Gió se

Gió se

hông thể chờ hơn, Thành băng bộ qua cánh đồng làng. Lũ cò rúc trong lúa hốt hoảng bay lên rồi liệng quanh nuối tiếc. Chúng tiếc nuối vì lúa qua thì con gái, nòng nọc đứt đuôi nhảy lên bờ mơ việc đổi đời. Những cú nhảy ngây thơ thường hấp dẫn kẻ săn mồi. Còn người làm ruộng thì hơi bị phiền. Cò đẳm bừa, đẳm phứa lên lúa, thấy ghét. Đấy là hồi Thành còn làm ruộng, còn sục chân trong bùn, theo mẹ nhổ cỏ. Thành không thích lũ cò, mặc dù chúng có dáng thư sinh trắng trẻo. Thành nhớ cả mùi bùn, mùi cỏ. Tết này về khi chán hãy ra thành phố. Với lại ở phố, bụi và ồn. Ồn ào trong mưu sinh quá... Kẻ danh, người lợi ma mảnh và tinh vi.

Phía bìa làng, thấp thoáng hoa sầu đông tim tím. Thành chợt nhớ màu tím hoa xương rồng bên những bờ rào ngày xưa...

Tháng Chạp, gió lướt nhẹ trên sông. Mặt sông gợn sóng. Thành thức dậy trời còn đẫm sương. Sương ngái ngủ là đà trong bờ tre, chòm cỏ. Sương tràn vô mui thuyền, se lạnh. Mẹ trên bờ cát, loay hoay bên bếp lửa. Mùi cá kho lá gừng thơm phức. Bờ cát màu ngà ngà, ngổn ngang dấu chân bò và chân lũ trẻ. Cảnh ấy cứ lặp lại ở mỗi đoạn sông. Thành theo mẹ đi chài lúc lên ba, suốt ngày ngồi trong mui chơi vỏ ốc. Cha quăng chài, thả lưới, mẹ gõ vào mạn thuyền. Tiếng gõ đều, vang vang thành thứ âm thanh kỳ lạ. Thỉnh thoảng cha rút mái chèo đập mạnh trên mặt nước. Nước tung tóe bắn cả lên thuyền. Nghe hoài thành quen, Thành trôi vào giấc ngủ bằng điệu ru sông nước này.

Tháng Chạp, những bãi mía ven sông xao xác gió. Tiễn mùa đông năm cũ, cờ mía màu trắng bạc lơ phơ. Gió mang theo mùi nước chè hai, có cả mùi hoa cau, mùi lúa, trộn lẫn mùi bùn đất ẩm sau những ngày mưa dài.

Bảy tuổi cha cho Thành lên bờ ở với ông bà nội, kiếm cái chữ. Nội dắt Thành tới lớp cũng trong một ngày tháng chạp. Tháng Chạp, đường làng hơi khô, những vết bùn cong lại, nham nhở chân người. Ông giáo già có đôi guốc mộc và cái mục kỉnh xệ xuống sống mũi. Ông nhìn chằm chằm như muốn nuốt chửng. Nội nói: “Tôi gửi thầy thằng cháu, nhờ thầy cho nó cái chữ...” Ông thầy, gỡ mục kỉnh ra, cúi xuống:

- Ngó mặt cũng sáng, chắc là học được, nhưng có nghịch lắm không?

Nội nói: “Cũng có”. Ông giáo chỉ vào đống xơ mít góc hè: “thuốc” kia. Đây là “thuốc” ông giáo biểu đám học trò lượm về từ chợ. Bài thuốc coi vậy mà hiệu nghiệm. Nó trị dứt bịnh thọc lét, búng tai, bôi mực. Không đứa nào dám ho he. Thành học nửa năm thì biết đọc, biết đồ. Tháng Chạp năm sau đã thông được vần ngược, vần xuôi. Cha Thành mừng quá, bán mớ cá mua cho Thành áo mới. Hoa xương

rồng chút xíu lẫn vào với bao thứ gai góc bên rào, vậy mà bọn trẻ phát hiện ra sớm nhất. Hoa xương rồng báo hiệu mùa đông đã hết. Và cũng đồng nghĩa với việc được ăn những cái bánh nổ, bánh in. Những cái bánh mẹ ngồi cả buổi lượm thóc rồi bỏ vào khuôn, trộn đường đóng huỳnh huỵch. Những cái bánh thuẫn hình hột xoài trơn lu, trọc lóc. Mẹ giận hờn quăng ra: “Đó ăn đi, đứng trù ẻo hoài”. Rồi mẹ đốt thêm vào bếp cây nhang, van vái cho những cái bánh sau đừng láng o tịt lít. Bọn trẻ ngược lại. Chúng xớ rớ đâu đó chực chờ cơ hội là nhào vô kiếm chác. Kiếm chác đâu riêng gì lũ trẻ. Người lớn kiếm chát còn độc địa hơn! Mẹ vùng vằng nói tại cái vía mày nặng quá, sang năm chắc làm ăn chẳng ra gì. Gì thì gì lũ trẻ cũng chẳng sao. Miễn bây giờ được ăn bánh, và được mặc áo mới. Được hít thở gió se từ cánh đồng làng. Những sợi gió thổi vào bếp hừng niềm vui con trẻ và cháy lên âu lo người lớn. Nhưng lo thế nào Tết vẫn đến. Gác lại mớ nợ nần năm cũ, mẹ bưng mủng đi chợ. Mua ít củ kiệu, củ gừng, mấy lon gạo nếp. Mẹ chung thịt heo với người hàng xóm. Con heo đen mõm dài, thường ngày xổng chuồng ủi trốc vồng lang đầu ngõ. Con heo như trái bí đèo. Mỗi người một xâu thịt cỏn con treo lơ lửng trên dàn, nước còn nhỏ tong tong xuống bếp. Mẹ nói với cha: “Ra sau vườn cắt cho tôi tàu lá chuối.” Tàu lá mẹ trải ra nong gói bánh. Những cái bánh thon dài buộc

bằng lạt tre thật chặt, chặt như mối tình của mẹ và cha. Cha đi đâu về kẹp trong nách áo một chai rượu trắng. Tay kia cầm gói gì đó so se. Cha nói: “Mua cho mẹ mày cái này”. Mẹ ngạc nhiên cầm lấy mở ra. Một niềm vui lướt qua trên khuôn mặt âu lo. “Trời, chi mà phí quá, bày đặt guốc dép làm gì, để tiền đong thêm vài lon gạo, ông này thiệt tình”. Nói vậy nhưng hạnh phúc lấp lánh trong mắt mẹ và mẹ cũng thấy hình như Tết đã về đâu đây.

Thời gian cứ trôi đi. Tết rồi lại Tết. Thành lớn lên không theo nghiệp của cha, cũng chẳng nghề của mẹ. Có ít chữ trong đầu (đọc thông viết thạo). Thành theo bạn đi buôn. Người ta nói “có phước làm quan có gan làm giàu”. Thành có gan. Chẳng mấy chốc đã là ông chủ hiệu. Thành là người phố thị. Phố thị, Tết rộn ràng phía ngoài cửa hiệu còn trong nhà thì tỉnh queo. Vợ Thành không phải bưng mủng đi chợ. Không cắt lá chuôi, không chung thịt heo.

Sáng nay, vợ Thành mở két rồi nghiến lên: “Thôi chết rồi, hết rồi”.

- Có việc gì vậy em? - Thành ngạc nhiên hỏi.

- Năm cục tiền tôi để trong này ai lấy đi một cục?

- Coi lại chớ, mấy đứa nhỏ chưa đứa nào về, ai vô đây lấy? Kẻ trộm thì không thể...?

- Tất nhiên đây không phải người ngoài. - Vợ Thành đưa mắt về phía chồng.

Mặt Thành đỏ lên. Bấy lâu sống với người đàn bà lúc nào cũng tiền và tiền, còn mấy ngày nữa, hết năm mà không qua được. Thành ngán ngẩm. Hay con mụ đưa nhầm cho người ta. Tháng Chạp lu bu, thức đêm đoảng người. Đàn bà mất tiền như hổ mất con. Con mụ lồng lên, như ai bóp hầu, bóp họng. Thôi kệ, Thành lên xe. Ở quê yên lành thật. Mặt quê phẳng phiu, không nhăn nhúm. Không cau có hằn học. Quê không tất bật vội vàng. Tiền bạc thì ai chả quý nhưng lấy nó làm cứu cánh cho đời thì buồn biết mấy!

Thời gian làm đổi thay tất cả. Vẫn cánh đồng làng ngày xưa nhưng dáng mẹ không còn nữa. Cả ông giáo già và những miếng gai mít nhọn hoắt đâm nát da đầu gối chỉ còn lại trong ký ức. Thành ra nghĩa địa, đốt nhang cho mẹ, cho thầy. Gió đồng se thổi, cờ mía và lò đường cũng biến đi đâu. Đám học trò lớp vở lòng ngày ấy, giờ lên lão, lên ông. Thành tìm lại chút gió Tết ngày xưa, một chút thôi nhưng gió chỉ miên man thổi qua miền ký ức... Bỗng máy điện thoại reo.

- Alô, anh đó hả, em tìm ra gói bạc rồi nghe, trong đầu tủ đi-văng, quên tưởng để trong két. Bao giờ về?

- Không về gì cả, tôi ở đây...

- A! Anh nói sao? Hay là đang ôm con nhà quê nào đó hả? Đang đốt tiền của tôi đấy hả?

- Tôi đang ở nghĩa địa, không có con nhà quê chỉ có ma quê. Ma quê hiền hơn ma chợ. Người gì mà... Tút tút.

Trời buông gió, Thành nghe se thắt trong lòng.

Minh Long, tháng chạp Đinh Hợi 2007

Đánh máy: casau
Nguồn: casau - VNthuquan.net - Thư viện Online
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 11 tháng 7 năm 2016