Chương 4
Một buổi tan trường khác, cũng còn trong chiều mùa thu, ba đứa chúng tôi rủ nhau đi coi bói. Ở Huế, bà thầy bói nổi tiếng một thời là cô Ròn. Bình thường nhà cô ở cửa Thượng Tứ, không hiểu sao khi chúng tôi tìm tới, cô lên ở trên Kim Long, nơi nhà một người cháu họ.
Ba đứa ba chiếc xe đạp nhong nhong đạp lên phía Cầu Bạch Hổ. Dòng sông càng lên phía ngọn càng trong xanh, phong cảnh còn mơ màng hơn nhờ những lau lách mọc hai bên bờ. Chương trình của chúng tôi là đi coi bói, ăn bánh khoái Kim Long, chiều tối Quyên và Lệ về nhà tôi tắm sông, sau đó đứa nào về nhà đứa đó. Sở dĩ tôi có được một buổi chiều tự do như vậy là vì mạ tôi về quê. Quê của bà ở Truồi, làng Truồi có nhiều cây chè, nhiều mít và quít ngọt. Bà ngoại tôi chết đi còn để lại cho dì Tâm một ngôi nhà cổ và một khu vườn toàn cây ăn trái. Thỉnh thoảng về quê, khi trở lên, mẹ tôi vẫn đem theo những giỏ trái cây đầy ắp.
Lúc trưa, ngồi trong lớp tôi nói với Quyên:
- Tau tự do được hai ngày, mạ tau về quê rồi.
Quyên mừng rơn. Phải tận dụng hết tất cả giây phút tự do đó, trưng dụng ngay từ giờ đầu tiên, giờ ra khỏi lớp học. Hai đứa lục lọi trong cặp lôi tiền góp nhau lại. Quyên cầm tiền đếm gần được 100 bạc. Quyên tính toán ngay:
- Đi cô Ròn mỗi đứa 15 đồng, mất 45, mình đi bảnh cả 50 chục, còn 50 chục, bánh khoái mỗi cái 5 đồng, mỗi đứa ăn 3 cái, còn dư 5 đồng mình mua dâu hay đậu phụng đem về vườn ăn.
Chương trình giải trí có vẻ xôm trò, mục nào ra mục đó. Cả ba đứa thấp thỏm đợi giờ tan học. Nhất là tôi, vì tôi sợ ra chơi chị Thảo trông thấy sai đi một vài việc vặt là hỏng chương trình. May thay, chị vẫn mắc điệu bộ với đàn em hâm mộ. Chị đi tha thẩn dưới gốc phượng với chiếc khăn voan màu tím bay phất phơ khoác hờ nơi cổ.
Xe qua khỏi Cầu Bạch Hồ, đường hẹp hơn vì hai bên đường có nhiều tre mọc. Nhà cửa ở Kim Long đẹp không kém gì ở Vĩ Dạ, nhà cũng có vườn, cũng cao cổng kín tường. Nhưng thay vì ở Vĩ Dạ, có bến sông sau nhà, nhà ở Kim Long có bến sông bên kia đường ngay trước mặt nhà, và mỗi bến xây bằng đá, bến nào cũng rải sỏi trắng làm nước trong vắt.
Quyên chạy sát xe nó vào xe tôi:
- Mùa ni tàn sim rồi mi hí.
- Ừ.
- Chắc mình phải đi chơi vài bữa, sắp tới mùa Đông trời mưa sập đất sập đai, buồn chết đi lận.
Mỗi mùa có một nét riêng của nó. Mùa Đông cũng sẽ có những ngày thú vị, như buổi sáng trời lạnh được uống một hớp nước trà nóng ướp hoa sói, buổi trưa trùm chăn ăn đậu phụng hay bắp rang, buổi tối ngồi nhìn mưa, người phủ hai lớp áo len, những buổi học bạn bè ngồi sát vào nhau tựa nhau hơi ấm. Tuy nghĩ vậy tôi cũng nói theo Đỗ Quyên:
- Ừ, mùa Đông thì chán chết.
Đạp xe khoảng 15 phút nữa chúng tôi tới cổng nhà cô Ròn. Vừa thấy bóng chúng tôi, 2-3 con chó đã xồ ra sủa, ba đứa tôi níu lấy áo nhau, mấy con chó hung tợn quá, như muốn chui tọt ra ngoài hàng rào đớp cho chúng tôi mỗi đứa một miếng. May thay đã có tiếng người la chó ở bên trong căn nhà tranh, rồi một bà lão đi ra sân, đưa tay che bớt ánh sáng nhìn ra chúng tôi:
- Ai? Ai hỏi chi đó?
- Dạ thưa mệ, tụi cháu...
- Há? Bà lão lụm khụm đi ra cổng.
Quyên mạnh dạn:
- Thưa mệ, bọn cháu tìm cô Ròn.
Bà lão vểnh tai lên như nghe chưa kỹ:
- Hỏi chi?
- Dạ chúng cháu đi coi bói, dạ kiếm cô Ròn.
- Cô Ròn há? Vô trong ni đi.
Bà lão xua chó rồi mở cửa. Ba đứa vẫn túm lấy nhau đi vào sân. Mấy con chó còn gầm gừ phía sau lưng. Lệ nhát gan nhất bọn vừa đi vừa quay lại nhìn. Bà lão nói:
- Nó sủa rứa chơ không răng mô mà sợ. Chó dữ không sủa, chỉ cắn chùng.
Chúng tôi đi vào nhà, ngay trên chiếc sập ở căn giữa một người đàn bà đang ngồi xếp chân, trước mặt có một khay trầu. Người đàn bà đứng tuổi, khuôn mặt dài, má nhô môi nhọn, trông rất đặc biệt. Tôi đoán chắc là cô Ròn. Cả ba đứa đều cúi chào.
Bà lão nói:
- Đó, cô Ròn đó.
Cô Ròn nhìn chúng tôi, cô cười bằng hai con mắt có đuôi dài:
- Coi bói há? Ngồi xuống đi mấy em.
- Dạ.
Cả ba đứa khúm núm ngồi xuống quanh mép chiếc sập gỗ. Cô Ròn lại nói:
- Em mô coi trước nà?
Quyên đùn tôi ra, tôi xô Lệ, Lệ le lưỡi rụt người.
Cô Ròn cười:
- Em mô cũng được, coi trước coi sau chi cũng rứa.
Và cô kêu Lệ:
- Em ni. Em năm ni tuổi chi, con chó con hay mèo con đó. Coi tướng hiền ri chắc con ủn ỉn.
- Dạ em tuổi Thìn.
- Đưa tay tôi coi. Đưa tay phải, trai trái gái phải.
Lệ đưa bàn tay ra, cô Ròn ngắm nghía. Mặt con bé đỏ rần trông đến tội nghiệp.
- Tay ni nhàn lắm. Số em không có chi sóng gió mô. Về sau, gặp người chồng đàng hoàng, chồng đẹp trai đây nghe. Chồng có chức, có nhà cửa, đẻ con nhiều. Con gái đầu lòng. Ừ số sát tình, tốt lắm.
- Dạ tình duyên nó răng cô? Quyên hỏi.
Cô Ròn lại ngắm bàn tay Lệ:
- Học hành tốt, đường học sáng lắm. Nhưng coi chừng cuối năm bịnh hoạn. Bịnh khá nặng, không bịnh thì cũng bị tai nạn chi đây. Phải coi chừng cho lắm. Còn tình duyên, sang năm tới gặp người tâm đầu hợp ý nhưng mối tình đầu trắc trở không ra chi, phải đợi tới mối tình thứ nhì mới êm thắm. Em ni nói chung không có chi dữ dằn, chỉ sợ tai nạn cuối năm. Ráng mà giữ gìn. Em hỏi chi nữa không?
- Dạ em muốn hỏi thi cử, dạ cuối năm ni em thi.
- Cuối năm nếu em bị tai nạn em sẽ thi đậu, nhưng không có chi đỡ thì rớt đó. Nhưng học tài thi phận...
- Dạ gia đình em có răng không?
- Gia đình phải coi tuổi cả nhà mấy biết. Nhưng số em hiền hậu chẳng có chi mô. Em ít dám làm phật lòng ai, tính tốt lắm.
- Dạ.
- Còn em, em tuổi chi?
- Dạ em tuổi Tỵ, em tuổi con rắn.
Quyên xích tới gần cô Ròn, đưa tay cho cô coi:
- Tuổi con rắn. Đầu rồng đuôi rắn đây mà. Chà em ni dữ a. Tướng con trai, tính khí là tính khí con trai. Chắc bà mụ nặn lộn đấy.
Hai đứa tôi che miệng cười, Quyên có vẻ ngượng. Cô Ròn tiếp:
- Chà, ráng mà dằn tính nết nghe, nóng dữ lắm. Em phải là hậu duệ của Trương Phi mới đúng. Coi, đang có 2-3 anh theo tán nì. Nhưng không ăn thua chi mô, phải 2 năm nữa mấy có người tới dạm hỏi đàng hoàng. Mà dạm hỏi rồi cũng để đó. Đưa mặt tôi coi nà. Chà má cao, mắt xếch coi chừng sát chồng. Em mần răng rồi cũng ở góa. Có chồng rồi cũng gà mái nuôi con.
Tôi nổi gai ốc đầy mình. Nổi gai ốc trở thành một chứng bịnh của tụi con gái, mỗi khi lo sợ, dù là lo sợ nhỏ. Tự nhiên tôi cảm thấy tướng của tôi cũng giống như tướng của Quyên. Tôi vừa tò mò muốn biết vận mạng mình, vừa sợ hãi những điều biết trước đó. Nhưng tôi muốn rút lui cũng không kịp nữa, tôi đã tới đây, ngồi nghe từ đầu tới cuối câu chuyện, đã bị sự tò mò nắm giữ. Cô Ròn vẫn còn coi cho Quyên:
- Thi cử vững vàng lắm. Em học được lắm, chỉ có điều tính gàn bướng nóng nảy quá. Nếu đời chồng trước không chết thì cũng để bỏ chi đây, tới đời thứ hai chắc chắn góa mà em ở vậy còn hơn, càng lấy chồng càng sát chồng.
Mặt Quyên tái mét, Lệ và tôi cũng tái mét. Quyên lắp bắp:
- Dạ thưa cô, rứa em đừng lấy chồng cho xong.
- Mô có được. Tới lúc ông trời ông cột, ông tơ hồng xe chỉ kết duyên, kết cho ai thì phải chịu người đó. Rồi số kiếp định đoạt chơ mình định đâu. Răng em còn hỏi chi nữa không?
Đỗ Quyên buồn rầu:
- Dạ thôi, chừng ni đủ chết em rồi.
- Không răng hết. Tuy khổ về đường chồng con nhưng đường công danh tốt, về sau giàu có con cái hiếu nghĩa không răng mô.
- Dạ.
Cô Ròn lúc ni mới quay sang tôi. Quyên và Lệ lùi lại. Tôi cảm thấy giờ phút quan trọng hẳn, cuộc đời tôi hên xui theo từng tiếng nói của cô Ròn. Tôi cố giữ bàn tay cho khỏi run nhưng bàn tay vẫn run rẩy.
- Chà.
- Dạ...
Tôi mở lớn mắt nhìn sững cô Ròn, vẻ chờ đợi bốc nóng mặt.
- Bàn tay đào hoa lắm đây.
Tôi thở phào. Chưa có gì nguy hiểm. Đào hoa, phải chăng là một nết đẹp nhiều cô mong ước. Người đào hoa được bạn trai theo, thương nhiều. Tôi cố cười vui:
- Dạ đào hoa tốt hay xấu cô?
- Tốt hay xấu tùy từng người. Đào hoa của em rắc rối lắm.
Quyên chăm chú theo dõi, nó quên mất nỗi lo âu vừa canh cánh bên lòng:
- Dạ rắc rối răng cô?
Quyên cũng nóng lòng như tôi. Cô Ròn vẫn thủng thỉnh, mánh lới của nghề thầy bói, làm cho sự chờ đợi thêm long trọng:
- Bàn tay của em đào hoa lắm. Sẽ khổ sở về đường tình. Yêu chung thủy mà không được đáp lại bằng sự thủy chung.
Tôi lại thở phào. Yêu là cho. Tôi chung thủy là được. Nhưng chàng không thủy chung? Tôi không tin được. Tôi hỏi:
- Dạ sau ni em yêu ai có lấy được người đó không?
- Không có sau nì mà bây giờ. Bây giờ em đang yêu đây có đúng không?
Tôi đỏ mặt xấu hổ cúi đầu. Lệ chen vô:
- Dạ nó đang yêu 2-3 ông một lúc đó cô. Đào hoa mà.
- Không, đang yêu một người. Một người thôi. Mà coi chừng, người này sẽ làm em khổ vô cùng. Nếu em thất vọng 1-2 mối tình đầu lấy chồng mới tốt.
Trời đất, xui không hợp lý tí nào. Tôi muốn làm một người chung tình, yêu ai yêu cả một đời, như một bài hát mà tụi nhỏ chúng tôi đứa nào cũng thuộc. Cô Ròn nói thêm:
- Em sẽ bỏ học nửa chừng, nghĩa là không tới nơi tới chốn như em ước muốn. Tuy vậy em là người thông minh, học một biết mười. Em giỏi lắm, về sau em cũng sẽ khổ vì sự giỏi này. Tốt nhất em đừng lấy người tình đầu tiên. Hiện giờ em cũng khổ lắm, gia đình em không êm thấm, ngay trong gia đình sắp xảy ra tai họa. Tai họa lớn lắm nghe, không nhà cháy cũng sạt nghiệp.
- Coi, con Phù Dung tái mét mặt kìa. Chi mà sợ dữ rứa, Dạ đường chồng con nó ra
răng? Quyên hỏi giùm trong khi tôi ngồi run rẩy.
- Tôi hay nói thiệt. Mấy cô đi coi bói mà nhát quá rứa. Chuyện tình duyên của em ni như tôi nói đó,
cũng không sướng gì về đường chồng, nhưng về sau khá a. Coi tướng mặt đầy phúc đức.
- Năm ni nó thi đậu không cô?
- Không đậu. Tôi đánh cuộc thi rớt.
Tôi chán nản thật tình. Tôi không muốn nghe thêm nữa nhưng cô Ròn vẫn cầm tay tôi ngắm nghía:
- Bàn tay ni xung khắc mẹ cha. Đừng có phiêu lưu nghe em, con gái mà phiêu lưu dễ bị đời lừa bịp lắm.
- Dạ.
- Em tuổi chi?
- Dạ Thìn.
- Làm thân đàn bà con gái mà tuổi Thìn cũng sang, nhưng cứ ưa sống trên mây, không thực tế chút nào. Em lấy chồng bị chồng cột mũi cho coi.
Nghe tiếng bị chồng cột mũi, tôi mỉm cười. Cô Ròn còn đoán thêm vài điều nữa, như tôi mơ mộng, buồn rầu, chóng chán, tôi bất mãn đủ thứ, tôi ham mê đủ thứ, tôi cũng dễ tin người, dễ bị lừa dối. Tôi là tất cả, nhiều thứ hợp lại gieo tai ương.
Cả buổi đi coi bói có vẻ không khá, ba đứa đều không tốt hết. Đỗ Quyên buồn rầu móc tiền đặt trên cái khay để sẵn rồi chào cô Ròn ra đi. Lúc vào hăng hái nô nức bao nhiêu lúc bước ra tiu nghỉu chừng đó. Ba đứa không nói một câu, quên cả bà mệ ra đóng cửa, không để ý đến con chó gầm gừ đằng sau lưng. Nắng chiều đã kéo đâu mất hết, bầu trời buồn như cùng chia sẻ với tâm hồn chao động của chúng tôi. Giây lâu, Đỗ Quyên nói:
- Răng tau không tin. Bói chi mà ba đứa đứa mô cũng khổ hết rứa.
Cẩm Lệ nghi ngờ:
- Không, cô Ròn bói hay lắm mi ơi. Bữa trước con Sương Thu nói chị nó đi coi nói chị nó đào hoa, nhiều mối tối nằm không rồi lấy chồng không ra chi. Còn con Duy Phước nữa, nó kể chị nó cũng đi coi, cô Ròn nói có một câu: Sang năm chồng bỏ. Chị nó bị chồng bỏ đó tề.
Tôi làm thinh, không dám có ý kiến, tuy nhiên trong lòng không mấy tin tưởng. Dù sao buổi chiều nay cũng mất vui. Gần tới Cầu, Cẩm Lệ nhắc:
- Tụi mình có đi ăn bánh khoái không?
Tôi chán nản:
- Thôi để bữa khác.
Thấy không khí buồn nản quá, Đỗ Quyên là đứa muốn làm khuấy động trướctiên:
- Ừ bữa khác đi, bữa nay về con Phù Dung tắm sông một cái, nó còn tự do hai hôm nữa lận mà.
Rồi nó cười:
- Con Phù Dung có kép rồi, rứa mà giấu tụi tao. Đứa mô? Thằng Hân phải không?
Tuần trước Hân lò dò theo tôi tới tận nhà. Có khoảng đường vắng Hân đi xe đạp song song với tôi để làm quen, hỏi thăm tôi đủ thứ. Nào là có phải tôi chơi thân với Cẩm Lệ, Đỗ Quyên không, nào là tôi quen biết với Thủy Tiêu, Thủy Tiêu về kể cho Hân nghe về tôi hoài. Nào tôi giỏi Quốc Văn,tôi là một học sinh gương mẫu. Nào tôi được Cô Tịnh Nhơn thương yêu nhất... Hân điều tra về tôi khá kỹ, tôi không lạ lùng gì, có Thủy Tiêu trong lớp tôi, hắn muốn biết gì về tôi mà không rõ. Tôi vẫn giữ đúng mực một cô gái hiền lành vừa đủ lễ phép. Mấy hôm sau Hân cũng đi theo nhưng kín đáo hơn. Chuyện này cả lớp đều biết. Cũng không quan trọng gì, tôi muốn đánh lạc hướng tụi bạn. Chuyện tôi yêu Vịnh bây giờ đã là một sự thực hiển nhiên. Những lá thư đã mùi mẫn, những bài thơ đã chất ngất ân tình. Tôi sung sướng, hãnh diện với mối tình đẹp nhất đời con gái đó. Bởi vậy, nghe Đỗ Quyên nói tôi cười:
- Muốn nghĩ răng cũng được. Nhưng các bạn có thấy thằng Hân xứng với mình không?
- Tau thấy con Thủy Tiêu khoe một cuốn sách của thằng Hân, nó ký tên nó với tên mi mà.
- Quyền của nó. Tau có cấm được không?
Đỗ Quyên cười rúc rích:
- Thôi bạn ơi, tôi đi guốc cao gót trong bụng bạn rồi. Làm bộ hoài, bạn mô có thích anh chàng cù cưa đó. Bạn thích thi sĩ a tề.
Tôi giật mình. Chuyện gì bọn nó cũng biết hết. Tôi đã giấu nó thật kỹ, giữ gìn từng ly từng tí. Tuy nhiên tôi còn nghi ngờ chúng hỏi dò, nên cố gắng cười vui:
- Ừ, tau mê thi sĩ lắm, ở Huế có đứa mô làm thơ hay tụi bây giới thiệu cho tau với.
Đỗ Quyên nhìn Cẩm Lệ, hai đứa cùng cười:
- Việc chi mà phải giới thiệu, mi mà cần ai giới thiệu. Vịnh đó để chi.
Vịnh. Tên chàng vừa nhắc tới đã được hai đứa chúng tặng hai tiếng cười chế giễu. Tôi nóng mặt.
- Tụi bây cũng quen tùm lum vậy răng cười tau.
- Người ta quen là quen văn nghệ văn gừng, còn mi là bồ bịch rồi.
Con Cẩm Lệ thật thà:
- Con Quyên nó rình đọc hết thư của tụi mi rồi.
Tôi nhớ tới những lá thư gửi nhờ ở địa chỉ của Đỗ Quyên và những lá thư tôi nhờ Quyên bỏ giùm bưu điện. Tụi này có lối bóc thư tài tình lắm, chúng chỉ đặt lá thư dưới một bàn ủi nóng ủi một đường là lá thư tróc ra ngay, và khi dán lại không hề mất dấu vết. Tôi thật ngu si, đã không lường được sự việc này. Tôi làm mặt giận:
- Tưởng các bạn là người lương thiện chơ, ai biết lưu manh rứa.
- Ê, học mô được tiếng nớ hay rứa.
- Không lưu manh thì ba nhe.
- Ba de thì thôi bẩy de, lên Bầu Chè mà lấy mười de.
Hai đứa lại phá ra cười. Tôi không lý gì giận chúng lâu được. Con Quyên cười đã rồi nói:
- Kể ra anh chàng đó làm thơ hay thật. Thơ như thơ Nguyễn Bính.
- Mình thích thơ TTKH hơn.
Tôi mắng Cẩm Lệ:
- Xí, đồ lãng mạn.
- Ê, đừng có nói oan nghe, người ta mê thơ còn mình mê người. Con ni nó muốn được mỗi anh chàng Hàn Mặc Tử mê nó như ngày xưa cô Thu Cúc.
Và Đỗ Quyên khe khẽ ngâm:
- Vườn ai mướt quá xanh như ngọc. Lá trúc che ngang mặt chữ điền... Ủa con ni mặt trái soan mà. Mặt trái soan là mặt trứng gà.
Trêu nhau, giận nhau, nói xóc óc nhau, chúng tôi như đã quên đi nỗi lo sợ về những lời đoán của cô Ròn. Cả ba đứa về đến nhà tôi thì trời chiều hẳn. May mắn anh Toan đi vắng, chị Thảo cũng chưa về nhà. Gặp dịp mẹ tôi về quê, đứa nào cũng có chút tự do. Cả bọn kéo vào phòng tôi phá tán một hồi rồi ra sông tắm.
Dòng sông thu êm đềm chảy, mặt nước trong xanh và những lá tre khô vẫn không ngừng thả thuyền trên mặt nước. Ba đứa chúng tôi tắm lội đùa rỡn, bơi đuổi theo nhau, khoát nước té vào nhau cho ướt đầu, lặn xuống giả làm ma rà túm chân nhau dìm xuống nước. Trò chơi thủa nhỏ vẫn được tiếp tục với ba cô gái đã biết chuyện yêu đương. Chúng tôi thi nhau bơi ra xa, thi nhau bơi kiểu cẳng chó, bơi sấp, bơi ngửa, bơi sào, thi nhau nín thở lặn sâu xuống nước. Vừa mới đây, ở phía Kim Long, ba đứa lòng nặng nề lo âu tương lai, giờ này ở Vỹ Dạ, tiếng cười của chúng tôi đã xóa tan hết. Còn hai ngày tự do nữa, phải tận dụng cho hết. Đỗ Quyên bàn chuyện mai cúp cua.
- Ngày mai buổi chiều cúp cua hai giờ chót đi ăn bánh bèo đi. Còn tiền mà.
Tôi nghĩ tới cô Tịnh Nhơn, cả hai ba tuần nay vì mải bận rộn với thư từ, với hình ảnh Vịnh tôi đã nhạt nhẽo với cô Tịnh Nhơn thân yêu của tôi quá. Tôi muốn dành một buổi chiều rảnh để đến với cô quá. Thấy tôi im lặng, Đỗ Quyên té nước vào mặt tôi:
- Răng mi. Chịu không.
Cẩm Lệ lanh chanh:
- Gió mưa là bịnh của trời. Cúp cua là bịnh của đời học sinh mà... Cúp cua đâu có tội chi mà lo.
Tôi lưỡng lự:
- Chiều mốt cúp cua đi. Ngày mai học đàng hoàng. Tau còn lo làm tờ tập san, họp với bọn con Tiêu, con Thu.
- Họp với mấy con khỉ đó mần chi. Dẹp đi.
- Thôi mà...
Cẩm Lệ năn nỉ giùm:
- Cho nó họp một bữa đi. Mốt cúp cua cũng được Quyên nợ.
Đỗ Quyên nhăn nhó một lúc rồi cũng đồng ý. Chúng tôi ngâm nước tới hơn nửa giờ đồng hồ, khi lên bờ đầu tóc đứa nào cũng ướt nhèm. Cả ba đứa kéo vào phòng tôi bật quạt điện hơ tóc. Nhìn ra cửa sổ tôi thấy dì Tường đem cơm ra cho chú Đặng. Dì đem rất nhanh chỉ một lát sau dì đã trở vào rồi. Tôi muốn tìm trên nét mặt dì có một vẻ đổi khác nào không, nhưng gương mặt dì Tường
vẫn thủ thường an phận tới tội nghiệp. Từ hôm phát giác ra câu chuyện dì Tường xõa tóc tới tìm chú Đặng giữa đêm khuya, tôi chưa khám phá được gì thêm nữa. Ngay buổi sáng sau đó tôi dậy sớm xuống bếp coi dì Tường. Dì đang làm việc vặt với con ở, pha trà cho ba tôi và chăm sóc mấy chậu hoa sói trước sân. Dì vẫn nói chuyện vui vẻ, nụ cười vẫn pha vẻ chịu đựng và dáng dấp vẫn chậm rãi như một người nội trợ giỏi làm việc gì cũng chắc chắn.
Ngang qua cửa sổ dì nhìn vô. Con Quyên kêu ầm lên:
- Dì Tường, tụi cháu vừa tắm sông nì. Mát quá dì ơi.
Dì Tường đi chậm lại:
- Con gái bây lớn mà tắm sông không biết dị.
Tôi nhớ tới anh Toan, may mắn anh không có nhà, chớ không, thế nào anh cũng nhìn chúng tôi bằng con mắt ghét bỏ.
Học xong, anh Toan gấp sách định bỏ đi, tôi làm thân:
- Anh Toan nì, chủ nhật ni anh dạy em thêm toán lý hóa hí, em dốt lý hóa lắm.
- Ừ.
Anh định đứng dậy, tôi tiếp:
- Anh ngồi chơi một chút, còn sớm mà.
Anh đáp cộc cằn:
- Tau còn học bài, khuya rồi.
Tuy nói vậy anh Toan vẫn ngồi xuống. Nét mặt anh nghiêm khắc, đáng lẽ ra anh phải làm anh cả mới đúng. Tôi nịnh:
- Anh Toan nì, tụi bạn em đứa mô cũng khen anh nghiêm.
- Mấy con lau chau đó mà khen với chê chi, bày đặt.
- Thiệt đó anh.
- Mi học bài chưa?
- Em học khi chiều. Khi chiều tụi bạn về đây học với em. Học chung mau thuộc ghê.
- Con gái ngồi với nhau là nói chuyện. Con gái nói chuyện như bồ chao, học chi mà học.
- Thiệt mà. Em học nì, làm bài nì. À, buổi sáng đi học em đi với anh Toan Ánh, Toan Ánh dễ
thương ghê đi anh.
Anh Toan cau mặt:
- Mi hay bày đặt chuyện, kệ nó.
- Nó hỏi thăm anh.
- Hỏi thăm chi. Tau quen biết chi.
Tôi cười:
- Em biết hết nì. Anh quen với Toan Ánh. Mà anh thấy hay không, con nớ có cái chữ Toan, lấy tên anh làm chữ lót, chắc là có duyện nợ chi đây.
- Tau đập chết chừ.
Tuy nói vậy anh Toan vẫn ngồi, tôi tra thêm:
- Em thấy giữa con Minh với con Ánh, con Ánh đẹp hơn nhiều. Con Minh nó nhà quê quá há anh.
- Tau không biết.
- Mạ hỏi em, mạ khen con Minh, bộ anh không thích em chê nó hả?
- Tau chán chuyện trong nhà ni lắm. Thôi tau đi ngủ.
- Con Minh nó nhờ em mượn anh mấy cuốn tiểu thuyết chi đó. Em nói để em hỏi Toan Ánh, Ánh một cây coi tiểu thuyết. Sáng mai Ánh qua rủ em đi học nì, để em kể chuyện con Minh cho Ánh nghe.
Anh Toan có vẻ hoảng hốt trông thấy, nhưng anh vẫn cố giữ nét nghiêm trang:
- A, tầm bậy. Tau không ưa dính chuyện con gái.
Tôi bồi thêm một câu:
- Ánh nó có nhiều anh theo tán lắm nghe, coi chừng anh trượt vỏ chuối.
- Tau à. Thôi bỏ chuyện đó đi.
- Mà anh thương nó thiệt không?
Anh Toan trợn mắt:
- Ai nói với mi. Tau đập chết chừ.
Chuyện gì anh cũng dọa có câu. Tau đập chết chừ. Nhưng anh không đập tôi bao giờ mà chỉ cú đầu, khẻ thước vào tay khi dạy học. Tất cả mọi chuyện về Toan Ánh tôi cũng đã bịa ra hết. Thấy anh sắp nổi cáu, nghĩ câu chuyện chẳng có gì thú vị hơn, tôi đứng dậy:
- Thôi, em nói rứa không có thì thôi. Mần chi dữ rứa.
- Con gái bày đặt chuyện.
Thấy đã bước xa anh cả mấy bước dài, anh có đuổi theo tôi cũng còn chạy kịp, tôi che miệng cười:
- Ừ, ừ, rứa ai bị bơm nước mắm đầy mình rứa ta. Hẹn với gái bị tắm nước mắm.
- Đứa mô nói? Anh hùng hổ đứng dậy.
Tôi bồi thêm một câu nữa trước khi ù bỏ chạy:
- Sáng ni đi học, đạp xe bên con Ánh ngửi mùi nước mắm thúi hoắc.
Một cái thước búng theo tôi rớt trúng vào mép tủ kêu cái choảng tưởng như có vài món đồ bị dội bể. Tôi hoảng hốt chạy vào phòng đóng chặt cửa. Tiếng ba tôi, tiếng dì Tường la bai bãi:
- Chi rứa. Chi rứa bây.
Rồi giọng ba tôi:
- Hễ anh em dạy cho nhau là ồn. Dạy nó mà cục cằn dữ rứa. Cục đừng có dạy.
- Nó với con Dung như chó với mèo. Nó dạy em chỉ để đánh đập thôi mà.
Dì Tường tiếp theo lời ba tôi. Rồi sau đó không nghe ba tôi hay dì Tường nói gì nữa. Nhưng tôi
biết anh Toan đang lầm bầm nguyền rủa, đêm nay anh sẽ ôm cục tức trong cổ họng mà khó ngủ.
Đợi cho nỗi thích chí vì sự nghịch ngợm của mình lắng xuống, tôi mới đem bài ra học. học cũng phải học mau, vì còn bao nhiêu thì giờ sau đó, kể cả giấc mơ tôi phải dành cho chàng.
Không có tuổi nào đẹp bằng tuổi trăng tròn, không có khoảng thời gian nào êm ái, đầy những xúc
động thần tiên bằng tuổi biết yêu và yêu lần đầu. Thư tình chàng viết về ngọt ngào như mật, thơm như hương học lan, mênh mang như bầu trời xanh mùa thu. Mối tình đầu của tôi đầy sự vụng dại, không có hẹn hò, không có thề nguyền. Chỉ những lá thư đi, những lá thư về thơm mùi mực, nồng nàn hơi thở chất ngất thương yêu. Không có giấc ngủ nào thiếu những giấc mơ êm ái, không có cơn mơ nào không đầy khấu chân chim, đầy lá vàng, đầy hoa cỏ trong một cõi trời như không còn ở cõi trần gian. Tôi cũng không còn ngập ngừng, bỡ ngỡ của thủa ban đầu nữa và cả hai đều đắm trong tình yêu. Tôi kể cho chàng nghe những giờ trong lớp học, những giờ tan trường, cổng trường vôi tím, nhịp Cầu Tràng Tiền sáu vai mười hai nhịp và những buổi chiều trong vườn cây nhớ anh không thể tả. Tôi cũng kể chuyện Quyên, kể chuyện Lệ, những chuyện lẩm cẩm nhất trần đời mà chắc trong mối tình nào cũng có. Tôi nhận những lá thư của chàng viết hàng chục trang giấy có những đoạn êm như thơ và có cả những bài thơ nhỏ, những bài thơ về tình yêu, ngợi ca tình yêu trinh trắng của tuổi học trò. Niềm hãnh diện của tôi càng ngày càng lớn rộng. Mối tình bắt đầu bằng sự quen biết lẩm cẩm, nhưng không ngờ càng về sau càng sâu đậm và dám làm đảo điên cả một xứ Huế lâu nay đóng khung trong thành kiến, trong nghi lễ.
Huế có nhiều chuyện để kể trong thư lắm, một buổi chiều trên núi Ngự chẳng hạn, một buổi đi chơi
lăng, hay một buổi học về. Tôi còn kể cho chàng nghe về Điện Hòn Chén nơi các bà các mệ Huế lên đồng, tôi tả cho chàng nghe về Đại Nội với ban nhạc có múa quạt múa điệu đèn bông sen, tôi nhắc nhở những tiếng hò những điệu ca Nam Ai Nam, Bình, nhiều lắm, lá thư nào cũng có một chuyện để nói đến.
Lúc này tôi cũng muốn viết cho chàng một lá thư kể chuyện đi coi bói cô Ròn, nhưng không hiểu sao tôi cảm thấy lo sợ. Trò bói toán không phải là một trò chơi để giải trí. Những lời nói của cô Ròn, lúc còn một mình tôi bỗng thấm thía biết bao nhiêu. Tôi buồn bã và chết cứng trong sự buồn bã đó
không biết bao nhiêu giây phút. Mối tình đầu chỉ đem lại thương đau. Mối tình đầu trong đời tôi là Vịnh, là người yêu có hồn như biển, có mắt thơ như ải vân. Mối tình đầu rồi sẽ tan nát, sẽ để lại kỷ niệm đau buồn? Thật sẽ như vậy sao? Tôi cũng yêu những kỷ niệm buồn và đẹp lắm. Như chị Thủy Chung của Cẩm Lệ, chị đúng là một cô gái Huế yểu điệu dịu dàng. Chị có người yêu, anh Thân, hai người yêu nhau ghê lắm nhưng gia đình hai bên không bằng lòng. Anh chị tranh đấu ghê lắm cũng không đạp đổ được bức bình phong thành kiến dày như trường thành. Rốt cuộc anh Thân tự tử. Chị Thủy Chung chết lên chết xuống ba bốn lần, rồi chị vẫn sống. Ngày đưa đám anh
chị cắt tóc thề không lấy ai. Nhưng sau một vài năm tôi thấy chị có bạn trai. Tuy vậy, chị vẫn thường lên mộ anh Thân, đặt hoa, ngồi cả buổi, đôi khi tới lúc trời tối mịt mới về. Trong ví chị luôn luôn để ảnh anh Thân bên ảnh chị. Và bốn năm qua rồi chị chưa lấy chồng. Chúng tôi coi chị Thủy
Chung như thần tượng, như một tấm gương sáng để soi. Chị đã đi dạy, chị có nhiều bạn gái, bạn trai, chị đã bắt đầu vui nhộn. Nhưng chiều tới, trở về nhà, chị đóng cửa phòng sống với hình ảnh người chết. Cẩm Lệ khó chịu với tất cả những người bạn trai tới thăm chị. Chúng tôi đứa nào cũng thầm mong chị làm gái già để sống với kỷ niệm còn hơn là lập gia đình sống hạnh phúc. Ý nghĩ đó đôi khi tôi thấy ích kỷ, tàn nhẫn vô cùng, nhưng đó là do tâm hồn mơ mộng của tuổi mới lớn. Tôi biết chị Thủy Chung chỉ còn giữ lại những kỷ niệm đẹp về anh Thân, và chị đang dần dần hồi phục để sống lại. Tôi không muốn cầu chúc gì cho chị, hình ảnh đẹp của chị rồi đây cũng sẽ phai mờ, chị
Thủy Chung sẽ tầm thường như bao người đàn bà khác, chị sẽ sống với thành kiến, với lời dè bỉu, với lời nói xấu, nào ai hiểu được tâm sự cô đơn của chị. Nhưng bây giờ thì chưa, nhiều cô gái mới lớn còn nhìn chị với vẻ thèm thuồng, cảm phục và mơ ước.
Tôi nhớ tới lá thư mới nhất chàng viết cho tôi:
Anh không hứa hẹn gì, đời anh không có gì hết ngoài một tấm lòng. Mà em biết đó, tình yêu cũng như sự sống đòi hỏi nhiều thứ. Anh biết anh sẽ không đem lại gì cho em, nhưng chắc chắn rằng không có ai yêu em trên cõi đời này bằng anh, không ai có thể hiểu em bằng anh.
Chàng hiểu gì về tôi mới được chứ. Hiểu tôi qua những lá thư, qua những bài thơ vụng về tôi cho chàng. Không, Vịnh phải hiểu tôi hơn nữa, tôi muốn được làm người thủy chung, yêu một lần và cũng là lần cuối. Lời của cô Ròn, bà thầy bói nổi tiếng lúc này vẫn còn làm tôi nổi gai ốc.
Lời bà Thầy con lắm điều kinh khủng nữa. Sẽ có một tai họa giáng xuống gia đình tôi. Tôi hay ai là người sẽ gánh tai họa hay gây ra tai họa? Tôi không muốn gia đình này xáo trộn thêm nữa. Tất cả
chỉ còn là sơn tróc, mối đục, những ván gỗ sắp rã rời lỏng lẻo nương dựa nhau. Gia đình tôi chỉ cần một cơn gió mạnh cũng đủ sụm xuống, tan tành mục rã. Cha mẹ bất hòa, một ông chú điên, một bà dì ở góa, chừng đó chưa đủ là tai họa hay sao? Còn tai họa họa nào to hơn nữa?
Tôi chờ đợi một chuyện lạ nữa xảy ra trong vườn, dì Tường xõa tóc đi trong lá cây, tới ngôi nhà nhỏ của chú Đặng. Nhưng dì Tường cũng ngán trò chơi đầy nước mắt đó rồi. Tôi chờ đợi hoài công.
Tôi lấy giấy bút muốn viết thư cho Vịnh, nhưng rồi tôi cũng chỉ chép được cho chàng mấy bài thơ của Lưu Trọng Lư, với những câu tôi mê thích thuộc làu: Con nai vàng ngơ ngác, đạp trên lá vàng khô...Tôi chép cho chàng những bài thơ của các thi sĩ tôi hâm mộ trên giấy xanh giấy hồng, nhưng thư cho chàng, như bao cô gái điệu bộ khác, tôi viết trên giấy trắng với màu mực tím.
Không biết sau đó dì Tường có ra vườn không, tôi buồn ngủ mờ mịt mắt, và nằm xuống, tôi đã chìm vào cơn mơ.
Sáng hôm sau tôi dậy sớm hơn thường lệ, trời cuối thu sương xuống dày lắm, lá cây trong vườn ướt đẫm sương, cỏ cũng ướt sương. Đi ra bờ sông, sương giăng mù mịt, tôi không nhìn rõ bờ bên này, không đoán được bờ bên kia. Không khí se lạnh. Chị Thảo khoác áo len màu lá chết đứng co ro dưới một gốc cây sầu đông, thấy tôi, chị vui vẻ:
- Dung nì, bữa ni sương dày quá hí. Ra vườn mần chi rứa?
- Em dậy sớm quá, ra vườn ngửi hoa ngọc lan.
Chị Thảo chỉ tay lên cây bại hoại:
- Dung trèo lên hái cho chị mấy bông hoa bại hoại đi, hoa bại hoại thơm hơn nhiều.
Tôi thoăn thoắt trèo lên nhánh ba, với tay kéo một nhánh cây cao rủ xuống hái mấy chùm hoa bại hoại cho chị Thảo. Tôi không hiểu sao hôm nay chị vui vẻ thật, chắc chiều nay có hẹn hò với anh Vĩnh Đương ở đâu. Chị Thảo kín đáo lắm, nhưng ở thành phố này chuyện nhỏ tới mấy cũng lọt ra khỏi vách nhà. Người Huế có câu: Con mèo con chó có lông, bụi tre có mắt, nồi đồng có quai. Câu hát này còn dùng để ru em nữa và đứa trẻ con cũng biết.
Tôi đưa cho chị Thảo một chùm lớn và giữ lại vài bông để ép trong cặp cho thơm. Lát nữa tới trường tụi bạn thế nào cũng xin cho được. Chị Thảo cắn một ngọn lá non, nhìn ra khoảng sông dày sương mù:
- Mùa Thu sắp hết rồi Dung hí.
- Dạ.
- À, Dung nì, mai mốt mạ về chị xin tiền đi mua len về đan áo nghe. Năm ni người ta mặc áo len dài chớ không ngắn cũn cỡn như năm ngoái. Năm ni màu cổ đồng là màu mới đó. Mua về chị vẽ cho mà đan.
Tôi không ưa làm những việc tỉ mỉ này. Chị sẽ bày cho tôi đan rồi đan luôn áo cho chị. Chị Thảo khôn hơn tôi và lúc nào cũng có lý do bắt tôi phải lùi lại dưới sự khôn ngoan của chị. Tôi không hứa gì hết, lủi vô nhà sửa soạn đi học. Dù sao nhà trường, lớp học cũng vui hơn. Mùa thu sắp hết, chúng tôi phải hưởng vội vã những ngày thu còn lại. Tôi mê những ngày cuối thu lắm, đường nào cũng đầy lá vàng. Buớc chân cô nữ sinh nào giẫm trên những ngọn lá vàng đó mà không bâng khuâng với những câu thơ của Xuân Diệu: Đây mùa thu tới mùa thu tới, với lá mơ phai dệt nắng vàng. Còn nữa, những buổi chiều thu nắng vàng hiu hắt, 1-2 cô bạn đi bộ trên con đường sát bờ sông Hương, dẫn tới mấy nhịp cầu Tràng Tiền trắng bạc, lá làm mưa, tơ trời giăng giăng những bâng khuâng trong mắt, trong hồn, tâm sự lặng như dòng sông không buồn chảy. Những ngày đẹp đó không còn bao lâu nữa. Huế sẽ đổ mưa, mưa xứ Huế không can nổi, dầm dề từ sáng tới tối, từ
ngày này sang ngày khác, từ tháng này sang tháng khác. Đi học hôm nào ống quần, lai áo cũng ướt sũng, cũng nhăn nheo. Có áo đẹp không biết khoe với ai, bao nhiêu màu sắc đều ủ dột.
Nhưng mùa thu này tôi bận rộn hơn vì phải làm đặc san cho lớp. Tôi sẽ giữ lại mùa thu trong tờ báo của trường. Nghĩ thế lòng tôi nôn nao mong tới lớp.
Buổi chiều tôi cũng họp xong ban văn nghệ để phân chia công việc. Sương Thu rất được việc.
Con bé háo danh, tôi giao hết một phần lớn bài vở cho nó. Buổi họp thu gọn ở một bàn cuối lớp trong giờ ra chơi. Duy Phước đã giúp tôi bằng cách đuổi hết tất cả học sinh ra khỏi lớp trừ những người trong Ban Văn Nghệ. Cô Diễm Ly không họp chung với chúng tôi nhưng bắt tôi phải báo cáo lại nội dung buổi họp. Thủy Tiêu cũng gánh giùm tôi một phần. Tất cả đều đồng ý xin thêm bài của các cô giáo. Còn tôi, tụi nó bắt phải đưa ít nhất một đoản văn và hai bài thơ. Họp xong, chúng tôi bắt tay vào việc ngay, con Thủy Tiêu đặt điều kiện:
- Trình bày báo anh Hân tao giỏi lắm, anh vẽ đẹp, kẻ chữ đẹp. Nhưng con Dung phải đi liên lạc mấy được.
- Thôi nhờ Thủy Tiêu đi.
- Không được, tôi nhờ anh không làm mô. Dung nên hy sinh vì tờ báo của lớp đi, tụi ni sẽ ghi công trạng.
Tôi bối rối:
- Để mình về suy nghĩ đã.
Hôm sau trong lúc bỏ học đi chơi với Cẩm Lệ và Quyên, tôi đem chuyện Thủy Tiêu đặt điều kiện ra nói với chúng, Quyên cười:
- Nhờ thì nhờ chơ sợ chi. Mi đừng gặp một mình, nên đi 2-3 đứa.
Lệ khôn ngoan hơn:
- Đừng có nhờ, cứ như tình cờ gặp rồi nhờ đi. Tau biết chiều mô nó cũng lò dò theo mi về tới nhà mà. Để tụi tau sắp đặt cho.
Tôi không hiểu các bạn sẽ sắp đặt như thế nào, nhưng nghe Đỗ Quyên với Cẩm Lệ hứa tôi yên tâm hẳn. Ba đưa cúp cua 2 giờ cuối rủ nhau lên một ngôi chùa sư nữ chơi. Đỗ Quyên có quen một vị ni cô ở chùa này. Ba đứa rụt rè vào trong liêu của vị ni cô thăm. Quyên mê cô sư nữ này lắm, mê như tình nhân mê nhau. Vị sư nữ này có nước da trắng mịn, đôi môi thật hồng và bàn tay búp măng. Nghe Quyên kể thì ni cô cũng có một mối tình, mối tình ôm xuống tuyền đài chưa tan, tình chết, nàng đi tu, tìm quên trong câu kinh tiếng kệ, y như trong tiểu thuyết. Vị ni cô này không biết
có tu nổi trọn đời không, nhưng tâm hồn còn mơ mộng lắm. Tuy vậy, với một người đàn bà dù sao cũng dễ hơn, cố gắng một vài năm nữa, cô sẽ tới tuổi lớn qua thì xuân sắc, mọi háo hức sẽ chìm dần. Tôi mong cho cô như vậy.
Ni cô Thể Tâm thấy tôi là dân mới (Đỗ Quyên chỉ mới dẫn Cẩm Lệ lên thăm cô thôi) hơi ngẩn người:
- Ủa, hôm ni em có thêm bạn đó hả?
- Dạ, Phù Dung. Dung mà em cứ thường kể chuyện cho cô nghe đó cô.
- À.
Rồi cô cười, thân ái cầm tay tôi kéo ngồi xuống chiếc giường tre trải chiếu cói đơn sơ:
- Ngồi đây em. Quyên kể về em cho cô nghe hoài. Thiệt em đẹp như người rứa.
Tôi bẽn lẽn cúi đầu.
Đỗ Quyên nói với Ni Cô:
- Bữa mô cô cho bọn em ăn chay một bữa cô hí.
- Được rồi, cô khi mô cũng sẵn lòng.
Ni cô Thể Tâm nói chuyện rất vui, rất có duyên. Nhưng sao tôi thấy mắt cô vẫn chan chứa những buồn thảm. Đôi mắt cô to, hai màu thật rõ, màu mắt đen huyền lóng lánh, mắt không có đuôi nên miệng cười rất tươi mà mắt vẫn không cười. Nói chuyện với ni cô một lúc, tôi dễ có cảm tình với cô. Quyên khoe về tôi:
- Dung thuộc nhiều thơ lắm, nó làm thơ nữa đó cô.
- Rứa hả?
Mắt cô sáng lên, rồi hướng về tôi tràn ngập vui thích. Tôi cười:
- Mô có, em chép được ít thơ thôi cô.
- Ừ, thủa đi học cô cũng thích thơ lắm, cô chép đủ hết thơ của Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên.
- Bây giờ cô còn nhớ không? Lệ lâu lâu mới chen vào được một tiếng.
Ni cô Thể Tâm cười buồn:
- Lúc này ni cô chỉ thuộc kinh, nhớ kinh, cô quên hết mọi chuyện ngoài đời rồi...
- Nhưng ít nhất cô cũng còn nhớ vài bài.
- Mộ Phật, các em để cho lòng cô thanh tịnh lại.
Quyên cười rúc rích:
- Cô lúc mô cũng rứa. Cũng dối lòng. Bữa trước cô vừa đọc cho em nghe bài thơ của Chế Lan Viên vì....
- Ừ, thơ phảng phất thương đau, hoài tiếc, đáng lẽ ra cô không nên nhớ.
Ni cô Thể Tâm có vẻ buồn, ân hận thực sự. Tôi nháy Đỗ Quyên. Chúng tôi hỏi cô về những chuyện khác. Cô Thể Tâm dẫn chúng tôi đi coi hoa trong Chùa, đi hái những trái cây trong vườn và tới nơi bờ hồ ngồi trên một băng đá dài. Tôi dời băng đá, ngã mình trên bãi cỏ xanh. Bãi cỏ này khi hết mùa thu sẽ tan nát trong mưa, còn lâu lắm mới được xanh lại. Tôi nhớ tới một câu thơ của Nguyễn Đình Thi do chàng chép gửi về:
Gió thổi mùa thu vào Hà Nội
Cỏ mòn thơm mãi dấu chân em…
Gió đâu chỉ thổi mùa thu vào Hà Nội, gió thổi mùa thu vào Huế nữa chứ, và cỏ đang mòn dưới chân tôi. Tôi bứt một cọng cỏ lên ngửi, mùi cỏ hoi hoi ngan ngát của mùi đất ẩm. Cỏ ở là mặt đất, cỏ với đất đi sát nhau và thơm lây cho nhau. Gót chân trần của tôi lúc này cũng thơm mùi cỏ.
Ni cô Thể Tâm ngồi nhìn ra mặt hồ mơ màng. Lúc này tôi mới thấy ni cô đẹp không tả được. Mặt hồ hẹp quá, cô trải lòng làm sao vừa. Chỉ cần ngước mắt lên cô nhìn thấy bầu trời cao rộng. Tôi lại nghĩ bậy. Lòng tôi lúc nào cũng hướng về bầu trời cao rộng, trong lúc đời sống tôi bị giam trong một thành phố nhỏ hẹp. Tôi biết chắc chắn trong lòng cô Thể Tâm cũng chao nhẹ những niềm hối tiếc nhỏ, mơ hồ.
- Hồi nãy Quyên nói Dung có làm thơ há em?
- Dạ mô có.
Quyên nhăn nhó:
- Ê, làm bộ. Có thì nói có, tội chi mà chối.
Lệ lại xen vô:
- Nó thuộc thơ nữa cô, một cây thuộc thơ Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên, Lưu Trọng Lư...
- Nguyễn Vịnh nữa.
- Há, tên mô lạ rứa? Cô chưa đọc thấy thơ Nguyễn Vịnh, ai rứa?
- Dạ chỉ có Dung biết.
Mặt tôi chắc phải đỏ ghê lắm vì tôi thấy mấy cặp mắt của Quyên và Lệ dọi vào mặt tôi. Không biết có hiểu không mà ni cô Thể Tâm cười xòa:
- Thôi, đừng trêu Dung nữa, tội nghiệp. Lại đây ngồi với cô.
Tôi dời thảm cỏ xanh ngồi chung băng với ni cô và các bạn. Hình như lâu lắm mặt tôi mới hết đỏ. Con gái Huế lãng mạn dễ thương rứa đó, chút chi cũng đỏ mặt, cũng thẹn thùng che nón. Nhưng đừng có tưởng con gái Huế hiền nghe, hiền mà cũng cục lắm. Đỏ mặt là sắp cục rồi. Vậy mà sao tôi không nổi cục được, cục mịch với bạn Lệ Quyên chỉ thêm dại người ra trong lúc này. Cô Thể
Tâm quàng tay qua vai tôi:
- Khi mô rảnh lên thăm cô nghe. Răng mà hay thẹn rứa.
Lòng tôi thấm thía một tình cảm êm dịu. Sao tôi thương yêu đủ thứ, nào bầu trời xanh, thảm cỏ xanh, mặt hồ xanh, ni cô Thể Tâm và vòng tay ấm dịu của Cô. Tôi thương yêu được kể cả những thứ không đáng được thương yêu nữa, có phải nhờ tình tôi thương yêu Vịnh không? Chắc như thế, bởi vì, khi tôi nghĩ tới Vịnh, lòng tôi trải rộng ra như một tấm thảm nhung bát ngát, như một mặt biển không trông thấy bờ. Tôi nép đầu vào vai cô Tâm, chiều đang dần xuống bên kia mặt hồ, trên những dãy đồi cao thấp, những mồ mả gò đống.
Tôi quay lại cười làm lành với bạn:
- Quyên nì, khi mô Quyên lên Chùa rủ mình đi với nghe.
- Lên đây ngồi làm thơ được hí, Dung.
- Thôi mà, đừng chọc Dung nữa.
Vòng tay Cô Tâm vẫn còn quàng trên vai tôi. Trong lúc các bạn nói chuyện với ni cô Tâm, tôi nghĩ tới chàng, tới tình yêu. một ngày nào đó chúng tôi sẽ gặp nhau, và sẽ có những buổi chiều trôi mất vội vàng, vô cùng nuối tiếc. Tôi cảm thấy yêu chàng quá đỗi.
Chúng tôi trở về thành phố hơi muộn, sau khi đã được cô Tâm cho ăn ít oản chuối, bánh trái. Chương trình đi ăn quà vặt không thành. Chia tay Quyên và Lệ, tôi tới nhà cô Tịnh Nhơn. Bước và sân tôi đã trông thấy cô bắt cái ghế ngồi trước hiên nhà và mấy con mèo vờn dưới chân cô. Tôi dựng xe đạp, cô mỉm cười, nói:
- Dung đi mô ghé qua đó?
- Dạ tới thăm chị.
- Vô bắt cái ghế ra đây ngồi em.
Tôi đem cái ghế nhỏ ra ngồi cạnh cô. Vẫn đôi mắt chim câu, cô nhìn tôi trìu mến:
- Bộ bữa ni rảnh lắm há?
- Dạ, em vừa đi Chùa với tụi con Quyên con Lê.
Và tôi cầm tay cô Tịnh Nhơn:
- Hình như chị đang có chuyện buồn?
- Làm thầy bói há? Ừ, tại em không tới thăm chi, răng bữa ni lười thăm chị rứa?
Tôi nhớ lại buổi tối thăm cô lần trước, lòng muốn giận:
- Em tới thấy chị có bạn, em vô mần chi nữa.
Cô Tịnh Nhơn vuốt má tôi:
- Gớm, cậu mô mà được em tôi để mắt xanh đến là mạt rồi, cái mặt ni ghen dữ lắm. Con gái Huế nổi tiếng ghen, có cái ghen là giỏi.
- Em không cho chị lấy chồng mô.
Tự nhiên tôi thấy mắt cô Tịnh Nhơn chớp chớp. Cô đang buồn. Lòng tôi ray rứt hối hận. Tôi định cười nói một câu cho cô vui, nhưng cô Nhơn đã đứng dậy, dẫn vào phòng ngủ của cô.
- Vô đây, vô đây chị cho biết một bí mật.
Tôi hồi hộp, không biết chuyện bí mật gì đây, nhưng sao khuôn mặt cô Nhơn của tôi thoáng buồn. Tôi im lặng chờ đợi, sự im lặng chờ đợi nào cũng nặng nề, và thời gian thật dài. Cô Nhơn mở ngăn kéo, lôi ra cái hộp nhỏ, nhưng cô không mở ra mà lục lọi tìm kiếm thêm gì trong chiếc va ly cũ. Hồi lâu cô lôi ra một gói giấy, thận trọng cô đặt lên bàn và mở ra:
- Đây là một vật kỷ niệm mà chị quí nhất đời.
Gói giấy đã được mở bung. Không có gì hết ngoài một chiếc áo rách bươm, nhầu nát. Cô Nhơn đặt tay lên vai tôi:
- Dung, đây là chiếc áo cuối cùng của mạ chị may cho chị. Chị ra đời bằng chiếc áo rách này, và một mình chống chọi với đời. Đến bây giờ thì...
Tôi muốn nói đến bây giờ thì đời sống của chị đã vững chãi, chị có nhà, có địa vị. Với tuổi nhỏ của tôi, làm cô giáo quả là một địa vị lớn rồi. Hình như hồi còn nhỏ hơn bây giờ, trông thấy cô giáo nào tôi cũng phục hết. Cô Nhơn nhìn vào mặt tôi:
- Dung biết không? Chị bất hạnh đủ thứ. Chị mồ côi từ nhỏ.
- Dạ em biết.
- Và bây giờ, tuy kiếm được tiền đủ sống, chị vẫn cô đơn.
Tôi cầm lấy tay cô Nhơn: chị Nhơn thân yêu của em. Tiếng nói thầm vang trong lòng tôi êm đềm. Chị Nhơn, em thương chị quá. Tôi muốn ôm lấy cô Nhơn. Một cơn gió đóng ập cánh cửa sổ, gian phòng mờ tối, nhưng tôi vẫn nhìn thấy mặt cô, nhợt nhạt trong bóng tối đang muốn mờ xóa.
- Chị.
Tách...Tiếng kêu khô khan đẩy ánh sáng ngọn đèn điện tràn khắp gian phòng. Tôi bàng hoàng. Đôi mắt Cô Nhơn vừa mới buồn bã bỗng như cùng bật lên với ánh sáng những tia nhìn long lanh. và cô đưa tay cầm chiếc hộp:
- Còn một điều nữa, Dung.
Cô mở nắp hộp, cầm ra một tấm ảnh. Cô đưa ảnh sát mắt tôi:
- Em nhận ra ai đây không?
Tôi nhận ra được liền. Ảnh một ông giáo sư dạy ở Huế, dạy ngay trường cạnh trường tôi. Tôi đưa trả tấm ảnh lại cho cô. Cô Nhơn nói:
- Bạn của cô. Bạn thân.
Tôi lắc đầu. Tôi không tin người đàn ông đó chỉ là bạn của cô. Tự nhiên cổ họng tôi tắc nghẹn, một niềm hờn ghen dâng lên. Nước mắt tôi ứa ra, tôi vừa giận cô Nhơn vừa giận sự vô lý của mình.Tôi có vô lý quá không? Tôi quả là một đứa con gái xấu xa, ích kỷ nhất trần gian. Cô Nhơn siết chặt tay tôi.
- Dung, tay em răng lạnh ngắt rứa nì.
Tôi khẽ rút tay mình ra, nuốt ực sự nghẹn ngào. Cô Nhơn nhìn tôi, vẻ ngạc nhiên chỉ thoáng qua rồi cô cười:
- Ghen phải không?
Và cô nói tiếp:
- Đây là người bạn trai đầu tiên trong đời của cô. Cô chỉ mới tâm sự với em đó nghe.
Mặt cô rạng rỡ khi nhắc tới người bạn trai đầu tiên trong đời. Tôi vẫn đứng im thin thít, vừa buồn, vừa giận. Giận ai? Vô lý tôi giận cô của tôi khi cô có bạn trai. Cô sống một mình, cô đơn buồn rầu. Tôi sống chung trong một gia đình đông đảo thế mà cũng còn cô đơn, buồn rầu nữa là. Tôi lại có Vịnh. Không, Dung ơi, hãy mở lòng lớn thêm chút nữa. Hãy chúc mừng cho cô, rồi cùng kết hai cõi lòng đang rạng rỡ với tình lại. Tôi lật đật cầm tay cô lại:
- Em mừng cho chị.
Đôi mắt cô trở nên mơ màng:
- Hết mùa đông bọn chị làm đám cưới.
Vậy ra mối liên lạc của họ đã có từ lâu, vậy mà tôi không biết gì hết. Cũng không có ai biết gì hết, cả thành phố này chưa một ai hay, vì một người nào đã hay thì tôi cũng phải biết. Con mèo con chó có lông, bụi tre có mắt nồi đồng có quai. Cô hay thiệt, bụi tre cũng không biết, vách cũng lặng thinh, nhưng đến giờ cô đã nói. Có thể ngày mai ngày mốt tôi không kín miệng, cái vách là tôi vang ra, cái bụi tre lại có lỗ tai nghe được.
Nhưng sao tôi nói lời chúc mừng mà lòng tôi vẫn cứ âm thầm buồn. Cô kéo tôi ngồi xuống chiếc
giường nhỏ, chiếc giường cô nằm một mình 4-5 năm con gái, 2-3 năm làm giáo sư.
- Ngồi đây, ngồi xuống đây em.
Chúng tôi không chỉ ngồi mà còn nằm bên nhau. Buổi chiều sắp bay hết bên ngoài cửa sổ. Tôi cũng quên giờ về. Tôi nằm nghe cô Nhơn tâm sự về tình yêu. Và tôi cũng tâm sự với cô về mối tình của tôi. Tôi cũng nói say sưa về Vịnh, và cô đã bẹo má tôi:
- Dung, em lãng mạn lắm.
- Hư rứa em có hư không chị?
- Không hư, nhưng theo trớn lãng mạn đó, dám hư lắm.
- Em chỉ yêu một người, một người suốt đời. Con gái Huế phải chung tình chị hí.
- Tùy hoàn cảnh, miễn là con gái phải biết kềm chế, đừng để xảy ra những việc đáng tiếc. Trong vấn đề yêu thương, chị không có hẹp hòi, mỗi người có một lối nhìn, hai cuộc sống. Chị nghĩ khác nhưng chị không thể bắt buộc người khác phải nghĩ như chị.
- Em thì không biết tương lai ra răng. Nhưng chị nì, nếu em phải xa người em yêu, người tình đầu đó em khổ lắm. Em ưa sự chung tình.
- Ai cũng vậy.
Tôi cãi:
- Có đứa không, chị coi như chị em con Sương Thu đó, chị nó là bồ bịch tùm lum, qua tay cả chục người mới lấy chồng. Đâu có hoàn cảnh mô bắt như rứa.
- Số đó rất ít. Cái chi mà không có trường hợp ngoại lệ. Dung mà làm bà già trầu chắc dâu con chết quá.
Và cô nhận xét về mối tình của tôi:
- Chị chắc chắn em sẽ không thể nào vượt được thành kiến của thành phố, vượt được áp lực của gia đình. Tình yêu này để lãng mạn, để tô điểm thời con gái, để có kỷ niệm đẹp trước khi về nhà chồng. Gia đình và thành phố chúng ta ở không bao giờ dung túng những chuyện đó. Tuy vậy chị không cản Dung, miễn là đừng để xảy ra chuyện gì quá đáng.
Và như sợ tôi buồn, cô nói thêm:
- Nhưng thôi, Dung còn con nít, chuyện chồng còn ít nhất năm ba năm nữa. Còn lâu mà. Từ đây tới khi lấy chồng còn tha hồ thì giờ mà mơ mộng.
Ngoài cửa sổ không còn chút ánh sáng nào. Tôi còn nằm bên cô Nhơn tâm sự, nếu đà này chắc còn nói chuyện tới tối quá. Tôi còn phải về nhà ăn cơm, còn học bài. Nhưng tôi vẫn muốn kéo dài những phút bên cô. Từ giờ tới cuối mùa đông tôi còn nhiều thì giờ bên cô giáo thân yêu, sao tôi thấy như sắp mất cô, mất liền ngay khi tôi từ giã cô ra về.
Thôi, ngày xanh của tôi sắp hết. Bắt đầu vào những ngày tháng âu lo. Cô Nhơn đi lấy chồng, tôi có người yêu, bạn bè đã lớn sắp chia xa nhau hết. Tự nhiên tôi ứa nước mắt:
- Chị Nhơn, răng em nghĩ càng lớn càng buồn.
- Nói rứa không được, hiểu không Dung. Mỗi tuổi mỗi khác. Không mấy chốc em cũng phải làm mẹ, phải lo lắng cho một đại gia đình.
Tôi phải làm mẹ? Rồi tôi làm mẹ như mẹ tôi đã làm? Tôi chán nản quá, thà đừng làm gì hết còn
hơn. Nhưng đừng làm gì hết đâu có được. Cô Nhơn ngồi dậy:
- Chị còn nhớ một bài thơ của Dung làm năm Đệ Lục. Hồi đó em con nít ghê.
Tôi nhớ lại bài thơ bươm bướm, thơ đó đâu phải của tôi, của Dung, mà là của một búp bê. Tôi nhớ lại mấy câu đầu:
Em yêu cánh bướm màu trong trắng
Bay lượn bên giàn hoa mướp non
Hoa mướp chiều nao nâng cánh phấn
Nắng hanh vàng rủ bướm về thôn...
Bây giờ tôi đã tới tuổi khác, cho tôi bao nhiêu hoa, bao nhiêu bướm, bao nhiêu nắng vàng, tôi cũng không thể nào làm được những lời thơ trẻ con, hồn nhiên như thế nữa.
Tôi về đến nhà trời tối hẳn. Ngập ngừng ngoài sân một lúc tôi mới dám bước vô nhà. Nhà đã ăn cơm xong, nhưng dì Tường có để phần cơm cho tôi. Ba tôi lợi dụng lúc mẹ tôi đi vắng, qua nhà
ông hàng xóm đánh cờ tướng. Tôi ngồi ăn cơm, dì Tường ngồi một bên, chúng tôi nói chuyện với nhau. Trước hết, dì hỏi:
- Bửa ni đi mô về túi rứa?
Tôi sợ dì la, cười làm lành:
- Cháu qua bên tụi bạn chơi, ham nói chuyện trời túi khi mô không biết.
Dì Tường nhìn tôi, mắt không nghi ngờ:
- Con Thảo nó la vang nhà, nó nói ở trong nhà ni không được bỏ cơm.
Tôi mai mỉa:
- Chị tập tính nết đó mà cấm chồng chị chơ cấm ai. Càng ngày càng khó chịu.
- Mi cũng đừng chọc nó. Nó cứ đổ cho tau là tau binh mi.
- Binh cũng được chơ răng.
Tôi sực nhớ tới chú Đặng:
- Ủa, chiều ni dì có để chú Đặng ra cho chú đi chơi một chút không?
Dì Tường nghe tôi hỏi tới chú Đặng, buồn rầu hẳn:
- Răng mà mấy bửa ni chú điên hung rứa. Khi trưa mi đi học, chú la hét rồi chú hát. Trước đó chú hiền lành lắm mà.
Tôi lo lắng:
- Mạ cứ bắt ba đem chú nhốt ở nhà thương điên, chú mà dữ rứa dám mạ làm thiệt lắm. Tội chú ghê rứa.
Giọng dì Tường trầm xuống:
- Số chú nớ vất vả từ nhỏ. Tội lắm.
Tôi hỏi dò:
- Hỏi nhỏ chú có gàn không dì?
- Hồi nhỏ thì dì không biết, nhưng lúc mạ cháu lấy ba cháu, dì phải đi theo ở với mạ cháu thì chú Đặng cũng ở với ba cháu. Chú bình thường lắm, chú thông minh nữa. Không biết răng tự nhiên chú ốm thương hàn, rồi lành bịnh chú cứ tàng tàng, bệnh tàng càng lúc càng nặng tới điên khùng rứa đó.
- Răng ba không chữa cho chú khi mới mắc bịnh?
- Chữa dữ lắm chơ răng không. Cháu không biết đó chơ miếu mô am mô cũng đem chú đi. Say vía nì, cúng nì, lên đồng nì, rứa mà chú không khỏi. Ai cũng nói chú bị ma làm, ma mô mà làm được người ta, chỉ bày đặt.
Tôi thấy dì Tường biết rất rõ về chú Đặng, có lẽ dì còn rõ nguyên nhân chú Đặng điên tàng nữa. Nhưng hình như dì hơi lúng túng vì đã nói với tôi về chú Đặng hơi nhiều. Dì xới cơm cho tôi, nói sang chuyện khác:
- Thôi ăn đi chơ, nghe chi mà nghe sửng rứa.
Tôi cố gợi cho dì Tường nói:
- Chắc chú dám bị thất tình người mô lắm, hay người yêu của chú dám bị đưa vào cung làm cung phi lắm.
- Mi nhiều tưởng tượng. Hồi nớ hết cung phi rồi. Chú ngó già rứa chơ hơn dì có 10 tuổi.
- Có lần tỉnh táo chú nói với cháu chú yêu một người con gái đẹp lắm, người con gái đó chết rồi, bây chừ là ma, đêm đêm hiện về ở với chú.
Dì Tường làm thinh, tôi nói thêm:
- Con ma nớ mặc áo trắng, xõa tóc, cứ đêm đêm tới đập cửa kêu chú. Chú nói với cháu đừng có nhốt chú ở trong nhà, làm rứa chú không gặp người yêu được.
Tôi thấy khuôn mặt dì Tường hơi tái, dù vậy, hình như dì đang hết sức cố gắng để giữ sự bình tĩnh:
- Thôi, ưa nói tầm bậy không rứa, ăn cơm đi. Mi thấy ma quỉ khi mô chưa mà nói?
Dì lại dò hỏi tôi. Không muốn dì Tường phải đề phòng, tôi thản nhiên:
- Chú nói rứa thì nghe rứa chơ cháu thấy chi mô. Cháu mà thấy con ma cháu chết trước. Sợ bất chết được.
- Vườn mình dám có ma lắm chơ.
- Rứa bửa ni cháu không dám mở cửa sổ nữa mô.
Tôi thấy dì Tường cười. Dì đã tin là tôi không biết gì hết, chuyện con ma xõa tóc chỉ là một chuyện tưởng tượng mà thôi. Tuy vậy dì Tường cũng dè dặt hơn:
- Kể ra trời túi cũng đừng ra vườn, đôi khi rắn rết.
- Cháu mà dám ra vườn một mình? Trời ơi, nhiều đêm bắt tiểu muốn chết, chỉ xuống nhà bếp cháu đã co người lại, sợ đến muốn ngất được rứa. Dì có dám ra vườn một mình không?
Dì Tường cười, dì đóng kịch khéo quá:
- Ra mần chi, ra bắt cò há?
- Cháu sợ ma lắm.
Tôi đóng vai trò ngây thơ cũng tài tình không kém gì vai trò của dì Tường. Tụi bạn tôi thường gọi lối đóng kịch này là ngây thơ bách diệp. Bách là trăm, diệp là lá, ngây thơ trăm lá, nói ngược lại là tra lắm, ngây thơ già rồi, cụ rồi. Nhưng ai biết được hai dì cháu tôi đang lừa dối nhau, đang đóng kịch, tất cả đều là diễn viên tài tình cả.
Nhờ buổi nói chuyện trong tối hôm đó, tôi khám phá ở dì Tường vài điều lạ, và từ đó tôi thấy dì quả
là một người bí mật. Dì sống trong gia đình với một tâm sự riêng, và tâm sự phải ghê gớm lắm, dì mới đóng nổi vai trò làm gái già, thầm lặng, chịu đựng của dì.
Đêm hôm đó ngoài vườn có những giọt mưa, giọt mưa thu rơi tí tách làm tôi nhớ tới bài hát của Đặng Thế Phong. Ngoài hiên giọt mưa thu thánh thót rơi, trời lắng u buồn, mây hắt hiu ngừng trôi...nghe gió thoảng mơ hồ...Lòng tôi bồi hồi xúc động. Mùa thu sắp hết thật rồi, những giọt mưa
báo hiệu mùa đông sắp tới. Ở Huế, đầu mùa thu đã có lụt. Tháng 7 nước nhảy lên bờ, và bây giờ là c