← Quay lại trang sách

Bí quyết 57 Trở thành một phiên bản mới với ngôn ngữ mới

Bạn có biết?

Tuyuca, một ngôn ngữ có nguy cơ tuyệt chủng được sử dụng bởi những người Colombia bản địa, có 140 giống cho danh từ.

Tôi nhận thức được rằng khi sử dụng tiếng Anh, Tây Ban Nha hoặc Séc, tôi biểu cảm hơn và nói lời cảm ơn hoặc xin lỗi nhiều hơn là khi nói chuyện bằng tiếng Việt. Khi trò chuyện với một ai đó, tôi luôn cố gắng điều chỉnh cách nói chuyện và suy nghĩ của mình dựa theo “cặp mắt” (cách nhìn nhận cuộc sống) của người đối diện. Những trải nghiệm tôi có được đã hình thành tính cách, cách ứng xử và nói chuyện của tôi trong từng ngôn ngữ. Điều này có nghĩa là tôi “nhập gia tùy tục”. Nếu tôi không thay đổi hành vi đa văn hóa (cách nói chuyện, suy nghĩ, hành động…) của mình khi thay đổi ngôn ngữ, tôi sẽ bị coi như một người không am hiểu văn hóa, bất lịch sự thậm chí là vô lễ.

Ngôn ngữ ảnh hưởng lớn đến cách chúng ta tư duy và những người song ngữ có thể có hai quan điểm khác nhau về thế giới. Một nghiên cứu vào năm 2006 của Nairán Ramírez-Esparza, giảng viên trường Đại học Connecticut ở Hoa Kỳ, mang tên “Người song ngữ có hai tính cách không? Trường hợp đặc biệt về chuyển đổi khung văn hoá” 27 cho thấy rằng: Những người Hoa Kỳ gốc México khi trả lời nghiên cứu bằng tiếng Anh đánh giá bản thân là người hướng ngoại nhiều hơn, tính tình cởi mở hơn và thẳng thắn hơn khi họ trả lời những câu hỏi giống hệt nhưng bằng tiếng Tây Ban Nha. Tác giả của cuộc khảo sát này giải thích rằng, sự thay đổi trong cách đánh giá tính cách khi đọc và trả lời bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha là vì văn hóa Hoa Kỳ đề cao những tính cách cá nhân như sự quyết đoán, theo đuổi thành tích và sự thân thiện giả tạo trong khi nền văn hóa của México là nền văn hóa tập thể, không đánh giá cao việc tự ca ngợi bản thân.

[27] Ramírez-Esparza, Nairán, et al. “Do bilinguals have two personalities? A special case of cultural frame switching.” Journal of research in personality 40.2 (2006): 99-120.

Trong một nghiên cứu khác, Giáo sư Susan Ervin-Tripp từ Đại học California tại Berkley cho thấy: Những người phụ nữ Nhật Bản sinh sống ở Hoa Kỳ, thông thạo tiếng Nhật và tiếng Anh đã kết thúc câu một cách khác nhau khi viết bằng tiếng Anh và khi viết bằng tiếng Nhật:

Tiếng Nhật:...đó là lúc tôi rất buồn.

Tiếng Anh:...tôi làm theo ý của mình.

Tiếng Nhật:...bà nội trợ.

Tiếng Anh:...giáo viên.

Tiếng Nhật:...giúp đỡ lẫn nhau.

Tiếng Anh:...thẳng thắn.

Nhận thức về tính cách của chúng ta thay đổi khi chúng ta nhận thấy cách phản ứng khác biệt của mọi người trong những ngôn ngữ khác nhau, vì phản xạ tự nhiên của con người là mong muốn được chấp nhận. Vì lý do này, bạn nhìn nhận bản thân mình qua các giá trị văn hoá của ngôn ngữ mà bạn đang sử dụng.

Câu tục ngữ Séc quen thuộc với cộng đồng Hộ chiếu xanh đi quanh thế giới “Kolik jazyků umíš, tolikrát jsi člověkem” cho chúng ta lời khuyên rất thiết thực khi học ngoại ngữ: Hãy coi mỗi ngoại ngữ bạn học như công cụ cho bạn một bản sắc cá nhân mới. Mỗi nền văn hóa đều có điểm tích cực và tiêu cực, vậy nên sử dụng nhiều ngôn ngữ và tiếp thu điểm tốt của mỗi nền văn hóa sẽ giúp bạn trở thành một con người toàn vẹn hơn. Khi bạn cảm thấy mình biểu cảm và sôi nổi hơn khi nói tiếng Tây Ban Nha, kính cẩn hơn khi nói tiếng Nhật hoặc có tổ chức và kỷ luật cao khi nói tiếng Đức là khi ngoại ngữ đã trở thành một phần trong cuộc sống của bạn.

BÀI TẬP CHO BẠN