Chương 2

Chín toa xe của Gánh Xiệc Nửa Đêm trông nhỏ thó dưới ánh sáng ban ngày, chẳng có gì là ghê gớm mà nhỏ và mảnh như những chiếc lá khô. Vải phủ đã được cất đi, nay thì trên mỗi xe đều được trang hoàng bằng những lá cờ đen cắt ở chăn ra với những dải băng đen ngắn, tất cả phe phẩy dưới gió sớm. Đây là một khoảng đất có nhiều cỏ rậm, các chuồng nhốt được xếp theo hình ngôi sao năm cánh, chính giữa khoảng tam giác là toa xe của Bà Má Định Mạng. Chỉ riêng xe này là còn phủ kín màn đen. Chẳng thấy Bà Má Định Mạng đâu.

Rukh dẫn đám người nhà quê đi từ chuồng này sang chuồng khác, giới thiệu từng con vật bị nhốt bên trong bằng một giọng u sầu ảm đạm. "Đây là quái vật manticore, đầu người, mình sư tử, đuôi bọ cạp. Bị bắt vào lúc nửa đêm, khoái ăn người sói cho dịu hơi thở. Quý vị thấy không, toàn những con vật chuyên sống về đêm bị bắt trình diện dưới ánh sáng ban ngày. Đây là con rồng, đôi khi miệng phun ra lửa nhất là khi nó bị kẻ nào trêu chọc, một chú bé chẳng hạn. Bên trong lục phủ ngũ tạng nó là cả một hỏa ngục, nhưng da ngoài thì lạnh như băng. Con rồng bập bẹ nói được mười bảy thứ tiếng, nó bị chứng phong thấp. Đây là dê thần, băm lăm lắm. Xin quý bà hãy lui cho xa. Thật tình nó hay gây nhiều phiền toái lắm đó. Nó bị bắt trong một trường hợp đặc biệt. Chỉ để quý ông coi thôi, xin trả thêm cho một đồng tiền nữa. Đây toàn là những con vật sống về đêm.

Đứng bên cạnh chuồng nhốt lân, ảo thuật gia đưa mắt nhìn đám người nối đuôi nhau tuần tự xem từng con vật nhốt trong chuồng, riễu quanh đủ khoảng hình sao năm cánh. Ông nói với lân, "Thực ra tôi chẳng nên đứng đây mới phải. Mụ già bảo tôi phải đứng xa chuồng này." Ông bật tiếng cười khẽ, khoái trá. "Từ ngày tôi gia nhập đoàn này mụ riễu tôi hoài, nhưng tôi cũng làm mụ nhiều khi điên cái đầu."

Lân nhường như không để ý đến lời nhà ảo thuật nói, quay đi quay lại trong chuồng, rùng mình mỗi khi chạm phải chấn song sắt vây quanh. Kể ra nhìn chấn song sắt tỏa ra, cái mùi giết người ấy, làm lân có cảm tưởng xương mình bị nghiền vụ thành cám mà máu thì đỏ thành mưa rào. Vậy những chấn song sắt ấy tất có bùa chú chi đây, lúc nào chúng cũng như bí hiểm thì thầm với nhau. Tiếng khóa nặng nề nghe như tiếng cười hay tiếng rên của một loài khỉ điên.

"Cho tôi hay, người thấy gì nào," ảo thuật gia nói như Bà Má Định Mạng đã nói với ông. "Hãy nhìn các bạn đồng cảnh lạ kỳ và nói cho tôi hay người thấy gì?"

Tiếng Rukh vừa lúc đó vang tới sang sảng trong ánh sáng vàng vọt của buổi trưa muộn. "Con chó ba đầu canh cửa âm phủ, bộ lông như vẩy rắn, thưa quý vị, chính nó đấy. Trước đây đã một lần nó bị Hercules lôi từ âm phủ lên.( 1 ) Lần này đến lượt chúng tôi nhử lên nữa, hứa sẽ cho nó một đời sống khá hơn. Tên nó là Cerberus. Xin quý vị hãy nhìn cho kỹ sáu con mắt lừa lọc của nó. Rồi đây tất có ngày quý vị được dịp nhìn nó lần nữa. Xin theo đường này để tới Rắn Thần Midgard.( 2)Xin theo đường này."

Lân chiếu ánh mắt nhìn qua chấn song sắt tới chuồng nhốt... Cerberus. Đôi mắt lân mở ngạc nhiên. "Chỉ là con chó," lân thốt khẽ. "Một con chó xác xơ, một con chó khốn khổ khốn nạn, có một đầu, làm gì có bộ lông như vẩy rắn. Sao thiên hạ lại nhìn nó thành con linh khuyển ba đầu Cerberus cho được? Họ mù cả sao?"

"Xin nhìn nữa," ảo thuật gia nói.

"Và dê thần," lân tiếp. "Dê thần chỉ là con đười ươi, một con đười ươi già chân khoằm. Con rồng là con cá sấu thở ra cá thì đúng hơn là thở ra lửa. Quái vật Manticore, đầu người, mình sư tử, đuôi bọ cạp là con sư tử đó - một con sư tử toàn hảo đây, nhưng cũng không đồ sộ gì hơn nhưng con khác. Ta thật không hiểu."

"Mãng xà Midgrad có thể vươn dài quấn trọn cả quả địa cầu," Rukh tiếp tục giải thích. Và nhà ảo thuật lại một lần nữa nói, "Xin nhìn nữa."

Mắt lân đã quen với bóng tối, do đó nhận ra có hình vẽ khác trong từng chuồng, những hình vẽ lớn bủa rộng bao lấy những con vật bị nhốt, những con vật của Gánh Xiệc Nửa Đêm. Từ một hạt nhỏ sự thực bung ra thành một trận cuồng phong của ảo tưởng. Vì vậy mà có quái vật đầu người mình sư tử, mắt nhớn nhác, miệng nhỏ rãi, đuôi cong vắt vẻo, dọc xương sống lắc lư - vì vậy mà có con sư tử nữa, nếu đem so sánh thì thật bé oắt và kỳ cục. Tuy nhiên chúng vẫn là chúng. Lân đứng sững vì ngạc nhiên.

Tất cả những chuồng khác đều như vậy. Bóng con rồng há miệng khạc những tia lửa vô hại, khán giả thì há hốc mồm, thở hổn hển, sợ rúm người; bóng con chó ba đầu canh địa ngục bộ lông vẩy rắn đương ngoác ba mõm sủa như muốn gieo tang tóc xuống đầu những tên phản bội; và bóng chú dê thần đi khập khà khập khiểng, liếc mắt đưa tình thèm muốn mấy cô thiếu nữ trong đám khán giả bên ngoài. Trong khi đó con cá sấu thật, con đười ươi thật, và con chó xác sơ thật, mờ lạt hẳn đi trước những bóng ma kia cho đến khi chính chúng biến thành bóng, kể cả dưới cái nhìn luôn luôn tỉnh táo của lân. "Đây là một thứ yêu thuật lạ lùng," lân nói khẽ. "Yêu thuật chứ chẳng phải ảo thuật."

Ảo thuật gia cất tiếng cười sảng khoái. "Hay lắm! Hay lắm! Tôi biết những thứ bùa chú ba xu đó của mụ già chẳng thể làm lóe mắt được người mà." Giọng nhà ảo thuật rắn rỏi và bí mật. "Bây giờ thì mụ phạm phải lầm lỗi thứ ba. Một kẻ làm trò yêu thuật lừa thiên hạ nhưng đã già và mỏi mệt như mụ thì chỉ phạm một lầm lẫn cũng đủ đi đứt huống chi lại ba. Ngày tàn rồi."

"Ngày tàn rồi, thưa quý vị," tiếng Rukh nói với đám khán giả, tưởng như hắn có nghe thấy và muốn nhái lại lời của nhà ảo thuật. "Hoàng hôn của chư thần (3) xuất hiện ở nhiều nơi trên trái đất với cỡ lớn nhỏ khác nhau. Thường thì nó tàng hình, chúng ta đâu thấy được, nhưng nó vẫn bò oằn oại trên trái đất chúng ta ở - thần thoại chả đã một lần móc giữ được nó mà. Và tất nhiên nó cũng có thể nổi cáu nếu biết rằng một khoảng bụng oằn oại của nó xuất hiện hàng ngày, và đặc biệt vào những ngày chủ nhật, tại Gánh Xiếc Nửa Đêm của Bà Má Định Mạng. Nhưng xin quý vị cứ yên tâm đi, Thần Xà Midgard còn bận suy nghĩ về nhiều việc quan trọng khác hơn là về khoảng bụng lộ liễu của nó. Xin quý vị cứ yên tâm mà ngắm" Rukh nói những tiếng cuối cùng bằng một giọng vo tròn và nhẹ thớt khiến các thính giả cười hả hê:

"Toàn là bùa chú mê hoặc," lân nói. "Mụ chẳng làm được cái gì thật cả."

"Mà cũng chẳng thật sự thay đổi được cái gì," nhà ảo thuật thêm lời." Tài mọn của mụ là hóa trang sự thực. Ngay cả việc này nhiều khi cũng quá sức mụ nữa. Mụ hóa kem thành bơ, nhưng mụ lại có thể hóa sư tử thành quái vật đầu người mình sư tử cho những ai ao ước được nhìn thử quái vật đó, cặp mắt đó có thể khi được gặp quái vật đầu người mình sư tử thật thì lại chỉ thấy đó là con sư tử thường tình, khi gặp rồng thật thì lại cho đó là con thằn lằn, khi gặp Rắn Midgard thì lại cho đó là một vụ động đất. Và gặp kỳ lân thì lại cho đó là con ngựa cái trắng." hùng giữa chư thần với đám người khổng lồ. Sau đó một trái đất mới, một thiên đường mới xuất hiện (Ghi chú của dịch giả.)

Lân dừng bước trong chuồng, vì lần đầu tiên lân nhận ra rằng nhà ảo thuật hiểu lời nói của mình. Nhà ảo thuật mỉm cười. Lân nhận thấy khuôn mặt ông ta trẻ một cách lạ lùng, quá trẻ với số tuổi trời ông mang, khuôn mặt không dấu vết thời gian, không ưu phiền, hay tư lự "Tôi biết người" nhà ảo thuật nói.

Những chấn song sắt như thì thầm nham hiểm giữa hai kẻ đối thoại. Rukh đã dẫn đám người đi về những chuồng sân phía trong. Lân hỏi: "Ông là ai?"

"Tôi tên Schmendrick, ảo thuật gia," người ca như sếu vườn trả lời. "Hẳn người chưa từng nghe tên tôi." Lân tiến tới thật gần định đáp là hiếm khi lân để ý đến những hạng phù thủy này nọ, nhưng vì nhận thấy giọng nói của người đó có ẩn một nỗi niềm gì vừa buồn rầu vừa dũng cảm nên lại thôi. Nhà ảo thuật nói,

"Tôi giúp vui khán giả khi họ quy tụ lại thành đám, những trò quỷ thuật vặt chỉ cần khéo tay một chút ấy thôi mà - hoa hóa thành cờ, cờ thành cá, luôn luôn với lời bóng gió rằng tôi còn có thể biến hóa nhiều cách cái này ra cái nọ, nếu tôi muốn, thực ra đó cũng chẳng đáng gọi là một công việc nhưng trước đó hoàn cảnh tôi còn tệ hơn kia, hy vọng trong tương lại sẽ khá hơn. Đây đâu phải là chung cục."

Giọng nói của ảo thuật gia làm lân có cảm tưởng mình sẽ bị nhốt vĩnh viễn như thế này, và lân lại quanh quẩn bứt rứt quay tả quay hữu trong chuồng. Rukh lúc đó đương đứng trước một chuồng trong có một con nhện bình thường đương dệt mạng ngang qua các chấn song sắt. "Đây là nàng Arachne của xứ Lydia," Rukh giải thích với đám đông. "Cam đoan đây là tay dệt số một trong hoàn vũ. Định mạng nàng há chẳng chứng minh điều đó? Không may cho nàng, lại đòi thi dệt với nữ thần Athena. Nữ thần này đã thua đậm, chính vì vậy mà Arachne bị hóa thành nhện.( 4) Nàng chỉ nhận lời tới đây biểu diễn tài dệt cho

Bà Má Định Mạng trong Gánh Xiếc Nửa Đêm này. Sợi dọc là tơ tuyết, sợi ngang là tơ lửa, không bao giờ hai sợi ngang dọc như nhau. Đó nàng Arachne, thưa quí vị."

Lấy chấn song sắt làm khung, màng nhện dệt trên đó rất mong manh đơn giản, gần như không có sắc màu gì, duy có ánh cầu vồng đâu đây như sóng gợn. Mọi người khi dán mắt vào nhìn - kể cả lân - thì thấy khoảng đó bỗng sâu thăm thẳm như những kẽ nứt hun hút trên mặt địa cầu, những kẽ nứt đó lại cứ toác rộng ra vô tội vạ, cả thế giới nhường như sụp đổ đến nơi nếu không có những sợi tơ nhện níu giữ. Lân phải lắc lắc cái đẩu, định thần lại, khiến những sợi tơ nhện hiện nguyên hình, tầm thường và không màu sắc.

"Lần này khác với những lần trước," lân nói.

"Đúng thế," Schemendrick đồng ý một cách hằn học. "Nhưng điều đó không do tài năng của Bà Má Định Mạng mà do lòng tin của chính cô nhện. Nhện nhìn tấm mạng đơn giản dưới ánh sáng ảo hóa bỗng biến thành chập chùng giăng mắc thì tin ngay rằng đó chính là tác phẩm của mình. Lòng tin khác với yêu thuật của Bà Má Định Mạng là ở đó. Nếu đám khán giả tưởng mình là thông minh kia không còn ngạc nhiên trước công trình của nhện, thì nhện chỉ còn biết khóc. Chắc chắn chẳng ai muốn nghe nhện khóc."

Lân không muốn nhìn sau vào tấm mạng nhện nữa, đưa mắt nhìn sang chuồng ngay sát bên. Hơi thở lân như ngưng lại thành sắt lạnh trong cơ thể. Trên một cái sào bằng gỗ sồi có một quái vật, mặt người, mặt mụ đàn bà đanh ác, mình chim đôi cánh bằng đồng, hai chân bám chặt lấy thân cây gỗ, hai tai tròn như tai gấu. Một mớ tóc mượt màu sáng trăng đóng khung lấy khuôn mặt gớm ghiếc đó, và khoảng hai bên bờ vai cân bằng của nó là những lông vũ nhọn hoắt như những mũi dao. Toàn thân quái vật lấp lánh, nhìn vào thấy như ánh sáng đương thoát ra tự vòm trời thăm thẳm. Hình như nó huýt một tiếng còi khi thấy lân nhìn và cất tiếng cười cùng một lúc.

Lân bình tĩnh nói, "Quái vật này thật! Chính là cô nàng Celaeno cực kỳ hung bạo đó."( 5)

Khuôn mặt Schmendrick bỗng trắng bệch. "Mụ già đã chó ngáp phải ruồi mà bắt được nó," ảo thuật gia thì thầm. "Mụ bắt đúng lúc nó đương ngủ, y hệt trường hợp của ngươi vậy. Nhưng đó là một điều bất hạnh, cả hai cùng biết vậy. Kể ra mánh khóe của mụ già thừa đủ để giữ quái vật, nhưng chết nỗi sự hiện diện của quái vật chiếm lĩnh gần hết khả năng phù chú vốn đã èo ọt của mụ khiến e rằng chỉ qua đi một thời gian nữa là mụ tiêu ma sự nghiệp, không còn đủ khả năng để tráng một quả trứng, lẽ ra mụ không bao giờ nên đùa dai với những "thứ thiệt" đó, dính vào cô nàng Celaeno thứ thiệt, và một kỳ lân thứ thiệt là rước họa vào thân, tránh đâu cho thoát. Sự thật nung chảy bất kỳ hạng bùa chú nào, bao giờ cũng thế, nhưng mụ không sao cưỡng nổi mối quyến rũ là cứ thử bắt những "thứ thiệt" đó phục vụ mình xem sao. Lần này thì..."

"Đây là bà chị của cầu vồng, quí vị tin hay không tùy," giọng Rukh be be như giọng lừa vang tới, y đương tiếp tục chỉ dẫn đám khán giả. "Tên cô nàng có nghĩa là "Hắc nương" đôi cánh bướm giương ra phủ đen vòm trời mỗi khi sắp có bão tố. Ba chị em nhà Harpies này từng làm chết đói vua Phineus, bởi vì thức ăn đem tới, chưa ăn đã bị thiu thối rồi. Chỉ có con trai của thần Gió Bấc là làm các cô nàng phải bỏ trò đó. Đúng không cô nàng?" Quái điểu làm như không nghe thấy câu hỏi. Rukh nhăn răng cười.

"Cô nàng đã chiến đấu dũng mãnh còn hơn tất cả những quái vật ở đây gồm lại," Rukh tiếp. Bắt giữ quái vật này thực nguy hiểm, chẳng khác gì giữ cả địa ngục bằng một sợi tóc. Vậy mà điều đó không sao đối với tài nghệ của Bà Má Vận Mạng. Đây, những quái vật ban đêm được mang ra trình diện ban ngày! Cô nàng muốn ăn một chiếc bánh bích quy chăng? Vài người trong đám đông cười khúc khích. Vuốt sắc của mãnh điểu xiết lấy thớ gỗ nghiến thành tiếng kêu ken két.

"Khi nó tự giải phóng được, chắc người cũng sẽ tự do. Nó giữ người trong cũi mà làm gì" Ảo thuật gia nói.

"Tôi không dám đụng đến thanh sắt." lân nói. "Sừng tôi mở được khóa nhưng làm sao tôi chạm được lỗ khóa. Tôi không thể ra được." Lân run lên vì sợ con quái điểu, nhưng giọng thì vẫn bình tĩnh.

Schmendrick vươn người cao lên đến mấy tấc, lân thực không ngờ. "Xin đừng sợ gì cả," nhà ảo thuật nói bằng giọng cao thượng. "Vì mặc dầu trông tôi có vẻ bí hiểm, nhưng tim tôi thật dễ rung động." Câu chuyện đành bỏ dở vì khi đó Rukh đã tới với đám khán giả, đám này coi bộ trầm tĩnh hơn đám người bẩn thỉu cười hô hố một cách trơ trẽn trước quái vật đầu người mình sư tử. Ảo thuật gia chuồn đi, ném một lời nhắn nhủ rất khẽ. "Đừng sợ gì cả, Schmendrick bao giờ cũng về phe ban. Chớ làm gì cả cho đến khi gặp lại tôi. Tiếng thì thầm của ảo thuật gia lướt tới nhẹ thớt và cô đơn, đến nỗi lân không chắc có phải là mình nghe thấy vậy không, hay chỉ mang mang cảm thấy vậy.

Trời đã tối dần. Đám đông đứng trước chuồng lân, nhìn lân bằng những tia nhìn e dè lạ lùng. Rukh nói, "Con kỳ lân," đoạn đứng né sang bên.

Lân nghe thấy những trái tim đập mạnh, những ánh mắt rưng rưng, và những hơi thở nghẹ ngào, không một người nào thốt nên lời. Nhìn vẻ mặt sầu hận tiếc thương của họ, lân biết là họ nhận ra mình, và nhận sự cơ cực của họ như niềm tôn kính. Lân nghĩ đến bà cố nội anh chàng đi săn ngày nào, và lân tự hỏi sự thể sẽ ra sao khi người ta già và khóc.

"Thường thường mọi bận tới đây là hết," Rukh nói, "Bởi chúng tôi còn có thể để quý vị xem một cái hơn là con kỳ lân thượng thặng này? Nhưng Bà Má Định Mạng lần này còn cống hiến quý vị một bí mật nữa - đây là một con quỷ tàn hại hơn rồng, kinh khủng hơn quái vật đầu người mình sư tử, xấu xa hơn quái điểu, và dĩ nhiên cũng phổ biến quen thuộc hơn kỳ lân." Rukh vẫy tay về toa xe cuối cùng, và tấm màn quằn quại tự động vén lên, không ai kéo nó lên cả. "Coi chừng đó," Rukh kêu lên. "Coi chừng đó, xin ngắm kỹ đây là Chung Cục của vạn sự! Chính là Elli đó!" ( 6)

Trong chuồng, bóng tối thẫm hơn trời chiều bên ngoài và khí lạnh tỏa ra linh động như một sinh vật, mụ Elli đương di động giữa khoảng lạnh kinh hồn đó. Khuôn mặt xương xẩu, thân hình hom hem, quần áo rách mướp, mụ đương đu đưa tự sưởi ấm trước ngọ lửa nào đó. Trong mụ mong manh tưởng chừng sức nặng của bóng tối trong chuồng cũng có thể đè bẹp mụ; trông mụ cô đơn tuyệt vọng tưởng có thể xúc động từ tâm của cả đám khán giả, khiến họ sẵn sàng ùa tới tháo cũi giải phóng cho mụ. Nhưng không, trái lại, đám đông bắt đầu lảng xa dần tưởng như chính Elli đương theo đuổi rình rập họ. Thực ra thì mụ cũng chẳng thèm ngước mắt nhìn nữa. Mụ ngồi trong bóng tối tự ca khẽ cho mình nghe một bài, giọng mụ ken két như tiếng cưa ngập vào thân cây và thân cây sắp răng rắc đổ xuống. Mụ ca:

Nhổ đi, nó lại mọc ra

Giết đi, trong nó vẫn là sống lâu.

Trộm đi, nào có mất đâu

Cái đi, đi mất, còn lâu mới về.

"Trông mụ chẳng ra cái thớ gì, phải không các bạn," Rukh hỏi. "Nhưng cái thế anh hùng cũng không chống nổi mụ, thần thánh cũng không vật ngã được mụ (7 ). Không bùa chú phép thuật nào giữ nổi mụ, bởi, xin thưa cùng quí bạn, mụ đâu phải là tù nhân của chúng tôi. Ngay cả khi chúng tôi trưng bày mụ đây, mụ vẫn còn thênh thang đi lại, sờ mó nắm giữ các bạn đấy chứ. Mụ là Tuổi Già mà."

Hơi lạnh trong chuồng tỏa ra đến chỗ lân đứng, hơi lạnh chạm vào lân khoảng nào, khoảng đó như trở thành yếu đuối hẳn đi, tàn tật hẳn đi. Lân cảm thấy như da mình đương nhăn nheo, xương lỏng lẻo, sắc trắng rỡ ràng của mình đương héo úa, tâm trí của mình đương cùn nhụt dần, và khi sắp hắt hơi thở cuối cùng để vĩnh viễn xa lìa cõi thế còn cố nhớ mang máng thuở hiện hữu xa xưa của chính mình. Gần đó, quái điểu cất tiếng kêu khẽ nhưng chua gắt. Lân thực tình muốn được nép mình dưới đôi cánh đồng của quái điểu để tránh Elli. Mụ tiếp tục giọng hát xẻ gỗ của mụ:

Cái gì sống ngoài biển khơi,

Chết đi thì lại chôn nơi đất liền.

Mềm thì chân đẵm lên trên,

Của cho đốt bỏng tay xin còn gì.

Chỉ riêng những vật ra đi,

Là đi, đi mãi thiết chi đường về.

Buổi trình diễn đến đó kết thúc. Mọi người bắt đầu ra về, không ai dám lững thững đi một mình, mà nắm tay nhau hoặc hai người một, hoặc càng đông càng hay và luôn luôn ngoái cổ lại xem "Mụ Già xồng xộc thần lực của mình. Thần đã cố hết sức mình đến chùn chân, mà mụ Elli cứ đứng trơ trơ. Ai mà chiến thắng nổi Tuổi

Già? (Lời chú của người dịch) có thì theo sau" không. Giọng Rukh rền rĩ: "Thế quý vị không ở lại để còn nghe tôi kể sự tích Dê Thần băm lăm sao?" và Rukh cất tiếng cười chua như dấm. Ánh sáng cuối cùng của buổi chiều tà cũng vừa tắt lịm hẳn. "Những quái vật âm u chuyên sống về đêm nay được đem ra trình diễn dưới ánh sáng ban ngày!" Elli còn hát, Rukh thì cười ăng ẳng như chó sủa để tiễn những người còn lại lác đác.

Đây là một ảo giác, lân tự nói với mình như vậy. Đây quả là một ảo giác - lân cố ngửng đầu nặng những ý nghĩ về già yếu, ốm đâu, chết chóc, nhìn sâu vào bóng tối căn chuồng, thì đâu phải là mụ già Elli, mà chính là Bà Má Định Mạng. Mụ đương vươn người, cười hí hí, và tụt xuống đất với dáng điệu nhẹ như bóng ma. Lân hiểu rằng quả thực mình chưa hề bị già yếu, xấu xa, trái lại vẫn trẻ đẹp như xưa. Có lẽ đó cũng một ảo giác nốt, lân buồn bã nghĩ vậy.

"Tôi vẫn khoái điều đó," mụ nói với Rukh. "Bao giờ tôi cũng khoái điều đó. Tôi nghĩ rằng vừa rồi đã đạt được thành quả tuyệt vời."

"Bà nên kiểm soát lại con quái điểu khốn kiếp kia xem sao," Rukh nói. "Tôi cảm thấy như nó đã nới lỏng được phần nào. Tôi có cảm tưởng như mình là chiếc thừng quấn giữ lấy nó, mà nó thì rõ ràng đương cởi lần mình ra." Giọng Rukh hạ thấp nữa, khàn khà, "Tống khứ nó đi, giữ nó làm gì, kẻo rồi chúng mình bị nó xé cho tan xác, rồi quặp lấy bay lên trời, như mang theo những cụm mây máu. Luôn luôn nó nghĩ như vậy đó. Tôi dám chắc thế."

"Đồ điên, câm miệng đi!" Giọng mụ phù thủy gắt mà cũng không dấu được vẻ sợ sệt. Nó muốn trốn thoát ư, ta sẽ biến nó thành gió, thành tuyết, hay thành bảy nốt nhạc. Nhưng ta phải giữ nó bằng được. Không một nhà phù thủy nào dù cao tay đến mấy mà bắt sống nổi ác điểu thần thoại này. Đây là một việc ngàn năm một thuở, vô tiền tuyệt hậu. Ta sẽ giữ nó dù có phải lấy gan sống của ông bạn mà nuôi nó ăn hàng ngày.

"Ồ, thật là quí hóa quá," Rukh nói, và hơi xích ra xa mụ một chút. "Nhưng nếu nó thích gan bà thì sao?

Lúc đó bà sẽ làm gì nào?"

"Tôi vẫn cho nó ăn gan của ông bạn," Bà Má Định Mạng nói: "Ba chị em nhà Harpies này 8 ngu chết lên ấy mà, gan tôi hay gan ông bạn chúng đâu phân biệt nổi."

Một mình dưới ánh trăng lạnh, mụ già đi lướt từ chuồng này đến chuồng nọ, lúc lắc những ổ khóa, châm chọc bằng vài lời thần chú, như thể mấy bà nội trợ vắt nước dưa bở ngoài chợ. Khi mụ tới trước chuồng nhốt quái điểu, nó thét lên một tiếng nhọn hoắt như mũi giáo, và xòe rộng đôi cánh khủng khiếp của nó ra. Trong một khoảnh rộng đôi cánh khủng khiếp của nó ra. Trong một khoảnh khắc, lân có cảm tưởng những chấn song sắt bay tung ra hết cả như mưa rào! Nhưng mụ già bẻ khục tay kêu căng cắc, chấn song sắt vẫn hoàn chấn song sắt, và con quái điểu thu mình đứng nguyên trên sàn gỗ như cũ, chờ đợi.

"Chưa được", mụ phù thủy nói. "Chưa được đâu." Đôi bên nhìn nhau cùng bằng đôi mắt đó. "Ngươi là của ta. Nếu ngươi giết ta, ngươi vẫn thuộc về ta." Quái điểu không hề cử động, nhưng trăng vừa ló ra khỏi mây.

"Chưa được đâu," Bà Má Định Mạng nhắc lại, rồi quay sang chuồng nhốt lân nói bằng giọng ngọt ngào và nhẹ như mây khói, "Khi này ta đã làm ngươi hoảng hồn một lúc phải chăng?" Mụ cười như tiếng rắn xáo xác chạy trốn dưới bùn, và tiến tới gần hơn.

"Dù ông bạn ảo thuật gia của ngươi có nói thế nào đi nữa," mụ tiếp, "ta hẳn cũng phải có tài nghệ mới khiến nổi một kỳ lân ngỡ là mình già xấu đi chứ. Loại bùa chú hai xu kia có giữ nổi loại quái điểu kia chăng?"

Lân đáp, "Đừng huênh hoang, mụ già. Tử thần của mụ còn đứng kia và đang nghe mụ."

"Đúng," Bà Má Định Mạng nói bình tĩnh. "Nhưng ít nhất ta cũng còn biết là ta cũng còn biết là ta hiện ở đâu. Chứ đâu như ngươi, chạy trên đường lộ tìm cái chết cho mình." Mụ lại cười, "Và ta biết tử lộ đương chờ ngươi ở đâu. Giữ ngươi ở đây là giữ ngươi khỏi sa vào nơi đó, và người phải biết ơn ta mới phải."

Quên rằng mình đương ở đâu, lân hết sức ẩn những thanh sắt, thấy đau mà lân không chịu lui. "Con Bò

Mộng Đỏ," lân nói, ta tìm đâu "cho thấy Con Bò Mộng Đỏ đây?"

Bà Má Định Mạng tiến tới rất gần, "Con Bò Mộng Đỏ của vua Haggard," mụ nói khẽ. "Thì ra ngươi có biết chuyện Con Bò Mộng đó," Mụ cười để lộ hai chiếc răng trước cửa. Con Bò Mộng không chiếm được ngươi đâu. Ngươi thuộc về ta rồi."

Lân lắc đầu. "Mụ biết đó," giọng lân dịu dàng. "Hãy thả ác điểu Celaeno, trước khi chưa muộn nào, và thả cả ta nữa. Giữ lấy những hình bóng nghèo nàn của mụ, nếu mụ muốn, nhưng hãy để cho bọn ta đi."

Đôi mắt lờ đờ trễ nải của mụ bỗng rực sáng đến nỗi đám thiêu thân tơi tả vừa xuất hiện trong bóng tối cùng lao vút tới, tiếng cánh lèo xèo như bụi tuyết, "Ta sẽ phải thôi trò biểu diễn trước tiên. Lê gót trong cõi đời cô tận, kéo theo bầy đàn quái đản nửa mùa này - bộ ngươi nghĩ rằng đó là giấc mộng mà ta ấp ủ tự thuở còn trẻ, còn tinh ma quỉ quái sao? Bộ ngươi tưởng ta lấy làm thỏa mãn tự cao tự đại về những trò ảo thuật tầm thường, ngu xuẩn này mà không hề biết tới chân giá trị những phép thuật sáng giá sao? Ta phải bầy trò với chó, với khỉ, bởi thế bất khả, chẳng nắm được cái gì hơn. Bây giờ ngươi bảo ta hãy nhắm mắt làm đui không hiểu đến uy lực của ngươi. Ta vừa nói với Rukh dù có phải lấy gan y cho quái điểu ăn mà giữ được nó, ta cũng làm. Và để giữ ngươi, dù ta có phải sử dụng đến bạn ngươi là Schmendrick -" Mụ còn nói huyên thuyên nhiều nữa, sau cùng thì mụ yên lặng.

Lân bảo mụ, "Nói về ăn gan, phép thuật thật không bao giờ dùng gan người khác như vậy. Mụ hãy xé gan xé cật của chính mụ, và đừng hòng nó lành nguyên như cũ. Những phù thủy chính hiệu đều biết rõ điều đó."

Bà Má Định Mạng chú mục ngắm lân, một ít hạt cát rơi sào sạo xuống má. Tất cả những mụ phù thủy đều khóc như vậy. Mụ quay lưng tiến nhanh về phía toa xe, chợt mụ quay lại lần nữa, nhe răng cười nham nhở, "Dầu sao thì ta cũng lừa được ngươi hai lần, Ngươi có nghĩ rằng đám người đó mở mắt thao láo ra là nhận ra ngươi ngay, không cần có sự trợ giúp của ta? Không đâu, ta đã khiến ngươi xuất hiện trước chúng dưới một hình dáng dễ nhận hơn, đặc biết cái sừng của ngươi. Thế là những ngày này đám dân chúng đã nhờ một mụ phù thủy tầm thường mà nhận diện ra một kỳ lân chân chính. Tốt hơn hết, ngươi ở lại với ta như một thứ kỳ lân giả, vì ở trên đời này chỉ có Con Bò Mộng Đỏ là sẽ nhận biết ra ngươi ngay khi gặp ngươi." Mụ vào khuất trong toa xe, và con quái điểu lại để trăng ló ra.

Chú thích:

(1) Thần thoại Hy Lạp. (Ghi chú của dịch giả)

(2) Theo thần thoại Bác Âu: Rắn Thần Midgard lớn đến nỗi chiều dài đủ quấn quanh trái đấ. (Ghi chú của dịch giả)

(3) Theo thần thoại Bắc Âu "Hoàng hôn của chư thần" là ngày tận thế. Toàn vũ trụ bị thiêu rụi dưới ngọn lửa thư

(4 ) Thực ra, theo thần thoại Hy Lạp, thì trong cuộc thi với nữ thần, Arachne đã dệt những đề tài xúc phạm tới thần linh, vì vậy tấm dệt đó bị nữ thần dùng thoi rạch nát rồi đặt tay lên trán Arachne khiến nàng nhận rõ những lỗi lầm của mình mà treo cổ tự sát. Chứng kiến cảnh đó, nữ thần Athena thương hại, biến người con gái xấu số thành kiếp nhện để làm gương cho hậu thế. (Chú thích của dịch giả)

(5) Theo thần thoại Hy Lạp, Celaeno là một trong mấy chị em Harpies, con của Poseidon và Gaea, mặt đàn bà, mình chim ưng, móng vuốt cực sắc, sứ giả cho những vụ thần linh trả thù, hoặc có nhiệm vụ đi trừng trị những tên sát nhân. (Lời chú của người dịch)

(6 ) Theo thần thoại Bắc Âu thì bà già Elli là thần Tuổi Già. (Lời chú của dịch giả)

(7 ) Vị thần dũng mãnh nhất của Bắc Âu là thần Thor vào một dịp thi tài đã xông vào định quật ngã Elli để chứng tỏ

(8) Tức là ba chị em nhà quái điểu này. Chúng có tên: Aello, Ocypete và Celaeno, tức là con đang bị bắt đây. (Lời chú của người dịch)