Chương 6 Đã Đến Lúc Cần Trợ Giúp
“Tôi luôn luôn nghĩ rằng,” Patience nói qua đĩa trái cây, “rằng những nghiên cứu sinh môn văn học cũng giống nghiên cứu sinh môn hóa học - hơi lòng khòng, gày gò với tia sáng cuồng tín trong mắt và hoàn toàn không chút hấp dẫn. Hẳn anh là ngoại lệ với những quy tắc này, hoặc tôi đã bỏ sót điều gì?”
“Chính tôi đã bỏ sót một điều gì đấy”, Rowe khẳng định, nuốt trọn một vốc bưởi lớn.
“Tôi nhận thấy rằng việc thiếu thốn về mặt tâm hồn không ảnh hưởng đến khẩu vị của anh!”
“Sao cô biết đó là vấn đề tâm hồn?”
Người phục vụ dọn đi phần vỏ và mang đến hai ly nước quả.
“Một ngày đẹp trời,” Patience vội vã nói, và nhấp một ngụm. “Nói cho tôi nghe điều gì đó về anh đi, chàng trai. Anh dùng bánh quy à?… Ý tôi là, như mô tả tiểu sử cá nhân ấy.”
“Tôi sẽ pha cho cô một ly cocktail. George ở đây biết tôi, và dù anh ấy có không biết cũng sẽ không có gì khác biệt. George, cho tôi một ly đúp martini. Không đá.”
“Shakespeare và martini!” Patience thì thầm, cười khúc khích. “Thật sảng khoái! Giờ tôi đã hiểu rồi. Đó là lý do tại sao anh vừa là một học giả nhưng nhìn vẫn giống một người bình thường. Anh hẳn đã rắc lên những trang sách bụi bặm những giọt rượu và chúng đã cháy, phải không?”
“Nghe có vẻ hắc ám,” Rowe cười. “Sự thực là, cô đang phản bội lại một trong những yếu tố cốt lõi của văn chương. Tôi đến chết vì bữa trưa với những phụ nữ thông minh.”
“Vâng, tôi thích điều đó,” Patience thở hổn hển. “Tại sao chứ, đồ ngỗ ngược…Bacchus * ! Tôi có bằng M.A., tôi cho anh biết, và tôi đã viết một tham luận về Những bài thơ của Thomas Hardy * ”
“Hardy? Hardy ư?” Chàng trai chun mũi hỏi. “Ồ, một người viết đoản ca!”
“Và chính xác thì ý anh là gì? Tôi đã phản bội cái gì, thờ ơ như thế nào?”
“Chính là tinh túy quan trọng của ngài Will * cổ xưa. Cô nàng thân mến, nếu cô thực sự đánh giá đúng mực Shakespeare, cô sẽ hiểu rằng thơ của ông không cần những kích thích từ bên ngoài. Mỗi bài thơ đều rực cháy với ngọn lửa nội tại.”
“Hãy lắng nghe, lắng nghe,” Patience thì thầm. “Cảm ơn ngài. Tôi sẽ không bao giờ quên bài học nhỏ này về tính thẩm mỹ.” Có hai đốm hồng rực lên trên má cô, và cô bẻ đôi một chiếc bánh quy.
Anh ngửa đầu lên và gầm lên, làm George giật mình, người đang mang một khay nước đen. “Ôi, Chúa ơi!” Anh thở hổn hển. “Cô ấy không cầm nổi đâu! Tôi nghĩ cả hai đã hơi điên rồi… A, George. Hãy đặt những cái ly xuống, bạn của tôi… Chúng ta dừng lại được rồi, cô Thumm?”
“Cô Thumm ư?”
“Darling!”
“Là Patience thôi, anh Rowe.”
“Được rồi, thì là Patience.”
Họ uống cạn ly, đôi mắt họ gặp nhau qua vành ly và cả hai cùng cười, hơi nghẹn cocktail.
”Và bây giờ đến tiết mục tự truyện. Tên tôi là Gordon Rowe. Đã dự hai mươi tám ngày lễ Thánh Michael, là một đứa trẻ mồ côi, có một khoản thu nhập thấp thảm hại. Tôi nghĩ rằng người Mỹ năm nay đã có một đội hình tệ hại. Tôi thấy là đội Havard đã mua về một tay ném khá nổi danh, và nếu tôi ngắm nhìn em lâu hơn tôi sẽ hôn em mất.”
“Anh đúng là một chàng trai kì lạ,” Patience đỏ mặt giận dữ nói. “Không, không, điều đó không có nghĩa là chấp nhận, vậy tốt hơn anh nên buông tay tôi ra; hai bà lão bàn bên cạnh đang nhìn anh kìa… Chúa ơi, tôi xấu hổ quá! Đỏ mặt hệt như một nữ sinh vừa mới nghe đến một nụ hôn! Lúc nào anh cũng thiếu nghiêm túc như vậy sao? Tôi mong đợi một cuộc thảo luận nghiêm túc về sự phân tách các chủ đề bởi John Milton * , hoặc ảnh hưởng của loài sâu bướm đến nền nông nghiệp nước nhà.”
Anh nhìn chăm chú cô, nụ cười tắt dần. “Em nói đúng quá,” anh vừa nói vừa vỗ mạnh vào trán, và trong khoảnh khắc không ai nói gì cả. Khi anh ngước lên, cả hai cùng cẩn thận dò chừng nhau, và cuối cùng đôi mắt Patience cũng cụp xuống. “Nói thật là, Pat - tôi rất mừng vì em cho phép tôi gọi tên em như vậy - sự thô lỗ trẻ con này là lối thoát của tôi. Nó không phải điều tốt đẹp, tôi biết, và tôi chưa bao giờ thấy mình có thể giữ được bản thân theo những lề thói của xã hội. Tôi đã cống hiến những năm tháng tuổi trẻ đẹp nhất của cuộc đời để đi học, và những năm gần nhất để thực hiện những công trình chấn động giới nghiên cứu văn học. Tôi có tham vọng rất lớn, em biết đấy.”
“Tham vọng không làm hư hỏng các chàng trai,” Patience nói nhẹ nhàng.
“Cảm ơn em vì những lời tốt đẹp, cô gái. Tôi không phải là tuýp người sáng tạo. Việc nghiên cứu mê hoặc tôi. Tôi cho rằng mình nên đi theo ngành sinh hóa, hoặc vật lý thiên văn.”
Patience còn đang mê mải món salad của mình. Cô đùa giỡn với một cái lá cải xoong. “Tôi thật là… ôi, ngớ ngẩn quá.”
Anh nghiêng người về phía trước và nắm tay cô. “Xin vui lòng cho tôi biết, Pat.”
“Anh Rowe, mọi người đang nhìn kìa!” Patience nói, nhưng không rút tay lại.
“Là Gordon, xin em.”
“Gordon… Anh làm tôi buồn đấy,” Patience rên rỉ. “Ôi, tôi biết những thứ anh nói, và những thứ khác, nhưng sự thực là, anh Rowe… được rồi, Gordon! tôi xem thường những phụ nữ dạn dĩ quá.”
“Tôi xin lỗi,” anh hối hận. “Tôi đã đùa quá trớn.”
“Không đâu, còn hơn thế, Gordon. Tôi cũng đã hùa theo. Tôi chưa tìm được điều tôi thực sự muốn, trong khi anh…” Cô mỉm cười. “Nghe kì cục lắm phải không? Nhưng điều duy nhất phân biệt chúng ta với các loài linh trưởng thấp chính là khả năng tư duy, và tôi không thấy bằng chứng cụ thể nào chỉ ra một người phụ nữ không có khả năng vận dụng lý trí như đàn ông, chỉ vì khác biệt về sinh học.”
“Đó là một cách nghĩ không nên được hoan nghênh,” chàng trai cười.
“Tôi biết điều đó, và tôi ghét cay ghét đắng nó. Tôi không tin rằng toàn bộ khả năng tư duy trong mình được thức tỉnh cho đến khi tôi gặp ngài Drury Lane. Ông ta là một người… sẽ nâng đỡ anh, làm anh muốn suy nghĩ, muốn hiểu biết. Và ông cũng là một ông lão hết sức quyến rũ… Nhưng chúng ta đang lạc đề rồi.” Cô bẽn lẽn rút tay lại và nhìn anh bằng ánh mắt tha thiết. “Hãy nói cho tôi nghe về công việc của anh, và bản thân mình, Gordon. Tôi thực sự quan tâm.”
“Không có nhiều điều để nói,” anh nhún vai. “Chỉ là làm việc, ăn uống, tập thể dục, và ngủ. Tất nhiên công việc là một phần quan trọng nhất. Điều gì đó đặc biệt ở Shakespeare đã làm tôi say mê. Chưa bao giờ có ai thiên tài như vậy. Không chỉ ngưỡng mộ một cụm từ văn hoa hay những triết lý đằng sau vở Hamlet hay Lear, tôi hâm mộ bản thân ông. Điều gì đã tạo nên con người ông? Bí mật của ông là gì? Cảm hứng sáng tác đã đến từ đâu, hay là một ngọn lửa nội tại? Tôi muốn biết.”
“Tôi đã đến Stratford * ,” Patience khẽ nói. “Có thứ gì đó, vô hình, ở Chapel Lane, Nhà thờ Stratford, trong bầu không khí…”
“Tôi đã có một năm rưỡi ở Anh,” Rowe lẩm bẩm. “Đó là công việc rất mù mịt. Theo sau một dấu vết rất mờ nhạt, và, ôi Chúa ơi…”
“Vâng?” Patience thì thầm, mắt cô lấp lánh.
Anh xoa cằm. “Phần quan trọng nhất trong cuộc đời của một nghệ sĩ là những năm đầu sự nghiệp. Đó là thời kì của những đam mê cháy bỏng. Ông có thể cảm nhận được mọi thứ xung quanh… Chúng ta đã biết gì về thời kì sôi nổi nhất trong cuộc đời một nhà thơ vĩ đại nhất thế giới? Không có gì. Chúng ta bỏ lỡ hẳn một chương trong cuộc đời của Shakespeare mà chúng ta có thể lấp đầy nếu chúng ta tiếp cận được sự nhạy cảm và tinh tế của người nghệ sĩ này.” Anh dừng lại, và một nỗi sợ hãi mơ hồ len lỏi vào đôi mắt nâu mệt mỏi của anh. “Pat,” giọng anh run run, “tôi nghĩ rằng tôi đang đi đúng hướng. Tôi nghĩ là…”
Anh dừng lại và dò dẫm lấy ra bao thuốc lá. Patience ngồi thật yên.
Anh cho bao thuốc vào túi áo mà không mở nó. “Không,” anh lẩm bẩm. “Điều này chưa đủ chín. Tôi thực sự không biết nữa.” Rồi anh mỉm cười. “Pat, chúng ta nói chuyện gì khác đi.”
Cô thở dài, không rời mắt khỏi anh. Sau đó cô mỉm cười trở lại. “Tất nhiên rồi, Gordon. Hãy kể tôi nghe về nhà Saxon.”
“À,” anh nói, nhấp nhổm như chú bé con, “không có nhiều thứ hay ho để kể. Sam Saxon khá hứng thú với hướng suy nghĩ của tôi. Tôi nghĩ rằng ông để mắt đến tôi; ông không có con. Và dù ông có một vài khiếm khuyết nào đó, ông vẫn là một người thực sự đam mê văn học Anh. Ông nhất quyết tài trợ cho nghiên cứu của tôi - đặt tôi dưới sự bảo trợ của mình, ở trong nhà ông. …Sau đó, ông qua đời. Và tôi vẫn tiếp tục làm việc.”
“Thế còn bà Saxon?”
”Lydia thì khác.” Anh cau mày. “Bà ta hơi chi li, nói thế còn nhẹ. Tôi biết mình không nên ăn cháo đá bát, nhưng bà ấy thật… Hoàn toàn không để tâm đến văn học, và chắc chắn là không mảy may biết về bộ sưu tập sách hiếm của chồng. Thôi không nói về bà ấy nữa. Đó là một phụ nữ khó chiều.”
“Chỉ vì bà ấy ta không thể đàm luận về Shakespeare * với anh!” Patience cười lớn. “Ai sẽ chăm sóc bộ sưu tập Saxon? Anh ư?”
“Giờ em đang hỏi về lịch sử cổ đại đấy,” Rowe khúc khích cười. “Một người cổ lỗ mang tên Crabbe. Em nghe có giống thơ không! Tôi á? Ồ, không cô bạn thân mến! Thiên Ưng Nhãn, tôi gọi ông ấy thế, rất xứng với ông ấy. Ông ấy là thủ thư của ngài Saxon suốt hai mươi ba năm, và tôi tin rằng ông ta còn kĩ lưỡng với các món đồ mà mình trông coi hơn cả Sam.” Nét mặt anh phảng phất vẻ u buồn. “Giờ thì ông ta nắm giữ mọi thứ rồi. Ông Saxon đã di chúc rằng Crabbe sẽ tiếp tục là người phụ trách bộ sưu tập. Giờ thì khó mà sờ tay vào được.”
“Nhưng chẳng phải anh cũng làm việc trong thư viện Saxon hay sao?”
“Dưới một sự giám sát rất chặt chẽ, tôi đảm bảo là vậy! Crabbe đã và đang làm thế. Tôi không biết nổi một phần tư những thứ nằm trong đó. Trong vài tháng qua, tôi đã được biên mục và giám sát những mẫu vật được di chúc cụ thể cho Bảo tàng Britannic; thay vì quay lại công việc của mình, ông Saxon yêu cầu tôi làm điều đó trong di chúc của ông, với lại thực sự việc này cũng không to tát gì… Chà, Patience, tôi hẳn làm em chán đến tận cổ. Hãy cho tôi biết thêm về em.”
“Tôi ư? Không có gì để nói cả,” Patience nhẹ nhàng.
“Tôi đang nghiêm túc, Pat. Tôi nghĩ rằng em là người… cũng được! Nhưng hãy nói cho tôi nghe.”
“Nếu anh khăng khăng như vậy.” Cô nhìn vào mảnh gương trong túi xách. “Sự nghiệp của tôi có thể được tóm gọn trong một cụm từ duy nhất: Tôi là một Vesta Virgin * thời hiện đại.”
“Nghe khủng khiếp quá,” chàng trai cười. “Tôi không nghĩ tôi hiểu ý em.”
“Tôi… đã dành cả cuộc đời mình vì… vì một thứ.” Cô nghịch mái tóc khi soi mình vào tấm gương nhỏ.
Anh nhìn cô âu yếm. ”Nuôi dưỡng tâm hồn ư?”
Cô đặt gương xuống, và thở dài. ”Ôi, Gordon, tôi cũng không hiểu mình nữa. Tôi - đôi khi tôi thấy mơ hồ.”
“Cô có biết sứ mệnh của mình là gì không, cô gái?” Rowe hỏi.
“Hãy nói tôi nghe!”
“Định mệnh đang dẫn dắt em đến một cuộc đời vô vị, cô nàng của tôi ơi.”
“Ý anh là sẽ kết hôn, rồi sinh con?”
“Đại loại vậy,” anh thấp giọng.
“Thế thì thật kinh khủng!” Patience đứng dậy, má đỏ bừng. Cô biết mình đang xấu hổ, bởi gò má cô như đang tan chảy vậy. “Chúng ta đi thôi, Gordon?”
***
Thanh tra Thumm quay về văn phòng của mình, suy nghĩ miên man. Ông làu bàu với Brodie, tiến vào phòng riêng của mình, ném văng mũ của mình qua phòng lên nóc két sắt, và quăng mình xuống ghế với vẻ mặt cau có.
Ông gác bàn chân khổng lồ của mình lên bàn làm việc, rồi lại bỏ chân xuống. Ông lục tìm điếu xì gà trong túi, không thấy gì cả, rồi lục lọi tận đáy ngăn kéo cho đến khi tìm thấy một ống tẩu cũ đã mòn, sau đó ông nhét đầy thuốc lá sợi, châm lửa, và phun ra từng luồng khói. Ông nghịch cuốn lịch của mình. Rồi ông đứng lên và dậm thình thịch xuống sàn. Sau đó, ông ngồi xuống một lần nữa, liên tục chửi thề, và đấm mạnh vào một nút bấm đặt dưới bàn làm việc.
Brodie vội vã bước vào, nín thở.
“Có ai gọi không?”
“Không, thưa ngài thanh tra.”
“Thư thì sao?”
“Không, thưa ngài thanh tra.”
“Vì Chúa, gã Tuttle đó không gửi cho tôi bất kỳ báo cáo nào về vụ Durkin hả?”
“Không, ngài thanh tra.”
“Chết tiệt cái thằng mắt đui đó - được rồi, được rồi, Brodie “
Cô Brodie tròn xoe mắt. Cô nuốt nước bọt: “Vâng, thưa ngài thanh tra,” và chuồn đi.
Rồi ông đứng nhìn chằm chằm ra ngoài cửa sổ xuống Quảng Trường Thời Đại. Chiếc tẩu liên tục nhả ra từng đám khói lớn.
Đột nhiên ông nhảy xổ về phía bàn của mình, vồ lấy điện thoại, gọi Spring 7-3100. “Alô!” ông gầm gừ. “Cho tôi gặp thanh tra Geoghan. Đúng đấy, Geoghan! Nghe này, làm theo đi, không tranh cãi. Đây là Thumm.” Ông cười khúc khích trước sự ngạc nhiên của viên cảnh sát. “Nhà cửa thế nào hả, John? Hẳn thằng lớn nhà anh đủ to để vào đội tân binh ở trường rồi chứ, tôi cá vậy! … Được rồi được rồi. Giờ cho tôi gặp Geoghan, con ngựa chiến già đó… Xin chào, Butch hả? Thumm đây!”
Thanh tra Geoghan chửi thề hết sức thành thục.
“Chào mừng về nhà”, Thumm gầm gừ. “Đón tiếp tốt đấy! Nghe này, Butch… Rồi, rồi, tôi còn hồng hào khỏe mạnh. Tôi biết anh ổn cả, bởi tôi thấy khuôn mặt khỉ đột chết tiệt của anh trên báo sáng nay và nhìn anh có vẻ khỏe mạnh khủng khiếp như mọi khi ấy… Ờ! Nói xem nào, anh có nhớ gì về một cảnh sát tên Donoghue đã nghỉ việc chừng năm, sáu năm trước không? Tôi nhớ hắn làm ở sở chỉ huy dưới quyền khi anh còn là đội trưởng - đó mới là chỗ dành cho anh, con khỉ đột chết tiệt!”
Thanh tra Geoghan cười khúc khích, “Vẫn là Thumm vui vẻ ngày nào. Thế quái nào anh lại mong đợi tôi nhớ đến một tay lính trơn từ xa xưa cơ chứ?”
“Sao ấy hả, anh ta đã cứu anh một lần, đồ chồn hôi vô ơn! “
“Oh! Donoghue. Thế quái nào anh lại không nói luôn với tôi từ đầu? Chắc chắn tôi nhớ. Anh muốn biết gì?”
“Đánh giá anh ta cho tôi. Có ‘phất’ gì không? Hồ sơ của anh ta ra sao, Butch?”
“Loại A. Không thông minh quá mức, tôi nhớ vậy, nhưng đủ trung thực để không ăn chặn năm đô từ một tay bán rong. Quá mức trung thực. Không xông xáo lắm, nên không được thăng vượt cấp.”
“Sạch sẽ hả?” ngài thanh tra lẩm bẩm.
“Trong trẻo như một hồi còi. Tôi nhớ mình đã thấy tiếc khi để anh ta đi. Một người Ai len lãng mạn, Donoghue. Chỉ mình anh ta thấy lãng mạn về các nhiệm vụ. Ha, ha! “
“Vẫn mấy câu đùa cũ rích đó,” Thumm gầm gừ. “Butch, tôi sẽ sống đến ngày thấy anh lên chức. Tạm biệt, chết tiệt, khi nào rảnh hãy ghé qua văn phòng tôi chơi.”
Ông nhẹ nhàng đặt ống nghe xuống và cau mày nhìn lịch của mình. Sau một lúc, ông lại nhấc máy điện thoại lên, gọi đến Trụ sở cảnh sát lần nữa gặp Cục điều tra mất tích. Đội trưởng Grayson, người đứng đầu Cục, là một người bạn cũ. Thumm kể lại ngắn gọn câu chuyện về Donoghue, những tình tiết đặc biệt xảy ra quanh vụ mất tích, diện mạo và thói quen của ông ta. Grayson, có nhiệm vụ điều tra tất cả các trường hợp mất tích thuộc thẩm quyền của Sở cảnh sát New York, hứa sẽ mở một cuộc điều tra bí mật. Sau đó, Thumm lại gọi cho thanh tra Geoghan.
“Nghe này, Butch, lại là tôi đây. Có xíu thông tin nào về một tay lừa đảo chuyên sưu tầm sách hiếm không? Một gã với bộ đồ xanh kì cục - tôi không biết, có thể đó là một thói quen.”
“Kẻ trộm sách ấy hả?” Geoghan nói vẻ suy nghĩ. “Đội mũ xanh… Giờ tôi chưa thể nhớ ra ngay, nhưng tôi sẽ tìm và gọi lại cho anh.”
“Cảm ơn. Tôi sẽ chờ. “
Nửa tiếng sau, Geoghan gọi điện thoại. Chẳng có gì trong hồ sơ tội phạm của Cục nhận dạng liên quan đến một người đàn ông chuyên trộm cắp sách hiếm và lại có thói quen đội mũ màu xanh hoặc hơi xanh.
Ngài thanh tra nhìn mông lung ra ngoài cửa sổ. Thế giới lúc này dường như rất thê lương. Cuối cùng ông thở dài, lôi một tờ ghi chú trên bàn làm việc, bật nắp bút máy của mình, và bắt đầu chăm chú viết:
Gửi Lane:
Đây là điều mà tôi biết chắc rằng ông sẽ quan tâm. Đó là chút bí ẩn mà tôi đã nói với Quacey qua điện thoại sáng nay. Có Chúa chứng giám thực sự tôi và Patty đang gặp khó khăn, và chúng tôi cần lời khuyên của ông.
Là thế này, có vẻ như một cựu cảnh sát tên là Donoghue…