Phần Năm - Hồi Kết -

Thật không thể tin nổi. Tiến sĩ Twist đã tìm được lối ra khỏi mê cung. Tôi đã hoài nghi, vì giải pháp của ông ta là lời giải thích hợp lí và hiển nhiên cho một câu đố mà tác giả - trong trường hợp này chính là tôi - đã biết kết cục ngay từ đầu. Ông ta không chỉ giải thích được vụ sát hại Bob Farr và Arthur White một cách đầy thuyết phục, mà còn làm sáng tỏ thái độ kì lạ xuyên suốt câu chuyện của Henry.

Chỉ có hai khả năng: một là tiến sĩ Twist thực sự phi thường, bằng không, trong tiềm thức, ngay từ đầu tôi đã biết toàn bộ câu chuyện. Bình thường, hiệu suất của tôi chưa đến ba trang một ngày, vì tôi thỉnh thoảng phải dừng lại để suy xét cho mạch lạc, cũng như tham khảo từ nhiều nguồn khác nhau. Vậy mà chỉ cần mười buổi tối để viết câu chuyện này, và tôi mới dùng một nguồn tham khảo duy nhất là cuốn sách về Houdini. Thật không thể tin nổi!

Nhưng tại sao tiến sĩ Twist lại để James Steven biến mất ở đoạn cuối? Tình tiết đó chẳng có ý nghĩa gì với câu chuyện này cả, mà thực chất lại khá nực cười.

Nghĩ lại, có gì đấy kì lạ trong bức thư kèm theo của ông ta. Xem nào, ở chỗ nào nhỉ. Đây rồi! “… câu chuyện của ông chỉ chừa lại một đáp án duy nhất… tôi phải thú nhận rằng tôi có viện tới vài sự trợ giúp… Chúng ta sẽ bàn bạc mọi chuyện…” Tất cả những điều đó là sao?

Sao lại phải mất thời gian suy đoán khi vấn đề có thể được giải quyết bằng một cú điện thoại nhỉ?

Tôi đã định quay số gọi cho Twist rồi lại đổi ý. Hãy để mọi thứ trì hoãn một vài ngày. Nếu tôi gọi ngay sau khi đọc được giải pháp của ông ta thì chỉ có tác dụng thuyết phục ông ta càng tin vào năng lực bản thân, và tôi thì không có tâm trạng để chịu đựng chiến thắng của ông ta từ đầu dây bên kia, dù ông có giả lả khiêm tốn hay không. Tôi phải thú nhận là việc Twist giải quyết câu đố một cách dễ dàng và nhanh gọn như vậy đã chọc tức tôi ở một mức độ nào đó. Dù sao tôi cũng là John Carter, nhà văn trinh thám hàng đầu và tôi đã đánh cược rằng ông ta sẽ không bao giờ tìm ra đáp án.

Đã gần trưa và Jimmy vẫn chưa trở lại. Chúng tôi đã dự định đến ăn ở quán Bạch Mã, nhưng thú thực tôi không thấy đói, và cả Jimmy cũng vậy, xét theo sự vắng mặt của gã. Vì ngày hôm đó vẫn chưa bước chân ra khỏi cửa nên ra ngoài đi dạo hít thở không khí hẳn sẽ tốt cho tôi.

Nhà tôi nằm ở một khu riêng biệt tuyệt vời nơi làng quê bình yên và tĩnh lặng, cách ngôi làng gần nhất ít ra một dặm, đây là chốn lí tuởng để suy ngẫm và tìm cảm hứng.

Chìm sâu trong suy tưởng, tôi tản bộ dọc theo những nẻo đường quanh co vắt ngang qua thảm xanh trải dài đang nhẹ nhàng cuộn lên. Thoạt đầu, một vài ý tưởng lộn xộn gợn lên trong óc nhưng rồi dần lắng xuống, tâm trí tôi trở nên điềm đạm và bình yên. Tôi thấy thoải mái với tâm trí vô sự. Một ngọn gió tươi mát và một tia nắng hoan hỉ vuốt ve gò má. Phải, tôi thấy rất dễ chịu, đến nỗi quên cả thời gian. Về đến nhà thì đã quá 2 giờ.

Vào đến phòng làm việc, tôi thấy Jimmy ngồi rịt nơi bàn giấy. Thấy tôi, gã hơi giật mình và đứng lên. Tay gã vẫn đang cầm chặt tập giấy tiến sĩ Twist gửi.

“Anh đang đọc cái đó à?” tôi gay gắt hỏi.

“Đọc?” gã lắp bắp. Gã liếc nhìn tập giấy rồi vội bỏ chúng xuống bàn. “Không, tôi đang đợi anh. Tôi chỉ vừa vô thức nhặt tập giấy lên. Tôi vẫn chưa đọc đâu.”

“Hi vọng không làm anh khó chịu vì đã bắt anh phải đợi lâu như vậy. Tôi ra ngoài đi dạo và quên bẵng cả thời gian.”

Jimmy biến mất vào ngày hôm sau, hôm sau đó, và cả hôm sau nữa. Lo lắng vì sự im hơi lặng tiếng bất thường này, tôi gọi đến căn hộ của gã. Không có hồi đáp. Tôi gọi cho người coi nhà.

“Chúc bà một ngày đẹp trời, bà vui lòng cho tôi nói chuyện với ông Jimmy Lessing được không?”

“Ông Lessing không còn ở đây nữa,” một giọng chua loét trả lời.

“Ý bà là sao ạ, không còn ở đó nữa?”

“Ông ta không ở đây, ông ta rời đi được hai hôm rồi.”

“Rời đi? Nhưng đi đâu mới được chứ?”

“Tôi không biết. Ông ta không để lại địa chỉ. Tất cả những gì tôi biết là ông ta không còn ở trong nước nữa. Ông ta có nói sẽ sang Mỹ, tôi chỉ nói được đến thế thôi.”

Tôi ngắt máy. Máu nóng xộc lên đầu. Jimmy đột ngột ra nước ngoài mà không nói một lời. Thế nghĩa là sao?

Tiếng điện thoại cắt ngang dòng suy nghĩ của tôi.

“Tôi nghe,” tôi gầm gừ.

“Ronald?”

“A, tiến sĩ Twist. Rất vui được gặp ông. Tôi nhận đuợc thư của ông rồi, cho phép tôi bày tỏ lời chúc mừng từ tận đáy lòng. Tôi chưa bao giờ nghĩ ông có thể…”

Alan Twist đột ngột ngắt lời, một hành vi cực kì hiếm gặp ở ông ta.

“Chiều muộn ông có thể đến gặp tôi không?”

“Đợi chút, để tôi xem đã. Được, tôi rảnh. Tôi sẽ đến lúc 5 giờ, có tiện cho ông không?”

“Tất nhiên là được… Ai thế? Vâng, mời bác sĩ vào. Tôi phải gác máy đây Ronald, bác sĩ của tôi vừa tới, gặp ông sau nhé.”

“Bỏ thuốc hoàn toàn,” Twist giận sôi lên. “Tôi hỏi ông! Có vẻ như tôi phải chăm lo cho quả tim của mình. Cứ làm như thỉnh thoảng một hơi thuốc có thể gây ra tai họa vậy. Chỉ là tôi cần thuốc để suy nghĩ, ông có biết ông ta dám nói cái gì với tôi không, cái lão chuyên đưa tin xấu ấy? Rằng tôi nên cảm thấy mình may mắn khi thỉnh thoảng vẫn được uống whisky. Đương nhiên là một tí xíu thôi. Quỷ tha ma bắt cái tài năng của tôi đi.”

Nói đoạn ông ta chộp lấy một cái tẩu gỗ, nhồi thuốc đầy tới miệng và châm lửa. Sau đó ông ta ngả lưng xuống chiếc ghế bành nhồi đệm và lặng ngắm đại dương ở đằng xa qua cửa hông phòng khách. Bỗng một cơn gió mạnh thổi qua khiến cửa sổ rung lên bần bật và những con sóng trở nên kích động.

“Thời tiết đúng là thất thường!” Twist nhận xét, bình tĩnh hơn, kéo chiếc áo gi lê thanh lịch của mình vào sát người. “Một chút whisky sẽ tốt cho cả hai ta, ông nghĩ sao?”

Ông bật dậy, dáng đứng gầy gò thẳng tắp. Ngoài làm vườn, rõ ràng ông ta còn tích cực luyện tập mỗi ngày. Ông đi tới tủ rượu để lấy whisky.

Tất cả gần như hoàn hảo, nhưng tôi không để điều đó làm mình sao lãng và bắt đầu tấn công.

“Tiến sĩ Tvvỉst, tại sao ông lại để James Steven biến mất vào cuối truyện? Tôi thấy không cần thiết chút nào.”

Từ đằng sau chiếc kính kẹp mũi, đôi mắt Twist nhìn tôi dò xét.

“Tôi không biết ông còn nhớ cuộc trò chuyện lần trước của chúng ta không?” Ông ta nói, lơ đãng vuốt tóc. “Tôi đã đề nghị ông viết một câu chuyện trinh thám mà không phải lo về cách giải quyết.”

“Đó chính xác là những gì tôi đã làm.”

Ông ta lắc đầu quầy quậy.

“Không, ông không làm đúng luật. Ông đã viết câu chuyện khi biết trước cái kết của nó.”

“Tôi đảm bảo với ông không hề có việc đó,” tôi kịch liệt phản đối.

“Trái ngược là khác, có vô số tình tiết trong câu chuyện của ông đã chỉ ra rõ ràng cách giải quyết, một và chỉ có một phương án duy nhất. Hơn nữa, chúng quá hiển nhiên đến nỗi chẳng tốn chút thời gian nào của tôi.”

“Tiến sĩ Twist, tôi cam đoan với ông rằng…”

“Chắc chắn ông sẽ còn cam đoan với tôi rằng ông đã sáng tác ra nhân vật Arthur White. Arthur White, nhà văn nổi tiếng.”

Một tia sáng nhỏ lóe lên trong óc tôi.

“Đợi một chút. Arthur White, nghe rất quen, ông nói tôi mới để ý.”

“Tôi chắc chắn như vậy,” Twist tiếp tục trong khi quan sát làn khói cuộn lên từ chiếc tẩu. “Arthur White thực sự tồn tại. Ông ta chết năm 1951, trong khi lau súng. Hai ngày sau, bị cái chết của cha tác động sâu sắc, Henry con trai ông ta đã nhảy xuống sông Thames tự tử, y hệt như trong câu chuyện của ông.”

“Tôi không sống ở Anh vào thời điểm ấy. Phải, giờ thì tôi nhớ rồi, tôi đã nghe qua câu chuyện. Vậy là một cách vô thức, tôi đã đưa sự kiện thực ngoài đời vào trong tác phẩm hư cấu của tôi? Không thể tin được.”

Tiến sĩ Twist hắng giọng rồi trả lời.

“Đó không phải là một câu chuyện hư cấu. Ông đã thuật lại toàn bộ các sự kiện chính xác như thực tế xảy ra. Sau khi đọc truyện của ông, tôi đã gọi điện cho một người bạn cũ, cựu chánh thanh tra Hurst thuộc Sở Cảnh sát Thủ đô. Chúng tôi trò chuyện rất lâu. Ông ta nhớ như in cái chết bất ngờ của nhà văn White và cả vụ tự sát của con trai ông. Tôi kể cho Hurst nghe một phiên bản khác dựa trên câu chuyện của ông. Ông có hình dung được phản ứng của ông ta không?”

Tôi không nói gì cả.

“Đối với mọi người, cái chết của Arthur White được coi là một vụ tai nạn. Cho đến tám năm trước, khi sự thật được tiết lộ, vào thời khắc hấp hối của thanh tra Drew.”

Tôi không thể tin vào tai mình.

“Drew cũng tồn tại? Không thể nào. Tôi đã sáng tác ra ông ta mà.”

“Không, Ronald thân mến của tôi, ông không sáng tác ra bất cứ ai cả.” Twist chỉnh lại kính để nhìn tôi rõ hơn. “Dù là Arthur White, Henry con trai ông ta, hay James Steven - người đã biến mất hai ngày sau cái chết cùa bạn mình. Mọi nhân vật trong truyện của ông đều thực sự tồn tại. Có một số cái tên không trùng khớp, nhưng dù vậy, các sự kiện đã diễn ra chính xác như được mô tả trong câu chuyện của ông.

“Không có gì đáng ngạc nhiên, lời thú nhận của thanh tra Drew được giữ bí mật vì những lí do ông có thể tự đoán được. Nói một cách khái quát: vì lời buộc tội của một thanh tra thuộc Sở Cảnh sát Thủ đô, mà con trai một tác giả nổi tiếng đã tin mình là Houdini và giết chết cha đẻ. Ông hình dung ra mức độ bê bối mà lực lượng cảnh sát có thể sẽ gặp phải nếu dư luận đánh hơi ra chuyện đó không?

“Bức thư tôi gửi cho ông kể nốt hồi kết thực sự của vụ việc tai ương này, cùng một vài thay đổi tinh vi. Tôi có thể tái hiện câu chuyện một cách chính xác là nhờ lời thú nhận của thanh tra Drew do Hurst kể lại. Đó là điều tôi đã nhắc đến trong thư. Tôi đã tháo gỡ được bí ẩn, nhưng cũng đã viện tới sự giúp đỡ ở đoạn kết. Phải, bi kịch này thực sự đã xảy ra, chính xác như ông - hay chúng ta - viết trên giấy.

“Và sự thật đúng là hai ngày sau cái chết của Henry White, vào tháng Mười hai năm 1951, James Steven đã biến mất và không bao giờ xuất hiện nữa.”

Trong lúc đợi bốn bức tường thẩm thấu những âm vang cuối cùng của lời mình, tiến sĩ Twist nhìn thẳng vào mắt tôi. Im lặng một lúc lâu nữa, ông ta nói tiếp.

“Và giờ thì, Ronald thân mến của tôi, cho phép tôi hỏi một câu. Làm cách nào ông biết được câu chuyện này? Vì ông thực sự biết chứ không thể nào chỉ là trùng hợp được, ông phải thừa nhận với tôi như vậy. Thế là sao?”

Một cảm giác kì lạ choán lấy tôi. Cố gắng một cách vô vọng, tôi tập hợp lại dòng suy nghĩ của minh.

“Twist, tôi có thể đảm bảo với ông là tôi viết theo bản năng,” tôi lầm bầm, sau một khoảng lặng tưởng như vô tận. “Có một cuốn sách về Houdini trên bàn làm việc của tôi, tôi chỉ nói được đến thế. Đợi đã. Tôi cũng khoảng năm mươi tuổi, cỡ như James Steven nếu ông ta còn sống. Ông chắc cũng biết tôi không nhớ gì về tuổi thơ hay thời thanh niên của mình. Điều đầu tiên tôi nhớ là một ngày tháng Ba năm 1953 khi cảnh sát Canada yêu cầu tôi chứng minh nhân dạng. Bấy giờ tôi đã kiệt sức và vừa đi qua một chặng đường, một hành trình rất dài. Tôi không trả lời được. Tôi không biết gì cả, hoàn toàn không biết gì, về việc tôi là ai hay tôi từ đâu tới. Tôi không có bất cứ giấy tờ tùy thân nào. Dĩ nhiên là bọn họ đã thẩm vấn tôi, nhưng không có kết quả. Không có ai mất tích phù hợp với diện mạo của tôi, kể cả ở Canada hay Mỹ. Bọn họ đoán tôi chừng hai mươi lăm tuổi, và đặt cho tôi cái tên Ronald Bowers. Phải, người như tôi vẫn được gọi là người mất trí nhớ. Tôi từng tìm đến đủ loại chuyên gia xin tư vấn, nhưng vô ích. Cuối cùng, tôi từ bỏ nỗ lực tìm kiếm và chấp nhận cuộc sống hiện tại. Tôi rời khỏi Canada vào đầu thập niên 60 để đến nước Anh, trở thành một nhà báo cho tới ngày tôi… nhưng ông đã biết phần sau rồi. Như vậy tôi chính là James Steven, người đã mất tích vào tháng Mười hai năm 1951! Ngày tháng đúng là có tương ứng. Thật phi thường. Tôi vẫn không thể tin được hoàn toàn.”

Tiến sĩ Twist, lún sâu trong chiếc ghế bành, đã nhắm mắt lại. Khuôn mặt ông tràn đầy cảm giác thỏa mãn mơ màng. Ông chỉnh cặp kính trông như thể sắp rơi xuống sàn bất cứ lúc nào, và cười với tôi.

“Còn hơn cả có thể ấy chứ, Ronald thân mến của tôi, hơn cả có thể. Ngay khi tôi biết được câu chuyện của ông không phải hư cấu mà là thực tế, và một anh chàng James Steven nào đó đã mất tích vào một đêm tháng Mười hai năm 1951, tôi đã bắt tay vào nghiên cứu trường hợp của ông. Vì thế tôi mới biết được ông bị mất trí nhớ, và không ai biết ông từ đâu tới. Phải, bạn của tôi, có rất nhiều khả năng ông chính là James Steven.” Ông ta ngừng trong giây lát. “Dù thế nào thì chúng ta sẽ sớm biết thôi.”

Tôi ngồi im, miệng há hốc.

Twist nghiêng người qua một chiếc bàn ngay đó, nhặt lên một bưu kiện rồi vẫy vẫy vẻ đắc thắng.

“Theo đề nghị của tôi, Hurst đã gửi một phần hồ sơ nhà White. Chắc hẳn sẽ có một bức hình của James Steven trong đó.” Ông ta xem xét chiếc phong bì vẫn chưa được mở ra. “Nó tới nơi vào sáng nay, ngay trước khi tôi gọi cho ông. Tôi sẽ nhường lại cho ông niềm vui sướng được mở nó ra.”

Lo lắng tới độ trái tim đã vọt lên tận miệng, tôi giật chiếc phong bì từ tay ông ta, hấp tấp xé và rút ra tập hồ sơ. Sau vài giây, tôi hoan hỉ thốt lên, “Là tôi, James Steven! Thật phi thường. Nhìn bức ảnh này đi, tiến sĩ, là tôi, đương nhiên là trông trẻ hơn. Như vậy tôi chính là James Steven, thật không thể tin nổi.”

Tôi lấy ví và rút ra một bức ảnh nhỏ rồi đặt ngay cạnh bức ảnh kia.

“Ông xem, bức ảnh nhỏ hơn là tôi năm ba mươi tuổi. Giờ ông hãy so sánh với bức trong tập hồ sơ. Không còn nghi ngờ gì nữa. Tôi thực sự đúng là James Steven.”

“Hai khuôn mặt y như đúc thật,” tiến sĩ Twist gật đầu đồng tình.

Trong khi ông ta tiếp tục xem xét hai bức ảnh, tôi giãi bày, “Thử hình dung xem, trong một khoảnh khắc tôi thực sự đã nghĩ Jimmy Lessing có thể… Ông biết Lessing không? Nhà biên kịch mà… thôi, đại khái là chúng tôi đang cộng tác. Anh ta gửi gắm rất nhiều ý tưởng cho tiểu thuyết của tôi. Và tôi đã từng băn khoăn không biết có phải tôi đã vô thức viết ra một trong số những câu chuyện của anh ta hay không. Anh ta vốn cũng không phải người Anh mà là người Mỹ. Tôi thậm chí từng cho rằng Jimmy Lessing có thể, không phải James Steven, mà là Henry White. Dù gì thì cũng có khả năng đó, vì nếu đúng là như vậy thì anh ta cũng sẽ biết toàn bộ câu chuyện. Ba hôm trước, tôi bắt gặp anh ta đọc bản thảo ông gửi cho tôi và kể từ đó, anh ta biến mất. Hình như anh ta còn ra cả nước ngoài.”

Tiến sĩ Twist có vẻ như không nghe tôi nói. Với ánh nhìn xa xăm trong mắt, ông tuyên bố:

“Cách ông kể câu chuyện này khá lạ lùng. Tôi đang nói đến người kể chuyện, nói cách khác chính là James Steven. Rất khó nắm bắt được nhân vật này. Anh ta ôn hòa, trung lập và không bao giờ bộc lộ sở thích hay những mối quan tâm của mình. Không có gì cả. Một điều mà chúng ta cảm nhận được ở anh ta là chút gì đó bài xích phụ nữ. Những người phụ nữ anh ta miêu tả hoặc ngu ngốc, khờ dại, hống hách và lén lút, không thì cũng xảo quyệt và ác độc. Ngoại lệ duy nhất là bà White. Bà White với tâm hồn tốt đẹp, thanh nhả và ngọt ngào được tôn lên hết mực.”

Bực tức trước lời bình phẩm này, tôi cao giọng.

‘Tôi đang nói với ông là Jimmy Lessing đã ra nước ngoài mà không nói một lời và tôi nghi ngờ anh ta là Henry White. Trên thực tế, tất cả những điều này đều thật ngớ ngẩn, vì Henry White đã chết đuối dưới dòng sông Thames.”

“Đó là quan điểm khách quan thôi,” Twist trả lời, giọng ông hơi thay đổi. “Ngay cả khi không tìm thấy thi thể nào cả. Nước sông lạnh buốt. Một người bình thường sẽ không bao giờ có thể sống sót.”

“Dù sao chăng nữa việc đó cũng không quan trọng,” tôi thở dài. “Tôi vẫn khó có thể quen với ý nghĩ mình là James Steven. Hãy đặt mình vào hoàn cảnh của tôi mà xem, Twist ạ, tôi… Tiến sĩ Twist, chuyện gì thế?”

Mặt ông tối sầm lại. Đôi mắt ông lộ ra một nỗi đau đớn khôn xiết, và giờ thì trán ông ướt đẫm mồ hôi, ông nhìn trân trân vào mặt sau của bức ảnh rút từ tập hồ sơ mà ông vừa lật qua chỉ một lúc trước.

“Khuôn mặt này nhất định là ông, Ronald,” ông run rẩy khẳng định. “Đó là điều chắc chắn. Nhưng đằng sau có ghi chú. Bức ảnh không phải của James Steven… mà của Henry White.”

HẾT.