CHÚ THÍCH

Đỉnh Ararat: núi nằm ở phía đông Thổ Nhĩ Kỳ là nơi tàu cứu rỗi của ông Nóe đổ bộ vào, theo kinh Cựu ước.

*Lazarus: nhân vật trong Kinh thánh, được chúa Giêxu làm phép sống lại, tuy hạ huyệt đã ba ngày.

*Thỏa ước Munich: thỏa ước ký ngày 29-9-1938 tại Munich, giữa Anh, Pháp, Ý và Đức, theo đó Đức được quyền chiếm vùng Sudetenland ở đông bắc Tiệp Khắc.

*SS: tên gọi tắt chỉ đơn vị xung kích trong quân đội Đức quốc xã, chuyên bảo vệ thủ lĩnh đảng.

*Osnabruck: thành phố thuộc hạt Hanover, nay thuộc Tây Đức

*Louvres: tên chỉ cung điện nhà vua Pháp. Từ năm 1791 Louvres được sung làm viện bảo tàng.

*Monet: họa sĩ người Pháp, tiêu biểu cho phái ấn tượng.

*Anschluss: vụ Đức quốc xã thôn tính nước Áo năm 1938.

*Ingres: họa sĩ người Pháp.

*Deas: họa sĩ người Pháp.

*Champs Elysées: một trong những đại lộ đẹp và lớn nhất của Paris.

*Renoir: danh họa người Pháp.

*Hai họa sĩ người Pháp.

*Ám chỉ đảng Quốc xã.

*Gestapo: tên gọi tắt cơ quan mật vụ Đức quốc xã.

*Luxembourg: tên công viên lớn ở Paris

*La Concorde: quãng trường lớn ở Pairs, đầu đại lộ Champs Elysées.

*Breslau: thành phố của Ba Lan.

*Sudelenland: lãnh thổ cận biên đông bắc khu tứ giác Bohemen thuộc Tiệp Khắc.

*Rhin: tên con sông lớn của châu Âu, nằm về phía tây bắt nguồn từ Thụy Sĩ, chảy qua Pháp, Đức.

*Lethe: tên con sông ở địa ngục, uống nước sông này, linh hồn người chết quên được hết mọi sự.

*SA: tên gọi tắt của Sturmabteilung.

*Aryan: từ dùng chỉ các dân tộc thời cổ gốc miền đông địa Trung Hải tràn qua chiếm bắc Ấn độ. Nay được dùng để chỉ nhóm dân tộc da trắng nói chung, mà không dựa trên cơ sở khoa học nào. Từ đó Hitler dựng nên thuyết thuần chủng cực kỳ phản động.

*Goebbels: bộ trưởng tuyên truyền thông tin của Đức quốc xã.

*Hess: chính trị gia của Đức quốc xã.

*Osnabruck: tên một thành phố Đức thuộc hạt Saxo Hạ, nơi kí hiệp ước Westphalia năm 1648.

*Munster: một thành phố Đức, nay thuộc CHLB Đức.

*Hòa ước Wesphalia: được ký kết năm 1648 tại Munster và Osnabruck giữa Đức, Pháp và Thụy điển để chấm dứt cuộc chiến tranh 30 năm.

*Prometheus: theo thần thoại Hy Lạp, là Thần Lửa, vị thần khởi xướng nền văn minh nhân loại. Sau khi lấy đất bùn nặn nên hình người, vị thần này đánh cắp lửa trời thổi vào đấy để tạo nên linh hồn cho con người.

*Quốc trưởng: chỉ Hitler

*Mata Hari: tên một nữ gián điệp gốc Hà Lan, nổi tiếng trong đại chiến thứ nhất, sau bị Pháp xử bắn.

*Đế chế Ngàn năm: Hitler tin rằng đệ tam đế chế của hắn sẽ tồn tại đến cả ngàn năm.

*Tòa án Dị giáo: Một hệ thống tòa án do giáo hội La Mã thời Trung cổ lập nên để truy tầm và trừng phạt những người theo giáo phái khác.

*Truyện thần thoại Hy Lạp: Hero là nữ tư tế của nữ thần ái tình Aphrodite. Leander, người tình của nàng, đêm đêm lội qua sông Hellespont để gặp nàng. Đến một đêm nọ, chàng chết chìm. Hero cũng trầm mình xuống sông chết theo chàng.

*Moselle: tên con sông chảy qua vùng tây châu Âu, ranh giới giữa Pháp và Tây Đức. Cũng là một tỉnh nổi tiếng về rượu.

*Bourgogne: Rượu nổi tiếng của một tỉnh miền đông nước Pháp, nổi tiếng trong chế biến rượu chát đỏ và trắng.

*Achilles: một anh hùng theo thần thoại Hy Lạp, nhân vật trong trường ca Hiade của Homere.

*Chén thánh: theo Kinh thánh, là chén của chúa Ki-tô dùng trong bữa ăn sau cùng với các môn đệ và sau được dùng để hứng lấy máu nhỏ xuống từ vết thương lúc bị đóng đinh trên cây thập tự.

*Đám cưới vàng: ngày mừng kỷ niệm lần thứ năm mươi lễ cưới của hai vợ chồng.

*Bộ (foot): đơn vị đo chiều dài của Anh bằng 0,3048m.

*Van Gogh: họa sĩ người Hòa Lan, cuối đời mắc chứng thần kinh.

*Belfort: một tỉnh của Pháp, phía đông Paris.

*Mussolini: người sáng lập và thủ lĩnh đảng Phát xít Ý, đồng minh của Hitler.

*Locarno, Lugano: hai thành phố du lịch nghỉ mát thuộc tỉnh Ticino phía nam Thụy Sĩ, tiếp cận với Ý.

*Vệ nữ (Venus): Nữ thần Ái tình theo thần thoại La Mã. Theo thần thoại Hy Lạp là nữ thần Aphrodite.

*Les Halles: khu buôn bán lương thực thực phẩm ở quận 1 Paris.

[*]Don Quixote: tên nhân vật của nhà văn Tây Ban Nha nổi tiếng thế kỷ XVII Cervantes. Don Quixote đóng vai nghĩa hiệp, bênh vực kẻ yếu kém, chống lại kẻ thù tưởng tượng.

*Pao (pound): đơn vị đo trọng lượng Anh, bằng 153 gram.

*Camembert: tên một loại phó mát đặc sắc của Pháp.

*Vouvray: một địa phương nông nghiệp chuyên sản xuất rượu vang trắng và rượu vang sủi bọt.

*Provence: tỉnh miền đông nam nước Pháp, trên bờ địa Trung Hải.

*Pyrénées: dãy núi phía tây nam nước Pháp, tiếp giáp với Tây Ban Nha.

*100, 120, 140, 160 độ: nhiệt độ tính theo hệ thống Fahrenheit. Muốn tính độ Fahrenheit ra độ bách phân, ta trừ 32, nhân 5 chia 9. Vậy 100F: 37C (thân nhiệt).

*Thánh George: thánh tử đạo dưới thời hoàng đế Dioclétien của La Mã vào cuối thế kỷ III đầu thế kỷ IV.

*Alsace: vùng miền đông nước Pháp nằm trên sông Rhin. Năm 1871 nhượng lại cho Đức theo hiệp ước Francfort; năm 1918 thuộc Pháp. Đế chế thứ Ba của Đức thôn tính từ 1940 đến 1944. Năm 1945 lại thuộc Pháp.

*Amazon: trong thần thoại Hy Lạp chỉ những chiến sĩ phụ nữ sống ở vùng Cappadoce. Theo nghĩa rộng, chỉ người phụ nữ cao lớn, khỏe mạnh, nam tính nhiều hơn nữ tính.

*Greta Garbo: nữ diễn viên điện ảnh nổi tiếng của Hoa Kỳ vào lúc bắt đầu có phim nói.

*Pétain: Nguyên soái Pháp, thắng trận Verdun năm 1916. Chủ tịch nội các Pháp năm 1940, ký hiệp ước đình chiến với Đức năm 1940, lập chính phủ đông tại Vichy, thỏa hiệp với Đức. Bị kết án tử hình năm 1945, sau cải án thành cầm cố chung thân.

*Maginot: chiến lũy thiết lập tại biên giới miền đông nước Pháp từ 1927 đến 1936, lấy tên của tổng trưởng chiến tranh Pháp. Nước Pháp rất tự hào và tin tưởng vào chiến lũy này.

*Quốc ca của Đức.

*Nguyên văn tiếng Pháp trong bản tiếng Đức: Quelle histoire d’amour!

*Biển đỏ: Biển nằm giữa Ả Rập và Ai Cập, ăn thông qua địa Trung Hải bằng kênh đào Suez. Theo Kinh thánh (Cựu ước), dân Do Thái sau một thời gian qua đất Ai Cập lập nghiệp, trở về quê hương dưới sự dẫn dắt của Môise, theo lời Chúa phán. Đường về phải qua vùng hoang mạc Ai Cập và vượt Biển đỏ.

*Áo domino: áo choàng rộng có đính mặt nạ mặc trong những buổi khiêu vũ giả trang.

*Don Juan: nhân vật huyền thoại Tây Ban Nha, nổi tiếng về khoa tán gái, độc ác và kiêu ngạo.

*Minuet: điệu vũ nhịp ¾, nhảy thành nhiều cặp, du nhập vào Pháp thế kỷ XVII.

*Kiểu rococo: kiểu kiến trúc ở châu Âu cuối thế kỷ XVIII.

*Algiers: thủ đô Algeria, bắc châu Phi.

*Granada: thành phố miền nam Tây Ban Nha.

*Bayonne: thành phố cảng Tây Nam của Pháp, trên bờ đại Tây Dương.

*Calvaire: nơi Chúa Giêxu thọ hình; ý nói con đường gian khổ đau thương.

*Babonnet: tên gọi một hiệu rượu nổi tiếng của Pháp.

*Pernod: tên gọi một hiệu rượu hồi cũng của Pháp.

*Mười hai chặng đường thập tự giá: Theo kinh Tân Ước, trước khi lên đến núi So (Calvaire) để thọ hình, chúa Giêxu phải vác cây thập tự qua mười hai đoạn đường.

*Biarritz: thành phố thuộc hạt Bayonne, tây nam nước Pháp, nơi nghỉ mát và chữa bệnh nằm trên bờ đại Tây Dương.

*Theo kinh thánh Cựu Ước, dân Do Thái chạy trốn vua Ai Cập trở về quê hương phải vượt qua Biển đỏ. Lúc bấy giờ Chúa làm phép lạ, rẽ nước biển để họ đi qua bình yên.

*Oran: thành phố thuộc nước Algérie, nằm trên bờ địa Trung Hải.

*Canebière: đại lộ lớn ở Marseille dẫn ra cảng.

*Perpignan: thành phố phía đông dãy núi Pyrénées miền tây nam nước Pháp, nằm trên bờ địa Trung Hải.

*Ý chỉ nhà độc tài Franco của Tây Ban Nha thời đó.

*Goya (Francisco de): họa sĩ nổi tiếng người Tây Ban Nha (1746 - 1828).