Chương 2
Ngày hôm sau, ông Hương đi thành phố. Tuyết ở nhà ngồi ôm mặt khóc, không thiết làm gì hết. Bà Hương bực mình rầy Tuyết:
- Con làm gì khóc trù hoài vậy? Mẹ nói cho con biết, ba con sẽ nói cho ông bà Võ biết.
Tuyết nghe vậy, liền sửa soạn ra đi. Bà Hương lo lắng:
- Con đi đâu?
- Con đi chơi cho đỡ buồn.
- Không, vì con đang buồn, mẹ không muốn con đi đâu hết. Rủi có bề gì thì ba con đổ thừa cho mẹ.
Tuyết cười nhạt:
- Con không dại gì chết đâu. Mẹ sợ con đi tự tử à? Con chết thì ai lo cho anh Sơn, ai làm để nuôi anh ấy?
Bà Hương tức giận khi nghe Tuyết nói vậy:
- Cha mẹ con, con không lo, lại lo cho thằng Sơn! Nó chưa phải là chồng của con mà.
- Cha mẹ còn khỏe, nhà lại có tiền, việc gì con phải lo?
Vừa nói xong, biết mình sai, Tuyết vội vã nói lại:
- Nếu cha mẹ già yếu, cần đến là con phải lo cho cha mẹ trước. Nhưng bây giờ cha mẹ chưa cần đến con.
Bà Hương kêu lên:
- Ăn nói lãng xẹt! Cha mẹ không lo, lại đi lo chuyện vô duyên. Con chưa phải là vợ, việc gì phải lo cho nó? Nó còn cha mẹ, còn em út.
- Nhưng con là vợ chưa cưới của anh ấy.
- Bây giờ nó đâu dám cưới con nữa.
Tuyết làm thinh, ra đi. Tuyết đi thẳng đến nhà Lan để có dịp khóc với Lan, khóc mà không bị ai quấy rầy ngăn cản. Lan hiểu Tuyết và yêu thương Tuyết.
Tuyết đến gặp Lan lúc đang làm bánh bông lan. Lan hỏi:
- Chị đi đâu mà mặt mày buồn quá vậy? Lại bị hai bác rầy về chuyện anh Sơn chứ gì?
Tuyết nói:
- Hôm nay ba tôi lên thành phố thăm anh Sơn.
- Bác có nói cho tôi biết. Tôi tưởng chị cùng đi với bác ấy chứ.
- Lan định đi thăm anh Sơn hay sao mà định làm bánh vậy? Tuyết hỏi.
- Không, ngày mai nhà có giỗ. Đến ngày kia, tôi mới lên Sài Gòn được. Đám giỗ này là đám giỗ ông nội tôi, đám giỗ lớn nhất trong gia tộc.
- Thôi tôi nhớ rồi, năm ngoái ba tôi được bác trai mời ăn giỗ…
Tuyết nói xong, thở dài:
- Năm nay ba tôi lại đi vắng.
- Bác trai đi tránh để khỏi dự tiệc.
- Lẽ nào chắc ba tôi quên.
- Không đâu, Ba tôi đã mời bác trai. Bác trai không trả lời mà lại đi thăm anh Sơn.
- Biết đâu ba tôi về kịp. Trưa mai ba tôi về đến rồi.
Lan buồn bã:
- Tôi biết bác trai đi thành phố để nói gì với anh Sơn rồi, và tôi cũng đoán trước bác không về kịp để ăn giỗ đâu. Chị Tuyết à, tôi hiểu lòng chị, chị lúc nào cũng yêu anh Sơn, nhưng việc hôn nhân của chị và anh Sơn giờ đây khó thành lắm.
- Sao lại khó thành? Đã đính hôn rồi…
- Đính hôn chứ chưa phải đám cưới. Huống chi từ ngày anh Sơn bị thương, tôi thấy bác bên nhà thay đổi nhiều. Ít qua đây chơi, ít hỏi han anh Sơn. Lại nữa, chị quên rằng bác đâu có tán thành chuyện chị và anh Sơn. Khi biết chị yêu anh Sơn, hai bác đã ngăn cản, rầy la chị. Nhưng rồi mọi chuyện êm đẹp là vì hai bác chỉ có một mình chị, nên không nỡ làm chị buồn. Thật ra lúc ấy anh Sơn cũng không đến nỗi gì. Tuy anh không đẹp trai, không có địa vị hơn ai, nhưng kể ra cũng không thua sút bọn thanh niên trong làng này. Nhưng bây giờ anh bị thương, bác làm sao không hối hận là đã gả chị cho anh Sơn. Nhưng bác khỏi phải lo, anh Sơn không để bác phải nhọc lòng hoặc mang tiếng thất hứa đâu. Anh sẽ tự động rút lui, trả tự do cho chị.
Tuyết kêu lên:
-Tôi không bằng lòng thì sao?
- Nhưng anh Sơn không bằng lòng thì chị cũng phải chịu.
- Anh ấy phải tôn trọng lòng chung thủy của tôi.
- Anh Sơn phải nghĩ đến danh dự của anh.
Tuyết nói giọng cả quyết:
- Để rồi Lan sẽ thấy. Bây giờ tôi có nói gì thì Lan cũng không tin. Cha mẹ tôi có thể vì hạnh phúc của tôi mà tham phú, phụ bần chứ còn tôi thì không thể làm vậy…
Tuyết định ở lại phụ Lan làm bánh nhưng Lan không cho:
- Chị nên về, không khéo bác gái biết chị ở bên này, lại cho rằng tôi và cha mẹ dụ dỗ, gây tình cảm với chị.
- Sao Lan lại nói vậy? Lan không thương tôi sao? Tôi khổ quá, ngồi nhà không yên, qua đây tâm sự với Lan. Lan lại nói như vậy, tôi biết nói sao bây giờ?
Tuyết nói xong, lại khóc. Lan đành phải để Tuyết làm bánh, dọn dep, mãi đến chiều Tuyết mới về. Khi Tuyết về rồi, ông bà Võ nói với Lan:
- Thấy nó, cha mẹ thương hại và cảm động quá. Nhưng làm sao bây giờ, ông bà Hương thay lòng đổi dạ như vậy, mình tử tế thì họ lại nói là mình cầu cạnh. Thật ra ở cảnh Sơn, Sơn cũng không nên có vợ làm gì.
Lan nói:
- Anh con cũng đã nghĩ như vậy nên anh con cũng không muốn cho chị Tuyết lên xuống thăm viếng. Không biết ông Hương lên Sài Gòn thăm anh Sơn với mục đích gì.
- Để thấy tận mắt thằng Sơn ra sao.
Bà Võ nói xong, nhìn Lan:
- Con Tuyết đã kể lể gì với con?
- Thì cũng là chuyện ông bà Hương ngăn cấm không cho chị ấy đi thăm anh Sơn Thường.
Ông Võ nói:
- Ông Hương biết ngày mai là ngày cúng cơm ông nội con, vậy mà hôm nay ông ấy đi thành phố để tránh gặp mặt họ hàng nhà mình.
Bà Võ nói:
- Đợi thằng Sơn về đây rồi mình tự động hồi hôn là phải. Cho hết con Tuyết nữ trang, không đòi lại gì hết.
Quả như lời ông Võ dự đoán, ngày giỗ ở nhà ông Võ, ông Hương không có mặt. Hôm ấy bà Hương cũng không đến, không mang quà bánh gì qua cúng hết. Tuyết qua từ lúc sáng định phụ với bà Võ và Lan lo việc chợ búa nấu nướng, nhưng ông Võ khuyên Tuyết:
- Cháu nên về đi, nếu cháu thật sự thương bác và thằng Sơn.
Lan cũng nói:
- Cha mẹ tôi và tôi hiểu chị lắm, xin chị yên lòng. Chị ở đây chỉ chuốc lấy những lời chua cay của mọi người, không ích gì, mà chị thì đâu có lỗi gì.
Bà Võ bùi ngùi đưa Tuyết về:
- Bác cảm ơn cháu đã có tình cảm với gia đình bác.
Tuyết về đến nhà, nằm lăn ra, ôm mặt khóc. Đêm qua cũng vậy, khi ở nhà Lan về, bà Hương dỗ mấy Tuyết cũng không chịu ăn cơm. Tuyết nói:
- Ngày mai là ngày giỗ ông nội anh Sơn.
Bà Hương nói:
- Vậy sao? Vậy mà ba con lại đi thành phố chưa về.
- Ba chưa về thì mẹ đi. Mẹ đem trái cây trà rượu gì qua cúng. Mọi năm mình làm sao thì bây giờ mình làm vậy, nếu không người ta cười mình không chung thủy.
- Ba con đi thành phố không dặn mẹ ở nhà phải làm gì. Nếu mẹ qua cúng, ba con về rầy thì sao?
- Mẹ làm việc phải tại sao ba lại rầy? Ba con biết hôm nay là ngày giỗ ông nội anh Sơn, vì bên ông bà Võ có mời ba ăn giỗ. Vậy bây giờ mẹ nên đi.
Bà Hương lắc đầu:
- Mẹ vụng về chuyện giao thiệp lắm. Mẹ không đi đâu.
Tuyết năn nỉ mãi mà bà Hương vẫn không chịu đi, nên Tuyết lại khóc, lại bỏ ăn và chiều hôm ấy người Tuyết nóng bừng lên, mặt mày đỏ gay, nằm mê man không còn biết gì hết. Đợi mãi không thấy Tuyết ra ăn cơm tối, bà Hương bước vào phòng Tuyết. Căn phòng im lặng và tối đen. Bà gọi lớn:
- Tuyết! Tuyết! Giờ này mà con còn ngủ à?
Tuyết không trả lời, bà hốt hoảng đi lại bên giường và sờ vào trán Tuyết, dội ra vì Tuyết nóng như lửa đốt:
- Thôi chết, tại sao nóng quá thế này?
Bà Hương đốt đèn lên, gọi Tuyết, lay Tuyết hai ba lần, Tuyết mới ú ớ:
- Gì thế mẹ? Ba con về chưa?
Nhưng rồi Tuyết lại mê sảng, khóc kể:
- Lan hiểu cho tôi. Tại sao Lan không cho tôi ở lại đây cúng ông nội? Anh Sơn bị thương không về được thì có tôi. Tôi khổ lắm, tôi không phụ tình bạc nghĩa.
Bà Hương lắc đầu:
- Kiểu này chắc con nhỏ chết mất.
Bà cuống quít, chạy nhờ dì Bảy hàng xóm đi rước thầy hốt thuốc cho Tuyết. Trời đã nhá nhem tối, dì Bảy chuẩn bị đi ngay:
- Chị coi chừng. Biết đâu không nó uống thuốc độc tự tử. Con nít thời bây giờ ghê lắm, đừng làm trái ý chúng nó.
Nghe dì Bảy nói, bà Hương càng lo hơn nữa:
- Chị nói gì ghê vậy?
- Tôi nói để chị đề phòng. Chị không thấy con Quyên, con chị Học sao? Nó giận gì chồng nó không biết mà uống nguyên một ống thuốc ngủ. Khi cả nhà hay thì nó đã chết.
Bà Hương chạy vào phòng Tuyết lục lạo, tìm kiếm, không thấy gì đáng nghi. Nhưng trong lúc bà lục xét thì Tuyết trở mình và nói:
- Anh Sơn! Em không phụ anh đâu. Em vẫn yêu anh, anh hãy yên tâm. Dù cha mẹ em không gả em cho anh thì e cũng sẽ trốn theo anh. Không được, em chết.
Bà Hương giật mình:
- Đừng nói bậy. Bộ con không thương cha mẹ sao con?
Tuyết lảm nhảm:
- Em lên thăm anh, anh mừng không? Em nhớ anh quá, em khổ lắm.
Rồi Tuyết khóc. Bà Hương lại ngồi bên Tuyết, cầm tay con:
- Con nghe trong người ra sao?
- Khổ lắm, Lan ơi! Lan đừng hiểu lầm Tuyết nghe. Thưa bác, bác để cháu ở đây với Lan đi chợ lo nấu cúng.
Lúc ấy, bà Bảy đã rước thầy Quân về. Thầy Quân xem mạch cho Tuyết rồi lắc đầu:
- Sao cháu nóng dữ như vầy? Bộ đau lâu lắm rồi sao?
Bà Hương nói:
- Cháu mới nóng hồi chiều.
Thầy Quân nói:
- Thương hàn nhập lý. Cô này nghiễm nặng. Để tôi cho toa rồi đi lấy thuốc.
- Lấy thuốc ở đâu?
- Trên huyện chứ đâu.
- Giờ này đi sao được?
Bà Bảy nói:
- Thầy không có thuốc ở nhà sao?
- Có, nhưng là thuốc Nam.
Bà Bảy nói:
- Thuốc Nam, thuốc Bắc gì cũng được, miễn là uống kịp đêm nay.
Thầy Quân nói:
- Vậy bà theo tôi về nhà lấy thuốc.
Hai người vừa ra khỏi thì ông Hương về. Bà Hương liền kể hết cho ông nghe. Ông nói:
- Đau gì mà tài quá vậy? Bộ con nhỏ muốn dọa tôi với bà sao? Ông thầy Quân biết gì mà rước ổng? Tại sao không mời y tá lại chích thuốc cho mau?
Nói xong ông ngồi xuống ghế:
- Tôi ở đằng ông Võ về đây.
Bà Hương nói:
- Ủa, vậy sao? Ông đi thành phố về, ghé ngang đó phải không?
- Trước khi đi, tôi có được bên ấy mời ăn giỗ. Vì vậy khi ở thành phố về, tôi ghé lại cho có mặt và biếu ông ấy gói trà…
Bà Hương nóng ruột:
- Thôi được rồi. Việc của người ta để đó nói sau, bây giờ mình hãy lo cho con Tuyết đã.
- Bộ bà sợ nó chết sao?
- Nó nóng lắm, mê man không biết gì hết. Ông không tin thì vào xem.
- Ôi, hơi đâu mà lo. Nó làm nư vợ chồng mình đó. Thằng Sơn bị như vậy, tôi không phải điên để gả cho nó. Cụt một chân, mất một bàn tay…Có một người chồng như vậy, còn gì là đời nó?
- Thì gả hay không gả để đó rồi sẽ hay, bây giờ nên lo cho nó khỏi bệnh đã.
Bà Hương kéo ông Hương đứng lên:
- Đi vào trong này.
Khi sờ vào trán Tuyết, ông Hương mới hốt hoảng. Ông hối bà đi mời thầy Nghĩa, y tá tư trong xá.
Bà Hương và thầy Nghĩa về cùng lúc với bà Bảy. Nhưng ông Hương không cho sắc thuốc mà để thầy Nghĩa chích thuốc cho Tuyết. Bà Bảy bất bình:
- Vậy bắt tôi đêm hôm tăm tối, lặn lội đi rước thầy rồi đi lấy thuốc làm gì?
Bà Hương phải năn nỉ hết lời, bà Bảy mới nguôi giận.
Y tá Nghĩa là một thanh niên còn trẻ, đẹp trai, độc thân, dù đã ngoài ba mươi tuổi. Nghĩa làm y tá tư ở đây trên ba năm nay, khi Tuyết và Sơn đã yêu nhau. Nghĩa chích thuốc cho cả làng, nhà nào cũng có thân chủ, mấy năm nay chỉ có nhà ông Hương là không mời Nghĩa. Nhưng từ khi Sơn nhập ngũ thì Nghĩa tìm cách làm quen với ông Hương.
Nghĩa gây cảm tình với ông Hương và năm ngoái đây, ông Hương có mời Nghĩa về ăn giỗ, rồi từ đó mỗi khi gặp Nghĩa ngoài đường, ông Hương đều vui vẻ hỏi thăm công việc làm ăn và chuyện gia đình của Nghĩa. Khi nghe Nghĩa nói là chưa có vợ, ông nửa đùa nửa thật:
- Uổng chưa! Phải chi cậu về đây sớm một tí thì tôi sẽ gả con gái cho cậu.
Từ ngày Sơn bị thương, Nghĩa thường đến thăm ông Hương. Tuyết không ưa Nghĩa, nhưng Tuyết cũng phải công nhận Nghĩa là người đàng hoàng, biết làm ăn. Nghĩa có vốn, có tiền, có xe máy và ăn mặc lúc nào cũng chải chuốt. Các cô gái trong làng, cô nào cũng ngắm nghé Nghĩa, mong sao Nghĩa đi hỏi các cô, nhưng Nghĩa vẫn dửng dưng, không để ý đến cô nào hết.
Nghĩa nói với những người quen, Nghĩa chỉ thích một mình Tuyết, mà Tuyết lại đã có vị hôn phu. Nghĩa chỉ trông có dịp gặp Tuyết, chuyện trò với Tuyết. Và hôm nay chính là dịp mà Nghĩa mong đợi bấy lâu nay.
Nghĩa chích thuốc cho Tuyết xong, đưa bà Hương ba viên thuốc:
- Nội đêm nay cho Tuyết uống hết ba viên thuốc này, sáng mai cô sẽ đỡ.
Ông Hương mời Nghĩa ra nhà ngoài uống nước, cám ơn Nghĩa:
- May là tôi về kịp, nếu không bà nhà tôi lại cho con bé uống thuốc Nam. Tôi cảm ơn thầy không quản ngại đêm tối đến giúp em Tuyết.
Nghĩa nói:
- Bác cần thì lúc nào cháu chẳng đến. Xin bác yên lòng, ngày mai cô Tuyết sẽ khỏi.
Ông Hương nói:
- Tôi mới đi thành phố về.
Rồi ông kể Nghĩa nghe chuyện đi thăm Sơn, tỏ vẻ thương hại Sơn và nói không biết bên ấy người tính sao.
Nghĩa nói:
- Cháu mà ở địa vị anh Sơn thì cháu tự động rút lui, không dám làm khổ người mình yêu nữa. Tình yêu phải cao thượng.
- Sơn không phải là người xấu, Sơn đã xin trả tự do lại cho em Tuyết, Sơn nói không muốn làm Tuyết khổ.
Đôi mắt Nghĩa sáng lên:
- Vậy sao bác? Và bác nghĩ thế nào?
Nghĩa nói xong làm ra vẻ không quan tâm đến chuyện Sơn và Tuyết, nói sang chuyện khác ngay, không đợi ông Hương trả lời:
- Ngày mai cháu đi thành phố mua thêm ít thuốc nhưng chắc phải đợi đến chủ nhật mới được. Bệnh tình cô Tuyết có khỏi hẳn cũng mất bốn, năm hôm.
Ông Hương nói:
- Vậy thì thầy nên dời ngày đi thành phố lại để săn sóc giùm cho em Tuyết, vợ chồng tôi không bao giờ quên ơn thầy.
Nghĩa nói:
- Thưa bác, bác cứ xem cháu như con trong nhà, đừng gọi cháu là thầy, mất cả thân tình. Cháu đi thành phố cũng để mua sắm đồ đạc, thuốc men, đâu có gì gấp. Cháu xin hết lòng chữa cho cô Tuyết. Ngày mai cháu sẽ lại sớm. Bây giờ xin về để bác nghỉ. À, bác có cần chích thuốc bổ không? Sẵn đây cháu chích luôn cho bác…
- Cảm ơn thầy…À cháu, cháu đã cho phép thì tôi đổi cách xưng hô. Ngày mai sẽ hay.
Khi Nghĩa ra về, ông Hương nói với bà Hương:
- Cậu ấy được quá chứ.
- Được cái gì?
- Được làm rể mình chứ được cái gì?
Bà Hương nguýt chồng:
- Ở đó mà được với không được. Con nhỏ mê sảng, cựa mình là kêu tên Sơn. Ông nỡ lòng nào…
- Nó mê sảng, nó kêu, nhưng khi nó tỉnh lại, nó phải có lý trí. Bà cứ để cho tôi, tôi không thua trí tụi nó đâu.
Bà Hương dậm chân:
- Khó quá, phải chi mình có năm bảy đứa sao? Vỏn vẹn chỉ có một mình con Tuyết.
- Vì vỏn vẹn chỉ có một mình nó nên tôi mới nghĩ nhiều về hạnh phúc của nó. Tôi đã gặp Sơn, nó tỏ ra rất biết điều, nó nói bây giờ đã trở thành một thương binh, nó không muốn làm khổ Tuyết. Nó xin vợ chồng mình khuyên lơn Tuyết để Tuyết quên nó đi. Nó cũng có dặn Lan đi thăm nó thì đừng cho Tuyết hay. Nó biết điều như vậy, tại sao Tuyết lại cứ đeo đuổi nó? Nó bảo như vậy nó càng khổ tâm lắm.
- Thằng Sơn biết điều như vậy sao?
- Chứ sao, nó còn có ý muốn khi ra khỏi bệnh viện, không trở về nhà, tìm chỗ học nghề sống như bao nhiêu người tàn phế khác.
Bà Hương bùi ngùi:
- Tội nghiệp quá. Nghĩ cũng đáng thương nhưng làm sao bây giờ?
Hai ông bà nói chuyện lúc lâu, bà Hương mới đi vào phòng Tuyết. Bà đặt tay lên trán Tuyết, mừng rỡ khi cơn nóng lui dần. Vừa lúc ấy Tuyết cựa mình, rồi mở mắt nhìn khắp phòng. Tuyết thở ra và nói:
- Khát nước quá!
Bà Hương đưa nước và thuốc cho Tuyết uống:
- Nhờ thầy Nghĩa đến chích thuốc nên con đã khỏe. Con uống thêm hai viên thuốc này đi.
Tuyết ngồi dậy nhưng nghe choáng váng mặt mày liền nằm ngay xuống, nghiêng mình uống thuốc. Tuyết rên:
- Mệt quá. Con nghe mỏi làm sao ấy!
- Tại con nhịn mấy ngày nay không chịu ăn uống gì hết, làm sao không mỏi?
- Tuyết lấy tay đập nhẹ lên trán:
- Mấy giờ rồi mẹ?
- Chín giờ tối rồi.
- Ba con về chưa?
- Về rồi. Ba sai đi rước thầy Nghĩa, thầy Nghĩa mới về…
Tuyết do dự rồi hỏi:
- Ba con có nói gì không?
- Có, ba con đã thăm Sơn rồi, nó vẫn khỏe. Bây giờ con nghỉ đi, ngày mai hãy hay. Đừng nghĩ gì hết. Việc đâu còn có đó.
Tuyết nhìn ngọn đèn trên bàn rồi thở dài. Bà Hương nói:
- Hồi chiều, khi mẹ vào, con nóng như lửa đốt. May mà cha con về kịp, nếu không chắc mẹ không biết phải làm sao.
Tuyết nói:
- Mẹ đừng lo, có lẽ con bị cảm thôi.
- Không, con bị thương hàn, thầy Nghĩa nói vậy. Thầy ấy tử tế quá. Lẽ ra ngày mai thầy ấy đi Sài Gòn rồi, vậy mà thầy ở lại để săn sóc con. Mẹ thấy con đỡ, mẹ mừng quá. Thôi con ngủ đi, ngày mai sẽ khỏi.
Tuyết vâng dạ rồi cố dỗ giấc ngủ, nhưng không sao ngủ được. Qua cơn mê, Tuyết lại nghĩ đến Sơn và tự hỏi:
- Không biết ba ta và Sơn nói gì với nhau. Khổ quá, ta biết ba ta muốn gả ta cho Nghĩa từ lâu rồi.
Và Tuyết nhớ lại những lúc Sơn chưa đi bộ đội, những kỷ niệm của thời ấu thơ ấy, Tuyết làm sao quên được.
Lúc nào Sơn cũng chiều Tuyết và xem Tuyết như một cô em gái. Đến khi gần nhập ngũ Sơn mới bày tỏ lòng với Tuyết. Tuyết đã yêu Sơn từ lâu, yêu vì Sơn hiền và có nhiều tài. Sơn biết làm thợ mộc, thợ hồ, học cũng khá giỏi…Sơn vẽ đẹp, hát hay và luôn vui vẻ, bặt thiệp. Giúp ai, Sơn giúp hết lòng, không bao giờ kể ơn cũng như không bao giờ thất hứa. Tuyết nghĩ với một người chồng như vậy, Tuyết sẽ hạnh phúc lắm. Nhưng bây giờ Sơn đã tật nguyền, Tuyết không thay đổi, Tuyết sẵn sàng sống vì Sơn cho đến khi bạc đầu.
- Tại sao cha mẹ lại ngăn cản chuyện hôn nhân này? Tại sao cha mẹ lại muốn gả ta cho Nghĩa?
Rồi Tuyết nhớ lại những lá thư Nghĩa gửi cho Tuyết. Tuyết không trả lời, nhưng nói với Sương, em bạn dì của Nghĩa:
- Chị về nói cho anh Nghĩa biết tôi đã có người yêu là anh Sơn. Tôi thành thật cảm ơn anh nghĩ đến tôi nhưng đã quá trễ.
Từ đó Nghĩa không viết thư nữa. Nhưng thỉnh thoảng Tuyết gặp Nghĩa ngoài đường thì Nghĩa vẫn lịch sự chào Tuyết.
Nghĩa nói với Sương:
- Anh sẽ đợi cô Tuyết. Một linh tính cho biết anh có thể hy vọng…
Sương đã lặp lại lời nói của Nghĩa cho Tuyết nghe và đêm nay Tuyết bỗng nhớ lại.
- Có phải Nghĩa bắt đầu tấn công lại vì nghe Sơn bị thương không? Thế là Nghĩa cho ta là hạng người gì? Được, ta sẽ nói ngay cho Nghĩa biết không nên hy vọng hão huyền, lúc nào ta cũng yêu Sơn. Nếu Sơn có mệnh hệ gì thì ta sẽ ở vậy để thờ Sơn, lòng ta không thể yêu hai lần.
Với ý nghĩa ấy, Tuyết đã ngủ một giấc cho đến sáng. Khi nàng giật mình tỉnh dậy thì mặt trời đã lọt qua các khe cửa và bên ngoài có tiếng bà Hương nói chuyện với một người con gái nào đó mà Tuyết chưa nhận được giọng.
Tuyết nghĩ:
- Hay là Lan nghe ta bệnh, đến thăm ta?
Nhưng Tuyết đã thất vọng khi nghe ra giọng nói của Sương:
- Thưa bác, anh Nghĩa kêu con đem chục cam này qua biếu chị Tuyết và hỏi thăm chị đêm qua có bớt nóng và ngủ ngon giấc không?
Bà Hương nói:
- Cơn nóng đã lui và nó ngủ yên, bác vào thăm mấy lần mà nó không hay biết gì cả. Giờ này chưa dậy thì cháu cũng thấy.
- Vậy cháu sẽ ngồi đây chờ chị Tuyết dậy để vào thăm một chút. Anh Nghĩa dặn cháu như vậy.
Nghe Sương nói thế, Tuyết thở dài:
- Tưởng Lan đến thăm. Chắc Lan không biết ta bị bệnh.
Sương lại nói:
- Bác vào xem chị Tuyết dậy thì cho chị uống thêm hai viên thuốc. Anh Nghĩa sẽ qua chích thuốc thêm cho chị.
Bà Hương đi vào, thấy Tuyết đã dậy liền hỏi:
- Con nghe trong mình ra sao?
- Con đỡ nhiều rồi.
Bà Hương khen:
- Thầy Nghĩa vậy mà giỏi quá! Thuốc Bắc, thuốc Nam thì làm gì mà mau vậy? Người ta thích uống thuốc Tây là phải. À, có cô Sương, em thầy Nghĩa, đến thăm con.
Tuyết nói:
- Mẹ mời chị ấy vào đây.
Bà Hương ra ngoài mời Sương vào, rồi tránh đi nơi khác. Sương nói:
- Chị đau mà tôi không biết. Sáng nay anh Nghĩa dậy sớm, dặn tôi qua thăm chị.
Tuyết thở dài:
- Anh Nghĩa và chị tử tế quá. Tôi đã đỡ nhiều, cảm ơn anh Nghĩa.
- Có gì đâu, chỗ bà con, láng giềng.
- Chắc chị cũng biết tại sao tôi bị bệnh chứ?
- Trở trời, ai không đau, mấy hôm nay khí hậu khó chịu quá.
Tuyết cười lạt:
- Đâu phải…Vì chuyện anh Sơn mà tôi phát bệnh đó chị.
- Tôi nghe tin anh Sơn bị thương ngoài mặt trận chẳng qua là chuyện số mạng, chị buồn làm gì.
- Không phải tôi buồn vì anh Sơn bị thương, mà tôi buồn vì thấy tình đời. Người ta thấy anh Sơn bị thương, thì tưởng đâu tôi có thể thay lòng đổi dạ. Không đâu. Làm sao họ có thể lấy bụng ta ra suy bụng người? Người ta có thể phản bội, còn tôi, tôi không thể phản bội được, chị à. Anh Sơn và tôi đã đính hôn. Anh ấy có tật nguyền thì cũng là vì nước và dân. Cha mẹ tôi thấy anh Sơn tật nguyền thì sợ sau này tôi khổ. Nhưng nếu cha mẹ tôi ép gả tôi cho ai thì tôi khổ mà người cưới tôi cũng khổ nữa. Tôi không thể yêu ai nữa. Cha mẹ tôi nói anh Sơn khuyên tôi nên lập gia đình với người khác. Anh Sơn có thể nói như vậy, nhưng còn tôi, tôi không thể làm theo ý anh…
Tuyết nói nhiều lắm, để nhắn khéo Nghĩa đừng hòng cưới được Tuyết. Sương ngồi nghe không biết nói gì, đành đứng lên xin phép ra về. Tuyết nhắn:
- Chị về nói với anh Nghĩa, tôi cảm ơn anh ấy nhiều lắm…
Sương về kể lại những điều Tuyết cho Nghĩa nghe và can anh:
- Chị ấy đã nói như vậy, anh không nên chen vào nữa. Thiếu gì con gái mà phải mang tiếng giành giựt vợ người khác.
Nghĩa nói:
- Anh có giành giựt vợ ai đâu. Nhưng việc này cô Tuyết đâu có quyền, cô ấy phải nghe lời hai bác bên ấy chứ.
- Anh định cưới một cái xác à? Chị ấy không yêu anh thì anh cứ theo đuổi làm gì? Từ này em không qua bên ấy nữa đâu.
- Sao em lại nói vậy? Ráng giúp anh đi. Anh có thể hy vọng, vì anh Sơn không về đây nữa. Anh ấy tự động rút lui, biết điều lắm.
- Chị Tuyết không biết đi tìm anh Sơn à?
- Thôi, bây giờ không phải là lúc chúng ta cãi nhau. Anh phải qua thăm bệnh cho Tuyết.
Nghĩa qua nhà ông Hương và được ông bà Hương tiếp đón tử tế, cảm ơn không ngớt.
Nghĩa nói:
- Hai bác quá khen…Chẳng qua cô Tuyết chỉ bị nhẹ thôi. Để cháu chích thêm thuốc cho cô Tuyết chóng khỏi.
Rồi Nghĩa được bà Hương đưa vào phòng Tuyết. Tuyết im lặng để Nghĩa chích thuốc và chờ khi bà Hương ra ngoài, Tuyết mời Nghĩa ngồi lại chơi và nói như đã nói với Sương về Sơn:
- Anh thử nghĩ, nếu ở địa vị anh Sơn, bị thương vì bảo vệ quê hương xóm làng, mà người yêu của anh lại bỏ đi lấy chồng khác thì anh có khổ không?
Nghĩa toan nói thì Tuyết đưa tay ra chặn lại:
- Anh là một y tá, chắc cũng biết nếu tôi cứ đau khổ, cứ bị cha mẹ ép gả cho người khác, thì anh có tài đến đâu cũng không thể chữa cho tôi lành bệnh được.
Nghĩa nói:
- Bây giờ cô nên uống thuốc cho khỏi bệnh đã. Việc gì còn có đó. Hai bác đâu có ép cô…
- Anh làm sao hiểu được? Không ép thì tôi đã không đau như thế này.
Nghĩa công nhận:
- Tôi không hiểu được chuyện gia đình cô, nhưng tôi khuyên cô dù gặp hoàn cảnh nào cũng không nên nén lòng, đừng buồn như vậy. Có phải nghĩ đến hai bác. Hai bác chỉ có một mình cô…Nếu cô có bề nào thì hai bác sẽ khổ đến đâu. Làm cha mẹ ai không lo cho con và muốn thấy con mình được hạnh phúc.
Tuyết nói:
- Cảm ơn những lời khuyên của anh. Tôi đau dại gì rước bệnh vào thân. Chưa lúc nào tôi thấy cần được đầy đủ sức khỏe như lúc này. Vì tôi cần phải lo cho anh Sơn, anh ấy bị tàn tật thì tôi phải làm việc gấp đôi gấp ba…
Nghĩa thấy lúc này chưa phải lúc gây cảm tình với Tuyết, nên khuyên Tuyết thêm vài câu rồi đứng lên ra về.
Chiều hôm ấy, khi Nghĩa trở lại thăm bệnh cho Tuyết thì Tuyết đã ngồi và dùng cơm như thường. Thấy Nghĩa,Tuyết nói:
- Anh thấy đó, tôi đã khỏe. Anh đừng lo nghĩ nhiều vì tôi nữa. Nếu anh có việc cần đi thành phố thì không nên chậm trễ.
Nghĩa nói:
- Nếu cô đã khỏe, ngày mai tôi đi thành phố. Tôi đi vài hôm rồi về. Ở nhà cô ráng uống thuốc, đừng quên thứ nào cả, cô Tuyết nhé.
- Anh dặn sao thì tôi uống vậy, tôi đâu dám cãi thầy thuốc.
Bỗng Tuyết hối hận đã đối xử với Nghĩa một cách vô tình, vô ân, nên nói:
- Cảm ơn anh nhiều.
- Cô lại nói chuyện ơn nghĩa. Làm y tá thì ai đau mời đến, tôi chữa. Phước chủ may thầy, chứ tôi đâu có tài cán gì.
Nghĩa đưa thêm thuốc cho Tuyết và dặn Tuyết khoan đi nắng:
- Cô ráng nằm nghỉ vài hôm nữa và nhất là đừng nên lo nghĩ nhiều. Cô có nghĩ cũng không có ích gì.
- Tôi sẽ cố gắng. Thật ra thì cũng không có gì phải lo nghĩ nữa. Mọi việc đã an bài, ai có số phận nấy. Trời muốn sao thì tôi phải chịu vậy.
- Định mệnh! Đừng để định mệnh đè bẹp mình chứ. Có trời mà cũng có ta nữa…
Hôm ấy Nghĩa kể Tuyết nghe về cuộc đời đau khổ của Nghĩa:
- Lúc ấy tôi phó mặc cho định mệnh thì ngày nay chắc là đi ăn xin rồi.
Tuyết khen:
- Anh thật kiên nhẫn và biết lập chí. Tôi phục và lúc nào cũng xem anh như một người anh cả.
Nghĩa nói, giọng buồn buồn:
- Cảm ơn cô.
Khi Nghĩa đi rồi, Tuyết gác tay trên trán, đầu óc rối như tơ vò.
- Không thể được. Ta phải đi thăm Sơn, phải nói để Sơn hiểu lòng ta mới được.
Bà Hương ở ngoài bước vào, thấy Tuyết nói lẩm bẩm thì hỏi:
- Con nói chuyện với ai vậy? Cậu Nghĩa mới về phải không?
- Anh ấy vừa ra về. Con nghe khỏe nhiều rồi, mẹ ạ. Ba con đi thành phố gặp anh Sơn, anh ấy khỏe không mẹ?
- Ba con đã gặp Sơn. Thằng Sơn bị tật suốt đời, nó nói với ba con là không muốn làm khổ con nữa. Nó không thể cưới vợ, vì vậy nó xin ba khuyên con nên lập gia đình với người khác.
- Anh Sơn không muốn làm khổ con.
- Phải chứ. Cho rằng cha mẹ giữ lời hứa, cho rằng con gái thủy chung, con sẽ về làm vợ nó. Nhưng cảnh làm chồng vợ như thế làm sao có hạnh phúc được? Chuyện yêu đương là chuyện quan trọng…
Bà Hương không thể diễn tả được hết ý, đành bỏ lửng câu nói.
Tuyết nghĩ:
- Bây giờ cha mẹ ta dựa vào lời nói của Sơn. Được, ta sẽ có cách.
Vừa lúc ấy, Lan đến thăm Tuyết. Tuyết cầm tay Lan, hai dòng nước mắt chảy dài. Lan hỏi:
- Chị khỏe chưa?
- Khỏe. Từ hôm ở đằng ấy về, Tuyết nóng vùi… Tuyết khổ lắm, không biết Lan có hiểu cho Tuyết không?
- Hiểu, chị đừng có nghĩ nhiều, phải giữ gìn sức khỏe. Việc đâu còn có đó.
Tuyết thở dài:
- Nhưng anh Sơn đã nói với ba tôi…
- Anh ấy cũng đã nói với Lan, với chị, có lạ gì đâu? Anh bị thương nặng như vậy, làm sao dám nghĩ đến chuyện chồng vợ? Anh phải có lương tâm, phải nghĩ đến hạnh phúc của chị.
- Bổn phận anh là nghĩ đến hạnh phúc của người mình yêu, nhưng còn tôi, lẽ nào tôi lại ích kỷ như vậy? Lan đã đi thăm anh Sơn chưa, sau ngày giỗ?
- Có, Lan mới đi về.
- Anh Sơn vẫn như thường chứ?
- May quá chị Tuyết ạ. Anh Sơn chỉ cụt một chân, chân kia khi mở băng sẽ liền lại. Anh đang tập đi với cái chân lành ấy.
Tuyết khấn:
- Lạy Phật, lạy Trời.
- Như thế cũng là tàn tật rồi. Biết sau này làm gì ăn? Trong bệnh viện người ta cho anh chiếc xe để di chuyển. Mấy hôm nay anh lăn xe đi dạo khắp Viện quân y. Anh vẫn lạc quan.
- Tội nghiệp. Thế đến bao giờ anh Sơn mới được ra khỏi viện quân y?
- Khi nào khỏi hẳn. Chắc không lâu nữa đâu. Anh nói khi xuất viện, anh sẽ không về đây.
Tuyết kêu lên:
- Không về đây?
- Vì anh làm đơn xin được về một trung tâm gì đó sống chung với những gia đình thương binh, được đi học nghề và sống với cánh tay còn lại của anh.
Tuyết cảm động để cho hai hàng nước mắt chảy dài. Lan nói:
- Chị biết không, nhà nước đâu có bỏ rơi những thương binh. Người nào muốn học nghề thì cho đi học. Thành nghề rồi có chỗ làm. Thiếu gì người mất cả hai chân mà họ vẫn sống với nghề làm sơn mài, làm các mặt hàng tiểu thủ công nghiệp…Còn người cụt tay thì họ làm việc bằng chân. Những thương binh này qui tụ lại thành một làng. Gia đình họ cũng về ở chung với họ và họ vẫn tự hào còn lo được cho vợ con.
- Và anh Sơn định đến ở đó chứ không về quê?
- Về quê, anh sợ thiên hạ, bà con thấy anh tàn tật rồi bàn tán, thương hại, làm cha mẹ tôi buồn thêm. Chứ anh đến làng thương binh, ai cũng bị thương, cũng cùng một cảnh ngộ thì không ai dòm ngó, bàn tán gì ai, người này thông cảm hoàn cảnh người kia, giúp đỡ lẫn nhau, yêu thương nhau.
Tuyết gật đầu:
- Anh Sơn nghĩ vậy rất phải. Chị biết cái làng dành cho những thương binh ấy ở đâu không?
Lan nhìn Tuyết như để dò xét:
- Tôi làm sao biết được, vì anh Sơn còn ở tại Viện quân y. Anh ấy đã xuất viện đâu. Nhưng chị hỏi làm gì, tôi có biết cũng không chỉ cho chị đâu. Chị định tới đó chờ anh Sơn à? Thôi, chị ơi! Hãy để yên cho anh ấy. Chị đến đó, hai bác lại mất công đi tìm chị về, lại nặng nhẹ anh Sơn, tội nghiệp anh lắm.
Tuyết thở dài. Lan nói:
- Tôi đến thăm chị, chị đã khỏe, tôi mừng lắm. Xin chị đừng lo nghĩ nhiều. Anh Sơn đã chấp nhận định mệnh và không oán trách ai hết. Anh luôn cầu mong chị được hạnh phúc.
Nói xong, Lan đứng dậy nắm tay Tuyết siết chặt rồi ra về.
Khi Lan vừa đi khỏi, bà Hương bước ngay vào phòng Tuyết:
- Con thấy đó, Lan nói rất phải, tại sao con cứ khư khư ôm lấy chuyện khổ sầu?
Tuyết nói:
- Xin mẹ yên lòng. Từ nay con không buồn nữa.
Tuyết đã khỏe, ra vào trong nhà nét mặt đóng kín, không buồn chuyện trò với ai hết. Ông bà Hương hỏi thì Tuyết trả lời, còn không thì Tuyết cứ ngồi sững như vậy. Không may vá, không đọc sách.
Nghĩa mỗi ngày mỗi đến thăm Tuyết. Những hôm Tuyết còn đau thì Nghĩa chích thuốc, nhưng bây giờ Tuyết đã khỏi, Nghĩa chích cho Tuyết thuốc bổ. Tuyết không chịu:
- Tôi cảm vài ngày là khỏi, bổ dưỡng làm gì?
Nghĩa nói gì Tuyết cũng không chịu chích thuốc. Ông Hương khuyên nhủ thì Tuyết nói:
- Con hết bệnh rồi, cha mẹ đừng lo cho con nữa.
Một tháng, rồi hai tháng trôi qua, Tuyết vẫn ở nhà, không đi đâu hết. Trong làng, người ta cũng không còn quan tâm đến chuyện Sơn bị thương và ông bà Hương thay đổi ý kiến không gả Tuyết nữa. Người ta đang vật lộn với cuộc sống nên cũng không có thì giờ mà nghĩ chuyện thiên hạ. Tuyết muốn đến thăm Lan để biết thêm tin tức của Sơn, nhưng Tuyết không muốn cha mẹ phiền trách về việc ấy. Tuyết bực mình nhất là thấy Nghĩa cứ qua lại nhà mình, chuyện trò với ông Hương, hai người có vẻ tâm đắc lắm. Mỗi lần Nghĩa qua thăm là mỗi lần bà Hương khen Nghĩa không tiếc lời. Nghĩa đàng hoàng, đứng đắn, biết điều và khôn ngoan. Trên đời này còn một danh từ nào để khen một người con trai thì bà Hương không quên dùng đến để ca ngợi Nghĩa.
Thỉnh thoảng Nghĩa lại mang quà qua biếu ông Hương, khi thì một gói trà, khi một cân táo, khi một hộp bánh. Nghĩa bảo đó là quà mọn mang từ thành phố về, vì Nghĩa hay đi thành phố mua thuốc.
Bà Hương khoe khoang với mọi người về lòng tốt của Nghĩa và ai cũng nghĩ thế nào rồi Nghĩa cùng cưới Tuyết. Có bà hỏi ngay bà Hương:
- Bao giờ thì cưới?
Bà Hương nói:
- Việc ấy chắc còn lâu.
Nhưng ông Hương thì đã trù tính riêng với Nghĩa. Khi nào Sơn xuất trại, lúc ấy ông cho làm đám hỏi. Nghĩa tỏ vẻ lo lắng thì ông Hương nói:
- Sơn không về đây nữa. Tuyết không làm sao hơn là vâng lời bác để lấy chồng. Nó không thể ở vậy. Lúc này nó không còn buồn và không đi thăm Sơn nữa.
Nhưng ông Hương không ngờ là Tuyết tính từng ngày…Tuyết rất sợ bị bệnh nên lo ăn uống và không dám thức khuya. Tuyết nuôi một ước nguyện và ước nguyện ấy nuôi Tuyết, không để Tuyết chết dần, chết mòn.
Tuyết tính nhẩm là đã hai tháng trôi qua. Sơn bây giờ chắc không còn nằm viện nữa. Tuyết muốn gặp Lan để dò hỏi tin tức, nhưng Tuyết mà đi ra ngoài thì ông Hương không khỏi ngờ vực. Có khi còn qua làm khó gia đình ông Võ là khác. Vì vậy Tuyết nhắc đến Lan nữa, cũng không đi thăm ông bà Võ. Tuyết đã nghĩ ra một kế: dùng Nghĩa để dò xét về tình trạng hiện nay của Sơn.
Một hôm Nghĩa đến thăm gặp lúc ông bà Hương đều đi vắng. Tuyết biết đây là sự dàn xếp khéo của cha mẹ để Nghĩa và Tuyết gặp nhau. Nghĩa có vẻ ngượng:
- Tôi đến thăm hai bác và tặng hai bác gói trà này. Tôi vừa ở thành phố về.
Tuyết pha nước mời Nghĩa. Nghĩa ngập ngừng rồi nói:
- Hai bác thương tôi lắm.
- Tôi biết.
- Hai bác có ý tác thành cho tôi, nhưng tôi nghĩ hai bác thương là một việc, còn cô…Tôi không dám.
Tuyết hỏi:
- Anh muốn biết ý kiến của tôi? Anh nghĩ rằng tôi hết yêu Sơn, và anh sẽ cưới tôi? Anh đợi cho tôi thật khỏi bệnh tâm lý chứ gì?
Nghĩa ấp úng:
- Tôi đâu có nghĩ vậy. Tôi chỉ chờ khi nào cô nghĩ lại và thương tôi, như thế cũng là may mắn cho tôi lắm rồi.
Tuyết dịu giọng:
- Thật ra tôi cũng mến anh lắm. Nhưng anh đã đến quá trễ trong cuộc đời tôi, khi tôi đã trót trao trọn trái tim cho Sơn. Vì vậy tôi không thể yêu anh được. Nhưng bây giờ Sơn đã tật nguyền, cha mẹ tôi không bằng lòng gả tôi cho Sơn, mà Sơn cũng không muốn giữ lời hứa nữa, Sơn trả tự do cho tôi.
- Anh Sơn thật cao thượng. Nhưng bây giờ Tuyết tính sao?
- Như anh thấy đó, từ ngày tôi bị bệnh và được anh săn sóc, tôi không đi đâu hết, tôi ở nhà tối ngày. Anh biết tại sao không?
Nghĩa nhìn Tuyết, chưa kịp trả lời thì Tuyết nói:
- Tôi muốn vết thương lòng của tôi có dịp hàn gắn. Hai tháng nay tôi có tìm sự quên lãng. Tôi không dám nghĩ đến Sơn nữa. Người ta không muốn cho tôi nghĩ kia mà…Nhưng anh thử đặt anh vào vị trí của tôi? ANh có thể đi lấy chồng ngay trong khi Sơn còn nằm ở Viện quân y được không?
Nghĩa nói:
- Tôi đâu dám hấp tấp như vậy. Nếu Tuyết có cảm tình với tôi, thương tôi, thì dù đợi Tuyết đến bao giờ tôi cũng đợi. Một năm, hai năm hay lâu hơn nữa, miễn là Tuyết thương tôi và bằng lòng kết hôn với tôi.
Tuyết làm ra vẻ cảm động:
- Tôi thành thật cảm ơn anh. Cha mẹ tôi khen anh không phải quá đáng. Anh tốt thật. Nhưng tôi phải chờ Sơn ra khỏi trại. Sơn có nói với gia đình là Sơn không về đây nữa.
- Chắc giờ này Sơn đã ra khỏi Viện quân y rồi.
- Tôi làm sao biết được? Lan, em của Sơn, mấy lúc nay không qua thăm tôi nữa. Ở đây ai cũng biết cha mẹ tôi sắp gả tôi cho anh. Việc anh lui tới nhà này đã khiến mọi người đồn đãi ầm lên và thế nào cũng đến tai ông bà Võ, và làm sao không đến tai Sơn? Sơn đang nguyền rủa tôi cũng không biết chừng.
- Việc ấy Tuyết không nên quan tâm. Anh Sơn đã trả tự do cho Tuyết rồi.
- Tôi muốn biết Sơn đã ra khỏi bệnh viện chưa? Và có thật đúng như lời Lan nói là Sơn không về đây?
Nghĩa hỏi:
- Sơn nói với Lan là không về đây? Thế Sơn đi đâu?
- Sơn bảo về đây chỉ gây thêm đau khổ cho cha mẹ. Sơn không muốn ai bàn tán, dèm pha về sự tàn tật của Sơn, không muốn ai thương hại. Sơn sẽ đến ở chung với các thương binh, học nghề về xa gia đình cho đến ngày Sơn chết.
- Anh Sơn nghĩ như vậy là rất phải. Vì Tuyết chỉ lập gia đình khi nào Sơn ra khỏi viện, có chỗ ở rồi.
Nghĩa im lặng một lát rồi tiếp:
- Tôi đã nghĩ kỹ về việc này, Tuyết ạ. Nếu Tuyết ngại ở đây người ta bàn tán thì sau khi cưới xong chúng ta dọn lên thành phố làm ăn. Về việc này tôi đã bàn với hai bác. Mình đi xa không ai làm phiền mình nữa. Tuyết nghĩ có phải không?
- Nhưng cha mẹ tôi chỉ có một mình tôi, tôi đi xa chắc cha mẹ tôi buồn và nhớ lắm. Tôi không muốn đi đâu hết. Tôi đâu có phụ ai. Tại Sơn hất hủi tôi, không muốn làm tôi khổ thì tôi đi lấy chồng để làm vui lòng cha mẹ tôi. Con người ta không tình thì hiếu, bề nào cũng phải chọn.
Nghĩa khen:
- Tuyết nói rất phải. Tôi chỉ sợ Tuyết ở đây mỗi khi nghe người ta bàn tán lại buồn, thì gia đình không còn hạnh phúc. Tôi cũng rất mến hai bác, xa hai bác thì tôi làm sao khỏi buồn?
- Vậy thì việc gì dọn đi đâu? Tội gì trốn tránh ai? Anh đi thành phố thường, anh có cách gì dò xem Sơn ra khỏi viện chưa và hiện giờ đang làm gì, sống ở đâu? Sơn không tuyệt vọng tìm đến cái chết là được rồi. Để lương tâm tôi khỏi bị cắt rứt.
Nghĩa ngập ngừng:
- Việc ấy đâu có gì khó. Nhưng nếu tôi dò xét và về cho Tuyết hay Sơn đã xuất trại, đã đến một làng dành riêng cho các thương binh thì Tuyết cũng đâu tin. Tuyết nghĩ tôi muốn sớm cùng Tuyết sum họp rồi bịa chuyện thì sao?
- Tôi đã tỏ bày như vậy mà anh không tin thì tùy anh. Tôi có thể nhờ Lan, nhưng tôi không làm là để bên ấy thấy rõ tôi muốn dứt khoát tình cảm với họ, chỉ có thế thôi. Nếu anh sợ tôi nghi ngờ thì anh hãy về đây với một bằng cớ chứng tỏ anh Sơn không còn ở viện nữa hay anh ấy đang sống ở đâu đó.
- Việc ấy đâu có gì khó. Tôi có một người quen cũng đi bộ đội và hiện cũng bị thương tật, tàn phế. Anh ấy về sống ở một trung tâm gì đó, tôi quên rồi, để tôi đi dò hỏi xem sao. Anh ấy bị cụt hai chân.
- Bao giờ anh đi?
- Tuần sau.
- Anh ráng giúp tôi nhé. Nhưng đừng cho cha mẹ tôi hay, cha mẹ tôi không hiểu lại rầy tôi.
- Tôi không cho hai bác biết đâu.
Tuyết vui vẻ:
- Mời anh uống nước
Nghĩa uống cạn chén trà rồi xin phép ra về. Tuyết đưa chàng ra tận ngoài cửa:
- Tôi chờ anh đó.
Hôm ấy, Nghĩa sung sướng như vừa được của, ra về chứa chan hy vọng. Cũng từ hôm ấy, Tuyết không còn buồn nữa. Tuyết may vá suốt ngày, khiến bà Hương không khỏi lấy làm lạ:
- Mấy hôm nay con may gì hoài vậy?
- Con may ít áo quần để dành mặc vài ba năm.
- Chi vậy?
- Để sau này khỏi may.
- Rủi nay mai con mập ra thì sao?
- Chắc con không mập nổi đâu mẹ.
- Lúc mẹ còn con gái, mẹ ốm, nhưng khi sanh con rồi mẹ mập.
Tuyết thở dài:
- Lúc ấy mẹ gặp chuyện đắc chí, còn con, con không mập nổi đâu.
Bà Hương nói:
- Có phải con đã hứa với Nghĩa rồi phải không?
- Con chỉ hứa khi nào anh Sơn xuất viện rồi sẽ hay.
- Nó xuất hiện rồi mà. Hôm qua mẹ có gặp Lan. Lan nói mẹ biết chắc Sơn sẽ không về đây. Nếu nó không về đây nữa thì con nên tính chuyện lập gia đình cho xong.
- Về việc này con dã bàn với anh Nghĩa và anh ấy đồng ý với con rồi, xin ba mẹ yên lòng.
Nghĩa ở thành phố về, báo Tuyết biết Sơn đã xuất trại, được đưa về viện điều dưỡng thêm một thời gian và sau đó được đưa về làng thương binh học nghề và sống với những người cùng cảnh ngộ.
Tuyết thở dài:
- Như vậy mà Lan không cho mình hay gì cả.
Nghĩa nói:
- Lan và bà Võ mấy hôm nay lên thành phố. Họ ở trên ấy chưa về.
Nghĩa còn nói:
- Tội nghiệp anh Sơn. Anh ấy thật là người tốt, cao thượng lắm. Mình nên tìm cách giúp đỡ anh Sơn khi mình sum họp rồi.
Nhưng Tuyết không còn nghe thấy gì nữa. Tuyết ngồi sững sờ, nét mặt xa xăm. Rồi Tuyết kêu nhức đầu và yêu cầu Nghĩa nên về để Tuyết nằm nghỉ một chút. Nghĩa lo lắng chạy về lấy thuốc đem qua cho Tuyết uống, nhưng Tuyết nói:
- Để tôi nằm nghỉ vài giờ là khỏe. Dạo này tôi hay bị nhức đầu quá.
Tối hôm ấy, Tuyết thu xếp đồ đạc vào một chiếc vali với ý định khi nào Lan ở thành phố về là Tuyết ra đi.
Mấy ngày kế đó Tuyết cười nói luôn miệng, rồi đòi đi chợ như mọi khi:
- Từ khi bị bệnh đến nay, con không đi chợ, mẹ phải đi, vất vả lắm. Bây giờ con khỏi bệnh rồi, mẹ cứ để con. Nay mai con đi làm vợ người ta, đâu còn được hầu hạ cha mẹ nữa.
Bà Hương nghe vậy mừng lắm và bà nghĩ Tuyết đã hết buồn.
Tuyết đi chợ với mục đích gặp Lan. Ngày nào Lan cũng đi chợ. Nhưng ba bốn ngày rồi Tuyết không gặp Lan mà cũng không thấy bà Võ đi chợ.
Tuyết nghĩ:
- Có lẽ Nghĩa nói đúng, cả Lan và bà Võ đều đã lên thành phố, sắp đặt chỗ ăn ở cho Sơn. Ta phải đợi Lan về.
Mấy hôm ấy, Tuyết mua thật nhiều thức ăn, ngày nào cũng làm chả giò, làm bì cuốn, làm những món ăn chơi, tốn tiền. Ông Hương thấy vậy lại cho mời Nghĩa qua dùng cơm để khoe tài nấu nướng của con gái. Bà Hương nói:
- Nó bảo sắp về làm vợ cháu. Khi làm vợ cháu không còn dịp nấu nướng hầu hạ cha mẹ, nên nó trổ hết tài ra nấu nướng cho vợ chồng tôi ăn rồi nó đi lấy chồng.
Nghĩa không giấu được sự vui mừng, nhìn Tuyết bằng đôi mắt biết ơn.
Một hôm, Tuyết gặp Lan ngoài chợ, Lan định làm ngơ quay mặt đi nơi khác, không chào Tuyết, vì Lan đã nghe đồn phong phanh Tuyết đã nhận lời kết hôn với Nghĩa. Nhưng Tuyết đã đi lại nắm lấy tay Lan:
- Có phải chị vừa lên thăm anh Sơn về không? Cả bác gái cũng lên thăm nữa. Anh Sơn đã xuất viện về ở tại Thủ Đức để học nghề rồi phải không?
- Sao chị biết?
Tuyết rơm rớm nước mắt:
- Tôi chỉ chờ dịp ấy.
Lan không hiểu, hỏi:
- Chị nói gì?
- Tôi đã may sắm áo quần, dọn xong vali rồi, chỉ chờ chị về đây là tôi đi. Chị đừng cho ai biết nhé, cũng đừng nói hai bác biết làm gì. Tôi phải lừa dối cha mẹ tôi, làm bộ ưng thuận kết hôn với Nghĩa để cha mẹ tôi khỏi nghi ngờ. Chị thấy đã khổ tâm chưa? Mấy hôm nay tôi đi chợ nấu thức ăn ngon cho cha mẹ tôi dùng để nay mai tôi đi xa, không còn gần bên cha mẹ nữa.
Lan kêu lên:
- Tại sao chị làm thế?
- Tại tôi yêu anh Sơn, tôi không thể phụ bạc anh ấy được. Anh càng cao thượng, tôi càng yêu anh. Tôi phải đến tìm anh, nếu không tôi chết, chứ không thể yêu ai.
Lan ái ngại:
- Chị đừng làm thế, anh Sơn sẽ buồn và hối hận.
- Đâu việc gì phải hối hận. Chị biết tôi nhờ ai đi dò hỏi tin tức của anh Sơn không? Tôi phải đóng kịch thật khéo với Nghĩa để Nghĩa đi dò dùm đấy.
Lan thương hại:
- Chị cũng khổ tâm nhiều. Chị đã nhất quyết như vậy, tôi đâu có quyền gì. Anh Sơn độ rày đỡ lắm, các vết thương lành lặn hết rồi. Coi như mất bàn tay trái và một chân cụt đến gối, chân kia không sao. Anh mập ra, trắng ra và da dẻ hồng hào. Anh đang học làm sơn mài và tập đánh máy. Anh có nhắc đến chị nhưng cầu mong chị sớm có chồng.
Tuyết mừng rỡ:
- Được rồi. Tôi sẽ đi tìm anh Sơn. Chị biết không, tôi đã dành dụm được một số, đã may thật nhiều áo quần để rồi đây khỏi may sắm gì thêm, dành thì giờ làm lụng giúp đỡ anh Sơn.
Lan siết chặt tay Tuyết:
- Chị đã suy nghĩ kỹ chưa? Chị có biết làm như thế là chị sẽ khổ sở, vất vả suốt đời không? Chị phải hy sinh cả cuộc đời tươi đẹp của chị không? Chị đừng quên anh Sơn bị tàn tật đấy nhé.
Tuyết cười:
- Tôi đã suy nghĩ kỹ rồi, nếu tôi ở đây, nghe lời che mẹ lấy Nghĩa thì đời tôi còn đau khổ và đen tối hơn nhiều. Chị nghĩ nếu năm ngoái anh Sơn và tôi thành hôn rồi và năm nay anh ấy bị thương thì tôi có bỏ anh ấy để đi lấy chồng không? Một lời gá nghĩa đá vàng thì trăm năm sống chết bên nhau. Chị đừng lo, tôi không khổ đâu.
- Cám ơn chị đã cho chúng tôi sự an ủi ấy.
Tuyết dặn:
- Chị đừng tiết lộ cho ai biết về chuyện này nhé.
- Chị đi hai bác làm sao không biết?
- Tôi chờ đến mốt mới đi được, vì hôm ấy Nghĩa mời cha mẹ tôi về quê thăm gia đình Nghĩa.
- Nếu vậy thì là dịp may hiếm có. Chỉ có anh Sơn, đừng nói là chị gặp tôi, anh ấy sẽ rầy tôi.
- Không sao đâu.
Tuyết và Lan chia tay. Hôm ấy Tuyết mua thật nhiều thức ăn, khi về Tuyết nói với cha mẹ:
- Hôm nay con định làm một bữa cơm cúng ông bà, cúng đất đai để rồi đi lấy chồng.
Bà Hương ngạc nhiên:
- Tại sao lại phải làm như vậy?
- Tại trước kia con có cầu xin cho con gặp duyên may phận đẹp. Bây giờ con đã gặp được chỗ tử tế.
Bà Hương lắc đầu.
- Bao giờ gần đám cưới sẽ hay, việc gì cúng sớm quá vậy?
- Rủi lúc ấy bận nhiều việc thì sao? Và rủi quên thì thật có tội, mẹ ạ.
- Thì con cứ cúng, mẹ không cản đâu. Con làm gì mà cứ bày ra nấu nướng mãi như vậy? Nghỉ vài tuần cho khỏe rồi còn phải về nhà chồng chứ.
- Độ rày con khỏe lắm rồi. Mẹ đừng lo.
- À, có ai mời Nghĩa qua dùng cơm chưa? Mấy hôm nay Nghĩa thích điên lên vì tài nấu nướng của con.
Bà Hương và Tuyết loay hoay sắp đồ cúng. Bà ngạc nhiên khi thấy Tuyết khóc khi lạy bàn thờ ông bà. Bà nói:
- Chưa phải ngày vu quy sao đã khóc?
Tuyết cúng xong, chạy vào phòng nằm khóc. Bà Hương đi vào hỏi:
- Con ra ăn cho Nghĩa vui chứ.
- Hôm nay con buồn quá, không ăn được. Mẹ cho phép con để vài giờ nghĩ đến Sơn trước khi đi lấy chồng chứ.
Không có Tuyết cùng ăn, Nghĩa bức rức ngồi không yên. Bà Hương nói:
- Nó đã dứt khoát với chuyện tình cảm cũ rồi. Bắt đầu từ ngày mai, nó sẽ nghĩ đến con, không nghĩ đến Sơn nữa. Nó nói như vậy.
Nghĩa bỗng nghẹn ngào:
- Con muốn nói với em Tuyết vài lời cảm ơn.
- Ngày mai hãy nói.
Đêm ấy Nghĩa không yên lòng, nhưng sáng hôm sau, khi ra đầu ngõ, Nghĩa gặp Tuyết. Đôi mắt Tuyết quầng thâm như đêm qua Tuyết không ngủ. Tuyết vui vẻ chào hỏi Nghĩa:
- Đêm qua anh có giận em không? Tối nay anh qua dùng cơm nhé. Có phải ngày kia anh đưa cha mẹ em về quê thăm nhà không?
Nghĩa nói:
- Đúng rồi! Khi về, anh sẽ mang quà qua cho em.
Tuyết nói, giọng nhõng nhẽo:
- Phải đem thật nhiều quà. Quê anh có nhiều trái cây lắm, nhớ đem cam và mận cho em.
Nghĩa hớn hở:
- Anh sẽ đem thật nhiều trái cây cho em.
Tuyết đi rồi, Nghĩa cứ đứng nhìn theo, tự hỏi:
- Nếu Tuyết bằng lòng làm vợ ta, tại sao trông Tuyết còn vẻ đau khổ ấy? Hay là Tuyết tính chuyện gì mà mình không hiểu được?
Bà Hương mặc áo satanh đen, ngắm nghía trước gương và hỏi Tuyết:
- Mẹ mặc chiếc áo này được không? Hay mẹ mặc chiếc ào màu nâu?
Tuyết nói, giọng lơ đểnh:
- Mẹ mặc chiếc áo nào cũng đẹp cả.
- Con nói như vậy thì mẹ còn hỏi con làm gì? Mình đến thăm người ta cũng phải ăn mặc tử tế nếu không người ta khinh.
- Không ai có quyền khinh cha mẹ của con. Mẹ đi đến bao giờ về?
- Nghĩa mời ở lại chơi đến mai mới về. Mẹ nhờ dì Sáu qua đây ngủ và coi chừng nhà. Con ở nhà một mình có buồn thì rủ cô Sương, em họ của Nghĩa, qua đây nói chuyện cho vui.
- Mẹ yên lòng. Con sẽ rủ Sương qua đây chơi. Tối thì dì Sáu qua đây ngủ với con.
Bà Hương dặn dò Tuyết vừa xong thì Nghĩa qua mời ông Hương và bà đi.
Khi cha mẹ và Nghĩa đi rồi, Tuyết nhìn đồng hồ:
- Đến mười giờ ta mới đi được. Ta run quá, tay chân bủn rủn, cầm cái gì là rớt cái nấy. Ra khỏi nhà thế nào cũng có người thấy và ra đến bến xe thế nào cũng gặp người quen. Không đem vali thì không có đồ mặc, mà đem vali thì người ta làm sao không để ý? Rủi Sương hay dì Sáu trông thấy thì sao?
Tuyết do dự không biết có nên đem chiếc vali không, sau cùng Tuyết sắp áo quần vào cái giỏ lớn, lấy tiền ra đếm.
- Tất cả được năm trăm nghìn đồng…Đủ xài vài tháng. Còn mấy món nữ trang mẹ ta cho nữa…Ở thành phố, ta không có nhà người quen, nhưng Lan đã chỉ chỗ để ta đến trọ tạm vài ngày, nhà của dì Lan, bà Hậu…
Tuyết lấy giấy bút ra định viết thư để lại cho cha mẹ thì Sương đến. Tuyết không giấu được sự bực mình:
- Cô không đi chợ à?
Sương nói:
- Anh Nghĩa dặn em đến đây với chị cho vui.
Tuyết nói:
- Tôi đang định ra chợ mua ít thứ cần dùng.
- Mua gì, để em đi mua cho.
- Không có gì, để tôi đi. Cô về rồi chiều qua chơi nhé.
Tuyết đi thay áo. Sương còn đứng tần ngần chưa chịu về:
- Chị có gì giận em?
- Sao cô cứ nói lải nhải hoài vậy? Tôi nghe nhức đầu quá. Mỗi khi ai làm trái ý tôi là tôi nhức đầu ngay.
- Vậy thì để em về.
Sương vừa về là Tuyết khóa các cửa, bỏ xâu chìa khóa vào một cái hộp giấu vào một chỗ kín như ông bà Hương thường làm mọi ngày, rồi xách một cái giỏ lớn đi ra phía chợ. Sương về nhà đứng rình, và khi thấy Tuyết đi ngang qua thì không khỏi lấy làm lạ, tự hỏi:
- Chị này đi đâu xa? Đáng nghi quá. Ta phải nói cho dì Sáu.
Nhưng rủi làm sao dì Sáu lại ra ruộng mót lúa, Sương phải ra ruộng và tìm thật lâu mới gặp dì. Nghe Sương nói, dì Sáu không tin:
- Chắc cô Tuyết đi mua hàng. Mấy lúc nay cô ấy may sắm áo quần nhiều lắm. Sắp về nhà chồng, cô nào mà không may sắm như vậy.
Sương nói:
- Dì phải về nhà giúp tôi đi tìm cô Tuyết
Bà Sáu nói:
- Làm vậy cô Tuyết giận thì sao? Việc gì mà giữ cô ấy như tù vậy? Cô ấy có quyền tự do đi đứng, dù là đi thành phố chứ. Ông bà Hương nhờ cô trông chừng nhà chứ đâu phải trông chừng cô Tuyết.
Sương nói gì dì Sáu cũng không chịu về. Dì còn nói:
- Chiều nay tôi về trông chừng nhà với cô Tuyết. Tôi sẽ lo việc cơm nước cho cô ấy. Không sao đâu, cô đừng lo, cô Tuyết hết buồn về chuyện cậu Sơn rồi, cô ấy chịu kết hôn với cậu Nghĩa rồi. Như thế là xong. Mấy hôm nay, tôi đâu có thấy cô Tuyết buồn. Cô ấy nấu nướng làm bánh trái và cho tôi ăn thả cửa. Cô ấy vui lắm. Việc gì mà lo. Thôi, cô về đi. Để tôi mót thêm vài mủng lúa rồi tôi về.
Sương đành ra về. Sương nghĩa:
- Trễ rồi. Nếu chị Tuyết đi thành phố thì giờ này xe đã chạy rồi.