Chương 32

Vừa đến cổng cư xá dành riêng cho cảnh sát của Ty Cảnh sát, hai thằng gặp ngay thằng Cảnh hù từ trong nhà đạp xe chạy ra. Nhìn thằng này đang mặc quần đùi, áo thun thằng Minh biết ngay là thằng này đang đi qua sân vận động quận 6 đá banh.

- Đi chơi bất hiếu không tụi bây? - Thằng Cảnh hù hỏi tụi nó.

- Bất hiếu là cái gì mậy?

- Bất hiếu là đánh ba... mà đánh ba là đá banh. Vậy mà cũng không hiểu.

- Vậy mấy biết “cảnh hù” là gì không mậy? - Thằng Minh chơi lại.

- Ê, không có cảnh hù thì ăn hủ tiếu không ngon nghe mậy. Sao, đi đá banh không tụi bây?

Thằng Minh ngập ngừng:

- Tụi tao đang buồn, làm sao đi đá banh được.

- Đi đá banh, vừa đá vừa chửi thề là vui liền hà. Tụi bây không biết gì ráo.

- Ê, mầy hỏi ba mầy giùm tao chuyện này nghe.

- Chuyện gì?

- Thằng Chim... thằng Chim...

- Thằng Chim sao?

- Thằng Chim nó bị bắt vì tội lắc bầu cua rồi.

- Sao nó chì vậy?

- Chì... chì cái cục... cức. Má nó khóc quá trời kìa. Mầy hỏi ba mầy nhờ lãnh nó ra được không?

Thắng Cảnh hù gật đầu:

- Để tối nay tao nói với ba tao, nhờ lãnh nó ra, không thôi nó ở tù mục xương. Ở tù sẽ bị đưa đi Bà Rá, Côn Nôn ghê lắm...

Thằng Minh, thằng Ti nghe nói đến Bà Rá, Côn Nôn là sợ xanh máu mặt. Tụi nó thường nghe nói rằng Bà Rá, Côn Nôn là nơi rừng thiêng nước độc, đầy ma quỷ mà ai bị đưa đến đó thì coi như là chết.

- Mầy... mầy nói ba mầy ráng cứu nó nghe... Tội nghiệp má nó, khóc dữ lắm.

Thằng Cảnh hù nói trước khi dắt xe đạp trở vô nhà:

- Ừ, tụi bây về nhà đi, để tao vô Ty gặp ba tao, xin thăm thằng Chim coi được không.

- Ê, cho tụi tao xin vô thăm nó được không?

- Chắc không được đâu. Khi nào được tao sẽ kêu tụi bây.

Thằng Minh móc túi lấy ra mấy tờ giấy bạc nhàu nát:

- Tao còn năm đồng, mầy đưa cho thằng Chim, coi nó cần xài cái gì không.

- Tao đưa nó ba đồng. - Thằng Ti đưa cho thằng Cảnh hù mớ bạc cắc.

Thằng Cảnh hù cầm tiền:

- Để xem mua cho nó tô hủ tiếu được không... Thôi tụi bây dông đi.

* * * * *

Ba thằng Cảnh hù nói má thằng Chim phải làm một cái đơn bảo lãnh gửi lên Ty Cảnh sát. Má nó không biết chữ nên đi đến đường Mai Xuân Thưởng, đối diện Ty Cảnh sát [1] chỗ chuyên đánh đơn mướn cho thân nhân người đang bị giam giữ.

Mới sáng sớm mà nơi này đã có nhiều người đứng, ngồi tay cầm thức ăn nhìn vào phía trong chiếc cổng xanh với ánh mắt hy vọng. Họ mong ước là thân nhân của họ sẽ ở từ trong ấy đi ra nhận những phần thức ăn mà họ đang cầm trên tay: một gói cơm tấm sườn, một gà-mên hủ tiếu mì, một gói xôi, một bịch cơm - những món ăn ngon mà hàng ngày ít khi họ được ăn. Đó là một bà cụ với ánh mắt đờ đẫn, một người đàn bà với cặp mắt chứa chan, một người cha với gương mặt thắc thỏm. Họ thì thầm trao đổi với nhau những lo âu và những lời ước muốn đầy tính hy vọng và suy đoán của mình. Con, cha, chồng, vợ... những kẻ bị giam trong kia chỉ là những người vô tội. Họ bị cảnh sát, công an bắt lầm trong những cuộc bố ráp. Phú-lít chẳng có câu “bắt lầm hơn bỏ sót” đó sao?

Một người đàn ông, trạc 50 tuổi, đầu đội nón nỉ, nói lớn với mọi người chung quanh:

- Mấy ông bà, anh chị làm đơn, xin bão lãnh, xin tha gì chưa?

Nhiều cặp mắt hướng về người đàn ông này. Ông ta ngồi trên một cái ghế đẩu, trước mặt là một cái máy chữ, chồng giấy pơ-luya và giấy than nằm cạnh bên. Nhờ cái máy chữ cao siêu này, những sự oan ức của người bị giam có thể được đèn trời - tức ông Trưởng Ty Cảnh sát soi xét.

Một người phụ nữ ngồi xuống cái ghế bên cạnh cái bàn xếp của ông ta. Nói gì đó và ông ta gật đầu. Thế là những con chữ chạy rào rào bởi hai ngón tay trỏ thiện nghệ. Thư ký phải “đả tự” bằng mười ngón. Còn ông ta chỉ cần hai ngón cũng đủ diễn tả nỗi hàm oan nhân thế.

Theo gương của người phụ nữ, một số người khác cũng đến những cái bàn có máy chữ để cạnh bên. Tiếng máy chữ nghe rào rào như tiếng những giọt mưa rơi rải đều trên mái tôn. Người thuê viết đơn nhìn những người viết đơn thuê với cặp mắt kính nể, kỳ vọng. Những người viết đơn thuê đã thay họ trình bày những nguyện vọng, nói rõ những oan ức, những lý do khiến thân nhân họ bị bắt và cuối cùng xin cứu xét được trả tự do.

Má thằng Chim cùng con Cưỡng cũng đứng đó, trước một dãy bàn người viết đơn thuê, đầy máy chữ. Hôm nay, thím Tám mặc một cái áo sạch sẽ, tươm tất vì thím hy vọng, biết đâu, gặp phép lạ được vào thăm thằng Chim thì sao? Đâu có thể vô Ty Cảnh sát quận mà ăn mặc lôi thôi được. Biết đâu vì sự lôi thôi của thím mà cảnh sát nghi ngờ thằng Chim thì sao? Thím biết thằng Chim ham đánh bài nhưng nó không phải là thằng đá cá lăn dưa, ăn cắp, ăn trộm. Cái sự ham đánh bài của nó chính là lỗi của bà và ba nó. Thuở đi theo gánh hát trong những huyện lỵ nghèo, những nghệ sĩ cải lương có biết làm gì đâu ngoài việc đánh bài để giải khuây. Chờ chiều xuống, cơm nước xong, sân khấu sáng đèn, kèn trống cất lên họ lại được trở thành những ông hoàng bà chúa, xiêm y rực rỡ. Tiếng vỗ tay, những cây quạt, có tiền kèm theo quăng lên sân khấu. Đó là hào quang của đời nghệ sĩ, của sự trốn lánh thực tại nghèo khổ. Sau đêm diễn, quất vài xị rượu, húp vài tô cháo, họ đi vào giấc mơ. Sáng dậy, sau khi ra quán uống cà phê, ăn hủ tiếu, xíu mại bánh bao là họ lại đi gặp những ông tướng xanh vàng đỏ trắng trong bộ bài tứ sắc hay già, bồi, mụ, ách trong bộ bài năm mươi hai lá. Nam diễn viên chánh, đẹp trai đi rong ngoài chợ xã, huyện để thả dê, liếc mắt đưa tình với vài cô thôn nữ. May mà trúng phải con gái bá hộ, hay điền chủ thì coi như là đời lên hương. Còn nếu không thì cũng có vài mối tình làm kỷ niệm, đánh dấu cho đời nghệ sĩ. Những nghệ sĩ không tên tuổi, đào phụ, kép phụ, kéo màn, nhắc tuồng, khuân vác cảnh trí... cùng nhau giải khuây bằng cách sát phạt những kẻ cùng cảnh ngộ như mình. Cái xui của người này chính là cái hên của người khác.

Ba thằng Chim và thím đã gặp nhau trong gánh hát. Từ trong gánh hát họ gặp nhau trong sòng bài. Và từ khi thằng Chim ra đời nó đã nhiễm luôn cái máu bài bạc của ba và má nó cộng lại. Má thằng Chim không trách Mùi và cũng chẳng trách thằng Tới. Bây giờ có trách, chửi rủa lẫn nhau thì nó cũng đang nằm trong khám.

Một tay viết đơn mướn, môi thâm vì thuốc lá, cặp mắt lờ đờ nhìn má thằng Chim đi qua đi lại trước Ty Cảnh sát, rồi nhìn vào những bàn viết đơn mướn, biết ngay đây là người mà y ta có thể moi tiền, bèn hỏi:

- Muốn viết đơn mướn hả. Lại đây tui giúp cho. Tui viết đơn là bảo đảm ông Cò sẽ thả ra.

Má thằng Chim kéo tay con Cưỡng dừng lại ngay cái bàn xập xệ như gương mặt của anh ta:

- Anh làm ơn cho tui hỏi, con nít đi lắc bầu cua bị bắt thì bị tù bao lâu?

Ngáp một cái dài không cần che miệng, tay viết đơn mướn trả lời ngay như thầy cãi chính hiệu:

- Con nít hả? Con nít cũng bị giam như người lớn chờ ngày xử. Nếu không ở Chí Hòa thì cũng vô trại tế bần [2]...

- Có khi nào ông Cò cứu xét hoàn cảnh của con nít mà thả ra, không đưa đi trại tế bần không anh?

- Phải làm đơn kêu oan chớ. Ông Trưởng Ty Cảnh sát đọc đơn, thấy tội nghiệp thì ổng thả, khỏi phải bị giam chờ ngày ra tòa.

Má thằng Chim khấp khởi mừng thầm:

- Anh làm đơn kêu oan được cho mấy người rồi?

Tay viết đơn khoát tay, tỏ vẻ như không nhớ:

- Ôi, nhiều vô số kể, làm sao nhớ hết được.

Má thằng Chim ngần ngừ, tay thọc vào túi chiếc áo bà ba vân vê mấy tờ giấy bạc:

- Viết một cái đơn bao nhiêu tiền vậy anh?

- Tùy viết dài hay viết ngắn, tội nặng hay tội nhẹ.

- Giả dụ như tội nhẹ, viết ngắn.

- Ờ... ờ... Khoảng 50 đồng.

Cái giá quá lớn với số tiền thím hiện có:

- Hai chục được không anh?

- Sao được. Viết đơn không có nói thách, không trả giá.

- Thôi, để tui trở về nhà lấy tiền rồi quay lại sau.

Thím nắm tay con Cưỡng đi ngược chiều con đường Phạm văn Chí để quay trở về nhà. Bỗng con Cưỡng kêu lên:

- Anh Minh... anh Minh...

Không chỉ mình thằng Minh mà còn có cả thằng Ti, Út đẹt, Cảnh hù, thằng Són, thằng Long, con Hồng. Tụi nó vừa từ trường chạy ra vì trường Bình Tây khá gần với Ty Cảnh sát. Vừa gặp tụi nó, má thằng Chim hỏi:

- Sao tụi bây không đi học?

Thằng Minh đáp ngay:

- Dạ, giờ ra chơi. Tụi con chạy lẹ ra đây nhờ ba thằng Cảnh hù dẫn vô thăm thằng Chim.

Nghe nói thăm thằng Chim, má nó hỏi nhanh:

- Sao, tụi bây thăm được nó không? Nó khỏe không? Nó có bị đánh không?

Thằng Són cướp lời thằng Minh, nói lẹ:

- Tụi con chưa thăm được, chỉ có gửi đồ ăn cho nó thôi.

- Mà thím đi đâu vậy? - Thằng Minh hỏi.

- Tao đi nhờ người ta viết đơn xin thả nó.

- Thím nhờ người ta viết xong chưa?

- Người ta đòi mắc quá. Tới 50 lận.

- Ai mà đòi mắc vậy thím.

- Thằng cha kia kìa.

Thằng Minh chặc lưỡi:

- Mắc quá hé... Hay là thím để tụi con viết đơn giùm cho, đỡ tốn tiền.

Má thằng Chim ngần ngừ:

- Tụi bây còn con nít, con nôi mà viết được cái gì?

Túng thế, thằng Minh chỉ đại vào thằng Cảnh:

- Thằng này...

Thằng Són lại nhảy vào miệng thằng Minh nói:

- Thằng này là thằng Cảnh hù...

- Ừ, thằng Cảnh hù... - Má thằng Chim gật đầu.

Thằng Minh hỏi thằng Són:

- Mầy làm ơn cho tao nói được không? Thằng Cảnh hù có ba làm...

- Ba nó làm cảnh sát ở Ty này. - Cũng lại là thằng Són.

Má thằng Chim nắm lấy tay thằng Cảnh hù, hỏi dồn dập:

- Sao con, con có thể nhờ ba con cứu thằng Chim không con?

Thằng Cảnh hù ngập ngừng:

- Dạ... ba con nói phải viết đơn đi đã, rồi ba con nộp đơn giùm cho.

Thằng Són lại tía lia:

- Ba nó nộp đơn xong rồi sẽ lãnh thằng Chim ra.

Thằng Cảnh hù lừ mắt:

- Ai nói với mầy vậy? Bộ muốn lãnh là lãnh được sao?

Thằng Minh đưa ra ý kiến:

- Thím để tụi con viết đơn cho. Tụi con có học cách viết đơn mà.

- Viết đơn dễ ẹc... Con viết hoài hà.

- Mầy viết đơn bán thịt heo lậu hả, xạo hoài. - Thằng Ti thấy ghét thằng Són ưa nói chen khi người khác đang nói chuyện.

Trước sự nhiệt tình của tụi nó, má thằng Chim nghĩ chắc cũng không có cách nào hơn là để tụi nó viết đơn giùm.

- Ừ, thôi thím về. Mấy con ráng giúp thằng Chim nghe.

- Dạ, nó là bạn tụi con mà.

Má thằng Chim vừa quay lưng đi, thằng Minh nói với cả bọn:

- Tụi mình quay về trường làm đơn cho má thằng Chim đi.

Thằng Út đẹt lừng khừng:

- Mình giao cho thằng Són đi, nó viết đơn hoài mà.

- Ý, đâu được... Tao viết đâu có hay bằng thằng Minh.

- Vậy thì mầy phải dẫn tụi tao đi ăn cháo huyết để tụi tao đủ sức mà viết bức tâm đơn. - Thằng Cảnh hù bắt địa.

- Đãi thì đãi, nhưng tao không ăn cháo huyết đâu.

Cả bọn tụi nó sực nhớ thằng Són kỵ ăn cháo huyết vì nhà nó có một lò mổ heo lậu.

Chú thích:

[1] Nay là Ủy ban Nhân dân quận 6.

[2] Nơi giam giữ trẻ vị thành niên, đặt tại bên kia cầu Trịnh Minh Thế (cầu chữ Y). Sau khi hết tuổi vị thành niên, con trai sẽ bị đi làm lao công chiến trường. Nhiều tay anh chị, cao bồi du đãng của Sài Gòn đã bị giam tại đây khi vị thành niên.