- IV - Đêm đồng quê-

Chiều về.

Đồng ruộng chạy trước mặt chúng lung linh dưới ánh hoàng hôn nhạt nắng. Từng đàn chim chớp cánh bay từ nương ruộng này sang nương ruộng khác, dường như vô tư trước cảnh khói lửa não nùng.

Nơi đây đã cách thị trấn Khai Thành trên mười dặm. Vĩnh và Liên dồn bước, mong tìm một mái nhà nghỉ đỡ đêm nay. Qua một lũy tre xanh, chúng thấy xa xa một mái nhà ai nhô lên giữa vùng cây rậm.

Liên mừng rỡ:

- Ta đến nhà kia xin nghỉ đỡ. Chẳng hiểu ở đồng quê, người ta có tản cư như ở thành thị không?

- Có chứ.

- Ở đồng quê thì tản cư về đâu?

- Đồng quê.

Liên bật cười:

- Sao lại có việc kỳ dị thế nhỉ?

- Người ta tản cư để tránh khỏi tầm đạn và để tránh xa chiến địa.

- À ra thế!

Vĩnh đáp bừa vì nó chưa hiểu thế nào là chiến lược “Vườn không nhà trống” mà người ta đang áp dụng ở chiến tranh du kích. Lời đáp bừa của nó cũng có lý nên Liên tin tưởng ngay. Liên bâng khuâng hỏi:

- Chẳng hiểu ngôi nhà phía trước kia người ta có tản cư hay không?

- Biết đâu được? Mà nếu họ đã tản cư thì ta ở thế họ vậy.

Hai đứa vừa đi vừa chuyện vãn, phút chốc đã vượt khỏi rặng cây, bày ra trước mặt chúng một mái lá xám xịt của ngôi nhà nghèo nàn. Cánh phên khép kín, chúng không nhìn thấy bên trong, nhưng linh tính cho chúng biết rằng đó là một ngôi nhà vắng vẻ, mà chủ nhân nó vừa đã đi xa.

Mặt trời đã lặn. Bầu trời xanh đã đổi sang màu tro nhạt. Từng ngọn gió lướt qua cánh đồng bát ngát, lùa vào hai tấm thân mỏng mảnh, yếu gầy.

Liên buột mồm:

- Chà, lạnh nhỉ!

- Không sao, ta đã có căn nhà ấm cúng kia rồi.

Tiếng “ấm cúng” làm cho Liên muốn cười. Nó nhìn mái tranh xiêu vẹo, vách đất lồi lõm, rồi so sánh với những ngôi nhà huy hoàng kiên cố ở thị thành. Nó nghĩ thầm: “Sao những ngôi nhà tồi tàn thế này mà cũng có người ở được?” Tuy nghĩ thế, nó vẫn theo Vĩnh bước vào.

Vĩnh đỡ phên tre lên. Một mùi đất ẩm từ trong xông ra làm cho Liên muốn ngộp thở. Vĩnh thấy thế, cười nói:

- Liên là tiểu thơ có khác! Thời loạn, được một mái nhà như vầy để tạm trú là may mắn lắm rồi đó. Sợ mai kia lại phải ngủ bờ ngủ bụi, ngửi mùi máu người nồng nặc, liệu Liên sẽ còn ghê tởm đến đâu.

Liên hổ thẹn nói:

- Không, tại vì em mệt quá nên khó chịu đấy thôi.

Vĩnh bước vào, tìm đá lửa đánh lên. Nó nhìn khắp nhà, không thấy giường ghế, đèn đuốc gì cả. Căn nhà trống không, có lẽ người nhà tản cư đã đem theo cả đồ đạc. Nó đành đặt gói quần áo của nó và Liên ở một góc nhà. Bóng tối tràn vào, làm cho nó không còn phân biệt người và vật. Nó vội kéo tay Liên ra trước cửa, đứng vơ vẩn nhìn quanh.

Gió thổi tạt vào cánh phên và tuyết bắt đầu rơi lấm tấm...

Đứng một lúc, Vĩnh chợt nói:

- Hay là lôi đống rơm kia vào ngủ đỡ vậy. Ngủ trên rơm cũng êm như là ngủ trên nệm.

Không đợi Liên đáp, nó bước ra sân chỗ đống rơm, chất lên vai vài mảng rơm lớn, mang vào nhà. Liên cũng bắt chước nó, ra mang rơm vào, chất đống cạnh tấm phên. Vĩnh nói:

- Ngủ ngoài này thú hơn, vừa có thể nhìn trăng, vừa có thể nhìn về nhà...

Liên muốn nói tiếp: “Vừa tránh khỏi phải ngửi mùi đất ẩm...” nhưng nhớ lời Vĩnh chế giễu, nó chỉ nín lặng cười.

Hai đứa cùng ngồi xuống đống rơm, nhìn lên nền trời lấp lánh sao. Mặt trăng mùng bảy vừa ló khỏi rặng tre, in hình lên nền trời đen như một vành móng ngựa bằng ngọc.

Liên hỏi:

- Khai Thành ở về hướng nào nhỉ?

- Ở phía trước mặt ta đó.

- Ở đó chắc bây giờ buồn lắm?

- Buồn hơn chúng ta ở đây.

Liên nhớ đến cha mẹ, nhớ đến Ngọc Thành chẳng biết giờ này phiêu giạt về đâu. Từ thuở nhỏ, Liên chưa hề phải xa cha mẹ, bây giờ đây nó mới thấy sự biệt ly thật là não lòng. Nó nhớ mênh mang, cái gì nó cũng nhớ, nhớ cha mẹ, nhớ thầy, nhớ bạn, nhớ từ lúc học đến giờ chơi. Chiến tranh đã cướp mất những ngày êm đềm của tuổi ngọc. Chiến tranh đã giết chết nụ cười hồn nhiên trong sáng của tuổi thơ.

Liên bỗng thấy có cái gì đọng ướt trên khóe mắt.

Giữa lúc ấy, bỗng có tiếng động trên nền trời. Cả hai ngẩng nhìn lên. Một đoàn phi cơ đang diệu võ dương oai bay về hướng thị trấn. Đoàn phi cơ ấy vừa khuất, một đoàn khác lại bay tới, lấp lánh dưới ánh trăng như một đàn đà điểu.

Phút chốc, từ phía Khai Thành, những tiếng nổ vang lên khung khiếp. Rồi bao nhiêu là tiếng súng đủ kiểu, đủ cỡ họa lên làm náo động cả trời đêm. Góc trời Khai Thành bừng sáng lên như là đêm hoa đăng, và Liên có cảm giác đang nghe những tràng pháo rền năm xưa, đêm ba mươi Tết.

Vĩnh nói:

- Hình như họ đã tấn công Khai Thành!

Liên ngây thơ:

- Nước ta cũng có nhiều phi cơ quá nhỉ? Và tiếng súng nữa, sao mà nó nổ như là pháo.

Vĩnh gượng cười:

- Ừ, như là pháo! Chẳng hiểu những người trong làn pháo ấy làm sao mà sống nổi?

Liên chợt nhớ đến cha mẹ. Nó sợ hãi, không thốt được lời nào nữa. Tiếng bom họa cùng tiếng đại bác, tiếng mọt chê, tiếng súng liên thanh đưa lại từng loạt, từng hồi...

Liên dường như nghe trong những âm thanh hỗn độn ấy tiếng rên siết áo não của bao nhiêu kẻ tử thương, mà trong ấy có cha mẹ nàng nữa.

Nàng ngồi không vững, ngả mình trên đống rơm, mắt rươm rướm lệ. Vĩnh tưởng nàng buồn ngủ, vội đắp chiếc áo lạnh lên mình nàng. Rồi còn lại một mình, nó vẫn không mỏi mắt trông vời về hướng Khai Thành khói lửa.