- 19 -
Con của ba,
Có một buổi chiều, chạy xe về phòng trọ sau giờ tan tầm, ba vô tình bắt gặp hình ảnh làm mình cứ suy nghĩ mãi. Chiếc xe cũ trước mặt do một người đàn bà lái, dáng vóc lam lũ, với chiếc áo sờn khoác ngoài bờ vai, chở trên xe là hai đứa trẻ con, một ngồi trước, một ngồi sau. Bé gái ngồi sau đeo chiếc cặp nhỏ hồng tươi, tóc thắt bím, đang cười nói luyên thuyên, chắc là vừa đi học về rồi kể cho mẹ nghe những chuyện vui buồn buổi học vừa qua.
Bé trai ngồi trước, tay cầm cây kẹo nhỏ, vui vẻ đưa lên miệng ăn từng chút một, cậu đang mỉm cười, ngô nghê và gương mặt cậu ắt hẳn sẽ thường xuyên nở nụ cười như vậy, bởi đó là gương mặt của đứa trẻ mắc hội chứng down. Trong lòng ba khi đó, như một phản xạ, tự dấy lên nỗi thông cảm của kẻ may mắn dành cho những người có số phận nghiệt ngã hơn mình. Ba tin rằng những người như ba, những kẻ tạm gọi là được tạo hóa ban cho hình hài và khả năng phát triển bình thường như phần đông những con người khác sẽ luôn đeo lăng kính thương hại này trên mắt.
Ba nhớ bà nội kể, lúc vừa sinh ba xong, trong chút sức kiệt quệ của người vừa banh da xẻ thịt, bà nội nhìn ba, chỉ cần thấy tứ chi đầy đủ, khóc được tiếng chào đời thì bà đã thở phào vì hạnh phúc và an tâm. Công mang nặng đẻ đau, chín tháng mười ngày sinh con xong, khoan trông mong cho nó thành tài thành danh, thấy nó lành lặn đã là nỗi vui mừng trước hết. Nhưng lỡ rồi nếu con mình chẳng may khuyết tật, thì lỗi đó là của đứa con hay thuộc về người mẹ?
Lỗi chẳng của ai cả con ạ. Bằng một cách nào đó, những đứa trẻ kém may mắn được sinh ra đời, ba tin rằng đó là cách ông Trời giúp loài người hiểu rằng sức sống của con người là mãnh liệt đến nhường nào, và tình thương của bậc làm ba mẹ có thể vĩ đại ra sao. Đã có những người mẹ, bỏ hàng chục năm trời để mày mò, tỉ mẩn cầm tay con, uốn nắn nó viết từng chữ cái xiêu vẹo. Đã có những người mẹ, cắn răng nhìn con mình vấp ngã, thương đến nhói lòng nhưng không bước tới đỡ nó dậy mà chỉ đứng đằng xa cổ vũ, đứng lên đi, con của mẹ làm được mà. Đã có những người mẹ, chờ hơn mười năm trời chỉ để được nghe cốt nhục của mình nói đúng hai chữ “mẹ ơi” bằng khuôn miệng méo xệch, rồi ôm con vào lòng, khen rằng con mẹ giỏi quá, mẹ yêu con. Và vì đời có những người mẹ như vậy, nên tình mẫu tử mãi mãi là điều thiêng liêng nhất.
Rồi trong giây phút nào đó giữa cuộc đời, ba chợt dừng lại và tự hỏi, trong tâm trí non nớt của những đứa trẻ không bao giờ lớn, chúng có tự dằn vặt bởi những thiệt thòi của bản thân không, hay với chúng, mỗi ngày sống đều là những ngày không phải bận lòng với những nỗi lo lắng trực chờ. Chúng ta thương cảm những đứa trẻ tật nguyền, bởi vì chúng ta nhìn thấy những khó khăn chúng phải đối mặt, nhìn thấy những cực nhọc đấng sinh thành chúng phải đeo mang, nhìn thấy những thiệt thòi của cuộc đời chúng sau này… cảm giác đó là sự thương cảm giống loài mà bất kỳ ai trong lòng cũng có.
Lúc đó, chú bé quay sang nhìn ba và mỉm cười, nụ cười vô ưu của một thiên thần mãi mãi nhỏ bé, vô nhiễm trước đổi thay của thời gian. Ba tự dưng thấy cảm xúc chao nghiêng, mỉm cười đáp trả. Ừ thì có thể với những người xung quanh, đó là một cậu bé đáng thương, nhưng với chính bản thân nó, nó có thể sống một đời không quá nhiều lo âu, toan tính, không bị chi phối bởi những hơn thua, hơn thiệt. Suy nghĩ ít một chút, con người sẽ bớt khổ đau.
Chúng ta, mới là kẻ chơi vơi giữa chuyện không thể giữ được lâu những phút giây hạnh phúc và không thể quên mau những nỗi đau hứng chịu. Chúng ta, mới là những sinh vật đáng thương bị đoạ đầy trong bể trầm luân ký ức. Để rồi đến một ngày nào đó giữa chông gai cuộc sống, chợt hiểu rằng muốn được mỉm cười như một đứa trẻ vô ưu, đó mới thực sự là điều khó khăn.
Để một đứa trẻ sống và phát triển theo định hướng bản thân chúng muốn, cũng là điều không phải bậc cha mẹ nào cũng có thể làm được.
Một người bạn của ba, cũng có con chậm phát triển và với thiên chức làm mẹ, bạn vẫn hết lòng chăm sóc, yêu thương con mình.Cậu bé ngày một lớn lên nhưng tâm trí vẫn mãi là đứa trẻ, thích được chơi đùa cùng lũ trẻ trong xóm dù thực tế rằng tuổi cậu đã lớn gấp đôi tuổi chúng. Ngày nọ, lũ trẻ mua mấy bộ đồng phục giấy, ngồi bày biện ra và nói về ước mơ tương lai. Có cậu nói rằng muốn làm bác sĩ để chữa bệnh cứu người. Có cậu nói rằng muốn làm kiến trúc sư để xây dựng những căn nhà thật đẹp cho bố mẹ ở. Có cậu lại nói mình muốn làm kỹ sư để sáng chế ra chiếc máy cung cấp hạnh phúc cho nhân loại ngoài kia. Những ước mơ trẻ con cứ vậy được đắp xây từ những câu chuyện, trò chơi khi quây quần bên nhau. Chỉ riêng cậu bé khi được hỏi muốn làm gì ở tương lai lại lúng túng không biết trả lời làm sao, cậu chỉ nghệt người nhìn chúng bạn, rồi ấp úng không thành lời. Đám bạn xung quanh được dịp chê cười, nói rằng nếu cứ khờ khạo như vậy thì lớn lên cậu sẽ chẳng thể làm bác sĩ, chẳng thể làm kỹ sư để cho mẹ vui lòng đâu.
Cậu bé nghe bạn nói xong, tối đó về nhà bỗng dưng ôm mẹ khóc, trong tâm trí non nớt của đứa trẻ mãi không lớn, cậu vẫn phần nào hiểu được việc không thể để mẹ mình vui sẽ ra sao. Cậu khóc nức nở, trong tiếng đứt quãng nói rằng con xin lỗi, là vì con ngu dốt, kém cỏi nên không thể thành kỹ sư bác sĩ cho mẹ vui.
Mẹ cậu dừng trong giây lát, chợt nhận ra đứa con mình nay đã trưởng thành hơn rất nhiều, rồi từ tốn vuốt tóc con, “Con biết không, mẹ không cần con làm kỹ sư hay bác sĩ thì mẹ mới vui, chỉ cần con là một người hạnh phúc, là một đứa con ngoan thì mẹ đã rất vui rồi.”
Trong sự phát triển của xã hội hiện tại, việc phân chia giai cấp xã hội khiến nhiều bậc làm ba mẹ vô thức cài cấy vào tâm trí những đứa con rằng quy chuẩn của việc thành công là phải trở thành những tầng lớp cao trong xã hội, thường được định dạng bằng những ngành nghề có mức thu nhập vượt trội. Chúng ta thường ít khi quan tâm rằng bản thân con mình có phù hợp với những ngành nghề đó không, chúng có năng khiếu để theo đuổi không hoặc sở thích thực sự của chúng là gì.
Bậc làm cha mẹ, dĩ nhiên luôn mong muốn đời sống con mình trong tương lai được sống an nhàn, sung túc, khoan tính đến chuyện phụng dưỡng song thân, chỉ cần cho chính bản thân đứa con no đủ đã mãn nguyện, thế nên chuyện muốn con có nghề nghiệp thứ bậc cao, ổn định âu cũng là điều dễ hiểu và đáng quý. Nhưng cứ vì vậy mà bỏ qua quyền tự phát triển của đứa trẻ lại là điều không nên. Ba mẹ, chỉ nên là người định hướng cho con chứ không thể làm kẻ áp đặt. Định hướng, nói nôm na là cùng ngồi xuống với con, vẽ ra tấm bản đồ trong tương lai cho nó bằng kinh nghiệm và những con đường chúng ta đã đi. Nếu con chọn hướng đi này, con có thể sẽ đối mặt với những khó khăn này, với mỗi khó khăn, con sẽ làm gì để dự trữ cách đối phó, nếu chẳng may con đường đang đi dẫn đến một ngõ cụt, con có đủ can đảm để quay lại và bắt đầu từ một ngã rẽ khác không. Đó là định hướng cho con. Còn áp đặt, chỉ đơn thuần là mua một chiếc xe và bắt con ngồi lên đó, chở nó đi trên đúng con đường mình muốn đi, bất chấp việc nó thích hay không.
Chúng ta phải nhìn nhận thực tế rằng mỗi một cá nhân trong cuộc đời này là duy nhất, với những đặc điểm, ưu khuyết riêng biệt, không trùng lập với bất kỳ ai. Sẽ có những đứa trẻ giỏi những môn tự nhiên, có những đứa giỏi môn xã hội và những đứa trẻ giỏi môn năng khiếu. Nếu đứa con không thể thành kỹ sư bác sĩ, không có nghĩa rằng nó không thể trở thành người thành công trong cuộc sống. Chúng ta nên nhìn nhận rằng, một kỹ sư tạo ra giá trị cho cuộc sống, nhưng một người lao công cũng tạo ra những giá trị riêng cho cuộc đời họ. Có thể về mặt vật chất, hai giá trị đó có sự chênh lệch, nhưng không thể nào cho rằng nghề lao công là không cần tôn quý, trân trọng. Chỉ đơn giản mà nói, nếu không có họ, cả một thành phố sẽ ngập chìm trong rác.
Từ việc hiểu được rằng mỗi công việc, mỗi ước mơ của đứa trẻ đều đáng trân trọng, người làm cha mẹ có thể sẵn sàng nói với con mình rằng, “Nếu đá banh là mơ ước của con, là đam mê
của con, hãy luyện tập nó thật giỏi để sau này trở thành tuyển thủ quốc gia. Thậm chí nếu chơi game là thứ con thích nhất, con có thể đào sâu nghiên cứu nó để trở thành một nhà lập trình game nổi tiếng…”
Bất cứ thứ gì nếu làm với đam mê và làm cho thật giỏi, thật xuất sắc, con sẽ được tưởng thưởng xứng đáng.
Chúng ta, ai cũng chỉ có một cuộc đời để sống, nên nếu được, hãy cân bằng và sống với đam mê, để sau này nếu có nằm xuống sẽ không còn tiếc nuối vì sao chưa làm được những điều từng mong mỏi. Chẳng phải mục tiêu của bất kỳ ai cũng là sống một đời hạnh phúc sao?
Ba mẹ cần đâu tiền tài hay danh vọng
Chỉ cần con một đời hạnh phúc, an yên…
Con ngủ đi con, đớn đau ngoài kia mình ba chịu được rồi…