- 35 -

NHƯNG VÀO NGÀY CHỦ NHẬT HÔM ĐÓ, ÔNG KHÔNG TRỞ về một mình. Cạnh ông là Hà Thương mặc dầu mới ngồi dậy được nhưng chị cứ nhất quyết đòi đi theo ông. “Em muốn trở lại cái mảnh đất lưu giữ bao kỉ niệm ấy cùng anh, công khai đi giữa rừng cây, đi giữa nắng gió, đi giữa cuộc đời, điều mà em hằng ấp ủ bao lâu nay. Vả lại, anh còn yếu lắm em không thể để anh một mình trong những lúc thế này” Chị nói. Và ông cũng không muốn trở về ban ngày. Chị hỏi sao lại thế? Anh vẫn còn e ngại điều gì chăng? Ông cười buồn: “Điều lo ngại nhất là không có em thì giờ đã có rồi. Anh muốn về ban đêm để được một mình tận hưởng, thu nhận tất cả mọi cảnh sắc, âm thanh vào người mà không phải phân tán bởi bất cứ một động tác xã giao, chào hỏi nào hết”. “Cuối cùng, nhà tù cũng không giết được cái hồn lãng mạn nghệ sĩ trong anh”. Chị bảo.

Và họ về. Về xuôi theo trục lộ 14 mịn màng như lụa, và trên chiếc xe của Công ty chị do Tuấn cầm lái. Khi còn cách sân vận động một quãng, đủ để nghe được những tiếng trống nhạc từ đó đang rộn rã vẳng đến, ông muốn xuống xe, lặng lẽ đi bộ vào. Ý nhị để hai người ở lại với nhau, Tuấn quay xe đánh về Công ty viện cớ còn phải kiểm tra lại công tác bảo vệ một lần nữa để đêm lễ hội không xảy ra điều gì.

Men theo hè đường, nương và bóng tối của những tán cao su, họ tiến dần đến vùng ánh sáng chói loà trước mắt. Chao ôi, đông không xiết kể. Vòng trong vòng ngoài. Chen nhau lấn nhau. Cười. Cả bãi cỏ rộng mênh mông đã ken kín người mà người từ đâu không biết vẫn từng đợt từng đợt tràn về. Dường như người từ tất cả những cánh rừng cao su thầm lặng xa gần đổ hết về đây. Cờ hoa, sắc áo, khẩu hiệu… chuyển động đủ màu, như sóng, như mây, hoa mày chóng mặt. Một màn múa sư tử náo hoạt đang hút hết những tầm mắt mọi người, tầm mắt những cô gái đi ra từ nẻo khuất võng vãnh muỗi bay. Trăm năm mới có một lần. Ngàn năm đâu hề mơ tưởng. trong cái vui sướng đêm nay, trong đáy mắt các cô vẫn không nguôi đi được chút ngỡ ngàng, thoảng thốt, thật đấy mà như hư đấy của những tháng ngày lầm than vẫn còn hằn vết.

- Đông quá, khéo chết bẹp mất. Để em báo mấy anh đến đưa anh lên hàng ghế đầu ngồi cho thoáng. – Hà Thương nhìn sắc mặt ông tỏ ý lo ngại.

- Đừng… Đừng! – Ông nói như van nài – Cứ ở ngoài này… Anh muốn chúng ta ở ngoài này.

- Nhưng…

- Em đi theo anh!

Ông dẫn Hà Thương men theo đám đông đi tắt sang bên cánh phải sân vận động. Tại đó, thật bất ngờ, họ tìm được một sườn đất thoai thoải thấp thoáng những thân cao su mà từ đây, tuy hơi xa một chút nhưng có thể quan sát được toàn cảnh.

- Chỗ này thật tuyệt, lại mát nữa. Sao anh tài thế?

- Anh thuộc từng thước đất ở đây.

Ông thở nặng nề rồi hạ người ngồi xuống, tựa lưng vào gốc su già xù xì, khẽ nhắm mắt lại để mặc cho gió lùa vào khắp thân mình. Dưới kia điệu múa lân đang đi vào những tiết tấu tưng bừng nhất để chuẩn bị chấm dứt. Vầng sáng và âm thanh từ đó dựng lên ngang trời, hất lên soi mờ tỏ khuôn mặt hốc hác nhưng vẫn còn rất đẹp của ông. Bất giác chị nắm lấy bàn tay ông đưa lên môi mình, để lặng. Người đàn ông này từ bây giờ trở đi là của chị, mãi mãi của chị, chị sẽ mang tất cả tâm hồn, thể xác của mình ra chăm sóc, bù đắp, sưởi ấm cho ông. Trước khi ông được ra khỏi nhà tù một tháng, người đàn bà là vợ ông đã chính thức đâm đơn ra toà xin ly hôn. “Sống cạnh một người đàn ông ghẻ lạnh, khả dĩ vì con còn có thể còn chấp nhận được, nhưng phải làm vợ một kẻ tội đồ dù sau này kẻ ấy có ra tù thì tôi không đủ sức”. Lý do đâm đơn của bà theo anh Vận nói lại là chỉ có thế. Và lần này thì ông chấp nhận. Cũng vì thằng bé mà ông chấp nhận. Và sâu xa hơn là còn vì chị nữa. “Tại sao em lẩn trốn anh?” Ngay từ lúc thoạt gặp, gục đầu vào ngực chị, ông đã hỏi cái câu hàng ngàn lần muốn hỏi mà không được hỏi ấy. “Vì thằng Long, vì gia đình và sự nghiệp của anh, vì cả căn bệnh nhiễm độc của em nữa… Em không muốn làm khổ anh”. Cũng ngàn lần chị muốn trả lời như thế mà chẳng thể trả lời và giờ đây…

- Thương…, tiếng ông thoảng nhẹ.

- Dạ…, chị trả lời khe khẽ.

- Em có nhớ chuyện anh nói về… người bạn tù cao niên nằm cùng phòng với anh?

- Em nhớ.

- Nếu như anh… Em có thể thay anh làm sáng rõ chuyện của ông già không?... Tội nghiệp ông! Cũng chỉ là hệ quả của một thời…

- Em hứa, em sẽ làm nhưng cả hai chúng ta cùng làm. Em không cho anh nói như vậy đâu.

- Cảm ơn em… Em tốt quá!

Bỗng chị rời tay ông ra. Dưới kia buổi lễ có vẻ như sắp bắt đầu. Biển người chợt ắng lịm như chưa hề vỗ sóng. Rồi một tiếng nói đàn ông qua loa vang lên. Tiếng nói vượt trên quầng sáng, vượt trên những vòm lá cao su, bay vào không gian thăm thẳm, tiếng nói trầm ấm của Vận:

”Thưa các đồng chí và thưa tất cả bà con! Sở dĩ lễ hội cao su phải lùi tới tận buổi tối là vì chúng ta cần chờ một người. Người đó bằng cả đời mình, bằng tất cả những vui buồn, vinh nhục của mình đã góp phần tạo nên sinh khí cho cuộc sống người làm cao su hôm nay. Con người đó không biết thù ghét ai, không độc ác với ai, con người đó chỉ biết yêu thương chân thật và vắt kiệt sức lực mình cho sự sống của rừng cây. Con người ấy vừa phải trải qua những ngày tháng thăng trầm mà một người bình thường sẽ khó bề trải qua được. Ước mơ cháy bỏng của con người đó là được nhìn thấy một mô hình cổ phần hoá hiện diện giữa nơi đây. Ước mơ ấy hôm nay đã thành hiện thực. Là một nhân cách cộng sản hiện đại thuộc về chúng ta, thuộc về những rừng cây nghèo khổ. Người ấy là giám đốc Vũ Hà Nguyên…

Chị cố không khóc mà nước mắt vẫn cứ trào ra. Trong nỗi xúc động dịu nhẹ, sao chị bỗng thèm được nghe tiếng kèn năm xưa của anh đến thế. Tiếng kèn về con thiên nga giãy chết, con thiên nga mỏng manh, con thiên nga tinh khiết, con thiên nga tội tình…

Anh… còn nhớ ngày ấy anh thường nói với em câu gì không? – Tiếng chị thoảng bay trong tiếng lá xào xạc – Nước mắt cao su như nước mắt người. Đời cao su như người. Sữa cao su như sữa người. Người yêu thương chung thuỷ với cây, cây sẽ vặn mình hiến dâng cho người hết thảy. Cao su là quạnh quẽ. Cao su làm âm thầm. Âm thầm sống, âm thầm cạo mủ, âm thầm lấy chồng, âm thầm sinh con, đứa con lớn lên lại âm thầm đi tiếp vòng luân hồi của mẹ nếu như không có một luồng sinh khí mới mẻ nào thổi vào giữa những hàng lô… Còn em, em lại bảo, anh có một cái đầu thị trường sắc sảo nhưng anh lại có một trái tim bao cấp yếu mềm, vì thế mà đời anh vất vả nhưng cũng vì thế mà em yêu anh… Anh còn nhớ không?

Không nghe tiếng trả lời, chị quay sang. Người đàn ông bên chị đã thiếp đi từ lúc nào. Một tiếng nổ phá vỡ trong lồng ngực, chị lẩy bẩy ôm chặt lấy khuôn mặt ông đưa sát vào mình… Khuôn mặt vẫn đẹp, thanh thản, hiền hoà và vô cùng thơ ngay…

Trên cao gió vẫn không ngừng nghỉ thổi về miền vô định. Dưới kia những con người vẫn đang quậy quã đi tìm cái ý niệm cuối cùng của chân lý mưu sinh. Đêm dần khuya… Vạn vật vẫn từng giây lao xao chuyển động. Chỉ có quả tim nhỏ bé của người đàn ông ngồi bên chị là không đập nữa!

Cuộc đời dài lắm nhưng cuộc đời cũng chóng vánh làm sao!

Hà Nội – Hè năm 2001

Những ngày sông Hông đang nước cả

CHU LAI

HẾT.