← Quay lại trang sách

Chương 11 NGƯỜI BẠN THÂN LẠ MẶT

– Nếu mày là con nhện, thì tao sẽ là muỗi mòng kim tuyến. Thằng Bộ Xương kia! – Một giọng nói vang lên đúng lúc Germain, đột nhiên bị kẻ thù sống mái tấn công dữ dội chộp được, ngã ngửa trên ghế, lấy tay chịt cổ.

– Đúng! Tao sẽ là muỗi mòng, còn là muỗi mòng “chúa” nữa kia! – Người-mũ-trùm-xanh nhấn mạnh.

Rồi y nhảy bổ vào xô ngã ba, bốn phạm nhân ngăn cách y với Germain, xông đến trước Bộ Xương giáng vào đầu, vào giữa hai mắt nó một trận mưa đấm, chẳng khác nào búa giọt trên đe.

.

Người mũ-trùm-xanh nào phải ai khác chính là Chọc Tiết vừa đấm như mưa vào mặt Bộ Xương vừa nói tiếp:

– Đây là trận mưa quyền mà ông Rodolphe đã giáng vào mặt tao, tao còn nhớ bài võ ấy, chưa quên đâu!

Trước trận tấn công bất ngờ, cánh phạm nhân sững sờ, cũng chẳng biết nên bênh hay chống lại Chọc Tiết.

Do câu chuyện gây ấn tượng lành mạnh của Hề Giấm tác động, nhiều người trong bọn họ còn hài lòng trước việc có thể cứu cho Germain thoát nạn.

Bộ Xương choáng váng, lảo đảo như một con bò bị búa sắt của người đồ tể đập vào đầu, bất giác phải đưa hai tay ra trước đỡ đòn. Nhờ vậy, Germain thoát được miếng chẹn cổ chí tử của hắn và gượng nhổm dậy được.

– Thằng này là thằng nào? Mày thù ai vậy, hở thằng ăn cướp kia? – Thọt Lớn quát và lao vào Chọc Tiết. – Hắn cố ghì lấy cánh tay y từ phía sau trong khi y ra sức ghìm chặt thằng Bộ Xương xuống ghế băng.

Người bảo vệ cho Germain đối phó lại với đòn tấn công của Thọt Lớn bằng một cái đá hậu mạnh đến nỗi hắn bị ngã bắn ra ngoài vòng bọn phạm nhân xúm quanh.

Germain tím tái, nhợt nhạt cả người, gần nghẹt thở, quỵ xuống gần ghế băng, dường như không có ý thức gì về những việc xảy ra xung quanh. Miếng võ bóp cổ quá mạnh, quá đau làm cậu ta gần như không thở được nữa.

Sau phút choáng váng đầu tiên, thằng Bộ Xương cố hết sức bình sinh giằng ra khỏi Chọc Tiết và nhổm dậy.

Hắn thở hổn hển, ngấm đòn, uất hận và cuồng nộ, trông đến khiếp.

Bộ mặt xương xẩu đầm đìa máu, môi trên hếch lên như mõm sói, để lộ hai hàm răng nghiến chặt.

Sau cùng, hắn gào lên bằng một giọng đứt quãng vì cuồng nộ và mệt nhọc sau trận vật lộn dữ dội chống Chọc Tiết.

– Băm nó ra cho ta! Cái thằng ăn cướp! Lũ máu lạnh chúng mày để nó đánh trộm tao. Không khéo thằng chó săn thoát mất đấy!

Tranh thủ lúc cuộc chiến tạm ngừng, Chọc Tiết xốc Germain sắp chết ngất, khéo léo lùi về một góc tường, đặt cậu ta ở đó.

Lợi dụng vị trí phòng thủ tuyệt vời, tránh được đòn tấn công phía hậu, Chọc Tiết có thể chống cự được khá lâu với bọn tội phạm, vốn đang e sợ, chùn bước trước sức mạnh Hercules và lòng quả cảm của y.

Hề Giấm quá khiếp hãi, trong lúc náo động, không ai biết đã biến đi đâu.

Thấy đa số cánh tội phạm lưỡng lự, Bộ Xương hét to:

– Cứu tao với! Khử cả hai thằng đi. Cả thằng lớn lẫn thằng nhỏ.

– Mày liệu hồn! – Chọc Tiết đưa hai tay quyền ra phía trước thủ thế và xuống tấn vững vàng, chuẩn bị chiến đấu. – Giờ hồn Bộ Xương ạ! Nếu mày muốn làm như thằng Chặt Đôi, tao, tao như Gargousse, tao sẽ cắt họng mày.

– Này, xông vào chứ, chúng mày đâu cả rồi? – Thọt Lớn nhổm dậy hô to. Tại sao cái thằng hóa dại này lại bênh vực tên chó săn? Thịt thằng chó đi! Và cả hắn nữa cho tao! Hắn bênh vực thằng Germain thì hắn cũng một nòi phản bội.

– Đúng, đúng!

– Giết, giết đi! Giết thằng chó săn đi!

– Giết!

– Đúng! Giết cả thằng phản bội vào hùa với thằng chó săn.

Đầy là lời lẽ của những tên nhẫn tâm nhất trong lũ phạm nhân.

Một nhóm phần nào còn có từ tâm cũng hô:

– Không được! Hãy để nó nói xem thế nào đã!

– Không! Để nó trần tình xem sao đã!

– Không thể giết người mà không cho nói!

– Mà người ta lại không tự vệ được!

– Phải là thằng Chặt Đôi thực sự thì mới làm thế!

– Làm thế càng hay! – Thọt Lớn và đồng bọn của Bộ Xương nói tiếp.

– Đối với quân phản bạn, chó săn thì làm như vậy không quá đâu!

– Giết đi!

– Xông lên!

– Ủng hộ Bộ Xương!

– Đúng, đúng! Đả đảo cái thằng mũ-trùm-xanh!

– Đếch vào! Ủng hộ mũ-trùm-xanh! Đả đảo thằng Bộ Xương đi các bạn ơi! – Cánh đồng tình với Chọc Tiết đáp lại.

– Đếch vào! Đả đảo tên mũ-trùm-xanh!

– Đả đảo Bộ Xương!

– Hoan hô anh em! – Chọc Tiết nói với những phạm nhân về hùa với mình. – Các bạn rất hào hiệp. Các bạn không muốn một người sống dở chết dở bị giết. Chỉ có bọn hèn nhát mới có thể làm như thế. Thằng Bộ Xương chẳng thèm bận tâm đến điều đó, nó bất chấp. Nó đã lĩnh án tử hình rồi mà. Vì thế nó mới xúi giục các bạn. Nhưng nếu các bạn lại giúp nó giết Germain thì các bạn sẽ bị kết tội nặng đấy! Vả lại, tôi còn đề xuất một điều này nữa. Thằng Bộ Xương muốn thủ tiêu chàng trai tội nghiệp này. Vậy thì, nó cứ việc đến chỗ tôi mà cướp lại, nếu nó có gan. Chỉ giữa hai chúng tôi với nhau thôi. Chúng tôi sẽ tỉ thí và mọi người sẽ thấy. Nhưng đố nó dám chơi! Nó cũng giống như thằng Chặt Đôi! Chỉ giỏi cậy khỏe với kẻ yếu hơn nó.

Sức mạnh, thái độ quả quyết, khuôn mặt dày dạn phong trần của Chọc Tiết hẳn đã tác động mạnh mẽ đối với bọn phạm nhân. Vì thế, một số khá lớn ngả về phía y và bao quanh Germain. Cánh của Bộ Xương thì túm tụm quanh hắn.

Một trận ẩu đả lưu huyết sắp sửa xảy ra thì bỗng từ ngoài sân vang rền tiếng chân rậm rịch, đều đặn của tốp lính bộ binh luôn luôn túc trực ở nhà ngục.

Hề Giấm, nhân lúc ồn ào và náo động, đã lẻn ra ngoài sân và đến buồng gác ở cổng ra vào, báo động cho những người giám thị về những gì xảy ra trong nhà sưởi.

Tốp lính chạy đến, đã kết thúc cảnh trên.

Germain, Chọc Tiết và Bộ Xương bị giải đến phòng Giám đốc nhà ngục La Force. Germain đệ đơn kiện, còn hai người kia thì phải chịu trách nhiệm can phạm do gây ẩu đả trong phạm vi nhà ngục.

Quá khiếp sợ và đau đớn, Germain mệt lử đến nỗi phải dựa vào hai người gác mới đến được một phòng kế cận với văn phòng Giám đốc, nơi triệu tập. Ở đó cậu ta thấy choáng váng khó chịu, cổ bị sây sát, còn nguyên vết tím tái và rớm máu do những ngón tay thép của Bộ Xương gây ra, chậm vài giây đồng hồ nữa thì chồng chưa cưới của Rigolette sẽ bị chết ngạt.

Người gác cai quản nhà sưởi, vốn quan tâm đến Germain, đã săn sóc, chữa chạy ngay cho cậu ta.

Khi cậu ta tỉnh lại và đã ý thức được, sau những xúc động đột ngột, khủng khiếp làm cậu ta hầu như không còn khả năng suy nghĩ nữa, thì việc đầu tiên là nhớ lại người đã cứu mình.

– Xin cảm tạ sự chăm sóc chu đáo của ông, thưa ông gác. Không có con người can đảm ấy, tôi đã chết rồi.

– Bây giờ cậu thấy trong người thế nào?

– Đã thấy khá hơn ạ! Chao ôi, tất cả những gì vừa xảy ra, cứ như cơn ác mộng.

– Cậu bình tâm lại đi!

– Người vừa cứu tôi, họ đâu rồi, thưa ông gác?

– Trong văn phòng Giám đốc, anh ta đang tường trình lại với ông Giám đốc vì sao trận ẩu đả xảy ra. Dường như không có anh ta thì…

– Thì tôi đã chết, thưa ông! Ôi, ông cho tôi biết tên người ấy đi! Họ là ai thế?

– Tên anh ta à? Tôi cũng chẳng hề biết tên thật, anh ta có biệt danh là Chọc Tiết. Đấy là một tù khổ sai cũ.

– Mắc tội gì mà anh ta phải vào đây? Không nghiêm trọng gì lắm phải không ạ?

– Rất nặng! Trèo tường, đào ngạch ban đêm… trong một ngôi nhà có người ở. Anh ta hẳn sẽ bị kết án tù tương đương với Hề Giấm, mười lăm đến hai mươi năm tù khổ sai, và bêu trước công chúng do tái phạm.

Germain giật nảy người. Tri ân nhưng cậu ta muốn gắn bó với một người phạm tội nhẹ hơn!

– Chà! Thế thì kinh khủng quá! – Cậu ta tự nhủ. – Tuy chẳng hề quen biết, nhưng đã bảo vệ ta, dũng cảm đến thế, hào hiệp đến thế kia mà!

– Biết làm thế nào hả cậu? Đôi khi ở những con người như thế vẫn còn chút thiện tâm. Điều quan trọng nhất là cậu đã thoát nạn. Sớm mai cậu sẽ có phòng biệt giam, còn đêm nay thì cậu sẽ nghỉ ở trạm xá, theo lệnh của Giám đốc. Nào, can đảm lên! Cơn bĩ cực đã qua, sau này, khi cô gái bé nhỏ xinh đẹp đến thăm cậu, cậu có thể nói cho cô ấy yên tâm vì một khi đã ở phòng biệt giam thì chẳng còn gì đáng sợ nữa. Duy chỉ có một điều, theo tôi thì cậu đừng nói lại cho cô ấy biết việc xảy ra lúc nãy. Cô ấy sẽ sợ phát ốm lên mất.

– Ồ, không đâu! Tất nhiên phải thế! Tôi sẽ không nói cho cô ấy biết đâu. Nhưng tôi vẫn muốn cảm ơn người đã bảo vệ tôi. Dù cho đối với pháp luật, người ta có thế nào đi nữa thì họ cũng vẫn cứ là ân nhân cứu mạng đối với tôi.

– Này, vừa đúng lúc anh ta từ buồng ông Giám đốc trại ra đấy, để ông ấy còn tra hỏi tên Bộ Xương. Lát nữa tôi sẽ giải cả hai một lúc, Bộ Xương thì tống vào hầm tối còn Chọc Tiết thì về Hố Sư Tử. Vả lại anh chàng hình như rồi cũng được khen thưởng do những gì đã làm cho cậu. Đủ khỏe và quyết đoán để cai quản những tù nhân khác, chắc chắn anh ta sẽ thay Bộ Xương làm trưởng nhà.

Chọc Tiết đi qua một hành lang nhỏ dẫn từ cửa phòng ông Giám đốc nhà lao vào thẳng phòng Germain đang đợi ở đấy.

– Đợi tôi đây nhé! – Ông gác bảo Chọc Tiết. – Tôi xem ông Giám đốc định đoạt thế nào về thằng Bộ Xương, rồi tôi sẽ quay về dẫn anh đi. Chàng trai của chúng ta đã lại sức, cậu ấy muốn ngỏ lời cảm ơn anh, vì không có anh thì cậu ấy xong đời rồi.

Ông gác đi ra. Nét mặt Chọc Tiết rạng rỡ, y vui vẻ tiến lại gần:

– Mẹ kiếp! Tôi hài lòng ghê. Cứu được cậu, thích quá! – Và y đưa tay ra cho Germain.

Cảm thấy hơi ghê ghê, nên Germain bất giác hơi lùi lại, thay vì cầm lấy bàn tay Chọc Tiết chìa ra. Nhưng sực nhớ ra, dù sao thì mình cũng đã chịu ơn cứu mạng, cậu ta cũng có ý đồ muốn gỡ lại cái cử chỉ ngần ngại ban đầu.

Nhưng Chọc Tiết tinh ý nhận thấy ngay, y sa sầm nét mặt và đến lượt mình, y cũng lùi lại và buồn rầu, cay đắng, nói:

– À, đúng thôi, xin lỗi, thưa ngài!

– Không đâu ạ, chính tôi phải xin lỗi ông mới đúng. Tôi chẳng phải cũng là tù nhân như ông hay sao? Lẽ ra tôi phải nghĩ đến việc ông đã cứu tôi mới đúng. Ông đã cứu mạng tôi, ông hãy đưa tay cho tôi, tôi van ông, xin ông hãy đưa tay cho tôi!

– Cảm ơn! Lúc này thì chẳng cần nữa. Qua cử chỉ đầu tiên, đủ rõ. Nếu ngay từ đầu, cậu nắm tay tôi ngay, hẳn là tôi vui lòng biết mấy. Nhưng nghĩ lại cho kĩ, thì lúc này tôi cũng không biết nữa, không phải vì tôi cũng là tù nhân như cậu đâu. – Y buồn rầu, ngại ngần nói tiếp. – Vì rằng trước khi có mặt ở đây… tôi đã…

– Ông gác đã nói cho tôi biết hết, – Germain ngắt lời y – nhưng dù sao thì chí ít chẳng phải vì thế mà ông đã không cứu tôi.

– Tôi chỉ làm theo tiếng gọi của bổn phận và vì thích gì làm đó thôi! Vì tôi biết cậu là ai, cậu Germain ạ!

– Ông đã biết tôi từ trước à?

– Hơi biết một tí thôi, cháu ạ! Tôi sẽ trả lời thế nếu tôi là chú, bác của cậu, – Chọc Tiết nói tiếp với giọng nói vô tâm, thản nhiên quen thuộc – và nếu cậu cho việc tôi đến nhà ngục La Force này là một chuyện tình cờ thì, lầm to đấy, cậu ạ! Nếu tôi không biết cậu từ trước, thì tôi đã không vào tù.

Germain vô cùng sững sờ, ngắm Chọc Tiết rõ kĩ.

– Sao kia ạ? Chính là bởi đã biết tôi từ trước mà…

– Mà tôi có mặt ở đây… ở nhà ngục La Force này!

– Tôi rất muốn tin bác… nhưng…

– Nhưng cậu không tin tôi đâu!

– Tôi muốn nói là đối với tôi, tôi khó mà có thể hiểu được là tôi dính dáng thế nào đến việc bác phải ngồi tù như thế này.

– Dính dáng à? Tất cả chỉ vì cậu đấy!

– Khổ thân tôi chưa!

– Khổ thân nỗi gì! Trái lại, chính tôi chịu ơn cậu chuyện ấy. Và còn rất ơn nghĩa là đằng khác!

– Chịu ơn tôi? Bác ấy à? Bác lại chịu ơn tôi sao?

– Chịu ơn thực sự đấy! Cái ơn tạo cho tôi có điều kiện đi chơi một vòng ở nhà lao La Force!

Germain đưa tay lên trán:

– Không biết có phải chuyện lúc nãy làm cho đầu óc tôi mụ mẫm đi không, chứ thực ra tôi không tài nào hiểu nổi lời bác. Ông gác vừa mới bảo với tôi là bác đã can tội… tội… – Germain ấp úng.

– Ăn trộm chứ gì! Chính thế đấy! Thôi đi nào! Đúng, tôi ăn trộm, trèo tường, khoét vách, cạy cửa, lại ăn trộm vào ban đêm nữa kia… Đủ tất cả các thứ trên đời!

Chọc Tiết phá lên cười:

– Chẳng còn thiếu thứ gì! Đúng là “hết sảy”! Vận dụng đủ mưu ma chước quỷ, như thiên hạ vẫn nói!

Trước sự khinh bạc quá lộ liễu của Chọc Tiết, Germain xót xa, xúc động, không thể nhịn được nữa:

– Sao mà bác… bác vốn trung hậu như vậy… hào hiệp như vậy, bác lại có thể phát ngôn như thế? Bác có biết là bác sẽ phải hứng chịu những hình phạt ghê gớm thế nào không?

– Hai mươi năm chèo thuyền, đeo gông chứ gì! Rõ quá rồi… Là một thằng tù dày dạn, thế đấy! Vậy mà tôi lại coi chuyện đó là một trò đùa sao? Nhưng biết sao được? Một khi đã ở đây, đã hiểu. – Chọc Tiết cố ý lớn tiếng thở dài, ra cái điều ăn năn một cách ầm ĩ. – Tuy nhiên chính ngài đấy, ngài Germain ạ, chính ngài là người đã gây ra cho tôi điều bất hạnh ấy đấy.

– Bác phải giãi bày rõ ràng hơn nữa, tôi mới chịu. Bác muốn giễu cợt thế nào, tùy bác, lòng biết ơn của tôi đối với bác không vì thế mà giảm sút. – Germain buồn rầu mà nói.

– Này, cậu Germain, cậu tha lỗi, – Chọc Tiết lập tức nghiêm trở lại – cậu không thích tôi đùa cợt. Vậy thì thôi, tôi không nói nữa. Tôi cứ phải dàn hòa với cậu và còn có thể buộc cậu phải chìa tay ra cho tôi nữa kia!

– Tôi không nghi ngờ gì điều ấy, vì rằng dù cho tội trạng người ta buộc cho bác và lại cũng tự bác buộc cho mình có thế nào đi nữa, thì mọi điều ở bác cũng đều bộc lộ lòng dũng cảm, tính thẳng thắn cương trực. Tôi dám chắc rằng bác bị nghi oan, nhiều hiện tượng bề ngoài có thể bất lợi rất nhiều cho bác, tất cả là thế đó.

– Ồ, về cái chuyện đó thì cậu nhầm đấy, cậu Germain ạ. – Chọc Tiết nói rất nghiêm chỉnh và với một giọng thực thà khiến lần này Germain phải tin. – Chỗ đàn ông nói thật với nhau nhé. Thực chất tôi có một vị ân nhân, – Chọc Tiết lật mũ trùm ra – mà đối với tôi thì người đó cứ như là Chúa nhân lành với những linh mục chân tu ấy. Quả thực tôi đã ăn trộm giữa ban đêm, bằng cách đập ô kính, tôi bị bắt quả tang với đầy đủ tang vật trên người.

– Do túng thiếu… đói khát… mà bác bị dồn đến bước đường cùng ấy chăng?

– Do đói khát ấy à? Tôi có trên người một trăm hai mươi franc tiền riêng khi tôi bị người ta giữ – số tiền còn dư của tờ một nghìn franc, chưa kể vị ân nhân mà tôi đã giới thiệu với cậu, chưa biết chuyện tôi đang mắc ở đây thôi, chứ nếu biết, ắt người ấy chẳng bao giờ để tôi phải thiếu thốn thứ gì. Nhưng vì rằng đã nói với cậu về ân nhân của tôi, thì cậu phải tin rằng câu chuyện trở nên nghiêm túc, vì cậu thấy không, người ấy là người đáng để cho chúng ta phủ phục dưới chân. Vì thế này, trận mưa quả đấm giáng vào đầu vào mặt thằng Bộ Xương ấy mà, chính là thế võ riêng của người mà tôi đã bắt chước đây! Ý đồ ăn trộm cũng là do ông ấy mà nảy sinh. Tóm lại, nếu cậu hiện còn ở đây, thay vì đã bị Bộ Xương bóp chết, thì cũng là nhờ ơn người ấy.

– Thế cái vị ân nhân ấy?

– Cũng là ân nhân của cậu.

– Của cả tôi nữa sao?

– Đúng là ngài Rodolphe che chở cho cậu đấy. Khi tôi nói là ngài thì chính là Đức ông. Tôi phải xưng như thế mới đúng, vì ngài cũng là một ông hoàng, nhưng tôi vẫn quen gọi ngài là ông Rodolphe, và ngài cũng cho phép tôi xưng hô như vậy.

– Bác lầm đấy, – Germain mỗi lúc một thêm ngạc nhiên – tôi có quen biết ông hoàng nào đâu!

– Đúng, nhưng ngài lại biết cậu đấy! Cậu hẳn không nghi ngờ điều ấy đâu. Có thể như vậy, nhưng đó là cách riêng của Người! Biết có một người trung hậu đang gặp khó khăn, a lê hấp… Người đó được đỡ đần ngay, không thể ai thấy, không thể ai biết, cứ rối tinh rối mù lên, đố ai biết được tung tích vận may như trên trời rơi xuống chẳng khác nào tai họa giáng xuống đầu. Vì thế, cứ yên trí, trước sau rồi cũng có ngày cậu sẽ biết rõ thôi!

– Đúng là những lời bác nói làm tôi hết sức ngạc nhiên!

– Cậu sẽ còn biết nhiều điều đáng kinh ngạc hơn nữa kia! Lại nói về ân nhân của tôi, cách đây ít lâu, do Người cho là tôi đã giúp được Người một việc, nên Người đã tạo cho tôi một địa vị thật tuyệt vời. Chẳng cần phải nói cậu biết rõ hết nguồn cơn, vì như thế thì câu chuyện dài lắm. Cuối cùng thì Người điều tôi đến Marseille để xuống tàu sang Algérie nhận cái địa vị ấy. Tôi rời Paris vui như mở cờ trong bụng. Thế nhưng chẳng mấy chốc đã khác. Tôi giả dụ nhé: cứ coi như là tôi khởi hành vào một ngày nắng đẹp, phải không? Vậy mà chỉ mới sáng hôm sau, trời đã đầy mây, hôm sau nữa trời xám xịt và cứ như thế, càng đi xa thì càng u ám, đến cuối cùng thì tối đen như mực. Cậu có hiểu không?

– Tuyệt đối chẳng hiểu gì cả!

– Vậy thì! Này, thế cậu có nuôi chó không?

– Bác hỏi mới kỳ chứ!

– Cậu đã nuôi con chó nào rất mến cậu và nó lạc nhà không?

– Không!

– Như thế thì tôi chỉ nói nôm na với cậu là xa ngài ấy làm tôi lo lắng, mụ mẫm và sợ sệt như chó lạc chủ. Thật là xuẩn đấy, chó tuy ngu, nhưng đâu phải vì thế mà không biết quấn quýt chủ, nhớ miếng ngon cũng như nhớ đòn. Vậy mà ngài Rodolphe đối với tôi còn cho tôi nhiều hơn cả những miếng ngon nữa kia, vì cậu thấy không, đối với tôi thì ngài là tất cả. Từ một thằng vô lại hung dữ, tàn nhẫn, cục cằn, hay phá bĩnh, ngài đã biến tôi thành người tử tế mà chỉ cần nói với tôi có hai từ, nhưng hai từ ấy, cậu thấy không, cứ như là thần chú vậy!

– Thế những từ ấy thế nào? Người đã nói với bác những gì?

– Người đã nói với tôi là tôi vẫn giữ được thiện tâm và danh dự, dù rằng tôi từng bị đi đày. Không phải vì trộm cắp, đúng thế! Ôi, trộm cắp thì chẳng bao giờ, nhưng mà vì điều còn tệ hơn nhiều, có thể thế, vì tôi đã giết người. Đúng vậy, – Chọc Tiết rầu rĩ nói – giết người trong một cơn nóng giận. Bởi vì trước đây được nuôi dưỡng như một con thú hoang, hay đúng hơn, như một thằng ăn mày không cha, không mẹ, bị vứt bỏ ở hè phố Paris, trẻ không tha, già không thương, chẳng biết cái gì hay, cái gì dở, đâu là mạnh, đâu là yếu. Đôi lúc hăng tiết, mắt chỉ thấy có máu, trong tay mà sẵn dao là đâm, là chém. Tôi như một con sói thực sự, chứ gì? Chẳng phải ưu tư, nghĩ ngợi gì về chuyện ấy. Phải sống trong bùn, ừ thì sống trong bùn ngang nhiên vậy, không ý thức được mình ngoài việc mình đang sống trong đó. Nhưng khi ngài Rodolphe nói với tôi, vì rằng mặc dù bị mọi người khinh rẻ và bị cùng túng, thay vì trộm cắp như những kẻ khác, tôi đã muốn lao động kiếm sống hơn, chừng nào còn lao động được và làm được những gì có thể làm. Điều đó chứng tỏ tôi còn giữ được thiện tâm và danh dự. Trời đất ơi, cậu thấy không? Hai từ ấy làm cho tôi thấy như có ai túm gáy nhấc tôi lên cao tít tầng mây, tách khỏi đám bất lương mà tôi đang ngập ngụa trong đó, chỉ cho tôi biết là tôi đang sống giữa bọn rượu chè, trụy lạc thế nào. Đúng theo lẽ, lúc bấy giờ tôi phải nói: “Xin đủ! Tôi đã có đủ can đảm, đủ rồi đấy!” Thế rồi tôi thấy mình hồi hộp hơn là giận dữ và tôi tự thề là lúc nào cũng phải giữ cho được thứ mà ngài Rodolphe đã nói. Cậu thấy không, cậu Germain, nói với tôi một cách hồn hậu rằng tôi không đến nỗi quá tồi tệ như tôi tưởng, ngài Rodolphe đã khích lệ tôi và nhờ ngài, tôi đã tốt hơn trước đây nhiều.

Nghe thứ ngôn ngữ như thế, Germain càng nghe lại càng không hiểu là liệu Chọc Tiết có ăn trộm như đã tự buộc tội bản thân hay không.