Ba
Tôi sinh ra và 1ớn lên lên ở hạt Leitrim thuộc Ai-len, một hạt nhỏ nhất trong cả nước với dân số chỉ chừng 25 ngàn người. Đã từng là một thị trấn, Leitrim còn sót lại vài di tích của một tòa lâu đài và mấy ngôi nhà cổ, nhưng nó đã mất đi tầm quan trọng trước đây và thu mình xuống thành một cái làng. Cảnh quan nơi đây trải dài từ những ngọn đồi nâu rậm rạp cho tới những ngọn núi hùng vĩ kề nhau giữa các thung lũng bát ngát và vô số hồ nước đẹp như tranh. Leitrim nằm khép mình trong lục địa, phía tây bao kín bời Sligo và Roscommon, phía nam là Roscommon và Longford, phía đông là Cavan và Fermanagh, còn phía bắc là Donegal. Khi ở đó, tôi cảm thấy mình bỗng nhiên mang nỗi sợ bị vây kín và có một mong muốn mãnh liệt tìm thấy một chỗ dựa vững chãi.
Có một câu nói về Leitrim là: điều tốt đẹp nhất để rời xa Leitrim là con đường đi tới Dublin. Năm 17 tuổi, khi học xong trung học và đăng ký vào trường cảnh sát, tôi đã đích thân đi trên con đường đó tới Dublin. Kể từ đó tôi cũng hiếm khi quay trở lại. Hai tháng một lần, tôi về thăm ba mẹ tại căn nhà ba phòng ngủ nơi tôi đã lớn lên. Thường thì dự định của tôi là sẽ ở đó trong suốt dịp cuối tuần, nhưng hầu như lần nào tôi cũng chỉ ở đó nhiều nhất một ngày, rồi vin vào một công việc khẩn cấp nào đó để làm cớ và ôm vội cái túi hành lý chưa kịp xếp đồ ra của mình, lao ra cửa, lái xe và lái xe thật nhanh trên cái đường tốt nhất đi ra từ Leitrim đó.
Quan hệ của tôi và ba mẹ không phải là tệ. Họ lúc nào cũng ủng hộ tôi, thậm chí sẵn sàng lao vào làn đạn, vào lửa hay vực sâu nếu điều đó mang lại hạnh phúc cho tôi. Sự thật là họ làm tôi cảm thấy không thoải mái. Tôi có thể nhìn thấy mình hiện lên ra sao trong mắt họ và tôi không thích điều này. Tôi thấy phản chiếu của mình trong những biểu hiện của họ rõ hơn bất cứ một tấm gương nào. Có những người có khả năng để làm điều đó họ nhìn vào bạn và khuôn mặt họ cho bạn biết một cách chính xác bạn đang cư xử thế nào. Tôi cho rằng đó là vì họ yêu tôi, nhưng tôi không thế ở lâu bên những người yêu tôi bởi những đôi mắt đó, bởi những phản chiếu trong đó.
Từ khi tôi lên mười, họ đã rón rén đi quanh tôi, theo dõi tôi một cách đầy lo lắng. Những cuộc đối thoại không có thật và những tiếng cười gượng gạo của họ vang vọng khắp căn nhà. Họ cố gắng làm tôi mất tập trung, tạo nên một không khí nhẹ nhàng và bình thường, nhưng tôi biết họ đang làm điều đó và tại sao. Điều đó chỉ khiến tôi càng nhận ra rằng có một điều gì đó không ổn.
Họ đã quá ủng hộ tôi, họ yêu tôi đến nỗi mà mỗi khi căn nhà chuẩn bị bị lục tung lên cho một cuộc tìm kiếm của tôi, họ sẽ không bao giờ đầu hàng mà không có một cuộc chiến nhẹ nhàng. Sữa và bánh đặt trên bàn, tiếng radio ở phía sau và chiếc máy giặt vẫn chạy, tất cả chỉ để phá vỡ một sự im lặngkhó chịu chắc chắn sẽ xảy ra.
Mẹ sẽ cười với tôi bằng một nụ cười mà mẹ không bao giờ nhìn thấy, một nụ cười khiến cho răng hàm của bà nghiến chặt lại vào những lúc bà nghĩ rằng tôi đang không nhìn. Với sự nhẹ nhàng gắng gượng trong giọng nói, khuôn mặt vờ vui vẻ, mẹ sẽ nghiêng đầu sang một bên và cố gắng để tôi không biết rằng bà đang xem xét tôi thật kỹ lưỡng và nói "Tại sao con lại muốn tìm kiếm khắp cả căn nhà lên lần nữa hả con gái yêu?” Bà luôn gọi tôi là con gái yêu, dù cả bà và tôi đều biết rằng tôi là Sandy Shortt chứ không phải Jenny-May Butler, một thiên thần.
Bất kể bao nhiêu hành động và tiếng ồn được tạo ra trong căn bếp để né tránh một sự im lặng khó chịu, điều đó vẫn xảy ra. Sự im lặng nhấn chìm tất cả những điều đó.
Câu trả lời của tôi: "Vì con không thể tìm thấy nó."
“Đôi tất nào vậy?" - nụ cười nhẹ nhàng vờ như là một cuộc trò chuyện ngẫu nhiên chứ không phải một nỗ lực vô vọng để tìm hiểu xem tâm trí tôi đang suy nghĩ gì.
"Đôi màu xanh sọc trắng,” tôi thường trả lời như vậy.
Tôi nhấn mạnh vào đôi tất sáng màu và dễ nhận biết để chúng có thể được tìm ra một cách dễ dàng.
"Uhm, có thể vì con đã không cho chúng vào cái giỏ đựng đồ giặt phải không con gái yêu. Có thể chiếc tất mà con đang tìm đang nằm đâu đó trong phòng của con?' Mẹ nở một nụ cười, cố gắng không thể hiện sự lo lắng ra ngoài.
Tôi lắc đầu. "Con đã cho cả hai vào trong giỏ. Con đã nhìn thấy mẹ cho cả hai chiếc vào máy giặt và chỉ có một chiếc được lôi ra. Nó không ở trong máy giặt và cũng chẳng ở trong giỏ?”
Cái ý định bật máy giặt lên để làm tôi sao nhãng bỗng trờ thành tâm điểm của sự chú ý. Mẹ tôi cố gắng để không mất đi nụ cười gượng khi mẹ liếc nhìn vào chiếc giỏ nằm chỏng chơ trên sàn bếp. Tất cả quần áo được gấp nằm rải rác trên một đống hỗn độn. Trong một giây, mẹ để cho bức bình phong cảm xúc của mình rớt xuống, tôi có thể đã không nhận ra điều đó chỉ trong nháy mắt nhưng tôi đã nhận ra. Tôi nhìn thấy vẻ mặt bà khi bà nhìn xuống. Đó mới sợ hãi. Không phải vì chiếc tất bị thất lạc, mà là vì tôi. Bà lại nhanh chóng dán nụ cười đó lên, nhún vai như thể đó chẳng là chuyện gì quan trọng cả.
"Có lẽ nó đã bị gió thổi bay. Mẹ để cửa sổ mở mà.”
Tôi lắc đầu.
"Hoặc có thể nó đã rơi khỏi giỏ khi mẹ mang nó từ nơi này đến nơi khác.”
Tôi lắc đầu.
Bà chán nản và nụ cười thắt lại. "Có lẽ nó bị mắc vào mấy tấm ga giường rồi. Nhưng tấm ga này rất lớn, con không thể nhìn thấy một chiếc tất nhỏ bị mắc trong đó đâu.
"Con đã kiểm tra rồi.”
Mẹ lấy một chiếc bánh nằm giữa bàn và cắn thật mạnh, làm một điều bất kì để có thể cất đi nụ cười trên khuôn mặt của mẹ. Mẹ nhai một lúc, vờ như không suy nghĩ, vờ như đang lắng nghe radio và đang ngâm nga theo giai điệu của bài hát mà chính bà cũng không biết. Tất cả chỉ để khiến tôi nghĩ rằng chẳng có gì đáng phải lo lắng cả.
"Con gái yêu à,”mẹ cười, "đôi khi mọi vật có thể thất lạc đâu đó."
“Vậy thì chúng đi đâu khi chúng bị thất lạc ạ?”
"Chúng chằng đi đâu cả.,”mẹ lại cười."Chúng luôn ở nơi mà chúng ta đã làm rơi chúng hoặc để chúng lại. Chỉ có điều chúng ta đã không tìm đúng chỗ và thế là chúng ta không thể tìm thấy chúng nữa.”
"Nhưng con đã tìm tất cả mọi nơi, mẹ à. Con luôn luôn làm vậy.”
Tôi đã tìm, và luôn làm vậy. Tôi lật tung tất cả mọi thứ lên; không có một nơi nào trong căn nhà nhỏ mà tôi không động tới.
"Một chiếc tất không thể đứng dậy và bước đi nếu không có một cái chân ở trong đó,” Mẹ cười giả lả.
Các bạn thấy đấy, giống như cách mà mẹ tôi dừng lại ở đó, đó là thời điểm khi mà hầu hết mọi người ngừng tự hỏi, ngừng quan tâm. Bạn không tìm thấy một điều gì đó, bạn biết nó ở đâu đó và mặc dù bạn đã tìm kiếm nó ở khắp mọi nơi mà vẫn không có một dấu hiệu nào. Và thế là bạn bỏ nó đi, tự đổ lỗi cho bản thân vì đã làm mất nó và cuối cùng quên hẳn về nó. Tôi thì không thể làm vậy.
Tôi nhớ tối hôm đó khi ba tôi đi làm về và bước vào trong căn nhà đã thật sự bị đảo tung lên.
"Lại mất gì đó hả con gái yêu?"
"Chiếc tất màu xanh với những sọc trắng,” câu trả lời lí nhí của tôi cất lên từ phía dưới chiếc đi-văng.
“Lại lần nữa à?”
Tôi gật đầu.
"Chiếc trái hay phải?”
“Trái ạ.”
“Được rồi để ba sẽ tìm trên gác.”. Ông treo chiếc áo khoác lên mắc áo cạnh cửa, đặt chiếc ô vào giá, hôn dịu dàng lên má người vợ đang bối rối và vỗ nhẹ lên vai bà an ủi, sau đó đi lên lầu. Trong suốt hai giờ đổng, ba sẽ ở trong phòng tìm kiếm, nhưng tôi không nghe thấy tiếng ông đi lại. Nếu nhòm qua lỗ khóa thì sẽ thấy ông nằm ngửa trên giường với chiếc khăn mặt che trên mắt.
Trong những cuộc viếng thăm của tôi vào những năm sau đó, ba mẹ luôn hỏi những câu hỏi cũ mà chẳng bao giờ có ý xâm phạm đời tư nhưng với một người đã trang bị và cảnh giác đến tận mắt như tôi, tôi luôn có cảm giác như vậy.
"Có trường hợp nào thú vị không con gái?"
"Ở Dublin như thế nào?"
"Căn hộ của con ra sao?"
“Có người yêu chưa?"
Chẳng bao giờ có một người yêu nào cả; tôi không muốn có thêm một đôi mắt giống như đôi mắt của ba mệ tôi, ám ảnh ngày này qua ngày khác. Tôi đã có những người bạn tình, bạn để tranh cãi, bạn trai và cả những người tình một đêm. Tôi đã thử đủ để biết rằng bất cứ một cái gì kéo dài sẽ không khả thi với tôi. Tôi không thể thân thiết; không đủ lòng quan tâm, không cho đủ và cũng không muốn đủ. Tôi không có một nỗi khao khát cho những gì những người đàn ông này có thể dành cho tôi, họ không hiểu điều tôi cần. Bời vậy chỉ là những nụ cười im lặng khi tôi nói với ba mẹ rằng công việc vẫn ổn, Dublin vẫn tấp nập, căn hộ rất tuyệt vời và không, không có người yêu.
Mỗi khi tôi rời nhà, kể cả những khi tôi cắt ngắn chuyến viếng thăm của tôi, ba sẽ nói một cách tự hào rằng tôi là điều tốt đẹp nhất đã ra đi từ Leitrim.
Cái lỗi không phải ờ Leitrim, hay tại ba mẹ tôi. Họ đã luôn ủng hộ, yêu thương tôi, và chỉ bây giờ tôi mới nhận ra điều đó. Mỗi ngày trôi qua tôi càng hiểu hơn về điều đó, điều này đáng thất vọng hơn cả việc không tìm thấy bất cứ điều gì.