Chương 5 SINH NHẬT CỦA WENDY

Wendy vừa thuyết trình vừa làm thông dịch cho các đại biểu những hãng thời trang lớn ở châu Âu như Pièrre Cardin, Christian Dior, Armani, Nike…

Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam có một cuộc họp lớn như thế về thời trang. Tuy vậy, nội dung họp chỉ xoay quanh hai đề tài: Áo dài Việt Nam và Áo Tứ Thân.

-Thưa quý vị, tên gọi “áo dài” không thể và không nên dịch sang tiếng nước ngoài. Người Pháp gọi nó là “ao dai”, đó là một từ đã trở thành phổ biến trên thế giới. Thoạt tiên nó là chiếc áo của đàn ông. Từ các quan chức làng xã cho đến các thư sinh, các nhà nho và cả các quan lại cũng đều mặc chiếc áo dài này. Ngay cả nhà vua khi tiếp xúc với dân, đôi lúc cũng mặc áo dài thay cho triều phục.

Thời Pháp thuộc, khoảng thập niên 30 của thế kỷ trước, có một họa sỹ Việt Nam tên là Nguyễn Cát Tường đã biến tấu chiếc áo dài cổ truyền ấy thành chiếc áo dài tân thời dành riêng cho phụ nữ. Nhưng vì cái tên “Tường” của họa sỹ có nghĩa là “Le Mur” trong tiếng Pháp nên chiếc áo dài cách tân này được mọi người gọi là “Áo Dài Le Mur”…

Sau đó nó được chỉnh sửa nhiều lần theo thời cuộc và trở thành chiếc áo dài duyên dáng, thướt tha và gợi cảm mà quý vị thấy ngày nay.

Còn áo Tứ Thân là một trang phục của phụ nữ Miền Bắc Việt Nam đầu thế kỷ 20. Áo được sử dụng như trang phục hàng ngày. Hiện nay, áo tứ thân chỉ được mặc trong các dịp lễ hội truyền thống.

Áo tứ thân từ cổ buông xuống dưới đầu gối chừng 20 cm. Áo có hai “vạt”: trước và sau. Mỗi vạt có hai “tà”, cho nên mới gọi là “tứ thân”.

Bên trong áo tứ thân có một cái yếm. Yếm có màu sậm dành cho các bà đứng tuổi, hoặc màu đào, màu thắm đỏ dành cho các cô gái trẻ. Cho nên mới có từ “yếm đào” và “yếm thắm”…. Ca dao Việt Nam có bài nói về cái yếm thắm như sau:

Ba cô đội gạo lên chùa,

Một cô yếm thắm bỏ bùa cho Sư.

Sư về, Sư ốm tương tư;

Ốm lăn ốm lóc, nên Sư trọc đầu.

Các đại biểu nước ngoài vỗ tay tán thưởng những chi tiết thú vị trong bài phát biểu. Tiếng vỗ tay át cả tiếng chuông điện thoại, nhưng Wendy cũng cảm nhận được độ rung của nó. Cô xin lỗi cử tọa và đi vào hậu trường.

-A lô! Mẹ hả? Mẹ đang ở đâu?

-Mẹ đang ở Sài Gòn. Con đang làm gì mà để điện thoại reo quá trời vậy?

-Con đang thuyết trình trong hội nghị.

-Con có biết hôm nay là ngày gì không?

-Dạ không.

-Trời ơi! Con gái tôi! Đến ngày sinh nhật của nó mà nó cũng quên. Thuyết trình xong con gặp mẹ gấp nhé? Mẹ đang ở nhà khách của Bộ Du Lịch. Hay là mẹ cho xe đến đón?

-Không được đâu, mẹ. Đây là hội nghị quốc tế về thời trang. Sau hội nghị còn có chiêu đãi các khách nước ngoài đủ mọi quốc tịch. Con vừa là thuyết trình viên vừa là thông dịch, sao có thể bỏ đi được.

-Mẹ hiểu rồi. Con cứ lo chuyện của con đi. Tiệc sinh nhật để mẹ tính.

-Cám ơn mẹ. À, mẹ này! Nhớ in cho con một số thiệp mời sinh nhật nhé. Bằng tiếng Anh. Sếp của công ty con là người Hàn quốc, bạn con cũng cả chục đứa. Còn bạn của mẹ nữa.

-Tôi hiểu, cô ạ. Có cả Thủ Tướng chính phủ tham dự nữa đấy. Cô liệu mà về.

*

Bốn giờ chiều, mọi việc mới xong. Wendy chạy xe đến tiệc sinh nhật mình như bị ma đuổi. Nhưng cô vẫn trễ 15 phút. Và ban nhạc (chỉ một cây violon và một piano) đã trám chỗ cho khoảng thời gian Wendy vắng mặt ấy bằng một chương trình nhạc nhẹ tuyệt vời.

Nhưng khi ngồi lại bàn tiệc, thổi nến và cám ơn những lời chúc tụng bằng đủ thứ ngôn ngữ, cô mới nhớ rằng mình đã quên mất “ông ngoại nhà văn nuôi mèo”.

Khi ra xe với mẹ, Wendy nói:

-Bây giờ con phải đi gặp một người.

-Ai vậy?

-Đó là một nhà văn 60 tuổi.

-Sao con lại quen với một ông già 60 tuổi?

-Chuyện đó dài lắm. Không thể nói bây giờ được.

-Nhưng đó là nhà văn nào?

-Phan Vũ.

Người mẹ vỗ lưng cô con gái.

-Ông ấy là tác giả tập biên khảo rất nổi tiếng: “Tìm Lại Zorba”. Đúng không?

-Mẹ cũng biết tác phẩm đó à? Con đã đọc nó từ bên Luân Đôn.

-Chẳng những mẹ biết mà mẹ còn đọc rất kỹ. Và điều con không thể ngờ. Là ông ấy từng giải thoát mẹ khỏi vòng vây của cảnh sát thời tổng thống Nguyễn Văn Thiệu rồi đưa mẹ vào chiến khu bằng xe gắn máy.

Wendy đưa hai tay lên, đụng cả mui xe và cười lớn khiến tài xế phải ngạc nhiên quay lại nhìn hai mẹ con.

-Suspense! Wendy nói. Ly kỳ quá vậy, Madam Minister! Y như trong phim Điệp viên 007.

-Mẹ sẽ kể con nghe câu chuyện đó. Bây giờ thì mẹ cũng muốn gặp lại người bạn cũ.

Tài xế quay đầu xe, chạy về hướng Nhà Bè.

*

Cổng nhà chỉ khép hờ.

Wendy ra khỏi xe, đến mở rộng hai cánh cổng cho chiếc BMW chạy vào. Mấy con mèo tán loạn, có con leo lên cây, đứng nhìn khách lạ.

Khi thấy Wendy thì chúng đều chạy đến gần. Cô gái bế một đứa lên, vuốt ve và dẫn mẹ đi thẳng vào phóng khách.

Phòng trống trơn. Wendy gọi lớn:

-Ngoại ơi! Con về nè!

-Ủa? Sao con gọi ông ấy là ngoại? Ông chỉ bằng tuổi mẹ thôi mà.

-Con gọi vậy quen rồi.

Wendy lại gọi. Nhưng vẫn im lặng. Cô đi ra sau bếp, thấy vắng tanh, liền bước lên cầu thang. Bà Bộ trưởng thì ngồi chờ ở phòng khách. Tài xế thì đi dạo trong vườn.

*

Lúc ấy tôi không hề hay biết là Wendy đưa mẹ đến thăm nhà. Cho nên khi nghe bước chân lên cầu thang, tôi tưởng là người giúp việc.

Tôi đốt hương trên bàn thờ Út và Bi Răng Khễnh, con chó berger mà tôi nuôi từ nhỏ. Tôi thắp đèn cầy và châm thêm nước vào bình bông. Hôm nay lại có thêm một đĩa cá ngừ hấp. Đó là món mà Út ưa thích.

Hàng ngày, mỗi khi thắp hương bàn thờ hai đứa, tôi vẫn đứng lặng hồi lâu và khấn: “Út ơi, Bi ơi! Hai con hãy phù hộ cho mấy đứa em mèo của các con được sống bình an bên ngoại, hãy cứu chúng nó nếu chúng lỡ ra ngoài bị chó rượt hay kẻ gian bắt giết như chúng từng bắt giết hai con. Ngoại thương và nhớ hai con không lúc nào nguôi. Các con hãy về thăm ngoại, cho dù về như một cái bóng, một hồn ma, ngoại cũng không sợ đâu.

Ngoại sẽ ôm các con vào lòng, sẽ ủ các con trước ngực. Ngoại sẽ cho Út rúc vào nách của ngoại mà ngủ để được nghe tiếng rù rù từ trong cổ họng con, để được con cắn yêu ngoại hay dùng hai hàm răng nhăm nhăm vào cánh tay ngoại như tụi con thường nhăm bọ chét cho nhau lúc âu yếm.

Dù các con có là ma thì cũng là cháu của ngoại, thì chúng ta cũng đã từng sống bên nhau trong gian khổ, trong thương yêu và nước mắt… để chống lại những kẻ muốn bắt các con ăn thịt, bắt các con bán cho lò mổ… để bảo vệ các con khỏi xe cán, khỏi chó dữ…

Tôi đã khấn hàng trăm lần như thế nhưng chưa bao giờ Bi hay Út trở về dù như một hồn ma. Đôi lúc tôi gặp lại hai đứa trong chiêm bao nhưng chỉ là những hình dáng mờ ảo, đứt quãng và câm lặng.

Cũng giống như mỗi lần cúng cha mẹ hay anh chị tôi, khi đã “lên” nhang đèn xong tôi bắc ghế ngồi một bên bàn thờ và uống rượi trong cái ly nhỏ. Uống chậm, để tưởng nhớ và để chờ tàn một nén hương.

Ngay lúc đó Wendy xuất hiện. Cô bé nhìn tôi rồi nhìn lên bàn thờ, thấy hình Út bên cạnh hình Bi Răng Khễnh. Và đèn đuốc thì sáng choang, khói hương nghi ngút.

-Ngoại đang làm gì vậy?

-Hôm nay là ngày giỗ Út. Ngày 19 tháng 3 dương lịch.

Wendy sững sờ nhìn tôi.

Bàn thở Út và Bi răng khễnh

-Ngày 19 tháng 3 sao?

Rồi cô gái quỳ trước mặt tôi. Khi nó ngước lên, tôi thấy hai mắt nó đỏ hoe.

-Có chuyện gì vậy?

Wendy cứ quỳ như thế một lúc. Rồi nó gục đầu vào đầu gối tôi. Nó khóc nức nở. Tôi lại hỏi:

-Có chuyện gì vậy? Gia đình con gặp chuyện gì không may sao?

Nhưng Wendy cứ khóc. Rồi nó lấy trong túi ra một cái phong bì rất đẹp, đưa cho tôi.

-Ngoại xem đi.

Đó là tấm thiệp mời tôi đi dự sinh nhật.

-Tạo sao lại như vậy? Câu hỏi của Wendy đẫm nước mắt. Tại sao vậy, ngoại? Tại sao ngày mất của Út lại là ngày sinh của con? Đó là sự ngẫu nhiên hay có đều gì thần bí? Hay giữa con và Út có mối liên hệ siêu hình nào đó? Ngoại trả lời con đi!

Tôi im lặng. Tôi không trả lời được. Nhưng từ lâu tôi vẫn tự hỏi như thế. Tôi và Wendy là hai người xa lạ, chưa hề gặp nhau, chưa hề biết nhau. Tại sao lúc tôi bị tai nạn giao thông bất tỉnh ở Đà Lạt thì Wendy đang đi siêu thị ở Sài Gòn mà chỉ trong một tích-tắc cô gái đã có mặt trong phòng cấp cứu? Tại sao Wendy lại có nhóm máu AB Rh- cực kỳ hiếm để cứu tôi thoát chết? Tại sao Wendy lại chịu cực khổ ở bên giường bệnh chăm sóc tôi suốt ba tháng trời tôi nằm một chỗ?

Tôi không trả lời được.

Và Wendy cũng không trả lời được.

*

Khi Wendy dẫn tôi xuống phòng khách thì người mẹ vội đứng dậy đưa tay cho tôi bắt.

-Anh là nhà văn Phan Vũ?

-Dạ, tôi nói. Mời chị ngồi uống nước.

Người giúp việc châm thêm trà. Người mẹ cứ nhìn tôi chăm chăm làm tôi hơi lúng túng.

-Anh không nhận ra tôi sao?

Thời gian đã làm mờ nhạt những ký ức. Và có lẽ cũng do cuộc gặp mặt quá bất ngờ. Tôi nhìn bà. Tôi chỉ biết rằng bà là một vị Bộ trưởng. Tôi không thể ngờ đó là cô sinh viên trường đại học sư phạm cách đây gần năm mươi năm.

-Tôi là Quỳnh Như. Anh không nhớ cái con hẻm bí mật bên hông trường đại học sư phạm Sài Gòn hồi tụi mình còn học năm thứ hai Ban Sử Địa sao? Lúc ấy cảnh sát dã chiến đã vây kín khuôn viên trường, chỉ để bắt “con Việt cộng Quỳnh Như” này. Một bạn sinh viên nào đó đã bắc cái thang tre lên mái tôn của nhà ăn tập thể. Và đã giúp tôi leo lên đó. Lúc ấy anh đang chờ tôi trong con hẻm hẹp của xóm lao động, trên chiếc Honda đam. Anh nói: “Nhảy xuống đi! Nhảy lẹ lên!” Nhưng mái nhà cao quá, tôi không dám. Anh đã xuống xe, chạy đến sát mái nhà và đưa hai tay ra. Thế là tôi nhảy. Cả hai té lăn cù xuống đường giữa những cặp mắt ngạc nhiên của bà con trong xóm lao động. Cả hai đã chồm dậy, leo lên xe. Và chạy.

Anh chạy ngoắt ngoéo. Luồn lách trong cái ma trận rối mù ấy một lúc thì ra được đến đường phố mà không gặp bất cứ một tay cảnh sát nào.

Quỳnh Như ngừng nói để hớp một ngụm trà. Đến lượt tôi diễn tả tiếp kịch bản phim 007.

-Lúc ấy tôi đã bảo chị nhắm mắt lại. Giữ chặt chỗ ngồi. Vì tôi sẽ chạy rất nhanh giữa phố đông người.

Thế là tôi phóng xe bạt mạng. Từ trung tâm Sài Gòn chạy thẳng một lèo lên tới Trảng Bàng, đến một căn nhà nhỏ bên đám bắp.

Chủ nhà là một chị phụ nữ đang cho con bú. Chúng tôi trao đổi mật khẩu với nhau, thấy trùng khớp, nên tôi dắt xe vô trong sân.

Ăn cơm chiều xong tôi và Quỳnh Như đi nghỉ sớm. Sáng hôm sau cô chủ nhà mua cho mỗi người một ổ bánh mì thịt. Chúng tôi ăn sáng trong lúc chờ giao liên.

Trước 7 giờ, giao liên đến bằng xe gắn máy và đưa Quỳnh Như đi thẳng vào chiến khu Chàng Riệc (tức Trung Ương Cục Miền Nam), cách thị xã Tây Ninh 60 ki-lô-mét về phía Bắc.