Hai mươi bảy

Vào cuối xuân, những chồi xanh lấp lánh trên hàng liễu trong công viên Orstedsparken đã hé mở, và vườn hoa hồng bao quanh cung điện Rosenborg Slot tràn ngập màu đỏ rực với vài chiếc lá vừa nảy lộc. Bức màn mùa đông dài dằng dặc trên bầu trời đã dời đi, và đêm tối bắt đầu vươn mình sang lúc giữa hè.

Lili đã khỏe hơn nhiều. Cô vừa chấp nhận - giống như cách một đứa trẻ chấp nhận nụ hôn từ mẹ mình - lời cầu hôn của Henrik. Anh ngỏ lời cầu hôn vào trước đêm khởi hành tới New York trên tàu Albert Herring. Anh gói ghém hết đồ đạc vào mấy cái rương có quai cầm bằng da nứt nẻ, rồi đóng hết sơn màu và cọ vẽ vào thùng. “Đến New York nào!” Henrik cứ nhắc đi nhắc lại mãi. “Đến New York thôi!”. Lili, người đã kể với mấy cô bán hàng tại cửa hiệu tạp hóa Fonnesbech về chuyến đi sắp tới của Henrik, ngẩng đầu và thắc mắc, “Không có em đi cùng sao?”

Hai người đang ngồi trong xưởng vẽ của Henrik tại khu Christianhavn, mùi kênh thoang thoảng từ cửa sổ. Xưởng vẽ trống rỗng ngoại trừ mấy cái rương và thùng hàng được đánh dấu với dòng chữ màu đỏ: HENRIK SANDAHL, NEW YORK. Đồ đạc bị di chuyển làm một đống bụi và lông vũ tụ lại ở góc phòng, gió nhẹ lùa qua cửa sổ khiến đám bụi bay tứ tung. Henrik, với mái tóc vừa được xén tỉa thành một lớp tóc xoăn mịn, vội cam đoan, “Tất nhiên là không rồi.” Sau đó anh thêm vào, “Trước đây anh từng hỏi em và anh sẽ hỏi em thêm một lần nữa. Cưới anh nhé?”

Lili vẫn luôn mong muốn điều này. Cô biết có một ngày mình sẽ kết hôn; những lúc nghĩ đến chuyện này, cô cho rằng trên thế gian không có vai trò nào vĩ đại hơn việc làm vợ một người đàn ông, vợ của Henrik. Thậm chí Lili còn biết đây đúng là một ý nghĩ ngu ngốc, đúng là một thứ mà cô sẽ không nhắc đến trước mặt Greta, vì cô ấy chẳng bao giờ suy nghĩ như thế. Nhưng đây chính là những gì mà Lili cảm nhận. Cô tưởng tượng đến lúc mua sắm trên lầu hai của cửa hiệu Fonnesbech, nơi áo quần nam giới được treo trên giá, rồi sẽ săm soi chất liệu vải may áo sơ mi tay dài kiểu Pháp cho tới khi tìm được chiếc áo hợp với Henrik nhất. Cô hình dung ra chiếc giỏ lưới đựng toàn nguyên liệu - miếng cá hồi, những củ khoai tây, một bó rau mùi tây - sẽ trở thành bữa tối của hai người. Cô tưởng tượng bóng đêm phủ lên chiếc giường của hai người, sau đó tấm đệm lún xuống khi Henrik xích lại gần cô.

“Em muốn anh biết một điều về em,” Lili nói. Cô nhớ đến buổi chiều ở công viên Orstedsparken nhiều năm trước khi bỏ mặc anh thét gọi tên cô. “Trước khi chúng ta kết hôn.”

“Cứ nói cho anh biết đi nào.”

“Tên em không phải là Lili Elbe kể từ khi sinh ra.”

“Anh biết rồi,” anh đáp lại. “Anh đã nói với em là anh biết chứ. Anh biết em là ai.”

“Không phải,” Lili phản bác. “Anh biết em đã từng là ai.” Cô kể với anh về giáo sư Bolk, về phòng khám được trát vữa bên dòng sông Elbe, về bà Frau Krebs đã giúp cô hồi phục sức khỏe. Cô chưa từng kể với bất kỳ ai. Nhóm bạn thân thiết của Lili - Greta, Hans, Carlisle, Anna - đã biết về cô, nhưng cô chưa từng hé môi với một người nào khác về những chi tiết gần như không tưởng về quá trình chuyển giới của mình. Cô chưa từng yêu cầu ai bước vào khoảng không gian riêng tư ấy, vốn đôi lúc có vẻ quá chật hẹp để đón nhận một người khác.

“Anh nghĩ những chuyện thế này đã từng xảy ra,” Henrik nói. Lili chẳng đọc được nỗi sợ hãi nào trên mặt anh. Ngay cả bây giờ, đây có lẽ là những gì cô dự đoán: sau khi nghe tin, cả thế giới đều quay lưng đi vì ghê tởm. “Anh chẳng hề ngạc nhiên đâu.”

Cô hỏi anh nghĩ gì về cô; anh có nghĩ cô là một đứa bất thường hay không. Đối với Lili, cảm tưởng về bản thân cứ thay đổi theo từng phút: thỉnh thoảng cô nhìn vào gương, thở ra và cảm thấy biết ơn; nhưng đôi lúc cô lại thấy một người bán nam bán nữ với cái đầu nhô ra khỏi cổ áo của chiếc váy. Greta và Hans khuyên cô không nên nghĩ như thế. Nhưng khi cô chỉ có một mình, cảm giác nghi ngờ về bản thân lại trào dâng trong lồng ngực.

Henrik bảo mình không biết nói gì khác ngoài câu anh vẫn yêu cô say đắm. “Anh đang yêu một cô gái phi thường,” anh nói. Lili thường nghĩ cô không thể đáp lại tình yêu của một người đàn ông đã chấp nhận mình. Cô đã từng tự nhủ với bản thân rằng mình sẽ bỏ qua tất cả những người xem cô không phải là một cô gái. Đó là lý do vì sao lúc đầu cô quay lưng lại với Henrik, vào đêm ở công viên. Lúc này, cô lại nắm lấy tay anh.

“Anh vẫn có thể yêu em như thế này sao?”, cô dò hỏi.

“Ôi, Lili,” anh trả lời, lắc vai cô. Và tiếp lời, “Khi nào em mới chịu hiểu đây?”

“Đó là lý do em không thể tới New York với anh ngay bây giờ,” cô bày tỏ. “Em cần trở lại Dresden. Một lần cuối cùng.” Cô thú thật với anh rằng giáo sư Bolk muốn cô quay lại. Ông muốn thử thực hiện một đợt biến đổi cuối cùng. Cô không muốn giải thích chi tiết với Henrik. Cô nghĩ anh sẽ lo lắng. Anh có thể cố gắng thuyết phục cô né tránh khỏi chuyện này. Anh có thể cho rằng chuyện này là không tưởng.

Năm ngoái, trước khi cô rời khỏi Dresden, Giáo sư Bolk đã hứa rằng ông có thể giúp Lili thêm một việc nữa, một việc gì đó sẽ khiến cô trở thành người phụ nữ toàn vẹn hơn so với trước kia. Một việc gì đó khiến Greta phải thốt lên “Chỉ cần nghĩ thôi cũng thấy điên loạn rồi.” Việc ấy kỳ diệu đến mức giống như một giấc mơ toàn màu trắng nhưng lại hoàn toàn có thể đạt được, giáo sư Bolk đã hứa hẹn như thế với chất giọng trầm trầm. Khi Lili chuẩn bị rời khỏi phòng khám, giáo sư Bolk cho cô biết việc cấy ghép buồng trứng đã thành công. Cuối cùng, ông chỉ muốn cấy ghép tử cung để cô có khả năng mang thai. “Ý giáo sư là tôi có thể trở thành một người mẹ?” Lili thắc mắc. “Chẳng phải tôi vẫn luôn thực hiện những gì mình hứa sao? Và tôi có thể làm được điều này,” Giáo sư Bolk cam đoan. Nhưng Greta can ngăn cô. “Tại sao chị lại muốn điều đó?” Greta khoát tay và nói. “Hơn nữa, đây dứt khoát là điều không tưởng. Trời đất ơi, làm sao ông ta có thể làm được chứ?”

Suốt một năm sau đó, Lili vẫn thường viết thư trao đổi với Giáo sư Bolk, kể với ông về sự hồi phục của mình, những buổi chiều đứng sau quầy bán nước hoa, sự nghiệp hội họa khó khăn của Greta và cả Henrik. Không viết thư thường xuyên như Lili, Giáo sư Bolk thỉnh thoảng lại hồi âm bằng một lá thư mỏng manh do bà Frau Krebs đánh máy. “Đây quả là những tin tức tuyệt vời,” ông đáp lại. “Nếu cô cho rằng mình muốn tiến hành ca phẫu thuật cuối cùng, ca phẫu thuật mà chúng ta đã bàn bạc thì hãy cho tôi biết ngay lập tức. Bây giờ, tôi còn tự tin về chuyện này hơn cả trước đây.”

Bây giờ cô sẽ đi. Cô vẫn chưa nói gì với Greta. Nhưng Lili biết việc cần nhất với mình là phải trở về Dresden để kết thúc những gì Giáo sư Bolk đã bắt đầu. Để chứng minh cho cả thế giới - không, không phải cho thế giới mà là cho bản thân mình - rằng cô thực sự là một người phụ nữ, và quãng đời trước đây của cô, dưới hình hài một người đàn ông bé nhỏ tên là Einar, chỉ đơn giản là lỗi lầm của tự nhiên nhưng đã được sửa chữa một lần cho mãi mãi.

“Vậy hãy gặp anh ở New York vào cuối hè nhé,” Henrik lúc này đang ngồi trên chiếc rương sẽ được chất lên tàu khởi hành đến New York từ Hamburg vào ngày hôm sau, vừa lên tiếng. “Cuối cùng mọi thứ cũng ổn định. Chúng ta sẽ kết hôn ở đó.”

Vài tuần sau đó, vào một buổi sáng sớm mùa hè, Lili đang ngồi chờ Greta. Cô mặc chiếc váy đầm trắng tinh với cổ áo chữ V và gấu váy đục lỗ, tóc kẹp ra sau. Greta đã đưa cho Lili một bó hoa hồng trắng để cô ôm vào lòng. Cô còn yêu cầu Lili bắt chéo cổ chân và hất cằm lên.

Có quá nhiều chuyện cần nói với Greta ngay bây giờ - tin tức của Henrik, quyết tâm trở về Dresden của Lili. Làm sao mà cô có thể cho phép quá nhiều bí mật giữa hai người? Một bí mật nho nhỏ lại phát triển thành một thế giới thứ hai mà Greta chẳng hề hay biết gì. Cảm giác nuối tiếc chìm xuống trong lòng Lili: cuộc sống thân mật qua bao năm tháng của họ giờ co rút lại biến thành thế này.

Gần cả tuần qua, Greta đã miệt mài hoàn thiện bức chân dung này, và mọi việc đang tiến triển rất tốt: ánh sáng trên khuôn mặt Lili vừa sinh động vừa chuẩn xác; đôi mắt có chiều sâu, đường gân xanh mờ nhạt trên thái dương, và sức nóng cháy bỏng đang thiêu đốt trong cổ họng Lili. Khi đứng bên bức vẽ, Greta không ngừng xuýt xoa những điều này với Lili - về diện mạo của Lili, và bức tranh trông như thế nào. “Bức tranh này sẽ đẹp lắm đây,” Greta reo lên. “Ít nhất em cũng đang vẽ chị đúng hướng. Cũng một thời gian rồi, Lili à. Em vẫn luôn tự hỏi bao giờ mới vẽ được như vậy.”

Suốt một năm vừa qua Lili đã chứng kiến Greta vẽ ra những tác phẩm nhìn vừa vội vàng vừa có bố cục kém. Trong một bức tranh nọ, Lili trông thật quái dị với đồng tử đen láy, tóc dựng đứng như bị điện giật, cặp môi sưng phồng và bóng nhẫy, còn những gân mạch hai bên thái dương lại vừa xanh lè vừa nổi bần bật. Vài bức khác thì chẳng giống người thật, hay ý tưởng và màu sắc đều nhạt nhẽo. Không phải mọi bức tranh đều tệ hại, nhưng đúng là có vài bức như thế, và Lili biết Greta đang gặp khó khăn. Không giống như vài năm trước hồi còn ở Paris, khi tất cả mọi thứ Greta vẽ đều là những bức tranh lung linh đạt chuẩn, khiến người lạ nhìn vào bức tranh là sẽ vuốt cằm và thắc mắc, “Cô gái này là ai?”. Nhưng điều ngạc nhiên hơn hết là Greta chẳng còn để tâm vào công việc. Hết ngày này đến ngày khác trôi qua mà Greta chẳng vẽ một bức nào. Việc này tiếp diễn nhiều ngày đến mức Lili phải tự hỏi trong khi cô đang ở dưới cửa hiệu Fonnesbech thì Greta đã làm gì để giết thời gian. “Em vẫn đang làm quen với cuộc sống ở Copenhagen,” Greta thỉnh thoảng lại chống chế. “Em tưởng chúng ta đã rời khỏi đây mãi mãi.” Những lần khác, cô chỉ đơn giản trả lời rằng mình không có tâm trạng để vẽ - vốn chẳng giống với Greta đến mức Lili phải hỏi lại, “Mọi chuyện đều ổn cả chứ?”

Nhưng vào buổi sáng đầu hè hôm nay, bức tranh vừa hoàn thành nhìn rất đẹp. Greta đang nói mấy chuyện vớ vẩn như vẫn thường làm vào mỗi sáng trong tuần. Cô lên tiếng, “Em không nghĩ mình đã từng kể với chị về lần em mời mẹ ngồi xuống để vẽ một bức tranh. Đó là khi em trở về Pasdena trong thời chiến. Lúc đó bà cực kỳ độc đoán, vừa quản lý gia đình và khu vườn, vừa tìm kiếm chỗ đất xây hàng rào. Có Chúa mới cứu nổi người làm vườn nếu ông ta bỏ sót một chiếc lá trên thảm cỏ. Một ngày nọ, em hỏi mẹ liệu em có thể vẽ bà được không. Bà nghĩ một lúc rồi buộc em phải đặt lịch hẹn với người quản gia, ông Ito. Em đã đặt năm cuộc hẹn để gặp bà tại phòng ăn sáng, nơi có ánh mặt trời chiếu sáng khắp căn phòng. Teddy Cross và em hồi đó đang hẹn hò, mẹ biết nhưng lại không muốn nghe về chuyện đấy. Em mới mười tám tuổi, rộn ràng với tình yêu, và tất cả những gì em nghĩ, chưa kể đến những gì em nói, đều là về Teddy. Nào là cách anh ấy kể chuyện với chất giọng chậm rãi kéo dài. Nào là hình dáng vai anh ấy uốn cong. Tóc anh ấy phủ lên tay em. Nhưng mẹ không muốn nghe bất cứ một từ nào về Teddy. Bà giơ tay ngăn cản ngay khi em mở miệng. Và thế là em dành năm buổi sáng để vẽ bà đang ngồi trên ghế đặt ngay đầu bàn trong phòng ăn sáng, quay lưng lại với ô cửa sổ thấp thoáng bóng cây hoa giấy trồng ngoài vườn. Lúc đó trúng đợt nắng nóng vào mùa thu, nên em thấy mồ hôi lấm tấm trên môi bà. Và tất cả những gì em làm là cắn môi và không hé răng về chuyện mình cảm thấy như thế nào.”

“Bức tranh nhìn như thế nào?” Lili tò mò.

“Bức tranh à? Ồ, bà ghét bức tranh ấy. Bà bảo nó làm bà trông thật hèn hạ. Nhưng không phải vậy. Bức tranh khiến bà giống như một người mẹ muốn giữ chặt con gái mình để nó không phải dấn thân vào chuyện gì đó đau khổ, nhưng lại biết chắc mình không thể. Bà biết không có việc gì có thể khiến em rời xa Teddy. Bà biết vậy, nên chỉ biết mím môi, ngồi yên như xác chết suốt năm buổi sáng liên tiếp.” “Thế giờ bức tranh đặt ở đâu?”

“Bức tranh đó sao? Ở Pasadena. Tại sảnh tầng trên.”

Sau đó Lili quyết định rằng đây là lúc phải thú nhận với Greta. Cô không thể giữ kín bất kỳ chuyện gì với Greta nữa. Trong cuộc đời Einar, có một quãng thời gian kinh khủng - đó là lúc Hans rời khỏi Bluetooth cho đến cái ngày anh gặp Greta tại học viện - khi anh sống mà không có ai để tâm sự. Lili nhớ rõ cảm giác đó, cảm giác từ từ gặm nhấm những suy nghĩ và cảm xúc, rồi giữ chúng chẳng để cho ai. Sau đó Greta đã thay đổi cuộc đời của Einar. Lili cũng nhớ rõ cảm giác ấy, khi nhận ra, với lòng biết ơn, rằng rốt cuộc sự cô đơn đã qua đi. Làm sao cô có thể không thành thật với Greta thêm một giây phút nào nữa? “Có chút chuyện chị muốn tâm sự với em.”

Greta lẩm bẩm. Đôi mắt cô tập trung vào khung vải; cô chỉnh lại chiếc lược đồi mồi giữ tóc ra phía sau. Tay cô di chuyển thoăn thoắt, dặm thêm màu trên khung vải, khuấy màu vừa mới đổ ra trong mấy cái bát Knabstrup, rồi quay lại với bức tranh về Lili sắp sửa hoàn thành.

Nhưng biết bắt đầu từ đâu? Lili nên thông báo tin gì đầu tiên: vài tuần trước, lúc sắp bước lên tàu Albert Herring, Henrik đã cho tay vào túi áo khoác và lôi ra chiếc nhẫn kim cương; cảm giác ngượng ngùng ngọt ngào đến kỳ lạ giữa hai người khi nhận ra chiếc nhẫn không tài nào lọt qua khớp xương ngón tay của Lili; bức điện tín từ New York miêu tả căn hộ trên phố Đông số Ba Mươi Bảy với mặt tiền xây bằng đá vôi nơi họ sẽ sống chung; lá thư mới nhất từ Giáo sư Bolk hỏi Lili rằng khi nào cô định đến đây, vì ông đang nóng lòng muốn gặp lại cô. Đúng vậy, nên bắt đầu từ đâu?

“Chị cảm thấy thật khó nói,” Lili lên tiếng. Lili tưởng tượng sự choáng váng ập vào mặt Greta; cơn giận khiến cô ấy phải siết tay thành nắm đấm. Lili ước giá mà có một cách khác. Một cách khác dành cho cô và Greta. “Chị không biết bắt đầu từ đâu nữa,” Lili nói tiếp.

Greta đặt cọ vẽ xuống. “Chị đang yêu à?”

Trong căn hộ dưới lầu, cửa vừa bị đóng sầm lại. Vài tiếng bức chân thình thịch. Một cánh cửa sổ bị xô ra ngoài.

Lili dựa lưng vào chiếc ghế bện thừng. Cô không tin Greta đã đoán được. Cô không tin Greta đã biết trước - Lili biết chắc rằng nếu Greta biết Lili đang yêu, Greta sẽ cố gắng ngăn cản. Lúc này, Lili mới nhận ra cô đã hiểu sai về Greta đến mức nào. Một lần nữa, Lili đã sai lầm.

“Đúng vậy,” Lili trả lời.

“Chị chắc không?” Greta hỏi lại.

“Đúng vậy, chắc chắn.”

“Anh ấy có yêu chị không?”

“Chị không thể tin được nhưng anh ấy yêu chị.”

“Vậy thì mấy chuyện kia chẳng có gì to tát nữa, đúng không nào?” Ánh mặt trời hắt lên người cô, và Lili nhớ đến những buổi tối Greta đã chải tóc cho cô, ngực Greta cọ vào lưng cô. Cô nghĩ về cái giường nơi hai người từng ngủ chung, và ngón tay hai người cong cong chạm vào nhau suốt cả đêm. Và khi ánh sáng ban mai rọi lên nửa khuôn mặt đang say ngủ của Greta, Lili sẽ hôn lên má cô ấy rồi nghĩ, ồ, giá như chị cũng xinh đẹp như em nhỉ!

“Em cảm thấy vui mừng cho chị chứ?”

Greta trả lời đúng vậy. Sau đó cô hỏi anh ta là ai, Lili hít sâu rồi thú thật với Greta rằng đó là Henrik.

“Henrik à,” Greta lặp lại. Lili nhìn chằm chằm vào phản ứng trên mặt Greta. Cô tự hỏi liệu Greta có nhớ anh không; hay nếu là anh thì mọi chuyện có phải sẽ khó khăn hơn với Greta không. Nhưng mặt cô vẫn bình tĩnh, không có dấu hiệu gì ngoại trừ đôi môi chỉ thoáng bĩu ra.

“Anh ta vẫn luôn yêu chị chứ, đúng không?”

Lili gật đầu. Cô gần như thấy xấu hổ. Cô nghĩ về vết sẹo trên trán Henrik từ lần tai nạn ôtô trước. Sau đó cô cảm thấy nhẹ nhõm vì chỉ cần một khoảng thời gian ngắn nữa là cô sẽ bắt đầu một cuộc sống khiến mình có thể hôn vết sẹo đó vào mỗi đêm. “Tụi chị sẽ kết hôn vào cuối mùa hè.” Greta thì thào, “Kết hôn sao.”

“Đây là điều chị luôn mong muốn.”

Greta đóng nút lọ màu vẽ. “Đây đều là tin tốt lành nhỉ,” cô lẩm bẩm. Cô chẳng hề nhìn vào Lili khi kéo vạt áo chùi miệng lọ rồi đậy nắp lại. Cô bước qua bên kia phòng, khuỵu gối xuống để cuộn một tấm vải bạt trắng trơn. “Nhiều lúc khi nhìn chị, em vẫn tự nhủ với lòng mình rằng chúng ta vừa kết hôn cách đây không lâu. Chị và em, chúng ta kết hôn rồi chung sống trong một khoảng không gian nhỏ tối tăm giữa hai ta nơi chỉ có hôn nhân tồn tại.”

“Đó là em và Einar.”

“Em biết đó là Einar. Nhưng thật sự đó là em và chị.”

Lili hiểu. Cô vẫn nhớ được cảm giác khi yêu Greta. Cô hồi tưởng lại những lúc vu vơ tự hỏi bao giờ thì Greta lại xuất hiện tại cửa văn phòng. Cô còn nhớ đến sức nặng mềm mại của bức ảnh chụp Greta đặt trong túi áo sơ mi trước ngực Einar.

“Em đang cố gắng hết sức để làm quen với mọi thứ,” Greta đáp lại. Cô thì thào nhỏ đến mức Lili khó lòng nghe được. Tiếng còi ôtô vang lên dưới phố, và sau đó là tiếng rít thất thanh của phanh xe, tiếp theo là một hồi im lặng. Vụ tai nạn có lẽ đã được ngăn chặn, suýt nữa thì va chạm ngay trên con phố trước khu nhà Widow House, hai thanh hãm xung mạ crôm phản chiếu ánh sáng vào nhau dưới ánh mặt trời Copenhagen. Mặt trời càng lúc càng lên cao và vẫn treo trên bầu trời mãi đến tận tối muộn.

“Chị sẽ kết hôn ở đâu?” Greta hỏi.

“Ở New York.”

“New York sao?” Greta đang đứng bên bồn rửa, dùng bàn chải tẩy đi lớp sơn màu dính trên ngón tay. Cô nói tiếp, “Em biết rồi.”

Dưới lầu, gã thủy thủ lại gọi vợ í ới. “Tôi về rồi!” gã ta gào lên.

“Nhưng có chuyện này chị muốn làm trước,” Lili nói. Buổi sáng dần trôi qua và nhiệt độ trong căn hộ đang tăng lên. Búi tóc trở nên nặng hơn, cổ chữ V của chiếc váy đầm màu trắng dính chặt vào ngực cô. Tờ Nationaltidende đã dự đoán nhiệt độ nóng kỷ lục và Lili cảm thấy vừa hân hoan vừa chán ghét kiểu thời tiết này.

“Chị muốn trở lại Dresden,” Lili thú nhận.

“Để làm gì?”

“Để tiến hành cuộc phẫu thuật cuối cùng.”

Lúc này cô có thể thấy được biểu hiện trên khuôn mặt của Greta: cánh mũi phập phồng, mí mắt lộ ra vẻ bực bội, cơn giận dâng trào rồi như sôi sùng sục trên má. “Chị biết em không nghĩ đó là ý kiến hay.”

“Nhưng chị nghĩ thế.”

“Nhưng, Lili... Giáo sư Bolk, ông ấy... đúng vậy, ông ta là một bác sĩ giỏi nhưng dù có vậy thì ông ta cũng không thể thực hiện được việc đó. Chẳng ai có thể làm được việc đó. Em nghĩ chúng ta đã thống nhất xong từ năm ngoái rồi.”

“Chị đã quyết định rồi,” Lili nói. “Greta, em không hiểu sao? Chị muốn có con với chồng chị.”

Mặt trời đang hắt lên từ mái vòm của Nhà hát Hoàng Gia. Lili Elbe và Greta Waud, vì Greta vừa đổi lại tên mình, vẫn cô độc trong căn hộ. Chú chó của hai người, con Edvard IV, đang ngủ dưới chân tủ. Cơ thể nó đang bị viêm khớp và suy yếu dần. Mới đây, Lili đã đề nghị nên giải thoát cho chú chó già Edvard, nhưng Greta lại khóc lóc phản đối.

“Giáo sư Bolk biết ông ấy đang làm gì,” Lili cam đoan.

“Em không tin tưởng ông ta.”

“Nhưng chị tin.”

“Chẳng ai có thể làm một người đàn ông mang thai được. Đó là những gì ông ta hứa. Nhưng chuyện này sẽ không bao giờ xảy ra. Không xảy ra với chị hay với bất kỳ ai khác. Chuyện như thế đúng là không hợp lẽ tự nhiên.”

Phản ứng của Greta khiến Lili đau nhói, và ứa nước mắt: “Chẳng ai có thể tin được đàn ông có thể biến thành phụ nữ. Phải vậy không? Ai lại tin điều này cơ chứ? Chẳng ai ngoài chị với em. Chúng ta tin điều đó và giờ thì hãy nhìn chị xem. Mọi chuyện đã xảy ra vì chúng ta biết chuyện này là có thể.” Lili khóc. Hơn gì hết, cô ghét Greta vì đã đối nghịch lại với mình.

“Chị sẽ cân nhắc lại chuyện này chứ, Lili? Chỉ một chút thôi?”

“Chị đã nghĩ kỹ rồi.”

“Không, cứ thoải mái dành thời gian cân nhắc. Nghĩ cho kỹ.”

Lili im bặt, quay mặt ra cửa sổ. Tầng dưới, vang lên tiếng giày bốt thình thịch và tiếng rít của máy hát.

“Điều này làm em lo lắng,” Greta bày tỏ. “Em lo lắng cho chị.”

Khi bóng nắng dịch chuyển khắp sàn phòng, một tiếng còi khác vang lên từ dưới phố, và gã thủy thủ lại chửi bới vợ mình, Lili cảm nhận lòng mình thay đổi. Greta chẳng còn có thể ra lệnh cho cô phải làm gì nữa.

Bức tranh đã được hoàn thành và Greta quay nó lại cho Lili nhìn xem. Tà váy đục lỗ mỏng nhẹ như sa phủ qua chân cô, bó hoa hồng trông như vật gì đó rất bí ẩn nở rộ trong lòng cô. Lili thầm ao ước giá mà mình xinh đẹp chỉ bằng một nửa như thế. Sau đó cô nghĩ mình nên gửi bức tranh cho Henrik như một món quà cưới.

“Ông ấy mong chị đến vào tuần tới,” Lili nói tiếp. “Giáo sư Bolk đó.”

Cơn đau lại tái phát và Lili nhìn vào đồng hồ. Chẳng lẽ đã qua tám giờ kể từ lúc cô uống viên thuốc cuối cùng? Cô bắt đầu lục lọi trong ví để tìm hộp thuốc bằng sứ. “Giáo sư và bà Frau Krebs đã biết là chị sẽ đến. Họ đã dọn sẵn phòng cho chị,” cô bảo, lục tung mấy ngăn kéo trong bếp để tìm cái hộp nhỏ. Cô hoảng hốt vì khi cơn đau bùng phát rất nhanh, từ lúc chẳng thấy gì đến lúc đau dữ dội chỉ xảy ra trong vài phút. Đúng là giống hệt sự trở lại của linh hồn quỷ dữ.

“Em có thấy hộp thuốc của chị ở đâu không?” Lili hỏi. “Chị nghĩ nó phải nằm trong ví chứ. Hoặc là trên bậc cửa sổ. Em có thấy nó không, Greta?” Thời tiết nóng bức và cơn đau làm Lili thở hổn hển. Cô nói, “Em có biết nó ở đâu không?” Và rồi chạm nhẹ vào cổ tay, “Chị muốn em đến Dresden với chị. Giúp chị hồi phục. Giáo sư nói rằng em nên đến đó. Ông ấy nói chị cần một người nào ở đó. Em sẽ không phiền đâu, đúng không, Greta? Em sẽ đi với chị chứ, phải không Greta? Một lần cuối nữa thôi?

“Chị biết rõ, đúng không” Greta thốt lên, “rằng mọi chuyện chỉ đến đây thôi?”

“Ý em là gì?” Cơn đau bộc phát nhanh đến mức Lili không nhìn thấy gì. Cô ngồi xuống, gập mình lại. Ngay khi tìm được hộp thuốc, chỉ mất vài phút, chưa đầy năm phút, là cơn đau sẽ rút lui. Nhưng giờ cô có cảm giác như một con dao đang xuyên qua bụng mình. Cô nghĩ tới buồng trứng của mình - sẽ hoạt động, giáo sư Bolk đã hứa như thế. Cảm giác giống như cô biết buồng trứng nằm bên trong, căng phồng và đập thình thịch, vẫn đang lành lại sau đợt phẫu thuật gần một năm trước. Rốt cuộc cô để quên hộp thuốc ở đâu, và Greta có ý gì khi nói: Chuyện chỉ đến đây thôi. Cô nhìn qua bên kia phòng, Greta đang cởi nút áo khoác, treo lên cái móc gần cánh cửa bếp có then cài.

“Em xin lỗi,” Greta đáp lại. “Em không thể.”

“Em không thể tìm thấy thuốc của chị sao?” Lili nói, tràn ngập nước mắt. “Tìm thử trong tủ xem. Có lẽ chị đặt chúng ở đó.” Đột nhiên Lili cảm thấy mình muốn ngất đi: thời tiết nóng bức, đống thuốc chẳng biết lạc đâu mất, nỗi đau khổ tột cùng trong lòng và cảnh tượng Greta bước quanh căn hộ rồi nói rằng em không thể, em không làm.

Sau đó, Greta thọc tay sâu vào ngăn kéo dưới cùng trong tủ quần áo màu xám tro. Cô lôi ra một hộp thuốc sứ nhỏ, đưa cho Lili và cất tiếng, giọng cô run rẩy vì nước mắt, “Em xin lỗi, nhưng em không thể đưa chị đến đấy. Em không muốn chị đi và cũng không dự định sẽ dẫn chị đi.” Cái nhún vai biến thành rùng mình run rẩy. “Chị phải tự đi Dresden một mình thôi.”

“Nếu Greta không dẫn em đi,” Carlisle nói, “thì anh sẽ hộ tống em.” Anh đã đến Copenhagen vào mùa xuân. Thỉnh thoảng vào ban đêm, sau ca làm việc ở hiệu Fonnesbech, Lili lại tới khách sạn Palace thăm anh ấy. Họ ngồi bên khung cửa sổ mở toang và ngắm nhìn màn đêm len lỏi lên từng viên gạch của tòa thị chính Rảdhuspladsen, nam thanh nữ tú xúng xính trang phục mùa hè gặp gỡ nhau trên đường đến câu lạc bộ nhạc Jazz ở Norrevold. “Greta luôn chỉ biết làm những gì cô ấy muốn,” Carlisle càu nhàu. Lili chỉnh cậu ta và bảo, “Không phải lúc nào cũng vậy. Cô ấy đã thay đổi rồi.”

Họ bắt đầu chuẩn bị cho chuyến đi. Họ đặt vé trên chuyến phà đến Danzig, và vào một ngày nghỉ, Lili đã mua hai chiếc váy mới ở khu trang phục nữ trong cửa hiệu Fonnesbech. Khi Lili thông báo rằng cô sẽ rời khỏi đây vào tuần tới, bà chủ thắc mắc “Cô sẽ trở lại chứ?”. Chiếc váy đen trên người làm bà không khác gì một hòn than đen.

“Không,” Lili trả lời. “Từ nơi đó, tôi sẽ đi đến New York luôn.”

Và điều này lại làm cho chuyến đi tới Dresden càng thêm khó khăn. Giáo sư Bolk nói rằng cô sẽ phải ở lại đó một tháng. “Chúng ta sẽ thực hiện phẫu thuật ngay,” ông gửi điện tín. “Nhưng phải cần thời gian để hồi phục.” Lili đưa bức điện tín cho Carlisle, cách anh đọc chúng giống hệt em gái anh - đặt tờ giấy thật xa, đầu nghiêng nghiêng. Nhưng Carlisle không tranh cãi, cũng chẳng khuyên bảo gì khác. Anh đọc bức thư và khi đọc xong, anh thắc mắc, “Chính xác là Giáo sư Bolk dự định sẽ làm gì?”

“Ông ấy biết em muốn trở thành một người mẹ,” Lili đáp. Carlisle gật đầu, khẽ cau mày. “Nhưng bằng cách nào?” Lili nhìn Carlisle và đột nhiên sợ anh ấy sẽ can thiệp. “Dùng cách mà ông đã tạo ra Lili từ hình hài của Einar.” Mắt anh liếc lên liếc xuống dọc thân thể Lili; cô có thể nhìn thấy ánh mắt anh chiếu lên cổ chân mình đang bắt chéo, rồi lướt lên bụng, đến bộ ngực nhỏ, và tới phần cổ vươn cao như gốc cây mọc từ chuỗi hạt màu hổ phách. Carlisle đứng thẳng người: “Anh mừng cho em. Anh đoán đây chắc là những gì em mong đợi nhỉ.”

“Kể từ khi em còn bé cơ.”

“Vâng”, Carlisle phụ họa. “Có cô gái bé nhỏ nào mà không muốn thế?” Đây là sự thật và Lili thở phào khi Carlisle đồng ý đi cùng cô. Cô đã nài nỉ Greta thay đổi ý định suốt mấy ngày trời. Greta nắm lấy tay Lili, mặt Lili tựa lên vai Greta, và bảo, “Em nghĩ đây là sai lầm. Em sẽ không giúp chị làm chuyện sai lầm.” Lili xếp đồ đạc vào va li và cầm tờ vé tàu với cảm giác khiếp sợ, rồi cô quàng khăn choàng mùa hè qua vai như thể đang chống lạnh.

Cô tự nhủ với mình rằng hãy nghĩ đây chỉ là một chuyến phiêu lưu thôi: Phà tới Danzig, rồi một chuyến tàu đêm tới Dresden, sau đó là một tháng ở lại Phòng Khám Phụ Nữ Thành Phố Dresden. Từ nơi đó, cô sẽ khởi hành đến New York. Cô đã báo với Henrik rằng mình sẽ đến đấy vào ngày một tháng Chín. Cô bắt đầu tưởng tượng bản thân mình giống như lữ khách dấn thân vào một thế giới mà chỉ có cô mới hình dung được. Khi nhắm mắt lại, cô có thể thấy được thế giới đó: Phòng khách trong căn hộ ở New York, một người cảnh sát đang tuýt còi dưới phố, và đứa bé nằm trong lòng mình. Cô tưởng tượng đến cái bàn nhỏ với bề mặt được lót vải, khung tranh kép gồm hai ô hình bầu dục chứa hai tấm ảnh, một tấm là hình của Henrik và cô trong ngày cưới, tấm thứ hai là hình đứa bé của hai người trong tà áo dài với gấu áo đục lỗ trong lễ rửa tội.

Lili rà soát lại những vật dụng mang theo để đảm bảo mọi thứ được đóng gói sẵn sàng để gửi đi. Có một ít quần áo: chiếc váy đầm có tay áo viền mang về sau mùa hè ở Menton; mấy cái váy thêu đính cườm từ hồi ở Paris, có trước khi cô bị bệnh; và chiếc áo khoác lông thỏ có mũ trùm đầu. Cô nhận ra mình chẳng còn muốn mặc những chiếc váy này ở New York. Chúng giờ nhìn quá rẻ tiền, như thể người nào đó đã mua chúng, như thể một người phụ nữ khác đã mặc chúng đến mức vải sờn đi.

Vào buổi chiều tà, khi Lili đang cột những thùng hàng và ấn móng tay lên nắp thùng, Greta thắc mắc, “Vậy còn những bức tranh của Einar thì sao?”

“Bức tranh của anh ta?”

“Một vài bức còn để ở đây. Chất trong xưởng vẽ của em,” Greta nhắc nhở. “Em nghĩ chị muốn mang theo chúng.” Lili cũng chẳng biết nên nghĩ như thế nào nữa. Trong căn hộ không còn treo tranh của anh ấy, nên bây giờ, chẳng biết vì sao nhưng cô không tài nào tưởng tượng được những bức tranh đó ra làm sao: khung tranh mạ vàng nhỏ, quang cảnh lạnh giá, còn gì nữa không nhỉ?

“Chị xem qua chúng được không?” Greta đem đến cho cô những bức tranh trên vải bạt, được cuốn ngược trong ra ngoài, bốn cạnh được quét một lớp sáp dày cộm. Cô trải chúng trên sàn và Lili giống như chưa bao giờ thấy mấy bức tranh này. Hầu hết đều là cảnh đầm lầy: một bức tả cảnh mùa đông, sương muối giăng đầy và bầu trời xám xịt; một bức tả cảnh mùa hè, với thảm rêu nước và mặt trời chạng vạng; một bức khác chỉ đơn giản là khoảng đất màu xám xanh do lớp đất sét băng tích xen kẽ với đá vôi. Mấy bức tranh nhỏ trông tuyệt đẹp, sau đó Greta tiếp tục trải thêm mấy bức ra sàn, mười, hai mươi, rồi nhiều hơn nữa, như một cánh đồng hoa nở rộ trải dài trước mắt. “Có đúng là anh ta đã vẽ tất cả những bức tranh này không?”

“Anh ta đã từng là một người đàn ông rất bận rộn,” cô đáp lại.

“Đây là đâu vậy?”

“Chị không nhận ra khu đầm lầy này sao?”

“Chị không nghĩ thế.” Điều này khiến cô phiền lòng, vì cô biết lẽ ra mình phải nhớ nơi này: có nét gì đó quen thuộc với một gương mặt đã biến mất trong quá khứ.

“Chị không nhớ gì cả sao?”

“Chỉ hơi mơ hồ.” Dưới lầu, máy hát bật lên một điệu nhảy pôn-ca với âm điệu đàn phong cầm pha với tiếng kèn.

“Đầm lầy Bluetooth,” Greta nhắc.

“Đây là nơi Einar sinh ra?”

“Đúng vậy. Einar và Hans.”

“Em đã đến đó bao giờ chưa?” Lili hỏi.

“Vẫn chưa, nhưng em đã nhìn thấy rất nhiều bức tranh và nghe kể nhiều về đầm lầy này đến mức chỉ cần nhắm mắt lại, em cũng có thể mường tượng ra nơi đó.

Lili chăm chú nhìn những bức tranh, khu đầm lầy được bao quanh bởi những bụi cây phỉ, hàng cây đoạn, cùng một cây sồi già cỗi quấn rễ xung quanh một tảng đá. Cô mang máng nhớ lại, mặc dù đó không phải là ký ức của riêng cô, lúc đi cùng Hans dọc con đường mòn, lớp bùn đất níu lấy đôi ủng của cô theo từng bước chân. Cô nhớ cảnh ném những vật trộm được từ nhà bếp của bà nội vào vũng lầy và nhìn chúng chìm sâu mãi mãi: một cái đĩa ăn tối, một cái tô thiếc, một cái tạp dề có sợi dây cột bằng cotton. Còn nhiệm vụ cắt than bùn thành gạch và cuốc đất trên cánh đồng mọc đầy rêu nước. Và con Edvard I, một chú chó nhỏ còi cọc, một ngày nọ đã trượt chân khỏi tảng đá mọc đầy địa y, rồi chết chìm dưới vũng nước đen.

Greta tiếp tục trải những bức tranh ra, cố định từng góc bằng những lọ sơn màu và xoong nồi trong nhà bếp. “Đây là nơi anh ấy sinh ra,” cô nói, chống tay và đầu gối lên sàn, tóc phủ lòa xòa trên mặt. Cô giở từng bức tranh, rồi cố định từng góc, sau đó lại sắp chúng ngay hàng thẳng lối với hàng chục bức tranh nhỏ xíu vốn toàn là tác phẩm của Einar.

Lili quan sát Greta, cách cô ấy tập trung nhìn vào chóp mũi. Vòng tay kêu lách cách trên cổ tay Greta khi cô làm việc. Phòng khách trong khu nhà Widow House, với cửa sổ hướng ra phía Bắc, Nam và Tây, giờ tràn ngập màu sắc trầm lắng của những bức tranh do Einar vẽ: màu xám, trắng, vàng nhạt, màu nâu của bùn đất và đen thẳm của đầm lầy vào buổi đêm. “Anh đã từng làm việc liên tục, hết ngày này qua ngày khác,” Greta nói, giọng cô dịu dàng, cẩn trọng và xa lạ.

“Em bán chúng đi được không?” Lili nhờ vả.

Greta điếng người. Sàn nhà gần như bị phủ kín, rồi cô đứng dậy và tìm nơi đặt chân. Cô vừa nhốt mình vào góc tường cạnh cái lò sắt. “Nghĩa là chị không cần chúng nữa?”

Có điều gì đó mách bảo Lili rằng mình đã mắc sai lầm, nhưng cô vẫn bất chấp tất cả, cất tiếng: “Chị cũng không biết bọn chị sẽ có bao nhiêu không gian trống nữa,” cô giải thích. “Chị không chắc Henrik sẽ thích chúng. Còn tranh của anh ấy thì sao. Anh ấy thích những thứ tân tiến hơn. Suy cho cùng,” Lili nói, “đó là New York mà.”

Greta đáp lại, “Em chỉ nghĩ là chị có thể muốn giữ chúng lại. Ít nhất là một vài bức?”

Khi nhắm mắt lại, Lili cũng mường tượng được khu đầm lầy đó, gia đình nhà chó trắng, bà nội đang bảo vệ cái lò, Hans đang nằm ườn ra trên tảng đá lấm tấm vệt tinh thể mica và sau đó, kỳ lạ thay, cô gái Greta trẻ trung xuất hiện tại sảnh màu xanh xà phòng của Học Viện Nghệ Thuật Hoàng Gia, trong tay là một túi cọ vẽ bằng lông chồn đỏ. “Em tìm được cửa hàng bán vật dụng nghệ thuật rồi,” Greta reo lên trong ký ức đã bị bỏ quên ấy.

“Không phải là chị không muốn chúng,” Lili nghe thấy mình lên tiếng, ngày hôm nay, một trong những ngày cuối cùng tại khu nhà Widow House, rốt cuộc cũng vụt qua trong ký ức của cô. Nhưng đây là ký ức thuộc về ai? “Chỉ là chị không thể mang theo chúng được,” cô nhún vai, rồi đột nhiên cảm thấy tất cả mọi thứ xung quanh mình như thuộc về một người khác.