Lời tác giả

Đây là một tác phẩm hư cấu lấy một phần cảm hứng từ câu chuyện của Einar Wegener và vợ ông. Tôi viết cuốn tiểu thuyết này nhằm khám phá khoảng không gian riêng tư và bí mật đã tạo nên cuộc hôn nhân khác thường của hai người, và khoảng không đó chỉ có thể được tái hiện thông qua phỏng đoán, suy diễn và tưởng tượng. Những trang sách này có đề cập đến vài sự kiện quan trọng liên quan đến quá trình chuyển giới của Einar, nhưng mạch truyện cùng với những tình tiết về không gian, thời gian, ngôn từ và cuộc sống riêng tư, hoàn toàn là sáng tạo dựa trên trí tưởng tượng của tôi. Đầu năm 1931, khi người ta xôn xao về câu chuyện một người đàn ông chuyển giới, nhiều tờ báo khắp thế giới đã thuật lại cuộc đời đặc biệt của Einar Wegener (Điều thú vị là chính Lili Elbe đã để lộ câu chuyện với báo chí, rồi dùng bút danh viết truyện ngắn về bản thân mình, bao gồm cả bài cáo phó). Rất nhiều bài báo ấy đã giúp ích cho quá trình sáng tác, đặc biệt là những bài báo đăng trên tờ Politiken và nhiều tờ báo Đan Mạch khác. Một nguồn thông tin thiết yếu khác là nhật ký và thư từ của Lili Elbe, tất cả tư liệu này đã được tác giả Niels Hoyer biên tập và xuất bản thành quyển tự truyện mang tên “Man Into Woman”. Những dòng nhật ký và thư từ cung cấp nhiều chi tiết thực tế hết sức quan trọng về sự thay đổi của Einar, đặc biệt là về lần đầu tiên Lili đến thăm xưởng vẽ của Einar, hiện tượng chảy máu bí ẩn của Einar, cùng với hành trình và quãng thời gian sống tại Phòng khám Phụ Nữ Thành Phố Dresden. Những đoạn văn trong sách đề cập đến các sự kiện nêu trên phần lớn là dựa trên tư liệu về lời tự thuật của Lili Elbe đã được Hoyer tích cóp và tổng hợp lại. Tuy nhiên, tôi đã thay đổi rất nhiều tình tiết trong câu chuyện của Einar Wegener nên tất cả nhân vật trong tiểu thuyết hoàn toàn là hư cấu. Độc giả không nên dựa vào tiểu thuyết này để tìm hiểu về tiểu sử chi tiết của Einar Wegener, và những nhân vật khác trong truyện không hề liên quan đến người thực nào, dù còn sống hay đã qua đời.

Danh sách những người đã góp công sức để xuất bản quyển sách này là rất dài, và tôi trân trọng gửi lời cảm ơn đến từng người một.

Những độc giả sớm nhất: Michael Lowenthal, Lee Buttala, Jennifer Marshall, Mitchell Waters, Chuck Adams. Những đồng nghiệp của tôi tại nhà xuất bản Random House, trước đây và bây giờ, những người chưa bao giờ ngần ngại vì sự hiện diện của một người viết tiểu thuyết: Ann Godoff, Alberto Vitale, Bruce Harris, Joy deMenil, Leah Weatherspoon, Cathy Hemming, Sascha Alper, Benjamin Dreyer, Courtney Hodell. Toàn thể nhân viên của công ty xuất bản Viking đã hết lòng ủng hộ tác giả: Jonathan Burnham, người đã nhanh trí chỉnh sửa những bản nháp đầu tiên, nhà biên tập vô địch và khéo léo Barbara Grossman, Ivan Helf, Hal Fessenden, Leigh Butler, Jim Geraghty, Paul Slovak, Gretchen Koss,

Amanda Patten, Paul Buckley, và Alex Gigante vì những lời cố vấn về pháp lý; và không thể kể đến những người đã làm việc vất vả trong quá trình xuất bản, Lynn Goldberg và Mark Fortier. Liselotte Nelson, Susanne Andersen, Mette Paludan, đội ngũ phiên dịch viên tuyệt vời của tôi, Kirsten Nielsen, Luis Soria, và Peter Heering vì những hỗ trợ nhiệt tình ở thủ đô Copenhagen. Georg Reuchlein, vì sự giúp đỡ với những chương và sách xuất bản liên quan đến tiếng Đức. Bill Contardi, Eric Price, Todd Siegal, và Stephen Morrison, những người đã theo sát tiến độ với ánh mắt ủng hộ như cha đỡ đầu của cuốn tiểu thuyết này.

Và cuối cùng, Elaine Koster, người đại diện và bạn của tôi.

Với độc giả

CÔ GÁI ĐAN MẠCH

David Ebershoff

về tác phẩm "Cô gái Đan Mạch của tác giả, David Ebershoff

Vào một ngày âm u tại thành phố Dresden vài năm trước, tôi leo hết bốn mươi bậc thang dẫn lên Lầu Bruhlsche để ngắm cảnh. Dòng sông Elbe đang chảy xiết một màu đen ngòm, và thành phố, chính là bóng ma của đô thị ngày xưa, nghiêm nghị nằm dưới bầu trời sà xuống thấp vì đợt tuyết roi muộn. Thành phố Dresden hết sức sôi động - mấy chuyến tàu điện, xe ôtô cỡ tí hon, xe đạp gắn giỏ xe bằng liễu gai và một chiếc xe cảnh sát đang rượt đuổi trên phố với ánh đèn xanh nhấp nháy. Bên kia sông là một khu căn hộ trát vữa trang trí với bồn tắm đặt trên ban công, lại còn thêm một dãy trung tâm mua sắm xây bằng bê tông với rác rến bay tứ tung trong gió rét.

Với tôi, thành phố hôm đó giống như đang cựa mình tỉnh giấc sau một thế kỷ chìm trong lịch sử khủng khiếp. Chỉ nhìn từ lầu ngắm cảnh thì đúng là khó lòng mường tượng ra cảnh quan thành phố Dresden trước kia. Dresden ngày xưa được mệnh danh là Florence của nước Đức, còn lầu ngắm cảnh noi tôi ngồi trong gió rét được biết đến với cái tên Ban công hướng ra châu Âu. “Thành phố xinh đẹp nhất Lục địa,” đó là lời tán dưong được viết vào năm 1909, trong một quyển cẩm nang bằng tiếng Anh có tên “Nước Đức lãng mạn”, chính là loại sách với hình vẽ thủ công về mấy căn nhà xây gỗ một nửa với giếng nước và mái nhà lợp tranh bé xinh. Vậy mà, nơi này, vốn từng là một thành phố bị đánh bom, thiêu rụi rồi lại chịu cảnh kìm kẹp dưới chính quyền Đông Đức hơn năm mươi năm, nay khiến người ta phải giật mình vì quyền tự do mới đạt được và những mầm non xanh mơn mởn của sự phồn vinh.

Hầu như chẳng còn gì gợi cho người ta nhớ đến thành phố Dresden những năm 1930. Quang cảnh nhìn từ đây chỉ cho thấy tàn tích của những chiến dịch không kích vào tháng hai năm 1945; quãng thời gian nước Đức phân chia thành bốn phần; thời kỳ chịu ảnh hưởng của chính quyền Liên Xô dài đằng đẵng; cùng với bức tường cách đây vài giờ đi đường đã sụp đổ vào tháng mười một năm 1989. Nhưng tôi đến đây là để nghiên cứu về quá khứ tươi đẹp của nơi này, về thời đại lịch sử mà Einar Wegener và Lili Elbe đã từng trải qua.

Gió thổi buốt khiến tôi phải nhắm mắt lại, và lóe lên ngay trong bóng tối khi chớp mắt chính là hình ảnh thành phố Dresden của ngày xưa. Vào một ngày giá rét cuối năm 1930, Einar đã đặt chân đến đây để vĩnh viễn chuyển đổi bản thân mình thành một cô gái xinh xắn nhút nhát tên là Lili. Nhiệm vụ của tôi là tưởng tượng về quá khứ, săn tìm những tàn tích rải rác khắp phố phường và lẩn khuất trong kho lưu trữ tại thư viện để tìm ra dấu vết của một thế giới đã biến mất. Tôi đến Đức một mình và chẳng hề trò chuyện với ai khác suốt thời gian ở đây, ngoại trừ mấy người thủ thư tại Bảo Tàng Vệ Sinh Dresden và người phiên dịch đã lướt qua tập vi phim cùng mình. Vào ngày hôm đó, khi ngồi trên lầu Bruhlsche, tôi chợt nhận ra một trong những nhiệm vụ tối quan trọng khi viết một cuốn tiểu thuyết như “Cô gái Đan Mạch."

Mỗi tiểu thuyết đều có ký ức nội tâm của riêng mình. Khi mạch truyện tiếp diễn, linh hồn của tác phẩm chính là thứ khiến người viết và người đọc phải nhớ tới, dù là trực tiếp hay gián tiếp. Nhưng trong lúc phân loại tư liệu về Einar, Lili và Greta, tôi bắt đầu tự hỏi ký ức của nhân vật nào mới thích hợp với vai trò người viết tiểu thuyết như mình. Chẳng hạn như Lili Elbe, người phụ nữ Đan Mạch trẻ tuổi mà Greta Waud lần đầu tiên cho phép lộ diện, sở hữu một phần tư liệu và ký ức thuộc về Einar - nhưng có thật là ký ức đó phù hợp không? Vào cái ngày âm u ấy, tôi bắt đầu hiểu được vài câu hỏi liên quan đến cuốn tiểu thuyết này: ký ức của nhân vật nào định hình suy nghĩ của chúng ta? Phải làm sao để quá khứ, gần như bị xóa sạch, truyền cảm hứng cho tư tưởng của chúng ta về thế giới hiện tại, cũng như về bản thân mình?

Dresden đã biến mất, bị san bằng bởi tổ hợp hỏa lực và năng lực ấn tượng của nước Mỹ; thế nhưng thành phố này, tất cả mọi tàn tích về nó, đang hiện ra dưới chân tôi: ngay dưới lầu ngắm cảnh, nơi mấy cặp tình nhân thuê thuyền guồng đạp nước, trên quảng trường bên ngoài nhà hát Semperoper, lẩn khuất trong đám cỏ non dọc hai bờ sông Elbe. Năm 1930 vẫn còn trong tầm tay của tôi, và Lili Elbe cũng vậy. Nên tôi sẽ cố gọi hồi ức của người quá cố quay về đây - dù cho thân xác cô ấy đã tan biến, nhưng đó đâu phải là tất cả. Điều này khiến tôi không ngừng thắc mắc: vào cái ngày Giáo sư Bolk thực hiện phẫu thật trên cơ thể Lili Elbe, Einar Wegener đã tan biến; nhưng anh ta đi đâu? Từ đó về sau, ai mới là người cất giữ những hồi ức về anh ta? Anh ta đã chết mà không được chôn cất, và Lili, người đa phần vẫn tin rằng mình là một linh hồn tách biệt với Einar, phải sống với hồi ức mà một nửa không thuộc về bản thân cô ấy.

Tôi tự hỏi liệu chuyện này có gì khác biệt với những thứ mà xã hội loài người đã áp đặt lên tất cả chúng ta? Từng người trong chúng ta được xây dựng không chỉ từ quá khứ của chính mình, mà còn chịu ảnh hưởng từ quá khứ của gia đình, người yêu, bạn bè, kẻ thù, cũng như quốc gia và nền văn minh nhân loại. Vào ngày đó trong tháng tư, khi gió thổi qua lầu ngắm cảnh mang theo giá rét khiến đôi mắt đau nhức, cuốn tiểu thuyết mà tôi đang viết về Einar và Lili, lúc đó vẫn chưa được đặt tên và còn dang dở, bắt đầu thành hình.

Nhân cách - quá trình đánh mất rồi tìm lại được nó, cùng với sự vay mượn, đánh cắp, chối bỏ và nâng niu; chúng ta trưởng thành và chứng tỏ bản thân, nhưng quá khứ dù tươi đẹp hay tồi tệ vẫn mãi còn vương vấn. Bên dưới đống gạch vụn và tro tàn, lẩn khuất trong tảng bê tông đúc và dãy gạch men amiăng, phảng phất trong khói thải ợ ra từ nhà máy và khạc ra từ xe cộ, bốc lên theo làn gió, giấu mình trong bụi thủy tiên vàng nép mình dưới trận tuyết cuối cùng trong năm, lịch sử và ký ức vẫn bay cao nhờ vào trí tưởng tượng, và ánh mặt trời luôn chói sáng như cánh diều trắng phấp phới trên sông. Vào ngày hôm đó ở Dresden, tôi tự nhủ chẳng có gì bị đánh mất. Một cuốn tiểu thuyết được viết để không gì có thể bị đánh mất.

Hội thoại với

DAVID EBERSHOFF

Làm thế nào mà anh khám phá ra câu chuyện của Einar, Greta và Lili?

Vài năm trước, một người bạn đang làm việc tại nhà xuất bản trường đại học gửi tặng tôi một cuốn sách về lý thuyết giới tính vừa được phát hành. Tôi mang nó về nhà và ngẫu nhiên đọc lướt qua vài trang. Vì không phải là kiểu người thích đọc về lý thuyết, tôi chẳng hề mong đợi là mình sẽ hứng thú với cuốn sách này. Và tôi đã đúng - quá nhiều tranh luận về ý tưởng hàn lâm, nhưng lại quá ít nhân vật, câu chuyện, tình tiết, và những thứ khiến nhà văn muốn đọc tiếp. Nhưng ẩn giấu trong cuốn sách là một đoạn văn ngắn trích từ câu chuyện có thật về Einar Wegener, người đầu tiên chuyển giới thành công. Tôi vẫn luôn cho rằng Christine Jorgensen, một người lính Mỹ quê ở Brooklyn, mới là người đầu tiên phẫu thuật chuyển giới thành phụ nữ. Có điều gì trong đoạn văn kỳ lạ đó - nhắc đến việc Wegener vốn là một họa sĩ và vợ ông chính là người giúp đỡ suốt quá trình chuyển giới - khiến tôi hết sức tò mò. Vì sao người này lại bị lịch sử lãng quên? Anh ta là ai? Vợ anh ta là ai? Sự biến đổi này đã ảnh hưởng đến cuộc hôn nhân giữa hai người như thế nào?

Vì tò mò, tôi đã đến Thư viện Công cộng New York để bắt tay vào tìm hiểu những tư liệu liên quan đến Einar

Wegener. Lần đầu tiên, tôi chẳng hề tìm được gì. Vì vậy, tôi quay sang tập trung vào những quyển sách nói về giới tính và bản dạng giới, và sau đó tôi phát hiện hóa ra cái tên Lili Elbe lại có liên quan đến Einar Wegener. Một đống tư liệu tham khảo, cụt ngủn và đầy mâu thuẫn, rốt cuộc dẫn tôi đến những bản ghi chép nhật ký và thư từ của Lili Elbe được xuất bản năm 1933, không lâu sau khi cô ấy qua đời. Đây chính là khởi điểm của quá trình nghiên cứu.

Anh đã nghiên cứu về những sự kiện có thật để kể lại cho chúng tôi như thế nào?

Xét về mặt nào đó, viết tiểu thuyết, đặc biệt là về bối cảnh nằm trong quá khứ và những nhân vật có thật, chính là thu thập đầy đủ chi tiết rồi sắp xếp chúng theo một trình tự để tạo ra một cốt truyện có vẻ chân thật nhằm thỏa mãn trí tò mò của độc giả về câu chuyện được khai thác. Tuy nhiên, tất cả những việc này phải được thể hiện bằng giọng văn và phong cách riêng của chính nhà văn. Tác phẩm “Cô gái Đan Mạch” được viết với sự giúp đỡ của rất nhiều nhân viên ở năm thư viện khác nhau, bao gồm: Thư viện Hoàng Gia Đan Mạch, thư viện Học viện Mỹ Thuật Hoàng Gia, cả hai đều nằm ở thủ đô Copenhagen; thư viện tại Bảo Tàng Vệ Sinh Dresden; Thư viện Công cộng New York; và Thư viện Công cộng Pasadena. Mỗi nơi đều cung cấp cho tôi những nguồn tư liệu vô giá về nhân vật và địa danh.

Còn phải kể đến một vài nguồn tham khảo quan trọng khác như những bài phóng sự về quá trình chuyển giới của Wegener đăng trên báo chí ở Đan Mạch vào năm 1930 và 1931, đặc biệt là trên hai tờ báo Politiken và Nationaltidende mà tôi đã được đọc trên vi phim tại Thư viện Hoàng Gia Đan Mạch. Vào năm 1931, Lili Elbe công khai câu chuyện về cuộc đời mình với công chúng, cộng tác viết bài cho tờ Politiken. Một người bạn vốn là người biên tập cho tòa soạn báo đã cho phép cô viết bài dưới góc nhìn của người thứ ba. Những bài viết này hé lộ cho toàn thế giới về quá trình Einar biến đổi từ một người đàn ông có vợ và còn là một họa sĩ có danh tiếng sang một người phụ nữ trẻ tuổi, và cũng đề cập đến vị bác sĩ tại Dresden đã thực hiện ba ca phẫu thuật chuyển giới này. Vài tháng sau khi loạt bài viết này được đăng, tờ Politiken xuất bản bài cáo phó của Lili dưới bút danh Fru Lou Lou, như đặt dấu chấm hết cho câu chuyện tuyệt vời về Lili Elbe. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng chính Lili mới là tác giả của loạt bài viết này. Vì vậy, theo như phỏng đoán trên, những dòng cuối cùng mà thế giới đọc được về Lili chính là do tự tay cô viết.

Không lâu sau khi Lili Elbe qua đời vào năm 1931, một người bạn của cô ấy, Niels Hoyer, đã biên tập lại nhật ký và thư từ của cô rồi xuất bản thành cuốn tự truyện với tựa đề Fra Mand Til Kvinde (tựa đề được dịch sang tiếng Anh là “Man into Woman”). Quyển nhật ký là một nguồn thông tin vô giá về Einar Wegener và Lili Elbe, đặc biệt là với quá trình chuyển giới, quãng thời gian sống tại Phòng khám Phụ Nữ Thành Phố Dresden, và những quy trình y khoa và xét nghiệm mà ông đã trải qua. Quyển nhật ký cũng cung cấp cho tôi vài gợi ý về việc nên tìm kiếm từ đâu để thu thập vài thông tin khác như: Học viện Mỹ Thuật Hoàng Gia và khu dân cư xung quanh kênh Nyhavns, viện nghiên cứu radium ở Rungsted, khu làng nông thôn lầy lội ở Jutland nơi Einar lớn lên, những phòng khám ở Paris và Dresden.

Theo anh, vì sao câu chuyện về Einar và Greta lại bị lãng quên?

Người ta có thể không ngừng phỏng đoán về nguyên nhân vì sao câu chuyện ấy bị rơi vào quên lãng. Wegener thực hiện phẫu thuật vào những năm đầu thập niên 1930, chính là thời kỳ khủng hoảng của thế giới, đặc biệt là ở khu vực Đông Âu nơi ông sinh sống - Copenhagen, Paris, Dresden. Bóng mây đen tối của thảm họa kinh tế, chủ nghĩa Phát xít và ngay cả chủ nghĩa Đức Quốc xã đã bao trùm toàn bộ lục địa. Tôi không hề ngạc nhiên vì câu chuyện đã bị quên lãng giữa hàng loạt sự kiện kinh hoàng diễn ra suốt mười lăm năm sau đó. Đó là một lý do. Nhưng mà, tất nhiên còn lý do khác chính vì bản chất câu chuyện chuyển giới của Wegener. Đến tận ngày nay những người chuyển giới vẫn đang phải vật lộn để hòa nhập với xã hội, trong lúc chúng ta chẳng hề dang tay giúp đỡ. Vì vậy, vào những năm 1930, câu chuyện lại càng vượt quá khả năng chấp nhận của người đời: lần đầu tiên, thế giới không những nghe thấy thông tin về một người có giới tính lẫn lộn, mà những dòng tít trên báo còn quả quyết rằng việc chuyển giới nay đã có thể thành công nhờ vào y học. Khắp thế giới, báo chí đưa tin về câu chuyện chuyển giới của Einar với một thái độ vừa kính nể vừa phán xét. Đó là một câu chuyện động trời vào thời bấy giờ, nhưng khi Lili Elbe qua đời, ngay cả những tờ báo đồng tình nhất Copenhagen cũng chỉ đề cập đến chuyện như phần chú thích cuối chân bài chứ chẳng buồn tóm tắt lại sự kiện đặc biệt đó. Trái lại, Lili Elbe đã cố gắng hết sức để giữ đầu mình vượt lên con sóng của lịch sử bằng bài cáo phó đăng trên tờ Politiken.

Điều gì trong câu chuyện này đã mang lại cảm hứng đến mức anh chọn nó làm chủ đề cho cuốn tiểu thuyết đầu tay?

Hôn nhân luôn khiến tôi cảm thấy thú vị: cách chúng ta thỏa thuận về giới hạn hôn nhân, cách chúng ta thay đổi trong giới hạn của hôn nhân, cách hôn nhân tự biến đổi, và vì sao vài mối quan hệ vẫn tự mình duy trì còn vài mối quan hệ khác thì không. Để khai thác đủ tình tiết cho một cuốn tiểu thuyết thì không thể nào chỉ dựa trên một cuộc hôn nhân duy nhất. Theo như quan điểm của tôi, cốt lõi của câu chuyện về Einar, Lili và Greta không nằm ở vấn đề chuyển giới, mà thiên về khoảng không gian riêng tư đã tạo nên cuộc hôn nhân của hai người. Họ vẫn yêu nhau say đắm, trong suốt nhiều năm trời, ngay cả khi tồn tại như hai người phụ nữ. Phải là mối quan hệ thế nào mới chống chọi được với một sự thay đổi như vậy? Nói đơn giản, đó là câu hỏi mà chúng ta không ngừng thắc mắc: tình yêu là gì?

Khi bắt đầu tìm hiểu về Einar Wegener và Lili Elbe, tôi nhận ra thêm một điều. Xét về mặt nào đó, cơ thể của tất cả chúng ta khi sinh ra đều có điểm không phù hợp. Chúng ta vật lộn suốt đời để học cách chấp nhận vỏ bọc đã mang mình đến thế giới này. Tôi tin rằng tất cả mọi người đều có ít nhất một lần nhìn vào gương và nghĩ: “Đây không phải là mình. Mình đáng ra phải là một người nào khác.” Dĩ nhiên hầu hết chúng ta đều không dùng đến những biện pháp quyết liệt để xác định mình là ai, nhưng băn khoăn của Einar về nhân dạng chính là một vấn đề liên quan đến toàn thể nhân loại - đừng nhìn vào cơ thể, hãy nhìn vào tâm hồn tôi.

Bao nhiêu phần trong tác phẩm “Cô gái Đan Mạch” là dựa trên chuyện thật? Vì sao đôi lúc anh lại lựa chọn đi chệch khỏi thực tế- đặc biệt là trong đoạn kết?

Một vài sự kiện cơ bản nhất về quá trình chuyển giới của Einar là dựa trên chuyện thật - ví dụ như lần đầu tiên anh ta hóa trang thành Lili, hiện tượng chảy máu bí ẩn, quãng thời gian ở tại Phòng khám Phụ Nữ Thành Phố Dresden. Nhưng phần lớn tiểu thuyết là sáng tác. Tôi muốn viết nên một câu chuyện tình yêu, một cuốn tiểu thuyết tập trung vào cuộc hôn nhân giữa Einar và Greta. Để làm được việc này thì cần phải suy đoán và tưởng tượng về cách hai người chung sống, làm việc cùng nhau, mâu thuẫn với nhau và yêu nhau như thế nào. Trong tác phẩm “Cô gái Đan Mạch”, tôi đã thay đổi rất nhiều tình tiết của câu chuyện để xây dựng một câu chuyện tình yêu với logic của riêng nó. Chẳng hạn một trong những thay đổi lớn nhất là xây dựng nhân vật Greta (tên thật của cô ấy là Gerda) có quốc tịch Mỹ. Theo tôi, cô ấy mới là người hùng của cuốn tiểu thuyết này. Để tái hiện tình yêu sâu đậm của cô ấy với chồng, và sau đó là với Lili, tôi cho rằng mình phải sáng tạo nên một nhân vật mới với một quá khứ góp phần định hình cách xử sự của cô trong cuộc hôn nhân với Einar. Đoạn kết chính là để nối tiếp cho điều này. Trong đoạn kết, tôi cần phải giải quyết cuộc hôn nhân giữa hai người - nói cho cùng thì đây chính là toàn bộ nội dung của tiểu thuyết. Ngoài đời thực, Gerda Wegener và Lili Elbe rời xa nhau, nghe có vẻ chẳng hợp lý và đúng là bi thương, sau tất cả những gì họ đã dành cho nhau.

Anh đã gặp những thử thách gì khi tạo ra một nhân vật bắt đầu là đàn ông và kết thúc là phụ nữ?

Phần thú vị nhất trong quá trình tưởng tượng về một nhân vật như vậy chính là phải suy nghĩ về quá khứ và hiện tại. Tương tự như những tác phẩm hư cấu khác, quá khứ đóng vai trò to lớn trong tiểu thuyết này. Nhưng điều khiến tôi thích thú chính là phải xác định quá khứ đó thuộc về ai. Khi Einar đang hóa thân thành Lili thì quá khứ của người nào được nhớ tới, ký ức nào, bao gồm cả sinh lý và tâm lý, mới thuộc về Einar, Lili hay thuộc về cả hai? Einar Wegener bước vào Phòng khám Phụ Nữ Thành Phố Dresden vào mùa xuân năm 1930, và chỉ sau vài tháng, Lili Elbe rời khỏi đó. Chuyện gì xảy ra với quá khứ của Einar - với tất cả yêu thương, tiếc nuối, giận dữ và khát khao? Tôi phải làm sao để lý giải cho chuyện này?

Ngoài đời thực, Einar Wegener thực sự cảm thấy mình đã hoàn toàn biến đổi từ đàn ông sang đàn bà; chỉ bằng một lưỡi dao, anh ta đã biến từ nam sang nữ nhanh như bạn và tôi bật tắt đèn trong phòng. Nhưng tôi tin rằng anh ta đã đơn giản hóa mọi chuyện. Cách hiểu của tôi về những chuyện xảy ra trong quá trình chuyển giới khác biệt hoàn toàn. Đây cũng là một lý do khác khiến tôi viết nên tác phẩm này. Tôi cho rằng Einar vừa là nam vừa là nữ, chứ không phải là một trong hai, vậy nên sống với giới tính này hay giới tính kia đều chẳng bao giờ hoàn toàn phù hợp. Nhưng quan trọng hơn là, tâm trí và linh hồn của anh ấy thuộc về hai giới tính, có thể là không bằng nhau. Dù cho ca phẫu thuật đã kết thúc, Lili vẫn không hoàn toàn là phụ nữ. Làm sao cô có thể hoàn toàn biến thành phụ nữ? Cô ấy nghĩ mình đã trở thành phụ nữ, nhưng hóa ra không phải. Đúng là viết về một người vừa là nam vừa là nữ là một việc rất cam go, nhưng đây lại là phương pháp hợp lý nhất vì có quá nhiều khả năng.

Văn chương của anh chịu ảnh hưởng từ đâu?

Thật khó để nói rõ tác giả nào ảnh hưởng đến phong cách của tôi, nhưng một vài tác giả đương đại mà tôi yêu thích là Joyce Carol Oates, Joan Didion, John Updike, Alice Munro, Mavis Gallant, Eudora Welty, Kazuo Ishiguro, và Doris Lessing. Tôi cũng cực kỳ hâm mộ Jane Austen, chị em nhà Brontes, E. M. Forster, D. H. Lawrence, Thomas Mann và Thomas Hardy.

Greta là một nhân vật hết sức lôi cuốn. Vì sao Greta lại khuyến khích Einar giả trang thành nữ? Điều gì thúc đẩy cô làm thế Và cô ấy đã làm cách nào để dung hòa giữa những động lực và sự tổn thương mà nó gây ra cho mình?

Greta sở hữu một tổ hợp tính cách hiếm có bao gồm tính độc lập và lòng trung thành. Cô ấy là một người rất có chính kiến, luôn mạnh mẽ bảo vệ sự riêng tư, nhưng đồng thời cũng hết lòng tận tụy với hai người đàn ông mà cô ấy kết hôn, đặc biệt là với Einar. Cô sẽ làm mọi việc vì anh ta. Cô hiểu anh ta còn nhiều hơn những gì anh hiểu về bản thân mình. Cô còn nhận ra Einar sẽ phản ứng với việc mặc áo quần phụ nữ trước khi anh biết được. Greta khuyến khích Einar sống với tư cách là Lili vì cô ấy biết rõ đó là điều anh ta muốn - và chỉ điều này cũng đủ để tạo thành lý do với Greta. Chỉ là chẳng có việc gì lại đơn giản như thế. Sự nghiệp của Greta thăng hoa với những bức tranh vẽ Lili. Cô cần có Lili nhiều như cần có Einar. Nên tôi tin rằng Greta chưa bao giờ hoàn toàn thành thật với bản thân hay với chồng về chuyện Lili đã thay đổi cuộc đời họa sĩ của mình như thế nào. Einar không thể nào trở thành Lili nếu thiếu Greta, nhưng Greta cũng không thể nào trở thành họa sĩ như mình mong muốn nếu thiếu Lili. Động lực và hành động của hai người đan xen chặt chẽ vào nhau và không thể tách rời.

Quá trình viết cuốn sách này đã ảnh hưởng đến cái nhìn của anh về sự chọn lựa của những người chuyển giới như thế nào?

Quá trình viết tiểu thuyết đã mang lại cho tôi một cách nhìn mới về lòng dũng cảm. Và bảy mươi năm sau khi Lili Elbe đưa ra quyết định dũng cảm có tiếng trong lịch sử, việc lựa chọn tiến hành chuyển giới vẫn cần đến một lòng dũng cảm vượt xa người thường. Vấn đề này đang thay đổi dần dần và chậm rãi. Chuyện này đòi hỏi niềm tin rằng bạn có thể đảo lộn cả thế giới của mình nhưng vẫn gìn giữ được nhận thức về bản thân. Có bao nhiêu người trong số chúng ta đủ mạnh mẽ để làm được một việc như vậy đây?

Nội dung tác phẩm “Cô gái Đan Mạch” không chỉ giới hạn ở một câu chuyện về người chuyển giới đầu tiên. Anh mong sau khi đọc hết cuốn tiểu thuyết này, điều gì sẽ đọng lại trong lòng độc giả?

Khi đọc hết trang cuối cùng, tôi hy vọng độc giả sẽ suy nghĩ và thấu hiểu hơn những vấn về sau - chúng ta yêu ai, yêu vì cái gì, yêu như thế nào, và chúng ta làm gì để gìn giữ cũng như phá hoại tình yêu. Những câu hỏi trên, thêm

vào đó chính là: đã từng có một người đàn ông dũng cảm sống với cô vợ xinh đẹp và một Cô gái Đan Mạch bí ẩn, câu chuyện về họ, cuộc hôn nhân của họ, sự biến đổi chung và riêng của hai người đáng để chúng ta phải nhớ đến.

Chúng tôi có thể tìm hiểu thêm thông tin về Lili Elbe và Einar Wegener từ đâu?

Trang web của tôi, www.ebershoff.com, có đăng tải thông tin về câu chuyện thực của Lili và Einar, bao gồm ảnh chụp và tranh vẽ, cũng như thông tin về bộ phim chuyển thể từ tác phẩm “Cô gái Đan Mạch''

Dự án viết sách tiếp theo của anh là gì?

Một quyển truyện ngắn với tựa đề “The Rose City” (tạm dịch là “Thành phố Hoa Hồng”) và một cuốn tiểu thuyết mang tên “Pasadena”.

.