Ông tiến sĩ mọc lông dê Và-Con mèo của Cống Quỳnh

Tại đất Hiệp Hữu có người họ Lê đã đỗ Tiến sĩ, sống một đời vinh hiển ơn vua lộc nước. Tuy sống trong cảnh giàu sang nhưng ông Tiến sĩ này thường vương vấn nỗi buồn riêng, bởi nơi lưng ông tự nhiên mọc ra những chòm lông trắng bệch như lông dê, đem hớt đi, nó lại mọc ra nhiều như thường. Người trong trấn đều biết chuyện nên ngầm gọi ông là Tiến sĩ mọc lông dê.

Buồn bã, ông Tiến sĩ tắm rửa sạch sẽ, lập trai đàn rồi đi thiếp xuống Âm ty, tìm xem kiếp trước mình làm những gì mà kiếp này lại mọc lông dê để cho người đời biếm cợt. Khi tới Âm cung, ông Tiến sĩ được Diêm chúa tiếp rước niềm nở và cho biết kiếp trước ông Tiến sĩ là một thư sinh tánh ưa hoa nguyệt, lúc chết, Diêm đình định bắt đầu thai làm con dê, nên quỷ sứ bắt tới pháp đình lấy bộ da dê tròng vào, sắp sửa cho đi đầu thai nhưng lại thấy ông cũng có làm nhiều việc nhân đức cứu người. Vậy việc nhân đức là chánh, mà việc trăng hoa là phụ, nên bỏ lốt dê mà cho tái sinh làm người được đỗ đạt hiển vinh. Vừa nghe pháp quan nói vậy, ông mừng rỡ vội vã tuột lấy lợp dê chạy đi, chẳng ngờ tên quỷ sứ lẹ tay hơn ông, nắm bộ da dê mà giựt, vì ông chạy quá nhanh nên bộ da dê rách toác, vướng lại trên lưng mấy mảnh, thành ra kiếp này phải chịu mọc lông dê.

Lê tiến sĩ nửa mừng nửa tủi mới hỏi Diêm chúa phải làm cách nào để gột sạch những lốt lông dê. Diêm chúa tiễn ông ra về và bảo rằng: “Hãy ráng tu nhân tích đức làm lành, cứu nhân độ thế thì tự nhiên lông dê sẽ rụng mất”.

Trở lại dương trần, từ đó, ông Tiến sĩ hết lòng lo việc thiện: cứu giúp nhưng người nghèo khó, khuyên răn những kẻ ác gian, lập đàn trai, cất chùa miếu thờ phụng thánh thần. Đến năm 60 tuổi, tự nhiên những mớ lông dê biến đi đâu mất.

Con mèo của Cống Quỳnh

Trong cung vua có nuôi một con mèo rất đẹp, cổ mèo được cột một sợi xích vàng, nhà vua cưng con mèo như của quý. Một hôm Cống Quỳnh thấy con mèo của vua thì khoái ý, không phải Cống Quỳnh có lòng tham, mà vì muốn quấy phá nhà vua để cười chơi.

Cống Quỳnh liền lẻn vào cung nhà vua rình đánh cắp được con mèo đem về nhà, tháo sợi xích vàng giấu đi, lấy dây lạt buộc vào cổ mèo. Thường bữa, ông Cống Quỳnh bày ra hai đĩa đồ ăn, một đĩa toàn món ăn ngon và một đĩa gồm có đầu tôm xương cá, cơm thừa canh cặn. Xong rồi ông thả con mèo ra, chờ nó men tới đĩa đồ ăn ngon thì ông đánh đập dữ tợn, còn nếu nó tới bên đĩa cơm thừa canh cặn thì ông để yên cho nó ăn, lâu ngày thành thói quen.

Bị mất con mèo, nhà vua cho đi lùng kiếm khắp nơi. Có người thấy ở nhà Cống Quỳnh có một con mèo giống hệt con mèo của vua nên tâu cho vua rõ. Nhà vua vốn biết cái tánh rắn mắt của Cống Quỳnh lại biết ông hay quậy phá đầu này đầu kia nên kêu Cống Quỳnh đến hỏi:

- Khanh có bắt con mèo đeo xích vàng của trẫm để đùa chơi, xin cho trẫm lại, trẫm quý nó lắm.

Cống Quỳnh hỏi nhà vua:

- Mất mèo sao bệ hạ nghi cho tôi?

- Vì có người thấy con mèo trong nhà của khanh.

Cống Quỳnh cãi lại ngay:

- Kẻ đó ăn nói hàm hồ, chớ con mèo đó là mèo của tôi nuôi.

Nhà vua nhất định đó là con mèo của mình, còn Cống Quỳnh thì bảo con mèo của ông. Đôi bên lời qua tiếng lại. Rốt cuộc, Cống Quỳnh nói với vua:

- Xin bệ hạ hãy triệu các triều thần vào chầu, tôi sẽ có cách làm cho tỏ rõ, mèo của bệ hạ hay mèo của tôi.

Nhà vua cho họp đình thần lại đông đủ. Cống Quỳnh nói:

- Xin các quan làm chứng cho.

Nói rồi ông xin nhà vua đem ra hai đĩa cơm, một đĩa toàn là món ăn vật lạ, một đĩa cơm thừa canh cặn. Trước khi thả mèo ra, Cống Quỳnh nói với các quan:

- Bây giờ muốn biết mèo của vua hay mèo của tôi rất dễ. Mèo của vua chỉ ăn toàn món ngon vật lạ, còn mèo của tôi chỉ biết ăn cơm thừa canh cặn. Vậy các quan làm chứng cho.

Đoạn Cống Quỳnh thả con mèo. Đã tập quen rồi nên khi buông ra, con mèo đi ngay tại đĩa cơm thừa canh cặn. Cống Quỳnh reo lên vui sướng, ôm con mèo về nhà!