Chương 2 Ngày 20 tháng Mười một

Mikael Blomkvist chỉ ngủ được vài tiếng. Anh thức khuya vì muốn đọc nốt cho xong một cuốn tiểu thuyết trinh thám của Elizabeth George, dù đó không phải là một hành động hợp lý. Ngay sáng hôm sau, ông trùm báo chí Ove Levin của tập đoàn truyền thông Seiner Media sẽ có một buổi nói chuyện về chiến lược phát triển của tạp chí Millennium, nên lẽ ra anh phải tỉnh táo và sẵn sàng để tranh luận.

Nhưng Blomkvist hoàn toàn không muốn hành động hợp lý. Anh cảm thấy bực bội trong người và miễn cưỡng lắm mới rời khỏi giường để đi pha một tách cappuccino cực đậm bằng chiếc máy Jura Impressa X7. Món đồ đã được gửi đến nhà anh trước đó khá lâu với lời nhắn gửi: “Như anh đã nói, dù sao thì tôi cũng chẳng biết sử dụng nó”. Kể từ đó chiếc máy pha cà phê được đặt trang trọng trong bếp như kỷ vật của một thời huy hoàng. Hiện anh không còn giữ liên lạc với người gửi món đồ này.

Những ngày này anh cũng không còn mấy hứng thú với công việc. Trong dịp cuối tuần vừa qua, Mikael Blomkvist thậm chí đã tự hỏi liệu mình có phải tìm hướng đi mới, một tư tưởng khá quyết liệt đối với một người như anh. Millennium từng là niềm đam mê sâu bền nhất của anh, phần lớn những sự kiện lớn lao và khác thường nhất trong đời anh đều có liên quan với tờ tạp chí này. Nhưng chẳng có gì là bất biến, kể cả tình yêu mà Blomkvist dành cho Millennium. Hơn nữa, hiện tại không phải là giai đoạn thuận lợi để làm chủ một tờ báo chuyên về điều tra.

Tất cả những ấn phẩm báo chí có tham vọng đều đang suy sụp, và Mikael Blomkvist không thể gạt bỏ suy nghĩ rằng định hướng của anh đối với tờ Millennium, cho dù rất hay ho và chân thành dưới góc độ đạo đức, cũng không giúp ích được nhiều cho sự tồn tại của nó. Vừa nhấm nháp cà phê, anh vừa bước sang phòng khách và quan sát vịnh Riddarfjärden. Thời tiết bên ngoài đang khá xấu.

Mùa hè kéo dài đã giúp cho các quán cà phê ngoài trời mở cửa lâu hơn thường lệ trong phần lớn tháng Mười, để rồi đột ngột nhường chỗ cho một tiết trời kinh khủng với mưa dông và gió mạnh không ngớt. Thời tiết làm cho khách bộ hành chỉ biết cúi gập người, vội vã đi qua thành phố. Blomkvist ru rú trong nhà suốt dịp cuối tuần không phải chỉ vì nguyên nhân thời tiết. Anh đã nghiền ngẫm những kế hoạch phản công quy mô lớn, nhưng không thu được gì. Tất cả đều không giống với con người của anh.

Blomkvist hoàn toàn không phải là một kẻ thua cuộc chỉ chực chờ đánh trả, và khác với những ngôi sao truyền thông của Thụy Điển, anh không có một cái tôi vĩ cuồng luôn cần được khẳng định và đề cao. Nhưng mặt khác, anh đang trải qua vài năm khó khăn, và chỉ mới một tháng trước, nhà báo kinh tế William Borg đã viết một bài trên tờ Business Life của Serner, giật tít:

MIKAEL BLOMKVIST ĐÃ HẾT THỜI

Chỉ riêng việc bài báo được đăng và gây chú ý đã là một minh chứng cho thấy Blomkvist vẫn còn giữ một vị trí quan trọng trong làng báo. Ngoài ra thì không ai cho rằng bài báo đó độc đáo hay thú vị. Lẽ ra nó đã rơi tõm vào quên lãng giống như những cuộc tấn công trước đó từ phía các cây bút đố kỵ. Nhưng vì một lý do nào đấy khá khó hiểu khi suy xét lại, vụ việc ngày càng phát triển. Lúc đầu, nó có thể được coi là một cuộc tranh luận về nghề làm báo – người ta nên làm giống như Blomkvist và “chọc ngoáy không ngừng nền kinh tế với cách làm báo lạc hậu của thời những năm 1970”, hay giống như William Borg, “vứt bỏ toàn bộ những ganh ghét hiện tại và thừa nhận uy tín của các doanh nghiệp lớn đã góp phần làm kinh tế Thụy Điển tăng tốc”.

Dần dần, cuộc tranh luận bắt đầu lạc đề, một số người khẳng định như đinh đóng cột rằng không phải ngẫu nhiên mà Blomkvist xuống phong độ trong những năm gần đây, “căn cứ trên quan niệm cho rằng mọi doanh nhân cỡ bự đều là bọn lừa đảo của anh ta” và vì lẽ đó, “anh ta thiếu suy xét và đi quá giới hạn trong các bài báo của mình”. Cuối cùng Mikael Blomkvist cũng phải trả giá, họ đã viết như vậy. Để xát thêm muối vào vết thương, lão già cực kỳ vô lại Hans Erik Wennerström,kẻ mà Blomkvist đã đẩy đến chỗ chết, giờ đây lại nhận được một chút thương cảm. Và mặc dù báo chí chính thống đứng bên lề vụ việc, những cuộc đấu khẩu ở mọi cấp độ vẫn tràn ngập trên các mạng xã hội.

Những công kích nhằm vào Mikael Blomkvist không chỉ xuất phát từ giới doanh nhân và nhà báo trong mảng kinh tế, những kẻ có đủ lý do để lao vào một kẻ thù đang suy yếu, mà còn có cả một lô phóng viên trẻ tranh thủ cơ hội kiếm danh tiếng. Bọn họ xoáy vào việc anh không dùng Twitter hay Facebook, và cho rằng anh chỉ là tàn dư của một thời kỳ đã qua, thời người ta chấp nhận những kẻ vùi mình vào các đống giấy tờ ố vàng để làm việc. Một số người còn té nước theo mưa và tạo ra những hashtag mỉa mai kiểu như #vaothoicuablomkvist. Nói tóm lại, toàn là những chuyện vớ vẩn và Blomkvist không thèm bận tâm. Hay ít ra anh tự thuyết phục mình như thế.

Mọi việc càng tệ hơn khi Blomkvist không trình làng được bài báo lớn nào kể từ sau vụ Zalachenko và Millennium quả thực đang gặp khủng hoảng. Lượng phát hành vẫn còn duy trì được tương đối với khoảng hai mươi ngàn người đăng ký báo dài hạn. Nhưng doanh thu quảng cáo đã sút giảm mạnh, những khoản phụ trợ đến từ các đầu sách ăn khách đã hết, và vì Harriet Vanger không thể rót thêm vốn, ban lãnh đạo đã có một quyết định đi ngược lại ý muốn của Blomkvist, khi để cho đế chế truyền thông Na Uy Serner thâu tóm ba mươi phần trăm cổ phần của tờ báo. Chuyện này thoạt nghe có vẻ bất ngờ: Serner chuyên xuất bản các tờ tuần báo và tin nhanh, sở hữu một trang web mai mối lớn, hai kênh truyền hình trả tiền và một đội bóng đá chơi ở giải hạng nhất Na Uy. Xem ra chẳng có gì liên quan với một tờ tạp chí như Millennium.

Tuy vậy, những người đại diện của Serner – đặc biệt là Ove Levin, giám đốc xuất bản – lại khẳng định rằng tập đoàn này cần một tờ báo chính thống, rằng “mọi người” trong ban lãnh đạo đều ngưỡng mộ Millennium và họ không còn niềm vui nào lớn hơn là được nhìn thấy tờ nguyệt san tiếp tục phát triển như trước. “Chúng tôi ở đây không phải để kiếm tiền!” Levin đã nói như thế. “Chúng tôi muốn làm những chuyện lớn lao”. Anh ta đã nhanh chóng thu xếp để tờ báo được nhận một nguồn tài chính hậu hĩ.

Lúc đầu, Serner không can thiệp vào công việc biên tập. Mọi thứ vẫn như thường lệ, chỉ là với ngân sách xông xênh hơn. Ban biên tập như được tiếp thêm sinh khí. Đôi lúc Mikael Blomkvist cũng có cùng ấn tượng đó và cảm thấy được một lần dành toàn tâm toàn ý cho việc tác nghiệp mà không phải lo nghĩ đến vấn đề tài chính. Nhưng đâu đó trong khoảng thời gian xảy ra chiến dịch hạ bệ anh, giọng điệu của Serner đã thay đổi. Những áp lực đầu tiên bắt đầu xuất hiện, và Blomkvist không khỏi nghi ngờ tập đoàn này đã mượn gió bẻ măng.

Tất nhiên, theo lời Levin, tờ tạp chí cần tiếp tục những cuộc điều tra chuyên sâu, những phóng sự đích thực mổ xẻ các vấn đề xã hội, vân vân. Nhưng không nhất thiết mọi bài báo đều phải tập trung vào các gian lận thương mại, những bất công và tai tiếng chính trị. Viết về những chủ đề hào nhoáng hơn như người nổi tiếng và những buổi công chiếu chẳng hạn, cũng có thể cho ra những bài báo chất lượng, anh ta đã nói như thế, đồng thời say sưa nhắc đến Vanity Fair, Esquire, Gay Talese và bài báo kinh điển “Frank Sinatra Has a Cold”, Norman Mailer, Truman Capote, Tom Wolfe cùng những người có trời mới biết.

Thật ra thì Blomkvist không phản đối ý kiến trên, ít nhất là ngay tại thời điểm đó. Bản thân anh cũng từng viết một phóng sự dài về cánh săn ảnh hồi sáu tháng trước. Chỉ cần tìm một góc độ thú vị và gai góc là đủ để sản xuất ra một bài chân dung cho bất kỳ nhân vật hạng xoàng nào. Anh vẫn thường nói chủ đề không quyết định tính hay dở của báo chí, mà chính là cách thực hiện. Không, điều mà Blomkvist chống lại, đó là những ý đồ mà anh cảm nhận được: đây chỉ là khởi đầu của một sự tấn công lâu dài, và Millennium đang trở thành một tờ báo như mọi tờ báo khác đối với tập đoàn, một ấn phẩm mà người ta có thể nhào nặn thoải mái cho đến khi tạo ra được một thứ sinh lợi – và nhạt nhẽo.

Thế nên, vào chiều ngày thứ Sáu, khi hay tin Ove Levin đã nhờ một chuyên gia tư vấn thực hiện hàng loạt nghiên cứu thị trường để trình bày vào thứ Hai, Blomkvist về thẳng nhà luôn. Anh bỏ ra nhiều giờ ngồi tại bàn làm việc hoặc nằm dài trên giường, chuẩn bị những lời phát biểu đầy tâm huyết về các lý do vì sao Millennium phải giữ vững phương châm của nó: những cuộc bạo loạn ở ngoại ô, một đảng với xu hướng công khai bài ngoại có ghế trong quốc hội, sự vô cảm ngày một tăng lên, chủ nghĩa phát xít đang lan rộng, người vô gia cư và ăn xin xuất hiện khắp nơi. Dưới nhiều phương diện, Thụy Điển đã trở thành một quốc gia đáng xấu hổ. Blomkvist đã phát triển nhiều ý tứ bay bổng và cao đẹp, anh hình dung mình giành thắng lợi thuyết phục sau khi đã đưa ra những sự thật xót xa, đầy thuyết phục, khiến cho cả ban biên tập cũng như toàn bộ ban lãnh đạo tập đoàn Serner phải thán phục đến độ đồng lòng quyết chí đi theo anh.

Tuy nhiên, khi bình tâm lại, Blomkvist nhận ra những lập luận đó không mấy nặng ký nếu không ai tin vào chúng dưới góc độ kinh tế. Có tiền ra lệnh, không tiền vâng mệnh mà! Tờ báo trước tiên phải làm ra tiền, sau đó người ta mới nghĩ đến chuyện thay đổi thế giới. Thay vì nghĩ ra những lời lẽ phát biểu tâm huyết, anh quay ra tự hỏi liệu mình có thể tìm được một câu chuyện gì đó hay ho không. Một khám phá động trời biết đâu có thể xốc lại sự tự tin của ban biên tập, và sẽ chẳng ai bận tâm đến những nghiên cứu thị trường hay dự báo về tình trạng sa sút của Millennium, cũng như những thứ vớ vẩn có trời mới biết mà Ove Levin sẽ nói.

Từ sau bài báo chấn động dư luận của Blomkvist, anh đã trở thành một dạng hòm thư tố giác. Ngày nào anh cũng được người ta mách cho những phi vụ gian lận và mờ ám. Dĩ nhiên phần lớn trong số đó là chuyện tầm phào. Những kẻ thích kiện cáo, những người theo thuyết âm mưu, những tay dựng chuyện và bịp bợm vẽ ra đủ thứ hầm bà lằng hiếm khi vượt qua được vòng xác minh sơ bộ hoặc không đủ vững chắc để viết báo. Nhưng ngược lại, đôi khi một câu chuyện ba xàm bá láp lại ẩn chứa một đề tài vô cùng hay ho. Một vụ lằng nhằng bảo hiểm hoặc một vụ trình báo mất tích có thể che giấu một vấn đề hệ trọng. Ai mà biết được? Chỉ cần làm việc có phương pháp và xem xét mọi thứ với tinh thần cởi mở. Nghĩ là làm, sáng thứ Bảy Blomkvist giở sổ tay, ngồi vào máy tính rồi bắt đầu xem xét một lượt những gì mình có.

Anh làm việc đến năm giờ chiều và đúng là cũng tìm được một vài sự việc mà hồi mười năm trước chắc sẽ khiến anh lao vào điều tra, chứ bây giờ thì chẳng khiến anh động lòng. Đó là một vấn đề kinh điển và anh hoàn toàn có thể hiểu được. Sau một thời gian lăn lộn trong nghề, mọi thứ sẽ trở nên quen thuộc, và ngay cả khi lý trí mách bảo bạn đây có thể là một đề tài hay, sự hào hứng của bạn cũng không còn nữa. Vì thế, khi một trận mưa lạnh lẽo trút xuống mái nhà không biết đã là lần thứ mấy, anh ngừng công việc và vùi đầu vào cuốn tiểu thuyết của Elizabeth George.

Đó không đơn thuần là một sự trốn tránh thực tế, Blomkvist tự trấn an mình như vậy. Theo kinh nghiệm của anh, những ý tưởng hay ho nhất có thể nảy sinh đúng vào lúc người ta đang nghỉ ngơi. Và những miếng ghép cuối cùng của bức tranh có thể vào vị trí trong khi ta đang đắm chìm vào một việc khác. Nhưng lần này, những suy nghĩ tích cực nhất của Blomkvist chỉ dẫn tới một kết luận duy nhất: anh cần phải dành thời gian để nằm dài đọc sách nhiều hơn. Khi sáng thứ Hai đến với một tiết trời không khá lên nổi, anh đã ngốn xong một cuốn trinh thám rưỡi của Elizabeth George, cùng với ba số báo cũ của tờ New Yorker trước giờ nằm lăn lóc trên chiếc bàn đầu giường.

Hiện tại thì anh đang ngồi trên chiếc trường kỷ trong phòng khách với tách cappuccino, và quan sát cơn bão ngoài cửa sổ. Anh cảm thấy mệt mỏi và chán chường. Rồi anh đứng dậy – như thể đột ngột quyết định đã đến lúc lấy lại tinh thần – xỏ giày, khoác áo và rời khỏi nhà.

Thời tiết khó chịu đến lạ. Những cơn gió lạnh buốt thấm vào tận xương tủy trong khi Blomkvist vội vã đi về hướng phổ Hornsgatan phía trước mặt, hôm nay đặc biệt xám xịt. Dường như cả quận Södermalm đã mất sạch những sắc màu của mình. Thậm chí không thấy nổi một chiếc lá thu chấp chới trong không khí. Anh cúi đầu, khoanh tay băng qua phía trước nhà thờ Maria Magdalena, đi về phía Slussen, trước khi rẽ phải vào phố Götgatsbacken. Như thường lệ, anh đi qua giữa hiệu quần áo may sẵn Monki và quán Indigo trước khi leo lên cầu thang để đến tòa soạn báo nằm ở tầng bốn, ngay phía trên trụ sở của tổ chức Hòa bình xanh. Anh nghe thấy tiếng người nói từ khi còn đang leo cầu thang.

Tòa soạn đông đúc hơn thường lệ. Toàn bộ ban biên tập đều có mặt cùng với những cộng tác viên quan trọng nhất, ba người đến từ Serner, hai nhà tư vấn và Ove Levin. Levin đã chọn một bộ trang phục bớt trịnh trọng hơn cho dịp này. Anh ta không còn trông giống như một giám đốc và đã tìm được một số cách nói chuyện mới, gần gũi hơn, chẳng hạn như lời chào vui vẻ!

— Chào Micke, vưỡn khỏe chứ?

— Cũng còn tùy ở anh. – Blomkvist đáp, không thực sự chú ý tỏ vẻ kém thân thiện.

Tuy vậy, anh có thể nhận thấy câu nói của mình được tiếp nhận như một lời tuyên chiến. Blomkvist gật đầu có phần gượng gạo trước khi ngồi xuống một trong những chiếc ghế đã được sắp sẵn tại phòng biên tập để biến nó thành một phòng họp nhỏ.

Ove Levin hắng giọng và ném một cái nhìn lo ngại về phía Blomkvist. Tay phóng viên ngôi sao vừa tỏ ra khá hiếu chiến ở cửa tòa soạn giờ đây thể hiện một sự quan tâm mang tính lịch sự và có vẻ không muốn tranh cãi hay làm to chuyện. Nhưng điều này không làm Levin thấy thoải mái. Blomkvist và Levin từng là phóng viên tạm thời ở tờ Expressen. Lúc đó hai người chủ yếu viết các bài báo ngắn và những tin vặt vãnh kiểu chó cắn xe, xe cán chó. Thế nhưng, khi ngồi uống với nhau vào cuối ngày làm việc, họ thường mơ mộng về những cuộc điều tra lớn và những tiết lộ chấn động. Họ dành hàng giờ thảo luận, thề với nhau sẽ không bao giờ bằng lòng với những thứ mang tính khuôn khổ và thỏa hiệp mà luôn đào sâu tìm kiếm. Họ còn trẻ, đầy tham vọng và muốn có tất cả cùng một lúc. Levin thỉnh thoảng vẫn tiếc nhớ quãng thời gian ấy. Không phải khoản lương lậu, tất nhiên rồi, cũng không phải giờ giấc làm việc, cuộc sống buông tuồng hay tiết mục nhậu nhẹt gái gú, mà là những ước mơ. Phải, Levin nuối tiếc thứ quyền năng của chúng. Cái khao khát điên cuồng muốn thay đổi xã hội và làng báo, viết ra những thứ làm thay đổi thế giới, và khuất phục mọi thế lực. Tất nhiên rồi, ngay cả một kẻ có số má như Levin đôi khi cũng tự hỏi: Chuyện gì thế này? Những mơ ước của tôi đâu rồi?

Mikael Blomkvist đã làm được tất cả những điều đó. Không chỉ vì anh là phóng viên điều tra đã khui ra một số vụ đình đám gần đây, mà còn vì anh viết báo với sức mạnh và lòng nhiệt huyết mà họ hằng mơ ước, không bao giờ nhượng bộ trước áp lực của những kẻ quyền thế và không chấp nhận thỏa hiệp với những thứ đi ngược lại lý tưởng của mình. Về phần Levin thì... Xét cho cùng, anh ta cũng có một sự nghiệp tốt. Ngày hôm nay, anh ta kiếm được thu nhập gấp mười lần Blomkvist, và cực kỳ hài lòng về điều đó. Những bài báo độc quyền phỏng có ích gì đối với Blomkvist, nếu chúng không cho phép anh mua một ngôi nhà nghỉ xinh xắn hơn cái nhà kho trên đảo Sandhamn ấy? Lạy Chúa, làm sao có thể đem so cái ổ chuột đó với cơ ngơi mới tậu của Levin ở Cannes được kia chứ! Không đời nào! Không, chính anh ta mới là người đã lựa chọn đúng, chứ không phải Blomkvist.

Thay vì lãng phí thời gian với các tờ nhật báo, Levin đã chọn làm một chân phân tích truyền thông trong tập đoàn Serner và xây dựng được một mối quan hệ cá nhân tốt với chính Haakon Serner. Điều này đã làm Levin đổi đời và biến anh ta thành một người giàu có. Hiện giờ anh ta phụ trách nhiều tờ báo lẫn kênh truyền hình và rất thích thú với điều đó. Anh ta yêu thích quyền lực, tiền bạc và tất cả những thứ đi kèm, thế nhưng... Levin cũng đủ thành thật để thừa nhận rằng đôi lúc mình vẫn còn mơ tưởng đến những thứ kia – tuy một cấp độ khiêm tốn hơn, nhưng vẫn có. Anh ta cũng muốn được xem là một nhà báo giỏi, giống như Blomkvist. Có lẽ cũng vì nguyên nhân này mà Levin đã đốc thúc để tập đoàn Serner mua cổ phần của Millennium. Một nguồn tin riêng đã cho anh ta biết tờ tạp chí đang lâm vào khủng hoảng tài chính, trong khi tổng biên tập Erika Berger, người mà Levin luôn thầm ngưỡng mộ, hi vọng sẽ giữ chân được hai tân binh mới tuyển là Sofie Melker và Emil Granden. Berger không thể làm được điều đó nếu tờ báo không được bổ sung vốn.

Nói tóm lại, Levin đã trông thấy cơ hội mười mươi để đặt chân vào một trong những thương hiệu cao giá nhất của ngành truyền thông Thụy Điển. Nhưng ban lãnh đạo tập đoàn Serner không thực sự hào hứng. Ngược lại họ còn rỉ tai nhau rằng Millennium là một tờ báo tả khuynh đã lỗi thời, lại có xu hướng mâu thuẫn với các bên mua quảng cáo và đối tác kinh doanh quan trọng. Phi vụ tưởng đã đổ bể nếu Levin không ra sức bảo vệ quan điểm của mình. Anh ta nhấn mạnh rằng cần phải nhìn bức tranh tổng thể. Khoản đầu tư vào tờ Millennium chỉ là một số tiền không đáng kể, một khoản vốn góp nhỏ bé có thể không sinh lãi lớn, nhưng sẽ mang lại cho tập đoàn một thứ quan trọng hơn nhiều: uy tín. Nói gì thì nói, sau nhiều đợt cắt giảm ngân sách ráo riết, uy tín của Serner đang sụt giảm. Đầu tư vào Millennium là một biện pháp để chứng tỏ rằng sau tất cả mọi chuyện, tập đoàn vẫn luôn quan tâm đến báo chí và tự do ngôn luận, mặc dù ban lãnh đạo chẳng mặn nồng gì với những thứ đó. Chuyện này thì tất cả đều hiểu. Do vậy Levin được bật đèn xanh cho việc đầu tư, và trong một thời gian dài có vẻ như đó là một thắng lợi cho tất cả các bên.

Tiếng tăm của Serner được nâng cao, trong khi đó Millennium giữ chân được nhân viên và tập trung vào những gì tốt nhất mà tờ báo làm được: các thiên phóng sự sâu sắc, có chất lượng tốt. Về phần mình, Levin như cá gặp nước và thậm chí còn tham gia vào một buổi tranh luận của câu lạc bộ báo chí, nơi anh ta tuyên bố với giọng điệu khiêm tốn thường lệ rằng: “Tôi tin vào những doanh nghiệp có đạo đức. Tôi luôn đấu tranh cho mảng báo chí điều tra”.

Nhưng rồi sau đó... anh ta không muốn nghĩ đến nữa. Cuộc tấn công nhằm vào Blomkvist nổ ra. Thật ra thì lúc đầu Levin không thực sự lo lắng. Từ khi người đồng nghiệp cũ của mình bước lên đỉnh cao của giới truyền thông, Levin không khỏi mừng thầm khi thấy Blomkvist bị ném đá. Nhưng lần này, sự đắc ý của anh ta không kéo dài. Con trai của Serner là Thorvald đã thấy cuộc đấu khẩu trên các mạng xã hội và làm to chuyện lên, dù chẳng có liên can gì. Thorvald không phải loại người quan tâm đến tiếng nói của các nhà báo. Nhưng cậu ta hám quyền lực.

Thorvald thích chọc ngoáy và nhận ra đó là cơ hội để ghi điểm trước các bậc cha chú trong ban lãnh đạo tập đoàn. Cậu ta nhanh chóng khiến cho giám đốc điều hành Stig Schmidt – người cho đến lúc đó không buồn đếm xỉa tới những tiểu tiết như vậy – đi đến chỗ tuyên bố rằng Millennium cũng không phải ngoại lệ, và tờ báo cần thích nghi với thời đại mới, giống như các sản phẩm truyền thông khác của tập đoàn.

Vừa mới thề thốt với Erika Berger rằng mình sẽ không can dự vào công việc của ban biên tập trừ phi với tư cách “bạn bè hoặc cố vấn”, Levin bỗng dưng rơi vào thế há miệng mắc quai và buộc phải dùng đến mánh khóe hậu trường. Anh ta bằng mọi giá thuyết phục Berger, Malin Eriksson và Christer Malm về các mục tiêu mới của tờ báo, tuy chúng chưa bao giờ được trình bày rõ ràng – những thứ phát sinh trong tình thế cấp bách vẫn thường như thế nhưng sẽ đưa đến việc cải tổ Millennium và làm cho nó có tính thương mại hơn.

Lẽ tất nhiên, mỗi khi có thể Levin luôn nhấn mạnh rằng họ không đời nào gây phương hại đến linh hồn của tờ báo, cũng như tính chất đả kích của nó, dù anh ta không thực sự đoán chắc về ý nghĩa của những chữ đó. Anh ta chỉ biết rằng cần phải thêm vào tờ báo một chút hào nhoáng để làm vừa lòng ban lãnh đạo tập đoàn và giảm bớt những thiên phóng sự dài hơi trong mảng kinh tế, vốn có nguy cơ làm phật ý những đối tác mua quảng cáo, đồng thời rước thêm rắc rối cho Millennium. Nhưng tất nhiên Levin không đả động gì đến điều đó với Berger.

Vẫn muốn tránh những mâu thuẫn vô ích, nên khi đối diện với đội ngũ biên tập của tờ báo ngày hôm nay, Levin ăn mặc thoải mái hơn thường lệ. Anh ta thận trọng bỏ qua phong cách khác biệt của bộ com lê cà vạt nổi bần bật vốn là thứ được ưa chuộng tại ban lãnh đạo tập đoàn. Thay vào đó, anh ta xuất hiện trong chiếc quần jean, áo sơ-mi trắng giản dị mặc kèm chiếc áo thun chui đầu cổ chữ V màu xanh dương với chất liệu thậm chí không phải là casơmia. Mái tóc xoăn dài – vốn luôn là chi tiết nổi loạn của Levin – được buộc túm đuôi ngựa, bắt chước theo một số phóng viên truyền hình mà anh ta thích. Nhưng trên hết, khi có đôi lời phi lộ, Levin đã phải huy động toàn bộ sự khiêm nhường học hỏi được trong khóa quản trị.

— Xin chào tất cả mọi người. – Anh ta nói. – Thời tiết xấu thật! Tôi đã nói nhiều lần, nhưng tôi luôn sẵn lòng nhắc lại rằng tập đoàn Serner rất hãnh diện khi được chung sức cùng các bạn, và với riêng cá nhân tôi thì, điều đó còn có ý nghĩa cao hơn thế. Chính việc dấn thân vào những tờ báo như Millennium đã mang lại ý nghĩa cho công việc tôi đang làm, nhắc cho tôi nhớ những lý do thúc đẩy tôi chọn nghề báo. Cậu còn nhớ không, Micke, lúc chúng mình ngồi với nhau ở quán bar Opera ấy? Mình đã từng ao ước được cùng nhau làm đủ thứ. Và cũng uống với nhau kha khá. – Anh ta bật cười khe khẽ.

Mikael Blomkvist chẳng tỏ ra nhớ nhung gì chuyện đó, nhưng Ove Levin không vì thế mà nao núng.

— Không, không phải tôi muốn hoài cổ. – Anh ta tiếp lời. – Mà cũng có gì đâu. Hồi đó, báo chí tiêu tiền như nước. Để đưa tin một vụ án mạng vặt vãnh chẳng ai quan tâm ở Kräkemila, bọn tôi thuê hẳn trực thăng, bao luôn một tầng ở khách sạn đẹp nhất và khui champagne ăn mừng sau đó. Các bạn biết đấy, trong chuyến công tác nước ngoài đầu tiên của mình, tôi đã hỏi nhà báo Ulf Nilson, hồi đó còn là phóng viên thường trú ở nước ngoài về tỉ giá đồng Mark Đức. “Tôi không biết, tôi tự bịa tỉ giá thôi”, ông ta đã đáp như thế.

Levin lại cười.

— Thế đấy, hồi đó bọn mình toàn khai vống lên các khoản chi phí công tác, cậu còn nhớ không Micke? Có lẽ đó là lĩnh vực mà chúng ta tỏ ra sáng tạo nhất. Những thứ còn lại chúng ta có để tâm gì lắm đâu, thế mà báo chí vẫn cứ bán đắt như tôm tươi. Tuy nhiên, hiện tại nhiều thứ đã thay đổi, tất cả chúng ta đều biết điều đó. Sự cạnh tranh trở nên rất khốc liệt, và càng ngày càng khó kiếm lợi nhuận trong mảng báo chí, ngay cả khi có trong tay đội ngũ viết báo xuất sắc nhất Thụy Điển, giống như các bạn. Do vậy tôi muốn chúng ta cùng bàn luận về các thách thức trong tương lai. Không phải tôi có ý muốn chỉ vẽ gì các bạn. Tôi chỉ muốn cung cấp cho các bạn một số dữ liệu để thảo luận. Tại Serner, chúng tôi đã tiến hành vài nghiên cứu về đối tượng độc giả của Millennium cũng như nhận thức của công chúng về tờ báo. Một số chi tiết có lẽ sẽ làm mọi người lo ngại, nhưng thay vì nản lòng, các bạn hãy coi chúng như một thách thức, và đừng quên rằng ở ngoài kia, những thay đổi rồ dại đang diễn ra.

Levin ngừng lời, tự hỏi hiệu việc dùng chữ “rồ dại” có phải là một sai lầm, liệu anh ta có đang cố gắng thái quá nhằm tỏ ra thoải mái và trẻ trung, liệu anh ta có mào đầu bằng một giọng điệu quá bỡn cợt và suồng sã hay không. Haakon Serner đã từng nói: “Không bao giờ được đánh giá thấp sự thiếu hài hước của những nhà báo có đồng lương còm cõi”. Nhưng không, Levin tự nhủ, mình sẽ làm được.

Mình sẽ kéo được họ về phía mình!

Blomkvist thôi không lắng nghe nữa khi đến đoạn Levin giảng giải rằng mỗi người phải nghĩ đến việc “số hóa bản thân”. Do vậy anh không hề theo dõi báo cáo cho thấy thế hệ trẻ chẳng biết gì về Millennium và Mikael Blomkvist. Định mệnh xui khiến thế nào mà đúng lúc đó anh lại quyết định rằng mình đã nghe đủ và đứng lên đi vào trong phòng ăn. Thế nên anh cũng không nghe được tay tư vấn viên Aaron Ullman người Na Uy thốt lên:

— Thảm chưa kìa! Anh ta sợ mình bị lãng quên đến thế sao?

Thật ra thì chẳng có gì làm Blomkvist bận tâm ít hơn chuyện đó. Anh tức giận vì Levin dường như đang nghĩ mấy cái khảo sát ý kiến đó sẽ cứu được họ. Chẳng nghiên cứu thị trường nào làm nên một tờ báo cả. Chỉ có lòng nhiệt tình và đam mê mà thôi. Millennium đã có được danh tiếng như hiện tại là bởi vì họ đã dồn hết sức mình vào những điều mà họ cho là đúng đắn và quan trọng, không quan tâm đến chuyện gió thổi chiều nào. Blomkvist đứng im trong bếp, tự hỏi bao lâu nữa thì Berger đến tìm mình.

Câu trả lời là chừng hai phút. Anh cố gắng xác định mức độ giận dữ của chị thông qua tiếng gót giày. Tuy vậy, khi Berger đứng trước mặt anh, chị chỉ nở một nụ cười uể oải.

— Anh sao rồi?

— Anh không có can đảm để nghe, thế thôi.

— Anh không biết mình đã làm bọn họ khó chịu thế nào khi cư xử như thế à?

— Không.

— Và em đoán anh cũng đã biết Serner không thể làm gì nếu không có sự đồng ý của chúng ta. Chúng ta vẫn đang cầm đằng cán mà.

— Cầm cái quái gì. Bọn họ nắm thóp chúng ta rồi, Ricky! Em chưa hiểu ra sao? Nếu chúng ta không làm theo ý muốn của Serner, họ sẽ rút ván và chúng ta ngã lộn cổ. – Blomkvist giận dữ nói lớn tiếng.

Khi Berger ra dấu bảo anh hạ giọng rồi lắc đầu, Blomkvist nói tiếp với giọng nhẹ nhàng hơn:

— Anh xin lỗi. Anh thật trẻ con. Nhưng anh về đây. Anh cần suy nghĩ.

— Ngày làm việc của anh càng lúc càng ngắn đấy.

— Ờ thì, anh nhận ra mình còn kha khá thời gian làm vượt giờ cần lấy lại.

— Hẳn rồi. Cần bạn đồng hành tối nay không?

— Anh không biết. Thật đấy, anh không biết nữa, Erika.

Nói đoạn Blomkvist rời khỏi tòa soạn và bước xuống phố Götgatsbacken.

Mưa gió lạnh buốt trút xuống đầu Blomkvist. Anh buột miệng chửi thề, và trong một thoáng đã định lao vào tiệm Pocketshop mua thêm một cuốn trinh thám Anh để vùi đầu vào đọc. Nhưng anh lại rẽ vào phố Sankt Paulsgatan, và đang đi qua một nhà hàng sushi thì di động đổ chuông. Anh cứ tưởng là Berger gọi, nhưng cái tên hiện ra trên màn hình là Pernilla, con gái anh. Con bé đã chọn đúng lúc hay ho nhất để gọi cho ông bố đang cắn rứt lương tâm vì không dành nhiều thời gian cho nó.

— Chào cưng. – Anh nói.

— Tiếng ồn gì thế ạ?

— Tiếng mưa gió, chắc thế.

— OK, con sẽ nói nhanh thôi. Con đã được nhận vào khóa viết văn của trường Biskops Arnö.

— Thế ra bây giờ con lại muốn làm nhà văn cơ đấy. – Anh nói với giọng hơi quá gay gắt đến mức gần như mỉa mai, một việc rõ là bất công dù xét dưới góc độ nào đi chăng nữa.

Lẽ ra anh chỉ nên chúc mừng con gái và chúc nó may mắn. Nhưng Pernilla đã trải qua nhiều năm tháng lạc lối, dạt từ giáo đoàn này sang giáo đoàn khác, học hết cái nọ đến cái kia mà chẳng bao giờ đi đến đầu đến đũa, nên cái tin con bé một lần nữa thay đổi định hướng được anh đón nhận khá uể oải.

— Bố không cần phải tỏ ra như thế.

— Bố xin lỗi con, Pernilla. Hôm nay bố không được ổn.

— Thế nghĩa là có ngày bố ổn ạ?

— Bố chỉ muốn con tìm được một hướng đi thực sự phù hợp. Bố không chắc viết lách là một ý hay, căn cứ theo tình hình hiện giờ.

— Con sẽ không làm thứ báo chí chán chường như bố đâu.

— Thế con sẽ làm gì?

— Viết thật sự.

— Thôi được. – Anh nói dù không hiểu rõ ý Pernilla muốn nói. – Con có đủ tiền chứ?

— Con làm thêm ở quán Waynes Coffee.

— Con có muốn đến ăn với bố tối nay để thảo luận thêm không?

— Con bận rồi. Con chỉ muốn thông báo với bố thôi. – Pernilla nói trước khi cúp máy.

Dù Blomkvist đã cố nhìn vào khía cạnh tích cực trong sự hăng hái của con gái, tâm trạng của anh chỉ càng tệ đi. Anh đi tắt qua công viên Mariatorget tới đường Hornsgatan rồi quay về căn hộ của mình trên phố Bellmansgatan.

Tưởng chừng như anh chỉ mới ra khỏi nhà vài phút, Blomkvist có cảm giác như mình đã thất nghiệp và đang bước vào một dạng tồn tại mới, trong đó anh có cả đống thời gian thay vì phải làm việc chết bỏ. Trong một thoáng anh đã tự hỏi liệu có cần dọn dẹp nhà cửa tí chút. Sách báo và quần áo của anh vương vãi khắp nơi. Nhưng rồi anh lấy hai chai Pilsner Urquell trong tủ lạnh và ngồi xuống chiếc trường kỷ trong phòng khách để ngẫm nghĩ về mọi chuyện một cách tỉnh táo. Ít ra cũng tỉnh táo hết mức có thể khi trong máu được bổ sung chút cồn.

Anh sẽ phải làm gì?

Blomkvist hoàn toàn không biết. Đáng lo ngại hơn, anh cũng không muốn đấu tranh nữa. Anh đang muốn đầu hàng một cách lạ lùng, như thể tờ Millennium đã ra khỏi vùng quan tâm của anh. Một lần nữa Blomkvist tự đặt cho mình câu hỏi: có phải đã đến lúc làm chuyện khác? Đó đương nhiên là một sự phản bội ghê gớm đối với Erika Berger và những người khác. Nhưng anh có thực sự là người cần thiết để lèo lái một tờ báo tồn tại nhà quảng cáo và lượng đặt mua dài hạn? Biết đâu anh sẽ tìm được chỗ của mình ở nơi khác? Mà nơi đó là đâu mới được?

Tài chính suy kiệt là vấn nạn của ngay cả những tờ nhật báo lớn nhất, và nơi duy nhất còn đủ nguồn lực cũng như phương tiện để thực hiện các phóng sự điều tra là các đơn vị của nhà nước. Hoặc là nhóm thực hiện bản tin Ekot trên đài phát thanh, hoặc là đài truyền hình Thụy Điển... Ờ thì, tại sao không? Anh chợt nhớ đến Kajsa Åkerstam, một phụ nữ quyến rũ dưới mọi phương diện mà thỉnh thoảng anh vẫn gặp nói chuyện. Kajsa phụ trách chương trình Lực lượng điều tra trên truyền hình và đã có ý định mời anh về từ mấy năm nay. Anh chưa bao giờ nghĩ đến chuyện đó, bất chấp những gì chị ta đề nghị, cũng như những lời cam đoan trịnh trọng rằng anh được tự do hoàn toàn và luôn được hậu thuẫn trong mọi tình huống. Millennium vẫn luôn là nhà, là tâm hồn của anh.

Nhưng giờ thì... Có lẽ anh nên thử nắm lấy cơ hội, nếu như lời đề nghị vẫn còn có giá trị sau tất cả những thứ rác rưởi người ta viết về anh. Anh đã làm nhiều mảng trong ngành báo chí, nhưng chưa bao giờ thử sức với truyền hình, ngoại trừ hàng trăm buổi tranh luận và các chương trình chào buổi sáng mà anh từng tham dự. Một vị trí trong Lực lượng điều tra biết đâu có thể thổi bùng trở lại lòng nhiệt huyết của anh.

Điện thoại di động của Blomkvist đổ chuông khiến anh vui mừng trong chốc lát. Dù đó là Berger hay Pernilla, anh cũng sẽ tỏ ra thân thiện và chăm chú lắng nghe. Nhưng số điện thoại gọi bị ẩn. Blomkvist dè dặt nghe máy.

— Có phải anh Mikael Blomkvist không ạ?

— Một giọng khá trẻ cất tiếng.

— Vâng.

— Anh có nói chuyện được không?

— Có thể, nếu cậu cho tôi biết cậu là ai.

— Tên em là Linus Brandell.

— Được rồi, Linus, tôi giúp gì được cho cậu?

— Em có một câu chuyện để anh khai thác đây.

— Cậu nói đi!

— Em sẽ nói nếu anh xuống nhà, bước sang quán Đôi Tay Của Bishop bên kia đường và gặp em tại đó.

Blomkvist hơi bực mình, phần vì giọng điệu ra lệnh, phần vì sự hiện diện đường đột của kẻ không quen biết tại khu phố của anh.

— Nói qua điện thoại cũng được rồi.

— Đây không phải là chuyện có thể nói qua một kênh liên lạc không an toàn.

— Tại sao tôi cảm thấy mệt mỏi đến thế khi nói chuyện với cậu vậy, Linus?

— Có thể vì hôm nay là một ngày không suôn sẻ đối với anh?

— Đúng là tôi đã có một ngày tệ hại. Cậu ghi điểm rồi đấy.

— Đấy thấy chưa, anh sang ngay quán Đôi Tay Của Bishop, em sẽ đãi anh cốc bia và kể cho anh một chuyện cực hay.

Blomkvist chỉ muốn hét lên: “Đừng có ra lệnh cho tôi nữa!” Nhưng không hiểu sao, hoặc có thể vì chẳng còn chuyện gì hay ho hơn để làm ngoài việc ngồi nhà nghiền ngẫm tương lai, anh đáp:

— Bia tôi tôi trả. Nhưng tôi sẽ xuống.

— Anh quyết định chuẩn đấy.

— Nhưng Linus này…

— Vâng?

— Nếu cậu cà kê dê ngỗng và kể cho tôi mấy thuyết âm mưu kiểu Elvis vẫn còn sống hoặc cậu biết người đã bắn chết Olof Palme là ai, tôi sẽ về nhà ngay lập tức.

— Nhất trí. – Brandell đáp.