CHƯƠNG MƯỜI LĂM

Đó là những ngày buồn đau ghê gớm và Khanh nhớ, khởi đầu là một ngày giá rét, Khanh đi diễn ở thành phố Vinh trở về, nàng sững sờ vi nhận ra cái không khí ghẻ lạnh ghê người với mình ở Nhà hát không trừ một ai. Cùng với thái độ ấy là vẻ đắc chí hiển lộ ở gương mặt những kẻ xưa nay vẫn bị coi là kém cỏi xấu xí trong tương quan với Khanh.

- Chào cô. Mời cô vào phòng tôi, cô Khanh.

Bà trưởng phòng tổ chức béo nần, tay đeo cái vòng hạ áp huyết vàng ánh mời Khanh, chẳng cần chỉ ghế cho Khanh ngồi, đã đưa cho Khanh tờ quyết định kỷ luật sa thải nàng. Rồi chẳng một lời giải thích, chỉ chép miệng buông một lời bình: “Y như tích chuyện Sở Bình Vương ấy nhảy. Án Anh sàm sỡ với các phi, đâu có phải vì tính đại phu dâm bôn. Mà là vì phi quá đẹp. Có phải không?”. Chà, thói đời ganh ghét đã tìm được cơ hội bộc lộ dưới hình thức ỡm ờ và ngôn từ ngụy biện mới khéo làm sao!

Ở phòng Ban lãnh đạo Đoàn ca kịch, khi đi qua, Khanh nghe tiếng Chương. Chương đang ba hoa. Chương, kẻ có gương mặt điển trai đang hớn hở. Hớn hở vì lẽ gì nhỉ? Mới ngày nào y còn nựng nọt Khanh, nhờ Khanh nói giùm với Điền với ông Hói với ông Viện trưởng Viện kiểm sát để giảm nhẹ tội cho vợ y kia mà. Phải chăng, đã lộ tẩy, nên sự có mặt của Khanh ở Nhà hát giống như sự tồn tại một nhân chứng, cần tạo ra lý do để nàng biến vào vô tăm tích? Chương đã hèn hạ như thế nào ở vụ bọn lục lâm chặn xe cướp đường, mọi người đều biết như biết lai lịch xoàng xĩnh và bước đường tiến thân đầy tính chất cơ hội của y, như biết tài khui bia không cần dụng cụ của y. Con người lật lọng như trở bàn tay, nịnh hót đấy mà trở mặt ngay được, tư cách ấy xem ra cũng giống như các thói hư tật xấu khác là bất biến, là không thể cải đổi được.

Với vụ án Tư giết vợ xảy ra, Chương khác gì xẩm vớ được gậy. Công việc vấy bẩn cho Khanh lập tức được quyết định và bản án quyết định sa thải nàng ra khỏi Nhà hát thế là đã được y cầm bút ký vội! Ô, một phụ nữ dính dáng đến tội sát nhân, sao lại có thể là diễn viên đêm đêm trình diễn trước công chúng cao quý được! Tên trở mặt quen thói chẹp miệng: Mà nếu có được ở lại thì cũng còn hồn vía nào mà biểu diễn. Oan uổng cái nỗi gì nữa!

Bây giờ thì Chương thanh khoản. Chung vốn buôn lậu thuốc phiện, cả băng bị bắt, bỏ ngục, riêng vợ Chương vô can, thoát vòng tù tội. Thị lại có bầu. Ba mươi mốt tuổi, kém Chương gần hai giáp, thị mới có bầu. Chương khoe: các bác sĩ sản khoa bạn tôi hứa nếu phải mổ thì họ sẽ mổ ngang chứ không mổ dọc bụng cho vợ tôi. Chà, mổ ngang phức tạp gấp nhiều lần mổ dọc vì phải kẹp các mạch máu, nhưng sau này sẽ không để lại vết sẹo, bụng vợ y lại đẹp như thường. Đừng tưởng Chương chỉ có mỗi cái bụng vợ để khoe. Y còn nhiều cái đáng khoe nữa. Vụ án Tư giết vợ không ngờ còn là tia lửa làm bùng cháy năng lực sáng tạo của y. Bao lâu nay tiếng là đã mang danh đoàn trưởng, nhưng trong con mắt mọi người y vẫn chỉ là anh chàng nhân viên hậu đài, gã đóng đinh leo thang, kê dọn bàn ghế, kéo màn, dựng phông cảnh. Lần này, kẻ không hát nổi một câu ca, nhạc điệu là cái mô tê gì không biết, tuyên bố sẽ viết một vở kịch dài, có cốt truyện vô cùng ly kỳ rút ra từ câu chuyện có thực đang xôn xao cả dân chúng thành phố, tức vụ tên Tư giết vợ, Tư giết vợ vì y có quan hệ ái tình vụng trộm với một thiếu nữ xinh đẹp, con nhà nòi, nhưng tà dục sánh ngay với Thái hậu Từ Hy. Tiểu thuyết của thiên tài Đốtxtôiépxki chả xây dựng trên cốt truyện vụ án là gì. Vậy thì Chương ta cũng có thể nhờ vụ Tư giết vợ mà nổi danh tác gia kịch nghệ lắm chứ. Đoàn trưởng mà không có thêm danh hiệu tác gia thì xem ra yếu thế lắm!

Khanh đi qua căn buồng khép hờ. Nàng hiểu, chẳng một ai muốn từ biệt nàng. Nói cho đúng, lúc này rất nhiều đồng nghiệp sợ dính líu với nàng. Nhưng chả lẽ họ lại nghĩ rằng nàng thật sự là kẻ có tội? Chắc là không. Họ chỉ hèn thôi, họ phải hát theo dàn đồng ca mà dàn đồng ca lại thuộc quyền chỉ huy của Chương. Tội nghiệp thế!

Xuống hết bậc tam cấp, Khanh quay lại. Trước cửa Nhà hát, những tấm biển quảng cáo đang giăng hàng. Lướt qua chúng một cái nhìn lưu luyến, Khanh vội quay đi, để khỏi bật khóc. Thôi, thế là từ nay nàng sẽ không bao giờ còn là Nam Hậu trong vở Khuất Nguyên, không còn là công chúa, tiểu thư, tiên cô, ca sĩ, cô giáo, bà chánh án, người con gái đất Phù Tang, cô bé đánh trống trong các vở diễn đã quen thân với công chúng thành phố. Mới ngày nào nhỉ, nàng tình cờ bước vào cuộc thi tuyển, đứng trước ban giám khảo có ông béo vui tính, người có con mắt xanh, có đôi tai thính đã phát hiện ra năng khiếu nghệ thuật bẩm sinh của nàng. Ông béo là giám đốc nhà hát đã nhận nàng về làm diễn viên sau mấy năm nàng học nghề ở trường nghệ thuật. Ông đã mất vì bệnh tim. Đã lâu rồi, nhưng hôm nay nàng chợt nhớ câu chuyện ông kể sau khi vấn đáp nàng, rằng tổ tiên loài người là hai con khỉ, một hiền, một ác, nên cái ác lúc nào cũng dính liền với đời sống, nó cặp đôi với cái hiền như một cặp phạm trù. Hơn mười năm đã qua. Nàng đã sắm bao nhiêu vai trên sân khấu, đã trải nghiệm cả chục tình huống xung đột kịch, đã biết tới những đối đầu căng thẳng, những sự việc trái khoáy, những khúc nhôi lắt léo, bất ngờ của thế thái nhân tình, nhưng nghĩ cho cùng, sân khấu và những vở ca kịch của nó vẫn chỉ là những hình thái mô phỏng cuộc sống chứ không phải là bản thân cuộc sống. Tựu trung, nàng vẫn chỉ là một thiếu nữ hoàn toàn ngây thơ, không kinh nghiệm, giữa hoàn cảnh phiền muộn nhuốc nhơ. Cuộc sống trần trụi hơn, phức tạp hơn những điều được mô phỏng. Và Khanh cuối cùng vẫn chỉ là Khanh xinh đẹp, cao quý, vẫn là cái chuối hột của ba nàng thôi.

Chúng ta hãy trách cứ cuộc sống tàn nhẫn, phủ phàng chứ đừng trách cứ Khanh. Khanh là vậy. Nàng không biến đổi được. Vì vậy, hai tháng sau, một lần nữa Khanh lại là cái chuối hột ngây dại của ba nàng. Từ hôm xảy ra vụ Tư giết vợ, Điền gần như biến mất. Vụ án mạng được đưa xử công khai ở tòa án thành phố và Khanh nhận được giấy mời tới làm nhân chứng. Xin nhớ cho là giấy mời chứ không phải là giấy triệu tập, nghĩa là với tư cách người làm chứng, nàng có thể không tới, và trong trường hợp dễ bị vấy bẩn này, người phụ nữ thường không ai dại dột chường mặt mình ra trước bàn dân thiên hạ. Vậy mà Khanh đã tới góp mặt. Nàng không có Điền để hỏi ý kiến, nàng tin ở sự trong sáng của mình. Khanh đã tới và ngay khi bước vào phiên tòa, nàng liền nhận ngay là mình lại mắc sai lầm. Cử tọa ngồi chật căn buồng xử án. Từ cái đám đông cả trăm người đang nhộn nhạo, ngổn nghển để xem mặt hung thủ, bỗng bật ra bốn năm bóng đàn bà, con gái. Chúng xô lại bao vây Khanh. Nàng tối tăm mặt mũi vì những lời rủa xả tàn ác, thậm chí định hành hung nàng. Cả một lũ lĩ những là mụ Đống, ả Lụa, mẹ đẻ và chị em gái của Miến, vợ Tư. Chúng chửi nàng là loại mèo mả gà đồng, mượn mầu son phấn đánh lừa người ta, là đồ con đĩ thập thành, là con đàn bà thối tha trắc nết, ngựa xé voi giày, chuyên cướp chồng người và chia uyên rẽ thúy, gây ra cái chết ai oán cho vợ Tư và bây giờ là cái chết của Tư, vì chắc chắn Tư khó thoát khỏi án tử hình. Nghĩa là bao nhiêu tội lỗi của Tư hóa ra là từ nàng mà ra cả!

May mà những người công an bảo vệ phiên tòa đã can thiệp và xua đuổi bọn người trả hận mù quáng ra khỏi phòng xử. May mà công lý vẫn còn. Và ông chánh án tòa án chủ tọa phiên tòa, một người mê ca kịch dân tộc đã sáng suốt. Ông nói tiếng nói chân lý: Khanh hoàn toàn vô tội! Nàng là nạn nhân của sự vu khống, bôi bẩn! Nàng là cái đẹp trong lành, trinh trắng. Sự việc nàng bị vu cáo chỉ chứng tỏ: trong một xã hội mà tội ác còn hoành hành thì khó có ai có thể yên lành vô sự. Ông nói: Tư là một quái trạng tình dục! Y đã bị dục tình làm cho mê mẩn, y đã đánh mất lí trí. Tình trạng tha hóa ở y là tiêu biểu cho cái ác vốn là hạt giống di truyền lại không có sự ức chế, cải tạo!

Khanh ngồi ở ghế nhân chứng. Nàng thầm cảm ơn ông chánh án chủ tọa phiên tòa. Và nhận ra, trên thế gian luôn luôn có sự kỳ diệu ở ngoài chờ đợi của con người. Giống như hôm nào đó, đang trong trạng thái cô đơn và mong ngóng, trong khung cảnh ngôi nhà vắng vẻ, nàng được thấy Điền về. Điền, người bạn trai khí phách, biết chống trả lại sự sỉ nhục, con người trọng danh dự và yêu nàng thiết tha, có bóng dáng một siêu nhân, một hiệp sĩ đã trở về. Lần này ở đây, hình như Điền cũng bỗng đột ngột trở về với nàng, thật cụ thể, nhưng cũng huyễn hoặc lạ lùng. Vì chính là lúc này đây, sống lưng nàng giống như đột ngột nhận được một hơi gió lạnh. Rồi cơn rùng mình khởi nguồn từ một nơi nào đó sâu thẳm không xác định trong nàng, xuất hiện và sau tỏa lan, chuyển động khắp cả cơ thể nàng. Một vật thể nhỏ ti vừa rơi vào nàng và đọng lại, nàng chỉ có thể nhận ra nó bằng những sóng chấn động dịu dàng mơ hồ. Ngực nàng bỗng đầm đìa mồ hôi. Nàng có cảm giác vừa gặp điều kỳ diệu nhất và ao ước lớn nhất đời mình, nàng có được sự sống nhân đôi.

Cái thai trong bụng như châu báu phát tỏa ánh hào quang xua đuổi u ám phủ bóng trên mặt Khanh. Khanh đẹp bừng lên, mặc dầu nỗi sầu muộn vẫn còn ám ảnh không buông tha nàng, vì từ hôm xảy ra vụ án, Điền vẫn biệt vô tăm tích. Nàng gặp cô đồng, người đã một lần xem bói cho nàng bảo nàng nộp số tiền bốn mươi lăm nghìn, tượng trưng nửa số mệnh nàng để giải hạn cho nàng. Cô đồng lấy nốt nửa số tiền còn lại, mở lá số của nàng, phán rằng: Người đẹp ơi, người như con chim bay lượn chưa tìm được cành đậu, cung phu của người đẹp không tốt, nhưng bù lại, cung nô của người đẹp rất hay, người đẹp gặp vận hạn nhưng sẽ có quý nhân phù trợ. Nói xong, cô đồng còn quàng tay, hôn phớt lên má nàng một cái, rồi rủa yêu: “Tiên sư cô em, sao mà mi đẹp thế. Đẹp lồng lộng thế thì thằng đàn ông đ. nào nó chịu được”. Rồi cười cười: “Này cho chị mượn cặp môi, đôi mắt, hai cái nhũ hoa, chị kiếm tấm chồng, rồi chị lại trả lại cho”. Cô đồng xấu quá! Gầy đét, mõm dô, ngực tẹt, đít rúm, mắt lại dán nhấm, mũi lại hình củ tỏi. Khéo xấu hơn cả vợ ông Hói hiện thời!

Khanh đẹp bừng lên ở vóc người, ở gương mặt. Nàng là trăng rằm, là hoa mãn khai, là sự chín muồi, là hình cầu lý tưởng viên mãn, là cái tận mĩ trong não nùng oan khổ. Xung quanh nàng, người tốt vẫn còn nhiều. Chuyện của nàng gây xúc động sâu sắc lòng người và thế là, các cô gái liên tiếp gửi thư đến chia sẻ với nàng. Cánh đàn ông không ít người xin được đến thăm nàng, được biếu tặng nàng quà cáp, vật kỷ niệm. Lại có người ngỏ ý mời nàng đi du lịch để khuây khỏa. Cũng có người tình nguyện được làm kẻ nô lệ suốt đời cho nàng. “Tôi yêu em qua niềm vui và nỗi đau của cuộc đời em”. Cuối cùng những tấm lòng thông cảm sâu xa hơn nữa cũng đã đến và giúp đỡ nàng.

Thật tình là sau khi vụ án xảy ra, đã có những ngày Khanh đã rơi vào trạng thái ốm đau thật lạ lùng. Bỗng nhiên nàng bị nhiễm căn bệnh đau nửa đầu. Và lạ lùng là hiện tượng tăng nhiệt độ ở cuối ngày cùng sự mất ngủ đêm đêm xuất hiện với triệu chứng mỗi ngày một nặng. Bệnh đau nửa đầu thì có thể hiểu được. Nhưng y học thì hoàn toàn bó tay trước việc thân nhiệt nàng tăng ở mức 37 độ 5 chiều chiều mà không tìm được nguyên nhân. Còn căn bệnh mất ngủ thì đến cả thuốc đặc hiệu Amênadin cũng vô nghĩa.

Đó là những tháng ngày tâm thần bấn loạn. Ngày dài ra vô tận không ngắt đoạn, và óc nhói giật nhiều lúc tê dại, vì các ý nghĩ tăm tối cứ liên tục đổ vào không sao phân giải được đến mức có cảm tưởng chính chúng sẽ dần dần hạ gục nàng. Khanh bỏ qua giấc ngủ và nàng quên cả ăn uống. Đáng sợ hơn là nàng mất dần sự tình táo, nàng đi vào cơn mê mị rối bời hoặc trầm uất triền miên.

Nhưng lạ lùng thế đấy, cứu đỡ nàng chẳng phải là vật ở ngoài nàng. Nó ở ngay trong nàng, nó là của nàng, chính là cái thai đang lớn dần âm thầm ở trong nàng đã cứu đỡ nàng. Cái thai, vật lạ ở trong nàng ngày một trở nên quen thân, nó hợp với nàng thành một năng lượng thống nhất. Cái thai là sự hiện diện của Điền, là tình yêu duy nhất của nàng với Điền. Nhờ nó, nàng vượt qua bệnh tật từ lúc nào không hay. Nàng trở lại cân bằng. Cái thai đã tạo nên những phẩm chất mới trong nàng. Phần khác cũng là nhờ Huy. Huy vẫn làm ở công ty cấp thoát nước, nhưng nó đã được đi học lái xe, và đã tốt nghiệp. Nó luôn có mặt ở cạnh Khanh. “Để em đi tìm anh Điền”. Nó nói và đi. Trở về, nó cắn môi, cau có: “Lão Hói đúng là một lão tồi. Lão hất hàm bảo em: “Anh Điền của cậu là tài sản quốc gia rồi nhé, cái thứ cậu sao mà có quyền biết anh ấy ở đâu, hả!”. Em hỏi dò mới biết là anh ấy bị kỷ luật, hạ cấp bậc, chuyển về trại Tam Giang rồi!”.

Khanh cồn cào lo sợ vì đã nhận ra sự linh ứng của quẻ bói ở một vế. Mấy tuần sau thì vế thứ hai của quẻ bói cũng linh nghiệm. Cung nô của nàng quả là đẹp. Ông chánh án chủ tọa phiên tòa và ông viện trưởng viện kiểm sát thành phố cùng giới thiệu và bảo lĩnh Khanh về làm việc ở một cơ quan mới thành lập của Thành phố: Tạp chí Thơ ca và Cuộc sống. Nàng đã có nơi làm việc; hơn nữa, một chỗ dựa tình thần.