Chương V CÂY CẦU CỔNG KHAZAD-DÛM
Hội Đồng Hành của chiếc Nhẫn đứng lặng bên mộ Balin. Frodo nghĩ tới Bilbo và tình bạn bền lâu của ông với Người Lùn quá cố, nghĩ tới chuyến viếng thăm của Balin đến Quận cách đây đã lâu. Trong căn phòng bụi bặm trong lòng dãy núi, chuyện ấy dường như đã xảy ra nghìn năm trước và ở phía bên kia thế giới.
Một hồi lâu sau họ mới nhúc nhích rồi nhìn lên, và bắt đầu tìm kiếm những thứ có thể cho biết tin tức về số phận của Balin, hoặc cho biết điều gì đã xảy ra với người của ông. Còn một cửa nữa nhỏ hơn ở đầu kia căn phòng, phía dưới lỗ chiếu sáng. Xung quanh cả hai cửa bây giờ họ có thể thấy xương cốt nằm la liệt, xen giữa đó là những thanh kiếm gãy, đầu rìu, khiên và mũ trụ vỡ. Một số thanh kiếm còn có mũi khoằm: chính là đại đao có lưỡi đen của lũ Orc.
Có rất nhiều hốc khoét sâu vào tường đá, trong đó đặt những rương gỗ lớn nẹp đai sắt. Tất cả đều đã bị phá vỡ và đã bị cướp sạch; thế nhưng bên cạnh nắp đậy vỡ nát có một rương còn rớt lại một quyển sách nát vụn. Nó đã bị đâm, bị chém, bị đốt mất một phần, và nó chằng chịt những vết ố đen hoặc sẫm màu như vết máu cũ đến nỗi chẳng còn bao nhiêu phần đọc được. Gandalf cẩn thận nhặt quyển sách lên, nhưng những trang giấy kêu lách tách và rời ra khi lão đặt lên mặt phiến đá. Lão chăm chú đọc hồi lâu mà chẳng nói một lời. Đứng cạnh lão, Frodo và Gimli có thể nhận thấy, khi lão rón rén lật những trang sách, rằng chúng được viết bởi nhiều nét chữ, bằng chữ rune, cả loại ở Moria lẫn loại ở thành bang Thung Lũng, đây đó còn kèm theo chữ của người Tiên.
Cuối cùng Gandalf nhìn lên. “Có vẻ đây chính là bản ghi chép về số phận những người của Balin,” Lão nói. “Tôi đoán tất cả bắt đầu từ chuyện họ đến Lũng Lạch Râm cách đây gần ba mươi năm: những trang viết dường như có đánh dấu số năm sau khi họ đến nơi. Trang trên cùng được đánh dấu một - ba, vì thế đã mất ít nhất là hai trang đầu tiên. Hãy nghe này!
“Chúng tôi đã đánh đuổi lũ Orc ra khỏi cổng chính và phòng - tôi đoán; từ tiếp theo đã bị mờ do vết đốt: có thể là gác - chúng tôi đã trừ khử rất nhiều dưới ánh - tôi đoán là - mặt trời trong thung lũng. Flói bị một mũi tên giết chết. Ông ấy đã hạ thủ tên đại. Có một vết ố, rồi đến Flói dưới bãi cỏ bên bờ Hồ Gương. Tôi không thể đọc được một hoặc hai dòng kế tiếp. Cho đến Chúng tôi chọn sảnh hai mốt ở đầu Bắc để định cư. Có một tôi không thể đọc được là cái gì. Một lỗ thông được đề cập đến. Và rồi Balin đặt ngai tại phòng Mazarbul.”
“Phòng thư tịch,” Gimli nói. “Tôi đoán đó chính là nơi chúng ta hiện đang đứng.”
“Chà, tôi không thể đọc được cả một đoạn dài,” Gandalf nói, “ngoại trừ chữ vàng, và Rìu Báu của Durin và từ gì đó như mũ trụ. Rồi đến Giờ Balin là chúa mỏ Moria. Đó có vẻ là câu kết một chương. Bỏ qua một vài ngôi sao đến lượt một nét chữ khác và tôi đọc được chúng tôi đã tìm ra bạc đích thực, và sau đó là được chế tác tinh xảo, rồi đến một từ gì đó, tôi biết rồi! mithril, và hai dòng cuối là Óin đi tìm những kho vũ khí phía trên của Hầm Thứ Ba, một thứ gì đó đi về phía Tây, một vết nhòe, đến cổng Đất Nhựa Ruồi.”
Gandalf dừng lại rồi đặt vài trang sang một bên. “Có nhiều trang đồng dạng như thế, đều được viết khá vội và nát gần hết,” lão nói; “nhưng tôi chẳng thể lĩnh hội được gì nhiều trong ánh sáng này. Tới đây thì chắc có nhiều trang bị mất, bởi chúng bắt đầu được đánh số năm, tôi đoán là năm thứ năm của khu định cư. Để xem nào! Không, mấy trang này cúng bị chém và ố hết cả; tôi chẳng đọc được chữ nào. Đọc dưới ánh sáng mặt trời có lẽ tốt hơn. Mà khoan đã! Ở đây có gì đó: một nét chữ to đậm, được viết bằng chữ người Tiên.”
“Đó hẳn là chữ của Ori,” Gimli nói, nhìn qua cánh tay thầy phù thủy. “Ông ấy có thể viết đẹp, nhanh, và thường dùng các ký tự Tiên.”
“Tôi e rằng nét chữ đẹp đẽ của ông ấy chỉ để chép ra những tin xấu,” Gandalf nói. “Từ đầu tiên có thể đọc được là buồn bã, nhưng cả dòng còn lại đều không còn, ngoại trừ chữ cuối cùng m qua. Đúng rồi, chính xác phải là hôm qua vì ngay sau đó là là mùng mười tháng mười một, Balin chúa mỏ Moria đã ngã xuống tại Lũng Lạch Râm. Ngài đi một mình tới ngắm Hồ gương. Một tên Orc bắn lén từ đằng sau tảng đá. Chúng tôi đã tiêu diệt tên đó, nhưng nhiều tên khác... lên từ phía Đông theo dòng Mạch Bạc. Phần còn lại của trang mờ tới mức tôi khó lòng thu được gì thêm, nhưng tôi nghĩ có thể đọc được câu chúng tôi đã chặn các cổng, rồi là có thể giữ được lâu nếu, và có thể cả khủng khiếp và chịu đựng nữa. Balin tội nghiệp! Có vẻ như ông ấy chỉ giữ cái tước hiệu giành được kia trong vòng chưa đầy năm năm. Tôi tự hỏi không biết chuyện gì đã xảy ra sau đó; nhưng chẳng còn thời gian để giải nghĩa mấy trang sau nữa. Còn đây thì là trang cuối cùng.” Lão dừng lại và thở dài.
“Toàn những điều buồn bã,” lão nói. “Tôi e rằng kết cục của họ rất thảm khốc. Nghe này! Chúng tôi không thoát ra được. Chúng tôi không thoát ra được. Bọn chúng đã chiếm được Cầu và sảnh hai. Frár, Lóni và Náli ngã xuống ở đó. Bốn dòng tiếp theo bị bẩn nên tôi chỉ đọc được đi năm ngày trước. Mấy dòng cuối cũng là hồ nước đã dâng lên tận bờ tường ở Cổng Tây. Thủy Quái gác Cổng đã bắt Óin. Chúng tôi không thể thoát ra. Ngày tận thế đã tới, và rồi tiếng trống, tiếng trống dưới sâu. Tôi không biết những điều này nghĩa là gì. Điều cuối cùng được viết nguệch ngoạc thành vệt bằng chữ Tiên: bọn chúng đang đến. Chẳng còn thêm gì nữa.” Gandalf dừng lại rồi đứng im trong suy tư lặng lẽ.
Nỗi khiếp đảm bất chợt cùng sự kinh hãi chính căn phòng đã trùm lên Hội Đồng Hành. “Chúng tôi không thoát ra được,” Gimli lẩm bẩm. “Thật may cho chúng ta là hồ nước đã hạ xuống chút ít, còn con Thủy Quái đã ngủ ở đáy nước phía Nam.”
Gandalf ngẩng đầu nhìn xung quanh. “Có vẻ như họ đã dựng tuyến phòng thủ cuối cùng ở cả hai cửa,” lão nói; “thế nhưng tới khi đó thì chẳng còn lại bao nhiêu nữa. Vậy là nỗ lực tái chiếm Moria đã kết thúc! Anh dũng nhưng dại dột quá chừng. Thời điểm đó vẫn chưa đến. Giờ tôi e là chúng ta phải nói lời từ biệt Balin con trai Fundin. Ông ấy phải nằm lại đây trong những tòa sảnh của tổ phụ ông. Chúng ta sẽ lấy quyển sách này, Sách Mazarbul, để sau này đọc kỹ hơn. Tốt hơn anh nên giữ lấy, Gimli ạ, và đưa về cho Dáin, nếu anh có cơ hội. Ông ấy sẽ rất quan tâm đấy, cho dù nó chắc chắn sẽ khiến ông ấy buồn bã sâu sắc. Nào! ta đi thôi! Buổi sáng đang trôi qua đấy.”
“Chúng ta sẽ đi đường nào đây?” Boromir hỏi.
“Quay lại sảnh,” Gandalf trả lời. “Nhưng cuộc viếng thăm tới căn phòng này không hề vô nghĩa. Giờ tôi đã biết chúng ta đang ở đâu. Đây chắc chắn là, như Gimli nói, Phòng Mazarbul; và sảnh vừa rồi chắc chắn là sảnh hai mốt của đầu phía Bắc. Chúng ta sẽ rời đi bằng lối cổng vòm phía Đông trong tòa sảnh, rồi rẽ phải hướng về phía Nam, sau đó đi xuống dưới. Sảnh Hai Mốt có lẽ nằm trên Tầng Bảy, nghĩa là trên Cổng sáu tầng. Đi thôi! Quay lại tòa sảnh!”
Gandalf chưa kịp dứt lời thì một tiếng ồn lớn vang lên: một tiếng Ùng như rền lên từ xa tít dưới những tầng sâu, làm rung chuyển sàn đá dưới chân họ. Họ hoảng hốt lao ra phía cửa. Đùng, đùng, âm thanh lại rền vang, như thể những bàn tay không lồ đã biến động phủ Moria thành một cái trống vĩ đại. Tiếp đến là tiếng vọng lớn: một tiếng tù và lớn cất lên trong tòa sảnh, và đáp lại là những tiếng tù và khác cùng tiếng la hét chói tai từ phía xa. Cả tiếng những bước chân dồn dập.
“Bọn chúng đang đến!” Legolas hét.
“Chúng ta không thoát ra được,” Gimli than.
“Bị sập bẫy rồi!” Gandalf thét lên. “Tại sao tôi lại trì hoãn chứ? Giờ chúng ta bị vây lại đây, cũng giống như bọn họ hồi trước. Nhưng lúc ấy không có tôi ở đây. Để xem chúng ta...”
Đùng, đùng tiếng trống lại vang lên làm rung chuyển những bức tường.
“Sập và chèn tất cả cửa lại!” Aragorn quát lớn. “Và giữ lấy hành lý càng lâu càng tốt: chúng ta có thể vẫn còn cơ hội mở được đường ra.”
“Không được!” Gandalf nói. “Chúng ta không thể để bị nhốt, hãy để cửa phía Đông mở hé! Chúng ta sẽ đi lối đó, nếu chúng ta có cơ hội.”
Lại thêm một hồi tù và chói tai nữa, rồi rộ lên những tiếng kêu the thé. Những bước chân đã tràn tới hành lang. Tiếng leng keng và loảng xoảng vang lên khi Hội Đồng Hành nhất loạt tuốt gươm. Thanh Glamdring tỏa ra những ánh sáng mờ, còn lưỡi thanh Mũi Đốt bừng lên lấp lánh. Boromir kê vai vào cánh cửa phía Tây.
“Đợi một lát đã! Đừng đóng lại vội!” Gandalf nói. Lão lao đến bên Boromir và vươn người lên hết chiều cao của mình.
“Ai dám đến đây làm kinh động nơi yên nghỉ của Balin chúa mỏ Moria?” lão hét to.
Một tràng cười khản đặc cất lên, nghe như tiếng đá theo nhau lăn xuống hố, giữa những âm thanh huyên náo một giọng ra lệnh cất lên trầm đục. Dưới hầm sâu, tiếng trống vẫn cất lên đùng, ùng, đùng.
Bằng một động tác nhanh gọn Gandalf bước ra khe cửa hẹp và thúc cây trượng về phía trước. Một ánh chớp làm sáng bừng cả căn phòng và lối đi bên ngoài. Thầy phù thủy nhìn ra trong chốc lát. Cả loạt tên rít lên bay vèo qua hành lang khiến lão phải nhảy thoát lui.
“Là bọn Orc, một lũ rất đông;” lão nói. “Còn có một số to lớn và hung tợn: đó là lũ Uruk đen ở Mordor. Hiện chúng còn đang do dự chưa tiến, nhưng ngoài kia vẫn còn gì đó nữa. Tôi đoán là một con quỷ hang khổng lồ, hoặc là nhiều hơn. Chẳng còn hy vọng thoát ra đường đó nữa rồi.”
“Và sẽ chẳng còn hy vọng nào hết nếu chúng đến nốt cửa bên kia,” Boromir nói.
“Giờ vẫn chưa có động tĩnh gì phía ngoài này,” Aragorn nói, chàng đang đứng nghe ngóng ở cửa phía Đông. “Đường phía này dẫn thẳng xuống một cầu thang: rành là nó không vòng về tòa sảnh. Nhưng cũng chẳng hay gì nếu mù quáng chạy xuống lối đó với lũ quỷ đuổi sau lưng. Chúng ta không thể chặn cửa được. Chìa khóa chẳng còn và ổ khóa đã hỏng, hơn nữa còn mở vào trong. Chúng ta phải làm gì đó cầm chân kẻ thù trước đã. Chúng ta sẽ khiến chúng phải khiếp sợ Phòng Mazarbul này!” Chàng nói đanh lạnh, trong lúc miết tay kiểm tra lưỡi kiếm của chàng, thanh Andúril.
Họ chẳng nghe thấy những tiếng chân nặng nề phía ngoài hành lang. Boromir lao người vào cửa đẩy cho cửa đóng; rồi gã chèn cửa bằng những lưỡi kiếm gãy cùng nhiều mảnh gỗ. Hội Đồng Hành lùi lại phía bên kia căn phòng. Thế nhưng họ vẫn chưa có cơ hội tháo chạy. Một cú đập khiến cửa rung lên; rồi nó kèn kẹt mở ra từng chút, đẩy lui những thanh chèn, một cánh tay cùng phần bả vai khổng lồ, da sẫm đầy vẩy xanh, xô qua khe cánh cửa đang dần mở rộng. Rồi ở bên dưới một bàn chân to bè không ngón cũng thọc vào. Im lặng chết chóc phía bên ngoài.
Boromir nhảy tới dồn hết sức chém vào cánh tay kia; thế nhưng thanh kiếm vang lên chát chúa, trượt sang bên, rồi rơi ra khỏi bàn tay run rẩy của gã. Lưỡi kiếm đã bị mẻ.
Đột nhiên, kinh ngạc vì chính bản thân mình, Frodo cảm thấy luồng máu nóng điên giận trào lên trong tim cậu. “Quận!” Cậu hét lớn, nhảy đến bên Boromir, cúi người đâm thật mạnh thanh Mũi Đốt vào bàn chân gớm ghiếc. Một tiếng rống vang lên, bàn chân rụt mạnh trở lại, suýt giật tung thanh kiếm khỏi tay Frodo. Những giọt máu đen nhỏ xuống từ lưỡi kiếm và bốc khói ngay trên nền. Boromir lại lao đến cửa đóng sập lại.
“Một đòn vì Quận!” Aragorn hào hứng hét lên. “Vết đâm của Hobbit thật sâu! Cậu có thanh kiếm tốt lắm, Frodo con trai Drogo!”
Một cú đập giáng mạnh vào cửa, tiếp theo sau là hết cú đập này đến cú đập khác. Rất nhiều búa rìu thi nhau bổ lên nó. Cánh cửa nứt vỡ và bị đẩy bần bật về phía sau, khe hở bỗng ngoác rộng ra. Tên xối xả bay vào trong, nhưng đều đập vào bức tường phía Bắc, rơi lả tả xuống sàn chẳng hại được ai. Tiếng tù và lại cất lên, rồi những bước chân vang lên dồn dập, lũ Orc nối nhau lao vào bên trong căn phòng.
Chúng đông bao nhiêu Hội Đồng Hành không thể đếm xuể. Cuộc chiến thật dữ dội, nhưng lũ Orc đã phải hoảng sợ trước sự chống trả mãnh liệt. Legolas bắn xuyên họng hai tên. Gimli từ dưới thấp đốn đứt hai chân một tên khác nhảy lên mộ Balin. Còn Boromir và Aragorn thì hạ được khá nhiều. Lúc tên thứ mười ba gục xuống, cũng là lúc số còn lại hò hét tháo chạy, bỏ lại đội quân phòng thủ bình an vô sự, chỉ trừ Sam lãnh một vết trầy trên đỉnh đầu. Một cú hụp người kịp thời đã cứu mạng chú, và chú cũng đã trảm được một tên Orc cho riêng mình: một cú đâm trời giáng bằng lưỡi dao Mộ Đá. Đôi mắt nâu của chú bừng lên ngọn lửa hẳn sẽ khiến Ted Sạn Mịn phải lùi bước, nếu mà cậu ta nhìn thấy.
“Giờ đến lúc rồi!” Gandalf hét lên. “Chúng ta phải đi thôi, trước khi con quỷ hang quay lại!”
Thế nhưng ngay cả khi họ rút lui, và trước khi Pippin và Merry kịp đến được cái cầu thang phía bên ngoài, một tên Orc gộc đầu đàn, cao ngang với con người, bọc giáp đen từ đầu tới chân, đã nhảy xổ vào căn phòng; đằng sau hắn lũ Orc dồn đống lại trên lối vào. Khuôn mặt hắn to bè đen sạm, mắt hắn như than đá và lưỡi thè ra đỏ như máu; hắn cầm một thanh giáo dài. Bằng một cú xô mạnh chiếc khiên da to bản, hắn hất bật kiếm của Boromir, đẩy gã về đằng sau, quật gã ngã xuống nền. Nhào xuống dưới nhát chém của Aragorn nhanh như rắn mổ, hắn bổ đến Hội Đồng Hành và đâm thẳng giáo vào Frodo. Mũi giáo trúng vào sườn phải cậu, và Frodo bị đẩy sát vào tường. Sam hét lên, chém vào thân giáo khiến nó đứt lìa. Nhưng ngay khi tên Orc quăng mẩu cán xuống và rút ra cây đại đao thì thanh Andúril đã phang xuống đỉnh mũ giáp của hắn. Một tia lửa tóe lên, mũ giáp vỡ tan từng mảnh. Tên Orc gục xuống, đầu bị chẻ làm đôi. Lũ lâu la tru tréo bỏ chạy khi Boromir và Aragorn cùng lao vào chúng.
Đùng, đùng, tiếng trống cất lên dưới hầm sâu. Giọng nói trầm đục lại một lần nữa rền vang.
“Chạy mau!” Gandalf quát to. “Đây là cơ hội cuối cùng. Hãy chạy cho thoát!”
Aragorn bế thốc Frodo đang nằm cạnh tường lên rồi hướng về phía cầu thang, đẩy Merry và Pippin lên phía trước. Những người khác chạy theo sau; thế nhưng Gimli phải đợi Legolas kéo mới chịu đi: bất chấp nỗi nguy hiểm, gã vẫn cố nán lại cúi đầu bên mộ Balin. Boromir kéo cánh cửa phía Đông đóng lại, tiếng bản lề rít lên ken két: nó có những vòng sắt lớn ở cả hai mặt, nhưng không thể đóng chặt lại được.
“Tôi không sao,” Frodo hổn hển. “Tôi đi được. Cho tôi xuống!”
Aragorn suýt thả rơi cậu vì quá đỗi kinh ngạc. “Tôi tưởng cậu chết rồi chứ!” chàng kêu lên.
“Chưa đâu!” Gandalf nói. “Nhưng giờ không còn thì giờ thắc mắc nữa. Đi đi, tất cả các anh, xuống cầu thang ngay! Hãy đợi tôi vài phút ở dưới chân, nhưng nếu tôi không sớm xuất hiện, cứ đi tiếp! Hãy đi cho nhanh, cứ chọn đường nào rẽ phải và hướng xuống dưới.”
“Chúng tôi không thể để ông cầm cự cửa này một mình!” Aragorn nói.
“Hãy làm như tôi nói!” Gandalf dữ dội quát. “Gươm giáo giờ vô dụng rồi. Đi đi!”
Không có lỗ thông sáng nào, con đường tối đen như mực. Họ dò dẫm suốt chặng cầu thang dẫn xuống dài dằng dặc, rồi quay lại nhìn; nhưng họ chẳng thấy gì ngoài ánh sáng le lói từ cây trượng của thầy phù thủy tít trên kia. Có vẻ như lão vẫn đứng gác bên cánh cửa đóng. Fordo thở nặng nhọc và phải tựa vào Sam, chú quàng tay giữ lấy cậu. Họ đứng đó, mắt dõi ngược cầu thang vào trong bóng tối. Frodo có cảm giác cậu nghe thấy tiếng Gandalf trên đó, thì thầm những từ ngữ lan xuống trần đá dốc với tiếng vọng rì rào. Cậu không thể xác định lão nói những gì. Hai bên vách đá như rung chuyển. Đôi khi lại vang lên những hồi trống rền rã: đùng, đùng.
Đột nhiên trên đỉnh cầu thang lóe lên một vệt sáng trắng. Ngay sau đó là tiếng ầm trầm đục cùng một tiếng huỵch nặng nề. Từng hồi trống cuồng loạn bung ra: đùng-ùng, đùng-ùng, rồi ngưng bặt. Gandalf lao xuống những bậc thang rồi ngã sụp xuống đất ngay giữa Hội Đồng Hành.
“Vậy đấy! Thế là xong!” thầy phù thủy vừa nói vừa gượng đứng dậy. “Tôi đã làm tất cả những gì có thể. Nhưng tôi đã gặp kẻ ngang tài, suýt nữa thì bị tiêu diệt. Nhưng đừng đứng đây nữa! Chạy tiếp đi! Các anh sẽ không được soi sáng trong một lát: tôi đang run quá. Chạy đi! Chạy đi! Anh đâu rồi, Gimli? Lên dẫn đầu với tôi! Còn tất cả các anh, bám sát phía sau!”
Bọn họ nháo nhào chạy theo lão, hoang mang không hiểu điều gì đã xảy ra. Đùng, đùng tiếng trống lại vẳng lên: những âm thanh giờ đây nghe như bị bóp nghẹt và ở đằng xa, nhưng rõ ràng đang đuổi theo sau. Không có thêm âm thanh nào khác, không có cả tiếng bước chân lẫn tiếng la hét. Gandalf không rẽ vào bất cứ lối nào, phải hay trái, bởi con đường dường như đang dẫn theo đúng hướng lão muốn. Thỉnh thoảng họ lại gặp một cầu thang, khoảng năm mươi bậc hoặc hơn, dẫn xuống tầng phía dưới. Lúc ấy thì đó là mối nguy hiểm đáng kể với họ; bởi trong đêm tối họ không thấy lối xuống nào cho đến tận khi họ lao xuống thật và giẫm chân vào một khoảng không trống rỗng. Gandalf lấy trượng lần đường như một người mù.
Sau một giờ đồng hồ, họ dường như đã chạy được một dặm, hoặc có thể hơn một chút, và đi xuống không biết bao lượt cầu thang. Vẫn không có âm thanh truy đuổi nào phía sau. Tất cả đều gần như lại hy vọng họ có thể sẽ thoát ra được. Xuống đến chân cầu thang thứ bảy Gandalf dừng lại
“Bắt đầu nóng rồi!” lão thở dốc. “Chắc hẳn chúng ta đã xuống được ít nhất ngang tầng Cổng. Tôi nghĩ chúng ta sắp phải tìm đường rẽ trái để dẫn ta về phía Đông. Tôi hy vọng chẳng còn xa nữa. Tôi mệt quá rồi. Tôi phải nghỉ một lát ở đây, mặc cho tất cả lũ Orc sinh ra trên đời đang đuổi theo chúng ta đi nữa.”
Gimli đỡ lấy tay giúp lão ngồi xuống một bậc thang. “Chuyện gì xảy ra ở phía trên cửa vậy?” Gã hỏi. “Ông có gặp tên đánh trống không?”
“Tôi không biết nữa,” Gandalf trả lời. “Nhưng tôi bỗng thấy mình đối mặt với thứ gì đó tôi chưa từng gặp bao giờ. Tôi chẳng biết phải làm gì ngoài việc tìm cách niệm câu thần chú đóng cánh cửa. Tôi biết rất nhiều câu chú; nhưng muốn làm chính xác loại này cần phải có thời gian, mà sau đó cánh cửa vẫn có thể bị phá bằng sức mạnh.
“Lúc đứng đó, tôi có thể nghe thấy tiếng lũ Orc ở phía bên kia: tôi nghĩ chúng có thể phá tung cửa bất cứ lúc nào. Tôi không nghe được chúng nói với nhau những gì; hình như chúng nói bằng thứ ngôn ngữ gớm guốc của riêng chúng. Tôi chỉ nghe được mỗi ghâsh: có nghĩa là ‘lửa’. Rồi có gì đó đi vào căn phòng - tôi có thể cảm nhận được thứ đó qua lớp cửa, ngay cả lũ Orc cũng khiếp sợ và trở nên câm lặng. Nó nắm lấy chiếc vòng sắt, rồi nhận ra tôi và câu thần chú của tôi.
“Tôi không thế đoán nó là thứ gì, nhưng tôi chưa từng gặp phải thách thức nào lớn như vậy cả. Câu thần chú phản công thật khủng khiếp. Nó gần như khiến tôi sụp đổ. Trong một giây cánh cửa thoát khỏi quyền điều khiển của tôi và bắt đầu mở ra! Tôi buộc phải niệm chú Ra Lệnh. Xem ra sức ép quá lớn, khiến cánh cửa vỡ vụn thành nhiều mảnh. Một thứ gì đó đen tối như mây đã che hết ánh sáng phía bên trong, và tôi bị hất về sau rơi xuống thang. Toàn bộ bức tường đổ sụp có khi cả trần căn phòng cũng sụp.
“Tôi e là Balin đã bị vùi sâu, và cả thứ gì kia cũng bị vùi ở đó. Tôi không thể nói được. Nhưng ít ra con đường sau lưng chúng ta đã hoàn toàn bị bịt kín. Ôi! Tôi chưa từng cảm thấy kiệt sức thế này, nhưng dù sao cũng bắt đầu hồi lại rồi. Cháu bây giờ sao rồi hả Frodo? Ta chưa kịp nói ra lúc đó, nhưng thực sự cả đời ta chưa bao giờ vui mừng hơn lúc được nghe giọng cháu. Trước đó ta cứ tưởng Aragorn đang bế tử thi một Hobbit dũng cảm.”
“Cháu sao rồi ư?” Frodo hỏi lại. “Cháu nghĩ mình vẫn còn sống, và lành lặn. Cháu bị thâm tím và rất đau, nhưng cũng không quá tệ.”
“Chà,” Aragorn nói, “tôi chỉ có thể nói rằng dân Hobbit được làm từ chất liệu rắn tới mức tôi chưa từng thấy. Nếu biết trước điều này, lúc còn trong quán trọ ở Bree, chắc tôi đã phải ăn nói nhẹ nhàng hơn! Cú đâm đó có thể xiên luôn một con lợn rừng!”
“Vâng, tôi rất vui mà nói rằng nó không xiên được tôi,” Frodo nói; “dù tôi có cảm giác như đã bị đặt trên đe dưới búa.” Cậu không nói thêm nữa. Cậu thấy chỉ thở thôi cũng đau nhức.
“Cháu giống Bilbo như hệt,” Gandalf nói. “Cháu giấu bên trong nhiều hơn thể hiện ra bên ngoài, như ta đã nói về ông ấy cách đây lâu lắm rồi.” Frodo tự hỏi liệu câu nhận xét đó còn có thêm ẩn ý nào nữa không.
Giờ họ lại tiếp tục lên đường. Một lát sau Gimli lên tiếng. Gã có cặp mắt rất tinh tường trong bóng tối. “Tôi nghĩ,” gã nói, “có ánh sáng phía trước. Nhưng không phải ánh sáng ban ngày. Thứ này màu đỏ. Liệu có thể là gì được?”
“Ghâsh!” Gandalf lẩm bẩm. “Tôi không rõ đó có phải là ý của bọn chúng không: rằng những tầng dưới thấp đều chìm trong lửa? Nhưng hiện tại ta chỉ có thể đi tiếp mà thôi.”
Chẳng mấy chốc ánh sáng trở nên không thể nhầm lẫn được nữa, và tất cả đều nhìn thấy. Ánh lửa bập bùng hồng rực trên những bức tường đằng xa dọc theo lối đi phía trước mặt họ. Giờ đây họ đã thấy được đường họ đi: nó bất chợt đổ dốc xuống ở ngay phía trước, và cách đó không xa là một cổng vòm thấp, mà ánh sáng rực rỡ chiếu xuyên qua đó. Không khí trở nên vô cùng nóng bức.
Khi họ đến cổng vòm, Gandalf đi qua trước, ra hiệu cho họ đứng lại đợi. Ở ngay bên kia cổng, họ nhìn thấy khuôn mặt lão bừng lên trong ánh đỏ. Lão vội vã lùi lại.
“Có trò yêu thuật lạ đời đang diễn ra ở đây,” lão nói, “rõ ràng được bày ra để chào đón chúng ta, nhưng tôi đã kịp biết đây là đâu rồi: chúng ta đã xuống đến Hầm Thứ Nhất, tầng ở ngay bên dưới Cổng. Đây chính là Sảnh Hai của Moria Cổ; và cổng ở gần đây lắm rồi: bên kia đầu Đông, phía bên trái, không xa hơn một phần tư dặm. Đi qua Cầu, lên một cầu thang rộng, theo một con đường thoáng đãng, xuyên qua Sảnh Đầu, là ra được bên ngoài! Nhưng hãy lại đây xem này!”
Họ ngó ra. Trước mặt là một tỏa sảnh lồng lộng khác, cao và dài hơn cả tòa sảnh họ đã ngủ lại đêm trước. Họ đã ở gần đầu phía Đông của sảnh; hướng về phía Tây nó dẫn vào trong một màn tối đen kịt. Có hai hàng cột sừng sững dẫn về phía trung tâm. Chúng được tạc hình những thân cây đồ sộ xòe tán đỡ lấy phần trần sảnh với những họa tiết cành bằng đá. Những thân cột bóng và đen, nhưng ánh sáng đỏ hiện ra tối thẫm trên hai bên sườn cột. Chạy ngang nền sảnh, sát chân hai cột đá khổng lồ, một vết nứt lớn mở ra. Một luồng sáng đỏ bầm dữ tợn từ dưới đó hắt lên, đôi khi những ngọn lửa còn liếm vào mép nứt hay cuốn lấy chân hàng cột đá. Những làn khói đen cuộn lên trong bầu không khí nóng.
“Nếu xuống đây bằng đường chính từ tầng sảnh bên trên, chắc chúng ta đã bị kẹt ở đây rồi,” Gandalf nói. “Ta hãy hy vọng ngọn lửa giờ lại ngăn giữa chúng ta và những kẻ đang đuổi theo. Đi thôi! Không còn thời gian mà phí phạm nữa đâu.”
Lão còn chưa kịp dứt lời, họ đã lại nghe thấy tiếng trống truy đuổi: Đùng, đùng, đùng. Tít bên trong bóng tối phía đầu Tây sảnh vang lên những tiếng gào thét cùng từng hồi tù và thúc giục. Đùng, đùng: những chiếc cột dường như rung chuyển và những ngọn lửa cũng như run rẩy.
“Giờ là chặng nước rút cuối cùng!” Gandalf nói. “Nếu mặt trời còn chiếu sáng ngoài kia, chúng ta vẫn có cơ thoát được. Theo tôi nào!”
Lão rẽ sang trái và chạy thật nhanh trên nền sảnh đá phẳng lì. Khoảng cách thực tế lớn hơn là khi mới thoạt nhìn. Vừa chạy họ vừa nghe thấy tiếng rầm rập vang vọng của biết bao bước chân vội vã ở đằng sau. Một tiếng thét ré lên: họ đã bị phát hiện. Bắt đầu nghe thấy những tiếng leng keng loảng xoảng của kim loại. Một mũi tên bay vèo qua đầu Frodo.
Boromir cười lớn: “Chắc chúng chẳng mong đợi điều này,” gã nói. “Lửa đã cắt đường chúng. Chúng ta lại ở nhầm phía!”
“Nhìn phía trước kìa!” Gandalf gọi. “Cầu Cổng gần lắm rồi. Nhưng nó rất hẹp và nguy hiểm.”
Đột nhiên Frodo nhìn thấy ở ngay phía trước cậu một khe nứt sâu đen thui. Nơi cuối tòa sảnh, nền đá đã biến mất và rơi xuống vực sâu vô chừng. Cửa phía ngoài chỉ có thể đến được qua một dải cầu đá hẹp, chẳng có lề hay tay vịn, bắc qua khe vực thành một vòng cung dài chừng năm mươi bộ. Đó là vị trí phòng thủ cổ xưa của Người Lùn để chống lại bất cứ kẻ thù nào dám xâm nhập vào Sảnh Đầu và những con đường phía ngoài. Họ chỉ có thể đi qua theo hàng một. Gandalf đứng lại bên bờ vực, những người khác tập hợp phía sau.
“Anh hãy dẫn đường, Gimli!” lão nói. “Rồi đến Pippin và Merry. Hãy đi thẳng rồi lên cầu thang bên ngoài cửa!”
Tên bay vèo vèo về phía họ. Một mũi trúng Frodo nảy ra. Một mũi khác xuyên qua mũ Gandalf và mắc vào như sợi lông vũ đen trang trí. Frodo ngoái nhìn đằng sau. Bên kia rãnh lửa, cậu thấy nhung nhúc những bóng đen: dường như có tới hàng trăm tên Orc. Chúng khua giáo vung đao, những thứ đỏ rực như máu trong ánh lửa. Đùng, đùng tiếng trống lại rền vang, mỗi lúc một to, đùng đùng.
Legolas quay lại và tra tên vào dây, cho dù tầm bắn hơi xa so với cây cung nhỏ của chàng. Chàng giương cung, nhưng chợt buông tay, mũi tên rơi xuống đất. Chàng hét lên một tiếng hoảng hốt và sợ hãi. Hai tên quỷ hang to gộc xuất hiện; chúng vác hai phiến đá lớn, rồi ném xuống sàn để làm lối đi bắc qua khe lửa. Nhưng bọn quỷ hang không phải nguyên nhân khiến chàng Tiên khiếp sợ. Hàng ngũ đội quân Orc bỗng tách đôi, rồi chúng xô nhau chạy dạt, như thể chính bản thân chúng cũng đang sợ hãi. Một thứ gì đó đang tới từ phía sau chúng. Không thể thấy chính xác nó là thứ gì: nó trông như một cái bóng khổng lồ, ở chính giữa là một hình thù sẫm màu, hao hao giống hình người, nhưng lớn hơn rất nhiều; và sức mạnh và nỗi kinh hoàng như náu ở trong nó, như đi trước dẫn đường cho nó.
Nó đến bên rìa ngọn lửa và ánh sáng sầm xuống như thể vừa bị mây che phủ. Thoắt một cái nó đã nhảy qua khe vực. Những ngọn lửa bùng lên đón mừng, và quấn quanh nó; một làn khói đen cuộn lên trong không trung. Một bộ bờm phấp phới bùng cháy sáng rực phía sau nó. Tay phải nó cầm một lưỡi dao trông như một thanh lửa bén; còn trong tay trái là cây roi bện rất nhiều sợi đuôi.
“Ôi! Ôi!” Legolas than vãn. “Một tên Balrog! Một tên Balrog đã đến!”
Gimli trợn trừng mắt nhìn. “Tai Ương của Durin!” gã hét lên; lấy cả hai tay che mặt, để mặc cây rìu rơi xuống đất.
“Một tên Balrog,” Gandalf lẩm bẩm. “Giờ thì ta hiểu rồi.” Lão loạng choạng và dựa mạnh vào cây trượng. “Vận mệnh mới ác nghiệt làm sao! Trong khi ta thì mệt mỏi thế này.”
Cái hình thù tối tăm phấp phới những ngọn lửa dài lao thẳng về phía họ. Lũ Orc gào thét và tràn qua những cầu đá mới bắc. Boromir bèn nâng cây tù và thổi mạnh. Âm thanh thách thức rống lên vang dội, như tập hợp của biết bao tiếng thét dưới trần cao lộng. Trong phút chốc, lũ Orc nao núng và bóng đen cháy rực đứng khựng lại. Rồi âm thanh vang vọng chợt tắt ngấm như ngọn lửa bị thổi bạt bởi một cơn gió tối, và quân thù lại lao đến.
“Qua cầu ngay!” Gandalf lấy hết sức hét lên. “Chạy đi! Kẻ thù này quá sức tất cả các anh. Tôi phải chặn con đường hẹp này lại. Chạy đi!” Aragorn và Boromir không để tâm tới lời ra lệnh, mà vẫn đứng nguyên như trước, vai kề vai, ở phía sau Gandalf nơi đầu bên kia cây cầu. Những người khác cũng dừng lại ngay ngưỡng cửa đầu tòa sảnh, và quay người nhìn lại, không nỡ để người cầm đầu một mình đối mặt với kẻ thù.
Con Balrog đến đầu cầu. Gandalf đứng ngay giữa dải cầu, tay trái chống vào cây trượng, thế nhưng bên tay phải, thanh Glamdring lóe lên, lạnh lẽo và trắng toát. Đối thủ của lão dừng lại, đối mặt với lão, bóng đen quanh nó dang ra như hai chiếc cánh khổng lồ. Nó giơ roi, tiếng những đầu dây quất vào không khí vun vút. Lửa phun ra từ hai lỗ mũi. Thế nhưng Gandalf vẫn đứng nguyên.
“Ngươi không được qua,” lão quát. Lũ Orc đứng sững, và im lặng chết chóc bao trùm khắp nơi. “Ta là bề tôi của Ngọn Lửa Bí Mật, người mang ngọn lửa của Anor. Ngươi không được qua. Hỡi ngọn lửa của Udûn, lưỡi lửa đen sẽ chẳng giúp ích gì cho ngươi hết. Hãy quay về Bóng Tối! Ngươi không được qua.”
Balrog không trả lời. Ngọn lửa trong nó có vẻ đã tắt, nhưng bóng tối lại lớn thêm. Nó chậm rãi bước lên cầu, và bất ngờ nó vươn thân hình lên tới kích cỡ khổng lồ, đôi cánh dang rộng chạm cả hai bên bờ tường; thế nhưng họ vẫn nhìn thấy Gandalf, sáng le lói trong bóng tối; lão có vẻ nhỏ bé và hoàn toàn cô độc, xám xịt và cúi gập người, như một thân cây khô xác trước bão tố sắp nổi lên.
Từ giữa bóng đen, một thanh kiếm đỏ vụt vung tới cháy sáng.
Thanh Glamdring lóe lên trắng lóa đáp lại.
Một tiếng chạm kiếm chói tai kèm theo nhát đâm lửa trắng. Balrog ngã ra sau trong khi thanh kiếm đỏ bắn tung lên thành nhiều mảnh vỡ nung chảy. Thầy phù thủy loạng choạng trên mặt cầu, lùi một bước, nhưng rồi lại đứng vững.
“Ngươi không được qua!” lão thét.
Bằng một cú nhảy, Balrog chồm cả thân hình đồ sộ lên cầu. Cây roi rít lên vù vù.
“Ông ấy không thể đương đầu một mình!” Aragorn đột nhiên thét lên, chàng chạy dọc theo cây cầu quay lại. “Elendil!” chàng thét to. “Có tôi đây, Gandalf!”
“Gondor!” Boromir cũng thét lên rồi nhảy theo chàng.
Ngay lúc đó Gandalf giơ cao cây trượng, và hét to một tiếng lão giáng mạnh xuống mặt cầu phía trước. Cây trượng vỡ tan và rời khỏi tay lão. Một màn lửa trắng bùng lên chói lòa. Cây cầu nứt toác. Nó vỡ ngay dưới chân Balrog, và nhịp đá đang đỡ nó rơi ào xuống vực thẳm, trong khi phần còn lại vẫn nguyên vẹn, thăng bằng, run lên bần bật như một cái lưỡi đá đâm vào hư không.
Balrog rú lên khủng khiếp và rơi xuống phía trước, bóng tối quanh nó lao xuống rồi biến mất. Nhưng giữa chừng rơi xuống, nó vẫn kịp vung cây roi, các dây đuôi vụt trúng và cuốn lấy đầu gối thầy phù thủy, lôi lão ra tận mép cầu. Lão loạng choạng rồi ngã xuống, vô vọng cố bám lấy bờ đá, rồi trượt xuống vực thẳm tăm tối. “Chạy đi, lũ ngốc!” lão quát lớn, rồi mất dạng.
Những đốm lửa vụt tắt, và màn đêm tuyệt đối lại bao trùm. Hội Đồng Hành kinh hoàng đứng như mọc rễ, trân trối nhìn xuống khe vực. Trong lúc Aragorn và Boromir hối hả chạy quay lại, phần còn lại của cây cầu rạn vỡ và sụp xuống. Aragorn thét to đánh thức bọn họ.
“Đi thôi! Giờ tôi sẽ dẫn đường!” chàng gọi. “Chúng ta phải tuân theo mệnh lệnh cuối cùng của ông ấy. Theo tôi nào!”
Họ chạy sấp ngửa lên chiếc cầu thang sừng sững ngay ngoài cửa. Aragorn dẫn đầu, Boromir bọc hậu. Trên đỉnh cầu thang là một lối đi rộng rãi vang vọng tiếng chân. Họ chạy trối chết theo lối đi này. Frodo nghe thấy tiếng Sam khóc vang lên bên mình, rồi cậu nhận ra mình cũng đang vừa chạy vừa khóc. Đùng, đùng, đùng tiếng trống lại rền vang phía sau, nhưng giờ thì thê lương và chậm rãi; đùng!
Họ chạy mãi. Ánh sáng hửng lên phía trước; khoảng trần cắt khá nhiều lỗ thông lớn. Họ chạy nhanh hơn, đến một tòa sảnh sáng bừng ánh mặt trời từ những ô cửa sổ cao ở phía Đông. Họ chạy dọc theo sảnh. Họ vượt qua những cánh cửa lớn đã vỡ, và đột nhiên thấy Cổng Chính mở ra ngay trước mặt, vòm cổng bắt nắng chói lọi.
Có một toán Orc gác tại đó, nấp dưới bóng phía sau hai trụ cổng lừng lững, nhưng cánh cổng thì đã vỡ và đổ xuống. Aragorn quật tên chỉ huy chắn đường chàng ngã nhào, số còn lại hốt hoảng bỏ chạy trước cơn thịnh nộ của chàng. Hội Đồng Hành tràn qua mà không thèm để ý đến chúng. Ra khỏi Cổng, họ chạy và nhảy xuống những bậc thang khổng lồ đã mòn vì năm tháng, chính là ngưỡng cửa Moria.
Như vậy đó, cuối cùng, họ đã vượt qua tuyệt vọng mà lại thấy trời trên đầu và cảm nhận làn gió trên mặt.
Họ không dừng lại cho đến khi qua khỏi tầm tên bắn từ những bức tường. Lũng Lạch Râm trải ra quanh họ. Bóng Dãy Núi Mù đổ lên thung lũng, nhưng ánh nắng vàng rực rỡ đang trải dài mặt đất ở phía Đông. Khi đó mới khoảng một giờ sau buổi trưa. Mặt trời đang tỏa sáng, còn mây trắng ở tít trên cao.
Họ quay lại nhìn về phía sau. Một màu đen đặc trùm lấy vòm Cổng Chính dưới bóng núi. Xa xăm bên dưới mặt đất nhịp trống vẫn chậm rãi vọng tới: đùng. Họ chẳng thấy gì khác ngoài một vệt khói đen mỏng manh bốc lên; cả thung lũng bao quanh hoàn toàn vắng vẻ. Đùng. Cuối cùng nỗi tiếc thương cũng trào lên trong họ, và họ khóc ròng: vài người đứng và câm lặng, vài người ngã khuỵu dưới đất. Đùng, đùng. Tiếng trống nghe nhỏ dần.