V NƯỚC! NƯỚC
Nghị lực con người thật ghê gớm. Họ biết rằng kẻ bình thường chỉ nhịn nước bốn ngày là chết. Sức đã kiệt như họ thì may lắm sống được hai ngày là cùng. Vậy mà họ không sợ, cứ cuối gầm mặt xuống đẩy, kéo chiếc xe chở ba bệnh nhân. Họ không buồn ngửng lên nhìn chân trời nữa, không mong thấy dấu hiệu nào tỏ rằng sắp tới nơi có nước nữa. Họ không suy nghĩ cứ tiến tới như cái máy. Máu còn chảy trong huyết quản thì họ còn tiến tới, lầm lũi, lảo đảo tiến tới. Họ không còn trí tuệ nữa, không còn tình cảm nữa, chỉ còn một dòng nghị lực, một thứ nghị lực do bản năng, không do ý chí. Họ cầm bằng cái chết nên coi thường cái chết chăng? Có lẽ không. Họ chỉ sống không nghĩ tới sự chết, không nghĩ tới cả sự sống nữa, không nghĩ gì nữa, như những thây ma biết đi.
Mới đầu họ tiến tương đối nhanh, rồi dần dần chậm lại, lết bết. Ba người đẩy, hai người kéo; kéo; đẩy tới khi nào quị xuống thì thôi. Có lúc xe lún xuống cát, nhất là những chỗ lên dốc, họ nghiến răng, mím môi, mắt nẩy lửa, dữ tợn như muốn giết ai. Có kẻ gầm hét, rồi ngã lăn xuống, chân tay rũ rượi, miệng rên rỉ.
Rồi bỗng nhiên cảnh tượng thay đổi. Chân họ không lún trên các nữa. Đất cứng hơn, có nhiều đá đỏ hoặc trắng, lấp lánh như thạch anh (quartz). Mọi người cho rằng dấu hiệu đó tốt, sắp tới nơi có nước.
Khoảng một giờ sau, Kit bỗng ngừng lại, hét lên, ngón tay chỉ về một điểm ở chân trời, miệng toét ra cười.
Max hỏi:
- Cái gì vậy?
- Nước!
Không ai tin cả, nhưng lòng cũng hồi hộp, nhìn theo ngón tay Kit trỏ. Max lắc đầu, giọng bình tĩnh:
- Thôi, Kit, đừng phí nước miếng nữa… Cứ tiếp tục đi đi… Ngó ngay dưới chân, đừng ngó xa nữa.
Kit nổi quạu:
- Bộ tôi điên sao! Rõ ràng nước lấp lánh kìa. Ngó kĩ đi nào.
- Ảo ảnh trong sa mạc đấy mà.
- Trời đất! Tôi đã bảo là có nước mà.
- Ừ thì có nước… Nhưng làm gì mà hét tướng lên thế? Cứ bước tới, có nước hay không thì sẽ biết.
Lê Kim xen vô:
- Có lẽ Kit không lầm đâu. Có cánh chim kìa. Năm sáu con. Có chim chắc có nước. Bao lâu nay mới lại được thấy chim lượn.
Buck hỏi:
- Đúng. Có chim thật. Chắc là vịt trời. Khoái quá! Lắp đạn đi! Uống xong rồi ăn. Ăn thịt chim.
Mấy người khác ngơ ngác nhìn, không biết rằng Buck nói thật hay nói đùa.
Khi leo lên một chỗ cao hơn, mọi người đều đứng sựng lại: quả thực có dòng nước lấp lánh ở xa.
Nhưng Max vẫn bảo:
- Chỉ là ảo ảnh thôi. Đừng tin rồi mà thất vọng. Cứ bước tới.
Kit băng băng chạy tới, tay dang ra như muốn ôm dòng nước, nó thu hút chàng.
Bỗng chàng vấp, té lăn trên cát. Max lắc đầu:
- Coi chừng té bể sọ… Cứ bình tĩnh mà. Watson cũng chạy theo Kit, khuất sau một cái gò. Max bảo:
- Đừng ai theo họ nữa. Phải bình tĩnh… Nếu không thì toi mạng đấy.
Họ tiến tới một quãng nữa, thấy Kit nằm xõng xoài trên cát, chiếc nón lăn ra xa, trán và tay rớm máu, mê man bất tỉnh. Phải vực chàng lên xe.
Khi leo lên một ngọn đồi thấp, còn trắng hơn cát trên sa mạc, bóng loáng ánh mặt trời và nóng bỏng, họ thấy Watson loạng choạng, băng qua bên đây, băng qua bên kia, hai tay đưa tới trước như một người ngái ngủ mò đường trong bóng tối.
Max bảo:
- Coi kìa! Y như người đui vậy.
- Max rảo bước tới nắm lấy tay Watson, lắc lắc, và hai người cùng ngồi xuống đất.
Watson đã hóa đui. Con ngươi sưng lên lớn bằng cái trứng gà, trắng bệch, không cử động.
Một người bảo:
- Những người ở xứ có nhiều tuyết đôi khi mắc tật đó, tật đui vì tuyết. Ở đây không có tuyết, nhưng cát trắng còn chói hơn tuyết. Phải tĩnh dưỡng một hai tháng mới hết.
Lại phải vực Watson lên xe:
Thế là năm người đau chen chúc trên chiếc xe nhỏ; chỉ còn có năm người còn đi được. Họ hì hục đẩy, không hiểu sao họ còn đủ sức.
Đi được một quãng nữa, Max đưa tay lên che mắt, nhìn ra xa, bảo:
- Đúng, Kit nói đúng, quả thực có một cái đầm. Không phải là ảo cảnh đâu. Đầm dài tới cả trăm thước. Có cỏ, lau, hình như có cánh chim nữa. Nhưng này các bạn: Các bạn đã hứa tuân lệnh tôi. Bây giờ phải nhớ kĩ: khi nào tôi cho uống mới được uống, nghe rõ chưa?
Salmon cười gằn:
- Anh có điên đấy không?
- Không, tôi không điên. Nước mà lạnh quá đương nóng, khát, uống vào có thể chết. Nước dơ, uống cũng có thể chết. Mà nước sạch, uống nhiều quá, bể bụng cũng có thể chết. Tới đây mà chết thì lãng nhách. Các bạn nghe rõ tôi chưa?
Salmon cười:
- Để coi.
*
Đầm dài trên trăm thước, rộng mươi thước, nước tù hãm, xanh như rêu vì cỏ, lá mục nát, mùi nồng nặc, chưa biết chừng chứa cả thây loài vật nữa.
Khi mọi người ùa tới bờ đầm, Max quát lên:
- Đứng lại! Đứng lại ngay!... Mọi người phải nghe tôi.
Max rút khẩu súng ra, lẩy cò:
- Người nào không tuân lệnh, tôi sẽ bắn vỡ sọ.
Kit và Salmon trừng trừng ngó Max như muốn nuốt tươi chàng. Hans muốn rút khẩu súng, nhưng nhanh như cắt, Max đã bóp cò. Viên đạn cắm xuống cát ở dưới chân ba người đó. Max bảo:
- Tôi chỉ mới bắn cảnh cáo đó thôi. Bách phát bách trúng mà…
Ba người đó đứng yên không nhúc nhích, mặt lầm lầm:
Max tiến tới vài bước, ra lệnh:
- Buck, Salmon, trở về xe đem các thùng đựng nước xuống đây… Tới đây là thoát chết rồi, không có gì phải hấp tấp, Kim, Hans, các anh khiêng mấy bạn đau xuống đây… Được rồi. Chỉ ngồi trên bờ nước này cũng thấy mát rồi… Buck, Salmon, hai anh đi múc nước. Mà cấm uống đấy. Múc lên rồi để phơi dưới nắng… Xong rồi, những ai có vết thương thì xuống trước, phía đằng kia, rửa các vết thương đi… Tôi nhắc lại: cấm uống đấy. Có lệnh cho uống mới được uống.
Salmon càu nhàu:
- Đúng là thằng cha này điên rồi ta!...
Họ lội xuống nước tới đầu gối. Max vẫn đứng trên bờ, khẩu súng lăm lăm trong tay, coi chừng mọi người: Chưa được uống. Cấm đấy.
Đúng như Max đã dự đoán: nước lạnh buốt. Da họ mười mấy bữa nay như khô queo lại, bây giờ nhúng vào nước, họ có cảm giác da nứt ra. Họ tuân lệnh Max, không uống, nhưng vuốt nước lên mặt, lên tóc, lên râu và dĩ nhiên, nhấp nhấp một chút. Bỗng Lê Kim la lên:
- Ủa, nước mặn à!
Salmon nói:
- Tôi nếm từ nãy tới giờ mà sao không thấy mặn?
Buck bảo:
- Ừ, mặn thật mà. Trời đất quỉ thần ơi!...
Rồi như thằng điên, chàng liệng cái bình đương múc đi, nghiến răng nắm chặt hai tay thoi vào mặt nước, vừa thoi liên hồi, vừa văng tục; nước tung tóe ra chung quanh.
- Cái con đĩ nước này, mặn như nước biển! Nước chó đẻ!
Max bình tĩnh bảo:
- Nếu các bạn không nghe tôi, uống bậy vào, phỏng còn sống được không?
Chàng tiến xuống bờ đầm, nhúng tay vào nước, đưa lên miệng liếm, rồi nói tiếp:
- Có nước mặn còn hơn không có nước. Nước mặn vẫn dùng được. Bây giờ các bạn nghe tôi này: rửa kĩ các vết thương đi. Nước mặn càng mau lành vết thương. Rồi ngăm mình trong nước, kì cọ, gội đầu, chùi râu đi. Nước sẽ thấm vào trong da, mát mẻ, đỡ khát được phần nào. Những bạn nào lành mạnh lau chùi giùm các vết thương, tắm rửa cho các bạn đau ngồi trên bờ này. Tôi sẽ tiếp tay các bạn, xong rồi tôi mới tắm. Nhớ bắt cho hết chí, rận đi.
Khi họ đã sạch sẽ cả rồi, Max bảo họ về xe lấy dao cạo, cạo râu, và đem bao nhiêu quần áo, mền ra giặt hết.
Chiều hôm đó, mọi việc xong xuôi, ai nấy thấy khỏe mạnh lên, bớt gắt gỏng, văng tục. Nước mặn làm cho môi họ nứt ra, miệng lưỡi sưng lên, nhưng họ vẫn thấy dễ chịu. Họ chỉ tiếc một điều là đàn chim họ trông thấy khi ở xa, bây giờ bay đâu mất. Ảo cảnh chăng? Giá bắn được dăm con, chia mỗi người vài miếng thì thú quá. Họ không oán Max nữa, nhận là Max có lí. Con người đó quả thực cương quyết mà bình tĩnh. Lại biết hi sinh nữa.