Chương 22 I

Chẳng còn việc gì để tôi làm ở Đất Digan nữa. Tôi để Greta ở lại lo trông nom nhà cửa trong khi lên tàu sang New York để giải quyết việc này việc nọ ở đó và tham dự các nghi lễ an táng mạ vàng cho Ellie, vì có đôi chút khiếp sợ nên tôi có cảm giác đó sẽ là một đám ma rùng rợn nhất.

“Cậu sắp vào rừng già đấy nhé,” Greta cảnh báo tôi. “Nhớ bảo trọng! Đừng để bọn họ lột da cậu khi còn sống đấy!”

Cô ta nói đúng. Đó là một nơi phải cạnh tranh để sinh tồn. Tôi cảm thấy như vậy khi tới đó. Chẳng biết gì về rừng già - không biết thứ rừng già ấy. Tôi đã ra khỏi vực sâu của mình và tôi biết điều đó. Không phải thợ săn mà là bị săn đuổi. Có nhiều người ở khắp xung quanh tôi dưới tán lá rừng già, định hãm hại làm cho tôi suy sụp. Đôi khi tôi cho là mình chỉ tưởng tượng ra chuyện này chuyện nọ. Đôi khi mối hoài nghi của tôi lại được chứng thực. Còn nhớ đã tới gặp luật sư do ông Lippincott giới thiệu, một người đàn ông hết sức lịch thiệp đối xử với tôi gần như là bác sĩ đang điều trị con bệnh vậy. Tôi đã được khuyên phải tống khứ một số khu mỏ có các chứng từ không rõ ràng lắm.

Ông ta hỏi tôi ai đã nói với tôi như thế và tôi đáp đó là Stanford Lloyd.

“Được, chúng ta sẽ xem xét việc ấy,” ông nói. “Một người như ông Lloyd hẳn phải biết rõ.”

Ông nói với tôi sau đó:

“Các chứng từ của ông không có gì sai trái và chắc chắn không việc gì phải bán tống bán tháo các khu đất ấy đi như ông ta có lẽ đã khuyên ông. Hãy hoãn việc ấy lại đi!”

Tôi có cảm giác lúc đó mình đã đúng, mọi người đang chĩa vào tôi. Cả bọn đều biết tôi là một gã khờ khi đụng tới vấn đề tài chính.

Đám tang thật hoành tráng và tôi nghĩ thật hết sức kinh khiếp. Chỉ mạ vàng thôi như tôi từng phỏng đoán. Trong nghĩa trang toàn là hoa với hoa, chính nghĩa trang cũng giống hệt một công viên và tất cả bia mộ tượng đài đau thương tang tóc đều được thể hiện bằng cẩm thạch vô cùng hoành tráng. Ellie hẳn sẽ ghét lắm, tôi chắc chắn như vậy. Nhưng gia đình cô ấy có quyền hạn nhất định đối với cô.

Bốn ngày sau khi đến New York tôi nhận được tin từ làng Kingston Bishop.

Đã tìm thấy xác mụ già Lee trong một mỏ đá bỏ hoang trên sườn đồi xa xa. Mụ chết đã khá nhiều ngày rồi. Trước đây đã xảy ra nhiều tai nạn ở đó, và nghe nói cần phải rào chắn chỗ ấy lại - nhưng người ta chẳng làm gì cả. Một tuyên bố về cái chết bất ngờ đã được trình tòa và lại có yêu cầu hội đồng địa phương phải rào kín chỗ ấy lại. Trong căn nhà nhỏ của mụ ta đã phát hiện ra chừng ba trăm bảng Anh giấu dưới ván lót sàn nhà, toàn những tờ một bảng.

Thiếu tá Phillpot nói thêm trong tái bút, “Tôi chắc chắn cậu sẽ lấy làm tiếc khi nghe tin Claudia bị hất văng xuống ngựa và đã chết ngày hôm qua trong lúc đi săn.”

Claudia - chết sao? Tôi không thể nào tin! Chuyện đó khiến tôi giật nảy mình kinh tởm. Hai người trong vòng nửa tháng bị chết vì tai nạn khi cưỡi ngựa. Dường như không thể nào là trùng hợp ngẫu nhiên.

II

Trong thời gian ở New York tôi chẳng muốn nấn ná lại. Tôi là người xa lạ trong một bầu không khí xa lạ. Lúc nào cũng cảm thấy chán chường vì những điều mình nói và những việc mình làm. Ellie tôi từng quen biết, Ellie từng là của riêng tôi không có ở đó. Tôi thấy cô ấy giờ đây chỉ là một cô gái Mỹ thừa kế một gia sản kếch xù. Vây quanh là bạn bè, những người thân thuộc và họ hàng xa, một dòng họ đã năm đời sống ở đó. Cô đã từ nơi ấy tới viếng thăm lãnh thổ của tôi, như một sao chổi từng viếng thăm trái đất.

Giờ đây cô đã trở về để được chôn cùng dòng họ của mình, nơi quê hương bản quán của cô. Tôi rất vui vì sự việc đã diễn ra như vậy. Hẳn tôi sẽ không thoải mái khi có cảm giác cô ấy đang ở trong cái nghĩa địa nhỏ bé có vẻ trang nghiêm dưới chân rừng thông ngay bên ngoài làng. Không, tôi sẽ không thoải mái đâu.

“Trở về nơi của em đi, Ellie,” tôi nói một mình.

Thỉnh thoảng một chút lời ca điệu nhạc Ellie vẫn thường vừa đàn ghita vừa hát ấy lại ám ảnh trong tâm trí tôi. Tôi nhớ những ngón tay cô đang búng dây đàn, Từng buổi sáng và từng đêm dài. Ngọt ngào sướng vui bao kẻ ra đời. Và tôi nghĩ “Thật đúng với em. Em đã ra đời ngọt ngào vui sướng. Em đã vui sướng ở Đất Digan ấy. Chỉ có điều chẳng được bao lâu. Bây giờ kết thúc rồi. Em đã trở về nơi có lẽ em không vui sướng lắm, nơi em không được hạnh phúc. Nhưng dù sao em đang ở quê nhà mình, trở về nhà mình. Đang ở giữa những người thân của em.”

Chợt tôi tự hỏi mình sẽ ở đâu khi đến lúc phải chết đi. Đất Digan sao chứ? Có thể như vậy. Mẹ tôi sẽ tới xem người ta bỏ tôi xuống mồ - nếu bà vẫn chưa chết. Nhưng tôi không thể nghĩ tới chuyện mẹ mình chết đi. Có thể nghĩ tới cái chết dành cho mình dễ dàng hơn. Phải, bà sẽ tới xem tôi được chôn cất. Có lẽ khuôn mặt nghiêm khắc của bà sẽ dịu đi. Tôi cố không nghĩ đến bà nữa. Không muốn nghĩ đến bà. Không muốn tới gần bà hay gặp bà.

Điều vừa mới nói ấy hoàn toàn không đúng sự thật. Gặp bà không phải là vấn đề. Với bà lúc nào cũng là vấn đề bà tới gặp tôi, đôi mắt bà nhìn thấu suốt ruột gan tôi, một nỗi băn khoăn lo lắng lan ra như một thứ khí độc bao trùm tôi. Tôi thầm nghĩ: “Các bà mẹ đều là quỷ! Sao họ lại phải suy nghĩ ủ ê về các con mình? Sao lại cảm thấy mình biết tất cả về các con? Họ không biết. Chẳng biết đâu! Bà ấy phải tự hào về tôi chứ, vui sướng vì tôi, vui sướng vì cuộc sống tuyệt vời tôi đã đạt được chứ. Bà phải…” Rồi tôi lại cố lảng tránh không nghĩ tới bà nữa.

Tôi đã qua Mỹ bao lâu rồi nhỉ? Thậm chí tôi không nhớ nổi. Dường như đã một thế kỷ bước đi dè chừng cảnh giác, bị những người có nụ cười giả dối và ánh mắt căm thù theo dõi canh chừng. Mỗi ngày tôi đều phải tự nhủ, “Mình phải kết thúc chuyện này. Phải kết thúc chuyện này - và sau đó.” Đó là ba từ tôi đã dùng. Tôi muốn nói là nghĩ đến trong đầu mình. Hàng ngày nghĩ đến chúng rất nhiều lần. Và sau đó - là ba từ nói về tương lai. Tôi dùng chúng cùng một cách từng một lần dùng đến hai từ khác. Tôi muốn…

Mọi người đều thay đổi cách xử sự, trở nên tử tế với tôi vì tôi giàu có! Nhờ di chúc của Ellie tôi là một người cực kỳ giàu có. Tôi có cảm giác rất kỳ quặc. Tôi có những vốn đầu tư mà tôi không hiểu, các cổ phần, chứng khoán, các tài sản. Và tôi hoàn toàn không biết phải làm gì với tất cả những thứ đó.

Một ngày trước khi trở về Anh tôi đã trò chuyện thật lâu với ông Lippincott. Tôi vẫn thầm nghĩ về ông ta như vậy - là ông Lippincott. Với tôi ông không bao giờ trở thành chú Andrew. Tôi cho ông biết mình nghĩ tới chuyện rút lại việc ủy nhiệm đầu tư từ Stanford Lloyd.

“Thật thế sao?” Hàng lông mày hoa râm của ông ta nhướn lên. Ông nhìn tôi với ánh mắt sắc bén và khuôn mặt lạnh như tiền khiến tôi tự hỏi đích xác ông ta hỏi như thế là có ý gì.

“Ông nghĩ làm vậy có ổn không?” tôi sốt ruột hỏi.

“Cậu có lý do chứ?”

“Không,” tôi đáp, “không có lý do gì hết. Một cảm giác, chỉ vậy thôi. Tôi có thể nói bất cứ chuyện gì với ông không?”

“Lẽ dĩ nhiên phải có đặc quyền truyền đạt chứ.”

“Được thôi,” tôi nói, “tôi chỉ cảm thấy ông ta là một tên lừa đảo!”

“A!” Ông Lippincott có vẻ thích thú. “Đúng đấy, phải nói là trực giác của cậu có thể có lý đấy.”

Vì vậy, lúc đó tôi biết mình đã nghĩ đúng. Stanford Lloyd cứ mãi giở trò bịp bợm với các khế ước, vốn đầu tư và tất cả những thứ còn lại của Ellie. Tôi ký một giấy ủy quyền rồi trao cho Andrew Lippincott.

“Ông vui lòng chấp nhận chứ?”

“Chừng nào còn liên quan đến vấn đề tài chính,” ông đáp, “cậu có thể tuyệt đối tin cậy ở tôi. Tôi sẽ làm hết sức mình giúp cậu về chuyện ấy. Tôi nghĩ sẽ không có bất cứ lý do gì để cậu phàn nàn về khả năng quản lý của tôi.”

Tôi thắc mắc ông ta nói vậy đích xác là có ý gì. Ông muốn nói gì đó. Tôi nghĩ ông muốn nói không ưa tôi, chưa bao giờ ưa thích tôi, nhưng về vấn đề tài chính sẽ làm hết sức mình để giúp tôi vì tôi từng là chồng của Ellie. Tôi ký tất cả những giấy tờ cần thiết. Ông hỏi tôi sẽ về Anh bằng cách nào. Bay phải không? Tôi đáp là không, không bay mà đi bằng đường biển. “Tôi phải dành cho mình chút ít thời gian,” tôi nói. “Đi biển sẽ tốt cho sức khỏe của tôi.”

“Và cậu sẽ cư trú… ở đâu?”

“Đất Digan,” tôi đáp.

“A! Cậu định sống ở đấy hay sao?”

“Phải,” tôi đáp.

“Tôi tưởng có lẽ cậu đã đưa nó ra thị trường bán đi rồi chứ.”

“Không,” tôi nói. Và lời phủ nhận đó được thốt ra khá mạnh mẽ hơn ý tôi muốn nói. Tôi sẽ không lìa xa Đất Digan. Đất Digan từng là một phần giấc mơ của tôi, giấc mơ tôi từng ấp ủ từ lúc còn là một thằng nhỏ non nớt.

“Ai đấy đang trông nom nó trong khi cậu qua Mỹ hay sao?”

Tôi đáp đã giao cho Greta trông nom.

“A, phải rồi, là Greta.”

Ông ta có ý gì đó trong cách ông nhắc đến cái tên Greta, nhưng tôi cứ mặc kệ. Ông không ưa cô ta thì cứ việc không ưa. Ông vẫn luôn như vậy. Điều đó khiến tôi lúng túng dùng lại một lát, rồi tôi đổi ý. Cảm thấy mình phải nói gì đó.

“Cô ta rất tốt với Ellie,” tôi nói. “Đã săn sóc có ấy khi ngã bệnh, cô ta tới ở với chúng tôi và chăm lo cho Ellie. Tôi… tôi không thể bày tỏ hết lòng biết ơn của mình với cô ta. Tôi muốn ông hiểu điều đó. Ông không biết cô ta từng là người như thế nào đâu. Không biết cô đã giúp đỡ và làm mọi việc sau khi Ellie bị giết chết như thế nào đâu. Tôi không biết phải làm gì nếu không có cô ấy.”

“Hoàn toàn như thế, hoàn toàn như thế,” ông Lippincott nói. Nghe có vẻ lạnh nhạt hơn ta có thể tưởng tượng.

“Vậy ông hiểu tôi nợ cô ấy rất nhiều.”

“Một cô gái rất có năng lực,” ông nói.

Tôi đứng lên chào tạm biệt rồi cám ơn ông.

“Cậu không việc gì phải cảm ơn tôi.” Vẫn lãnh đạm như thường lệ, ông ta nói thêm, “Tôi đã viết cho cậu một bức thư ngắn. Tôi đã gửi bằng đường hàng không đến Đất Digan. Nếu đi bằng đường biển có lẽ cậu sẽ thấy nó chờ đợi ở đấy khi về đến nơi.” Rồi ông nói, “Chúc thượng lộ bình an!”

Khá ngập ngừng tôi hỏi ông có biết vợ của Stanford Lloyd - một cô gái tên là Claudia Hardcastle hay không.

“A, cậu muốn nói đến vợ đầu tiên của ông ấy. Tôi chưa bao giờ gặp bà ta. Cuộc hôn nhân ấy đã đổ vỡ hết sức sớm. Sau khi ly dị ông ấy đã tái hôn. Rốt cuộc cũng ly dị rồi.”

Và thế là thế đó.

Khi trở về khách sạn tôi thấy có một bức điện. Yêu cầu tôi tới một bệnh viện ở California. Một người bạn tên là Rudolf Santonix đã yêu cầu gặp tôi. Không còn sống bao lâu nữa nên mong được gặp tôi trước khi chết.

Tôi đổi hành trình vượt đại dương sang một chuyến tàu muộn hơn, rồi bay tới San Francisco. Anh ấy vẫn chưa chết nhưng vừa chìm vào hôn mê rất nhanh chóng. Họ nói không rõ anh có hồi tỉnh trước khi chết hay không, nhưng đã rất khẩn thiết yêu cầu được gặp tôi. Tôi ngồi đó quan sát anh trong phòng bệnh ấy, quan sát một thứ trông như cái vỏ rỗng không của một người tôi từng quen biết, vẫn luôn có vẻ bệnh tật, vẫn luôn có một kiểu trong suốt thật kỳ quặc, có vẻ yếu ớt, mỏng manh. Anh ấy nằm như một xác chết tái nhợt. Tôi ngồi đó suy nghĩ: “Ước gì anh ấy nói với mình! Ước gì anh sẽ nói gì đó! Chỉ là điều gì đó trước khi chết.”

Tôi cảm thấy cô đơn quá, cô đơn khủng khiếp quá. Bây giờ tôi đã trốn thoát khỏi bọn kẻ thù, tôi đã đến với một người bạn. Thật sự là người bạn duy nhất của tôi. Anh là người duy nhất biết bất cứ điều gì về tôi, ngoại trừ mẹ tôi, nhưng tôi không muốn nghĩ tới mẹ.

Một vài lần tôi nói với một cô y tá, hỏi cô không có bất cứ điều gì có thể làm hay sao nhưng cô ta lắc đầu và trả lời một cách vô thưởng vô phạt:

“Có thể ông ấy sẽ hồi tỉnh lại nhưng cũng có thế không.”

Tôi ngồi ở đó. Rồi cuối cùng anh ấy cũng cựa quậy và thở dài. Cô y tá nâng anh ngồi dậy rất nhẹ nhàng. Anh nhìn tôi nhưng không biết anh có nhận ra tôi hay không. Chỉ đang nhìn tôi như thể ngang qua tôi, ra bên ngoài tôi. Rồi bất thình lình ánh mắt anh đổi khác. Tôi nghĩ, “Anh ấy quả có biết mình, quả có thấy mình.” Anh nói gì đó rất yếu ớt và tôi cúi xuống giường để nắm bắt. Nhưng dường như không phải là những lời lẽ có bất cứ ý nghĩa gì.

Rồi người anh bỗng dưng co giật mạnh, anh ngửa đầu ra sau và hét lên:

“Đồ ngu … Sao không đi đường khác?”

Rồi anh ngã vật ra và chết ngay tức khắc.

Tôi không biết anh muốn nói gì - hay thậm chí chính anh có biết mình đang nói gì không.

Và đó là lần cuối tôi trông thấy Santonix. Tôi tự hỏi giá như tôi hỏi anh ấy gì đó liệu anh có nghe tôi nói hay không. Tôi muốn một lần nữa cho anh biết ngôi nhà anh xây cho tôi là thứ tốt đẹp nhất mà tôi có được ở trên đời. Có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với tôi. Thật lạ lùng một ngôi nhà lại có thể có ý nghĩa như vậy. Một ý nghĩa tượng trưng. Một thứ ta muốn có. Muốn có nó quá đỗi tới nỗi hoàn toàn không biết nó là cái gì. Nhưng anh ấy biết nó là cái gì và đã tặng cho tôi. Tôi đã có được nó. Đang về nhà với nó.

Về nhà. Đó là tất cả những gì tôi có thể nghĩ tới khi ở trên tàu. Điều đó và cảm giác mệt mỏi muốn chết đi được lúc ban đầu… Rồi sau đó cảm giác vui sướng như thủy triều dâng lên từ sâu thẳm tận đáy lòng… Tôi đang về nhà. Tôi đang về nhà…

Về nhà là thủy thủ

Về nhà từ biển khơi

Và thợ săn về nhà từ trên đồi…