Chương 12

THÔNG đưa tôi đi bằng một chiếc xe jeep cũ, đầy bụi. Những buổi đi học, mỗi lần gặp một xe nhà binh, tôi vẫn thường khó chịu vì cách lái xe bạt mạng của họ, nhưng lần này, khi chính mình ngồi trên một chiếc xe jeep nhà binh, phóng như điên trong thành phố, thì tôi lại không còn một ngạc nhiên nào hết. Toản nguy lắm. Chắc anh ấy trông tin chị từng phút. Thông nói thế và lái xe về mạn Phú Nhuận, rồi ra thẳng ngoại ô.

Toản nguy lắm. Toản đang trông tôi từng phút. Thì ra vậy ư. Nhưng tôi làm gì mà quan trọng quá vậy. Nếu Toản muốn, đời này chán gì các cô đẹp đẽ hơn theo Toản, dễ dãi với Toản. Còn tôi. Tôi có đẹp đẽ gì cho cam. Tôi biết mình lắm, và đã từng thấy rõ mình chỉ là một đứa con gái khô khan, rụt rè kia mà. Dù sao tôi cũng không thể tin nổi vì tôi mà Toản đi lính, vì tôi mà Toản chết.

Xe chạy tít ra ngoại ô. Những mặt nhà, những sân cỏ mênh mông lùi lại bên cửa xe. Rồi tiếng Thông nói:

- Đến rồi đấy, chị ạ.

Xe dừng lại trước cổng bệnh viện. Một chiếc cổng vòng tròn mở vào một khu nhà rộng lớn. Một cây sắt sơn đỏ hạ xuống chặn đường. Bệnh viện Cộng Hòa đó. Tôi không ngờ được, Trước cửa bệnh viện, hàng chục người đàn bà, già có, trẻ có, đang tay xách nách mang ngồi đứng la liệt để chờ đợi. Thông dẫn tôi theo đoàn người viếng thăm ùa vào cổng bệnh viện. Qua khỏi cây sắt chắn cửa, tôi như người lạc vào một thế giới xa lạ, hoàn toàn không còn chút gì dính dáng đến đời sống mà tôi vẫn thường sống. Những dẫy nhà nằm nối tiếp nhau. Người viếng thăm, và người được thăm viếng sinh hoạt ầm ĩ, ồn ào khác hẳn không khí bệnh viện mà tôi vẫn tưởng tượng.

Thấy tôi ngơ ngác quá, Thông cứ chốc chốc lại phải lên tiếng:

- Đi phía này chị, đi phía này chị.

Thấy tôi im lặng ngơ ngác, Thông cười:

- Chắc chị chưa vào đây bao giờ. Đây là trại hè của bọn tôi đấy. Chị đừng ngạc nhiên nhé, trong này có nhiều cảnh ghê lắm. Đây chị. Ngả này chị. Dẫy A. Dẫy B. Đây, dẫy C đây rồi!

Thông đưa tôi rẽ theo một lối đi nhỏ dẫn đến một dẫy nhà thấp đang buồn bực dưới nắng. Tôi thấy trước hành lang dẫy nhà có nhiều thương bệnh binh đang đứng đợi. Đây có lẽ là những người đã khá. Họ ăn mặc giống nhau, ai nấy đều một bộ đồng phục bằng vải thô trắng của bệnh viện. Người nào cũng xanh xao, gầy yếu đến độ tôi không còn nhận ra tuổi trẻ nơi họ. Một người cụt chân đang vịn vai bạn. Một người bưng đầu bằng băng trắng dầy cộm. Một người khác, có vẻ khỏe hơn hết, đứng dựa lưng vào tường, một cánh tay áo rũ xuống. Chúng ta không nên chăm chú nhìn ngó người tàn tật. Bài học luân lý vỡ lòng đã dạy tôi điều ấy và tôi vẫn còn nhớ, nhưng sao tôi vẫn không thể không nhìn, không nghe. Chúng tôi đi qua dẫy hành lang. Một bà mẹ già cùng đi với chúng tôi vào bước lại phía chàng thanh niên cụt tay.

Tôi nghe thấy tiếng kêu:

- Má.

Tiếng bà mẹ già òa lên khóc. Rồi người con trai cằn nhằn:

- Cái gì mà khóc hoài vậy chớ.

Tiếng cằn nhằn có vẻ gay gắt, nhưng nói xong mấy tiếng cộc cằn ấy, khuôn mặt chàng thanh niên như dại đi và tôi tưởng như nhìn thấy rõ ở đuôi mắt anh có long lanh ngấn lệ.

Bà già nghe con gắt, quay mặt đi, giơ tay áo lên chùi nước mắt:

- Đã nói là con sắp về rồi mà. Nuôi chi mà nuôi hoài vậy chớ.

Bà mẹ già không nói thêm một câu nào nữa. Thông bảo tôi:

- Chị yên tâm. Đây chưa phải là khu rùng rợn đâu. Những người ấy đều sắp được về cả rồi đấy. Đó chỉ là những người bị thương nhẹ.

Chúng tôi tiếp tục đi về phía cuối dãy hành lang. Một người trai trẻ khác ngồi trên xe lăn, hai chân và cánh tay phải đều bị cụt ngắn, chỉ còn một cánh tay trái duy nhất đang lăn lăn trên cái tay lái tròn một cách vui thích.

Thông cười:

- Đó chị. Đời chúng tôi là thế. Thôi chị đừng bận tâm nữa. Mình sắp gặp lại Toản rồi đấy.

Tôi theo Thông vào một trong những gian phòng dài của dẫy nhà. Những chiếc giường sắt nhỏ kê sát nhau, chỉ cách vừa lối cho một người lách qua, không còn một giường nào bỏ trống. Những thân nhân vào phòng cũng đông lắm, tiếng cười, tiếng khóc, tiếng thăm hỏi, tiếng lách cách của chai lọ lẫn lộn thành một âm thanh thật kỳ dị. Một vài thương binh trên giường bệnh chưa có người đến thăm, nhìn chúng tôi, vẻ hời hợt.

- Giường số 7. Đây rồi. Số 7 đây chị.

Thông đưa tôi đến dừng ở một chiếc giường sắt cuối phòng. Trên giường, một người đang trùm chăn kín mít. Toản đó ư. Toản đang nghĩ gì dưới tấm chăn trùm kín kia, Toản có biết tôi đã đến đây rồi chăng. Toản đang chờ tôi nói gì với chàng nhỉ. Tôi đứng bên Thông, bên giường Toản, mà lặng người, không biết mình sẽ phải làm gì, nói gì. Dưới tấm mền trắng, dường như có một bàn tay đang đụng đậy. Bàn tay của Toản. Chính bàn tay ấy đã ám ảnh tôi bao lâu nay. Bình thường, cứ chợt nhớ đến bàn tay của Toản là tôi lại không khỏi rùng mình, lạ lùng, ghê sợ. Vậy mà lúc này, trông thấy bàn tay dưới lần vải, tôi bỗng không còn vẻ ghê sợ gì nữa, mà trái lại, còn bỗng nhận ra từ đó vẻ thân mật đặc biệt với đời sống tôi. Bao nhiêu ghét bỏ, ghê tởm của tôi với Toản đều đã tiêu tan hết. Có lẽ chị Hiền nói đúng. Chính vì tôi mà Toản ra nông nỗi này chăng. Tôi muốn cúi xuống. Muốn kêu tên Toản. Muốn nhẹ nhàng kéo tấm mền lên, muốn khóc, muốn nhiều nữa. Nhưng tôi không thể làm gì hết, vì chân tay tôi như cứng nhắc, bất động. Thông vẫn đứng yên lặng bên tôi. Mắt Thông nhìn không chớp. Đôi mắt Thông sửng sốt, ngơ ngác. Vẻ lạ lùng của Thông làm tôi bật được ra một tiếng kêu nhỏ gì đó, rồi tôi lùi lại. Thông tiếp tục nhìn chiếc giường nhỏ một lát, rồi bằng một vẻ thật chậm chạp, hắn đưa tay kéo nhẹ tấm mền phủ đầu ra. Toản đó ư. Một khuôn mặt quấn băng kín, mê man. Tôi cúi xuống, gọi khẽ:

- Anh Toản.

Nhưng Thông đã bỏ tấm mền xuống, ngăn tôi lại, rồi chậm chạp nói:

- Hỏng rồi chị ạ. Không phải Toản.

Từ phía sau lưng Thông, một người đang nằm ngóc đầu dậy, nhìn chúng tôi:

- Anh chị kiếm Toản à. Chuẩn úy Toản mất rồi, ông ấy mất từ bữa kia. Đám ma đã đưa đi hồi sáng.

Mắt tôi hoa lên. Gian phòng bỗng như tối xầm lại. Thế là Toản đã chết. Thôi rồi. Không bao giờ tôi còn có thể nói gì với Toản nữa. Không bao giờ tôi còn có thể nhìn lại thấy Toản nữa. Dù để mà thương yêu hay để mà thù ghét. Đời sống vô lý đến thế này ư? Toản dạy học, Toản sàm sỡ. Toản biệt động quân. Rồi Toản về nằm đây và chết. Thế là hết.

Tiếng Thông vang lên trao đổi với người nằm cạnh giường Toản mấy câu, rồi thôi:

- Tội nghiệp, chuẩn úy Toản…

Người đàn ông nói gì đó với Thông nhưng tôi chỉ nghe được có thế. Tội nghiệp Toản. Đám ma đã cử hành. Thế là hết. Toản đã đi. Đã yên. Không bao giờ Toản quấy rầy tôi được nữa. Còn tôi, cũng chẳng bao giờ còn có thể được Toản quấy rầy nữa. Những chuyện xẩy ra về Toản và hình bóng chàng lãng đãng trong ký ức, lúc này, đối với tôi bỗng trở thành những kỷ niệm vừa buồn bã, vừa chua xót, quí báu.

- Thôi, phần anh ấy đã xong. Như vậy mà tốt. Số mệnh…

- Chắc chuẩn úy được đưa về nghĩa trang Hạnh thông Tây, phải không anh.

Người thương binh đã nằm xuống lại:

- Thì chả đó còn ở đâu nữa.

Từ phía cửa, một người đàn bà hốt hoảng đi vào, chị tiến tới chỗ tôi đang đứng, ngơ ngác một lát, rồi đột ngột giơ hai tay đẩy tôi sang một bên, rơi mình xuống giường ôm người đàn ông khóc nức nở.

Thông đỡ cho tôi khỏi loạng choạng và chúng tôi đi qua giường người bệnh vừa báo tin Toản mất. Chào. Rồi lặng lẽ trở ra. Phía bãi cỏ trống ở sân trước, các ngọn cỏ bỗng rạp mình, tiếng động cơ vang lên phần phật, rồi một chiếc trực thăng hạ xuống. Tiếng người kêu, tiếng xe hồng thập tự chạy. Những chiếc cáng nhỏ được khiêng ra và người ta đặt những thương binh từ trên trực thăng vào, mang đi. Công việc diễn ra thật thành thạo, dửng dưng, không một xúc động. Chúng tôi đã ra đến hành lang. Thông nói âm thầm:

- Đó chị xem. Mỗi ngày đều thế. Ngày nào cũng bị thương, cũng chết.

Ngày nào cũng bị thương, cũng chết. À, thì ra chiến tranh là thế. Lâu nay, quá mải mê với công việc riêng tư, tôi đã không nhìn thấy chiến tranh. Chiến tranh đã đến sát bên tôi từ bao giờ mà tôi không hề biết. Chúng tôi tiếp tục đi. Tiếp tục nhìn thấy những cánh tay cụt, những đôi mắt mù, những tàn phá, đổ vỡ. Một người lăn chiếc xe từ đầu tới cuối dãy hành lang. Một người đang lọc cọc tập đi với chiếc nạng, vừa đi vừa cười: « Đông quá há. Càng đông càng vui ». Và anh ta cười lớn. Tiếng cười của người cụt chân làm tôi lạnh xương sống. Thì ra chết chóc, tàn tật ở đây đã trở thành quen quá đi rồi.

Trời đã xế chiều. Chúng tôi ra khỏi khu hành lang. Trên trời, mấy chiếc trực thăng khác vẫn lượn vòng có lẽ chờ đáp xuống. Thế là tôi đã không kịp nói gì với Toản. Nhưng nếu tôi kịp nói, liệu tôi sẽ nói được gì nhỉ. Chắc tôi cũng không đủ sức để nói gì đâu.

Chúng tôi lặng lẽ đi theo một con đường êm ả ra phía ngoài. Đi được một lát, bỗng có tiếng kèn trống từ xa vẳng lại. Thông chỉ tay về phía ấy, bảo tôi:

- Phía ấy là nhà xác đấy chị. Đám ma cử hành ở đấy và ra bằng cửa sau.

Thấy tôi không nói gì, Thông cũng trở lại vẻ lặng lẽ và chúng tôi cứ tiếp tục đi. Đi và tôi bỗng ngạc nhiên khi thấy mình đi bên cạnh Thông. Bên cạnh một anh biệt động quân có ghi danh trên ngực. Biệt động quân. Cái tên đó bỗng thân thuộc dần như cuộc chiến tranh đang dần quen trong tôi.

Tiếng kèn đám ma đâu đó, bỗng lùng bùng trong đầu tôi, theo nhịp những bước chân đi. Tôi đang ở đâu đây. Tôi đang đi ở đâu đây. Tôi phải làm gì đây. Tôi đang nghĩ gì và tôi sẽ làm gì. Chiều rồi. Tôi có yêu Toản không. Tôi có yêu ông Hòa không. Có yêu Bằng không. Tôi phải đi đâu bây giờ. Đi đến nhà Bằng, đi đến nhà ông Hòa, hay đi thăm mộ Toản, hay về nhà khóc với chị Hiền, với bé Măng Cụt. Không biết bao nhiêu câu hỏi kỳ cục cứ lùng bùng trong đầu tôi cùng với tiếng kèn trống, tiếng động cơ trực thăng và cả tiếng đạn nổ đâu đó.

Tôi phải đi đâu đây. Tôi vẫn đi. Đi từng bước rõ ràng. Nhưng không trả lời nổi.