Chương 9 Violet Shoko
Cô gái Nhật tên Violet Shoko ngồi trong chiếc ghế bành như tìm một sự thoải mái che chở nào đó.
Hoài quan sát cô gái bằng cặp mắt nhà nghề nhưng tò mò. Cô ta rất xinh, còn trẻ, 30 tuổi, hãy còn độc thân, làm kế toán viên cho một công ty lớn. Vấn đề của cô ta là gì, Hoài tự hỏi. Trông cô ta bình thường như.. mọi người bình thường.
Hoài là người nói trước:
- Tôi rất thích cái tên Violet của cô. Tên thật đẹp giống như cô vậy.
Cô ta hơi mỉm cười, nụ cười hiu hắt thế nào!
- Cám ơn.
Hoài nhìn cô gái có nét mặt hiền hòa:
- Tôi có thể giúp cô điều gì trong ngày hôm nay?
Violet có vẻ băn khoăn:
- Lúc ra đi đến đây tôi nghĩ tôi sẽ nói rất nhiều chuyện với bà. Tôi sẽ nói về mình và về gia đình mình. Nhưng không hiểu sao.. bây giờ đầu óc tôi trống trơn, giống như một người vừa bị ai lấy đi hết mọi thứ..
Hoài dò hỏi:
- Một biến cố gì vừa xảy đến cho cô sao?
Violet Shoko mân mê mấy ngón tay mình rồi hai bàn tay cứ xoắn vào nhau. Cô ta đang đi tìm điều muốn nói, Hoài nghĩ như thế.
- Tôi nghĩ điều gì vừa xảy ra cho cô hay gia đình cô chắc chắn không phải là một chuyện vui, đúng không?
- Ồ.. gia đình tôi.. rồi bây giờ bản thân tôi.. Mà tại sao lại là tôi? Tại sao như thế?
- Cô đang đặt những câu hỏi cho chính cô trước mặt tôi. Đây là lần đầu tiên chúng ta gặp gỡ nhau trong căn phòng này. Những câu hỏi của cô rất mông lung, không cho tôi thấy vấn đề của cô cũng như mục đích của cô đến đây ngày hôm nay. Cô giúp tôi hiểu rõ hơn không?
Violet cúi đầu yên lặng.
Hoài nói tiếp:
- Tôi rất kiên nhẫn. Chúng ta có thể ngồi với nhau như thế này hàng nửa tiếng đồng hồ trong yên lặng và vấn đề của cô vẫn không được tôi biết đến. Cô biết nhưng không muốn chia sẻ.
- Tôi muốn.. tôi muốn chứ..
- Tôi có cảm tưởng chúng ta nên bắt đầu nói chuyện về gia đình cô vì cô cho tôi cảm nghĩ là mọi chuyện có thể bắt đầu từ đó. Đúng không?
Violet Shoko vẫn cúi gầm đầu mân mê hai bàn tay của mình khi cô ta trả lời:
- Tôi muốn kể cho bà nghe câu chuyện của bà cố ngoại tôi.. để rồi ngày hôm nay cũng liên quan đến tôi. Bà cố ngoại tôi là một trong những phụ nữ đặc biệt của nhóm Goze. Trong lịch sử Nhật Bản.. Goze là chữ ghép của hai chữ “phụ nữ” và “mù”. Họ là những phụ nữ tuy bị khiếm thị nhưng lại có năng khiếu ca hát và sáng tác nhạc. Nhóm Goze thường hoạt động và đi lưu diễn ở các vùng nông thôn Nhật.
Trong chuyến đi lưu diễn như vậy, ban ngày những phụ nữ này thường dắt díu nhau đến thăm các trang trại ban ngày rồi hát và đàn Shamisen. Ban đêm, khi dân làng tụ họp đông thì nhóm Goze hát nhiều bài dân ca hay những bài do họ sáng tác. Với những buổi trình diễn như vậy nhóm Goze được dân làng trả tiền hay trả bằng nông sản, gạo.
- Tôi chưa bao giờ được nghe đến chuyện này. Đây thật là một phần văn hóa lâu đời của người Nhật phải không?
- Đúng vậy. Họ có mặt từ lâu đời với truyền thống đó. Với một số nghi lễ văn hóa quan trọng của người Nhật, nhóm Goze đóng góp một vai trò không nhỏ.
- Tại sao cô còn trẻ mà có thể biết rành mạch như thế được?
-Vì nó thuộc về gia đình tôi. Nhưng sau này với sự phát triển công nghệ và đô thị hóa nhanh chóng khiến người dân bỏ quê lên thành phố. Dân số nông nghiệp giảm sút nên ảnh hưởng trực tiếp đến công việc sinh sống của nhóm Goze.
- Bà cố ngoại của cô là một phụ nữ có tài năng về âm nhạc dù bị khiếm thị đúng không?
Violet ngẩng đầu lên nhìn Hoài:
- Đúng vậy! Bà cố ngoại tôi đã đem đến niềm vui cho những người có mắt sáng nhưng lại mù lòa về tâm hồn..
Hoài nghiêng đầu suy nghĩ về câu nói của Violet. Nàng hỏi cô ta:
- Trong gia đình cô sau đó có ai có tài năng về âm nhạc như bà cố ngoại của cô không?
- Có.. đó chính là tôi!
- Vậy sao? Cô chơi đàn gì?
- Tôi chơi được nhiều thứ đàn, kể cả shamisen.
Hoài tự hỏi vậy câu chuyện của người phụ nữ nhóm Goze ngày xưa thì có liên quan gì đến cô gái trẻ ngày hôm nay? Nàng vẫn chưa thấy vấn đề của Violet?
-Thường những lúc chơi đàn một mình tôi hay nhớ tới bà cố ngoại mà tôi chỉ nhìn thấy qua hình ảnh xưa. Nhưng gần đây hình ảnh của bà, một người hát rong.. làm tôi bị ám ảnh.. Gương mặt của một phụ nữ già nua mù lòa, ảnh đen trắng đã đổi mầu.. nhìn thấy dễ sợ lắm.. dù là trong trang phục truyền thống. Nụ cười của bà cố ngoại tôi trong hình cũng sợ lắm.. Thiếu mấy cái răng.. nhìn vào chỉ thấy đen và trắng. Với đôi mắt không mở, trông bà cố tôi như một căn nhà đóng cửa.. Tôi cứ bị ám ảnh về hình ảnh đó.. và không thể quên được.
- Vì sao?
- Tôi không biết ngày nào đó mình cũng bị mù thì liệu tôi có vui vẻ sống và mang niềm vui đến cho người khác được như bà ấy không?
- Tại sao cô lại có ý nghĩ bi quan như thế?
- Sau lúc bị nhiễm trùng mắt, bây giờ đôi mắt của tôi có vấn đề. Bác sĩ nói rằng sẽ có đến lúc tôi không còn nhìn thấy gì.. Tôi phải làm gì? Chờ đợi một bất hạnh sẽ đến với mình thật là.. đáng sợ!
- Tương lai luôn luôn là bất định. Sao không nghĩ rằng chuyện không vui đó sẽ không xảy đến?
- Bà nói đùa? Một người với kiến thức y học như bà mà lại cho rằng chuyện đó sẽ không xảy ra? Bác sĩ chuyên khoa đã chứng minh với những kiểm nghiệm khoa học, làm sao mà sai được?
Hoài điềm nhiên trả lời:
- Cho đến lúc này vẫn có những lúc y học đã sai. Chẳng hạn những điều mà người ta nghiên cứu cách đây 20, 25 năm với một kết quả được công nhận nhưng gần đây lại khám phá những kết quả đó là không đúng, là sai. Vậy thì không có gì để xác quyết là chuyện cô sẽ bị khiếm thị trong tương lai là một chuyện nhất định sẽ xảy ra. Có thể cô có vấn đề về mắt nhưng tôi nghĩ cho dù như thế đi nữa, không phải là ngay ngày mai ngủ dậy và cô không còn nhìn thấy gì nữa. Tất cả nếu đúng như bác sĩ đã chẩn đoán thì sẽ từ từ chứ không đột ngột. Với thời gian như thế y học sẽ tiến triển, sẽ có nhiều phương cách chữa trị hay thuốc giúp cho người bệnh.
Violet có vẻ hoang mang trước lời nói của Hoài.
- Thật vậy sao?
- Đúng thế. Cô cần đối diện với giây phút hiện tại và sống với những giây phút cận kề cô nhất. Tương lai hãy để tương lai lo. Ngày mai hãy để ngày mai lo. Những lo âu và tưởng tượng những điều không may sẽ xảy đến cho mình là một liều thuốc độc để biến những lo âu phiền muộn đó thành sự thật.
- Tôi cũng muốn nghĩ như thế nhưng rất khó để suy nghĩ ngược lại những điều đang ám ảnh mình.
- Đừng để những sợ hãi đó đưa đến rối loạn lo âu hay được biết đến một cách thông thường là anxiety disorders. Đó là những rối loạn được định hình bởi sự bất thường và quá mức.
- Giả dụ những tiên đoán về bệnh tình của tôi sẽ là thật thì tôi phải làm sao? Tôi thấy bà cố ngoại tôi thật can đảm trong mù lòa. Thời đó chỉ có những lúc mùa đông tuyết phủ bà và nhóm Goze mới không đi lưu diễn thôi. Sao bà ấy và những người kia có thể làm như thế được? Sao họ can đảm mà chịu đựng và còn mang niềm vui đến cho người khác được?
- Bởi vì họ không xem khiếm thị là một chướng ngại đối với họ.
- Họ bắt buộc phải nghĩ và hành động như thế sao?
- Đương nhiên! Bản năng sinh tồn mà! Người ta phải tìm đến những niềm vui hay những gì mang lại ý nghĩa cho cuộc sống.. để mà sống chứ, cô không thấy vậy sao? Tôi nghĩ khi nhóm Goze trình diễn những bài dân ca phổ thông thời đó hay những bài ca do họ sáng tác, họ không chỉ mua vui cho người khác mà chính là cho họ niềm vui. Niềm vui mang lại hy vọng cho ngày mai, mà còn lại mang đến lợi lộc, cho họ niềm tự hào là dù khiếm thị họ vẫn có thể giúp được gia đình hay cho chính bản thân. Đó là hành động can đảm để chiến đấu lại sự khiếm khuyết của cơ thể.
- Tôi cũng nên có một thái độ sống như thế sao?
- Không phải là chuyện nên hay không nên. Tôi nghĩ cô đã có sẵn trong giòng máu của mình.
- Có đúng thế không?
- Cứ suy nghĩ và tự hỏi mình đi! Một cái nhìn lạc quan và mạnh mẽ sẽ thay đổi nhiều thứ cho bản thân.
Không thấy Violet xoắn hai bàn tay vào nhau nữa.
- Tôi thấy nhẹ nhõm hơn..
Hoài mỉm cười:
- Cô sẽ nhẹ nhõm và lạc quan hơn nếu cứ rũ bỏ những lo âu xa vời đó đi. Ngày xưa bà cố ngoại của cô mà còn vui vẻ đương đầu với sự khiếm thị của bà ấy được thì ngày nay cô thừa sức đối diện và giải quyết. Như tôi nói lúc nãy, cô đừng để những sợ hãi đó đưa đến anxiety disorders và gây thêm nhiều phiền toái cho bản thân. Hãy sống cho ngày hôm nay cho đáng sống! Chỉ thế thôi!
- Cám ơn bà đã cho tôi một cái nhìn khác.
Hoài chợt hỏi:
- Cô có nhiều bạn bè không?
- Tôi có bạn nhưng không nhiều lắm.
- Còn bạn trai?
- Chưa có, chỉ là bạn.
- Cô nên giao tiếp nhiều hơn. Điều này sẽ giúp cô thật tốt. Đừng khép kín đời sống. Thích cái gì thì cứ làm, thời gian không đợi mình đâu.
- Làm sao để không nhớ đến hình ảnh của bà cố ngoại tôi mà tôi thấy rằng rất ghê rợn, như một bóng ma cứ lẩn quẩn, và nụ cười mới đáng sợ như trêu chọc cứ bám chặt lấy tôi..
- Bây giờ hãy cố gắng có một cái nhìn khác về hình ảnh đó. Tôi không được nhìn thấy tấm ảnh đó nhưng qua câu chuyện cô kể, tôi nghĩ đó là một nụ cười hiền hòa nhưng kiêu hãnh vì đã khắc phục được bản thân. Bà cố ngoại của cô là một phụ nữ khiếm thị nhưng phi thường. Bà cố ngoại của cô chắc rất hãnh diện vì đã có một người chắt ở thế hệ sau đó có tài năng về âm nhạc như mình và có thể hơn mình. Bà cụ rất vui. Đã gọi là vui thì đâu có gì đáng sợ phải không? Cô có đồng ý với tôi không?
Violet Shoko nhoẻn miệng cười:
- Cám ơn bà đã giúp tôi có một cái nhìn lạc quan hơn. Tôi rất thích nói chuyện với bà.. Tôi sẽ trở lại.
Hoài cười, đứng dậy.
Violet cũng rời khỏi chỗ ngồi, đến bắt tay Hoài. Bàn tay cô ta nhỏ nhắn và mềm mại.
Hoài nhìn cô ta quay lưng lại đi ra khỏi phòng và chợt có ý nghĩ rất muốn được nhìn và nghe Violet Shoko chơi đàn shamisen. Nàng tủm tỉm cười và rồi bỗng dưng lại nhớ đến Lữ, đến quán nhạc jazz và nhiều thứ.. về Lữ..
Hoàng Thiên Phượng
Hoàng Thiên Phượng, một cái tên rất đặc biệt đối với Hoài. Cái tên nghe rất kiêu hãnh nhưng con người đó và cuộc đời cô ta là một sự đối nghịch.
Buổi đầu tiên Hoàng Thiên Phượng đến tìm gặp Hoài rất ngắn, không kéo dài. Cô ta trông rất kiêu kỳ với dáng vẻ mạnh mẽ của một cô gái trẻ đẹp và lớn lên trong một gia đình khá giả.
Hoài đã tò mò hỏi cô ta vì đã nghĩ Hoàng Thiên Phượng không có lý do để đến gặp nàng:
- Điều gì làm cô phải cần có mặt ở đây ngày hôm nay?
Ngồi bắt chéo chân rất lịch sự trong chiếc váy đầm mầu tím rất hợp với khuôn mặt và làn da trắng nõn của cô ta, Hoàng Thiên Phượng từ tốn nói:
- Tôi sợ bóng tối!
- Điều này có làm cô mất ngủ không?
Hoàng Thiên Phượng lắc đầu:
- Cũng tùy lúc. Nhưng tôi luôn luôn phải có đèn, không cần sáng lắm nhưng phải có đèn trong phòng thì tôi mới ngủ được.
- Bao lâu như vậy rồi?
- Bà muốn nói đến chuyện tôi sợ bóng tối hay chuyện mất ngủ?
Hoài trả lời:
- Hai chuyện này có liên quan đến nhau nên có thể nói là cả hai.
Hoàng Thiên Phượng suy nghĩ trước khi trả lời:
- Chắc từ nhỏ tôi đã như vậy.
- Từ nhỏ có nghĩa là từ mấy tuổi, cô có nhớ không?
- Tôi đã ngủ một mình từ nhỏ.. không thể nhớ được.
Trả lời xong Hoàng Thiên Phượng cười.
Nhìn nụ cười của cô ta, Hoài có thể khẳng định đây là một nụ cười rất giả tạo đi cùng với sự kiêu kỳ rất kịch tính.
- Lúc nhỏ khi ngủ cô cũng cần đèn sáng sao?
Hoàng Thiên Phượng gật đầu thay cho câu trả lời.
- Trẻ nhỏ sợ bóng tối là chuyện bình thường. Chỉ cần sự có mặt của cha mẹ chúng bên cạnh là giải quyết được vấn đề. Nếu khi đứa trẻ càng lớn thì nỗi sợ bóng tối càng giảm dần thì điều này cũng bình thường. Lớn lên hơn nữa, đứa trẻ không còn sợ bóng tối. Nhưng nếu càng ngày theo thời gian lớn lên mà càng lúc nỗi sợ bóng tối càng gia tăng ở mức độ cao hơn hay làm cho rơi vào trạng thái hoảng loạn, khó thở hay có cảm giác như có điều gì nguy hiểm sắp xảy ra đe dọa bản thân, đổ mồ hôi liên tục thì có thể đây là biểu hiện của hội chứng sợ bóng tối.
- Hội chứng sợ bóng tối sao?
Hoài hỏi lại:
- Cô có bị tình trạng như tôi vừa nói không khi ở trong bóng tối?
Lần đầu tiên Hoài nhìn thấy vẻ kiêu hãnh trên gương mặt cô ta biến đi.
- Tôi.. có bị như thế.. Bà có thể giải thích thêm nữa không? Đó là bệnh ư?
- Hội chứng sợ bóng tối xuất hiện khi não bộ có những nỗi ám ảnh hay lo âu quá mức khi nhìn thấy bóng tối. Hội chứng sợ bóng tối hay còn gọi là Nyctophobia. Tên gọi này có nguồn gốc từ Hy Lạp và được ghép từ hai chữ “Nyctus” và “Phobos”. “Nyctus” là bóng tối hay bóng đêm. “Phobos” là nỗi sợ. Nhưng những nghiên cứu cho thấy nỗi sợ này có từ xa xưa. Vào thời cổ đại khi con người còn sống trong rừng bằng nghề săn bắn thì những nguy hiểm chung quanh luôn luôn rình rập. Những nguy hiểm đó đến từ những con thú dữ hay kẻ thù. Nhất là vào ban đêm khi không còn ánh sáng, không nhìn thấy gì thì những nguy hiểm đó càng gia tăng làm cho con người căng thẳng trong bóng đêm.
- Nhưng tại sao có người sợ bóng tối, có người thì không?
Hoài nhìn cô ta như muốn tìm những gì có thể đang được che dấu qua bề ngoài kiêu hãnh kia.
- Đối với các bệnh nhân mắc hội chứng sợ bóng tối đưa đến những tưởng tượng lo lắng về những nguy hại có thể xảy ra. Nỗi lo này có thể xuất phát từ những chấn thương tâm lý từ quá khứ dẫn đến những hệ lụy ở hiện tại và kéo dài đến tương lai.
- Tôi không có chấn thương tâm lý nào cả. Tôi sinh ra và lớn lên rất bình thường, không có chuyện gì trong quá khứ làm tổn hại đến tôi cả. Chuyện ngủ để đèn đã trở thành bình thường với tôi. Tôi không cần gì cả.
Hoài ôn tồn nói với Hoàng Thiên Phượng:
- Nếu vậy vấn đề sợ bóng tối của cô đã được cô tự giải quyết. Cô không cần đến đây.
Cô ta đứng dậy cám ơn Hoài và đi ra.
Hoài tin rằng cô ta sẽ trở lại và phải trở lại. Nàng sẽ nghe câu chuyện thật của Thiên Phượng trong những lần gặp gỡ kế tiếp như đã từng nghe bao nhiều câu chuyện của những người khác trước cô ta. Có lẽ chúng ta ai ai cũng cần một người nào đó biết lắng nghe.