4- Bức Tranh Vân Cẩu

Luân phiên về chiều mỗi cuối tuần chúng tôi trong nhóm bạn hữu, tổ chức những cuộc họp mật bỏ túi về bất cứ vấn đề gì thuộc đời sống, chính trị, kinh tế.

Hôm nay chúng tôi rủ nhau đi chơi, thả bộ đi xem người; xem các cửa hàng mãi cũng chán, đói bụng, chúng tôi rủ nhau vào tiệm ăn. Còn đang đứng xếp hàng chờ người tiếp viên đưa vào chỗ ngồi, chợt nghe có tiếng người nói: “Hạnh, Ô Hạnh! Các bạn được đi chơi sướng quá, chả bù….” Tới đây tiếng nói khựng lại không nói tiếp. Tôi quay nhìn người vừa nói, anh Mạnh, cũng là bạn của cả trong nhóm. Chúng tôi ngầm hiểu Mạnh muốn nói gì nhưng đã kịp ngưng lại và hỏi sang câu khác:

“Các anh còn ở chơi đây bao lâu, bây giờ ở đâu cho biết địa chỉ, tối nay gặp nhau được không?”

Hạnh trả lời thay:

-Được quá, thế thì còn gì vui vẻ bằng, bạn hữu gặp nhau còn tâm tình chứ.

Hạnh đưa địa chỉ hẹn tám giờ tối. Chúng tôi bắt tay Mạnh rồi kéo nhau vào bàn ăn, để hưởng những món ăn mùi vị Việt Nam với món chả giò nổi danh quốc tế, ăn cơm với canh chua, cá kho tộ cứ nhắc đến đã làm mọi người bắt thèm.

Sau bữa ăn chúng tôi chia tay để tới thăm ai có bà con bạn bè quen biết. Tới tám giờ tối ai nấy đều trở về bản doanh như đã hứa với Mạnh tới thăm rồi cùng nhau đi ăn theo chương trình đã định trước.

Tám giờ hơn, mọi người đã về tới nhà, Mạnh đã tới với hai tay hai bịch bia đưa lại để góp vui với các bạn. Rượu vào lời ra sau những tràng cười cởi mở, nói đùa hỏi thăm nhau về công việc làm ăn, học hành như anh Nhu vừa đi học vừa đi làm sống độc thân cũng cố dành dụm dè sẻn để có tiền độ vài ba tháng gửi về cho cha mẹ các em một thùng quà.

Nhu than không có gì khổ bằng ngày thứ Bảy, Chúa nhật đi mua đồ, trên tay cầm lá thư dò lại xem các em trong thư dặn mua những thứ gì, có thứ vừa túi tiền mua được, có món viết trong thư giá tiền nhiều quá không đủ tiền mua lại phải chọn thứ khác hay nơi nào bán rẻ trong khi túi tiền mình có hạn, mua thứ này thiếu thứ kia, cho đến lúc gửi xong thùng quà mới thấy nhẹ thở khoan khoái. Ngày hôm sau đi học đi làm mới hết thắc mắc.

-Ồ thế là mày sướng đó Nhu.

Nhu đáp:

-Còn Hạnh không sướng sao. Có gia đình hạnh phúc mấy ai đã được như anh.

-Tôi có hạnh phúc gia đình như anh nói nhưng như Nhu chỉ lo có việc mua quà gửi về nhà cho cha mẹ các em tùy ý mình gửi nhiều ít không cần đắn đo tính toán. Như tôi phải lo cho cả đôi bên cha mẹ còn kẹt lại. Mỗi khi ra thùng thơ lấy thư thấy phong bì Việt Nam chưa đọc là mình đã đoán được phần nào, thư bên vợ hay thư của gia đình tôi cũng chẳng khác là mấy, cũng một ngôn ngữ túng thiếu, cần hết thứ này đến thứ kia cần gửi về v.v..

Đi làm chỉ mong ngày cuối tuần được nghỉ lại phải đi mua đồ gửi về cho cả đôi bên gia đình, mà gia đình bên tôi lại đông người hơn bên vợ tôi, nếu tôi muốn mua đủ đồ cho các em, tôi lại phải chi nhiều hơn thùng đồ bên vợ. Cứ cuối tháng trả bill xong còn lại bao nhiêu tiền lại đã nghĩ đến đi mua đồ. Mỗi khi đi mua đồ gửi về lại có màn cãi nhau ầm cửa ầm nhà giận dỗi chỉ vì gửi quà về bên nhiều bên ít. Chúng tôi mong sao cho chóng được đoàn tụ tất cả thì gia đình tôi mới có thể êm ấm được. Tôi vẫn mang trong người một khổ là vậy.

-Còn anh Thiệu thì sao?

Thiệu nói:

-Hoàn cảnh tôi khác các bạn, vợ chồng tôi mới cưới nhau vài tháng là di tản cùng với cha mẹ tôi, tới Mỹ các cụ tìm cách buôn bán nuôi vợ chồng tôi tiếp tục đi học; khi chúng tôi học xong tìm được việc làm, lại có cháu nhỏ, vợ chồng tôi xin các cụ ở nhà trông nhà chơi với các cháu để chúng tôi yên tâm đi làm. Nhưng cũng phải khéo lắm, phải hiểu nhau giữa cha mẹ và vợ chồng tôi phải hiểu tính nhau, tôn trọng lẫn nhau, tôi là con thế nào cũng được nhưng giữa mẹ chồng nàng dâu đã có mấy ai chịu hiểu nhau.

Nhưng gia đình tôi dễ thông cảm với nhau lắm. Vì đi làm cả ngày chỉ có bữa cơm chiều mới là lúc họp mặt mọi người, là lúc mẹ chồng nàng dâu giúp nhau mau có bữa ăn, mọi người vừa ăn vừa chuyện trò, trong sở gặp chuyện gì chúng tôi đưa ra nói, ở nhà cha mẹ tôi gặp chuyện gì cũng nói cho chúng tôi nghe, rồi bàn tán cái hay cái dở trong câu chuyện, nhất là chuyện thời sự nước nhà, nước tạm dung, tình hình thế giới mà ông bố tôi hay xem báo rồi đoán những việc sẽ xảy đến, nhiều lúc tranh luận thiệt là vui, đồng ý kiến hay bất đồng ý kiến cũng vậy. Vì ai cũng hiểu phải tôn trọng tự do của nhau.

Chúng tôi cởi mở, tất cả mọi người trong nhà không có ai muốn giấu nhau điều gì, chúng tôi đều thành thật, nếu khó chịu điều gì cứ việc nói ra giải thích cho mọi người hiểu, được như vậy là nhờ biết tha thứ yêu nhau thật lòng.

Cuối cùng còn anh Mạnh, vẻ mặt dầu dầu, Mạnh nói:

-Tôi không có được diễm phúc như các bạn. Trước kia cũng như anh Nhu có dư bao nhiêu tiền tôi gửi về cha mẹ tôi theo yêu cầu, thỏa mãn đỏi hỏi, tôi làm giấy bảo trợ gửi tiền về lo lót ở nhà để chóng được đi đoàn tụ. Tôi không dám lấy vợ, sợ gặp phải người vợ có tính chặt chẽ, mình sẽ không giúp được gia đình rồi lại còn sinh ra lắm chuyện lôi thôi, lại còn phải mua căn nhà rộng rãi có đủ phòng ở cho cả gia đình; muốn được vậy tôi phải bỏ hết sở thích.

Khi được tin ra phi trường để đón gia đình, tôi sung sướng được các bạn cùng đi đón cho thêm long trọng vui mừng, gặp cả gia đình đầy đủ bố mẹ anh em; muốn dành sự ngạc nhiên cho cả nhà tôi đưa cả gia đình đến căn nhà mới mua có đủ tiện nghi. Chẳng được bao lâu, bố mẹ khi đã quen chỗ ăn chỗ ở là lúc bố mẹ tôi thi hành chủ quyền, bắt đầu bố tôi bắt kê lại đồ đạc trong nhà thậm chí mấy cây kiểng cũng đào lên theo ý bố tôi, nhà cửa cũng đục chỗ nọ bít chỗ kia, tôi có phản đối là bố tôi giận, chửi tôi là đồ bất hiếu, đã dám chống lại ý bố mẹ.

Mẹ tôi cũng theo như bố tôi, hỏi lương tôi kiếm được bao nhiên, tiền nhà phải trả bao nhiêu, tiền điện tiền nước v.v… nghĩa là mẹ tôi muốn nắm lấy sự chi tiêu trong nhà, điều khiển chúng tôi theo ý mẹ tôi. Như các bạn biết, anh em chúng tôi đã lớn khôn cả, cũng muốn trai có vợ gái có chồng. Tôi muốn mời cô bạn nào về nhà chơi có ý để bố mẹ tôi biết mặt làm quen để hiểu nhau hơn, tuy mẹ tôi đã bằng lòng mời cô bạn tôi tới, sau khi cô bạn tôi về là mẹ tôi chê: “Quá tự do, không biết ăn nói, mặc không kín đáo.” Như vậy làm sao tôi lấy được vợ.

Đến như em gái tôi có bạn trai đến nhà xin phép bố tôi mẹ tôi cho em tôi đi chơi thì mẹ tôi bắt phải có anh trai hay em trai đi kèm không để cho chúng tôi có tự do trong vấn đề lựa chọn. Bố mẹ tôi quá nghiêm khắc và thường nói bố mẹ làm thế là có lợi cho các con chứ cho ai.

Các cụ áp dụng quy tắc thật chặt chẽ không cho phép chúng tôi bào chữa và cũng không thèm nghe chúng tôi nói. Ra lệnh là phải theo, không lôi thôi gì hết, không được có ý kiến gì. Như vậy làm sao chúng tôi có vợ có chồng?

Người xưa đã nói, quá giang tùy khúc, nhập gia tùy tục. Gạt bỏ những điều không thích hợp với hoàn cảnh với địa vị, đồng thời nên duy trì những cái hay cái đẹp riêng của nó. Văn minh Âu Mỹ dựa trên giá trị khoa học, đặt nặng vật chất vào đời sống trong khi nền văn minh của Á Đông lại chú trọng giá trị tinh thần đạo đức. Hai bản chất khác nhau xa nên ta chỉ tìm tòi học lấy những cái hay của người. Một nhà hiền triết đã nói: “Nguyên tắc căn bản trong cuộc phát triển tương lai con người là nằm trong tình yêu.”