Chương 3

Đến thành phố lúc ba giờ chiều, Tuyết xách giỏ lại nhà bà Hậu ở gần bến xe. Tuyết được bà tiếp đãi tử tế:

- Cháu cứ ở đây, mai tôi sẽ chỉ cho đi tìm Sơn. Bây giờ trễ rồi, người ta không cho vô. Muốn thăm phải đi thật sớm, lúc Sơn chưa đi học.

Tuyết nghe mệt đừ vì vừa trải qua những phút cam go nhất đời nàng, với bao cảm xúc dồn dập. Nàng dặn bà Hậu:

- Nếu có ai đến hỏi thì dì đừng nói có cháu. Dù là cha mẹ cháu cũng vậy.

- Dì biết mà.

Bà Hậu là người ít nói. Bà đưa Tuyết vào nhà trong rồi ra ngoài ngồi xỉa thuốc, ăn trầu. Tuyết không muốn ai hỏi gì đến mình lúc ấy. Ai hỏi có lẽ Tuyết không dằn được, phải khóc lên trong đau khổ. Từ khi ngồi trên xe, đã nhiều lần Tuyết muốn khóc. Từ thuở bé, Tuyết chưa bao giờ rời mái nhà thân yêu lấy một ngày, chưa bao giờ sống xa cha mẹ, vậy mà bây giờ Tuyết ra đi như thế này, may rủi ra sao?

Lúc ở trên xe, một bà đã lớn tuổi nhìn trộm Tuyết và đoán hiểu tâm sự của Tuyết, nên hỏi:

- Cô đi thành phố làm ăn?

Tuyết lắc đầu:

- Cháu lên thăm người thân bị thương.

- Chắc chồng cô chứ gì?

Tuyết gật đầu và không nói thêm nữa. Bà ta gợi chuyện:

- Nằm ở Viện quân y 175 phải không?

Tuyết buộc lòng phải trả lời:

- Chắc vậy. Cháu lên dọ hỏi, chứ chưa biết rõ.

Thế là bà ta kể Tuyết nghe bà có con trai, cả ba đều đi bộ đội. Một người bị gãy chân được cho giải ngũ. Một người đang bị thương nặng, mất một lá phổi, tưởng đâu chết rồi, vậy mà bây giờ đã đỡ, đang nằm ở Viện quân y. Còn một người thì đang đóng ở Campuchia. Bà kết luận:

- Thời buổi này, con trai là con của đất nước, không phải con mình nữa. Có vậy nước nhà mới yên chứ. Thôi cô đừng buồn nữa. Tôi buồn đã nhiều nên phải tìm một triết lý để vui vẻ làm việc.

Bây giờ trong khi buồn bã, Tuyết lại nghĩ đến những lời nói của bà và Tuyết lấy khăn chậm nước mắt. Căn phòng chật chọi quá không đủ ánh sáng và không khí. Tuyết cảm thấy bực bội, khó chịu. Như Lan đã cho Tuyết biết, bà Hậu không có con, chồng bà đã chết. Bà sống về nghề buôn chạy, gặp hàng gì buôn hàng nấy, có khi khi đi cả ngày, có khi cả tuần ngồi nhà không đi đâu cả. Bà Hậu ở với một người cháu gái, cô này vừa lấy chồng, vì thế nhà không có ai cả.

- Chị muốn ở bao lâu cũng được. Không ai làm phiền chị đâu - Lan nói.

Tuyết nghĩ:

- Ở một đêm thôi mà cảm thấy buồn đến thế này, huống gì ở nhiều ngày. Nhưng làm sao bây giờ? Ta đã yêu Sơn, đã chấp thuận cuộc sống gian lao, vất vả thì còn tiếc chi nếp sống cũ?

Ý nghĩa này làm Tuyết can đảm hơn lên. Sực nhớ mình chưa ăn trưa, Tuyết liền ra hỏi bà Hậu:

- Gần đây có ai bán gì ăn được không dì?

- Cháu chưa ăn trưa à? Vậy muốn ăn gì, dì đi mua cho.

- Dì mua dùm cháu một khúc bánh mì thịt được rồi.

Tuyết lấy tiền đưa bà Hậu, bà này vội vã đi ngay.

- Ta đói bụng hèn gì nghe mệt lả người. Không, ta phải khỏe mạnh, phải can đảm lên, như vậy mới có thể làm Sơn tin ta. Bây giờ thì chính ta phải lo cho Sơn, đâu phải Sơn lo cho ta nữa.

Bà Hậu đem khúc bánh mì về, Tuyết cầm lấy ăn ngon lành. Bà Hậu dặn:

- Bây giờ cháu ở đây nghỉ, dì đi lấy hàng đến tám, chín giờ mới về. Cháu cứ lấy gạo trong thùng kia nấu cơm ăn nhé. Có mấy cái hột vịt trong tủ kia.

Bà Hậu đi rồi, Tuyết ra đóng cửa lại rồi vào giường nằm, cố ngủ một chút cho đỡ mệt, nhưng không sao ngủ được. Tuyết nghĩ vớ vẩn và tư tưởng lúc nào cũng hướng về nhà.

- Cha mẹ giờ này chắc chưa về. Mẹ về mà biết ta đã đi rồi, chắc buồn lắm.

Rồi Tuyết nghĩ đến Nghĩa:

- Anh chàng tha hồ thất vọng. Anh chàng tưởng đâu ta yêu anh chàng rồi. Làm gì có chuyện đó!

Hình dung đến sự tức giận của ông Hương, Tuyết lo lắng:

- Không biết ba có qua rầy gì Lan không? Hay là ba qua đó chửi ầm lên?

Rồi Tuyết nghĩ đến Sơn:

- Không biết Sơn có vui mừng khi thấy ta lên tìm và có ý định ở lại với Sơn? Tội nghiệp anh ấy không dám về làng…

Nghĩ đến nỗi vui mừng của Sơn khi thấy Tuyết đến tìm, Tuyết quên cả sự lo lắng về cha mẹ.

- Được đằng này mất đằng khác, làm sao tránh khỏi việc ấy? Một vài năm khi yên xong đâu vào đấy rồi ta về thăm cha mẹ và thú nhận tội lỗi. AI ngăn cấm sự chung thủy của một người con gái bao giờ?

Tuyết vì quá mệt, mấy đêm không ngủ, và sau một giấc xúc cảm quá sức, nên ngủ say hồi nào không biết. Cho đến khi bà Hậu về, kêu cửa, Tuyết mới bàng hoàng mở mắt và không nhớ mình đang ở đâu. Khi sực nhớ, Tuyết ngồi ngay dậy, chạy ra mở cửa cho bà, nhưng căn nhà tối như mực, Tuyêt sờ soạng mãi mới ra đến cửa và cũng không biết chỗ bật đèn ở đâu.

- Làm gì mà tối om như vậy?

Tuyết nói:

- Mệt quá, cháu ngủ, có biết gì đâu.

- Tội nghiệp chưa? Để dì bật đèn cho.

Bà Hậu đi vào bật đèn rồi hỏi:

- Chưa nấu nướng gì cả à? Cháu ăn gì chưa?

- Dạ, ăn bánh mì khi chiều.

Bà Hậu bật cười:

- Ăn từ hồi đó và ngủ đến bây giờ?

Bà để gói hàng trên bàn:

- Để dì đi kêu mì về ăn. Khỏi nấu. Dì đã ăn với bà bạn đằng ấy rồi. Dì ít khi ăn cơm nhà lắm. Từ khi con Oanh đi lấy chồng, bếp núc lạnh tanh.

Bà Hậu đi mua mì cho Tuyết. Tuyết ái ngại:

- Dì để cháu đi mua.

- Thôi, ra ngoài rủi gặp người quen thì phiền.

Trong khi Tuyết ăn mì, bà Hương ngồi soạn hàng, thôi thì đủ thứ, xà bông thơm, kem đánh răng, khăn lông, bàn chải son phấn, những thứ hàng mỹ phẩm Thái Lan rẻ tiền mà các bà, các cô thường tìm mua vì tin tưởng nó đẹp, nó sang hơn hàng nội hóa.

Bà Hậu tính lẩm nhẩm một lúc rồi nói:

- Dì buôn như vậy đó cháu, rồi cũng qua ngày. Cháu ăn mì thấy ngon không?

Tuyết nói:

- Dạ ngon. Ở đây tiện quá dì nhỉ, ăn uống không phiền như nhà quê.

- Nhưng tốn kém hơn.

Rồi bà Hậu nhìn Tuyết:

- Cháu đi thăm Sơn hay định ở luôn với Sơn? Dì nghe Lan nói về chuyện cháu, dì cảm động lắm. Dì ít bàn chuyện của người khác, nhưng không hiểu sao với chuyện của cháu, dì thông cảm quá. Sơn không muốn cháu khổ cực vì nó thương cháu. Cháu trẻ, đẹp, con nhà khá giả, tương lai sáng lạng. Nó nỡ lòng nào? Nó nghĩ như vậy, nhưng cháu là người chung thủy, cháu đâu thể phụ Sơn. Cả hai đều cao thượng. Dì không biết nói sao. Nhưng cháu à, để dì nói lợi hại cho cháu nghe.

Tuyết đi lại bên bà Hậu. Bà lấy trầu cau ra ăn:

- Đêm đêm dì ít ngủ lắm. Ở tuổi dì, mỗi đêm chỉ ngủ ba, bốn tiếng đồng hồ. Cháu thì đã ngủ suốt cả buổi chiều, vậy dì cháu mình có thể thức nói chuyện tâm tình chứ?

Tuyết nói:

- Dạ được.

- Con Lan đã cho cháu biết gì về dì chưa?

- Dạ không. Lan chỉ nói dì ở một mình…

- Cháu thấy đó, dì ở một mình, hiu quạnh quá. Nhiều khi dì lo lắng rủi thình lình đau ốm mới làm sao? Lúc Oanh ở đây, dì không thấy buồn. Giá cháu ở đây với dì thì hay lắm. Cháu đi tìm Sơn, chưa chắc Sơn chịu để cháu ở với nó. Nhưng còn trở về, chắc cháu không chịu đâu. Phải không?

- Dì nói phải. Cháu đã ra đi thế này thì không trở về nữa, chỉ trở về khi nào có con với anh Sơn.

Bà Hậu ái ngại:

- Có con với Sơn? Cháu đã nghĩ kỹ chuyện này chưa?

- Cháu nghĩ kỹ rồi.

Bà Hậu thở dài:

- Dì cũng gặp một chuyện yêu thương như cháu.

- Như cháu à? Dì kể cho cháu nghe đi.

- Năm hai mươi lăm tuổi, dì yêu một thanh niên khỏe mạnh, đẹp trai, có nghề nghiệp. Chàng cũng yêu dì lắm và hai bên cha mẹ đã đồng ý đứng ra tác thành. Cuộc hôn nhân ấy kéo dài được hai năm, thì chồng dì bị tai nạn lưu thông, cụt hai chân. Từ một thanh niên yêu đời trở thành người vô dụng, ông ấy bỗng trở nên cau có, hung dữ, độc ác với tất cả mọi người. Dì đã khổ nhiều trong thời gian nuôi ông ấy. Cha mẹ ông ấy lúc đầu còn giúp đỡ dì, còn đi chăm sóc chàng, hỏi han sức khỏe, nhưng dần dần vì bận công việc làm ăn, không đi thăm viếng, bỏ mặc cho dì. Người ta có bồi thường cho ông ấy một số tiền lo thuốc thang nhưng cũng không đủ vào đâu…Dì phải đi làm để kiếm tiền nuôi ông ấy. Ra khỏi bệnh viện, dì đưa ông ấy về nhà thì đêm đêm ông ấy kêu trời kêu đất, nguyền rủa số phận và chửi rủa ầm ĩ làm dì sợ hãi, khổ sở không sao ngủ được. Dì khuyên ông ấy cứ nằm yên cho dì đi làm nuôi ông ấy, dì không oán trách, không kêu ca gì hết. Mỗi ngày dì đi bán hai gánh hàng rong, sáng bán cháo gà, chiều bán chè bột khoai bún tàu. Ông ấy nằm nhà và được dì lo cho đủ thứ: thuốc hút, sách báo, kẹo bánh, cơm nước, cả rượu bia nữa. Dì không dám nói nặng một lời, không bao giờ tỏ vẻ buồn bã, chán nản.

Nhưng dì làm thế nào, chìu chuộng thế nào chăng nữa, ông ấy vẫn không thay đổi tánh tình, vẫn hung dữ, cau có, nghi ngờ…Dì còn trẻ. Ông ấy thì tật nguyền, chuyện ân ái không được bình thường, làm ông ấy mặc cảm và đâm ra ngờ vực dì phản bội ông ấy. Ông ấy ghen một cách đáng ghê sợ. Vì thương ông ấy mà dì nhịn, thì ông ấy cho đó là vì dì có lỗi, không thể cãi…

Bà Hậu kể đến đây thì rùng mình:

- Bây giờ nghĩ lại dì cảm thấy kinh tởm quá. Dì đã sống trong cái ngục hình ấy ba năm, ba năm đau khổ cả tinh thần lẫn thể xác, ba năm mà dì tin chắc dù người tù khổ sai cũng không đau khổ bằng. Một ngày đi bán hai gánh hàng, vậy mà ông ấy cứ bảo dì đi với trai. Có bóng một người đàn ông nào thấp thoáng trước nhà, dù chỉ đi tìm nhà người quen, ông ấy cũng bảo đó là nhân tình của dì. Dì làm lụng mệt, ngã lưng xuống là ngủ thì ông ấy hỏi dì làm gì mà mệt mỏi vậy, đi với ai, nằm với ai…

Tuyết lắc đầu:

- Sao kinh quá vậy dì?

- Còn nhiều, để dì nói hết cho cháu nghe. Đây là những kinh nghiệm sống, cháu cần suy nghĩ, cân nhắc đắn đo, cháu nhé. Cháu biết không, ông ấy ghen đến mức ngăn cấm không cho dì đi buôn bán nữa.

- Không đi buôn bán thì lấy gì mà ăn?

- Thế mới nói. Mỗi lần dì đi về, ông ấy lại nhìn dì với đôi mắt soi mói, căm hờn. Dì sợ hãi, lấm lét không dám nhìn lại, thì ông ấy lại nghĩ là dì có tội, không dám nhìn ông ấy. Nhiều đêm dì khóc đến sưng cả mắt, nhưng ông ấy làm như không hay biết thì lại cố hiểu sự đau khổ của dì một cách khác: “Bây giờ mày ăn năn đã lấy tao, nuôi tao phải không? Tao không cần nhờ ai hết. Tao vào trại tế bần mà sống, như vậy mày được tự do, tao đã chết đâu mà mày trù.”

Tuyết nghe lạnh cả chân tay:

- Như vậy dì làm sao sống nổi?

- Cuồng trí quá dì không dám đi bán nữa, ngồi lì ở nhà thì ông ấy lại nguyền rủa dì cố tình làm khổ ông ấy, vu cho ông ấy ghen tuông để làm eo không đi bán, bỏ chồng đói rách, thiếu thốn. Đôi khi nghẹn ngào, dì không biết nói gì, chỉ ngồi khóc. Phải chi dì có con để đỡ buồn, để cuộc sống có ý nghĩa một chút, nhưng dì làm sao có con được, chồng tật nguyền như vậy! Lúc bấy giờ bên hàng xóm có chị Ba chè đậu, gia đình rất hòa thuận. Anh Ba làm thợ máy, hiền lành và đầy đủ bổn phận. Chị Ba có năm con…Những lúc chị Ba đi vắng, hoặc đau yếu, chị thường nhờ dì trông chừng mấy đứa bé. Vì vậy dì thân với gia đình ấy lắm. Chị Ba lại giúp chồng dì nhiều lắm. Vậy mà ơn đâu không thấy, chỉ thấy sự oán hờn, nguyền rủa. Chồng dì nghi ngờ chị Ba dụ dỗ, mai mối dì cho người khác. Có khi ông ấy còn lớn tiếng chửi anh Ba, ghen cả với anh ấy. Anh Ba nhiều lần nhịn vì nghĩ ai lại đi cãi với một người tật nguyền, nhưng chồng dì thấy người ta nhịn lại làm tới. Thành ra một hôm nọ, anh Ba vì có rượu vào nên không nhịn, cãi cọ ầm lên và anh vác cây đập toan lên đầu chồng dì. Anh Ba nói: “Mày hèn lắm có một người vợ như vậy mà không biết kính nể lại còn ghen bậy!”. Chồng dì chửi rủa, la hét ầm lên, cả xóm đổ lại, kẻ khuyên người nhủ mà chồng dì vẫn không chịu nghe, một hai đòi giết dì rồi tự sát.

Tuyết kêu lên:

- Cháu xin dì, dì đừng kể nữa, cháu sợ lắm.

Bà Hậu cũng đã im lặng vì đang sống lại tấn thảm kịch mà suốt đời bà, bà không bao giờ quên được. Bà nhìn đăm đăm vào ngọn đèn rồi chợt úp mặt lên hai đầu gối và khóc nấc lên. Tuyết vừa thương vừa sợ:

- Kìa, dì làm sao vậy?

Bà Hậu vừa khóc vừa nói:

- Bây giờ nhớ lại, dì vẫn thấy đau khổ. Cháu ơi, còn lắm việc nói ra không được. Thật là ghê tởm. Dì sở dĩ phải bươi lại chuyện đau lòng ấy là để cho cháu một vài kinh nghiệm. Cháu còn thì giờ để suy nghĩ. Nếu cháu nghe lời Sơn đi lấy chồng, lẽ dĩ nhiên Sơn sẽ khổ, sẽ oán ghét cháu, nhưng rồi Sơn sẽ quên cháu. Vết thương lòng của Sơn sẽ theo thời gian mà hàn gắn, và một ngày nào đó Sơn sẽ thấy cháu làm như vậy là phải. Trái lại, nếu cháu cứ làm theo cảm tình, tìm đến sống với Sơn thì sau này cháu và Sơn có thể sẽ sống trong cảnh ngục hình như dì và chồng dì.

Tuyết nói:

- Cháu xin cảm ơn dì vì hạnh phúc của cháu mà cho cháu những kinh nghiệm sống ấy. Cháu sẽ suy nghĩ lại sau khi đã gặp Sơn. Ngày mai cháu đi tìm Sơn chưa chắc Sơn đã cho cháu gặp, dì ạ…

- Cháu biết không? Dì đã chịu trận như vậy đúng tám năm. Dì già hẳn đi mặc dù dì chưa ba mươi tuổi. Gần ngày chết, có lẽ chồng dì cảm thấy mình không còn sống bao lâu nữa, nên trở lại yêu thương dì, hối hận, không ghen tuông, rầy la dì nữa, nhưng quá muộn rồi cháu ạ. Tâm hồn dì quá đau khổ không còn tin tưởng ở tương lai, không muốn làm gì nữa cả. Và từ khi ông ấy chết, dì ở vậy, làm đủ sống, không muốn xây dựng lại. Kể như kẻ nản chí và chắc cháu hiểu vì lẽ gì. Dì làm cho ai đây, lo cho ai đây? Một thân một mình dì sống sao không được, việc gì mà phải lăn lộn với đồng tiền cho mệt.

Bà Hậu kể đến đây liền nói:

- Thôi khuya rồi, cháu nghỉ đi rồi mai còn phải đi sớm.

Tuyết vâng dạ rồi nằm xuống bên bà Hậu, nhưng không sao ngủ được, cứ suy nghĩ liên miên.

Tuyết chưa nhập cuộc thì làm sao biết những chuyện oái ăm trong vấn đề tình ái. Yêu đương với Tuyết bây giờ là cao thượng. Nó thuộc về phần hồn, nào phải thuộc về xác thịt, thì Tuyết làm sao hiểu được. Còn bà Hậu chỉ nói sơ qua như vậy, chứ đâu có thể tả tỉ mì chuyện sinh hoạt vợ chồng vì bà cũng ngại miệng, cũng dè dặt như bao người đàn bà Việt Nam khác.

Nghĩ vơ vẩn một hồi, Tuyết lại tự hỏi:

- Lan có biết cảnh ngộ của bà Hậu không? Nếu biết, tại sao Lan lại giới thiệu ta đến đây? Chẳng lẽ Lan lại dại như vậy? Lan cố ý hay vô tình đưa ta đến đây để nghe bà Hậu kể lể sự tình như vậy? Nhưng con người có ai giống ai đâu. Sơn đâu phải như chồng bà Hậu.

Ý nghĩa này xoa dịu tâm hồn Tuyết và giúp Tuyết ngủ được. Người chưa nhập cuộc bao giờ cũng lạc quan, vô tư, vì vậy đời mới là một chuỗi dài lỗi lầm, lầm lỗi…

Tuyết ngủ một giấc cho đến khi nghe tiếng xe cộ chạy rầm rầm ngoài đường. Bàng hoàng thức dậy, Tuyết dụi mắt hỏi:

- Mấy giờ rồi hả dì?

Bà Hậu đang ngồi ăn trầu, quay lại trả lời:

- Mới có năm giờ, cháu ngủ thêm chút nữa. Đi đâu vào giờ này?

- Sao xe cộ chạy rầm rộ vậy?

- Ôi! Cái đất Sài Gòn này, lúc nào mà không có xe chạy rầm rộ?

Nhưng Tuyết đã ngồi dậy, đi rửa mặt. Tuyết nói:

- Có xe rồi thì cháu nên đi sớm cho mát. Đi sớm may ra gặp anh Sơn. Dì cho cháu gởi đồ đạc lại đây nhé? Khi nào tìm gặp anh Sơn, cháu sẽ trở lại lấy.

- Nếu không gặp?

- Thì cháu về đây đợi ngày khác đi tìm nữa.

- Tội nghiệp cháu quá. Tình yêu cao thượng như vậy đó, nhưng khi đã sang giai đoạn xác thịt rồi thì dơ bẩn hèn hạ làm sao ấy.

Tuyết đi ngay vì không muốn nghe bà Hậu nói tiếp.

Tuyết ra bến xe và gặp một người bạn đồng hành. Bà này đi thăm một đứa con ở làng thương binh. Nhờ vậy mà Tuyết không còn bỡ ngỡ, cứ việc đi theo bà. Bà hỏi Tuyết đi thăm ai, Tuyết kể sơ qua thì bà nói:

- Vào đó rồi hỏi thăm. Cô tên gì, nói để dễ xưng hô. Tôi là bà Năm.

- Cháu là Tuyết.

- Cô Tuyết, cô đã gặp cậu ấy chưa? Có thấy cậu ấy bị thương ra sao không?

Tuyết kể bà Năm nghe là Sơn không muốn cho Tuyết gặp nữa. Bà Năm nói:

- Cậu ấy làm vậy cũng phải. Tật nguyền rồi thì vợ con làm gì? Cái thân mình, mình lo không biết nổi chưa, nữa là lo cho người khác? Đàn ông họ khí khái lắm, đừng để họ cuồng trí vì phải nhờ cậy đàn bà,

- Tuyết chưa kịp nói gì thì bà Năm nói tiếp:

- Như thằng con tôi, nó bị tàn tật, không về nhà nữa cô ạ. Nó lên đây học nghề.

- Cậu ấy bị thương tật sao vậy bà?

- Nó bị cụt một chân, một tay. Thằng con tôi đẹp trai lắm, cô ạ. Trước khi nó đi nghĩa vụ, tôi định đi hỏi vợ cho nó, nó không chịu nhưng lại không dám cãi lời, rồi cô biết nó làm sao không? Nó đi ngay lại tìm con nhỏ ấy nói là nó đã lỡ lấy người ta có thai rồi, nó giấu tôi nên tôi chưa hay biết. Nó nói như vậy, con nhỏ ấy làm sao dám nhận lời? Con nhỏ ấy có nghề may, có tiệm làm ăn khá lắm. Báo hại khi tôi đến hỏi, nó từ chối ngay, làm tôi không ra sao cả. Chứ trước đó thì nó thương thằng nhỏ tôi lắm. Bây giờ khi nghe tin con tôi tàn tật như vậy, nó mừng và nói với mọi người: “Phải chi hồi đó anh ấy hỏi tôi thì bây giờ tôi kẹt rồi!” Còn thằng con trai tôi thì nói: “Mẹ thấy đó, nếu hồi đó con đi hỏi cô Duyên thì bây giờ có phải là khổ cho người ta không? Bỏ thì tội, mang tiếng, mà lấy con thì được nước non gì, chỉ thêm một gánh nặng cho gia đình!”

Tuyết thở dài:

- Nhưng tại sao cậu ấy không về ở với bà?

- Nó đến trung tâm để học nghề mà. Nó đang học may. Đời bây giờ may môtơ điện nên cũng dễ. Tay mặt nó cụt, còn tay trái. Mỗi tháng nó kiếm được đủ tiền xài, thậm chí còn dư chút ít. Nó cho tôi, tôi không lấy. Nó bảo tôi đem gửi tín dụng, để dành.

Tuyết khen:

- Cậu ấy biết điều quá bác nhỉ?

- Tội nghiệp nó lắm, cô ạ. Mặt mày của nó bây giờ vẫn dễ thương như trước khi đi bộ đội. Chỉ có cái chân…Thế còn cậu Sơn, cậu ấy bị thương ra sao?

Tuyết nói:

- Cụt một chân và mất một bàn tay.

- Trái hay mặt?

- Trái.

- Còn may đấy. Nhưng chân bị cụt thấp hay cao?

- Cháu cũng không biết, bà ạ.

- Tại sao vậy?

- Khi cháu vào bệnh viện thì anh Sơn lấy mền đắp chân lại, không cho cháu xem. Và khi anh ở Viện quân y, cháu chỉ được đi thăm anh có một lần thôi.

- Tại sao vậy?

- Tại cha mẹ cháu không cho cháu đi.

Bà Năm khen:

- Sao cô tử tế quá vậy?

- Chúng cháu yêu nhau và đính hôn rồi.

- Vậy cô không bỏ cậu ấy là phải. Nhưng sống với nhau như vậy làm sao có hạnh phúc hả cô? Phải chi cha mẹ cô tán thành còn dễ, đàng này cha mẹ cô không cho, cô bỏ nhà ra đi. Rồi cô làm sao khỏi nhớ cha mẹ?

Mủi lòng, Tuyết nói:

- Cha mẹ cháu chỉ có mỗi mình cháu.

Bà Năm lưỡng lự một chút rồi nói:

- Nếu vậy chắc ông bà dưới nhà khổ lắm, phải không? Cô Tuyết à…Tôi làm mẹ, tôi hiểu nỗi khổ đau của người mẹ. Cô đi như vầy, mẹ cô sẽ khóc hết nước mắt.

Tuyết xúc cảm, khóc rấm rức. Bà Năm tiếp:

- Tôi tuy vậy mà không phải chỉ có một thằng Nên, Nên còn hai đứa em gái và một đứa em trai út. Vì vậy vắng nó, tôi cũng đỡ buồn, cô ạ. Cha mẹ cô chỉ có một mình cô. Trông cô đẹp quá…Nhà cô chắc khá lắm phải không cô Tuyết?

- Cha mẹ cháu đủ ăn thôi, bà ạ.

- Bây giờ cô định lên đây ở với cậu Sơn à?

- Cháu tính vậy, nhưng không biết anh Sơn bằng lòng không?

- Cậu ấy về đây lâu mau rồi?

- Mới khoảng vài tuần.

- Vậy thì còn học nghề.

- Tại anh ấy không chịu về nhà chứ cha mẹ anh ấy cũng chỉ có anh là trai.

- Không có anh em gì cả?

- Có một cô em gái, bạn thân của cháu.

- Cô tự ý đi lên đây?

- Anh Sơn đâu có bằng lòng cho cháu đi. Anh ấy tuyên bố trả tự do cho cháu rồi.

Bà Năm lắc đầu:

- Ngó vậy mà khó.

Tuyết làm thinh suy nghĩ. Chiếc xe chạy đều đều, hành khách chuyện trò vui vẻ…Bỗng bà Năm nói:

- Gần đến nơi rồi.

Tuyết hồi hộp:

- Cháu lo quá.

Bà Năm dẫn Tuyết đến một khu nhà rộng thênh thang với những dãy nhà lợp tôn, sân cỏ trồng cây mát mẻ. Trước cổng có lính gác. Người đi thăm trình giấy và đứng phía trước rất đông.

Bà Năm không găp khó khăn gì. Bà biết số, biết chỗ ở của Nên. Đến lượt Tuyết, Tuyết ấp úng:

- Tôi hỏi một người tên Sơn.

Người lính gác hỏi:

- Sơn nào, họ gì, quê ở đâu? Làm gì trong này?

Tuyết chưa kịp trả lời thì bà Năm nói giùm:

- Cháu tôi đấy. Cậu cứ cho nó đi theo tôi, tôi biết chỗ.

Nhờ vậy mà Tuyết vào được, sau khi gởi lại chứng minh nhân dân. Bà Năm kéo tay Tuyết:

- Vào trong này rồi tôi bảo con tôi hỏi giùm cho.

Tuyết lo lắng:

- Rộng thênh thang và đông đúc như thế này, biết đâu mà hỏi?

Bà Năm nói:

- Nhưng người ta ở trong này thì phải biết nhau chứ. Cô này thật thà quá.

Tuyết đi theo bà Năm. Bà đi thẳng lại một dãy nhà lợp tôn ở phía trái. Nên thấy bà vào, mừng lắm, chống tay đứng lên, nhưng bà Năm khoát tay ra dấu Nên ngồi yên. Nên ở chung với người bạn cụt một tay. Hai người chiếm một phòng, hai bên là hai cái giường cá nhân, ở giữa là một cái bàn, bốn chiếc ghế.

Bà Năm đặt lại cái giỏ lên bàn:

- Mẹ đem bánh ít và chuối khô cho con.

Thấy Nên nhìn Tuyết, bà Năm liền nói:

- Mẹ gặp cô này trên xe, cô ấy đến thăm một người quen tên Sơn vừa ở Viện quân y 175 về đây. Cô tên Tuyết.

Bích, người thương binh ở chung với Nên, liền nói:

- Trong trại này có cả chục người tên Sơn. Nhưng nếu anh Sơn ở Viện ra thì anh ấy đâu đến đây liền được. Anh ấy phải vào trung tâm chỉnh hình ở đường Bà Huyện Thanh Quan.

Tuyết nói:

- Không, anh ấy đến đây rồi. Chính em gái anh ấy đã lên đây thăm rồi mà.

Nên nói:

- Vậy thì chị ngồi đây nghỉ chân, tôi nhờ anh Bích đi hỏi giùm cho.

Bà Năm cũng nói:

- Cháu ngồi đây nghỉ chân. Từ ngoài cửa vào đây đi muốn rục cả chân. Nên, con khỏe chứ.

Nên cười:

- Mẹ thấy đó, con mập ra và ăn khỏe lắm.

- Vậy thì mẹ mừng.

Bà Năm lấy bánh ít mời Bích. Bích nói:

- Bác để đó, khi nào đói thì cháu ăn. Bây giờ cháu phải đi hỏi giùm anh Sơn cho chị Tuyết. Anh Sơn bị thương ra sao? Quê ở đâu? Khi anh bị thương thì đang ở trận nào?

- Anh Sơn quê ở Cai Lậy…

Rồi Tuyết lúng túng không nói thêm gì được, chỉ tả được hình dáng của Sơn cho Bích nghe.

Bích đứng dậy:

- Tôi sẽ đi tìm anh Sơn cho chị.

Nên hỏi Tuyết, khi Bích đã đi:

- Tại sao chị không theo cô em gái anh Sơn lên đây thăm, như thế có tiện hơn không?

Tuyết lúng túng chưa biết nói gì thì bà Năm nói:

- Chuyện cô Tuyết đáng thương lắm, không thể nói hết bây giờ, rồi lần lần con sẽ hiểu.

Nên nói:

- Chắc ở nhà không cho chị Tuyết đi thăm anh Sơn?

- Không phải vậy đâu. Cậu Sơn không muốn làm khổ cô Tuyết.

Nên thở dài:

- Tụi con trai chúng con có ai mà không tự ái? Đã tật nguyền rồi thì làm khổ ai làm gì?

- Nhưng cô Tuyết là người tốt, cô ấy nhất định theo cậu Sơn.

- Và chị Tuyết đã trốn hai bác định đến đây ở với anh Sơn?

- Cô ấy định như vậy.

Nên lắc đầu:

- Đâu dễ như thế được. Chị Tuyết muốn vào đây phải có giấy đăng ký kết hôn, chứng nhận chị ấy là vợ anh Sơn. Rồi còn phải xin phép…Những người có gia đình ở một dãy trại khác. Bên đây là của người độc thân.

Tuyết lo lắng:

- Chúng tôi mới làm lễ hỏi thôi…

- Vậy thì chị không thể vào đây với anh Sơn. Thỉnh thoảng vào thăm thì được.

- Vậy tôi sẽ thuê nhà ở gần đây.

Nên có vẻ thực tế:

- Chị có tiền và có nghề gì không?

- Tôi có chút ít tiền. Còn nghề thì tôi biết may vá, không khéo lắm, cũng đủ lãnh may quần áo cho bà con lối xóm.

- Nếu vậy thì được.

Câu chuyện đến đây thì Bích trở về, vẻ mặt không giấu được sự cảm động. Bích nói yếu ớt:

- Tôi tìm không ra.

Tuyết nhìn thẳng mặt Bích:

- Anh đã gặp anh Sơn và anh Sơn dặn anh nói dối phải không? Thật anh không thương tôi chút nào cả. Tôi đã khổ tâm, nhọc trí mới bỏ nhà ra đi.

Bích làm thinh, nhìn bà Năm như để cầu cứu. Bà Năm hỏi:

- Cháu không tìm ra cậu Sơn thật sao? Tội nghiệp cô ấy lắm!

Bích cố làm ra vẻ bình tĩnh:

- Dạ, cháu không tìm ra. Người ta nói anh Sơn có về đây để xin ở…Nhưng sau đó, anh lại phải về Viện quân y để xin tái khám.

Tuyết không tin, linh tính cho Tuyết biết biết Sơn đã nhờ Bích nói dối. Tuyết liền nói:

- Để tôi kể hết đầu đuôi cho anh và anh Nên nghe, may ra hai anh mới chịu giúp tôi.

Tuyết ứa nước mắt kể cho hai người thương binh ấy kể nghe chuyện Tuyết và Sơn. Nghe xong, cả hai đều ngậm ngùi nhìn nhau. Nên hỏi:

- Có thật anh chưa tìm ra anh Sơn không?

Bích làm thinh không trả lời. Nên liền nói:

- Anh ngồi đây ăn bánh uống nước, lát nữa đi tìm một lần nữa sẽ hay. Giúp chị ấy kẻo tội nghiệp.

Bích lấy bánh ít lột ra ăn:

- Chị đã quyết dạ như vậy thì anh Sơn lẽ nào lại phụ lòng chân thành của chị? Anh ấy tự ái quá không tốt.

Tuyết hỏi:

- Mà anh đã gặp anh ấy chưa? Anh cứ nói thật cho tôi biết. Tôi đã nghe Lan, em gái anh Sơn, nói là anh đã được đưa về đây. Tôi sẽ ở đây đến chiều tối để đi tìm khắp các trại cho ra anh Sơn.

Bà Năm hỏi Tuyết:

- Tại sao cháu không hỏi kỹ cô Lan trước khi đi?

- Phải hỏi được thì nói làm gì? Đi đâu một chút thì mẹ cháu đi theo…Cháu khổ lắm.

Nói xong, Tuyết khóc. Bà Năm thương hại, nói với Bích:

- Cháu uống nước đi, rồi đi tìm lại lần nữa xem sao.

Bích đứng lên đi thì Tuyết nói:

- Hay anh cho tôi đi theo?

Bích vội vàng nói:

- Ấy đừng, ở đây anh em hay nói đùa thô bạo lắm. Chị không chịu nổi đâu!

Tuyết đành ngồi lại mà trong lòng nóng như lửa đốt, than thở với bà Năm:

- Có lẽ anh Bích đã gặp anh Sơn. Anh Sơn không chịu hiểu cho cháu.

Bà Năm nói:

- Tôi cũng nghi vậy. Có lẽ Bích đã gặp Sơn, và nghe cháu nói đi tìm thì cậu ấy liền nhờ Bích về nói dối là không tìm ra. Để tôi đi theo, nếu quả đúng như vậy thì tôi khuyên can cậu Sơn.

Nên nói:

- Mẹ nói phải đó. Đừng để anh Bích phải khó xử.

Bà Năm lặng lẽ đi theo Bích và Bích không hay. Quả như lời bà Năm nói, Bích đã gặp Sơn. Hai người đang nói chuyện ở phòng Sơn thì bà Năm bước vào. Bích phân trần:

- Anh Sơn không cho cháu nói…

Bà Năm liền nói:

- Bác hiểu, bác đến đây là vì thế.

Bích giới thiệu bà Năm với Sơn:

- Bác Năm, mẹ anh Nên ở cùng phòng với tôi.Chị Tuyết gặp bác trên xe…Thôi, anh không nên làm thế. Chị ấy đã lặn lội đến đây, anh cũng nên cho chị gặp mặt…Rồi anh muốn gì thì cứ nói với chị ấy, đâu có sao?

Bà Năm cũng nói:

- Phải đó cậu. Hãy để cô Tuyết đến thăm cậu. Cậu ngăn cấm cũng không được. Cô ấy nói sẽ ở đây cho đến chiều để tìm cho ra cậu.

Sơn thở dài:

- Thật là phiền. Cha mẹ Tuyết đã hứa gả Tuyết cho Nghĩa. Sắp đến ngày cưới rồi. Tôi nỡ lòng nào làm khổ Tuyết?

- Nhưng chị Tuyết không thấy như vây là khổ kia mà. Anh hãy cho chị ấy đến gặp anh.

Bích nói xong, quay lại bà Năm:

- Bác về dẫn chị Tuyết đến đây đi.

Rồi Bích nói với Sơn khi bà Năm đã đi:

- Chị Tuyết thật là người hiếm có, không bù với người vợ tệ bạc của tôi. Vừa nghe tôi bị thương đưa về Viện quân y là vợ tôi bỏ về nhà cha mẹ ở và chỉ lên thăm tôi có một lần, rồi bỏ đi lấy chồng khác. Tôi buồn nên không muốn về quê nữa. Thôi, chào anh. Chị ấy sắp đến rồi.

Bích buồn bã, lủi thủi đi ra cổng, không trở về phòng Nên. Sự chung thủy của Tuyết đã làm Bích xót xa về chuyện phản bội của vợ mình…

Trong khi ấy, bà Năm tất tả chạy về gọi Tuyết rối rít:

- Cô Tuyết ơi! Đã tìm ra cậu Sơn rồi. Cô theo tôi.

Tuyết mừng quá, quên chào Nên, tay xách giỏ tay xách nón lá, chạy vội ra khỏi phòng. Bà Năm nói:

- Đi theo tôi.

Tuyết nghe hồi hộp, vui mừng lẫn lộn:

- Anh Bích nói gạt cháu phải không?

- Cậu Sơn không muốn cho cô gặp mà. Tôi nói hết sức cậu ấy mới chịu…Kìa, cậu ấy ở dãy trại bên kia, đi nhanh lên.

Khi đến gần phòng Sơn, bà Năm ngừng lại:

- Cậu Sơn ở căn phòng thứ hai…Cô nên đến đó một mình để dễ nói chuyện.

Bà Năm quay lại và Tuyết lo lắng, hồi hộp đi vào phòng Sơn. Sơn đang ngồi trên chiếc ghế, có vẻ trông đợi và không giấu được sự cảm động. Tuyết kêu lên:

- Anh Sơn!

Hai tiếng ấy mấy lúc sau này chỉ ở trong lòng Tuyết, bây giờ mới được dịp thốt ra, nên nghe thiết tha và bao hàm tất cả niềm thương nỗi nhớ. Về phần Sơn, Sơn cũng không dằn được nữa. Sơn kêu lên một cách thê thảm:

- Em Tuyết!

Rồi Sơn trách móc:

- Em đến đây làm gì? Anh đã van lơn em, đã thưa rõ với bác trai. Em đã nhận trầu cau, lễ vật của Nghĩa…

Tuyết để giỏ xuống và thủng thẳng sắp các gói quà lên bàn:

- Tất cả những chuyện ấy không phải là ý kiến, việc làm của em… Anh cũng thừa hiểu mà. Em là vợ chưa cưới của anh. Ngoài chuyện ấy ra, em không cần biết gì nữa hết. Em đem cho anh mấy gói bánh. Lên đây em mới mua vì em đã trốn mới đi được.

Sơn thở dài:

- Em làm vậy khiến anh khó xử quá!

- Việc gì hãy để đó, chúng ta sẽ nói sau. Bây giờ anh nên dùng với em vài cái bánh cho vui đã. Lúc nãy anh Bích nói dối, bị em biết ngay. Lan đã cho em biết anh ở đây rồi mà.

Tuyết đưa bánh cho Sơn và cùng ăn với Sơn.

- Anh ăn cơm chưa?

- Gần đến giờ cơm rồi...Em Tuyết, em nên về. Không nên để hai bác phải nhớ thương em.

- Em đi lấy chồng xa thì sao? Về để làm gì? Về để lấy Nghĩa, như vậy anh bằng lòng lắm sao?

- Cảnh anh như thế này, anh không có quyền làm khổ em.

- Anh đâu có sao?

Vừa nói Tuyết vừa nhìn Sơn. Sơn bị cụt mất bàn tay trái. Chân thì cụt lên đến đầu gối. Giờ đã được nhìn rõ, Tuyết không thấy có gì đáng sợ cả:

- Thì đã sao? Chân của anh có thể làm chân giả được, còn tay thì cụt tay trái, đâu ăn thua gì. Biết bao nhiêu người còn cụt cả chân tay thì sao? Mình cứ ngó xuống, tìm cái may trong cái rủi thì không có chuyện gì phải buồn cả. Anh Sơn à, anh cứ nghĩ như thế này. Giá hôm ấy mìn nó xén mất cả đôi chân anh thì sao? Một chân là may, sống sót là phước lớn.

Sơn nhìn Tuyết đầy thương mến:

- Em đã nói vậy, anh còn biết nói sao nữa? Nhưng em Tuyết à, khi chạm với thực tế, lúc ấy em sẽ ăn năn.

- Việc gì phải ăn năn? Trước khi bỏ nhà ra đi, em đã có một chương trình. Đây, anh hãy nhìn đây.

Tuyết kéo trong giỏ một cái gói:

- Tiền em đã dành dụm. Không dược ở đây thì em sẽ tìm nhà quanh đây mà ở, rồi em may vá hay buôn bán, miễn sao được ở gần anh, không vị cha mẹ ép gả cho Nghĩa là được.

Sơn cảm động:

- Nhưng em làn thế, anh đắc tội với bác trai. Anh đã hứa với bác.

- Ba em đã thất hứa với anh. Lại nữa, chúng mình đã làm lễ đính hôn với nhau rồi. Em có trốn nhà đi theo ai khác đâu mà sợ thiên hạ chê cười?

- Đành là người ta không chê cười em, nhưng còn anh, người ta sẽ cho là anh quá ích kỷ. Tàn tật như thế này…

- Người ta thì mặc người ta. Cha mẹ mà em còn không lo nữa là người bàng quan thiên hạ, họ có ảnh hưởng gì trong vấn đề hạnh phúc của chúng ta? Bây giờ thì dù muốn dù không, em cũng đã bỏ nhà đến đây với anh rồi. Em không thể trở về, cũng khong ai dám cưới em hết.

- Em đẩy anh vào một cảnh khó xử rồi. Anh còn biết nói sao đây. Anh tàn tật như thế này mà em không sợ à?

Tuyết lắc đầu:

- Sao lại sợ? Em có thể làm lụng để lo cho anh. Anh cứ ngồi yên mà học, không còn lành mạnh thân thể để làm một chiến sĩ, thì anh dùng đầu óc của anh để học và phục vụ Tổ quốc về mặt khác. Anh còn được tay mặt là may lắm rồi. Tay mặt để viết. Người ta còn viết được tay trái kia mà.

Tuyết nói say sưa khiến Sơn không còn biết nói gì nữa. Ánh nắng tràn đầy sân cỏ, chim chóc reo vang trong khoảng đất rộng rãi mát mẻ ấy, và tâm hồn Sơn như mở rộng.

Trong đời chàng, đây là lần thứ hai mà chàng cảm thấy mình may mắn. Lần đầu là sau khi chàng bị thương, mê đi và được đưa về Quân y viện. Khi tỉnh lại và biết mình còn sống sót, Sơn nghe nhẹ nhõm và nghĩ đến các bạn đồng đội không may như chàng.

Tuyết nhìn Sơn đầy âu yếm:

- Anh nghĩ gì vậy?

- Anh thấy anh may mắn quá, và anh lo sợ hạnh phúc ấy không biết có ở mãi với anh không?

- Ở mãi hay không là tùy ở anh và ở em. Nếu chúng ta muốn thì nó ở mãi với chúng ta. À, nãy giờ em quên hỏi, anh xin vào ở đây để làm gì?

- Học nghề.

- Nghề gì?

- Làm sơn mài. Học vẽ và vẽ đồ gốm. Với bàn tay mặt, anh có thể làm được những việc ấy.

- Vậy thì việc gì anh nghĩ rằng anh là người tàn phế?

- Em đã giúp anh có đủ nghị lực.

- Bây giờ em mới đến thì làm sao anh dùng tiếng “đã”. Anh phải nói là sẽ mới được…

- Ừ, thì sẽ…nhưng chính vì nghĩ đến em, đến tương lai và hạnh phúc của em mà anh đã có đủ nghị lực đến đây sống.

- Cảm ơn anh đã nghĩ đến tương lai và hạnh phúc của em, nhưng em đâu thể ích kỷ và thấp kém như vậy? Thôi đừng nói đến chuyện ấy nữa, bây giờ chúng ta nên bàn đến chuyện sắp tới. Hôm nay gặp anh rồi, em sẽ về lấy áo quần.

- Khoan đã, em ạ.

- Em không thể ở nhà bà Hậu, vì cha mẹ em có thể lên đó tìm. Khi em đi rồi, thế nào cha mẹ em cũng đến hỏi Lan, và sợ Lan sẽ chỉ.

Ngập ngừng một chút, Tuyết tiếp:

- Lại nữa, bà Hậu có một quan niệm sống không giống với em. Bà Hậu đã kể em nghe về cuộc đời đau khổ của bà bên một người chồng bệnh hoạn, tàn tật. Nhưng anh không phải là ông Hậu, em tin vậy.

Hai người nói đến đây thì bà Năm bước vào. Tuyết kể qua về chuyện gặp gỡ bà Năm trên chuyến xe đò và cho Sơn biết bà Năm cũng có con ở trong làng phế binh này. Bà Năm nói với Sơn:

- Tôi chưa thấy ai chung thủy như cô Tuyết đây. Mà cậu cũng là người tốt. Bây giờ cô ấy đã đến đây, cậu tính sao?

Sơn nói:

- Cháu khuyên mãi mà Tuyết không chịu về.

- Tôi nghe cô ấy kể tất cả rồi. Cô ấy nhất định ở đây để sống với cậu.

Tuyết nói:

- Anh Sơn không thể xô đuổi cháu, bà ạ. Dù có xô đuổi thì cháu cứ thuê nhà gần đây và mỗi ngày vẫn cứ vào thăm anh.

Bà Năm nhìn Sơn cười:

- Đó, cậu có nghe không?

- Cháu đành phải chịu chứ biết sao bây giờ.

Tuyết hỏi bà Năm:

- Bà có quen ai ở gần đây không?

- Chi vậy? Cô định tìm chỗ trọ à?

- Cháu muốn tìm chỗ trọ rồi tìm việc làm.

Bà Năm suy nghĩ một chút rồi nói:

- Nếu cô muốn ở gần đây thì tôi sẽ giới thiệu cô đến ở nhà một bà bạn cũ của tôi. Bà ấy ở cách đây chỉ vài cây số, nhưng đường xe đi tiện lợi. Bà ta ở với một cô con gái tên Thúy. Cô Thúy đang đi học may.

- Như vậy hay lắm. Cháu đến đó ở và tìm việc làm luôn. Cháu sẽ rủ cô Thúy mở tiệm may.

- Bà bạn tôi tên là Lộc, năm nay đã ngoài năm mươi tuổi. Sẵn đây tôi sẽ đưa cô đến đó, thăm bà ta luôn thể. Mình ở lại chơi, sáng mai về sớm, cô bằng lòng không?

- Bà giúp cháu được chỗ ở, cháu cảm ơn bà nhiều lắm.

- Mình ở đây chơi, đúng bốn giờ thì đi lại nhà bà Lộc. Tôi đợi cô, nghe cô Tuyết. Bây giờ để tôi về bên thằng Nên.

Khi bà Năm về rồi, Sơn nói:

- Đâu khiến em gặp bà ấy, may quá!

Tuyết cười:

- Ở hiền gặp lành mà anh.

- Ngày mai em về lấy đồ đạc ở nhà bà Hậu?

- Em đâu có đem theo quần áo nhiều, mặc dù trước khi đi em chuẩn bị mang cả chục bộ quần áo.

- Tại sao vậy?

- Em trốn đi, mang vali kềnh càng thì làm sao che mắt con Sương, em của Nghĩa? Nhân lúc Nghĩa đưa cha mẹ em về nhà cho biết nhà cửa, em bỏ đi. Nghĩa đã dặn Sương trông chừng em…

Sơn thở dài:

- Anh lo lắng lắm. Rủi em không tìm thấy hạnh phúc bên anh thì sao?

- Anh khỏi lo. Em chỉ cầu mong được sống bên anh, đừng phải làm vợ ai hết. Em may vá và sống tự lập.

Thời giờ như đi nhanh khi Tuyết và Sơn gặp nhau. Mới đó mà đã bốn giờ. Tuyết lưu luyến không muốn ra về. Sơn cũng không khỏi bịn rịn. Sơn thúc giục Tuyết với đôi mắt buồn bã:

- Thôi em về đi, bà Năm đang chờ. Đến nhà lạ, em phải cẩn thận về số tiền mang theo, em nhé.

- Anh hãy yên lòng. Tiền em cất thế này, đố ai biết được. Nếu đến đó thấy có thể ở được, em sẽ mua một cái máy may và may thuê cho người ta.

- Em phải vất vả…

- Ai ở không mà có ăn bao giờ? Lúc em ở nhà với cha mẹ, em vẫn làm lụng suốt ngày thì sao?

Tuyết qua gặp bà Năm, rồi hai người ra khỏi làng thương binh. Bà Năm dắt tay Tuyết và hai người đi bên nhau như hai mẹ con:

- Thằng Nên và Bích khen cô lắm. Cô đẹp mà thật là người có đức. Cô đã làm Bích nhớ đến vợ và không khỏi ngậm ngùi.

Tuyết nói:

- Thưa bác, đời có người này người khác. Cháu xin bác khi đến nhà bà Lộc đừng nói gì chuyện của cháu và anh Sơn, bác cứ nói cháu có chồng được đưa về làng phế binh học nghề, nên cháu đến đây tìm cách làm ăn để gần chồng.

Bà Năm nói:

- Ừ, thì tôi sẽ nói vậy. Cô dặn trước thì thôi, kể lể làm gì. Đàn bà hay nhiều chuyện tò mò tọc mạch lắm.

Rồi bà Năm kể qua về bà Lộc và Thúy. Chồng bà Lộc đã chết, Thúy năm nay cũng bằng tuổi Tuyết.

Rồi bà Năm hỏi Tuyết:

- Cậu Sơn đã bằng lòng cho cô lên đây rồi à?

- Anh ấy vẫn năn nỉ cháu trở về. Nhưng về làm sao được nữa? Cháu đã ra đi rồi và nhất quyết ở lại đây. Cháu định mở tiệm may. Ở đây tiệm có sống được không bà?

- Sống được lắm chứ. Khi đến nhà bà Lộc rồi mình sẽ bàn. Cô Thúy đi học may chắc là để mở tiệm đó.

Khi đến nhà bà Lộc, bà Năm vui vẻ giới thiệu Tuyết. Hai người bạn lâu ngày mới gặp chuyện trò huyên thuyên làm Tuyết cũng vui lây. Khi họ kể lể xong rồi, bà Lộc mới nhớ đến Tuyết:

- Cháu định đến đây lập nghiệp à? Tốt lắm! Tôi chỉ có con Thúy, bây giờ có cháu về đây ở, nhà cửa thêm vui. Tôi lại có thể đi đây đi đó, chứ con Thúy nhát lắm, đi đâu để nó ở nhà một mình, tôi không yên lòng.

Bà Năm nói:

- Cháu Thúy học may khá chưa? Chị có tính mở tiệm may cho cháu không?

- Nó mới học. Nhưng học là để dùng trong nhà, chứ mở tiệm sao nổi!

- Cô Tuyết đây may giỏi lắm. Nếu cháu Thúy không mở tiệm thì bà để cho cô Tuyết mở rồi Thúy phụ may cho vui.

Bà Lộc mừng rỡ:

- Nếu vậy tốt lắm! Tôi sẽ để phía trước cho cháu Tuyết mở tiệm. Mấy tháng đầu tôi không lấy tiền nhà, khi nào làm ăn khá mới lấy. Ở đây mở tiệm chắc đông người may, vì chưa ai mở cả.

Bà Năm nhìn Tuyết:

- Như vậy là được lắm. Cháu cứ xúc tiến công việc.

Vừa lúc ấy Thúy về đến. Bà Lộc giới thiệu Tuyết với Thúy. Cả hai cùng thấy có cảm tình với nhau ngay. Tuyết theo Thúy xuống bếp rồi hai chị em làm cơm. Trong khi làm, Tuyết nói sơ qua về cảnh mình, việc mình đang dự tính. Thúy vui mừng nói:

- Nếu chị mở tiệm may thì tôi ở nhà học với chị, khỏi đi đâu hết. Tôi mới biết may áo bà ba và quần dài, còn áo dài thì mới học.

Tuyết nói:

- Được chị giúp một tay thì hay quá! Ngày mai tôi về Sài Gòn mua máy rồi chở lên đây.

- Chị ở đây để gần anh trong làng thương binh phải không? Anh ấy bị thương tật ra sao?

- Mất một bàn tay trái và cụt một chân.

Thúy thở dài:

- Bao nhiêu thanh niên bị tàn phế vì chiến tranh. Bao giờ loài người mới chịu sống hòa bình với nhau, chị nhỉ?

- Loài người đừng bắn giết nhau thì bọn đàn bà con gái mới khỏi đổ nước mắt, buồn lắm!

- Thôi đừng nói đến chuyện ấy nữa chị…

Đêm ấy, sau bữa cơm vui vẻ, bà Năm ngồi chuyện trò quên thôi với bà Lộc, còn Thúy thì đưa Tuyết ra ngồi hóng gió ngoài sân và tâm sự đến khuya. Trên giường ngủ, nằm bên Thúy, Tuyết cứ trằn trọc không sao ngủ được vì cứ bùi ngùi nhớ đến cha mẹ. Mấy hôm nay chắc cha mẹ Tuyết đã buồn và lo lắm về chuyện Tuyết bỏ nhà ra đi…