Chương 13 Câu Chuyện Về Tiến Sĩ Ales

Tay quản gia đặc chất Anh có bộ râu tuyệt vời nồng nhiệt chào đón mọi người ở phòng tiếp tân kiểu Louis Quinze * . Không, bà Saxon không có ở nhà. Không, ông ta không biết khi nào bà Saxon sẽ trở lại. Không, bà ấy không để lại lời nhắn. Không, bà ấy…

“Nghe này, ông kia!” ngài thanh tra Thumm gầm gừ, ông ghét nhất mấy giọng điệu nịnh nọt, “Crabbe có trong đó không?”

“Ông Crabbe à? Tôi xem đã, thưa ông,” gã lắm râu trả lời một cách cứng nhắc. “Tôi sẽ nói là ông là ai, thưa ông?”

“Nói cái quái gì mà ông thấy thích, nhưng lôi lão ta ra đây!”

Gã lắm râu nhăn một bên mày, hơi cúi đầu rồi lướt vội.

Patience thở dài. “Bố, đã có ai nói rằng bố ghê ghớm lắm không? Quát nạt một người hầu như vậy!”

“Ta không thích mấy tay Ănglê trưởng giả * ,” ngài thanh tra càu nhàu, hơi lúng túng. “Tất cả bọn này, trừ Trench. Người Anh thật sự duy nhất mà ta từng gặp. Con sẽ nghĩ rằng ông ta được sinh ra ở quận Năm… Tốt, tốt rồi, đây là Tiểu lãnh chúa Fauntleroy * .”

Gordon Rowe, bước qua tiền sảnh, tay cắp sách tay cầm mũ, cười toe toét, và vội vã bước vào phòng tiếp tân. “Ồ, xin chào, các vị! Thật vinh dự vì mọi người ghé thăm. Ngài Lane, thanh tra. Pat! Em không nói gì với tôi qua điện thoại…”

“Tôi không biết,” Patience kiêu kì nói.

“Có vẻ như cả vũ trụ đã bỏ rơi tôi.” Đôi mắt màu hạt dẻ của anh nheo lại. “Đang đi tìm hiểu à?” anh thấp giọng.

“Anh Gordon,” Patience đột ngột nói, “3HS wM có nghĩa gì với anh?”

“Patty, vì Chúa!” ngài thanh tra gầm lên. “Chúng ta không muốn…”

“Thôi nào, ngài thanh tra,” Drury Lane nói lặng lẽ. “Không có lý do gì phải giấu Gordon cả.”

Chàng trai nhìn Patience rồi liếc qua hai người đàn ông. “Hết sức bí ẩn đối với tôi,” anh nói. “Chuyện này là như thế nào?”

Patience thuật lại cho anh nghe. “Thư viện Saxon,” anh lẩm bẩm. “Đó là thứ kì lạ nhất - Đây chính là vấn đề. Tôi nghĩ… Khoan đã. Crabbe đây rồi.”

Người thủ thư già bước nhanh vào phòng tiếp tân, tay cầm một cặp kính viền vàng và chăm chú tò mò nhìn vào người muốn gặp mình. Lão hiểu ra ngay và đi về phía trước. Patience có thể thề rằng mình đã nghe thấy xương ông ta rên rỉ và kêu cọt kẹt khi bước đi.

“A, ngài Lane,” Crabbe nở nụ cười giả lả. “Và cô Thumm, và ngài thanh tra. Thật vinh hạnh! Rowe, tôi nghĩ rằng anh đang có việc ra ngoài? Hay vì sự có mặt của cô nàng…? Bà Saxon đang khó chịu. Đau bụng. Với vòng bụng của bà ấy, tất nhiên, đó là một bi kịch lớn.” Lão nhe răng, đúng là một kẻ lập dị. “Và tôi đây hân hạnh được gặp các ngài vì…?”

“Vì một vấn đề,” Lane cười, chặn trước những âm thanh đang gầm gừ trong cổ họng ngài thanh tra, “chúng tôi muốn đến thăm quan Thư viện Saxon nổi tiếng.”

“Tôi hiểu.” Crabbe đứng đó, nhún một bên vai mỏng manh, đầu nghiêng về một bên, nheo mắt sắc sảo chăm chú quan sát những vị khách của mình. “Chỉ là một chuyến thăm quan bình thường à?” Lão cười khúc khích, nhe cả phần lợi giả ra, và vụng về che đi. “Không có lý do gì để nói không cả”, lão ta bất ngờ đồng ý. “Mặc dù thực sự các vị là những người khách lạ đầu tiên… Ê, Rowe? Hay là lách luật một lần?”

“Ông thật tử tế,” chàng Rowe cười toe toét.

“Ồ, ta không quá tệ như mọi người nghĩ đâu. Xin hãy theo tôi.”

Lão dẫn họ qua nhiều hành lang được tôn tạo theo kiến trúc Pháp tới khu phía đông của căn biệt thự. Ông mở một cánh cửa nặng nề và đứng sang một bên với biểu cảm có lẽ là một nụ cười chào mừng, nhưng lại thành một gương mặt ác quỷ trong vở opéra Fagin . Họ bước vào một căn phòng rộng lớn với trần nhà cao và dầm gỗ sồi vuông vắn, các kệ sách lấp đầy bức tường. Một căn hầm lớn nằm ở góc. Ở phía xa có một cánh cửa mở, qua đó, họ có thể nhìn thấy một căn phòng khác khá lớn và cũng chứa toàn sách. Một chiếc bàn lớn và một chiếc ghế dựng ở trung tâm của căn phòng; giữa phòng có một tấm thảm Ba Tư; ngoài ra không có gì khác.

“Xin lỗi tôi không thể mang ghế cho mọi người,” Crabbe ríu rít nói rồi đóng cửa lại và đi tới bàn làm việc. “Nhưng chưa một ai sử dụng thư viện này bao giờ, ngoại trừ Crabbe già cả. Rowe hay tránh né tôi. Ôi, tuổi trẻ, luôn tán tỉnh nhau sau lưng một bóng ma trơi như tôi!” Lão lại cười khúc khích. “Tôi đã có bộ bàn ghế của ngài Saxon để lại khi ngài qua đời. Bây giờ mọi người có muốn…”

Ông đột ngột dừng lại, giật mình. Ngài thanh tra đang ném những cái nhìn cáu kỉnh khắp xung quanh, đột nhiên sầm sập tiến về phía bàn làm việc như thể ông định đập nát nó. “Ha!” Ông kêu lên. “Đây rồi! Nó đây rồi!” và ông giật khỏi bàn làm việc một tờ giấy ghi chú màu xám.

“Cái thứ gì vậy…” Crabbe ngạc nhiên nói; và sau đó, khuôn mặt nhọn của lão chìm ngập trong sự giận dữ, lão lao về phía Thumm gầm gừ. “Bỏ ngay tay ra khỏi thứ đó!” Lão rít lên. “À chính là nó đấy. Đó là một trò lừa. Tên gián điệp…”

“Lui ra, bộ xương kia,” viên thanh tra gầm gừ, chuồn ra khỏi móng vuốt cong cong của người thủ thư. “Bình tĩnh lại đi. Không ai ăn cắp thứ gì cả. Chúng tôi chỉ muốn ngó qua tờ giấy của ông. Và Chúa ơi, thật là đẹp! Ngó qua đi, Lane.”

Nhưng không cần phải nhìn thật kĩ. Một cái nhìn liếc qua đủ thấy cùng một tờ giấy như thế đã được sử dụng để ghi các kí tự khó hiểu bởi người đàn ông mang bộ râu kì khôi.

“Không còn nghi ngờ gì về điều đó,” Lane lẩm bẩm. “Ông sẽ tha thứ cho cách làm khá bạo lực của ngài thanh tra, ông Crabbe; ông ta khá độc đoán trong mấy chuyện này.”

“Chứ còn sao nữa,” Crabbe khịt mũi, lườm sau lưng ngài thanh tra.

“Ông có phong bì không, xin vui lòng?” Lane tiếp tục với một nụ cười.

Crabbe do dự, gãi gãi gò má nhăn nheo của mình, nhún vai, và bước đến bàn làm việc. Lão lấy ra một loạt phong bì nhỏ vuông màu xám.

“Giống hệt nhau,” Patience thở nhẹ. “Nó có thể nào…?” Và sau đó cô dừng lại rồi liếc nhìn nghi ngờ vào người thủ thư già.

Chàng trai Gordon Rowe có vẻ hơi xao động; anh thể hiện bằng cách đứng yên hoàn toàn và nhìn trừng trừng vào phong bì.

“Ngồi xuống đi, cháu yêu,” Lane nói nhẹ nhàng; cô ngoan ngoãn ngồi xuống chiếc ghế duy nhất. “Ngài thanh tra, hãy kìm chế. Chúng ta không được kinh động ông Crabbe. Bây giờ, ông Crabbe, tôi chắc chắn rằng ông sẽ không phản đối việc trả lời một số câu hỏi đơn giản?”

Một tia sáng thông minh và yếu ớt lóe lên trong đôi mắt Crabbe. “Tất nhiên là không. Crabbe già cả không có gì để che giấu. Tôi không hiểu chuyện này là như thế nào, nhưng nếu tôi có thể làm bất kỳ điều gì… “

“Ngài thật tốt bụng,” ông lão chân thành. “Bây giờ, chính xác ai đang sử dụng các tờ giấy ghi chú in tiêu đề Thư viện Saxon này?”

“Tôi.”

“Đương nhiên rồi. Chuyện này hết sức bình thường. Còn ai khác không?”

“Không một ai cả, ngài Lane.”

“Ha,” Thumm nói; và Lane sốt ruột lắc đầu về phía ông.

“Điều này rất quan trọng, ông Crabbe. Ông chắc chứ?”

“Không ai ngoài tôi cả, tôi đảm bảo với ông”, lão trả lời rồi liếm môi trên.

“Kể cả bà Saxon ư?”

“Ôi, lạy Chúa, không có. Bà Saxon có giấy riêng, cả nửa tá các loại khác nhau. Và vì bà không hề quan tâm đến thư viện, ông biết đấy…”

”Ra vậy. Nhưng còn anh thì sao, Gordon? Anh đã sống ở đây một thời gian. Liệu anh có thể mang đến một chút ánh sáng cho chuyện này?”

Patience lo lắng quan sát chàng trai, còn ngài thanh tra thì ném ánh mắt lạnh lùng về phía anh.

“Tôi ư?” Rowe có vẻ giật mình. “Hãy hỏi Crabbe. Ông ta là trung tâm vụ này.”

“Ồ, Rowe rất hiếm khi đến đây, ngài Lane,” Crabbe the thé, ngực lão cong lên như một ngọn nến đang chảy. “Anh bạn trẻ đây đã thực hiện một số nghiên cứu về Shakespeare, nếu mọi người biết, nhưng đó là luật của nhà này - quy tắc riêng của Saxon, ông hiểu không và… nếu anh ta muốn bất cứ điều gì, anh ta sẽ hỏi tôi và tôi sẽ đưa cho anh ta những cuốn sách anh ta muốn”

“Tôi hy vọng rằng,” Rowe cáu kỉnh, “điều đó trả lời được câu hỏi, ngài Lane.”

Ông lão mỉm cười. “Ghìm cương lại nào, Gordon. Anh cũng biết làm vậy là trẻ con. Ý ông là, ngoài ông không ai trong nhà này có quyền sử dụng giấy ghi chú của thư viện Saxon?”

“Tôi sẽ nói như vậy, đúng. Tôi chỉ giữ chúng ở đây. Tất nhiên, nếu một ai đó thực sự muốn.”

“Vâng, vâng, ông Crabbe, chúng tôi hoàn toàn hiểu điều đó. Gordon, cười lên nào. Tôi đoán là những phòng này đã trở thành cấm địa trong nhiều năm. Giờ thì…”

“Còn những người phục vụ thì sao?” Patience bất ngờ hỏi, cố tránh vẻ đau khổ trong mắt Rowe.

“Không, cô Thumm. Luật lệ hết sức nghiêm ngặt. Tôi tự mình dọn dẹp căn phòng. Ông Saxon khăng khăng như vậy.”

“Khi những cuốn sách được đóng gói gửi cho Bảo tàng Britannic,” Lane hỏi, “ông cũng có mặt chứ, ông Crabbe?”

“Chắc chắn rồi.”

“Tôi cũng vậy,” Rowe mệt mỏi lẩm bẩm.

“Trong mọi lúc chứ?”

“Ồ, vâng,” Crabbe nói. “Rowe đây bám sát người tài xế, nhưng tôi luôn mở to cả hai mắt, tôi đảm bảo vậy.” Crabbe cắn chặt hai nướu răng lại. Rằng ông đã luôn mở to mắt, rằng sẽ luôn luôn như vậy, là không thể nghi ngờ.

“Vâng!” Lane mỉm cười. “Tất cả điều này, ngài thanh tra, chứng tỏ rất khó để ai đó chạm tay vào xấp giấy này. Có vẻ khá rõ ràng, đúng không?”

“Ông đang nói với tôi à?” Thumm cười mỉm.

Lane nhìn thẳng vào mắt người thủ thư già. “Không có gì bí ẩn về điều này, ông Crabbe,” ông khẽ nói. “Chúng tôi đã nhặt được một tờ giấy nhớ thuộc sở hữu của thư viện Saxon và một phong bì - chúng tôi cần theo dõi nguồn gốc của chúng.” Đột nhiên một luồng suy nghĩ vọt qua, ông vỗ trán của mình và kêu lên “Tôi thật ngốc quá! Đương nhiên rồi!”

“Một mảnh giấy lấy từ văn phòng của tôi?” Crabbe bối rối.

Lane vỗ vai Crabbe. “Ông hay có khách đến thăm không?”

“Khách đến thăm? Đến thư viện Saxon? He, he! Nói cho ông ta hay đi Rowe.”

“Mẫu vật hóa thạch quý hiếm đang ngồi đây,” Rowe nhún vai nói, “là chú chó canh gác trung thành nhất thế giới.”

“Thôi nào, chắc chắn phải có ai đó. Hãy suy nghĩ kĩ! Có vị khách đặc biệt nào đã vào phòng trong những tháng gần đây mà ông nhớ ra không?”

Đôi mắt Crabbe hấp háy. Bộ hàm lão mở một chút, và lão nhìn chằm chằm như xuyên qua người đang điều tra mình. Sau đó, lão bất ngờ cười rũ rượi và vỗ vỗ ống chân gầy gò của mình. ”Ho, ho! Có… có một người!” và lão vươn thẳng người và lau mắt đầy gỉ.

“À,” Lane nói. “Tôi nghĩ rằng chúng ta đào trúng giếng dầu rồi. Ai thế, thưa ông?”

Crabbe ngừng cười đột ngột như khi bắt đầu. Lão quay nửa phần đầu bò sát của mình và xoa hai lòng bàn tay khô ráp. ”Vậy thì, đó là gì, hả? Tốt, tốt. Những chuyện ngạc nhiên không bao giờ dứt… Vâng, có một người. Vâng, thực vậy. Một quý ông rất thú vị. Anh ta đã gọi nhiều lần trước khi tôi đồng ý gặp. Sau đó, khi tôi gặp anh ta, anh ta năn nỉ - rất khôn khéo, anh ta! - rằng tôi cho anh ta ngó qua bộ sưu tập Saxon nổi tiếng.”

“Sao?” Lane nói gay gắt.

“Anh ta là một người mê sách và anh ta nghe nói nhiều về nơi này - ông biết đó. Thực tế là vậy,” Crabbe ranh mãnh tiếp tục, “anh ta có kiến thức về sách. Vì vậy, tôi cho anh ta xuống cầu thang một lần - có vẻ vô hại - và cho anh ta thấy căn phòng này. Anh ta nói mình đang nghiên cứu thứ gì đó và đang hết sức lo lắng, cần tham khảo một số cuốn sách nhất định. Anh ta nói chỉ mất một lát thôi…”

“Cuốn sách tên gì?” Rowe cau mày. “Ông chưa bao giờ nói với tôi về điều này, Crabbe!”

“Tôi chưa nói sao, thưa ngài? Hẳn tôi quên mất,” Crabbe cười. “Đó là phiên bản 1599 Kẻ hành hương mê đắm của Jaggard!”

Trong khoảnh khắc tất cả đều im lặng, hầu như không ai dám nhìn nhau.

“Tiếp đi,” Lane kêu gọi nhẹ nhàng. “Và ông đã mang nó ra cho anh ta?”

Crabbe cười một nụ cười xấu xí. “Không phải Crabbe! Không, thưa ngài. Không thể, tôi đã nói vậy. Quy tắc bất di bất dịch, tôi đã nói vậy. Anh ta gật đầu như thể đã dự tính từ trước. Rồi anh ta nhìn quanh một lúc. Tôi bắt đầu có chút nghi ngờ, nhưng anh ta lại lảm nhảm về sách… Cuối cùng, anh ta quay về bàn làm việc ở đây. Trên đó đang bày một số giấy ghi chú và phong bì. Đôi mắt anh ta ánh lên một tia nhìn mê đắm và nói: ‘Đây có phải là những tờ giấy ghi chú của riêng thư viện Saxon không, ông Crabbe?’ Và tôi đã nói đúng, nó đấy. Vì vậy, anh ta quay sang tôi với vẻ mặt xin xỏ. ‘Ha, ha!’, anh ta nói. ‘Rất thú vị. Đây là một nơi thực sự rất khó để viếng thăm, ông biết đấy. Tôi đã cược với một người bạn, ông biết không, rằng tôi có thể vào thăm Thư viện Saxon, và nhờ ơn ngài Harry tôi đã làm được!’ ‘Ồ, anh đã làm thế hả, vậy hả?’ Tôi nói. Và, anh ta nói, ‘bây giờ tôi đang thực sự ở đây, ông sẽ là một chủ nhà tốt bụng và để tôi lấy được khoản cược của mình? Tôi sẽ cần bằng chứng chứng tỏ rằng tôi đã ở đây. À, vâng,’ anh ta nói, như thể vừa mới nghĩ ra ngay lúc đó, và nhặt lấy một tờ giấy ghi chú cùng chiếc phong bì lên, ‘đây rồi, thật tuyệt! Những thứ này sẽ là bằng chứng tốt nhất, cảm ơn ông Crabbe cả ngàn lần!’ và trước khi tôi có thể nói bất cứ điều gì thì anh ta đã chạy ra ngoài!”

Ngài thanh tra lắng nghe câu chuyện, mồm há hốc. Khi Crabbe kết thúc câu chuyện bằng cách cắn chặt môi, ông làm ầm lên: “Giữa tất cả những lũ rác rưởi! Ông để cho hắn thoát đi cùng những thứ đó? Tại sao, thật là…”

“Vậy ra, đó là cách người ta bảo quản các tờ giấy ghi chú”, Patience chậm rãi nói.

“Cháu yêu,” Lane thấp giọng nói, “chúng ta không cần tốn thêm thời gian quý báu của ông Crabbe nữa. Ông Crabbe, liệu ông có thể miêu tả về vị khách đặc biệt này?”

“Ồ, vâng. Cao, gầy, tuổi trung niên. Có thể là người Anh.”

“Chúa ơi,” ngài thanh tra khàn khàn. “Patty, thật là…”

“Thôi nào, ngài thanh tra. Chính xác là khi nào người đàn ông này gọi cho ông? vào ngày nào?”

“Để tôi nhớ lại. Khoảng bốn, năm… tầm bảy tuần trước. Vâng, tôi nhớ ra rồi. Đó là lúc sáng sớm, vào ngày thứ Hai, mùng sáu tháng Năm.”

“Ngày mùng sáu tháng Năm!” Patience kêu lên. “Bố, ngài Lane, mọi người nghe thấy chứ?”

“Tôi cũng nghe thấy nữa, Pat,” Rowe yếu ớt phàn nàn. “Cô nói như thể đó là ngày mười lăm tháng Ba * vậy. Thật kì cục!”

Đôi mắt sáng nhỏ của Crabbe phóng từ người này qua người khác; trong đó dồn nén một niềm vui và sự ác độc trong sâu thẳm, như thể lão đang kẹt giữa một trò trêu chọc phi thường.

“Người đàn ông này, vậy thì, là một người Anh mỏng mảnh, cao, tầm tuổi trung niên,” Lane thì thầm, “đã gọi đến vào ngày thứ Sáu và cố gắng sử dụng mưu mẹo để giữ lấy một tờ giấy ghi chú của ông. Rất tốt, ông Crabbe, chúng ta đã có tiến triển. Thêm một điều nữa thôi và chúng ta xong. Hẳn ông ta có đưa ra một cái tên?”

Crabbe nhìn ông khó chịu, nhếch mép cười.

“Liệu anh ta có xưng tên không, hả? Ông đã hỏi đúng câu rồi đó, ngài Lane! Anh ta có đưa ra một cái tên không? Chắc chắn anh ta phải giới thiệu tên. May sao tôi nhớ ra mọi chuyện.” Rồi lão khúc khích cười. Lão đi như một con cua già cả xung quanh bàn và bắt đầu lục tìm các ngăn kéo khác nhau. “Xin thứ lỗi, cô Thumm. Anh ta đã để lại tên!” và lão cười khúc khích một lần nữa. “À, nó đây rồi!” Lão lấy ra một miếng bìa nhỏ và đưa Lane. Patience nhanh chóng ngó qua và cả bốn cùng chăm chú đọc.

Đó là một tấm danh thiếp rẻ tiền. Trên đó có hàng chữ đen đậm: TIẾN SĨ ALES.

Không có gì nhiều khác nữa, không địa chỉ, không số điện thoại.

“Tiến sĩ Ales!” Patience cau mày.

“Tiến sĩ Ales!” ngài thanh tra càu nhàu.

“Tiến sĩ Ales!” Rowe trầm ngâm.

“Tiến sĩ Ales!” Crabbe gật đầu với cái liếc mắt gian xảo.

“Tiến sĩ Ales,” Lane trầm ngâm, và giọng nói của ông khiến mọi người đều quay ra nhìn ông. Nhưng ông đang nhìn chằm chằm vào tấm danh thiếp. “Trời ơi, chuyện này không thể. Tiến sĩ Ales… Patience, thanh tra, Gordon,” ông nói đột ngột, “mọi người có biết Tiến sĩ Ales là ai không?”

“Một cái tên hoàn toàn xa lạ,” Patience nói với một ánh nhìn sắc sảo.

“Chưa bao giờ nghe đến”, thanh tra nói.

“Phải có điều gì đó liên quan,” Rowe nói vẻ suy nghĩ.

“À, Gordon. Lẽ ra tôi phải biết điều này sẽ đánh thức trí nhớ của anh. Anh ta…”

Crabbe làm một điệu nhảy ghê tởm, như một con khỉ trong rạp xiếc. Cặp kính viền vàng trượt xuống mũi, lão cười toe toét một cách khủng khiếp. “Tôi có thể nói cho ông biết Tiến sĩ Ales là ai,” lão nói, mím cặp môi nhăn nheo lại như quý bà già cỗi đang tỏ ra điệu đà.

“Ông có thể, hả?” Lane nói nhanh.

“Ý tôi là tôi có thể nói cho ông biết anh ta thực sự là ai, ở đâu, và tất cả mọi thứ!” Crabbe cười khúc khích. “Ồ, đó là một trò chơi khăm! Tôi chợt nhớ ra mọi chuyện.”

“Vâng, lạy Chúa,” ngài thanh tra khắc nghiệt nói, “ông ta là ai?”

“Tôi nhận ra anh ta ngay giây phút tôi thấy anh ta ngày hôm đó tại bảo tàng, ồ, vâng,” người thủ thư ríu rít nói. “Ông có thấy anh ta lảng tránh đi không? Anh ta biết tôi nhận ra anh ta, tên vô lại ranh mãnh đó! Tôi sẽ nói cho ông biết người đàn ông đã đến thăm tôi bảy tuần trước và để lại danh thiếp này, người đàn ông tự xưng là Tiến sĩ Ales, chính là Hamnet Sedlar!”