được cha em rất tín nhiệm...
Albert đột nhiên cắt ngang câu chuyện, hỏi:
- Người sĩ quan đó cô còn nhớ tên không?
Monte Cristo trao đổi với cô gái một ánh mắt rất nhanh, Albert không nhận thấy được. Haydée liền trả lời:
- Không! Em không nhớ, nhưng có thể là sau này em sẽ nhớ, lúc đó em sẽ nói.
Albert định nói tên bố mình lên thử thì bá tước đã để tay lên môi ra hiệu im. Albert sực nhớ tới lời thề vội vàng im ngay. Haydée kể tiếp:
- Trong lúc chờ đợi cuộc điều đình, cha em cho gia đình ra ẩn náu ở một toà lâu đài riêng, xây dựng ở giữa hồ. Cha em dẫn mọi người xuống thuyền đi ra toà lâu đài riêng ấy. Trong thuyền, ngoài những người chèo, chỉ có những người hầu gái, cha em, mẹ em, em và Sélim, một vệ sĩ trung thành của cha em.
- Chúng ta đi đâu mà vội vã thế này hả mẹ? Em hỏi mẹ em.
Mẹ em đáp:
- Chúng ta chạy trốn đấy con ạ.
Đến lâu đài, người ta dẫn mẹ con em xuống một cái hầm, trong hầm đã để sẵn sáu nghìn cái túi trong chứa hai mươi lăm triệu đồng bằng vàng và hai trăm thùng phuy chứa đựng ba nghìn cân thuốc súng.
Bên cạnh những thùng thuốc súng, cha em cắt Sélim đứng gác ở đấy ngày đêm, tay cầm một cái giáo, đầu giáo là một mồi lửa. Khi nào được lệnh của cha em, Sélim sẽ châm mồi lửa vào những thùng thuốc súng làm nổ tung tất cả người lẫn của.
Em không còn nhớ mọi người phải ở dưới đó bao nhiêu lâu vì hồi đó em chưa có ý thức về thời gian. Chỉ biết rằng những người nữ tì hiểu vấn đề gì sẽ xẩy đến cho nên ngày đêm họ khóc than và cầu kinh. Thỉnh thoảng, cha em lại cho phép hai mẹ con em ra ngoài hầm chơi. Đó là những giờ phút vui sướng của em vì không phải nhìn thấy cảnh trong hầm, những bóng đen khóc than và mũi giáo cháy sáng của Sélim.
Cha em ngồi trước một cửa sổ lớn phóng tầm mắt ra tận chân trời xa xăm, mong chờ xuất hiện một bóng thuyền. Trong khi đó, mẹ em nằm nghiêng tựa đầu vào vai cha em, còn em thì chơi dưới chân. Đó là những giờ phút hạnh phúc nhất đời em.
Một buổi sáng cha em cho người tìm mẹ em và em đến. Em thấy cha em khá bình tĩnh nhưng nét mặt nghiêm nghị hơn thường lệ. Cha em bảo mẹ em:
- Vasiliki, em cố gắng bình tĩnh, chỉ nội nhật hôm nay là sẽ xong xuôi. Ngày hôm nay sứ thần sẽ về và số phận ta sẽ được định đoạt. Nếu có khoan hồng hoàn toàn, chúng ta sẽ chiến thắng trở về Janina, trái lại, chúng ta sẽ chạy trốn.
- Nhưng nếu họ không để chúng ta chạy trốn thì sao? - Mẹ em hỏi.
- Ồ! Em cứ yên tâm. - Cha em mỉm cười. - Sélim và ngọn giáo và bó đuốc sẽ cho chúng biết. Chúng muốn ta phải chết, nhưng lại không muốn chết với ta!
Mẹ em chỉ trả lời bằng những tiếng thở dài. Cha em lại tiếp tục quan sát chốn chân trời xa xăm qua làn khói thuốc lá. Bỗng nhiên cha em giật lấy cái ống nhòm chĩa ra xa.
- Một cái thuyền!... Hai!... Ba!... - Cha em lẩm bẩm. - Bốn cái! Em Vasiliki, giờ phút quyết định, đã đến, em hãy đưa con xuống hầm!
- Em không muốn xa Chúa công. - Mẹ em kêu lên. - Nếu Chúa công chết, em sẽ chết theo.
- Đi ngay xuống hầm! - Cha em quát.
Thế là mẹ con em lầm lũi xuống hầm. Cha em còn kéo em lại, ông đặt đôi môi nóng bỏng lên trán em. Ôi! Đó là cái hôn cuối cùng, nó hãy còn ở trên trán em đây, chỗ này này!
Lúc đó có đến hai mươi vệ sĩ ngồi dưới chân cha em, hoặc nấp sau những mô đất, tay cầm súng, đạn chất đống rải rác ở dưới đất.
Mẹ con em xuống hầm, Sélim vẫn đứng ở vị trí. Mẹ em đi lấy mấy cái gối đặt xuống cạnh Sélim. Chúng em ngồi xuống đấy chờ. Trong những giờ phút nguy hiểm nhất, những trái tim tận tâm nhất thường hay tìm đến nhau và mặc dù em còn bé, em cũng cảm thấy một tai họa lớn đang lơ lửng trên đầu mọi người
Albert vẫn thường được nghe kể chuyện, không phải là do cha mẹ anh, cha mẹ anh chẳng kể chuyện đó bao giờ, mà là do người ngoài kể về những giờ phút cuối cùng của quốc vương Janina. Anh cũng đã đọc một số chuyện nói về cái chết của vị Quốc vương đó, nhưng qua giọng nói của cô thiếu nữ, câu chuyện đó như được sống lại. Anh vừa say mê, vừa ghê sợ.
Còn Haydée, khi nói đến những kỷ niệm ghê gớm ấy, cô dừng lại một lát. Cô như một bông hoa rũ xuống trong cơn bão táp. Cô gục xuống bàn tay và cặp mắt cô nhìn vào cõi xa xăm như còn trông thấy ở chân trời làn nước xanh thắm của hồ Janina.
Monte Cristo nhìn cô với một vẻ quan tâm và thương hại đặc biệt. Ông động viên cô:
- Thế nào! Con gái ta, cứ tiếp tục đi chứ.
Haydée ngẩng đầu lên như vừa tỉnh một cơn mộng, tiếp tục:
... - Lúc bấy giờ vào quãng bốn giờ chiều, nhưng vì là ở dưới hầm nên đã tối om, chỉ còn một đốm lửa như ngôi sao nhấp nháy ở trên bầu trời tối đen: đó là bó đuốc của Sélim. Mẹ em đi ra phía cầu thang nghe ngóng.
- Họ đang lại gần! - Miễn là họ mang lại hòa bình và cuộc sống!
- Hoàng hậu sợ điều gì chứ? - Sélim nói bằng giọng kiêu hãnh nhưng khoan thai. - Nếu họ không đem lại hòa bình thì chúng ta sẽ cho chúng cái chết.
- Sélim. - Mẹ em khẽ hỏi. - Mật lệnh của Chúa công là thế nào?
- Nếu Chúa công gửi cho tôi con dao găm tức là mọi việc hỏng bét, tôi chỉ còn việc châm lửa vào thuốc súng. Nếu Người gửi cho tôi cái nhẫn của người là hòa bình, là cuộc sống.
Bỗng nhiên em nghe thấy như là có tiếng reo hò. Chúng em nghe ngóng: đó là những tiếng reo hò mừng vui. Tên của vị sĩ quan Pháp được hô đến mấy lần. Chắc chắn là ông ta đã mang lại hòa bình rồi!
Những tiếng ồn ào lại càng tăng gấp bội, tiếng những bước chân lại gần, rồi tiếng người bước xuống bậc thang. Chẳng bao lâu một bóng đen xuất hiện.
- Ai? - Sélim quát. - Bất cứ là ai cũng phải đứng lại đã!
- Vinh quang thay Quốc vương, Người đã được khoan hồng rồi! Không những tính mạng người được bảo toàn, mà của cải của Người được giao trả nguyên vẹn.
Mẹ em reo lên một tiếng vui mừng ôm chặt lấy em và định chạy ra. Thấy thế Sélim quát lên.
- Đứng lại, tôi cần phải thấy cái nhẫn đã.
- Đúng đấy! - Mẹ em nói và quỳ xuống, hai tay nâng em lên cao đồng thời cầu Chúa cho em.
Đến đây Haydée lại ngừng lại do quá xúc động, mồ hôi đã chảy trên trán tái xanh của cô và giọng cô nghẹn ngào nức nở.
Monte Cristo đứng lên cầm lấy bình nước lạnh, rót vào cốc rồi đưa cho cô, dịu dàng nói
- Con gái ta, hãy can đảm lên chứ!
Haydée lau nước mắt và mồ hôi trên trán xong lại tiếp tục:
Mắt chúng em đã dần dần quen với bóng tối. Sélim thét to:
- Cho xem mật hiệu!
- Được! - Phái viên nói. - Tôi mang cho anh cái nhẫn của Quốc vương đây!
Nói xong, người đó giơ tay lên quá đầu. Nhưng vì ánh sáng không rõ, khoảng cách hơi xa nên Sélim chẳng nom thấy gì cả.
- Tôi chẳng nom thấy gì hết! - Sélim nói.
- Nếu vậy anh lại gần đây, hoặc để tôi lại gần.
- Hai cách ấy đều không được! Để cái nhẫn xuống đất và lùi xa ra cho đến khi nào ta trông thấy nó thì thôi.
- Được! Phái viên đồng ý.
Rồi hắn để vật làm tin xuống đất và lùi đến chỗ quy định.
Tim mọi người hồi hộp, đúng là cái nhẫn rồi nhưng không biết có phải là của cha em không.
Sélim vẫn cầm bó đuốc cháy, đi đến chỗ để vật, soi ánh đuốc vào rồi nói:
- Đúng cái nhẫn của Chúa công được rồi.
Nói xong, Sélim vứt cái đuốc xuống đất lấy chân giẫm lên để dập tắt nó. Tên phái viên reo lên một tiếng vui mừng rồi vỗ tay một cái. Lập tức, có bốn tên lính Thổ Nhĩ Kỳ chạy đến và Sélim bị ngã gục xuống vì năm vết dao găm. Xong chúng lao xuống hầm, xông vào các túi vàng.
Trong khi đó, mẹ em bế thốc em nhanh nhẹn luồn vào cái lối ngoằn ngoèo trong hầm. Chạy đến được một cái cầu thang bí mật dẫn lên lầu. Nơi đó đang diễn ra một cuộc hỗn loạn ghê gớm. Lúc mẹ em sắp sửa đẩy cánh cửa nhỏ thì chúng em nghe thấy tiếng nói dữ dội của cha em. Mẹ em vội ghé mắt vào một kẽ hở của cánh cửa, một kẽ hở nữa cũng vừa tầm mắt em, em trông thấy được. Cha em hỏi một người cầm tờ giấy có chữ vàng:
- Các ông muốn gì?
- Chúng ta muốn truyền lệnh của Đấng tối cao cho ngươi. Ngươi có nhận ra dấu ấn này không?
- Thấy rồi! - Cha em nói.
- Nếu vậy thì đọc đi! Đấng tối cao muốn lấy đầu ngươi!
Cha em thét lên một tiếng cười rùng rợn hơn cả một lời đe dọa. Cha em chưa dứt tiếng cười thì hai tay Người đã bắn ra hai phát súng ngắn và giết chết hai đứa.
Những vệ sĩ nằm rải rác ở xung quanh cha em liền nhổm cả lên cùng bắn vào cha em. Căn buồng lúc ấy tràn ngập lửa và khói. Cùng lúc ấy phía bên kia cũng nổ súng và những viên đạn đã xuyên thủng lỗ chỗ những tấm ván xung quanh em.
Ôi! Đẹp đẽ thay, vĩ đại thay quốc vương Ali Tebelin, cha em! Ở giữa nơi khói đạn, thanh gươm lăm lăm trong tay, mặt sạm đen thuốc súng, xông xáo giữa quân thù.
- Sélim! - Cha em thét lên. - Sélim! Thi hành nhiệm vụ đi!
- Sélim chết rồi! - Một giọng như từ sâu thẳm đáy lâu đài phát lên. - Quốc vương Ali, ngài nguy rồi!
Đồng thời một tiếng nổ dữ dội vang lên và những tấm ván xung quanh chỗ cha em vỡ tung, ba bốn vệ sĩ ngã xuống. Cha em gầm lên, thò tay vào các lỗ đạn và nhổ bật một tấm ván lên. Nhưng cùng lúc đó hai mươi phát súng bắn từ ngoài vào qua cửa vừa mở. Cha em thét lên hai tiếng. Người đã bị trúng đạn. Tuy vậy, người vẫn đứng sững trước cửa sổ. Mẹ em lay cánh cửa định vào cùng chết với cha em, nhưng cửa đã khóa bên trong. Rồi cha em khuỵu một chân xuống. Ngay lúc đó có đến hai mươi cánh tay vươn lên cùng với súng, gươm, dao găm bổ xuống người cha em, với những tiếng hò hét của bầy quỷ sứ. Mẹ em ngã nhào xuống đất, ngất lịm đi, cùng lúc đó em ngã lăn ra...
Haydée buông thõng hai cánh tay xuống, khẽ rên lên một tiếng và ngước mắt nhìn bá tước như muốn hỏi xem bá tước đã hài lòng về sự chấp hành mệnh lệnh của cô chưa?
Bá tước đứng lên, lại gần đó, cầm lấy tay cô và nói bằng tiếng Hy Lạp:
- Em hãy nghỉ một chút đã và hãy can đảm lên với niềm tin vào Thượng đế sẽ trừng trị những tên phản bội.
Albert kinh hãi nhìn nét mặt tái xanh của Haydée, nói:
- Câu chuyện khiếp đảm quá! Thưa bá tước! Bây giờ, tôi thấy hối hận vì đã quá thóc mách.
- Chẳng hề gì đâu!
Nói xong, Monte Cristo đặt nhẹ tay lên đầu Haydée rồi nói tiếp:
- Haydée là một cô gái dũng cảm, đôi khi nhìn thấy sự an ủi trong việc kể lại nỗi thống khổ của mình.
- Thưa Đức ông! - Cô thiếu nữ vội vàng nói. - Vì rằng những nỗi thống khổ của em nhắc nhở em nhớ đến những công ơn của Đức ông.
Albert nhìn cô ngạc nhiên vì cô chưa hề đả động đến điều mà anh muốn biết, nhất là cô đã trở thành nô lệ của bá tước như thế nào.
Haydée thấy cùng một lúc cái nhìn của bá tước và của Albert có chung một ý nguyện, cô bèn kể tiếp:
- Khi mẹ em tỉnh lại, mẹ con em đã bị bắt và dẫn đến trước mặt một tên tướng Thổ.
- Hãy giết tôi đi. - Mẹ em nói. - Đừng có xúc phạm đến người vợ goá của Ali.
- Ta không giải quyết việc của mụ. - Tên tướng Thổ đáp.
- Vậy thì ai?
- Chủ mới của mụ, ông ta kia kìa!
Và tên tướng đó đã chỉ cho mẹ em tên cố vấn sĩ quan Pháp, kẻ đã gây nên cái chết của cha em...
Albert liền hỏi cắt ngang:
- Vậy là bà và cô trở thành nô lệ của con người đó?
- Không. - Haydée đáp. - Hắn không dám nhìn mẹ con em, hắn đem bán mẹ con em cho tên lái buôn nô lệ ở Constantinople. Mẹ con em phải đi qua nước Hy Lạp trong trạng thái nửa sống nửa chết. Trước hoàng cung, em thấy đông nghịt người đang vây quanh tò mò đứng xem một vật gì đó. Mẹ em dõi theo cặp mắt của họ rồi đột nhiên hét lên một tiếng, chỉ cho em cái đầu lâu có viết bằng chữ: "Đây là đầu lâu tên Ali Tebelin, Quốc vương Janina".
Em vừa khóc vừa lay gọi mẹ em. Mẹ em đã chết rồi. Em được đưa ra chợ. Một người Mỹ giàu có đã mua em về. Khi em mười ba tuổi lại bị đem bán cho quốc vương Mahmoud.
Monte Cristo nói tiếp:
- Tôi đã chuộc cô từ tay quốc vương Mamút, như tôi đã nói với ông, bằng một viên ngọc bích giống như viên ngọc mà tôi đã dùng để đựng những viên thuốc.
Sau khi kể xong, Haydée cầm tay bá tước nâng lên môi rồi nói:
- Ôi! Đức ông thật là nhân đạo và cao cả! Em có diễm phúc được làm nô lệ của Đức ông.
Albert ngồi thẫn thờ như người mơ ngủ. Bá tước bảo anh:
- Ông uống nốt tách cà phê đi, câu chuyện kết thúc.