Lời Thú Nhận.

Hét xong mấy tiếng:”Một trăm sáu mươi!”, Cô-xchi-a tắt máy, rồi chạy đi đưa dao tới bộ phận mài và hẹn giờ xin xe rùa điện chở phôi. Khi em trở lại, Xê-va đã quét dọn xong. Cậu ta ngồi trên giá, duỗi dài đôi chân mệt mỏi ra tận giữa lối đi. Cô-xchi-a mỉm cười. Em hình dung rất rõ ngày mai Lê-na sẽ ngạc nhiên thế nào, Ca-chi-a sẽ mừng rỡ ra sao khi biết rằng mặc dù có nhiều chuyện rủi ro, đội xung kích vẫn đứng vững và lần đầu tiên đạt hai trăm phần trăm – hai định mức, cả một núi “ống” đang lấp loáng dưới ánh đèn trông thật vui mắt.

- Chỉ có các cậu là những phần tử tích cực! – Xê-va lẩm bẩm. - Chỉ các cậu ấy là những người cải tiến sản xuất, còn Xê-va là đứa trốn việc… Có giỏi thì vênh vang nữa đi xem nào! Hay bây giờ rụt vòi rồi?

Những lời cậu ta nói khiến Cô-xchi-a bàng hoàng cả người. Em cảm thấy xung quanh em đen tối, lạnh lẽo, dường như em vừa bị tước đoạt một cái gì hết sức lớn lao, tươi sáng, tốt đẹp. Đúng thế, những lời ấy thật là ác độc, nhỏ nhen.

- Nghĩa là… nghĩa là cậu cố tình làm như vậy phải không? – em cố lắm mới thốt lên được điều mà em muốn nói là bạn em làm như vậy chỉ cốt để vênh vang, để trổ tài. - Tớ tưởng cậu thật lòng cơ đấy… hoá ra cậu có dụng ý, cậu càn rỡ… - Thế là em phẩy tay bỏ đi thẳng để khỏi phải trông thấy con người sai trái ấy.

- Làm sao lại có thể đứng ba máy chỉ vì có dụng ý được nhỉ? – Xê-va giễu vợt hỏi.

- Có thể chứ… Cậu làm vì bực bội, chứ không phải vì có ý thức…

- Chỉ có các cậu mới có ý thức thôi nhỉ?

- Chúng tớ không như cậu…

Xê-va chồm dậy và túm chặt lấy vai Cô-xchi-a.

- Chỉ các cậu là có ý thức thôi! Phải không? Chỉ các cậu thôi chứ gì! - cậu ta hét lạc cả giọng, nhìn Cô-xchi-a bằng cặp mắt phẫn nộ, đôi môi cậu ta run run. – Này đây! Đây, có ý thức thì đọc đi, đọc đi! – Xê-va lấy từ túi quần ra một chiếc ví bằng vải sơn cũ rích, rồi rút một mảnh giấy, nhét vào tay Cô-xchi-a.

Đó là tờ giấy bào cho biết rằng trong số những công dân sơ tán đăng ký ở phòng chỉ dẫn không có ai là Xô-phi-a Na-u-mốp-na Bun-ki-na và phòng chỉ dẫn cũng không nhận được một yêu cầu nào hỏi về nơi ở của Xê-va Bun-kin. Tất nhiên Cô-xchi-a không thể hiểu được đầu đuôi câu chuyện ra sao.

- Hôm nay tớ mới nhận được tờ giấy báo này, - Xê-va giải thích. - Cậu có nhớ hôm chủ nhật tớ đi đâu không? Đó là tớ đến phòng chỉ dẫn chuyên thu thập tin tức về những người sơ tán. Đến đó tớ đã viết một lá đơn hỏi xem mẹ tớ, bà Xô-phi-a Na-u-mốp-na Bun-ki-na, hiện đang ở đâu. - Giọng cậu ta khàn hẳn đi. - Cậu thấy đấy, mẹ tớ không đi sơ tán. Nghĩa là… bọn phát xít đã giết hại mẹ tớ ở ca-men-ca rồi.

- Tại sao cậu biết? Cũng có thể chúng không giết chứ.

- Hừ… cậu hiểu rọng gớm nhỉ! Cậu có nhớ hôm tớ xé tờ báo ở câu lạc bộ không? Tớ không xé đâu… tớ chỉ lấy mỗi một mẩu nhỏ… Cậu đọc đi!

Trên mảnh báo có đăng “Chuyện kể của một du kích”, Cô-xchi-a đọc đến hết.

Một du kích đỏ vượt được trận tuyến kể lại rằng bọn phát xít đã làm cỏ sạch cả thị trấn Ca-men-ca, nơi chúng gọi là “hang ổ du kích số một”.

Xe tăng phát xít nghiến nát tất cả mọi thứ, súng đạn phát xít giết chết hết tất cả những ai không kịp chạy, còn lửa của bọn phát xít thiêu cháy tất cả những gì xe tăng chúng chưa kịp huỷ diệt. Thế là không còn Ca-men-ca, một thị trấn cây cối xanh tươi, xinh đẹp, trước chiến tranh mọi người sống sung sướng, sung túc.

Bây giờ Cô-xchi-a đã hiểu cả. Em đã hiểu tại sao Xê-va lại bắt tay vào việc hăng đến thế và lại nhiệt tình gia nhập đội, tại sao cậu ta lại thay đổi nhiều như vậy.

Em cảm thấy trong lòng tràn trề một tình cảm ấm áp vì thương mến, em muốn xoá sạch những lời bực bội mà em vừa nói với bạn.

- Thế mà tớ cứ tưởng cậu muốn lên mặt đấy…

Xê-va bắt đầu ngồi lục lọi trong tủ dụng cụ, nấp sau cánh cửa để Cô-xchi-a khỏi trông thấy.

- Cậu ngốc nghếch lắm, quả thật là tớ cũng muốn lên mặt một chút để cho các cậu hiểu… - Xê-va trả lời như đã hoàn toàn bình tĩnh. – Chưa biết ai có ý thức hơn ai đâu. - Cậu ta im lặng rồi khe khẽ nói tiếp, giọng đanh lại: - Bọn phát xít là lũ tàn ác. Chúng muốn làm cỏ sạch tất cả mọi nơi… Tớ căm thù chúng sâu sắc hơn tất cả các cậu! Tớ muốn tự tay tớ được giết chết từng tên một… Tớ sẽ đi đầu trong mọi việc, cả việc đứng máy cũng thế. Và tớ sẽ làm tất cả những điều tớ dự định… - Giọng Xê-va nghẹn lại, cậu ta im lặng một lát, đóng sập cửa tủ rồi đứng dậy, hai bên má đầy những vết đỏ. – Xe rùa điện đâu? Phải đi chở phôi, phải lấy dao ở chỗ mài về đi chứ. Nhanh lên nào!

- Cậu ngậm gì thế? – Lúc hai em đang xếp phôi bên các máy, Cô-xchi-a hỏi, giọng chan chứa một niềm hy vọng. - Đường phải không?

Xê-va đã hơi trấn tĩnh lại, cậu ta lấy trong mồm ra một miếng vỏ bánh mì.

- Cậu đừng lo, đường khắc được dùng vào công việc cần thiết, - cậu ta trả lời. – Dù có chết, tớ cũng không động đến chỗ đường để dành cho chuyến đi!

Vậy là mặc dù có ý thức cao, Xê-va vẫn cứ chuẩn bị đi tìm vàng.