← Quay lại trang sách

Chương 19 8 năm sau

Ở Calle del Forno, một tấm bảng đồng được gắn vào chỗ số nhà 11, nơi mà Lorenzo và gia đình ông ta đã từng sống. Trên bảng được ghi bằng tiếng Ý: “Nơi đây nhạc sĩ Lorenzo Todesco đã cư ngụ. Nhạc sĩ đã chết trong trại tử thần ở Risiera di San Sabba, tháng 10 năm 1944”. Không thấy nhắc gì đến bản nhạc Incendio hay hoàn cảnh gia đình Lorenzo hoặc những ngày tháng cuối cùng tại San Sabba. Nhưng cũng không cần thiết. Tối nay, lần đầu tiên một tài liệu mới về cuộc đời nhạc sĩ Lorenzo sẽ được trình chiếu trước công chúng. Chẳng bao lâu nữa mọi người tại Venice sẽ biết về lịch sử cuộc đời Lorenzo.

Họ cũng sẽ biết câu chuyện của tôi nữa bởi vì tôi là người tìm ra bản nhạc Incendio. Đêm nay, buổi trình chiếu đầu tiên tại Venice, ban nhạc của chúng tôi sẽ trình diễn. Mặc dầu thâc xác người nhạc sĩ đã bị thiêu hủy thành tro bụi trong lò thiêu tại San Sabba từ lâu, nhưng bản nhạc của Lorenzo vẫn còn sức mạnh đủ để thay đổi những cuộc đời. Bản nhạc này đã hạ gục người đàn ông lẽ ra đã trở thành Thủ tướng nước Ý. Cũng bản nhạc Incendio đã giúp tôi tìm ra cái bướu trong óc. Và đêm nay, Incendio thu hút một đám đông quốc tế đến nhà hát của đại học tại Ca’ Foscari, để xem cuốn phim tài liệu Incendio và để nghe bài nhạc đó.

Ở đàng sau sân khấu, Hân cảm thấy an bình một cách lạ thường cho dù những tiếng ồn do khán giả dưới kia gây nên cho dù sau cánh màn nhung nhưng nghe rất rõ. Nghe rằng bên dưới đầy kín. Chị Giang rất hào hứng chờ đợi trình diễn. Tay chị cứ gõ nhịp lên đàng sau chiếc đàn vĩ cầm.

Tấm màn nhung từ từ kéo lên và ban nhạc của Hân đi ra sân khấu. Các nhạc sĩ ngồi xuống nững chiếc ghế đã chỉ định.

Ánh sáng trên sâu khấu chói lòa, Hân không thể nhìn thấy khán giả bên dưới. Nhưng nàng biết Rob và con gái Lily, cả dì Vinh nữa đang ngồi bên dưới ngay chính giữa, hàng thứ ba. Hân nâng đàn vĩ cầm lên. Nàng không còn sợ bản nhạc Incendio nữa, bản nhạc đã có lần đã kích động những cơn gió bão trong đầu nàng.

Bản nhạc đã đến với cả một lịch sử u ám, và sự chết đã đi theo bài nhạc từ thế kỷ này sang thế kỷ kia. Nhưng bản nhạc không phải là một sự nguyền rủa hay mang lại sự bất hạnh nào cả. Cuối cùng đó chỉ là một bản luân vũ với những nốt nhạc mà một thời Lorenzo đã trình bày. Bài nhạc thật tuyệt vời! Hân tự hỏi không biết linh hồn của người nhạc sĩ có nghe thấy ban nhạc đang trình diễn Incendio hay không? Liệu những nốt nhạc này có bay lên đi vào một không gian khác để tìm thấy người nhạc sĩ cho dù ông ta đang ở đâu. Nếu ông ta có thể nghe được ban nhạc đang trình bày bản Incendio thì Lorenzo biết rằng ông ta không bị lãng quên. Và cuối cùng, đây là điều Hân và những nghệ sĩ trong dàn nhạc hy vọng là bản nhạc Incendio sẽ tồn tại mãi mãi.

Ban nhạc chơi đến phần cuối. Nốt nhạc cuối cùng do chị Giang trình bày. Nốt nhạc cao, ngọt ngào như muốn làm vỡ tim người nghe, chẳng khác gì một nụ hôn gửi lên thiên đường. Khán thính giả sững sờ và im lặng một cách kỳ lạ, làm như không ai dám làm vỡ tan những giây phút đó. Khi những tràng pháo tay ào ạt nổi lên, lúc đó như sóng vỗ dồn dập. Hân thầm thì trong đầu: “Lorenzo! Lorezo có nghe những tràng pháo tay đó không? Mặc dù muộn màng sau 70 năm, nhưng tất cả là cho.. Lorenzo đó”.

Sau đó, trong căn phòng xanh, bốn người trong nhóm của Hân ngồi uống rượu để ăn mừng sau buổi trình diễn.

“Mình chưa bao giờ trình diễn hay như vậy!” Chị Giang nói. “Kỳ tới mình sẽ đi trình diễn ở Luân Đôn”

Họ lại rót rượu cụng ly và những tràng cười nói vui vẻ. Trong đêm để vinh danh người nhạc sĩ, có vẻ như ăn mừng thế này không đúng lắm! Ngay cả lúc mọi người sắp xếp nhạc khí mang về, bên ngoài những người làm cuốn phim tài liệu cũng đang vui vẻ hội họp bên ngoài. Nhiều cặp còn khiêu vũ dưới ánh sao. Chị Giang và mấy người khác cũng hòa mình vào vui chơi.

Khi Hân sắp sửa đi theo chị Giang thì có tiếng người gọi:

“Bà Hân Adams!”

Quay lại, nàng thấy một người phụ nữ khoảng 60 tuổi, tóc bạc điểm với tóc đen. Mặt bà ta rất nghiêm trang và có vẻ quan trọng.

Hân nói:

“Tôi là Hân. Bà cần tôi giúp gì không?”

“Tôi đọc bài phỏng vấn bà trên báo ngày hôm qua. Bài phỏng vấn về bài hát Incendio và gia đình Todesco”.

“Vâng?”

“Có một phần của câu chuyện không thấy được nhắc đến trong bài phỏng vấn. Cả gia đình Todesco đã chết cả rồi, nên không thể nào bà biết được. Nhưng tôi nghĩ là bà muốn biết”

Hân nhíu mày:

“Bà muốn nói về Lorenzo?”

“Có thể nói như vậy. Nhưng thật ra tôi muốn nói câu chuyện về một thiếu nữ trẻ tên là Laura Balboni. Và những điều đã xảy ra cho cô ta”.

Người khách của Hân tên là Clementina. Bà ta sinh ra ở Venice và dạy tiếng Anh trong một trường trung học. Đó là lý do tại sao bà ta nói tiếng Anh rất thông thạo. Chị Giang và những người khác đã đi hết để hòa nhập vào tiệc mừng bên ngoài kia. Trong căn phòng xanh chỉ còn mình Hân và bà Clementina.

Bà Clementina nói với Hân bà biết câu chuyện này từ người cô kể lại. Người cô của bà ta làm quản gia cho gia đình giáo sư Balboni, một người thầy về âm nhạc rất nổi danh tại trường Ca’ Foscari. Vị giáo sư góa vợ và có một con gái duy nhất là Laura.

“Cô của tôi tên là Alda kể với tôi rằng con gái ông Balboni rất tài giỏi và đẹp lắm. Cô ta rất can đảm. Từ lúc còn nhỏ cô ta đã trèo lên ghế để nhìn vào nồi nấu ăn khổng lồ đang sôi. Bà biết loại nồi thời xưa treo lủng lẳng và vì thế tai nạn xảy ra. Cô gái bị bỏng cả hai cánh tay để lại những vết sẹo lớn. Nhưng Laura không bao giờ che dấu những vết sẹo trên hai cánh tay. Cô ấy còn phô trương cho mọi người thấy”

Hân nhắc bà Clementina:

“Bà nói câu chuyện có dính líu tới nhạc sĩ Lorenzo?”

“Đúng vậy. Đó là nơi hai câu chuyện nhập làm một. Laura và Lorenzo. Hai người này yêu nhau”

Hân chồm người tới gần bà Clementina trước câu chuyện này. Vì cho đến hiện tại Hân chỉ chăm chú vào kết thúc bi thảm của Lorenzo. đây là một chi tiết mới, không phải chi tiết về cái chết nhưng về cuộc đời của nhạc sĩ. Nàng hỏi:

“Tôi không biết gì về Laura Balboni. Hai người đó gặp nhau ra sao?”

Bà Clementina mỉm cười:

“Tất cả chỉ vì âm nhạc”

Những tiếng nhạc của đàn đại hồ cầm và vĩ cầm quyện với nhau thật hoàn hảo. Bà ta giải thích. Mỗi chiều thứ tư, Laura và Lorenzo gặp nhau ở nhà Laura tại Dursoduro để tập đàn chung với nhau cho buổi trình diễn tranh giải đặc biệt tại Ca’ Foscari.

Hân hình dung hai người trẻ tuổi, đôi mắt đen của Lorenzo và mái tóc vàng của Laura, cả hai luyện tập với nhau cho buổi thi đua. Họ phải tập bao nhiêu buổi để thuộc bài, không cần nhìn bản nhạc và chỉ nhìn nhau?

Mặc dù đang yêu nhau nhưng họ có nhận ra thế giới đang sụp đổ quanh họ?

Bà ta kể tiếp:

“Khi Đức quốc xã chiếm Venice, Laura tìm cách cứu Lorenzo. Hai cha con Laura tìm đủ mọi cách để cứu Lorenzo và gia đình Todesco. Đó là một sự nguy hiểm cho họ. Gia đình Balboni là người Công giáo, gia đình Todesco là Do Thái giáo. Nhưng khi nói đến tình yêu thì những khác biệt đó có ăn thua gì đâu? Chắc chắn điều này là đúng đối với Laura bởi vì cô ta yêu Lorenzo nhiều lắm. Nhưng cuối cùng không có cách gì để cô ta có thể cứu Lorenzo cũng như gia đình anh ta. Laura có mặt ngày đó khi gia đình Todesco bị đưa đi. Đó là lần cuối cùng Laura nhìn thấy Lorenzo”.

“Rồi cô ta ra sao?”

“Cô của tôi kể rằng Laura không bao giờ từ bỏ hy vọng là Lorenzo sẽ trở lại một ngày nào đó. Cô ta đọc đi đọc lại lá thư mà Lorenzo gởi cho Laura viết trên chuyến xe lửa định mệnh. Lorenzo viết rằng gia đình ta bình yên và anh ta cũng chắc chắn là trại tập trung lao động khổ sai cũng không đến nỗi nào. Lorenzo hứa sẽ trở về nhà với Laura nếu cô ấy vẫn chờ đời. Nhiều tháng qua đi, cô ta vẫn chờ nhưng rồi không còn tin tức gì nữa”.

“Vậy là Laura không biết những điều đã xảy ra cho Lorenzo?”

“Làm sao cô ta biết được? Laura tin rằng những trại khổ sai cũng không đến nỗi nào. Những người bị bắt mang đi buộc phải viết những lá thư như thế cho người thân quen. Trong khi ở nhà, tại Venice, không ai biết những chuyến xe lửa đó đi đâu..”

“Sau đó Laura có biết được những điều xảy ra cho Lorenzo không?”

“Không”

“Nhưng cô ta chờ đợi mà? Khi chiến tranh kết thúc cô ta không đi tìm Lorenzo sao?”

Bà Clementina buồn rầu lắc đầu.

Hân thất vọng. Nàng tưởng đâu đây là câu chuyện của một thiếu nữa sống hết mình với tình yêu cho dù chiến tranh chia cắt họ. Nhưng Laura Balboni đã không giữ lời hứa để chờ đợi Lorenzo. Đây không phải là một câu chuyện tình trong thời chiến mà Hân muốn được nghe.

“Bà nói cô ấy đẹp lắm, vậy chắc chắn cô ấy có nhiều người muốn cưới cô ta làm vợ?”

“Không có ai cả. Laura không có ai hết”

“Vậy cô ta không bao giờ lập gia đình?”

Bà Clementina không nhìn Hân nữa mà nhìn đi đâu như nhìn vào quá khứ.

“Chuyện xảy ra vào tháng 5 năm 1944. Năm tháng sau khi gia đình Todesco bị bắt đưa đi. Thế giới lúc đó đang có chiến tranh nhất là khắp mọi nơi tại Âu châu. Đâu đâu cũng có chiến tranh, chết chóc. Tôi nghe kể lại lúc đó là mùa xuân. Và mùa xuân rất đẹp hoa nở đầy khắp nơi. Mùa xuân không cần biết đến có bao nhiêu xác người đã nằm xuống nhưng hoa vẫn nở.

Bà cô Alda của tôi kể rằng một buổi tối rất khuya có gia đình kia đến cửa nhà giáo sư Balboni. Đó là hai vợ chồng và 2 người con trai còn nhỏ. Họ là những người Do Thái trốn tránh bấy lâu nay và sống trên trần nhà của một gia đình khác. Nhưng bây giờ khi quân của Đức quốc xã tiến dần vào thì họ sợ hãi và muốn trốn sang Thụy Sỹ. Họ được biết là giáo sư Balboni rất cảm thông với người Do Thái và có thể cho họ trú đỡ một tối. Cô tôi cảnh báo ông Balboni là rất nguy hiểm nếu cho gia đình này ở lại dù qua đêm. Ai cũng biết giáo sư Balboni là người như thế nào. Bọn Đức có thể sẽ đến lục soát nhà ông.”

“Ông ta có nghe lời khuyên không?”

“Không. Bởi vì Laura rất can đảm và kiên cường. Cô ta không đời nào đẩy gia đình này đi. Cô ta còn nói nếu Lorenzo hiện đang đứng trước cửa nhà nào khác và cũng đang nài nỉ được vào trú ẩn. Cô ta đã thuyết phục ông Balboni để cho gia đình ấy vào qua đêm”.

Bà ta kể tiếp:

“Sáng hôm sau, cô tôi phải đi chợ. Khi trở về bà thấy quân SS đang lục soát nhà, phá cửa, đập bể các đồ trong nhà. Gia đình Do Thái đang trốn trong nhà ông Balboni bị bắt và sau đó đưa đi đến trại khổ sai tại Ba Lan. Còn gia đình Balboni.. “

Bà Clementina ngừng lại như không thể kể tiếp được nữa.

“Gia đình ông Balboni ra sao?” Hân hỏi.

“Giáo sư Balboni và Laura bị lôi ra khỏi nhà. Đến một kênh đào, họ bị bắt quỳ xuống đất như một trường hợp điển hình cho dân chúng thấy hình phạt dành cho những kẻ chứa chấp người Do Thái. ông Balboni và Laura bị xử bắn ngay tại đó”.

Hân không nói được gì cả. Nàng tưởng đâu mình ngừng thở. Hân cúi đầu lau vội nước mắt. Đó là những giọt nước mắt dành cho cô gái trẻ Laura mà nàng không được gặp. Ngày mùa xuân đó khi Laura bị xử bắn thì Lorenzo vẫn còn sống. Lorenzo vẫn ở tại San Sabba cho đến mùa thu. Lorenzo đâu biết chuyện gì đã xảy ra cho Laura, nhưng liệu anh ta có cảm nhận một bất hạnh nào đó xảy đến cho Laura hay không? Liệu Lorenzo có thấy hình bóng hay tiếng nói của Laura trong giấc mộng. Khi bước đi những bước chân cuồi cùng đến chỗ tử hình Lorenzo đâu biết rằng anh ta đang đi đến với Laura. Cô ấy đã hứa chờ đợi Lorenzo và cho dù là chờ đợi bên kia cõi chết.

Hân muốn tin như vậy.

“Bây giờ thì bà biết được câu chuyện của Laura” bà Clementina nói với Hân.

“Cám ơn bà. Nếu không có bà tôi chẳng bao giờ biết đến Laura”

Tôi kể cho bà nghe câu chuyện về Laura bởi vì điều quan trọng là chúng ta không chỉ nhớ đến những nạn nhân mà còn phải nhớ đến những anh hùng nữa. Rất hân hạnh nói chuyện với bà” Bà Clementina đứng lên.

“À, mẹ đây rồi!” cô bé Lily 11 tuổi chạy vào căn phòng xanh “Bố đang đi tìm mẹ. Tại sao mẹ không ra ngoài vậy? Họ bắt đầu nhẩy đầm kìa! Bác Giang đang chơi đàn kìa!”

Hân đứng lên:

“Ờ, ờ mẹ ra ngay!”

“Đây là con gái của bà?” Bà Clementina hỏi.

“Tên cháu là Lily”

Bà ta và Lily bắt tay nhau. Bà Clementina hỏi cô bé:

“Cháu có phải là nhạc sĩ giống mẹ cháu không?”

“Cháu muốn giống mẹ”

Hân hãnh diện trả lời:

“Cháu chơi đàn khá lắm mặc dù mới có 11 tuổi. Bà phải nghe cháu chơi đàn”

“Lily chơi đàn gì? Vĩ cầm hả?”

Lily trả lời:

“Không, cháu chơi đại hồ cầm”

“Đại hồ cầm!” Bà Clementina lập lại rồi ngắm nhìn Lily. Mặc dầu bà ta cười với Lly nhưng trông bà ấy có vẻ buồn làm sao. Bà ấy nói với Lily:

“Mong là có một ngày tôi được nghe cháu trình diễn”

Lily đi bên cạnh Hân ra ngoài. Cô bé nhẩy nhót vui vẻ. Các sinh viên đang tụ họp bên ngoài nói cười ồn ào. Hai mẹ con Hân đi ngang mấy chỗ phun nước rất đẹp. Nàng ngửi thấy mùi hoa hồng trong buổi tối mùa hè.

“Mẹ nghe không mẹ? Có tiếng đàn kìa!”

Cả hai người đi về hướng có tiếng đàn nhộn nhịp.

HẾT