- 2 -

Tư Nhà trọn bốn mươi xuân. Gọn gàng và nhanh nhẹn. Dân nhổ mạ cấy thuê, không nhanh đâu có được. Bốn mươi nhưng lủi thủi.

Sao vậy? Chồng con đâu? Trước có, nhưng chia tay lâu rồi. Sao chia tay? Thì đó, xưa có câu ba năm thì mít đóng đài, cây chanh có trái thì cây xoài phải ra hoa. Đằng nầy ở với phu quân từ hai đến ba mươi, một chục mùa xuân qua hạ tới, Tư Nhà chả hoa nhụy gì ráo. Thôi thì buông nhau để mạnh ai nấy tìm hậu duệ lo cái cơm ăn, nước rót lúc về già... Tư Nhà về anh ruột Ba Cửa. Ba Cửa vỗ hai tay đánh bốp:

- Sao cô dại vậy? Ở với nó một chục năm giờ ra được cây vàng. Đã chia thì cái gì cũng phải hai chớ.

Tư Nhà thở dài:

- Thôi kệ. Ảnh cũng khổ lắm anh Ba.

Đùng đùng giận, Ba Cửa phóng nhanh, giành đường, vượt ẩu bằng... xe đạp tới em rể. Đến, lửa tự động tắt khi thấy cảnh hai ông bà già, mắt mờ chân chậm. Thằng em rể không có nhà, hỏi cả chục câu cặp già lãng tai mới nói nó đưa vợ nó đi đẻ. Thì ra thằng em đã tự bước từ hồi nào rồi. Đành chịu.

- Thì thôi - Ba Cửa nói - Đất đai phần cô còn đây. Cô không ở với vợ chồng anh được, cháu cô đông, nhà chật, anh chị lại nghèo. Đưa cây vàng đây tao cất cho cái cấp bốn, thiếu tao bù. Mày cầm vàng trong tay lỡ gặp thằng khác, lạt lòng, nó ăn là sạch nhách.

Vậy là Tư Nhà có cái chui ra, chui vô. Hai phòng một gác lửng kể cũng khang trang. Bà chị dâu cho cái xe đạp có cái đỡ chân đi làm. Cóc ca, cóc cách hết cấy đến gặt. Nông nhàn Tư Nhà đi cắt cỏ bán cho những nông trang nuôi bò. Một mình lấy công việc làm niềm vui nên nhiều nhiều tiền, nhưng chợ đời đâu có bán thứ gì để lấp nổi cô đơn. Một anh cũng muốn trăm năm nhưng cái không con cũng phải chia tay. Buồn quá Tư đến chùa lạy Phật quy y, rồi xin xuống tóc. Ni sư trụ trì chùa rằng:

- Mắt con còn nợ trần, ta không dám xuống. Thôi cứ sống như đang sống. Việc gì đến nó tự đến.

Việc đến? Ấy là từ Liên Trì, Tư đến Long Mỹ gặt thuê. Bảy Mẫu đập lúa. Trung niên, da rám nắng vạm vỡ, cười bằng đuôi con mắt và cái miệng Bảy nói lời hoa mỹ. Tư Nhà bỗng nghe lòng phơi phới. Tuy nhiên nghe kể sự tích cũng kinh kinh... Giờ tu rồi đó, chớ trước là dân bán trời không văn tự.

Ma đưa lối quỷ đưa đường, Tư Nhà theo Bảy Mẫu đoạn trường không ta? Không biết. Nhưng nhào vô lãnh ba cục nợ là hơi đoàn đoạn à. Ba Cửa mắng vô mặt em gái:

- Mày có bị mát dây hông? Đang tự do tự tại lại nhào vô lãnh nợ. Có nghe câu tò vò mà nuôi nhện không?

Vợ Ba Cửa xen vào:

- Ông thiệt buồn cười. Ông yêu ai, lấy ai, có ai dám cãi không? Tình cảm người ta là trời định. Ông hay dữ ha?

Ba Cửa nín. Không phải sợ vợ đâu nha, chẳng qua bả nói đúng. Mà đúng thì cô muốn làm gì đó thì làm. Về ở với Bảy Mẫu thì phải biết chiều ba đứa nhỏ, đừng để mang tiếng mẹ ghẻ con chồng. Còn cái nhà nầy tính sao? Thôi đưa chìa khóa đây, ai cần chị Ba cô cho mướn kiếm thêm mấy đồng...

Vậy. Dân miền Đông mà, tính nhanh như sao xẹt. Tư Nhà về Bảy Mẫu chẳng rước chẳng đưa. Thôi mà, rổ rá cạp lại câu nệ chi ba cái tiểu tiết, quan trọng tình ăn ở cùng nhau. Khơi khơi không đẻ giờ có ba đứa con kêu bằng má hai như ai. Vậy là có nhờ há? Không dám đâu, ở đó mà nhờ. Hai đứa Hải, Thủy đến trường là một gánh kiền khôn. Áo quần, sách vở, học phí, học thêm... Trong hầu bao Tư móc ra, cả tiền cho thuê cái nhà ở Liên Trì. Trước, sáng nào Bảy cũng giặt đồ cho con, nay phần đó thuộc về Tư. Trước khi giặt Tư phải vo gạo nấu cơm. Phơi phóng xong là dậy cả nhà ăn sáng để kẻ đến trường, người đến chỗ làm. Cực vậy mà ngồi sau lưng chồng đến nơi làm việc, đời vẫn cứ phơi phới là phơi phới ơi.

Hai đứa Hải Thủy quý má hai lắm. Gần hai năm chịu cảnh mồ côi, chúng đã thấm nỗi đau. Nay có kẻ tự nguyện làm hết phần của mẹ, còn bôn ba theo cha kiếm đồng tiền, không quý sao đang? Duy có thằng Sơn lầm lì ít nói, Tư chả biết tâm tình nó làm sao. Sơn gọi cha bằng ông xưng tui. Gọi má hai nhưng vẫn tui. Bảy không nói gì nên Tư không ý kiến. Mình có đẻ, có nuôi đâu mà dám nói. Kệ đi. Nói ra ưng lên nó xướng “Bà đâu phải má tui” là chết cha.

Đời đâu phải mơ. Sông đâu mãi hiền hòa. Thời hiện đại chủ ruộng sạ lúa, máy suốt chạy ì ì. Cấy lúa nhổ mạ người ta không ngó. Đập lúa hả? Xin về thời nguyên thủy đi em. Bảy Mẫu dẫn vợ đi phụ hồ. Một tay ngoài Hà Tĩnh truyền cho cách cầm bay thả dọi. Bảy lên thợ. Có vậy hai đứa nhỏ mới leo qua được cái cầu cấp hai lên cấp ba... Chao! Cả cái xã Long Mỹ ai cũng ganh - bà mẹ nó - con người ta ở với mẹ ghẻ mà ngon lành chưa kìa, học kỳ nào cũng xuất sắc, còn con mình... Tổ cha bây, đi mà xách dép cho anh em thằng Hải con Thủy... Hết ganh thiên hạ lại cười nhạo: “- Mẹ Tư Nhà ngu tầm khủng à, ăn nhín nhịn thèm làm thân tò vò nuôi nhện, nuôi sâu, ba bữa ngồi tỉ ti khóc cho xem”.

Cha chả. Thằng Hải vào đại học. Chao ôi là nhiêu khê, đủ thứ kèm theo. Hai vợ chồng thiếu cái hụt hơi. May thằng Sơn cũng có tí trách nhiệm, đóng góp để gọi là lo cho em. Nhưng khi con Thủy vào cao đẳng thì Sơn tập tành để ria mép, miệng phì phèo thuốc lá thơm có cả mùi hèm. Thanh niên mà, ai cũng vậy. Gần một chục năm Sơn ít nhiều là anh tốt, có vậy nó nói một em nghe một, hai nghe hai. Không một giỗ mẹ nào nó không bắt hai em ở nhà. Rõ, nó thương và quý mẹ lắm lắm... Giờ có tự cho mình tiêu hoang một tí cũng chẳng sao, càng không sao nữa khi Hải và Thủy cũng tự lo cho việc học, bằng cách dạy kèm cặp đâu đó ở phố thị.

Hải xong năm ba. Thủy xong năm nhất. Trong một bữa ăn đủ mặt gia đình. Sơn nói:

- Ba à, tui tính cất nhà ra ở riêng.

Cả nhà tròn mắt.

- Tui lấy vợ - Sơn nói tiếp.

Thủy reo lên thích thú:

- Cha... Anh hai lấy vợ, em có chị dâu nha.

Bảy Mẫu:

- Gia đình con đó ở đâu? Nói để ba và má Hai chuẩn bị.

- Khỏi. Nó ở “goài goãi”. Cha mẹ chết hết rồi, ở với anh và chị dâu không nổi nên vô đây bán quán. Hai đứa tui thương nhau. Nhà mình đông lại hẹp, tui phải ở riêng.

Bảy trầm ngâm. Hai đứa em buông chén. Còn Tư Nhà? Má Hai đâu có ý kiến gì, chung nhà cả chục năm, nhưng má Hai và Sơn chỉ tường nhau cái vỏ, tâm tư chả biết đâu mà lần. Thôi, im lặng là vàng ròng.

- Thì đất đó - Bảy Mẫu nói - Phần của mày một phần ba. Còn lại hai đứa Hải Thủy là hết chín trăm. Một trăm còn lại là tao với má hai. Tao chia vậy luôn để khỏi tranh cạnh về sau. Mày muốn cất đâu đó thì cất.

Sơn đi. Hai đứa sinh viên cũng lên đường. Hai cái đầu lốm đốm bạc cùng nhau bàn tính. Gì đi nữa, cũng phải lo cho nó cái cấp bốn... Đừng tưởng cấp bốn là đùa chơi. Bốn, mười lăm vị chi sáu chục mét vuông. Bạn Bảy Mẫu xắn tay áo, nay tao xây cho mày mai mốt bữa kia con tao lấy vợ mày xây lại. Giờ chỉ lo bữa nhậu là xong. Ê Bảy Mẫu, số mày phúc lớn bằng núi Tu Di mới gặp Tư Nhà. Bầy con mày rõ cái đẻ bọc điều.

Tư Nhà vừa phụ hồ vừa lo cái ăn cho anh em thợ vừa bâng khuâng. Sắp có con dâu... Cảm giác nghe là lạ. Mà con đó ở đâu ta? Mặt mũi ra sao? Bán quán. Mà quán gì mới được? Cái thằng nói lấy vợ như người ta nói chơi, phải chi nó dẫn con nhỏ ghé qua nhà thì hay quá... Nhà lợp xong:

- Bảy Mẫu nè - Bạn thợ bàn - Mày ráng đâu đó thêm vài bao xi, hai khối cát, tô bên trong cho nó lịch... Đâu có tốn tiền công mà mày lo.

Ráng? Ráng đâu bây giờ? Tư Nhà cắp nón, đạp xe về Ba Cửa:

- Mượn nhiêu? - Ba Cửa e hèm - Chừng nào trả? Thằng Sơn lấy vợ hả? Con nào? Trời đất “goãi” nào cũng không biết sao? Bán quán hả? A... dám cái quán Hoài Thương Hoài lắm à. Hôm nọ tao được thằng chủ dẫn vô quán đó rồi... gặp thằng Sơn trong đó luôn.

Là sao? Tư Nhà ngơ ngác. Thì cô cứ vô thử quán đó rồi biết.

Tư Nhà đạp xe về. Đường về đi ngang Hoài Thương Hoài, quán lá, tùm lum võng. Trưa nắng cháy ghé uống ly cà phê đá rồi về coi thử ra sao. Quán vắng. Một mụ, tuy sổ sể nhưng lông mày kẻ, mắt bén như dao. Túm tụm trên chiếu là sáu con đều ran mắt xanh môi đỏ đang xòe tứ sắc. Bốn con đánh, hai coi chơi.

- Kiếm ai dzậy bà nội? Sổ sể hỏi.

Trời đất! - Tư Nhà ngạc nhiên - Hỏi kỳ không? Quán xá khách vô hỏi thiệt kỳ. Cho ly cà phê đá, bà chủ. Khát nước quá.

Cà phê bưng ra đánh cộp trên bàn, quay ngoắt người trở lại võng, chả tiếp... Xong ly cà phê, ngồi thêm một lát thấy chả động dạng, Tư dợm chân định về thì một chiếc đờrim trờ tới. Trên xe là là hai anh tầm sáu mươi có lẻ. Tó xe mới đá xuống, hai trong sáu mặt hoa đon đả, chạy ra lôi tay kéo chân, thân tình như đã quen nhau tự kiếp nào... Khách được dìu vào tận bàn, chân gác lên đùi, tay xé khăn lạnh lau mặt cho anh... Còn hôn nữa. Mẹ ơi, Tư Nhà trố mắt, con nhỏ mười tám hai mươi hun người đáng tuổi cha chú mình. Cái nầy người ta bảo bán vốn tự có chớ quán xá gì. Mô Phật, mong là thằng Sơn không có quen cái loại nầy.

Tư về nhà. Cái gì cũng phải thông qua khâu chờ đợi. Tuy lòng có mỏi, nhưng ngày thằng Sơn đưa vợ về ra mắt gia đình cũng phải đến. Hai đứa Hải, Thủy, cả Bảy Mẫu đều thú vị những nụ cười. Riêng Tư Nhà “Bồ Tát, Ma Ha Tát” trong tâm mong đừng là một trong sáu.

Nhưng kìa. Không những là một trong sáu. Mà con nhỏ có tên Mây Hồng nầy lại là một trong hai... *

Tư Nhà muốn nói với chồng lắm, nhưng nói gì? Nói làm sao? Khéo lại mất lòng người mình chưa hiểu được. Không nói thì ậm à ậm ực. May quá vấn đề được Bảy Mẫu đặt ra. Té ra chồng cũng rành:

- Sơn à - Bảy Mẫu nói - Con Mây Hồng bán quán ôm hả? Mày nghĩ sao mà quen với nó vậy?

- Chuyện của tui - Sơn gằn giọng - Mặc kệ tui. Bán quán ôm không phải là người à? Tui thương ai tui có quyền lấy người đó... Nó có làm đĩ tui cũng lấy, miễn không giết người thì thôi.

Sơn nhấn mạnh hai chữ “giết người”, Tư Nhà rõ mặt chồng tái mét, môi run run:

- Mày...

- Ông lấy bà Tư ai cấm ông? Bộ ông nghe bả hả? Con Mây Hồng nói hôm nọ bả có ghé qua quán. Rồi sao? Bà Tư cũng đâu có tốt lành gì, hai ba đời chồng rồi nối chấp với ông. Nói thiệt với ông, chuyện má tui chết tui không bao giờ quên đâu. Ông đừng có xen vào chuyện tui. Còn bà nữa - Sơn quắc mắt nhìn Tư Nhà - Bà méc với ổng hả? Bà nghĩ bà là ai? Là gì trong cái nhà nầy?

Bảy Mẫu đứng phắt dậy. Hai tay ôm lấy ngực... Cái nầy gọi là giận dữ đây chớ gì. Tuổi cao, huyết áp cao, trưa nắng lại có tí men vào người. Tư Nhà đã nhiều lần cẳn nhẳn cằn nhằn rằng bác sĩ bảo ngưng lại, bớt lại. Cái gì Bảy cũng bớt được, nhưng rượu thì không. Còn nói, cái gì cũng bỏ hết rồi, có tí rượu bỏ nữa thì chết cho xong... Bảy ôm ngực lảo đảo, bước một bước và ngã ngang, chiều cao mét bảy, nặng tầm bảy mươi ký, đầu Bảy đập vào... cạnh của cây cột gỗ căm xe - cột vuông - cái chỗ hơn chục năm trước lấy mạng bà Bảy.

Lần nầy là Bảy Mẫu.