9. Chúng tôi cóc cần khách du lịch nào hết
Các quan chức địa phương tích cực đấu tranh để huyện mình được tuyên bố thành tỉnh, nhưng chẳng ăn thua gì. Mà phải nói cái huyện đó quả là lớn thật, số dân trong huyện còn nhiều hơn cả một số tỉnh. Tại cái thị trấn được gọi là huyện lị có rất nhiều văn phòng luật sư, chỉ riêng số luật sư cũng có hơn hai chục. Các luật sư nhận việc thảo các công văn, đơn từ và theo dõi công việc ở các cơ quan nhà nước - ở phòng kiểm sát, ủy ban huyện, tòa án và các cơ quan khác. Văn phòng của một luật sư, nguyên là thư kí trưởng tòa án đã về hưu, lúc nào cũng ào ào như vỡ chợ. Khách hàng của văn phòng này đặc biệt đông vào các ngày thứ năm và ngày phiên chợ.
Cửa ra vào và cửa sổ văn phòng treo đầy các tấm biển quảng cáo: ''Soạn thảo văn bản'', ''Soạn thảo giấy chứng nhận'', ''Mua bán bất động sản: nhà cửa, đất đai, ruộng, vườn rau, đất trồng nho, cửa hàng, quầy hàng...'', ''Soạn thảo các văn bản thuế”, “Viết đơn xin trợ cấp cho công nhân'', ''Đơn xin miễn nộp thuế”.
Có ba người bước vào văn phòng. Cứ nhìn cách ăn mặc bên ngoài thì cả ba đều là người ở làng đến, các vị bô lão giàu có và đáng kính. Một người có bộ râu quai nón oai vệ, người thứ hai là một ông già cao, lưng còng, người thứ ba là một ông béo trông rất bệ vệ. Họ mở toang cửa, mắt long lên giận dữ, ngực ưỡn thẳng, trông biết ngay cả ba đều đang hết sức tức giận.
- Sêliam Alâykum, - họ lên tiếng chào.
- Alâykum Sêliam, - viên luật sư chào lại, mắt vẫn không rời đống giấy tờ trước mặt.
Trước bàn làm việc của viên luật sư có một phụ nữ và hai người đàn ông đang ngồi. Ông béo và ông có râu quai nón ngồi phịch xuống hai cái ghế bỏ trống, còn ông già lưng còng không tìm được chỗ đành đứng.
Ông râu quai nón hỏi viên luật sư:
- Anh đang bận à?
Anh này ngước mắt lên và nhận ra các vị khách vừa vào. Có lẽ đó là những người có vai vế trong làng, vì thấy anh ta chào lại rất lễ phép:
- Alâykum Sêliam... Xin chào mừng các vị...
- Cám ơn.
- Tôi xong việc ngay đây.
Nói đoạn anh ta viết cái gì vào tờ giấy để trước mặt, đóng cặp giấy lại và bảo mấy khách hàng:
- Thôi, ngày mười sáu quay lại nhé. Vào sau giờ ăn trưa. Tạm biệt.
Người phụ nữ và hai người đàn ông đứng dậy cáo lui. Và mấy vị khách vừa đến ngồi vào bàn. Có cảm tưởng như họ sắp nổ tung vì cơn giận đang chất chứa trong lòng.
- Chúng tôi nguy rồi! Cả làng tôi nguy rồi... - Ông cao gày lên tiếng.
- Sao vậy? Có chuyện gì xảy ra vậy? - Anh luật sư ngạc nhiên.
Ông râu quai nón đáp:
- Chúng tôi cứ mong cho tốt hơn, ai ngờ...
Ai cũng sốt ruột muốn nói ngay, người nọ cướp lời người kia.
- Chắc anh nhớ rõ hơn chúng tôi chuyện bắt đầu như thế nào...
- Chính anh đã viết giúp chúng tôi đơn gửi lên Bộ: đại ý là chúng tôi muốn trở thành khu du lịch...
- Rồi đến đơn xin tín dụng của Bộ du lịch...
- Anh đã viết cho chúng tôi rất nhiều... Cầu thánh Ala ban phước cho anh...
Các đơn từ anh viết không như những người khác...
- Những người khác viết đơn phải chờ cả năm mới có trả lời...
- Còn đơn anh viết thì chúng tôi nhận được thư trả lời ngay...
- Anh đã làm nhiều điều tốt cho chúng tôi...
- Nhưng tốt nhất giá anh đừng viết cho chúng tôi lá đơn ấy. Và giá như thư trả lời đừng đến người ta, đừng tuyên bố chúng tôi là khu du lịch, và chúng tôi đừng vay tín dụng của Bộ du lịch...
- Mọi tai họa đều từ cái lão xã trưởng chết tiệt của chúng tôi...
- Lại được tay hiệu trưởng trường trung học về hùa...
- Lão hiệu trưởng xỏ mũi tất cả mọi người, hắn ta xỏ mũi ông xã trưởng, và ông này đã bị thuyết phục...
- Khi đó gã hiệu trưởng chỉ mới về làng chúng tôi.
- Vừa đến là hắn đã tuyên bố...
- Mảnh đất này của các bác đúng là thiên đường!...
- Hắn nói đại ý, không thể tìm đâu ra biển như chỗ chúng tôi... Tất nhiên, bãi cát của chúng tôi mịn như bông. Các chỗ khác không có được cát mịn như thế.
- Cát mịn là một này, biển trong xanh là hai này...
- Không có bão là ba này...
- Còn các vườn nho của chúng tôi thì...
- Tay hiệu trưởng luôn mồm ca ngợi: ''Trên thế giới không có thứ rượu vang nào ngon hơn rượu vang của các bác...'', - Cứ theo lời hắn thì, anh biết không, nắng ở chỗ chúng tôi cũng là thứ nắng đặc biệt?... - Cứ làm như thể còn có mặt trời khác... Làm như thể chúng tôi không biết rằng thánh Ala chỉ tạo ra một mặt trời chung cho toàn trái đất này...
- Anh biết đấy, chỗ chúng tôi còn có nhiều sông suối. Nước ở đó trong mát vô cùng...
- Thế là tay hiệu trưởng lại xui: ''Phải biết hết giá trị và sử dụng những nguồn tài nguyên thiên nhiên này...''
- ''Hãy để cho tất cả những nguồn tài nguyên thiên nhiên ấy mang lợi cho chúng ta!...''
- Rồi hắn còn nói, chẳng còn nơi nào có những khu rừng thông tuyệt vời, chạy sát xuống tận biển như thế nữa...
- Rồi vào một ngày chủ nhật lão hiệu trưởng cho mời những vị chức sắc và các bô lão có vai vế trong làng, loại như chúng tôi đây... Chúng tôi họp nhau ở trường học…
- Ở đó hắn bắt đầu trình bày cho chúng tôi mọi tính toán của hắn mà chúng tôi sắp kể cho anh nghe đây.
- Bắt đầu từ thiên nhiên... Hắn nói thiên nhiên đẹp thế này, thế nọ...
- Nhưng quan trọng nhất là con người... Con người ở đây mới tuyệt vời làm sao...
- Tất nhiên, chúng tôi không tranh cãi - vì sự thật đúng như vậy. Anh đừng nghĩ là chúng tôi tự khoe khoang... Nhưng con người ở làng chúng tôi đúng là rất tốt. Chính anh cũng biết đấy...
- Đó là đức tính truyền lại từ đời cha ông chúng tôi: có khách đến chơi là chúng tôi đãi anh ta không tiếc thứ gì...
- Sau đó lão hiệu trưởng trình bày sang vấn đề không khí: - hắn bảo không khí ở chỗ chúng tôi thật là trong lành...
- Mà kể cũng đúng: chỗ chúng tôi không có nhà máy, nên cái gì cũng trong lành: từ nước, đất, rừng, biển...
- Chúng tôi bắt đầu hỏi gã hiệu trưởng: ''Anh cứ luôn mồm bảo - phải biết tận dụng, phải biết tận dụng? Nhưng tận dụng thế nào?''
''Rất đơn giản - gã hiệu trưởng đáp - Các vị sống nghèo khổ là do lỗi của các vị, các vị không hiểu là mình đang sống trong thiên đường. Trong thế kỉ chúng ta du lịch đem lại những nguồn lợi khổng lồ. Tôi đã từng đi Ý. Hy Lạp, Nam Tư và nhiều nước khác...''
- Rồi hắn bắt đầu kể về những nước khác.
- Ở đây, sau đó hắn nói với chúng tôi, - nếu mở mang du lịch thì có thể kiếm hàng triệu. Nhiều chỗ khác, thiên nhiên không đẹp như thế này mà người ta cũng thu được bao nhiêu tiền vì du lịch. Người ta bán nắng, bán biển, bán không khí và thu được những khoản tiền khổng lồ''.
- Anh nói thế nào chứ: Làm sao bán được nắng của thánh Ala, biển của thánh Ala, không khí của thánh Ala!? Của đáng tội, có lần báo chí từng đăng chuyện có một gã bợm đã lừa bán được cho những thằng ngốc những chiếc tàu điện, cây cầu, những cái tháp, công viên mà hắn tự nhận là của hắn.
- Dù sao tàu điện, cái cầu, cái tháp... là những vật còn sờ mó được. Đằng này chúng ta bán cái gì? Chả lẽ mang nắng và không khí đi bán?...
- Tất nhiên chúng tôi không nghe tay hiệu trưởng trẻ, nhưng ông xã trưởng lại hăng hái ủng hộ hắn... Chỗ chúng tôi có tật: cứ hễ tay hiệu trưởng nói gì là ông xã trưởng đồng ý ngay…
- Thôi được, - chúng tôi nói - thế chúng ta bán ánh nắng, không khí, nước biển, cánh rừng như thế nào đây? Vì chúng không cân, do, đong, đếm được!...
- Hóa ra, tất cả những thứ đó đều có thể bán cho khách du lịch...
- Chúng tôi chỉ phải thông qua quyết định. Còn đâu gã hiệu trường và ông xã trưởng...
- Hai tay ấy lo liệu hết...
- Việc đầu tiên là phải tuyên bố xã chúng ta thành khu du lịch và nghỉ mát...
- Thôi được, - chúng tôi nói, - tuyên bố thì tuyên bố.
- Nhưng hóa ra không phải chúng tôi, mà là chính phủ phải ra tuyên bố...
- Mọi việc sau đó thế nào thì chính mắt anh chứng kiến đấy... Anh còn nhớ chứ, chúng tôi đã đến gặp anh nhờ viết đơn cho Bộ du lịch... Để trên Bộ cử các chuyên viên xuống khảo sát và tuyên bố xã chúng tôi thành xã du lịch...
- Cầu thánh Ala phù hộ cho anh... Đã bao nhiêu lần anh giúp chúng tôi thảo các giấy tờ...
- Chưa đầy một tháng đã có thư trả lời của Bộ...
- Người ta thông báo sẽ có đoàn chuyên viên về xã. Gã hiệu trưởng và ông xã trưởng nói: bây giờ mọi chuyện là do đoàn chuyên viên này quyết định, nên ta phải đón tiếp và quà cáp cho họ thật chu đáo, có thế họ mới tuyên bố chúng ta là khu du lịch...
- Họ nói như thể chỉ cần chúng tôi được công nhận là khu du lịch là lập tức tiền sẽ thi nhau chảy về…
- Mà không phải những đồng lia, mà là những đồng ngoại tệ còn giá trị hơn cả vàng.
- Gã hiệu trưởng luôn mồm khẳng định: ''Chỉ cần có khách du lịch đến là tiền thu không kịp''.
- Thế là chúng tôi...
- Như người ta thường nói: ''Thả con săn sắt, bắt con cá rô...''
- Đoàn chuyên viên có bốn người... Vậy mà chúng tôi phải đón tiếp như bốn mươi người.
- Vì vị nào cũng mang theo vợ...
- Chúng tôi thết đãi họ suốt một tuần. Họ đi thăm thú tất cả...
- Rồi tuyên bố chúng tôi là khu du lịch...
- Tuyên bố thì tuyên bố, nhưng khách du lịch vẫn chẳng thấy đâu.
- Làm thế nào bây giờ?
- Gã hiệu trưởng bảo: cần phải lập ra một chi nhánh của Hội ''Sức khỏe và du lịch''...
- Chắc anh còn nhớ anh đã giúp chúng tôi lập hồ sơ thành lập. Cầu thánh Ala cho anh tuổi thọ...
- Nhờ những giấy tờ của anh chúng tôi đã nhận được giấy chứng thực là hội viên của Hội, nhưng khách du lịch vẫn không có.
- Thời gian trôi qua, còn chúng tôi cứ ngóng chờ khách du lịch, và cùng với họ là những núi tiền...
- Chờ mãi, chờ mãi...
- Rồi ông xã trưởng và gã hiệu trưởng nói: chúng ta cần phải kí hợp đồng với một hãng du lịch nào đó...
- Kí thì kí... Nhưng muốn thế cần phải có tiền...
- Thế là chúng tôi đóng tiền, đưa cho hãng. - Chúng tôi nghĩ, bây giờ cái hãng này, - do tay hiệu trưởng tìm ra - sẽ tuyên bố với khắp châu Âu và Mĩ: rằng trên trái đất này có một vùng phong cảnh thiên đường như thế, như thế... Và cuối cùng khách du lịch sẽ thi nhau đổ về...
- Lúc đó chúng ta sẽ bắt đầu bán mặt trời của thánh Ala, biển của Ala, không khí của Ala và sẽ thu được một đống tiền...
- Cuối cùng có tin báo về: đến ngày đó, ngày đó sẽ có đoàn khách du lịch đầu tiên...
- Chao ôi. Giá anh được nhìn thấy chúng tôi ngày hôm đó... Tất cả mọi người, từ già đến trẻ, đều chuẩn bị đón khách du lịch...
- Chúng tôi mua ở hãng du lịch những tấm biển, khẩu hiệu, cờ quạt…
- Chúng tôi treo lên khắp các đường phố, các bức tường, cửa ra vào, cửa sổ...
- Khắp nơi chỗ nào cũng thấy: ''Khách du lịch là vị khách quý của chúng ta!'', ''Tất cả cho khách du lịch!'', ''Hãy tỏ ra lịch sự với khách du lịch!''...
- Rồi còn bao nhiêu các khẩu hiệu khác...
- Phải được tận mắt nhìn thấy quang cảnh xã tôi hôm ấy...
- Thật đúng một ngày hội... Thậm chí hôm kỉ niệm mười năm Quốc khánh nước ta cũng không to bằng thế.
- Cả xã đổ ra đường đón khách du lịch... Học sinh thì...
- Tất cả các lớp ra đường, đi đầu là các giáo viên. Tay hiệu trưởng tổ chức cả một đội nhạc nhà trường...
- Đội nhạc đi đầu tiên... Tiếp theo là nhóm nhảy múa digan, rồi đến đội trống...
- Viên y sĩ còn có sáng kiến thuê thêm một người Digan và hai con gấu...
- Thêm vào đó còn quyết định biểu diễn võ dân tộc cho khách du lịch xem...
- Ôi, phải được nhìn tận mắt mới được... khắp các thôn xóm tràn ngập cờ, hoa.
- Có cảm tưởng như đất cũng thấy vui...
- Chúng tôi kéo nhau ra bãi cỏ rộng gần đường cái và đứng chờ khách du lịch...
- Rồi chúng tôi thấy: Họ đang đến!
- Rốt cuộc chờ mãi cũng được!...
- Lạ nhỉ... Những người hết sức bình thường! Chà chà...
- Khi nhìn kĩ hơn: đúng là người như mọi người, nhưng sao trông họ quái dị thế nào…
- Bụi bặm, bẩn thỉu, quần áo thì bươm như xơ mướp.
- Có khoảng mười lăm người. Người nào cũng tóc dài chấm vai. Không tài nào phân biệt được đâu là đàn ông, đâu là đàn bà...
- Không hiểu gì cả... Nhiều người đi chân đất... Vài người còn đeo cái túm mõm ngựa ở thắt lưng...
- Những cái áo họ mặc lòe loẹt sặc sỡ phát khiếp. Ngay những cả người Digan ở xã tôi cũng không dám mặc.
- Nhìn thấy họ thậm chí chúng tôi đâm lúng túng không biết họ là ai? Không hiểu là bọn quý sứ nào đến chỗ chúng tôi...
- Đúng thế, mỗi người đều sợ hãi... Bỗng ông chủ tịch tòa thị chính đến dự ngày quan trọng này kêu to: “Người đâu? Sao đứng ngây ra thế? Mọi người tập trung ở đây để làm gì? Khách du lịch sắp đến bây giờ. Hãy đuổi đám ăn xin này đi! Đừng để chúng làm ta xấu hổ với khách du lịch!...''
- Ông, xã trưởng họa theo: ''Đuổi chúng đi? Đuổi chúng đi chỗ khác kẻo khách du lịch họ nhìn thấy!...'' Rồi bỗng... - Gã hiệu trưởng nói gì đó với đám người mới đến và quay lại phía chúng tôi quát to: ''Khoan đã! Đây chính là cái vị khách du lịch chúng ta đang đợi đấy!...”
- Trông họ có cái gì là du lịch đâu? Đến ngay những kẻ điên hay ăn mày ở xã tôi trông cũng còn tươm tất hơn…
- May mà gã hiệu trưởng nói kịp, chứ không chúng tôi đã vác gậy đánh đuổi bọn ấy rồi...
- Chúng tôi cứ ngắm nhìn và tự hỏi: không biết làm sao họ mang văn minh đến cho vùng chúng tôi được nhỉ?... Và còn để lại cho chúng tôi hàng đống tiền nữa?... Nếu có tiền lẽ nào họ lại ăn mặc rách rưới và đi chân đất như thế?...
- Nhìn bề ngoài chưa thể khẳng định ai có tiền, ai không được - ông xã trưởng nói - Một khi đã bắt tay làm thì phải làm đến cùng. Chính phủ dạy chúng ta: hãy quan tâm đến khách du lịch!''
- Thế là kèn trống bắt đầu vang lên... Đội nhạc bắt đầu chơi... Gấu nhảy múa. Không khí thật là tưng bừng... Sau đó người ta dẫn khách du lịch về các nhà...
- Chi hội ''Sức khỏe và du lịch'' của chúng tôi vui vẻ nhường lại những căn nhà tốt nhất cho khách. Chúng tôi phân phối khách về các nhà, nhà hai người, nhà ba người. Chúng tôi sẵn sàng dành cho khách mọi thứ, cốt sao họ được hài lòng...
- Chúng tôi dọn bàn ăn... Mời họ món cơm rang và thịt cừu. Họ sống thật no đủ... Ăn uống, nhảy múa, hò hét, bơi lội.
- Vài hôm sau trong ngôi nhà có ba khách, nửa đêm bỗng vang lên những tiếng kêu thất thanh... Chuyện gì xảy ra vậy? Chúng tôi chạy đến. Hóa ra bà chủ nhà đun nước nóng nhất định ép ba cô khách du lịch phải tắm... Thế là mấy cô này hét toáng lên...
- Bà chủ nhà giải thích: ý bảo họ có rận... trong nhà đầy rận. Và tôi nghĩ là phải tắm cho họ... Nhưng họ không chịu...
- Phải, trong nhà chúng tôi cũng bắt đầu có rận...
- Hóa ra khách du lịch không có tiền... Mà hầu như tất cả đều hút thuốc... Chúng tôi thấy thương họ quá…
- Chúng tôi góp tiền mua thuốc lá phân phát cho họ... Họ cứ ăn căng bụng, rồi ngủ suốt ngày, đêm đến mới thức nhảy múa, hò hét ầm cả làng...
- Không cho ai ngủ cả. Chúng tôi không dám nói gì vì họ là khách mà...
- Chúng tôi không cần tiền của họ. Không cần gì cả... Chỉ mong sao cho đến ngày họ đi. Nhưng không! Nghe nói có một nơi thiên đường như thế, lại có một đoàn thứ hai kéo đến, khoảng hai mươi người... Nhóm này còn tệ hơn nhóm thứ nhất... Tai họa giáng xuống đầu chúng tôi...
- Chúng tôi cố giữ danh tiếng, bản thân phải nhịn, để dành cho họ ăn...
- Nhưng đám người này mang theo ma túy. Dân làng chúng tôi xưa nay không biết đó là cái gì...
- Nhưng bây giờ thì... Thanh niên lúc đầu cũng bắt chước nhún nhẩy, dậm chân theo đám người này, rồi dần dần cũng bắt đầu hút... Thời gian trôi qua, nhờ ơn thánh Ala, đám du lịch bắt đầu ra đi. Trước khi đi họ viết đầy những chữ gì lên tường các lớp học.
- Tôi hỏi ông hiệu trưởng họ viết gì vậy. Ông ta dịch cho tôi một dòng chữ bằng tiếng Anh: ''Pête và Luis thân mến! Bọn mình đợi các cậu ở đây đã mười lăm ngày. Hẹn gặp nhau ở Katmanđu''.
- Bức tường của trường học trở thành như cái hòm thư. Khách du lịch ra đi dần.
- Phải, ba người đi thì lập tức lại có mười lăm người mới đến thế chỗ của họ. Cái hãng chúng tôi liên doanh quả là đã làm việc có hiệu quả... Họ quảng cáo khu du lịch chúng tôi ra khắp châu Âu và Mĩ. Thế là khách du lịch đổ dồn về đây. Trường học bắt đầu nghỉ hè. Chúng tôi bố trí khách vào ở trong các lớp học, tất nhiên là phải bài trí nội thất cho tươm tất.
- Các lớp học trở nên bẩn hơn chuồng ngựa. Chúng tôi không thể nuôi hết họ. Mà để họ đói thì xấu hổ. Vì dù sao cũng là khách!
- Người lạ nhưng vẫn phải cho ăn... Khách là sứ giả của thánh Ala mà…
- Mà chính phủ luôn kêu gọi: Hãy quan tâm đến khách du lịch. Họ sẽ kể về chúng ta cho thế giới biết... Thế rồi, thời gian cứ trôi đi...
- Chỉ một thời gian nữa thôi số khách không khéo đông hơn dân làng chúng tôi... Không biết ở đâu ra lắm loại người kì quái thế... Cái gì đuổi họ ra khỏi nhà thế không biết?
- Không còn thiếu người nước nào: Cả Đức, Pháp, Mỹ, Ý, Anh, Tây Ban Nha... Tóm lại là đủ các nước...
- Phải... Đám thanh niên trong làng quen dần, bắt đầu dụ dỗ các cô gái du lịch vào rừng... Rồi ở đó...
- Thật là đại họa! Chưa dẹp xong cái nạn rận thì bắt đầu dịch ghẻ... Ai ai cũng bị ghẻ... Thế là một bên là rận, bên kia là ghẻ...
- Chúng tôi cứ tưởng sẽ chuẩn bị mà hốt tiền của khách du lịch. Ai cũng sợ không đủ chỗ chứa tiền. Vậy mà đây, xin mời: chấy, rận, ghẻ... Sau đó... dường như thế chưa đủ. Đám thanh niên còn bị lây các tệ nạn.
- Con người ta bản tính vốn hay thương những người nghèo khó. Chúng tôi ai có hai đôi giày lại nhường cho khách một đôi. Rồi mùa thu đến, trời bắt đầu mưa lạnh. Quần áo rét của chúng tôi không phải thừa thãi, vậy mà cũng phải san bớt...
- Họ vòi vĩnh: cho xin cái quần... cho xin cái áo …Cuối cùng chúng tôi...
- Phải, cuối cùng chúng tôi trở nên giống hệt như họ. Không còn phân biệt được nữa. Thật nhục nhã!...
- Thêm vào đó đám thanh niên làng thực sự hóa rồ... Bọn con trai mò đi với gái, dù sao còn đỡ. Đằng này con gái làng cũng bỏ đi với khách. Không còn biết làm thế nào...
- Con trai con gái bắt đầu xì xà xì xồ bằng tiếng nước ngoài. Và tất cả những cái đó là do chúng tôi tự tay gây ra. Nhưng bây giờ thì chúng tôi ngấy đến tận cổ...
- Chúng tôi không cần tiền của họ nữa... Thanh niên chỗ chúng tôi bắt đầu bỏ đi khỏi làng...
- Cả con gái cũng bỏ đi! Có đời thuở nhà ai như thế không?! Suốt ngày suốt đêm gào, hét: họ bảo đấy là âm nhạc... Họ làm náo động không chịu nổi. Chúng tôi thậm chí không tập trung đầu óc được để bàn cách giải quyết... Có thể hay là đuổi béng họ đi?...
- Nhưng nghĩ lại thương hại - trông họ đói rách quá. Chính phủ lại ra lệnh phải tôn trọng khách du lịch... Báo chí cũng nói y như vậy...
- Một lần tôi vào quán cà phê. Nhìn thấy ông chủ tịch Chi hội ''Sức khỏe và du lịch'' đang chăm chú đọc tờ giấy gì. ''Giấy gì đấy ông?'' - Tôi hỏi. Hóa ra đó là thư của Bộ du lịch. Trong đó thông báo trong tám tháng đầu năm nay số khách dụ lịch đến nước ta tăng hơn ba trăm nghìn so với cùng kì năm ngoái. Chúng ta phải quan tâm đến khách du lịch để họ đến nước ta đông hơn nữa. Kèm theo thông báo là bản đề án xây khách sạn cho khách du lịch.Và Bộ sẵn sàng cho vay vốn.
- Hóa ra Bộ muốn đặc biệt thông báo số lượng khách du lịch hàng tháng để cho nhân dân phấn khởi: khách du lịch càng nhiều, nhân dân càng giàu có.
- Mùa đông đã tới nơi... Mà khách du lịch vẫn chưa đi... Họ thích ở lại làng chúng tôi...
- Họ cứ kéo nhau đến... Mà tiền thì chưa thấy đâu. Chúng tôi sắp khánh kiệt đến nơi...
- Chúng tôi sắp nguy to rồi, nguy to rồi!
- Chúng tôi nghĩ mãi không biết làm cách nào. Và cuối cùng quyết định từ chối khách du lịch... Chính vì thế chúng tôi đến gặp anh...
- Anh phải viết cho chúng tôi một lá đơn gửi chính phủ.
- Anh viết thế nào cho thật thống thiết, để người ta đóng cửa chi nhánh du lịch của chúng tôi và hủy bỏ tất cả những gì liên quan đến du lịch. Còn chính phủ ta...
- Phải, đề nghị chính phủ đừng gửi khách du lịch đến vùng chúng tôi nữa... Chúng tôi hứa sẽ thanh toán tất cả: vốn vay, kể cả lãi suất, và tiền thuế. Chúng tôi sẽ nhịn ăn, nhịn mặc để trả hết trong thời hạn sớm nhất...
- Miễn sao đừng để khách du lịch đến làng chúng tôi nữa... Anh hãy nói chính phủ hãy làm ơn làm phúc...
- Bởi vì... Chúng tôi không còn đủ sức chịu đựng thêm... Trong công văn mới chính phủ nói: trong các khu du lịch cứ tám khách du lịch mới có một giường, và yêu cầu tăng số giường sao cho mỗi khách có một giường...
- Chúng tôi đã phải nhường hết những gì chúng tôi có.
- Bao nhiêu giường chúng tôi đã dành cho khách hết cả, cả nhà bao nhiêu người đành nằm chen nhau trên một cái giường...
- Ôi! Ôi!
- Anh có thể làm được tất cả... Anh hãy viết giúp chúng tôi… Nếu cần, anh cứ lấy máu chúng tôi làm mực, miễn sao anh viết cho chúng tôi một lá đơn thật thống thiết, để cho...
- Để cho bất cứ ai đọc lá đơn cũng đều mủi lòng thương xót và đừng có ai gửi khách du lịch đến chỗ chúng tôi nữa...
- Chúng tôi không còn là khu du lịch và cũng không muốn có khách du lịch nào nữa!...
Sau những lời giãi bày dài dòng và khẩn thiết ấy, nhìn mấy người nông dân thật tội nghiệp – hình như họ đã bị khánh kiệt. Tuy nhiên, sau khi trút hết tâm can họ có phần nào nguôi ngoại, chỉ có trong mắt họ vẫn ánh lên lời cầu xin cháy bỏng.
THÁI HÀ dịch