Chương IX ĐỘNG BÀ NHỆN

Lúc này có lẽ đúng là ban ngày, như Gollum nói, nhưng hai chàng Hobbit chẳng nhận thấy nhiều khác biệt, ngoại trừ bầu trời nặng nề phía trên bớt đen kịt, mà trông giống một trần khói khổng lồ hơn; trong khi đó thay cho thứ bóng đen dày đặc lúc nửa đêm, mà thực tế vẫn còn đang lẩn khuất trong những kẽ nứt và hầm hố, một màu xám nhập nhoạng bao phủ lên toàn bộ thế giới đá xung quanh họ. Họ tiếp tục đi, Gollum ở phía trước còn phía sau là hai chàng Hobbit giờ sánh vai nhau, qua khe núi dài giữa các cột trụ đá tàn tạ, dựng đứng ở cả hai bên như những bức tượng to lớn hình thù méo mó. Chẳng hề nghe thấy âm thanh nào. Cách một quãng phía trước, có lẽ khoảng một dặm, là một bức tường xám khổng lồ, một đống đá núi vĩ đại trồi lên cuối cùng. Họ càng đến gần nó càng phát hiện ra sừng sững và tối sẫm, cho đến khi vươn lên tít cao phía trên họ, chặn hết tầm mắt hướng ra phía sau. Bóng đen đổ xuống dày đặc dưới chân nó. Sam hít một hơi.

“Ặc! Cái mùi đó!” chú nói. “Mỗi lúc một nặng hơn.”

Ngay sau đó họ đã vào trong vùng bóng đổ, và họ nhìn thấy ở chính giữa có một miệng hang. “Đây là đường bao,” Gollum khẽ nói. “Đây là cửa vào đường hầm.” Gã không nói ra tên của nó: Torech Ungol, Động Bà Nhện. Một mùi hôi thối từ bên trong tuôn ra, không phải thứ mùi mục rữa bệnh hoạn trên những bãi cỏ Murgol, mà là một mùi thối nồng nặc, như thể có bao nhiêu thứ bẩn thỉu không gọi nổi tên chứa đầy trong bóng tối bên trong.

“Đây là đường duy nhất sao, Sméagol?” Frodo hỏi.

“Phải, phải,” gã trả lời. “Chúng ta phải đi đường này bây giờ.”

“Ý ngươi là ngươi đã từng chui qua cái lỗ này sao?” Sam hỏi. “Phù! Nhưng có lẽ ngươi không ngại mùi thối.”

Mắt Gollum lóe sáng. “Cậu ấy không biết bọn ta ngại gì, phải không bảo bối? Phải, không biết đâu. Nhưng Sméagol chịu được nhiều thứ. Phải gã đã chui qua. Ồ phải đấy, chui qua hết. Đó là lối duy nhất.”

“Tôi tự hỏi thứ gì tỏa ra cái mùi đó,” Sam nói. “Giống như là - chà, tôi không muốn nói đâu. Một cái lỗ tởm lợm nào đó của lũ Orc, mà tôi đảm bảo là đã chứa chất cặn bã của chúng suốt một trăm năm.”

“Chà,” Frodo nói, “Orc hay không thì đó cũng là lối duy nhất, chúng ta phải đi thôi.”

Họ hít một hơi thật sâu rồi bước vào bên trong. Mới chỉ được vài bước mà họ đã ở bên trong một vùng tố mịt như bưng cả hai mắt. Frodo và Sam chưa từng biết đến một thứ bóng tối nào như vậy, từ sau khi đi qua những con đường không ánh sáng ở Moria; bóng tối ở đây thậm chí còn đặc hơn thẫm hơn, nếu có thể. Ở đó còn có những luồng không khí luân chuyển, những tiếng vọng, và cảm giác không gian thoáng đãng, còn bầu không khí ở đây thì ứ đọng, nặng nề, và âm thanh phát ra đều ngưng bặt. Họ bước đi trong một bức màn sương khói đen được dệt từ chính bản thân bóng tối, khi hít vào có thể làm mù không chỉ con mắt mà còn cả lý trí, đến nỗi ngay cả ký ức về màu sắc, hình thù và ánh sáng đều tắt khỏi ký ức. Đã luôn là bóng tối, sẽ luôn là bóng tối, và tất cả đều là bóng tối.

Thế nhưng họ vẫn còn lại xúc giác trong ít lâu, và thoạt tiên cảm giác dưới bàn chân và trên ngón tay họ sắc bén đến mức đau đớn. Thật ngạc nhiên là vách đá rất nhẵn, còn nền đá, ngoài những bậc cấp ở đây đó, thì thẳng và bằng phẳng, đi mãi lên phía trên, độ dốc đứng không đổi. Đường hầm này cao và rộng, rộng đến mức dù hai chàng Hobbit bước sánh vai nhau, chỉ giơ thẳng tay mới chạm được vào vách đá hai bên, họ vẫn bị chia tách, bị bỏ lại một mình trong bóng tối.

Gollum đã đi vào trước và dường như chỉ cách họ vài bước. Trong khi vẫn còn tâm trạng mà quan tâm đến những thứ đó, họ có thể nghe thấy tiếng gã rít và thở hổn hển ở ngay phía trước. Nhưng sau đó các giác quan của họ bắt đầu ỳ trệ hơn, cả xúc giác lẫn thính giác đều dần tê liệt, song họ vẫn tiếp tục, dò dẫm bước đi, cứ thế cứ thế, chủ yếu là do sức mạnh của ý chí mà nhờ nó họ đã dấn bước vào đây, ý muốn vượt qua và khao khát muốn lên được cái cổng cao phía bên kia.

Chưa kịp đi được bao lăm, có lẽ vậy, nhưng không gian và thời gian đã sớm trôi khỏi nhận thức, Sam đi bên phải, trong lúc rờ rẫm vách đá, đã phát hiện ra một lối thông: trong giây lát chú ngửi thấy một luồng khí thoảng ít nặng nề hơn, và rồi họ đi qua nó.

“Ở đây có nhiều hơn một hành lang,” chú cố thì thầm: dường như thật khó để khiến cho hơi thở gây ra một tiếng vang nào. “Nó giống chỗ của lũ Orc hơn bất cứ nơi nào khác!”

Sau đó, đầu tiên là chú ở bên phải, rồi đến lượt Frodo ở bên trái, họ vượt qua ba hoặc bốn miệng lối thông như vậy, vài miệng rộng hơn, vài miệng nhỏ hơn; song không nghi ngờ gì vẫn thuộc con đường chính, bởi nó vẫn dẫn thẳng, không có chỗ rẽ, và vẫn tiếp tục đi lên. Thế nhưng nó dài bao nhiêu, họ còn phải chịu đựng nó bao lâu nữa, hoặc họ có thể chịu đựng nổi không? Sự ngột ngạt trong bầu không khí tăng dần theo từng bước trèo của họ; lúc này họ thường cảm thấy một sự ngáng trở nào đó còn dày đặc hơn cả bầu không khí hôi thối trong bóng đêm mù lòa. Trên đường dấn lên phía trước, họ liên tục cảm thấy có thứ gì đó quét qua đầu họ, hoặc qua tay họ, những xúc tu dài, hay những bụi cây leo, họ chẳng biết là gì. Và mùi hôi thối vẫn mỗi lúc một nồng nặc hơn. Nó tiếp tục hôi thối như vậy cho đến khi họ gần như tưởng rằng ngửi là giác quan duy nhất còn lại, với mục đích duy nhất là tra tấn họ. Một giờ, hai giờ, ba giờ: họ đã đi trong cái lỗ không chút ánh sáng này bao lâu rồi? Hàng giờ - hàng ngày, hay hàng tuần không chừng. Sam rời khỏi vách hầm và nép sát vào Frodo, hai bàn tay họ chạm vào rồi nắm chặt lấy nhau, và cứ như vậy họ tiếp tục cùng nhau tiến bước.

Rất lâu sau, lúc Frodo đang dò dẫm dọc theo vách hầm bên trái thì đột nhiên sờ hụt phải khoảng không. Cậu suýt nữa thì ngã nhào vào không gian trống rỗng. Lại là một miệng thông còn lớn hơn tất cả những miệng họ đã đi qua; và từ đó tuôn ra một mùi hôi thối, cùng cảm giác về hiểm họa đang rình mò lớn đến nỗi Frodo choáng váng. Đúng lúc đó Sam cũng lảo đảo rồi ngã sấp.

Cố vượt qua cơn nôn nao và cả nỗi sợ hãi, Frodo nắm chặt lấy tay Sam. “Dậy!” cậu nói không thành tiếng trong hơi thở khan. “Tất cả đều từ đây ra, mùi hôi thối và sự nguy hiểm. Cố lên thôi! Nhanh nào!”

Dốc toàn bộ sức lực và lòng quyết tâm còn lại, cậu xốc Sam đứng dậy, và ép đôi chân của chính mình phải chuyển động. Sam khập khiễng bước đi bên cạnh cậu. Một bước, hai bước, ba bước - rồi cuối cùng là sáu bước. Có lẽ họ đã vượt qua cái miệng thông khủng khiếp không thể nhìn thấy được đó, nhưng bất kể có đúng như vậy thật hay không thì đột nhiên họ có thể di chuyển dễ dàng hơn, như thể một ý chí thù địch nào đó đã buông họ ra trong chốc lát. Họ tiếp tục lê bước, tay vẫn nắm chặt tay.

Thế nhưng gần như ngay lập tức họ đã phải đối mặt với một khó khăn mới. Đường hầm tách ra thành hai nhánh, hoặc có vẻ như vậy, và trong bóng tối họ không thể biết phía nào rộng hơn, hoặc phía nào gần với đường thẳng hơn. Họ cần chọn đường nào, bên trái hay bên phải? Họ chẳng có manh mối nào chỉ dẫn, trong khi lựa chọn sai lầm gần như chắc chắn sẽ đưa họ vào chỗ chết.

“Gollum đi đường nào rồi?” Sam hổn hển. “Và tại sao gã không đợi?”

“Sméagol!” Frodo cố gọi. “Sméagol!” Thế nhưng giọng cậu khản đặc lại, và cái tên im bặt gần như ngay khi vừa rời khỏi môi cậu. Không một tiếng trả lời, không một tiếng vọng, thậm chí còn không khuấy động nổi bầu không khí.

“Tôi đoán lần này gã đi thật rồi,” Sam lẩm bẩm. “Tôi đoán đây chính xác là nơi gã muốn đưa chúng ta tới. Gollum! Nếu ta còn có thể chạm vào ngươi, ngươi sẽ phải hối tiếc vì điều đó.”

Trong lúc lần mò và sờ soạng trong bóng tối, họ nhận thấy ngã rẽ phía bên trái đã bị chặn lại: nếu không phải là đường cụt thì chắc hẳn đã có tảng đá lớn rơi vào giữa lối đi. “Không thể là đường này rồi,” Frodo thì thầm. “Dù đúng hay sai thì chúng ta vẫn phải chọn đường kia.”

“Vậy thì nhanh lên!” Sam hổn hển. “Quanh đây có thứ gì đó còn tệ hơn cả Gollum. Tôi có cảm giác thứ gì đó đang nhìn chúng ta.”

Họ còn chưa đi nổi vài thước thì từ phía sau bất chợt nổi lên một âm thanh khủng khiếp phá tan bầu im lặng nặng nề: một tiếng ùng ục như sủi nước, cùng một tràng rít dài và tàn độc. Họ quay ngoắt lại, nhưng chẳng nhìn thấy thứ gì. Họ đứng lặng như đá, chỉ biết nhìn trân trối và chờ đợi dù không biết đợi gì.

“Đây là một cái bẫy!” Sam vừa nói vừa đặt tay lên chuôi kiếm; trong lúc làm vậy, chú chợt nhớ đến bóng tối ở khu mộ đá nơi tìm ra thanh kiếm. “Ước gì có già Tom bên cạnh chúng ta lúc này!” chú nghĩ. Rồi khi đứng đó, cùng màn đêm khắp xung quanh và bóng tối tuyệt vọng và tức giận trong tim, dường như chú nhìn thấy một tia sáng: một tia sáng trong tâm trí, thoạt tiên sáng chói đến mức gần như không chịu đựng được, như thể ánh mặt trời rọi vào mắt người ẩn náu lâu ngày trong đáy sâu không cửa sổ. Rồi tia sáng đó trở thành màu sắc: xanh, vàng, bạc, trắng. Ở đằng xa, như trong một bức tranh vẽ bởi những ngón tay tiên, chú nhìn thấy Phu Nhân Galadriel đang đứng trên thảm cỏ ở Lórien, trên tay người là những món quà. Còn cậu, Người mang nhẫn, chú nghe thấy người nói, xa xăm nhưng rõ ràng, ta đã chuẩn bị thứ này cho cậu.

Tiếng rít ùng ục kéo đến gần hơn, kèm cả tiếng lách cách như thứ gì khổng lồ có khớp nối đang di chuyển trong bóng tối một cách kiên tâm và chậm rãi. Mùi hôi thối lan tới đi trước nó. “Cậu chủ, cậu chủ!” Sam hét lên, sự sống và nỗi cấp bách đã trở lại giọng nói của chú. “Món quà của Phu Nhân! Chiếc lọ ánh sao! Ánh sáng sọi cho cậu trong những nơi tăm tối, người đã nói như vậy đấy. Chiếc lọ ánh sao!”

“Chiếc lọ ánh sao?” Frodo lẩm bẩm như người nói mê mà không hề nhận thức. “Phải rồi! Tại sao mình lại quên mất nó? Thứ ánh sáng khi tất cả ánh sáng khác đều đã tắt! Và lúc này thật sự chỉ còn mỗi ánh sáng mới có thể cứu được chúng ta.”

Tay cậu chậm rãi lần xuống ngực áo, rồi chậm rãi cậu giơ cao Lọ Nước của Galadriel. Nó le lói trong chốc lát, mờ ảo như một ngôi sao đang chật vật mọc lên khỏi lớp sương mù dày đặc dưới mặt đất, rồi trong lúc quyền năng của nó mạnh dần, và hy vọng nhen lên trong tâm trí Frodo, nó bắt đầu lóe cháy, và bùng lên thành ngọn lửa bạc, một trái tim tí xíu chói lòa, như thể Eärendil đã đích thân đến đây từ những con đường hoàng hôn trên cao cùng viên Silmaril cuối cùng đính trên vầng trán. Bóng đêm thoái lui trước nó cho đến khi nó dường như đang tỏa sáng từ chính giữa một quả cầu pha lê mong manh, còn bàn tay đang cầm nó thì lấp lánh ngọn lửa trắng.

Frodo ngây nhìn món quà kỳ diệu cậu đã mang theo suốt bấy lâu, mà không hiểu giá trị và quyền năng thực sự của nó. Cậu hiếm khi nhớ đến nó lúc còn đang trên đường, mãi đến khi họ đến Thung Lũng Morgol, nhưng chẳng dám dùng đến vì ái ngại nguồn sáng lộ liễu của nó. Aiya Eärendil Elenion Ancalima! cậu thét lên mà chẳng biết mình nói gì; bởi dường như một giọng nói khác vừa cất lên qua miệng cậu, trong trẻo, chẳng hề sợ hãi thứ không khí hôi thối của đường hầm.

Thế nhưng ở Trung Địa còn có những thế lực khác nữa, những quyền năng của bóng tối, cổ xưa và mạnh mẽ. Và Mụ, kẻ di chuyển trong bóng tối, đã từng nghe thấy người Tiên thét lên như vậy từ tít trong sâu thẳm thời gian, khi đó mụ đã chẳng thèm để tâm, và đến giờ nó cũng chẳng dọa nạt được mụ. Frodo còn chưa kịp dứt lời thì đã cảm nhận được một hiểm họa to lớn, và một sự chú ý chết chóc đang dò xét cậu. Không xa phía dưới đường hầm, giữa họ và miệng thông nơi họ vừa choáng váng và vấp váp, cậu nhận thấy những con mắt đang dần hiện hữu, những con mắt mở ra như những ô cửa sổ mọc chi chít thành hai cụm lớn - mối hiểm họa đang đến gần rốt cục cũng trút bỏ mặt nạ. Ánh sáng chói lọi của chiếc lọ ánh sao vỡ tan và bật lại từ hàng nghìn bề mặt, thế nhưng đằng sau những bề mặt lấp lánh đó một ngọn lửa chết chóc mờ ảo đang bắt đầu dần dần mạnh lên, nhen lên từ trong hầm sâu chứa tâm tư hiểm độc. Đó là những con mắt quái dị và đáng ghê tởm, như dã thú mà lại chứa đầy quyết tâm và khoái cảm bệnh hoạn, hau háu nhìn những con mồi mắc bẫy mà chẳng có cơ may trốn thoát nào.

Frodo và Sam, rùng mình vì hoảng sợ, bắt đầu từ từ lùi bước, mà vẫn không rời mắt nổi khỏi cái nhìn trừng trừng khủng khiếp từ những con mắt độc ác kia; thế nhưng họ lùi bước nào thì những con mắt tiến lên bước ấy. Tay Frodo thoáng nao núng, và Lọ Nước từ từ hạ xuống. Rồi đột nhiên, thần chú giam giữ buông ra trong phút chốc để con mồi hoảng hốt bỏ chạy vô ích một lúc cho vui những con mắt, cả hai cùng quay người chạy; nhưng khi vừa chạy vừa ngoái lại nhìn Frodo hoảng sợ nhận ra những con mắt lập tức cũng nhào theo ngay phía sau. Mùi chết chóc lúc này giống như một đám mây bao khắp xung quanh cậu.

“Đứng lại! đứng lại!” cậu hét lên tuyệt vọng. “Chạy không ích gì đâu.”

Những con mắt chầm chậm bò đến gần hơn.

“Galadriel!” cậu vừa gọi vừa lấy hết dũng khí giơ Lọ Nước lên một lần nữa. Những con mắt sững lại. Trong chốc lát sự chú ý của chúng dịu đi, như thể đang bị nỗi nghi ngại nào đó quấy rầy. Rồi trái tim cậu bùng cháy trong lồng ngực, không nghĩ xem mình đang làm gì, và xem như vậy là dại dột hay tuyệt vọng can đảm, cậu cầm Lọ Nước ở tay trái, còn tay phải rút kiếm. Thanh Mũi Đốt lóe lên, lưỡi dao tiên sắc bén lấp lánh trong ánh sáng bạc, thế nhưng trên sống dao lại lập lòe ánh lửa xanh dương. Frodo, người Hobbit ở Quận, tay giơ cao ngôi sao và chĩa thanh kiếm tỏa sáng, kiên quyết bước tới đối mặt những con mắt.

Chúng ngập ngừng. Vẻ nghi ngại dâng lên trong chúng khi ánh sáng tiến tới. Lần lượt từng còn mắt mờ dần, rồi chúng từ từ thoái lui. Trước giờ chưa có ánh sáng nào chết chóc đến vậy từng tấn công chúng. Dưới lòng đất chúng đã được an toàn tránh khỏi ánh mặt trời, ánh trăng hay ánh sao, thế nhưng giờ đây một ngôi sao đã sa xuống tận trong lòng đất. Nó vẫn tiến tới, và những con mắt bắt đầu sợ hãi. Chúng lần lượt tắt ngấm rồi quay đi, cùng lúc một khối hình đồ sộ, nằm ngoài tầm ánh sáng, rướn cái bóng đen tối chen vào giữa hai cụm mắt. Chúng đã bỏ đi.

“Cậu chủ, cậu chủ!” Sam hét lên. Chú đang ở sát phía sau, thanh kiếm cũng đã được tuốt ra sẵn sàng. “Thật oanh liệt! Người Tiên sẽ phải ca hát về chiến công này, nếu họ được nghe kể lại! Tôi mong mình còn sống để kể cho họ và nghe họ hát. Nhưng đừng đi tiếp nữa, cậu chủ. Đừng xuống sào huyệt đó! Giờ là cơ hội duy nhất của chúng ta. Hãy ra khỏi cái lỗ hôi thối này thôi!”

Và rồi họ quay người lại thêm một lần nữa, thoạt tiên còn bước đi nhưng sau đó thì chạy; bởi nền đường hầm cứ vươn lên dốc đứng, cứ mỗi bước chân họ lại trèo lên cao hơn khỏi mùi hôi thối của cái động không nhìn thấy kia, và sức lực cũng đã trở lại với tay chân và trái tim họ. Thế nhưng lòng căm ghét của kẻ Canh Gác thì vẫn lẩn khuất phía sau, có thể mù lòa trong ít lâu, nhưng chưa hề bị đánh bại, và vẫn quyết tâm giết chóc. Một luồng khí thoảng lạnh thổi vào họ. Miệng hang, điểm kết thúc đường hầm, rốt cục đã ở trước mặt. Họ hổn hển quăng mình về phía trước, khao khát được đứng ở một nơi không bị đóng trần, nhưng rồi trong nỗi kinh ngạc, họ loạng choạng ngã lùi lại. Lối thoát bị bịt lại bởi vật cản nào đó, nhưng không phải đá: nó dường như mềm và khá dẻo, nhưng lại chắc chắn và bền vững: không khí có thể len qua, song không hề le lói chút ánh sáng nào. Họ xốc tới một lần nữa nhưng lại bị đẩy lui.

Frodo giơ cao Lọ Nước và nhìn thấy một vùng xám mà vầng hào quang của chiếc lọ ánh sao không thể xuyên qua và cũng không thể soi sáng, như thể một bóng tối không phải do chắn sáng mà có, nên không ánh sáng nào có thể xua tan. Giăng khắp đường hầm từ trần đến đáy và kín hai bên là một tấm mạng khổng lồ, đều đặn như tấm mạng của một con nhện to lớn, nhưng được chăng dày hơn và lớn hơn nhiều, và sợi tơ nào cũng dày như sợi thừng.

Sam cười phá. “Mạng nhện!” chú nói. “Vậy thôi sao? Mạng nhện! Nhưng nhện gì thế này! Tấn công chúng, phá tan chúng luôn!”

Chú điên cuồng lấy kiếm chém, nhưng sợi tơ chú vừa chém vào chẳng bị đứt. Nó chùng xuống đôi chút rồi bật lại như dây cung, lật lưỡi kiếm rồi hất tung cả tay lẫn kiếm. Sam lấy hết sức chém ba nhát, và rốt cục một trong vô số các sợi tơ đứt phựt rồi xoắn lại, nó cuộn vòng và rít vù vù trong không khí. Một đầu quật trúng tay Sam khiến chú phải hét lên vì đau đớn, chú nhào về phía sau rồi quệt tay qua miệng.

“Chắc phải mất nhiều ngày mới mở được con đường như thế này,” chú nói. “Phải làm gì bây giờ? Những con mắt đó đã quay lại chưa?”

“Chưa, vẫn chưa thấy,” Frodo nói. “Nhưng tôi vẫn cảm thấy chúng đang nhìn tôi, hoặc đang nghĩ về tôi: có lẽ đang lên một kế hoạch khác. Nếu ánh sáng này suy giảm, hoặc tắt đi, có lẽ chúng sẽ nhanh chóng quay lại.”

“Đến nơi rồi còn bị bẫy!” Sam cay đắng nói, nỗi tức giận lần nữa bốc lên cao hơn cả mệt mỏi và tuyệt vọng. “Muỗi mắc tơ nhện. Cầu cho lời nguyền rủa của Faramir ứng vào Gollum và ứng vào gã thật nhanh!”

“Như thế cũng chẳng giúp được gì chúng ta lúc này đâu,” Frodo nói. “Nào! Để xem thanh Mũi Đốt có thể làm được gì. Nó là một lưỡi dao tiên. Có rất nhiều tấm mạng khủng khiếp trong khe đá tối tăm ở Beleriand nơi nó được rèn nên. Nhưng cậu phải canh gác và cản những con mắt lại. Đây, cầm lấy chiếc lọ ánh sao. Đừng sợ. Hãy giơ nó lên mà canh chừng!”

* * *

Rồi Frodo bước về phía tấm lưới xám khổng lồ, lia một đường chém rộng vào nó, đưa nhanh lưỡi kiếm sắc lẹm dọc theo những dải tơ nhện căng sát nhau, rồi lập tức nhảy lùi tránh đi. Thanh kiếm sáng xanh cắt qua như lưỡi liềm lướt qua bụi cỏ, chúng bật lại, quằn quại rồi buông thõng. Một vết rách lớn đã xuất hiện.

Cậu chém hết nhát này lại đến nhát khác, cho đến khi toàn bộ khoảng lưới trong tầm tay cậu đều rách bươm, nửa trên bay đung đưa trông như tấm màn buông thõng trong cơn gió đang lùa vào. Cái bẫy đã bị phá vỡ.

“Nào!” Frodo hét lên. “Tiếp! Tiếp!” Niềm hân hoan điên cuồng vì được giải thoát ngay trước vực tuyệt vọng dâng đầy tâm trí cậu. Đầu cậu quay cuồng như vừa uống một ngụm rượu mạnh. Cậu lao ra, mồm vẫn chưa ngớt la hét.

Trong đôi mắt vừa đi qua hang ổ tối đêm của cậu, vùng đất tối tăm đằng sau nhìn dường như sáng sủa. Những cuộn khói lớn đã bốc lên và loãng dần, và những giờ cuối cùng của một ngày ảm đạm cũng đang trôi qua; quầng sáng đỏ Mordor đã tắt ngấm trong màn đêm ủ rũ. Song Frodo dường như đang nhìn ngắm một buổi bình minh mang đến niềm hy vọng bất ngờ. Cậu gần như đã lên đến đỉnh dãy núi. Chỉ còn một chút nữa thôi. Khe Nứt, Cirith Ungol, đã ở trước mặt cậu, một vết mẻ mờ trên sống núi đen, và hai chiếc sừng đá hai bên hằn rõ trên nền trời. Một chặng nước rút ngắn ngủi nữa thôi là cậu sẽ qua được phía bên kia!

“Con đèo, Sam ơi!” cậu hét lên chẳng đếm xỉa đến giọng mình đang the thé, lúc này cất lên cao vút và rồ dại sau khi được giải thoát khỏi bầu không khí tù túng trong đường hầm. “Con đèo! Chạy, chạy đi, rồi chúng ta sẽ qua được - qua được trước khi có bất cứ ai định cản chúng ta!”

Sam chạy lên từ phía sau, nhanh hết mức mà đôi chân chú chịu được, nhưng dù mừng rỡ vì đã được tự do, chú lại chẳng lấy gì làm yên tâm, và vừa chạy vừa liếc lại sau về phía miệng đường hầm tối tăm, chú sợ phải nhìn thấy những con mắt, hoặc một hình thù nào đó vượt quá sức tưởng tượng của chú, cũng lao ra truy đuổi. Cả chú lẫn cậu chủ đều biết quá ít về thủ đoạn của Bà Nhện. Mụ có rất nhiều lối ra từ động của mụ.

* * *

Mụ đã sinh sống ở đó hàng đời nay, một thứ tà ác trong bộ dạng loài nhện, giống như thứ thời xa xưa đã từng sống ở Vùng Đất của Tiên ở Miền Tây mà giờ đã chìm sâu xuống Đại Dương, thứ Beren đã đương đầu trên Rặng Núi Kinh Hoàng ở Doriath, và vì thế đã gặp Lúthien trên đồng cỏ xanh giữa những cành độc cần dưới ánh trăng cách đây rất lâu. Việc bằng cách nào Bà Nhện có thể trốn chạy khỏi đống hoang tàn mà đến đó chẳng hề lưu lại trong bất cứ câu chuyện nào, bởi chẳng còn lại mấy câu chuyện để kể về Những Năm Đen Tối. Nhưng mụ đã ở đó, trước khi Sauron xuất hiện, và trước cả hòn đá đầu tiên của Barad-dûr; mụ chẳng phục vụ ai ngoài bản thân, mụ uống máu của Tiên và con Người, phát phì phát nộn vì ôm giữ những bữa tiệc bất tận, dệt nên những tấm mạng bóng đêm; bởi tất cả sinh vật sống đều là thức ăn của mụ, và mụ nôn ra bóng tối. Đàn con của mụ, những đứa con hoang mà mụ đẻ với những bạn tình kém cỏi hơn, vốn là chính con đẻ của mụ, mà mụ cũng giết luôn sau đó, túa ra từ những thung lũng này qua thung lũng khác, từ dãy Ephel Dúath đến vùng đồi phía Đông, đến Dol Guldur và những thành trì rừng Âm U. Nhưng không đứa nào có thể sánh kịp với mụ, Bà Nhện Vĩ Đại, đứa con út của Ungoliant còn ở lại quấy rầy thế giới bất hạnh.

Nhiều năm trước Gollum đã bắt gặp mụ, gã Sméagol chuyên soi mói vào tất cả những hang hốc tăm tối; trong những ngày tháng quá khứ đó gã đã cúi đầu tôn sùng mụ, và bóng tối xấu xa của mụ đã đồng hành cùng gã qua mọi quãng đường mệt mỏi, cắt rời gã khỏi ánh sáng và sự ăn năn. Và gã đã hứa hẹn mang thức ăn đến cho mụ. Thế nhưng ham muốn của mụ không giống ham muốn của gã. Mụ chẳng biết và cũng chẳng quan tâm nhiều đến những tháp, những nhẫn, hay bất cứ thứ gì được tạo ra bởi trí óc hoặc bàn tay, mụ chỉ khao khát cái chết cho tất cả những thứ khác, dù là trí óc hay thể xác, và khao khát cho chính mụ cuộc sống tham lam, cô độc, phình lên đến chừng nào dãy núi không còn giữ nổi mụ và bóng đêm không còn chứa được mụ nữa.

Song khao khát đó đã trở nên quá xa vời, và từ bấy lâu nay mụ đã phải nhịn đói, phải ẩn nấp trong hang ổ, trong khi quyền lực của Sauron mạnh dần, và ánh sáng cùng sinh vật sống chạy xa biên giới của hắn; thành phố trong vùng thung lũng đã chết, chẳng có Tiên hay Con Người nào đến gần, chỉ còn lại những tên Orc bất hạnh. Ăn chán ngắt lại còn cảnh giác. Nhưng mụ vẫn phải ăn, và dù chúng có luôn tay bận bịu đào những hành lang vòng vèo mới từ con đèo và từ tòa tháp tránh mụ, thì mụ vẫn luôn tìm được cách bẫy chúng. Nhưng mụ thèm khát những miếng thịt ngọt ngào hơn. Và Gollum đã mang chúng đến cho mụ.

“Để xem, để xem,” gã vẫn thường nói một mình, khi bị chi phối bởi những suy nghĩ xấu xa, trong lúc bước đi trên chặng đường nguy hiểm từ Emyn Muil đến Thung Lũng Morgul, “để xem. Rất có thể, ồ phải, rất có thể khi Mụ vứt xương và quần áo không đi, bọn ta sẽ tìm ra nó, bọn ta sẽ có nó, Bảo Bối, phần thưởng cho Sméagol tội nghiệp đã mang thức ăn ngon. Và bọn ta sẽ cứu Bảo Bối như đã hứa. Ồ phải rồi.Và khi bọn ta nắm được nó an toàn rồi, Mụ sẽ biết tay, ồ phải, bọn ta sẽ đáp trả Mụ, bảo bối à. Và bọn ta sẽ đáp trả tất cả bọn chúng!”

Gã đã nghĩ như thế ở góc trong cùng tâm trí xảo quyệt, mà gã vẫn hy vọng che giấu được mụ, ngay cả khi gã quay lại gặp mụ và cúi thấp người trước mụ trong lúc những người bạn đồng hành say ngủ.

Còn với Sauron: hắn biết mụ đang chui lủi ở đâu. Hắn lấy làm hài lòng vì mụ sống đói khát ở đó nhưng không hề bớt hiểm độc, một kẻ canh chừng con đường cổ dẫn vào vùng đất của hắn đáng tin cậy hơn bất cứ cách nào kỹ năng của hắn có thể bày ra. Còn lũ Orc, chúng là những nô lệ có ích, nhưng hắn có trong tay vô khối. Nếu thỉnh thoảng Bà Nhện muốn bắt chúng để thỏa mãn cơn đói trong lòng, thì mụ cứ việc: hắn có thể thí cho mụ. Và đôi khi, như một kẻ ném miếng mồi ngon cho con mèo của hắn (hắn gọi mụ là con mèo của hắn, nhưng mụ không thừa nhận hắn) Sauron phái tới cho mụ những tù nhân mà hắn coi là vô dụng: hắn sai xua họ vào hang của mụ, rồi bắt báo cáo về những trò mụ đã làm.

Cả hai cứ sống như vậy, vui mừng với những việc chúng đã làm, và chẳng hề sợ cuộc tấn công, hay cơn thịnh nộ, hay một kết thúc nào cho sự xấu xa của chúng. Vẫn chưa từng có con ruồi nào thoát được ra khỏi những tấm mạng của Bà Nhện, và sự thịnh nộ cùng cơn đói của mụ nay càng lớn hơn.

* * *

Thế nhưng Sam tội nghiệp chẳng hề biết chút gì về thứ xấu xa mà họ đã khuấy động lên chống lại mình, chỉ trừ một nỗi sợ hãi cứ tăng dần bên trong chú, một mối đe dọa mà chú không nhìn thấy; một sức nặng đang đè ép chú đến mức bỏ chạy cũng là gánh nặng, đôi chân chú như đúc bằng chì.

Nỗi khiếp sợ bủa vây hết xung quanh, còn kẻ thù thì đang đợi phía trước mặt tại con đèo, trong khi cậu chủ lại chạy như loạn trí về phía chúng. Rời mắt khỏi bóng tối phía sau và vực thẳm dưới vách đá bên trái, chú nhìn về phía trước, và thấy hai thứ càng khiến tinh thần sút giảm, chú nhìn thấy lưỡi kiếm trần mà Frodo vẫn nắm đang lập lòe ánh lửa màu xanh; và chú nhìn thấy ô cửa sổ tòa tháp vẫn đỏ rực cho dù bầu trời phía sau đang tối.

“Lũ Orc!” chú lẩm bẩm. “Chúng ta chẳng thể cứ ào đến là được. Lũ Orc ở xung quanh, và cả thứ còn tệ hơn cả lũ Orc nữa.” Rồi nhanh chóng trở lại với thói quen kín đáo bao lâu nay, chú nắm tay che Lọ Nước quý giá mà chú vẫn cầm. Trong chốc lát bàn tay chú bừng lên màu đỏ của chính dòng máu đang chảy bên trong, rồi chú nhét thứ ánh sáng lộ liễu đó vào sâu trong cái túi ở gần ngực đoạn kéo áo choàng tiên quấn quanh người. Giờ chú cố guồng chân. Cậu chủ chú đang gia tăng khoảng cách; cậu đã kịp lên phía trước cách chú khoảng hai chục sải chân, di chuyển như một cái bóng; cậu ấy sẽ sớm biến mất khỏi tầm nhìn trong thế giới màu xám đó.

Sam vừa mới giấu được thứ ánh sáng của chiếc lọ ánh sao thì mụ tới. Chú đột nhiên nhìn thấy, cách không xa phía trước và chếch về phía bên trái, chui ra từ một lỗ đen ngòm bóng tối bên dưới vách đá, một hình thù đáng ghê tởm nhất mà chú từng nhìn thấy, khủng khiếp hơn cả nỗi khủng khiếp của một cơn ác mộng. Mụ chủ yếu giống như một con nhện, nhưng còn khổng lồ hơn cả những con thú săn mồi đồ sộ, và ghê gớm hơn chúng bởi từ trong những con mắt tàn nhẫn của mụ hằn lên vẻ kiên định tà ác. Vẫn những con mắt mà chú tưởng đã bị áp chế và đánh bại, thế nhưng lúc này đây chúng lại được thắp lên một thứ ánh sáng tàn ác, chi chít trên cái đầu thò ra của mụ. Mụ có những chiếc sừng lớn, và ở đằng sau cái cổ ngắn như cuống là thân hình phì nộn, một cái túi phình trướng, trĩu nặng và lúc lắc giữa hai hàng chân; phần lớn cái túi màu đen, lốm đốm những vệt tái xám, nhưng phần bụng phía dưới lại màu nhạt, phát sáng và tỏa ra mùi hôi thối. Chân mụ gập lại, những khớp nối sưng u cao quá lưng mụ, và lông trên chân tua tủa như gai thép, thêm vào đó ở mỗi đầu chân đều có một vuốt sắc.

Ngay khi ép thân hình mềm nhão cùng những cái chân gập ra khỏi lối thoát phía trên từ trong động, mụ bắt đầu di chuyển với tốc độ khủng khiếp, lúc thì chạy trên những cái chân kêu lách cách, lúc thì bất chợt chồm lên. Mụ đang ở giữa Sam và cậu chủ của chú. Có thể mụ không nhìn thấy Sam, hoặc cũng có thể mụ tránh chú trong chốc lát vì chú là người mang ánh sáng, để hướng toàn bộ tâm trí vào một con mồi, vào Frodo, đã không còn Lọ Nước, đang chạy như mất hồn theo đường mòn mà chưa nhận thức được mối nguy hiểm đang đến gần. Cậu đang chạy rất nhanh, nhưng Bà Nhện còn nhanh hơn; chỉ vài cú nhảy nữa thôi là mụ sẽ tóm được cậu.

Sam hổn hển dồn toàn bộ hơi thở còn lại để hét lên. “Cẩn thận đằng sau!” chú hét. “Cẩn thận cậu chủ! Tôi...” nhưng đột nhiên tiếng hét của cậu ngưng bặt.

Một bàn tay dài và nhớp nhúa bịt lên miệng chú và một bàn tay khác tóm lấy cổ chú, cùng lúc đó một thứ gì đó cũng quấn quanh thân chú. Bị tóm khi không cảnh giác, chú ngã nhào ra sau vào vòng tay kẻ tấn công.

“Tóm được hắn rồi!” Gollum rít vào tai chú. “Cuối cùng thì bọn ta cũng bắt được hắn, bảo bối à, phải, tên Hobbit bẩn thỉu. Bọn ta tóm tên này. Mụ ssẽ tóm tên kia. Ồ phải rồi, Bà Nhện ssẽ bắt hắn, không phải Sméagol: gã hứa rồi, gã ssẽ không làm gì Chủ Nhân hết. Nhưng gã bắt được mi rồi, lỏi con lén lút bẩn thỉu!” Gã nhổ bọt vào cổ Sam.

Nổi giận vì hành vi xảo trá, và tuyệt vọng vì bị ngăn trở trong khi cậu chủ đang lâm vào mối nguy hiểm chết người, đã bất chợt tiếp thêm cho Sam sức mạnh dữ dằn vượt quá bất cứ thứ gì Gollum từng tưởng tượng về tên Hobbit chậm chạp ngu ngốc này, như cách gã nghĩ về chú. Bản thân Gollum cũng chẳng thể quay ngoắt lại nhanh và mãnh liệt hơn vậy. Bàn tay gã giữ miệng Sam tuột ra, Sam hụp xuống rồi nhào về phía trước, cố thoát khỏi bàn tay đang ghì trên cổ, thanh kiếm vẫn đang nằm trong tay chú, còn treo vào sợi dây da bên tay trái là cây gậy của Faramir. Tuyệt vọng chú cố quay lại đâm kẻ thù. Nhưng Gollum quá nhanh. Cánh tay phải dài ngoằng của gã vung ra nắm lấy cổ tay Sam: những ngón tay của gã như những chiếc kẹp; một cách từ từ và tàn nhẫn gã bẻ tay chú xuống phía trước, cho đến khi Sam hét lên đau đớn và buông thanh kiếm rơi xuống nền đá; từ đầu đến cuối bàn tay kia của Gollum vẫn siết chặt lấy cổ họng Sam.

Sam chỉ còn một mánh cuối cùng. Chú dồn sức vùng ra và cố trụ thật vững; rồi đột nhiên chú thúc chân xuống đất và bằng toàn bộ sức còn lại chú đẩy người về phía sau.

Chẳng ngờ mánh khóe đơn giản này từ Sam, Gollum ngã nhào và bị Sam đè lên trên, gã phải nhận toàn bộ sức nặng của anh chàng Hobbit cường tráng đè lên bụng. Một tiếng rít the thé thoát ra, và trong giây lát bàn tay bóp cổ họng Sam nới lỏng; nhưng những ngón tay gã vẫn ghì chặt lấy tay cầm kiếm của chú. Sam đâm bổ về phía trước và thoát ra, rồi đứng dậy, chú xoay người thật nhanh về bên phải, trụ vào cổ tay đang bị Gollum nắm giữ, vớ lấy cây gậy bằng tay trái, Sam vung lên rồi đánh soạt xuống cánh tay đang duỗi ra của Gollum, ngay bên dưới phần khuỷu tay.

Gollum nhả ra cùng một tiếng ré. Sam tiếp tục xông vào, tung ra một đòn tàn bạo nữa mà chẳng cần phải đổi gậy qua tay phải. Nhanh như rắn Gollum trườn né sang một bên, cú đánh nhắm vào đầu đã trượt xuống ngang lưng gã. Cây gậy gãy đôi. Như vậy là quá đủ đối với gã. Vồ lấy đối thủ từ phía sau là một trò chơi quen thuộc, và hiếm khi gã phải nếm mùi thất bại. Nhưng lần này, cả giận mất khôn, gã đã phạm sai lầm khi chưa bóp được cổ nạn nhân bằng cả hai tay đã vội hả hê lên tiếng. Kể từ lúc thứ ánh sáng khủng khiếp đó thình lình bừng lên trong bóng tối, kế hoạch hay ho của gã đã phá sản từng chi tiết. Và giờ thì gã phải đối mặt với một kẻ thù điên giận, chỉ nhỏ hơn gã đôi chút. Trận chiến này không dành cho gã. Sam nhặt thanh kiếm dưới nền đá rồi giơ lên. Gollum hét toáng lao qua một bên bằng cả tứ chi, và chỉ với một cú chồm như ếch gã đã nhảy thoát. Trước khi Sam bắt kịp, gã đã chạy mất với tốc độ đáng kinh ngạc trở lại đường hầm.

Sam cầm kiếm đuổi theo. Trong chốc lát chú đã quên mất mọi thứ ngoài cơn giận đỏ rực trong đầu và lòng khao khát được giết chết Gollum. Thế nhưng trước khi chú đuổi kịp gã, Gollum đã biến mất. Rồi khi miệng hang đen ngòm xuất hiện trước mặt chú và mùi hôi thối phả ra đón chú, ý nghĩ về Frodo và con quái vật mới nổ ra trong tâm trí Sam như một tiếng sấm. Chú quay người, gọi tên cậu chủ không ngớt. Chú đã quá chậm. Cho đến lúc này âm mưu của Gollum đã thành công.