Chương IV
dịch giả: trương bảo sơn
Chương IV
ng Xu đẩy đĩa ra đứng dậy nói:
- Này, Cu Tý! Hôm nay mình có việc phải làm đấy.
Lòng Cu Tý buồn rười rượi, Cu Tý nghĩ đến việc nhặt cỏ.
Ông Xu lại tiếp:
- Hôm nay ta có cơ hội đi săn gấu đấy.
Lòng Cu Tý lại vui như mở cờ.
- Đi lấy cho ba túi đạn và ống thuốc và cả hộp bùi nhùi nữa.
Cu Tý vội chạy đi lấy. Bà Ba nói:
- Đấy ông coi. Bảo đi nhặt cỏ thì nó chảy mặt ra; mà bảo đi săn thì nó nhanh như cắt.
Bà đứng dậy mở trạn lấy ra một lọ mứt còn sót lại. Bà quệt mứt lên mấy chiếc bánh ăn còn lại, bọc vào một miếng vải rồi bỏ vào đầy bị của ông Ba. Bà lại lấy cái bánh khoai còn lại chiều hôm trước, cắt lấy một miếng phần bà, còn bao nhiêu bọc giấy bỏ vào bị, nhưng rồi nhìn lại phần bánh của mình, bà liền cầm ngay lên, bỏ nốt vào phần kia. Bà nói:
- Ngần này chẳng đủ để ăn bữa trưa. Nhưng có lẽ hai bố con sẽ về sớm.
Ông Xu nói:
- Bà đừng chờ chúng tôi. Nhịn đói một ngày đã chết ai đâu!
- Cu Tý đó à, ăn no thế này rồi, chỉ một giờ nữa là lại kêu đói ngay.
Ông Xu vác túi lên lưng và đeo tù và lên vai, rồi bảo:
- Cu Tý, con xách con dao lên đi cắt một khúc đuôi cá sấu lớn lại đây.
Thịt khô để dành cho chó treo ở trong kho. Cu Tý chạy đi mở cái cửa gỗ nặng.
Trong kho tối và mát sực lên mùi dăm bông, mỡ ưóp tro bồ đào mà người ta đã đốt để sấy thịt. Những cái móc sắt đóng vào trần để treo những quầy thịt rừng đã gần trơ trụi cả. Lủng lẵng còn có ba cái dăm bông khẳng kheo, đã khô dăn dúm lại, cả một cái đuôi cá sấu khô. Con Gấu Thọt quả thực là tai hại; nếu không, đến mùa thu này, thịt của đàn con trong cái bụng xệ của con heo nái đã treo đầy kho. Cu Tý cắt một miếng cá. Thịt tuy khô nhưng mềm. Cu Tý khẽ nhấm lưỡi, thấy mằn mặn nhưng cũng ngon ngon. Cu Tý chạy ra sân theo bố.
Con Mướp trông thấy khẩu súng vui mừng sủa vang lên. Khẩu súng này kiểu cổ phải nhồi thuốc đằng nòng. Con Mực ở sau nhà cũng nháy bổ ra theo. Còn con chó mới, con Vàng, chẳng hiểu gì cả cũng ngoe nguẩy đuôi rối rít. Ông Xu lần lượt vuốt ve ba con chó, ông nói:
- Lát nữa coi chừng mày có vui như bây giờ không. Còn Cu Tý phải đi giầy vào, đưòng đi chắc nhiều nơi xấu lắm đấy!
Cu Tý có vẻ sốt ruột lắm, nếu còn trì hoãn thêm chút nào nữa thì người nó đến nổ tung ra mất. Cu Tý chạy vụt vào buồng, lôi ở gầm giường ra một đôi giầy da bò, sỏ vội vào chân rồi chạy ngay ra với bố, Cu Tý chỉ lo chưa kịp đi theo ông Ba mà đã tan cuộc săn rồi.
Con Mướp đi trước đưa mũi đánh hơi gấu.
- Chắc dấu chân vẫn còn ba nhỉ? Ba liệu nó đã chạy xa chưa ba?
- Chắc là xa rồi, nhưng để cho nó có thì giờ và đi trước như thế thì dễ bắt gặp hơn. Nếu nó biết bị theo dõi thì nó chạy biến ngay đi mất, còn nếu nó tưởng thế giới là của nó, thì nó lại thong thả thủng thỉnh và ngừng lại để ăn.
Lốt chân về phía nam, qua các bụi rậm. Sau trận mưa chiều hôm trước, lốt chân lớn và nặng càng in sâu xuống cát rõ rệt.
- Nó lớn chừng nào, hở ba?
- Nó lớn. Bây giờ nó chưa nặng lắm, vì dạ dầy nó còn trống rỗng và bị co lại vì mùa đông nó ẩn một chỗ. Nhưng trông những lốt chân này, tuy vậy mà cũng khá sâu đấy. Này, coi mà xem, về phía sau lại lõm xuống nhiều hơn. Cũng giống y như lốt chân hươu. Một con hươu hay một con gấu, to lớn nặng, bước đi đều như thế.
Một con mang nhỏ nhẹ, hay một con nai tơ thì đi đầu ngón chưn và con thấy đế của nó về phía trước rõ hơn. Ồ, con gấu này lớn lắm.
- Khi tới nơi gặp nó ba có sợ không?
- Không, nếu không có điều gì không may xảy ra thôi. Ba chỉ sợ cho mấy con chó đáng thương. Chính chúng nó mới dễ bị nguy.
Cu Tý chớp chớp mắt.
- Ba chắc con không sợ phải không?
- Ồ, không!
Nghỉ ngơi một lát, Cu Tý lại nói:
- Nhưng nếu con sợ thì có phải leo lên cây không?
Ông Xu cười:
- Phải leo chứ. Mà ngay con không sợ, cũng leo lên, cây là chỗ ngồi rình xem tốt nhất.
Hai người yên lặng đi. Con Mướp già vẫn đi trước dẫn đường một cách chắc chắn. Con Mực, con chó lớn, chịu đi theo sau con Mướp, thấy con Mướp hít cũng hít, thấy nó ngừng cũng ngừng. Con Vàng, con chó lài, thì nhẩy nhót ở bên cạnh, có lúc lại đuổi theo một con thỏ ở trong hang chạy ra. Cu Tý huýt còi gọi nó nhưng ông Xu bảo:
- Mặc nó, con ạ. Nó thấy có một mình thì nó lại trở về ngay đó mà.
Con Mướp già rít lên một tiếng và ngoái cổ lại nhìn.
Ông Xu nói:
- Con ranh đã chuồn đi lối khác rồi. Chắc là nó đi ra phía đầm. Nếu thế thì chúng mình đi quanh lối kia chận đầu nó.
Cu Tý biết ngay là mánh khóe nhà nghề của bố. Cu Tý nghĩ thầm: Nếu vào tay bọn Phó Lém thì chắc lúc bắt gặp con gấu họ đã sô nhau đuổi theo nó. Họ sẽ hò hét, chửi rủa và thúc lũ chó săn của họ sủa vang rừng lên, và con gấu già tinh khôn thừa biết là họ tới. Ba có kinh nghiệm gấp mười họ, ai cũng biết. Cu Tý nói:
- Ba có biết chắc là con thú sẽ làm gì không?
- Phải biết chắc chứ. Con thú rừng bao giờ cũng nhanh hơn người, mà khỏe hơn nhiều. Người ta thì có cái gì hơn con gấu? Chỉ một chút ít ý thức. Người ta không thể chạy lẹ hơn gấu, nhưng nếu người ta không khôn hơn nó thì vứt súng đi, đừng có săn bắn gì nữa.
Thông bắt đầu thưa dần. Hai người chợt đi tới một cái truông đầy bụi rậm và vài chòm cây sồi điên điển và những cây cọ thấp lè tè. Bụi rậm thì rất dầy, chằng chịt dã tường vi. Rồi tới khu đất rộng về phía tây nam, thoạt mới trông giống như một cánh đồng cỏ; đấy là cái đầm cỏ sước. Cỏ mọc dưới nước ngập đầu gối. Lá cỏ như răng cưa mọc dầy đặc. Con Mướp già lao mình xuống. Nước xao động để lộ ra mặt ao. Một cơn gió thổi qua cánh đồng, ngọn cỏ rung rinh gợn sóng và tách ra, Cu Tý trông thấy đến hơn mười cái ao con. Ông Xu chăm chú theo dõi con Mướp. Còn Cu Tý có vẻ ham thích cái cảnh lộ thiên bát ngát của cánh đồng cỏ hơn cảnh rừng âm u rợp bóng. Bất kỳ lúc nào cái bóng đen to lớn của Gấu Thọt hình như cũng có thể đứng sững lên.
Cu Tý khẽ nói thầm:
- Ta đi vòng quanh chứ ba?
Ông Xu lắc đầu khẽ đáp:
- Có gió. Không chắc nó đã chạy ngang qua ngay bây giờ.
Con Mướp chạy lăng quăng trên bờ ao, chỗ đất rắn. Nhiều chỗ gặp nước, hơi gấu biến mất. Có một lúc con Mướp vục hẳn đầu xuống uống nước, nhưng không phải vì nó khát, mà vì nó ngửi thấy đúng hơi gấu. Nó quả quyết lội xuống giữa ao. Con Mực và con Vàng thấy nước sâu mà chân lại ngắn quá không dám đi nữa, phải leo lên chỗ đất cao đứng rũ lông và lo lắng nhìn theo con Mướp. Con Vàng sủa lên vài tiếng ngắn. Ông Xu phải đập khe khẽ lên mình nó để bảo nó im đi. Cu Tý cẩn thận đi theo ông từng bước. Một con vịt xanh bất thình lình bay sát đầu Cu Tý khiến Cu Tý hoảng sợ. Nước đầm lạnh ngấm vào chân Cu Tý, quần ướt dính chặt vào mình Cu Tý, bùn sình như hút lấy giầy Cu Tý.
Ông Xu khẽ nói:
- Nó đã ẩn ở đây.
Ông chỉ cho Cu Tý coi những chiếc lá dẹt, nhẵn như mũi tên có vết răng cắn, có chiếc bị cắn đứt rời hẵn cành.
- Đây là thuốc hồi xuân của nó đấy. Mới ở trong hang trú ẩn ra bao giờ nó cũng đi kiếm ngay lá này để ăn.
Ông cúi xuống cầm chiếc lá, cạnh bị cắn đã úa vàng, rồi nói.
- Nếu nó đến đây từ hôm qua thì bực quá. Nó đến ăn khai vị ở đây trước rồi mới đến thịt con heo nái nhà mình. Con chó săn cũng ngừng lại. Hơi gấu bây giờ không còn ở dưới đất nữa mà vương ở cành cây, ngọn cỏ lúc nó đi qua đã sát bộ lông hôi sặc sụa vào đó. Con chó chúi mũi vào một bụi cây sồi ngẩng nhìn ra phía xa, lúc nó đã nhận định chắc chắn rồi, nó lao mình về phía nam. Bây giờ ông Xu không cần phải giữ gìn nói khẽ nữa:
- Nó ăn xong và đã về hang rồi.
Ông lên một chỗ đất cao và nhìn theo con chó. Ông bước nhanh và nói:
- Đã nhiều lần ba được xem gấu ăn lá cây dưới ánh trăng. Nó thở mạnh, lê chân dầm mình xuống bùn và kêu gầm gừ. Nó ngắt lá đưa lên mõm ăn như người. Rồi nó hếch mũi, nhai như chó nhai cỏ. Chim đi ăn đêm mà bay qua trên đầu nó, phải sợ kêu, ếch nhái kêu ồm ộp, vịt trời thì kêu quang quác, quang quác, và những giọt nước đọng trên cành lá long lanh như mắt cú.
Cu Tý nghe nói như chính mắt trông thấy thực:
- Ba ơi! Con thích được xem gấu ăn lá cây quá.
- Được, cứ sống lâu như ba rồi con còn thấy nhiều cái lạ lùng kỳ quái khác nữa.
- Ba có giết nó khi nó đương ăn không?
- Không con ạ, đã bao nhiêu lần ba chỉ cầm súng rồi đứng xem chúng ăn, những lúc đó trông chúng rất ngây thơ vô hại. Bản Týnh ba không muốn bắn chúng những lúc ấy, hoặc khi chúng nó đương cặp nhau. Đôi khi nhà hết thịt và đói, ba mới phải làm những việc trái ý ba. Con đừng có bắt chước bọn Phó Lém bắn giết bừa bãi, không cần dùng cũng sát hại để chơi. Như thế cũng độc ác chẵng khác gì loài gấu. Con có hiểu không?
- Thưa ba, vâng.
Con Mướp già bỗng sủa vang lên một tiếng. Con đường đang theo dõi bỗng rẽ ngoặt thước thợ về phía đông.
Các bụi rậm ở đấy trông dầy đặc như không thể vào lọt được là chỗ trú ẩn rất tốt cho muông thú. Gấu Thọt khi đã khảnh ăn thì khó có thể làm cho nó dời xa hang được. Những cây non mọc san sát như một cái hàng rào. Cu Tý tự hỏi không biết con gấu to lớn làm thế nào mà chui lọt vào được. Nhưng xem kỹ thì bụi rậm có nhiều chỗ khe hở thành những lối đi rõ ràng. Có nhiều lốt chân ngang dọc. Lốt chân mèo rừng đuổi theo hươu, sơn miêu đuổi theo mèo rừng và cả lốt chân chuột, chân thỏ, chồn, phụ thử, kiếm ăn ở xung quanh.
Ông Xu nói:
- Phải nhồi súng mới được.
Ông ra hiệu cho con Mướp đợi. Con chó nằm xuống. Hai con Mực và Vàng cùng phục xuống bên cạnh nó. Ông Xu lấy ống thuốc súng đeo trên vai Cu Tý xuống, lấy một ít đổ vào nòng súng; ông lại lấy trong túi ra một túm rêu khô, dùng đũa nhồi lên trên thuốc đóng đạn chì đổ vào, rồi lại nhồi rêu lần nữa, xong đậy miệng súng lại.
- Được rồi. Mướp! Đi đi!
Buổi sáng họ đi như đi chơi chứ không phải là đi săn. Bây giờ tới bãi đầm tối, cỏ mọc dầy đặc cao hơn đầu người; cào cào, châu chấu sợ vụt bay lên rào rào như gió; đất thì đen ẩm, ở hai bên bụi rậm tiếng chân thú chạy vội nghe loạt soạt. Thỉnh thoảng mới có một tia mặt trời lọt qua chỗ bụi thưa, một chỗ cây cỏ bị rạp hẳn xuống, như một cái hầm bằng lá cây, lại thêm mùi hôi hám bốc ra nhức óc. Đích thị là lối gấu qua lại, không còn sai lầm nữa. Lông con Mực dựng đứng lên. Mướp già thì chạy vụt lên.
Ông Xu và Cu Tý phải cúi rạp xuống để đi theo. Ông cầm khẩu súng đã nạp sẵn đạn, miệng súng chĩa ra đằng trước và lựa chiều để lỡ ông vấp chân mà đạn nổ thì cũng không trúng vào mấy con chó.
Một cành cây bỗng kêu đánh rắc một cái ở đằng sau khiến Cu Tý bấu chặt lấy áo của ông Xu. Một con sóc chạy biến mất. Bụi rậm thưa dần. Mặt đất thấp xuống thành bùn lầy.
Ánh mặt trời xiên qua từng khoảng, từng khoảng lớn bằng cái rổ. Có những cây đuôi chồn to cao hơn đầu người. Một cây bị gấu giậm lên gẫy rạp xuống. Mùi hương hăng hắc tỏa trong không khí ấm áp. Ngay lúc đó một cành cây non bỗng bật dựng thẳng lên. Ông Xu chỉ cho Cu Tý xem. Cu Tý hiểu là Gấu Thọt vừa mới qua đây chưa đầy mấy phút.
Con Mướp già lồng lộn lên. Nó dí sát mũi xuống đất. Một con chim khách bay vù lên, báo hiệu cho con gấu, và kêu: Bò lích ớp oa a a.
Đất lầy thụt xuống thành một dòng nước nhỏ, có vết chân gấu vượt ngang qua dòng nước, rồi lại tiếp tục in trên đất lầy. Cu Tý nhận thấy lưng áo của ông Ba ướt đẫm. Cu Tý sờ tay áo của mình cũng thấy nhỏ giọt. Bỗng con Mướp sủa lên và ông Xu vừa chạy vừa kêu:
- Cái lạch sông! Nó định đi ra cái lạch sông!
Một tiếng động nổi lên. Cây cối gẫy răng rắc. Con gấu hiện ra như một cơn lốc đen, đè bẹp tất cả vật chướng ngại ở dưới chân. Chó sủa vang. Hai tai Cu Tý ù lên, và tim đập mạnh. Cu Tý vấp phải một cành tre non, ngã lăn đùng ra, nhưng lại đứng ngay được. Ông Xu ngắn cẵng chạy lạch bà lạch bạch đằng trước như người lội nước. Mấy con chó khó lòng đuổi kịp Gấu Thọt và cản nó qua lạch.
Cạnh bờ lạch mở ra một khoảng đất trống, Cu Tý thấy nhô ra một khối đen lù lù chẳng ra hình thù gì cả. Ông Xu ngừng lại đưa súng lên. Ngay lúc đó, một vệt mầu nâu nhô vọt lên cái đầu rối sù. Mướp già tấn công kẻ địch. Nó nhảy lên, lui lại, rồi lại nhảy lên. Mực cũng lăn sả vào theo. Gấu Thọt xoay mình, tát con Mực. Con Mướp xông vào cạnh sườn nó. Ông Xu phải ngừng nổ súng. Ông sợ bắn nhầm mấy con chó.
Gấu Thọt ranh mãnh bỗng làm ra vẻ thản nhiên. Nó đứng thẳng lên lắc la lắc lư cái mình, giả bộ do dự. Nó rên rỉ như một đứa trẻ. Mấy con chó đứng tách ra xa một lúc. Đúng lúc nên bắn, ông Xu tựa súng lên má, bóp lẫy chỉ nghe thấy bốp một tiếng mà không nổ. Ông lại lên cò và bóp một cái nữa. Trán ông toát đầm mồ hôi.
Đạn lại không nổ. Cơn bão táp đen lại nổi lên đập vào mấy con chó một cách mau lẹ không thể ngờ được, những chiếc răng trắng nhởn, những chiếc móng dài nhọn trổ ra vun vút như chớp nhoáng. Nó gầm, nó thét, nó lăn lộn, nó nghiến răng ken két, đánh đập túi bụi. Những con chó nhanh cũng không kém. Con Mướp từ trong bụi sổ ra, khi Gấu Thọt quay lại đánh thì con Mực nhảy vào ngoạm lấy cuống họng lông lá của Gấu Thọt.
Cu Tý sợ đờ người ra. Ông Xu tựa súng lên vai, lưng cong xuống, mắm môi, đặt ngón tay vào cò. con Mướp nhẩy vào sườn bên phải con gấu. Con này không quay lại, nó đánh con Mực ở bên trái ngã lăn vào bụi rậm. Ông Xu bóp cò. Một tiếng nổ theo rít lên như còi và ông Xu ngã ngửa người ra: súng đã giật hậu. Cu Tý vội chạy lại đỡ, nhưng ông Xu đã đứng dậy rồi. Má bên phải đen nhọ thuốc súng. Gấu Thọt gạt được con Mực ra, xoay lại túm được con Mướp, hai tay ghì vào ngực. Mướp ré lên. Mực lại xông vào phía sau gấu và cắn vào hạ bộ nó.
Cu Tý hét lên:
- Nó giết Mướp mất.
Ông Xu vội lăn xả vào giữa đám, đâm báng súng vào sườn gấu. Tuy bị đau, Mướp cũng cố cắn được một cái vào cổ họng đen của gấu. Gấu gầm lên, xoay người mạnh một cái, chạy ra lạch và lao xuống nước sâu. Hai con chó vẫn theo sát. Gấu Thọt ra sức bơi. Chỉ có đầu Mướp nổi trên mặt nước dưới mõm gấu. Con Mực rất can đám bám ngay trên lưng gấu. Gấu sang tới bờ bên kia và leo lên. Mướp buông gấu ra ngã lăn xuống đất. Gấu nhào vào bụi rậm. Mực vẫn bám trên lưng gấu, nhưng lúng túng cũng ngã nốt và loạng choạng quay về phía lạch nước. Từ bụi rậm đàng xa có tiếng cây đổ gẫy sầm một cái, rồi yên lặng.
Ông Xu gọi: “Mực! Về đây! Mướp về đây!”
Mực ngoe nguẩy đuôi nhưng không nhúc nhích. Ông Xu đưa tù và lên miệng khẽ thổi. Cu Tý thấy Mướp ngẩng đầu lên xong lại gục xuống.
Ông Xu nói:
- Ba phải sang đem nó về.
Ông cởi giày ra, và tụt từ trên bờ cao xuống nước. Ra khỏi bờ mấy thước ông bị dòng nước mạnh cuốn ra giữa lạch như một khúc gỗ. Ông cố gắng chống lại. Cu Tý thấy ông nhoi lên vuốt nước ở mặt và trèo lên bờ. Ông đi tới chỗ con chó nằm xem xét, rồi ôm nó lên tay. Lần này ông đi ngược dòng nước một quãng rồi mới lội xuống bơi một tay; vì một tay còn mắc ẵm chó. Dòng nước đưa ông đi và khi tới bờ bên này thì vừa vặn đến gần chỗ Cu Tý đứng. Con Mực bơi theo ông, lên đến bờ, nó đứng rũ lông. Ông Xu khẽ đặt con Mướp xuống, nói:
- Bị thương khá nặng.
Ông cởi áo sơ mi ra, đặt con Mướp vào, thắt cánh tay áo lại thành cái túi đeo sau lưng, ông nói:
- Thôi lần này thì nhất định phải mua một khẩu súng mới. Chỗ má ông bị thuốc súng bắn vào bây giờ sưng lên.
- Súng hỏng cái gì thế, hở ba?
- Mỗi thứ một tý. Cái cò thì rít quá. Cái này thì ba đã biết rồi. Phải kéo nó hai ba lần thì mới được. Nhưng đạn lại giật hậu, thì chắc là cái lò so lớn yếu quá rồi. Thôi đi về. Con cầm lấy cái súng vô dụng này.
Hai bố con, người trước kẻ sau, đi theo con đường cũ, qua bãi lầy về nhà. Ông Xu nói:
- Còn chưa bắt được gấu, ba còn bực mình lắm. Nhưng phải có một khẩu súng mới và thì giờ nữa.
Cu Tý bỗng cảm thấy không thể chịu đựng được nếu cứ phải đi sau nhìn thấy cái gói mềm mềm lủng lẳng trước mặt, giỏ từng giọt máu xuống lưng trần ốm nheo của ba Cu Tý.
- Ba ơi! Con đi lên trước đây.
Ông Xu quay lại nhìn vào mắt Cu Tý nói:
- Không mệt và ngã quay ra đấy chứ?
- Không. Con đi dẫn lối cho ba.
- Ừ được, lên trước đi. Này cầm lấy cái túi này, lấy một món bánh ăn đi. Con sẽ thấy dễ chịu hơn. Cu Tý mò trong bị lôi ra một gói bánh kẹp. Mứt dâu thì chua và mát lạnh cả lưỡi. Cu Tý ăn thấy ngon quá đâm xấu hổ. Nó ăn luôn mấy chiếc, và đưa mấy chiếc cho bố.
Ông Xu nói:
- Ăn vào tỉnh cả người.
Một tiếng rên rỉ từ trong bụi rậm đưa ra. Một hình thù run rẩy chạy theo hai người. Đó là con Vàng, con chó lài; Cu Tý cáu tiết đá cho một cái. Ông Xu bảo:
- Mặc nó. Từ trước tới giờ ba vẫn không tin cậy gì nó. Có những con chó săn gấu rất giỏi, có những con sợ, mình chịu chẳng làm gì được hơn.
Đi khỏi được bãi lầy tới rừng thông thực dễ chịu. Giá có phải đi hàng mấy cây số trong bụi rậm cũng còn dễ chịu hơn là đi trong bùn lầy. Khi trông thấy bóng trại ở chân trời, thì đã quá trưa rồi. Ông Xu và Cu Tý đi theo con đường cát về nhà. Con Mực và con Vàng chạy trước đến uống trong cái thùng đựng nước cho gà vịt. Bà Ba ngồi đợi trên cái ghế xích đu ở trước cửa trên đùi có cái áo rách đang vá. Bà nói:
- Không có gấu mà một con chó chết, hừ?
- Chưa chết đâu. Đi lấy cho anh ít nước, một mảnh vải, một cái kim khâu cở lớn và chỉ.
Bà đứng ngay dậy để giúp ông. Cu Tý vẫn thường ngạc nhiên thấy mẹ người phục phịch như thế mà nhiều lúc nhanh nhẹn và khéo tay đáo để. Ông Xu đặt con Mướp già xuống bực cửa; nó kêu rên. Cu Tý cúi xuống vuốt đầu nó, nó nhe răng ra với Cu Tý. Bà Ba xẻ một cái yếm ra thành những miếng băng và bảo Cu Tý:
- Con chạy đi kiếm nước đi.
Cu Tý chạy đi lấy ắm nước sôi. Ông Xu ôm một ôm bao cói lại để làm đệm cho con chó. Bà Ba đem vải đệm đến. Ông Xu cỡi chiếc áo đẫm máu bọc con chó ra, rửa từng vết thương nặng. Con Mư§p nằm yên để ông làm, nó bị cào xé như thế nhiều lần rồi, nó biết. Ông Xu khâu hai vết thương sâu nhất lại, rồi bôi nhựa thông vào. Con chó chỉ kêu lên một tiếng rồi nằm yên. Ông Xu nói: Đã có một chiếc xương sư©n bị gãy, chịu không làm gì được, nhưng cũng không quan hệ gì nếu con chó sống được. Nó mất nhiều máu, hơi thª rất yếu. Ông Xu ẵm nó lên cả vải đệm.
Bà Ba hỏi:
- Anh đặt nó đâu bây giờ?
- Trong phòng. Đêm nay anh phải thức để săn sóc nó.
- Trong phòng em đó à? Cần săn sóc nó hết sức, nhưng em không thích anh thức suốt đêm, đứng lên nằm xuống làm em mất ngủ. Suốt đêm qua em đã không chợp mắt được phút nào cả.
- Nếu vậy anh ngủ với Cu Tý và đặt Mướp ở trong phòng Cu Tý vậy. Anh không bỏ nó một mình trong suốt đêm nay. Cu Tý lấy cho ba một ít nước lạnh lên đây.
Ông đem Mướp vào phòng Cu Tý, đặt nó nằm trong một góc trên đống bao cói.
Nó không uống nước và có lẽ nó không đủ sức uống; ông Xu phải cậy mõm và đổ nước vào cho nó.
- Thôi bây giờ để cho nó ngủ. Ta đi làm việc khác.
Trong trại chiều hôm nay có một vẻ yên tĩnh khác thường. Cu Tý đi nhặt trứng và vắt sữa bò; Cu Tý dắt con bê lại với bò mẹ rồi chạy đi bổ củi cho bà Ba. Ông Xu thì quen lệ, gánh đôi thùng ra ao lấy nước. Bà Ba thì đi nấu cá và đậu làm cơm chiều. Bà lại cắt một miếng thịt heo tươi mỏng và rán lên. Bà lẩm bẩm:
- Giá có một miếng thịt gấu chiều nay cũng đỡ bực.
Cu Tý thì đói meo, còn ông Xu thì không muốn ăn. Ông đứng lên hai lần để lấy thức ăn cho bà, nhưng bà lắc đầu từ chối. Bà uể oái đứng dậy dọn bàn và rửa bát. Bà chẳng hỏi han gì về cuộc đi săn cả. Cu Tý muốn nói ngay để kể cho hết cái thú mê ly quến rũ của cuộc đi săn, cuộc đánh nhau và nỗi lo sợ hồi hộp của mình. Ông Xu ngồi im lặng. Chẳng ai để ý đến Cu Tý cả, cu cậu đành cắm cúi ăn đĩa đậu.
Mặt trời lặn, ánh nắng trong và đỏ. Những bóng đen dài rãi ra ở trong bếp.
Ông Xu nói:
- Mình mệt lử, đêm ngủ chắc là ngon.
Cu Tý chân bị đau và trầy da vì đi giầy, nói theo:
- Con cũng thế.
Bà Ba nói:
- Má còn phải thức một lúc nữa. Suốt ngày hôm nay chẳng làm được việc gì cả, hết lo lắng lại phiền muộn, lại còn phải làm dồi heo nữa.
Ông Xu và Cu Tý về phòng, thay quần áo bên cạnh chiếc giường nhỏ hẹp. Ông nói:
- Này, nếu ba mà cũng mập như má thì thế nào đêm nay cũng có người lăn xuống đất.
Cái giường tuy hẹp nhưng đủ chỗ cho hai bố con gầy khẳng khiu nằm.
Ánh hoàng hôn nhạt dần về phía tây, căn phòng cũng dần dần tối lại. Con chó vừa ngû vừa rên rỉ. Một lúc sau trăng lên và rải ánh båc vào trong phòng. Hai bàn chân Cu Tý phồng lên, đầu gối mỏi rời. Ông Xu hỏi:
- Con không ngủ à?
- Con cứ nghĩ lại cuộc đi săn mà không sao ngủ được.
- Chúng ta đi xa quá. Thế nào, con có thích đi săn gấu không?
Cu Tý bóp đầu gối, đáp:
- Con càng nghĩ càng thích.
- Ba đoán thế.
- Con thích lúc rượt theo. Con thích thấy cây cối và lau sậy gẫy xuống trong bùn lầy.
- Ừ...
- Con thích nghe con Mướp chốc chốc lại sủa lên.
- Nhưng lúc đánh nhau sợ lắm, có phải không?
- Sợ ghê lắm.
- Kinh nhất lúc những con chó bị thương chảy máu, và tất cả những việc vừa qua.
Con chưa được coi lúc gấu bị giết. Nó ác thật đấy, nhưng lúc nó bị hạ và bị chó cắn vào cuống họng cũng thương lắm, nó kêu như ngư©i, rồi nó lăn ra chết trước mắt mình.
Hai bố con nằm cạnh nhau, im một lúc lâu, rồi ông Xu nói:
- Giá những thú rừng để yên, đừng đụng chạm đến chúng ta.
Cu Tý nói:
- Con muốn giết chết bọn chúng nó. Những con đến ăn trộm của mình và làm mình đau và bị thương.
- Giống vật đâu có ăn trộm. Nó cũng phải kiếm ăn, và kiếm ăn theo lối riêng của nó. Cũng như mình. Nhưng giống beo, giống sói, giống gấu, bản Týnh của nó là phải giết thịt để ăn. Nó có kể đâu đến ranh giới của một trại, hay những hàng rào của người ta dựng lên. Con bảo làm sao một con vật có thể biết được miếng đất này của ba, ba đã bỏ tiền ra mua? Con bảo làm sao một con gấu, biết được rằng ba cần phải có lợn để ăn thịt? Nó chỉ biết có mỗi một việc là nó đói thôi.
Cu Tý ngắm nhìn vào quãng không. Cái đảo nhà ông Ba, Cu Tý thấy hình như bị thần đói bao vây. Lúc đó, trong ánh trăng hình như có trăm ngàn con mắt long lanh, màu xanh, màu đỏ, màu vàng. Thần đói bước những bước dài vào trại, giết chóc, ăn uống rồi lại đi. Mèo, chuột đột kích vào chuồng vịt, rồi đến gần sáng, beo, sói có thể cắn cổ con bê và Gấu Thọt trở lại tàn sát để ăn sống nuốt tươi.
Ông Xu nói:
- Thú vật hành động chẳng khác gì ba đi săn để lấy thịt. Ba đến săn tận hang ổ chúng, nơi chúng ăn ngû và sinh con đẻ cái. Thật là một cái định luật tàn khốc, nhưng định luật là thế. Phải giết chóc nếu không thì chết đói.
Từ trước tới nay, trại rất an ninh. Thú rừng có đến nhưng lại đi ngay. Tuy vậy Cu Tý thấy sợ hãi rùng mình không hiểu tại sao.
- Con lạnh à?
- Có lẽ thế.
Cu Tý thấy Gấu Thọt đi lảo đảo, đánh đập, gầm thét. Cu Tý thấy Mướp già nhảy lên, bị bắt, bị cấu xé, rồi rơi xuống, tan tành, máu me đầm đìa. Tuy nhiên trại rất an ninh.
- Nằm xích lại đây với ba cho ấm.
Cu Tý lăn sát vào ông Xu, người ông xương xẩu nhưng gân guốc. Ông Xu đưa một cánh tay cứng rắn ra ôm lấy Cu Tý. Có ba là chẳng còn lo sợ gì nữa, thực là yên ổn. Ba đã bơi ngược dòng nước để cứu con chó bị thương. Ba đã chiến đấu để giữ cho trại được an ninh, mà trại rất an ninh. Cu Tý cảm thấy yên tâm khoan khoái, và ngủ thiếp đi. Có một lúc Cu Tý thức dậy, lo lắng. Thấy ông Xu ngồi xổm ở góc phòng sáng những ánh trăng, đương săn sóc con chó, Cu Tý lại yên tâm nhắm mắt ngủ.
Đánh máy: Ct.Ly, Tí Cô Nương, Nguyễn Học
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 4 tháng 4 năm 2014