Chương 3
Điện thoại đổ chuông vào buổi chiều, cùng giờ với chiều hôm trước, ông nghĩ chắc lại là Gilles Ottolini. Nhưng không, là một giọng nữ.
“Chantal Grippay. Ông nhớ chứ ạ? Hôm qua chúng ta đã gặp nhau cùng với Gilles... Tôi không muốn làm phiền ông...”
Giọng nói thật yếu ớt, bị những tiếng lạo xạo làm cho khó nghe.
Im lặng.
“Tôi rất mong được gặp ông, ông Daragane ạ. Để nói với ông về Gilles...”
Giờ thì nghe giọng nói đã gần hơn. Chắc cái cô Chantal Grippay kia đã chiến thắng nỗi nhút nhát trong mình.
“Chiều tối qua lúc ông đi khỏi, anh ấy đã sợ ông giận anh ấy. Anh ấy đi công tác Lyon hai ngày... Ông có muốn cuối buổi chiều nay chúng ta gặp nhau không?”
Giọng Chantal Grippay đã lấy được tự tin, hệt như thợ lặn lưỡng lự vài giây trước khi lao mình xuống nước.
“Khoảng năm giờ được chứ ạ? Tôi ở số 118 phố Charonne.”
Daragane ghi lại địa chỉ trên chính trang giấy ông đã viết lên cái tên: Guy Torstel.
“Ở tầng năm, cuối hành lang. Trên hộp thư ở tầng trệt có ghi tên đấy. Tên là Joséphine Grippay, nhưng tôi đã đổi tên...
— Số 118 phố Charonne. Lúc sáu giờ chiều... tầng năm, Daragane nhắc lại.
— Phải, đúng vậy... Chúng ta sẽ nói chuyện về Gilles...”
Khi cô đã cúp máy rồi, cái câu “Chúng ta sẽ nói chuyện về Gilles” của cô vẫn cứ vang vang trong đầu Daragane như câu cuối một bài thơ thể mười hai chân. Ông phải hỏi lý do cô đổi tên mới được.
༺༒༻
Một tòa nhà bằng gạch, cao hơn các tòa nhà khác và hơi thụt vào, Daragane thích leo bộ qua bốn tầng gác hơn là dùng thang máy. Cuối hành lang, trên cánh cửa, một tấm bảng tên đề “Joséphine Grippay”. Cái tên “Joséphine” bị gạch đi và thay vào đó là cái tên “Chantal" viết bằng mực tím. Ông định bấm chuông nhưng cánh cửa chợt mở ra. Cô mặc đồ đen, như hôm trước ở quán cà phê.
“Chuông cửa hỏng rồi, nhưng tôi nghe thấy tiếng chân ông.”
Cô mỉm cười và đứng đó, trong khuôn cửa. Như thể cô ngần ngại không muốn để ông vào.
“Nếu cô muốn, chúng ta có thể ra ngoài uống cái gì đó, Daragane nói.
— Ồ không đâu. Mời ông vào.”
Một căn phòng diện tích trung bình, phía bên phải có một cánh cửa mở. Chắc là dẫn sang phòng tắm. Trên trần lơ lửng một bóng đèn.
“Ở đây không được rộng lắm. Nhưng chúng ta có thể thoải mái trò chuyện hơn.”
Cô đi về phía cái bàn viết nhỏ bằng gỗ sáng màu, nằm giữa hai cửa sổ, lấy ghế rồi đặt gần giường.
“Mời ông ngồi.”
Còn cô thì ngồi xuống mép giường, hay đúng hơn là mép đệm vì giường không có giát.
“Đây là phòng của tôi... Gilles đã tìm được một phòng rộng hơn cho anh ấy ở quận XVII, quảng trường Graisivaudan.”
Cô ngẩng lên nói với ông. Ông thích ngồi bệt xuống sàn nhà hơn, hoặc ngồi cạnh cô, bên mép giường.
“Gilles rất trông cậy ông giúp anh ấy viết bài báo... Ông biết không, anh ấy từng viết một cuốn sách, nhưng lại chẳng dám nói với ông...”
Rồi cô nhoài người trên giường, với tay lấy một cuốn sách bìa xanh trên bàn ngủ.
“Đây này... Đừng nói với Gilles là tôi cho ông mượn...”
Một cuốn sách mỏng nhan đề Kẻ rong chơi trên lưng ngựa, trên gáy chỉ rõ cuốn sách được xuất bản cách đây ba năm, nhà xuất bản Sablier. Daragane mở sách, liếc nhìn mục lục. Cuốn sách gồm hai chương lớn: “Những trường đua” và “Trường huấn luyện nài ngựa”.
Cô nhìn ông chằm chằm bằng đôi mắt hơi xếch.
“Tốt hơn cả là đừng để anh ấy biết hai chúng ta đã gặp nhau.”
Cô đứng dậy, đi ra đóng một trong hai cửa sổ đang mở hé rồi quay vào ngồi lại xuống mép giường. Daragane cảm giác như cô đóng cửa sổ ấy để không ai nghe thấy tiếng họ.
“Trước khi làm việc ở Sweerts, Gilles từng viết bài về ngựa và các cuộc đua cho các tạp chí và báo chuyên ngành.”
Cô lưỡng lự như người đang chuẩn bị thổ lộ điều bí mật.
“Hồi còn trẻ, anh ấy từng theo học trường huấn luyện nài ngựa ở Maisons-Laffitte. Nhưng việc học quá khắc nghiệt... anh ấy đã phải bỏ ngang... Rồi ông sẽ thấy, nếu ông đọc cuốn sách...”
Daragane lắng nghe cô chăm chú. Thật lạ khi bước vào cuộc đời người khác nhanh đến vậy... Ông cứ nghĩ chuyện này sẽ chẳng còn xảy ra ở tuổi ông nữa, phần vì ông đã quá mệt mỏi chán nản, phần vì cảm giác mọi người rồi sẽ dần dần xa lánh ta.
“Anh ấy từng đưa tôi đến các trường đua... Anh ấy dạy tôi cách chơi... Ông biết không, nó như một thứ ma túy ấy...”
Đột nhiên cô có vẻ buồn. Daragane tự hỏi liệu cô có kiếm tìm nơi ông một chỗ dựa về vật chất hay tinh thần gì đó không. Và mấy từ vật chất tinh thần nghe có vẻ nghiêm trọng kia lướt qua tâm trí ông khiến ông buồn cười.
“Thế hai người vẫn đến chơi ở các trường đua đấy chứ?
— Càng ngày càng ít kể từ khi anh ấy làm việc ở Sweerts.”
Cô hạ giọng. Có lẽ cô sợ Gilles Ottolini bất đồ bước vào phòng và bắt quả tang hai người họ.
“Tôi sẽ đưa ông xem các ghi chép anh ấy tập hợp cho bài báo... Có lẽ ông từng quen tất cả những người ấy...
— Những người nào cơ?
— Chẳng hạn cái người mà anh ấy đã nói với ông ấy... Guy Torstel...”
Cô lại nhoài người lên giường lần nữa và lấy dưới chân bàn ngủ một tập hồ sơ bìa các tông màu xanh lơ rồi mở ra. Tập hồ sơ đựng một tập giấy đánh máy cùng cuốn sách nhan đề Bóng đen mùa hè, cô chìa nó cho ông.
“Tôi muốn cô cứ giữ lấy nó, ông xẵng giọng.
— Anh ấy đã đánh dấu trang ông nhắc đến cái người tên Guy Torstel kia...
— Tôi sẽ nhắn anh ta sao trang viết đó cho tôi. Như vậy tôi sẽ khỏi phải đọc lại cuốn sách...”
Cô có vẻ ngạc nhiên khi thấy ông không muốn đọc lại cuốn sách của chính mình.
“Chốc nữa chúng ta sẽ sao cả các ghi chép của anh ấy để ông mang về.”
Rồi cô chỉ ông xem các trang giấy đánh máy.
“Nhưng chỉ hai chúng ta biết toàn bộ chuyện này thôi đấy...”
Daragane cảm thấy người mình hơi đờ ra trên ghế nên để tỏ vẻ thoải mái, ông lật giở cuốn sách của Gilles Ottolini. Ở chương “Các trường đua”, một từ in hoa đập ngay vào mắt ông: TREMBLAY. Từ này làm lóe lên trong Ông cái gì đó, nhưng ông không hiểu rõ tại sao, như thể ông đang dần dần nhớ lại một chi tiết ông đã quên lãng.
“Rồi ông sẽ thấy... Đó là một cuốn sách thú vị...”
Cô ngẩng đầu về phía ông và mỉm cười.
“Cô sống ở đây lâu chưa?
— Hai năm rồi.”
Những bức tường màu be hẳn hàng năm trời rồi không được sơn lại, cái bàn viết nhỏ, hai cửa sổ nhìn xuống một cái sân... Hồi ở độ tuổi Chantal Grippay và cả khi trẻ hơn, ông cũng từng sống trong những căn phòng tương tự. Nhưng khi ấy không phải ở các khu phố phía Đông. Mà đúng hơn là ở phía Nam, ngoại vi quận XIV hay quận XV. Và về phía Tây Bắc, quảng trường Graisivaudan, cái quảng trường mà cô vừa nhắc đến do một sự ngẫu nhiên kỳ bí. Và cả dưới chân đồi Montmartre nữa, giữa quảng trường Pigalle và quảng trường Blanche.
“Tôi biết sáng nay Gilles có gọi cho ông trước khi đi Lyon. Anh ấy không nói gì đặc biệt với ông đấy chứ?
— Chỉ hẹn sẽ gặp lại nhau thôi.
— Anh ấy sợ ông nổi giận...”
Có lẽ Gilles Ottolini biết chuyện cô và ông gặp nhau hôm nay. Hẳn anh ta nghĩ trông cô có sức thuyết phục hơn anh ta nên sẽ khiến được ông thổ lộ, hệt như các thanh tra cảnh sát thay phiên nhau trong một cuộc hỏi cung. Không, anh ta không đi Lyon và anh ta đang nghe họ trò chuyện sau cánh cửa. Ý nghĩ này khiến ông bật cười.
“Tôi hỏi hơi khiếm nhã, nhưng sao cô lại đổi tên thế?
— Tôi thấy cái tên Chantal giản dị hơn là Joséphine.”
Cô nói hết sức nghiêm túc, như thể quyết định thay tên đó đã được suy nghĩ chín chắn.
“Tôi có cảm giác ngày nay chẳng ai tên là Chantal nữa. Sao cô biết cái tên này?
— Tôi chọn nó trong lịch.”
Cô đặt tập hồ sơ bằng bìa các tông màu xanh lơ xuống giường, bên cạnh mình. Một bức ảnh khổ lớn thò ra phân nửa, giữa cuốn Bóng đen mùa hè và các tờ giấy đánh máy.
“Bức ảnh kia là sao vậy?
— Ảnh một đứa trẻ... rồi ông sẽ thấy... Nó là một phần hồ sơ...”
Ông không thích cái từ “hồ sơ” kia.
“Gilles xin được thông tin từ phía cảnh sát liên quan đến cái tin rao vặt mà anh ấy quan tâm... Chúng tôi từng quen một tay cớm chơi đua ngựa... Ông ta đã lục lọi tài liệu lưu trữ... Và tìm thấy cả tấm ảnh...”
Giọng cô lại trở nên khàn khàn như hôm trước ở quán cà phê, ở tuổi cô mà nói giọng đó thì dễ khiến người ta ngạc nhiên.
“Cô cho phép chứ? Daragane hỏi. Ngồi trên ghế tôi thấy mình cao quá.”
Nói rồi ông ngồi xuống sàn, dưới chân giường. Giờ thì họ ở ngang tầm nhau.
“Ôi không... ngồi đó thì khó chịu lắm... Ông lên giường đi...”
Cô nghiêng người về phía ông, mặt cô gần mặt ông tới nỗi ông nhìn thấy một vết sẹo nhỏ xíu trên gò má trái của cô. Tremblay. Chantal. Quảng trường Graisivaudan. Những từ ấy đã làm được việc cần làm. Một vết côn trùng chích, thoạt tiên rất nhẹ, sau đó khiến ta càng lúc càng đau dữ dội, và chẳng bao lâu là cảm giác rách toạc. Hiện tại và quá khứ trộn lẫn vào nhau, mà chuyện đó có vẻ thật tự nhiên, bởi chúng chỉ bị chia cách bởi một vách ngăn bằng màng nhựa trong. Chỉ cần một vết côn trùng chích là đủ làm rách lớp màng ấy. Ông không nhớ là năm nào, nhưng khi ấy ông còn rất trẻ, trong một căn phòng cũng nhỏ thế này cùng một cô gái mang tên Chantal - cái tên vốn khá thịnh hành thời đó. Chồng của cô Chantal ấy, một tay Paul nào đấy, và mấy người bạn khác của họ, cũng giống họ, cứ thứ Bảy lại đến chơi tại các sòng bạc quanh Paris: Enghien, Forges-les-Eaux... rồi hôm sau trở về với một ít tiền. Ông, Daragane và cô Chantal ấy, họ qua đêm cùng nhau trong căn phòng khu quảng trường Graisivaudan cho tới khi những người khác quay về. Paul, anh chồng, cũng thường lui tới các trường đua. Một tay bạc. Anh ta chỉ quan tâm tới mấy vụ đặt cược theo lối tăng dần.
Cô Chantal kia - cô của hiện tại - đứng dậy đi ra mở một trong hai cửa sổ. Trong phòng bắt đầu nóng.
“Tôi đang chờ Gilles gọi điện. Tôi sẽ không nói với anh ấy là ông ở đây đâu. Ông hứa với tôi là sẽ giúp anh ấy chứ?”
Lại một lần nữa ông có cảm giác họ, cô ấy và Gilles Ottolini, đã thỏa thuận trước với nhau sẽ không để ông yên và lần lượt từng người hẹn gặp ông. Nhưng vì mục đích gì chứ? Và chính xác thì giúp anh ta chuyện gì? Giúp anh ta viết bài báo về một tin rao vặt cũ kỹ mà ông, Daragane, còn chưa biết gì ư? Có lẽ “hồ sơ” - như ban nãy cô nói - cái hồ sơ đó, ở kia, bên cạnh cô trên giường, trong tấm bìa các tông để mở, sẽ giúp ông hiểu thêm điều gì đấy.
“Ông hứa với tôi là sẽ giúp anh ấy chứ?” Cô trở nên sốt sắng hơn và ngón tay trỏ của cô động đậy. Ông không biết liệu động tác ấy có phải một sự đe dọa hay không.
“Với điều kiện anh ta nói rõ chính xác thì anh ta muốn gì ở tôi.”
Một hồi chuông chói tai vang lên từ phía phòng tắm. Rồi vài nốt nhạc.
“Điện thoại di động của tôi... Chắc là Gilles gọi...”
Cô đi vào phòng tắm và đóng cửa lại, như thể cô không muốn Daragane nghe thấy mình. Ông ngồi lên mép giường. Vừa nãy ông không nhận thấy trên tường, gần cửa ra vào, có một cái mắc treo quần áo trên đó có chiếc váy hình như bằng xa tanh đen. Hai bên vai thêu hai con chim én bằng chỉ sợi vàng. Hông và hai cổ tay có khóa kéo. Một cái váy kiểu cũ, chắc mua được ở chợ trời. Ông hình dung ra cô trong chiếc váy xa tanh đen này, với hai con chim én màu vàng.
Sau cửa phòng tắm là những khoảng im lặng kéo dài, và mỗi lần như vậy, Daragane lại tưởng cuộc trò chuyện đã kết thúc. Nhưng ông vẫn nghe thấy cái giọng khàn khàn của cô: “Không, em hứa với anh...” và câu này lặp đi lặp lại hai hay ba lần gì đó. Ông còn nghe thấy cả câu: “Không, không phải thế đâu”, và: “Đơn giản hơn anh tưởng nhiều...” Chắc Gilles Ottolini trách cứ cô điều gì đấy hoặc bày tỏ lo lắng với cô. Còn cô muốn trấn an anh ta. Cuộc trò chuyện kéo dài, Daragane định lặng lẽ rời căn phòng. Hồi còn trẻ, ông vẫn thường tranh thủ những cơ hội nhỏ nhất để chuồn khỏi người khác, mà không tài nào giải thích nổi tại sao: là mong muốn cắt ngang và hít thở bầu không khí ngoài trời? Nhưng hôm nay, ông cảm thấy cần buông mình trôi theo dòng chảy, không kháng cự vô ích. Ông rút từ tập hồ sơ bìa các tông xanh da trời ra tấm ảnh ban nãy đã thu hút sự chú ý của ông. Thoạt nhìn, trông nó giống như ảnh chứng minh thư phóng to. Một đứa trẻ chừng bảy tuổi, tóc ngắn giống tóc trẻ con đầu những năm năm mươi thế kỷ trước, nhưng cũng có thể là một đứa trẻ ngày nay. Ta đang sống trong một thời kỳ mà mọi thể loại thời trang, thời trang ngày xưa và thời trang ngày nay, hòa lẫn vào nhau, và bọn trẻ, có thể được cắt kiểu đầu ngày xưa lắm chứ. Ông phải làm rõ chuyện này mới được và rất nóng lòng ra phố quan sát kiểu tóc của bọn trẻ.
Cô bước ra khỏi phòng tắm, tay cầm điện thoại di động.
“Xin lỗi... Nói chuyện lâu quá, nhưng tôi phải lên dây cót tinh thần cho anh ấy. Đôi khi Gilles nhìn cái gì cũng tối đen hết cả.”
Cô ngồi xuống cạnh ông, trên mép giường.
“Chính vì vậy mà ông cần giúp anh ấy. Anh ấy rất mong ông nhớ ra Torstel là ai... Ông không có ý gì sao?”
Lại chất vấn. Còn tiếp diễn đến mấy giờ đêm đây? Ông sẽ không ra khỏi căn phòng này được mất. Có lẽ cô đã khóa cửa. Nhưng ông cảm thấy rất bình thản, chỉ hơi mệt một chút như vẫn thường vậy vào cuối mỗi buổi chiều. Và ông sẵn sàng xin phép cô nằm dài ra giường.
Ông tự nhắc lại với chính mình một cái tên và ông không sao thoát khỏi nó. Tremblay. Một trường đua ở khu ngoại ô phía Đông Nam nơi một ngày Chủ nhật mùa thu Chantal và Paul đã dẫn ông đến. Paul trò chuyện một lúc trên khán đài với một người đàn ông hơn tuổi họ và giải thích rằng thỉnh thoảng anh ta gặp người này ở sòng bạc Forges-les-Eaux và người này cũng thường xuyên lui tới các trường đua. Người đàn ông đề nghị lái ô tô đưa họ quay về Paris. Lúc ấy thực sự là mùa thu, chứ không phải thứ thời tiết dở chừng giữa thu với đông thế này, căn phòng thì nóng nực mà ông thì không rõ khi nào mình có thể ra về... Cô gập tập hồ sơ bìa các tông xanh da trời lại và đặt lên đầu gối.
“Chúng ta đi sao tài liệu cho ông đi... Gần đây thôi...”
Cô xem đồng hồ đeo tay.
“Cửa hàng đóng cửa lúc bảy giờ... Chúng ta vẫn còn thời gian...”
Sau này ông có cố nhớ lại mùa thu đó chính xác là vào năm nào. Từ Tremblay, họ di dọc sông Marne và băng qua rừng Vincennes khi màn đêm buông xuống. Daragane ngồi cạnh người đàn ông lái xe, hai người kia ngồi ghế sau. Người đàn ông có vẻ ngạc nhiên khi Paul giới thiệu ông - Jean Daragane.
Họ nói đủ chuyện trên trời dưới biển, cả về cuộc đua mới nhất ở Tremblay. Người đàn ông hỏi Daragane:
“Anh mang họ Daragane à? Tôi nghĩ hồi lâu lâu rồi mình từng gặp bố mẹ anh...”
Khi ấy hai tiếng “bố mẹ” khiến ông sửng sốt. Ông cảm giác như mình chưa bao giờ có bố mẹ.
“Cách đây phải tầm mười lăm năm... Ở một ngôi nhà gần Paris... Tôi còn nhớ một đứa bé...”
Người đàn ông quay sang ông.
“Đứa bé ấy, chính là anh, tôi nghĩ vậy...”
Daragane sợ ông ta hỏi ông về quãng đời mà ông không còn nghĩ đến nữa. Vả lại ông cũng chẳng có gì to tát để nói với ông ta. Nhưng người kia im lặng. Rồi tới một lúc thì hỏi:
“Tôi không nhớ đấy là nơi nào quanh Paris...
— Tôi lại càng không.” Và ông thấy tiếc vì đã trả lời khô khốc như vậy.
Phải, rốt cuộc ông cũng sẽ nhớ ra ngày tháng chính xác của mùa thu ấy. Nhưng giờ thì ông vẫn ngồi trên mép giường, cạnh cô Chantal kia, và ông cảm giác như mình vừa choàng tỉnh sau một thoáng ngủ gật. Ông tìm cách tiếp tục cuộc trò chuyện.
“Cô thường mặc cái váy kia à?”
Ông chỉ vào cái váy bằng xa tanh đen có thêu hai con chim én vàng.
“Tôi thấy nó ở đây lúc tôi thuê phòng này. Chắc là của người thuê phòng trước.
— Hoặc là của cô, ở kiếp trước.”
Cô nhíu mày rồi nhìn ông chăm chăm bằng ánh mắt ngờ vực. Cô nói:
“Chúng ta có thể đi sao tài liệu được rồi.”
Cô đứng dậy, Daragane cảm giác như cô muốn rời căn phòng càng nhanh càng tốt. Cô sợ gì nhỉ? Lẽ ra ông không nên nói chuyện cái váy với cô.