Phần VII 66. CỌP MẮC MƯU THỎ LÀM MÀ CỨU VOI

LẦN khác con thỏ đi chơi, gặp con voi đang rầu rĩ bần xừ [1], mới lại mới hỏi vì làm sao mà bộ buồn bực làm vậy? Thì con voi nói: Bữa hổm con cọp gặp biểu tôi thì ngày kia tháng nọ tới chỗ nọ nộp mình cho nó ăn thịt, mà nay đã gần tới kỳ, không biết liệu làm sao. Thỏ thấy tội nghiệp thì nói: Thôi để tôi tính giùm mà cứu cho, cho khỏi nó ăn thịt ; hễ tới ngày thì lại rước tôi, tôi đi với, tôi làm phước cứu cho.

Đến ngày đi nộp mình, thì voi tới rước thỏ, cỡi trên lưng mà đem tới chỗ hẹn. Thỏ dặn voi: Cứ nằm đó đừng nói gì hết, để mặc tôi. Dặn dò xong rồi. Cọp đâu vừa tới. Thỏ ngó thấy cọp đến, thì nhảy ra trước đầu, táp một miếng, và táp và nói: không có con chi vừa. Nhảy đằng sau, nhảy bên nầy bên kia cũng nói làm vậy. Rồi ngó quanh ngó quất thấy cọp lại: Ờ ờ, có cọp đây, thịt ngon hơn thịt voi.

Cọp nghe nói thất-kinh, không hiểu, đặng con gì nhỏ nhỏ mà dữ làm vậy, vật voi xuống mà ăn, lại đòi ăn tới thịt cọp nữa, nên nhảy trái ra chạy miết dài một thể.

Bầy khỉ thấy cọp chạy, thì kêu hỏi: Việc gì mà chạy hung làm vậy. Thì con cọp nói: Úy đừng hỏi. Cái con chi nhỏ thó, mà nó vật voi nó ăn: nó thấy tôi, nó nói: Ờ, thịt cọp ăn ngon hơn thịt voi. Tôi sợ tôi chạy. - Anh dắt mấy tôi tới coi cho biết với. Cọp nói: Tao mạnh lại lẹ chơn, có sao tao chạy được, mà bây đến chừng làm vậy, mà chạy sao khỏi? Khỉ nói: Không hề gì, để mấy tôi bứt dây cột xâu lại với nhau rồi cột vào mình anh, rủi có làm sao, anh chạy anh kéo đùa với tôi theo, có hề gì.

Cọp chịu, mới để cột dòng theo sau một bầy khỉ, dắt nhau tới. Tới mới ngó vào thấy con thỏ còn đang táp làm ào ào trên mình voi, cọp lại sợ quày chạy đi, kéo hết bầy khỉ, va đầu trong gai gốc, chết nhăn răng hết cả bầy. Tới chỗ khỉ, cọp mới đứng lại ; thả khỉ ra. Ngó ngoái lại thấy bầy khỉ nhăn răng nằm thài-lai ; thì cọp la mắng nó: Tao chạy mệt đã hết hơi, mà bây còn vui sướng nỗi gì mà cười?

Mạnh mà dại mắc chúng quỉ dọa hẩm mà thua, thì là anh cọp.

[1] Bần thần

7. NÓI PHẠM THƯỢNG

CÓ một người kia trong xóm chạy lại nhà người quen, có việc chi đó. Hỏi trẻ ở nhà: Chớ cha bay đi đâu khỏi? Thì trẻ trong nhà nói: Cha mấy tôi đi điền-liệp [1]. Nghe nói tiếng nói về vua, thì giận chạy qua nhà ông nó mắng vốn: Bầy trẻ ở bên nhà nó, nó phạm phép quá ; nó nói: cha nó đi điền-liệp. Ông nó mới hỏi: Vậy mà hoàng-nam hay là công-chúa. Người ấy lại tức mình, tưởng là trẻ nhỏ nó phạm thượng làm vậy thì thôi ; có đâu ông nó cũng nói loát làm vậy nữa.

Giận, về, lại hỏi cha bầy trẻ, mắng vốn và con và ông. Cha nó mới hỏi: Nó nói làm sao? Lão nói lại: Tôi hỏi trẻ, anh đi đâu? Nó nói anh đi điền-liệp. Rồi tôi qua bên nhà ông nó tôi nói. Ông hỏi: hoàng-nam hay là công-chúa? Thì người cha mới nói: Vậy mà ngoại-tổ hay là nội-tổ?

Thì lão lại càng giận, ra về, đi thưa với làng. Ra nhà vuông thấy có làng nhóm mới thưa: Nầy tôi xin thưa với làng, con chú kia ở trong làng nói phạm phép: Tôi tới hỏi cha nó đi đâu? Nó nói: Đi điền-liệp. Hỏi ông nó ; ông nó lại hỏi hoàng-nam hay là công-chúa? Rồi tôi nói với cha nó. Cha nó hỏi: Vậy mà ngoại-tổ hay là nội-tổ? Xin làng phân xử. Làng mới nói: Thôi, bữa nay còn mắc, để bữa nào hiệp-nghị đã, sẽ xử. Anh ta nghe giận mới nói: Tôi tức mình, tôi muốn băng [2] đi cho rồi.

[1] Đi săn

[2] Chết

68. NGƯỜI HAY ĐI KIẾM ĂN

CÓ người kia có tài hay đi ăn chực. Hễ đâu có đám tiệc, thì có anh ta ; tới cà xốc kiếm ăn mà thôi. Có một người kia ở lối đó thấy gai con mắt, tính gạt nó một chuyến chơi ; cho nên biểu vợ xách tiền đi chợ, giả đò đi mua đồ về dọn tiệc.

Chú chàng gặp bưng rổ đi mua đồ về nấu dọn. Anh ta nghe men tới, thấy dọn dẹp lớn ; la-lết ở đó chờ ăn. Chồng láy, vợ giả đò đau bụng, nhào lộn đứng sức, rên la om sòm.

Tiệc dọn đã rồi, bỏ đó chạy lo thuốc men. Anh bợm ta cũng chạy xăng văng hỏi thăm người chồng: Sao, đã nhẹ chưa? Chồng bứt đầu bứt óc nói: Cha chả! Khó lòng thì thôi. Rủi bữa nay có việc sai thằng kia đi khỏi. Chứng bịnh nầy có một thứ máu cam làm thuốc trị mới đặng mà thôi, thằng đó mọi lần có vậy thì nó kiếm mau lắm.

Anh ta nóng, sợ đồ ăn nguội đi: Thôi biểu trẻ đưa cái chén đây cho tôi kiếm cho. Nó mới giang cánh tay nó ra, nó đấm mũi nó cho chảy máu ra.

Ngồi đợi coi có khá không, một lát chạy hỏi thăm, mà lần lần mũi nó sưng lên đau lắm ; đến chừng nó đã sưng vù lên rồi. Chủ nhà nói vợ mình đã nhẹ, ra mời ăn. Thì anh ta đau ăn không được, xin kiếu.

Té ra có ý kiếm ăn, mà phải chịu đói mà về ; vì đau quá, ăn không đặng.

69. THẦY TRỪ CHỒN

CÁI nhà kia hay nuôi gà nuôi vịt bán, mà bị chồn nó phá, nó ăn hết nhiều lắm. Gài bẫy, đánh nó hoài, mà cũng không trừ nó cho lại được.

Anh kia nghe vậy, tính gạt ăn của nó một bữa chơi. Nên tới nói: Nghe nói chồn nó phá gà phá vịt đây lắm. Có muốn trừ, thì tôi trừ cho.

Chủ nhà nghe chịu liền. Vậy thầy mới biểu: Đâm bột cho nhỏ, đậu cà ra làm nhân, cho đầy một thúng cái, đến mai tối đến, tôi làm phép cho một bữa thì hết. Thầy xách chiết [1] tới, lấy bột, lấy đậu, đem ra nắn chồn lớn, chồn nhỏ, để nơi ghế. Lại nắn một con lớn hơn hết để giữa.

Rồi đứng dậy, biểu vợ chủ nhà ra lạy. Thầy đứng vòng tay đọc: chồn đèn, chồn cáo, láo đáo ăn gà, tao chẳng có tha, tao tra vào chiết.

Nói vừa rồi, bắt chồn bột bỏ vào chiết, bẻ lia bỏ vô túi. Con mẹ nọ thấy vậy tiếc, thấy thầy lấy đã nhiều quá, thì nóng ruột, thì lồm-cồm chỗi dậy, và lạy và la: chồn nào, chồn nấy, tôi cũng lấy một chồn. Rồi ôm con chồn lớn chạy vô mất.

[1] Túi

70. THỢ MAY BỊ ĐẬP DÙI ĐỤC TRÊN ĐẦU

ANH thợ may kia có tiếng hay đi nhà nầy nhà kia may đồ cho người ta, mà đi thì có đem theo một đứa để mang gói. Tới đâu, chúng dọn cơm dọn nước cho ăn, rồi kêu thẳng đi theo ăn, thì anh thợ biểu đừng, nói nó đã ăn rồi. Thằng ấy đi bữa nào về bữa nấy, về đói xơ mép.

Bữa kia hai thầy trò, dắt nhau tới nhà ông huyện đi cắt đồ mà may. Thằng ôm gói, giận đã sẵn, tính báo anh thợ may một bữa. Khi anh thợ cắt đồ rồi xong xả ra tiểu. Ở trong nầy thằng đi theo mới nói nhỏ với ông huyện rằng: Bẩm ông, thầy tôi có chứng điên: đồ ông là đồ lớn tiền ông phải giữ, hễ ngó thấy mằn mẳn dưới chiếu bộ giớn giác, thì là tới cơn điên, bứt xé đồ đi hết.

Ông huyện hỏi: Mà lấy gì mà trừ nó? Nó bẩm: Dùi đục đập trên đầu một cái cho mạnh thì hết. Nói rồi, nó lấy kim nó giấu đi. Anh thợ vào thấy mất kim, hai tay gõ dưới chiếu, cho nó dậy, con mắt thì láo-luân ngó chăm-chỉ mà kiếm.

Ông huyện tưởng đã tới cơn điên nó, thì cầm dùi đục, lại đập trên đầu một cái bộp: Mầy điên xé áo xé quần nghé! Nó nói: - Bẩm ông, tôi không điên mà, tôi kiếm kim. Ậy! Ông huyện nói: - Thằng đi với mầy nó nói mầy điên. Nó mới hỏi: - Chớ sao mầy nói tao điên? Thằng kia nói: Còn không điên nữa? Tới đâu nói tôi ăn cơm rồi, làm tôi đói bụng chết cha đi, không điên làm sao?