ĐỘC QUYỀN TRÍ TUỆ M. PUKHOV (NGA)-ĐOÀN TỬ HUYẾN DỊCH-★★★-Câu chuyện thứ nhất-MỘT CUỘC ĐỤNG ĐỘ
Marion là một hành tinh bình thường thuộc hệ mặt trời nằm ở vòng xoắn thứ hai của Ngân Hà. Quay xung quanh mặt trời là vô số những hành tinh rất khác nhau. Có những hành tinh lớn và nặng hơn, một số khác bé hơn. Trên một vài hành tinh đã có sự sống xuất hiện.
Chỉ có một điều làm cho khác biệt hẳn với tất cả những hành tinh khác: Đây là nơi duy nhất có trí tuệ phát triển trong toàn bộ Thiên Hà.
1Bản thông báo rất ngắn gọn:
“Cần người làm việc ở cơ quan nhà nước. Chuyên môn: Cảnh sát và Vật lý lý thuyết.”
Tiếp đó là địa chỉ.
2Tầng nhà ngổn ngang. Giấy dán tường rách tơi tả, các lối đi bề bộn. Sau chiếc bàn giữa hành lang, một công chức cao cấp, có vẻ là một một vị tướng, ngồi oai vệ.
— Tôi đến đây theo thông báo, - Eo nói.
Viên công chức nhìn anh dò hỏi.
— Cảnh sát à?
— Chuyên gia vật lý - Eo nói. - Hồ sơ tôi đây.
Viên công chức giở hồ sơ xem.
— Lý lịch, hộ chiếu … còn cái gì đây?
— Bảng kê những công trình khoa học.
— Thế ra anh là bác học, - viên công chức nói. - Thôi được. Anh để các hồ sơ lại đây, nhưng đừng có ảo tưởng. Số chỗ khuyết rất hạn chế. Sẽ mở một cuộc thi, hai mươi lấy một.
— Như vậy hi vọng của tôi chỉ có năm phần trăm?
Viên công chức dướn lông mày.
— Anh tính nhẩm à?
— Cái đầu tôi nó tính đấy. - Eo cười khẩy. - Có thể, tốt nhất là rút hồ sơ về?
— Anh đợi tôi tí đã. Số chỗ khuyết của chúng tôi ít nhưng số người đến xin hiện nay cũng chưa nhiều. - Viên công chức im lặng một lát. - Thực ra anh là người đầu tiên. Nhưng điều bí mật này không được nói ra. À này, tại sao anh lại có cái tên kỳ lạ như vậy? Theo tôi, nó quá nhiều nguyên âm.
— Tất cả có hai - Eo cười khẩy. - Trước đây tôi học thiên văn vô tuyến, nghiên cứu sự suy sụp hấp dẫn và “lỗ đen”. Để hiệu chuẩn radar, người ta sử dụng các kính phản xạ chuẩn, viết tắt là Eo. Tôi thích cái tên này.
— Đó là việc của anh, - viên công chức nói và rời bàn đứng dậy. - Vậy thì, thưa ngài Kính Phản Xạ Chuẩn kính mến, kể từ thời điểm này, ngài đã là chuyên gia xét nghiệm các vấn đề vật lý của Bộ An ninh Ngoài Hành Tinh mà tôi được vinh dự là bộ trưởng. Ngày làm việc ở đây bắt đầu lúc chín giờ mười lăm phút, nhưng anh hãy đến muộn hơn, khi nào nhà được sửa chữa xong. Anh còn hỏi gì nữa không?
— Không, - Eo đáp.
3— Chúng ta phải làm gì, anh đã đoán ra rồi đấy, - một tháng sau, khi ngồi nhà đã được sửa chữa xong, Bộ trưởng Bộ An ninh Ngoài Hành Tinh nói. - Chúng ta phải bảo vệ Marion khỏi những kẻ thù từ hành tinh khác đến.
— Chẳng lẽ lại có những kẻ thù như thế sao? - Eo hỏi. - Theo như hiểu biết của tôi, Marion là hành tinh duy nhất có người ở trong Thiên Hà.
— Trong vũ trụ của nhiều Thiên Hà. Hơn nữa, trước đây cũng không có Bộ của chúng ta, - Bộ trưởng giải thích. - Tôi cũng muốn nói cho anh rõ anh cần phải làm gì.
— Tôi đã hiểu. Tìm những kẻ thù ngoài hành tinh của Marion.
— Không phải, - Bộ trưởng cười khẩy, - để làm việc đó, chúng ta đã có nhiều chuyên gia khác. Nhưng kẻ thù chắc chắn sẽ sử dụng tất cả các kiến thức của khoa học hiện đại, kể cả vật lý học. Khi gặp những trường hợp như vậy, anh sẽ phân tích chúng và đưa ra phương án giải quyết. Anh hiểu chứ?
— Vâng. Nhưng anh tin chắc rằng chúng ta sẽ đụng đầu với kẻ địch?
— Tôi tin là như vậy - Bộ trưởng quả quyết nói. - Bây giờ, khi Bộ đã được thành lập, chẳng phải đợi lâu nữa đâu.
4Sau một tháng nữa, khi đến nơi làm việc, Eo gặp đến các dịch vụ, tìm thấy tại các Bộ trưởng Bộ An ninh Ngoài Hành Tinh đang đợi mình. Ông ta có vẻ kích động khác hẳn ngày thường.
— Tôi đã nói đúng - ông tuyên bố. - Anh đã đọc báo hôm nay chưa?
— Nói chung, tôi không đọc báo.
— Đúng đấy, - Bộ trưởng nói. - Nguồn tin đầu tiên bao giờ cũng đáng tin cậy hơn. Anh có biết đây là cái gì không?
Trên bàn có một tập giấy dày. Eo im lặng.
— Đây là báo cáo của nhà thám hiểm vũ trụ Duzl. Con tàu vũ trụ “Gamma Marka” của ông ta trong tuần qua đã bị kẻ thù ngoài hành tinh tấn công, - Bộ trưởng đắc thắng nói. Ông đứng dậy, nhường chỗ cho Eo. - Bây giờ chúng ta đã có việc làm từ lâu rồi đấy.
Eo ngồi xuống sau bàn làm việc của mình.
— Việc đó xảy ra ở đâu?
Bộ trưởng ngồi xuống chiếc ghế đối diện.
— Vụ đụng độ xảy ra ở khu vực trung tâm của Thiên Hà, trong đám tinh vân nhỏ Ngựa bờm. Trong báo cáo, - Bộ trưởng chỉ vào tập giấy - có một mô tả tỉ mỉ vụ đụng độ này, nhưng ở vào chỗ anh, tôi sẽ tiến hành hỏi cung ngay những người làm chứng. Như người ta nói, một cách sốt dẻo.
— Chẳng lẽ hỏi cung cũng thuộc chức trách của tôi à?
— Nếu anh thích, cứ gọi nó là một cuộc trao đổi ý kiến vậy, - Bộ trưởng nhăn mặt, nói. - Nhiệm vụ của anh là phân tích sự kiện và đề xuất ý kiến. Nếu anh không phản đối, tôi sẽ ở lại đây. Anh có thể bắt đầu ngay.
Bộ trưởng chuyển sang ngồi lên chiếc đi văng mềm ở phía sâu trong căn phòng lớn.
— Thôi được, - Eo nói. - Nhưng lấy người làm chứng ở đâu ra?
— Ở phòng bên cạnh - Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh đáp.
5— Tên tôi là Gran - người làm chứng thứ nhất nói - chuyên môn đào tạo - thiên văn học. Mấy năm gần đây tôi làm quan trắc viên của tàu “Gamma Marka” dưới quyền chỉ huy của nhà thám hiểm vũ trụ xuất sắc Duzl.
— Nhiệm vụ của anh là gì?
— Trên tàu vũ trụ có một trạm quan sát được trang bị kính thiên văn và các phương tiện khác. Đối tượng quan sát gồm nhiều loại khác nhau. Thứ nhất, đó là các thiên thể bình thường: Thiên thạch, các hành tinh, vân vân. Thứ hai là các vật thể nhân tạo: Các tàu và trạm vũ trụ. Chúng tôi cũng theo dõi những chiếc xuồng thăm dò nhỏ, xuất phát từ “Gamma Marka”.
— Tôi hiểu, - Eo nói. - Anh hãy kể về chuyến đi cuối cùng của các anh.
— Chúng tôi đang tìm kiếm một hệ thống hành tinh ở giai đoạn sơ khai - Gran bắt đầu kể - Trên đường đến Bờm Ngựa, tàu chúng tôi đã ghé qua một số tinh vân khác. Khi nhận thấy dấu hiệu của một đám khí tích tụ lớn, mà người ta gọi là hành tinh nguyên thủy, tôi báo cáo nó với chỉ huy tàu.
— Các anh đã phát hiện ra bao nhiêu đám khí tích tụ như vậy?
— Chưa một đám nào, - Gran đáp - Trong các tinh vân khác kết quả cũng đều như vậy. Tôi không biết tại sao, nhưng những hi vọng chủ yếu đều hướng về tinh vân Bờm Ngựa.
— Và các anh không thấy gì cả.
— Ồ, giá được như vậy! - Gran nói - Đúng là ở đó không có các hành tinh nguyên thủy. Nhưng tôi phát hiện ra một cái khác. Nó giống như một tiểu hành tinh. một khối tròn đường kính hai trăm mét. Chúng tôi cách nó chỉ còn khoảng một trăm triệu kilômét. Nghe báo cáo xong, chỉ huy tàu Duzl ra lệnh tôi tiếp tục thu nhận thông tin, rồi tự mình lái con tàu đi đến gần hơn.
— Chờ tôi một tí, - Eo nói. - Trước đây tôi nghĩ rằng những con tàu vũ trụ đường xa như vậy di chuyển chủ yếu trong tiểu không gian chứ.
— Anh nhầm rồi. “Gamma Marka” là con tàu vũ trụ Foton tiểu không gian, viết tắt là VFT. Để đi ra khỏi không gian thường, nó phải đạt đến vận tốc gần bằng vận tốc ánh sáng. Vì vậy việc di chuyển trong tiểu không gian chỉ sử dụng ở những khoảng cách lớn. Còn trong trường hợp này, mục tiêu sát ngay bên cạnh; và việc di chuyển tiếp cận được thực hiện bằng phương pháp thông thường.
— Tôi hiểu. Và anh thường trực ở bên kính thiên văn.
— Vâng.
— Anh có nhận thấy cái gì khác thường không?
— Có. Và cái đó khác thường đến nỗi chỉ huy tàu Duzl phải ra lệnh hãm tàu lại. Qua những quan sát của tôi, có thể kết luận rằng vật thể kia là một con tàu vũ trụ lạ.
— Thế đấy! Tại sao?
— Đó là một hình cầu. Một hình cầu lý tưởng như được tiện bằng máy. Thiên nhiên không thể tạo ra được một vật như vậy. Sau khi được tôi thông báo, chỉ huy tàu lập tức dừng tàu lại. Chúng tôi ở cách chiếc tàu lạ một triệu kilômét.
— Khoan đã, - Bộ trưởng Bộ An ninh Ngoài Hành Tinh trước đó vẫn ngồi im lặng, bỗng nói chen vào câu chuyện. - Tôi không hiểu. Anh nói rằng thiên nhiên không thể tạo ra những vật như vậy. Thế còn Marion và các hành tinh khác thì sao? Trong trường học người ta dạy chúng tôi rằng Marion hình cầu. Chẳng lẽ bây giờ đã có cách nhìn khác?
— Marion có một khối lượng khổng lồ, - Gran giải thích. - Marion nặng hơn vật thể chúng tôi phát hiện 14 bậc, nếu như tỉ trọng của chúng bằng nhau. Lực hấp dẫn tỉ lệ với khối lượng. Trường hấp dẫn ở đây đối xứng cầu. Đó là trường xuyên tâm. Vì vậy các mặt đẳng thế cũng có dạng cầu. Để tránh các Gradien lớn, bề mặt các hành tinh có dạng theo một trong những mặt đẳng thế. Nếu không, trên hành tinh sẽ xuất hiện những độ chênh lớn của áp suất và chúng sẽ bào nhẵn bề mặt địa hình. Theo tôi, điều đó là dễ hiểu.
— Nói chung đúng như vậy, - Bộ trưởng nói. - Anh giải thích rất rõ ràng.
Cả ba người ngồi im một lát. Rồi Eo nói:
— Xin lỗi, hình như tôi đang mải nghĩ… Tôi chợt nảy ra một ý, nhưng ta tiếp tục. Theo như tôi hiểu, chỉ có hình thức của vật thể là nói lên nguồn gốc nhân tạo của nó?
— Không chỉ có thế, - Gran đáp. – Đó là cái chính chứ không phải là cái duy nhất.
— Nhưng những cái khác, - Eo nói. - có lẽ không liên quan đến hình dạng của vật thể. Tôi hiểu rằng đó là một hình cầu hoàn toàn phẳng, không có chỗ lồi lõm hoặc hoặc dấu vết khác.
— Đúng thế, - Gran nói.
— Những điều khác chắc là liên quan đến tính chất quang học của nó?
— Đúng thế, - Gran xác nhận và hơi ngạc nhiên. - Nhưng tại sao anh biết?
— Tôi không biết gì cả. Tôi chỉ thể đoán và nêu ra giả thuyết. Anh tiếp tục đi.
— Tôi còn chưa mô tả các tính chất quang học của tinh vân Bờm Ngựa. Đó là một đám mây bụi khí, nhưng ở bên mép của nó, cách chúng tôi chưa đến một parsec[16] có mấy ngôi sao trẻ. Dưới ánh sáng của chúng, hơi khí phát huỳnh quang chủ yếu trong dải sóng dài. Đám tinh vân cháy lên một màu đỏ rực, và đáng ra, các thành phần này phải trội hơn trong ánh sáng bức xạ của con tàu lạ hình cầu kia. Nhưng sự việc lại không đơn giản như vậy. Quang phổ của bức xạ được phản chiếu từ con tàu bị lệch mạnh về phía khu vực sóng dài, và thêm vào đó còn bị biến dạng đi. Có vẻ như các nhà du hành vũ trụ lạ lùng kia không giống chúng ta - điều này còn sẽ được khẳng định bằng những hành động tiếp theo của họ, - và họ không thích ứng với những bức xạ quen thuộc của chúng ta. Vì vậy, họ lọc những thành phần thích hợp bằng một lớp mạ đặc biệt.
— Tôi lại không hiểu, - Bộ trưởng than vãn. - Tôi không được học qua chương trình vật lý chuyên nghiệp. Anh có thể trình bày ý kiến của mình một cách đơn giản hơn không?
— Cũng có thể đơn giản hơn, - Gran nói. - Hình như những tia hồng ngoại đối với họ là có hại. Vì vậy, lớp mạ bên ngoài của con tàu của họ phản xạ mạnh lại chính những tia đó. Và tôi thấy quang phổ của ánh sáng phản xạ lệch về miền hồng ngoại và bị biến dạng đi.
— Bây giờ tôi hiểu rồi, - Bộ trưởng thoả mãn nói. - Anh cừ lắm. - Ông quay về phía Eo. - Có phải thế không?
— Vâng, - Eo nói. Và tiếp thêm, quay về phía Gran - Hôm nay anh đã cho chúng tôi biết những thông tin rất quý. Cảm ơn anh. Dường như tôi đang trông thấy hoàn toàn rõ ràng vật thể mà các anh gặp trong đám tinh vân.
— Một con tàu của kẻ địch, - Bộ trưởng nói chen vào.
— Vâng. Tôi còn muốn hỏi thêm một câu cuối cùng. Anh nói rằng đường kính của quả cầu là hai trăm mét. Có lẽ đó là con số gần đúng. Anh có thể cho chính xác được không?
— Không có gì đơn giản hơn, - Gran nói. - Hai trăm mười một mét. Tất nhiên, thêm một vài centimét.
— Hai trăm mười một mét, - Eo chậm rãi nhắc lại. - Anh có thể về được, Gran ạ. Khi nào cần, tôi sẽ gọi. Tạm biệt.
6— Thế nào, anh có thích câu chuyện của anh quan trắc viên này không? - Eo hỏi Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh khi họ còn lại hai người trong phòng.
— Rất thích, - Bộ trưởng đáp. - Nhưng tôi còn thích chính anh ta hơn. Theo tôi, anh ta nắm vững công việc của mình và trình bày vấn đề rõ ràng. Đặc biệt anh ta giải thích rất dễ hiểu tại sao vật thể kia là một chiếc tàu du hành vũ trụ lạ.
Eo im lặng không đáp.
7Khuôn mặt của chỉ huy tàu Duzl bị che khuất trong một lớp râu bạc và rậm. Dường như đầu của ông sống tách biệt khỏi thân trong một hệ thời gian khác, diễn ra nhanh hơn, và vì vậy già đi sớm hơn. Thậm chí khó nhận thấy trên khuôn mặt đó không có những nếp nhăn, vì bộ râu chỉ để lộ đôi mắt, chiếc mũi và một khoảng đầu hói hình tháp cầu. Chỉ khi chỉ huy tàu Duzl nói, phần trên của bộ râu (tức là ria) mới tách khỏi phần dưới, mở ra hai hàm răng trắng lóa.
— Sự kiện đã diễn ra đúng như thế, - chỉ huy tàu Duzl nói. - Sau khi nghe báo cáo lần thứ nhất của quan trắc viên và trao đổi với hoa tiêu, tôi cho tàu đi về phía vật thể vừa được phát hiện.
— Tôi muốn biết nguyên nhân của quyết định đó, - Eo nói. - Bởi vì nhiệm vụ của chuyến đi không bao gồm việc nghiên cứu các hành tinh nhỏ. Các anh đi tìm phôi thai của hệ hành tinh. Nhân tiện tôi muốn hỏi, chẳng lẽ một công việc như vậy lại tiến hành mò mẫm ư? Tại sao các anh đi đến chính tinh vân Bờm Ngựa? Trong Thiên Hà có rất nhiều những đám mây bụi khí như vậy kia mà?
— Đúng thế, - chỉ huy tàu Duzl gật đầu. - Nhưng xem xét lần lượt tất cả các tinh vân đó là vô nghĩa. Chúng tôi dựa vào các số liệu của sự thăm dò hấp dẫn, chúng cho biết trong đám tinh vân này có những khối lượng hấp dẫn tập trung. Nhưng đến nơi chúng tôi không phát hiện ra một cái gì tương tự như vậy cả.
— Không có gì, ngoài vật thể hình cầu kia, - Eo chữa lại chính xác hơn.
— Vâng, - chỉ huy tàu Duzl gật đầu. - Thực ra, số liệu thăm dò nhiều khi cũng sai lầm.
Eo đưa mắt nhìn sang Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh. Ông ngồi trên đi văng sâu trong góc phòng và mỉm cười. Có vẻ như ông hiểu hết tất cả.
— Thế trên tàu “Gamma Marka” có kính thiên văn hấp dẫn không? - Eo hỏi.
— Không, chúng không nằm trong hệ thống thiết bị của loại tàu VFT. Chúng tôi chỉ sử dụng kính thiên văn quang học.
— Chẳng lẽ các anh không có loại máy móc đo lực hấp dẫn nào à?
Trong bộ râu của Duzl xuất hiện một khe hở lớn, ông cười khẩy.
— Tàu vũ trụ Foton tiểu không gian được trang bị các bộ máy tách sóng đo cường độ trường. Nhưng số đo của chúng không dẫn ra bàn điều khiển. Các số liệu về trường hấp dẫn được đưa ngay vào hệ thống thừa hành, đến động cơ điện và được tự động tính đến trong khi thi hành những mệnh lệnh dẫn đường.
— Thế nghĩa là trong những trường mạch các anh vẫn cơ động như trong khoảng theo không gian tự do?
— Hoàn toàn đúng như vậy.
— Thôi được, - Eo nói. - Ta tiếp tục. Nghe xong báo cáo của quan trắc viên, anh cho tàu đi về phía vật thể vừa phát hiện. Tại sao? Các anh không có kế hoạch nghiên cứu các tiểu hệ hành tinh cơ mà?
— Đúng thế, - chỉ huy tàu Duzl xác nhận. - Nhưng điều này cũng dễ hiểu. Quả là chúng tôi đi tìm các hệ thống hàng tinh trong giai đoạn phôi thai. Nhưng không ở đâu chúng tôi gặp nó cả. Bỗng nhiên xuất hiện vật thể này. Trước chúng tôi chưa có ai tìm ra trong các đám tinh vân khi một cái gì vượt quá kích thước 1 phần milimét.
— Thế nghĩa là anh đến đó vì tò mò?
— Vâng. Sau thông báo thứ hai của quan trắc viên, tôi dừng tàu lại và ra lệnh cho hai phi công đổ bộ chuẩn bị xuất phát trên những chiếc xuồng thăm dò một chỗ ngồi. Khoảng cách giữa “Gamma Marka” và con tàu lạ gần như tròn 1 triệu kilômét. Một lát sau, hai phi công đổ bộ xuất phát.
— Về những người đổ bộ chúng ta sẽ nói sau. Bây giờ tôi muốn biết cái khác. Tôi không hiểu làm sao các anh có thể dừng lại trong không gian. Bởi vì bao giờ cũng có những lực nào đó hút các anh đi theo một hướng nào đó. Hay các anh cũng đã tính toán đến cả những điều này?
— Con tàu VFT tự mình làm lấy tất cả. - Chỉ huy tàu Duzl đáp. - Anh chỉ ra lệnh, còn tất cả những cái khác diễn ra không cần có sự tham gia của anh. Nếu như ở gần đấy có một thiên thể nào đó, các máy cảm ứng hấp dẫn sẽ đo cường độ trường và truyền những thay đổi cần thiết cho cơ chế thừa hành. Còn việc đó diễn ra như thế nào, chúng ta đã nói rồi.
— Còn một câu hỏi nữa, - Eo nói. - Xin lỗi anh, trong khoa thám hiểm vũ trụ, tôi là kẻ dốt đặc. Theo tôi hiểu, nếu anh ra lệnh cho tàu dừng lại ở gần một hành tinh nào đó, thì các động cơ sẽ giữ cho tàu ở trong trạng thái đứng yên.
— Vâng.
— Nhưng nếu thế thì ở trong tàu phải cảm thấy hoạt động của động cơ chứ?
— Không. Những con tàu vũ trụ Foton tiểu không gian có hệ thống bảo vệ trọng lực và máy hấp dẫn nhân tạo. Trong bất cứ điều kiện nào, trọng lực trong con tàu vẫn bình thường, nó bao giờ cũng giống như ở đây, trên mặt hành tinh Marion này. Điều đó là để bảo vệ phi hành đoàn không bị hành hạ khi tăng gia tốc.
— Tôi hiểu rồi, - Eo nói. - Còn lớp cách âm không để tiếng ồn động cơ lọt vào tàu.
— Vâng. - Duzl cười khẩy. - Nhưng, tất nhiên những ảnh hưởng mà chúng ta vừa nói đến, trong trường hợp này không thể có được. Lực hấp dẫn của vật thể nhỏ như vậy không đáng kể. Nhất là đối với một con tàu vũ trụ.
— Thế anh cho những số lượng của quan trắc viên là đã đầy đủ để chứng minh cho giả thiết?
— Vâng. Sự nghi ngờ rằng đó là một con tàu lạ xuất hiện trong đầu tôi ngay sau báo cáo thứ nhất. Quan trắc viên không có những tham số chuyển động của vật thể lạ. Các máy móc cần thiết chỉ có ở trong buồng chỉ huy. Tôi hoàn toàn không ngạc nhiên khi nghe báo cáo thứ hai. Tôi đã đợi trước. Các phi công đổ bộ đã sẵn sàng. Có một điểm đặc biệt không phù hợp với giả thiết cho rằng đó là một tiểu hành tinh.
— Nó đứng yên so với đám tinh vân? - Eo hỏi nhanh.
— Vâng, - chỉ huy tàu Duzl đáp, hơi ngạc nhiên. - Nhưng làm sao anh biết được? Chắc là anh đã đọc báo cáo của chúng tôi.
— Không, - Eo nói, - tôi chưa đọc gì cả. Theo quan điểm của tôi, để suy nghĩ, không nhất thiết phải đọc.
8— Nhà thám hiểm vũ trụ này tôi cũng rất thích, - Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh nói khi Duzl đi khỏi. - Anh biết không, bây giờ chúng tôi đang tiến hành đàm phán với Bộ Giao thông để đề nghị họ trao cho ta một số tàu vũ trụ. Sau một ít sửa chữa, bổ sung, chúng sẽ được dùng cho việc chiến đấu chống lại những kẻ thù ngoài hành tinh của chúng ta. Tôi vừa nảy ra một ý định, mong muốn rằng trong số các con tàu đó có cả “Gamma Marka”. Những người chúng ta vừa nói chuyện có đầy đủ những đức tính cần thiết. Họ dũng cảm và thông thạo. Anh nghĩ sao?
— Hoàn toàn đồng ý với anh.
— Thế anh nghĩ gì về việc thiết kế lại các con tàu? Có cần phải làm nhiều lắm không?
— Tôi nghĩ là không nhiều lắm đâu. - Eo đáp.
9Ngày hôm sau Eo lại ngồi sau bàn làm việc của mình. Bộ trưởng vẫn ngồi trên chiếc đi văng phía sâu trong phòng, Còn trong ghế bành trước mặt Eo lại vẫn là Gran.
— Hôm qua anh nói rằng, - Eo nhắc lại, - Quan trắc viên cần phải theo dõi cả những chiếc xuồng thăm dò nhỏ xuất phát từ tàu vũ trụ.
Gran im lặng gật đầu. Bộ mặt dài và gầy của anh nhợt nhạt. Mắt anh luôn nhấp nháy. Có cảm tưởng như suốt đời anh ở trong khoang tàu vũ trụ tối mờ mờ và bây giờ vẫn chưa quen với làn ánh sáng rực rỡ.
— Sau khi dừng tàu, Eo nói tiếp, - chỉ huy tàu Duzl phái hai chiếc xuồng thăm dò về phía vật thể do anh phát hiện ra. Anh có nhiệm vụ phải theo dõi chúng?
— Tất nhiên - Gran gật đầu
— Có một điều tôi chưa hiểu, - Eo nói, - Làm sao có thể thực hiện được việc đó? Vận tốc xuất phát của xuồng thăm dò rất lớn, và giữ nó trong trường nhìn của kính thiên văn rất khó. Đặc biệt là khi một lúc đồng thời phải theo dõi hai xuồng thăm dò như vậy. Theo tôi, việc đó chỉ có máy tự động mới làm nổi.
— Tất nhiên, - Gran gật đầu.- Đúng là như thế đấy. Quỹ đạo tính toán được đưa vào máy tự động điều khiển kính thiên văn, và nó hoạt động theo chương trình được vạch ra từ trước.
— Rõ rồi. Quan trắc viên chỉ còn việc nhìn vào thị kính.
— Đại thể là như vậy, - Gran gật đầu. - Chỉ có điều các máy móc của chúng tôi là truyền hình, đưa lên màn ảnh. Trong buồng chỉ huy cũng có những màn ảnh như vậy. Ngoài ra, tất cả đều được ghi âm lại.
—Thế đấy, - Eo nói. - Anh đã được báo trước về việc phóng các xuồng thăm dò?
— Vâng.
— Và vào thời điểm xuất phát, anh đã bắt đầu tiến hành quan sát?
— Vâng, - Gran gật đầu.
— Và, theo như tôi có thể dự đoán, anh đã không trông thấy gì trên màn ảnh cả?
Bộ trưởng đang ngồi sâu trong phòng kêu lên một tiếng. Gran im lặng nhìn vào mắt Eo lúc lâu.
— Không thấy gì cả. - Lát sau anh xác nhận.
— Tôi không hiểu làm sao anh biết điều đó, Nhưng quả tôi không trông thấy gì. Cả hai chiếc xuồng thăm dò như bị rơi vào chiều đo thứ tư. Còn con tàu lạ vẫn cháy đỏ rực cách chúng tôi một triệu km, bí ẩn và hung dữ.
10— Điều đó đối với chúng tôi như sấm nổ giữa trời quang, - chỉ huy tàu Duzl nói. - Không ai đoán trước được việc như vậy. Như trong tất cả các cuộc đổ bộ thăm dò, chúng tôi cùng với các phi công đã vạch ra phương án bay rất tỉ mỉ. Họ cần phải tiếp cận con tàu lạ, chụp ảnh rồi quay trở lại ngay. Ngoài ra chúng tôi còn thống nhất thời gian biểu liên lạc: Lần đầu tiên sau một giờ kể từ thời điểm xuất phát, còn sau đó có cách nửa giờ một.
— Lần đầu tiên sau một giờ? - Eo ngạc nhiên hỏi lại. - Tại sao muộn như vậy?
— Lúc đầu chúng tôi không nghĩ là có những điều bất ngờ. Các phi công về xuồng thăm dò của mình, tôi cùng hoa tiêu ngồi chờ trong buồng điều khiển. Anh đã biết rằng có những máy móc thiên văn theo dõi các xuồng thăm dò ngay sau khi chúng xuất phát và truyền hình ảnh vào buồng chỉ huy. Trên bảng thông báo, vào thời điểm xuất phát nổi lên các hàng chữ báo cáo: “Kênh một rỗng”, “Kênh hai rỗng” … Điều đó có nghĩa là hai chiếc xuồng thăm dò đã rời kênh xuất phát. Tôi cùng hoa tiêu quay về phía màn ảnh theo dõi, để xác nhận rằng tất cả đều diễn ra theo đúng chương trình.
— Nhưng trên đó không có gì cả, - Eo nói. - Hai chiếc xuồng thăm dò ngay từ đầu đã chuyển động không theo quỹ đạo được tính toán trước.
— Vâng, nếu suy nghĩ một cách lôgíc thì đúng ra phải kết luận như vậy. Nhưng lúc đó chúng tôi bàng hoàng và một lúc không thể suy nghĩ lôgíc được.
— Và các anh không tìm cách bắt liên lạc bằng điện đài?
— Lúc ấy quả chúng tôi cũng đã nghĩ đến điều đó. Nhưng bắt liên lạc đâu phải đơn giản. Chỉ có điện tín viên mới làm được việc này, mà lúc đó anh ta không có mặt ở buồng điều khiển, vì phải một giờ nữa mới đến lần liên lạc đầu tiên.
— Chẳng lẽ tìm điện tín viên lại khó đến thế?
— Về nguyên tắc không khó, nhưng thời gian phải tính từng phút. Tình huống vẫn chưa được xác minh rõ. Bỗng nhiên trên bảng thông báo xuất hiện dòng chữ: “Kênh một bận”. Điều đó có nghĩa là một trong hai chiếc xuồng thăm dò đã trở về.
— Chỉ có một thôi à? - Eo hỏi.
— Vâng. Đó là điều làm cho chúng tôi rất ngạc nhiên. Nhưng cái điều lạ lùng nhất xảy ra một phút sau đấy, khi người phi công quay về, trang phục đầy đủ, xô cửa buồng xông vào …
— Anh ta hét to đòi các anh phải lập tức quay tàu trở về chỗ cũ phải không? - Eo thản nhiên hỏi.
— Vâng, - Duzl ngạc nhiên đáp. - Nhưng do đâu anh … À mà anh đã đọc báo cáo của chúng tôi. Đúng là anh ta hét to những lời như vậy và anh ta còn cho tôi đã hóa điên. Anh ra làm như thế này này.
Chỉ huy tàu vũ trụ “Gamma Marka” Duzl gõ mạnh ngón tay lên mảng đầu hói bóng loáng của mình.
11— Chẳng lẽ anh chưa đọc bản báo cáo này thật à? - Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh hỏi khi ông còn lại một mình với Eo. - Nếu như nó không nằm trong tủ sách khoá chặt của tôi, chắc tôi chẳng bao giờ tin vào điều đó. Anh hành động dường như anh có mặt tại nơi xảy ra “sự cố” và biết rất rõ những kẻ lạ mặt kia. Để xem anh có thể xác định được họ đã sử dụng loại vũ khí gì và tìm cách nào để vạch ra phương án chống lại họ không.
— Để xem, - Eo cười khẩy nói. - Cho đến bây giờ tôi còn đoán được. Nhưng phải đợi tiếp xem sao.
12Cánh cửa vào phòng làm việc của Eo bật mở, và xuất hiện một người cao lớn, không còn trẻ nữa nhưng có dáng thể thao. Không đợi mời, anh ngồi xuống chiếc ghế chuẩn bị sẵn cho anh và chăm chú nhìn Eo.
— Tôi là Mario, phi công đổ bộ trên tàu vũ trụ “Gamma Marka”, - anh tự giới thiệu. - Anh cho gọi tôi?
— Chắc lý do cuộc nói chuyện anh đã đoán ra, - Eo nói. - Anh hãy kể những gì anh biết.
— Bắt đầu từ việc chỉ huy tàu vũ trụ Foton tiểu không gian Duzl gọi điện cho chúng tôi ở khoang đổ bộ và yêu cầu chúng tôi chuẩn bị xuất phát. Anh ấy giải thích rằng quan trắc viên vừa phát hiện ra một vật thể nhỏ. Anh ấy còn nói là đang đợi ở vật thể đó một trò chơi xỏ nào đấy. Duzl có một trực cảm đặc biệt phát triển. Hai giờ sau, gọi tôi và Eldar đến buồng chỉ huy và cho biết vật thể đó là một con tàu vũ trụ thuộc nền văn minh khác. Duzl giải thích rằng vì chúng tôi không biết gì về dự định của chiếc tàu lạ, vì nó không trả lời các tín hiệu vô tuyến và ánh sáng, công việc tiếp theo sẽ do tôi cùng Eldar đảm nhiệm.
— Anh đợi một tí, - Bộ trưởng nói chen vào. - Theo tôi, chỉ huy tàu Duzl không kể về những cố gắng bắt liên lạc với họ. Tôi cho rằng đây là một điểm rất quan trọng.
— Nhưng mà chúng không có kết quả gì, - Eo nói.
— Vâng, - Bộ trưởng đồng ý. - Nhưng anh hãy nhớ lại lời của Gran nói với chúng ta về các dạng bức xạ có hại đối với những người lạ này. Biết đâu Duzl lại đánh tín hiệu cho họ bằng một trong những bức xạ đó? Theo tôi, điều này có thể giải thích những hành động thù địch sau này của họ.
— Có thể như thế, - Eo nói. - Chúng ta sẽ phải suy nghĩ về điều đó. Anh tiếp tục đi, - anh quay lại nói với Mario. - Chỉ huy tàu có nói với anh về vật thể mà các anh phải bay đến thăm dò là cái gì không?
— Có, - Mario đáp. - Thậm chí anh ấy còn chỉ cho chúng tôi xem.
— Thế nó gây ra cho các anh ấn tượng ra sao? Các anh có nảy ra, dù là một thoáng, nghi ngờ rằng đấy là không phải tàu vũ trụ lạ, mà là một cái gì khác không?
Mario suy nghĩ một lúc.
— Không, - cuối cùng anh đáp. - Chúng tôi không hề có tí nghi ngờ nào. Đó là một vật thể nhân tạo không thể nhầm lẫn được. Một hình cầu lý tưởng, tuyệt đối tròn, không có chỗ nào lồi lõm. Thiên nhiên không thể tạo ra được một vật thể như vậy. Nếu anh gặp trong không gian vũ trụ một hình cầu thì có nghĩa đó là vật thể nhân tạo. Hơn nữa, nó đứng yên so với tinh vân, cũng hệt như con tàu vũ trụ của chúng tôi. Những vật thể tự nhiên bao giờ cũng chuyển động theo một hướng nào đấy. Thêm vào đó nó lại phát sáng rất khác thường.
— Được rồi, - Eo nói, - theo tôi hiểu, tất cả chỉ có thể.
— Không, - Mario nói. - Những bằng chứng mà tôi vừa nêu ra quan trọng, nhưng chúng chỉ có tác dụng đối với lý trí, chứ không phải đối với cảm xúc. Trong thực tế, không cần phải suy nghĩ. Vật thể đó …
Mario im lặng.
— Sao? - Eo hỏi.
— Ở nó tôi cảm thấy một cái gì đó có trí tuệ. Tôi không biết giải thích như thế nào, nhưng nó là như vậy.
— Anh có thể không giải thích, - Eo nói. - Điều này cũng dễ hiểu. Rồi sau đó ra sao?
— Sau đó chúng tôi thống nhất chương trình bay và thời gian biểu liên lạc. Tôi cùng Eldar rời buồng chỉ huy về khoang đổ bộ. Mọi việc đều bình thường. Chúng tôi mặc áo vũ trụ, ngồi vào xuồng thăm dò và xuất phát. Nhưng vừa rời khỏi tàu VFT là đã bắt đầu ngay những chuyện bất ngờ.
Mario im lặng.
— Các anh xuất phát theo hướng vuông góc với trục của tàu VFT phải không? - Eo hỏi.
— Vâng, tuyệt đối vuông góc. Nếu như bình thường, tàu VFT sẽ nằm yên một chỗ sau lưng chúng tôi và chúng tôi sẽ thấy nó nhỏ dần đi ở phía đuôi xuồng. Nhưng chúng tôi lại thấy …
— Các anh thấy tàu VFT bay xa các anh theo hướng vuông góc với đường bay của xuống thăm dò?
— Đúng thế, - Mario xác nhận. - Chúng tôi chưa kịp xuất phát, con tàu VFT đã bay đi từ ngay dưới chân chúng tôi, như sân ke nhà ga vũ trụ. Kiểm tra bằng máy phản xạ chúng tôi thấy động cơ của tàu VFT quả đang hoạt động, và nó bay đi mỗi lúc một xa, bỏ mặc chúng tôi cho số phận.
— “Gamma Marka” nằm quay đuôi về phía vật thể hình cầu phải không? - Eo hỏi.
— Vâng. Và bây giờ nó bay đi, chạy trốn cái con tàu xa lạ kia. Chúng tôi lúc đó cho rằng vào thời điểm hai chiếc xuồng thăm dò của chúng tôi xuất phát, có một điều gì đó đã xảy ra buộc Duzl phải đưa con tàu vũ trụ của mình chạy ra xa.
— Các anh đã tìm cách liên lạc với “Gamma Marka”, nhưng không ai đáp lại cả? - Eo nói.
— Vâng. Chắc chắn là điện tín viên không có mặt trong buồng điều khiển, vì phải một giờ nữa mới đến buổi liên lạc đầu tiên. Muốn liên lạc cần phải có thời gian, mà thời gian đối với chúng tôi lúc đó là cái quý nhất. Phải cấp tốc có một biện pháp gì đó. Tôi trao đổi với Eldar và đi đến, theo chúng tôi, một quyết định duy nhất.
— Các anh thống nhất là một người tiếp tục công việc, người thứ hai quay trở lại xem cái gì đã xảy ra.
— Vâng.
— Các anh bắt thăm, và anh phải quay trở lại.
— Đúng thế. Tôi chia tay với Eldar, quay xuống rồi bay theo hướng ngược lại. Con tàu vũ trụ còn chưa kịp đi xa. Đuổi theo nó không khó. Tôi cho tàu cập vào kênh chứa rồi, không kịp cởi áo vũ trụ, xông vào buồng điều khiển.
— Và ném ra những nghi ngờ của mình.
— Vâng, - Mario bối rối xác nhận. - Nhưng cả chỉ huy tàu lẫn hoa tiêu đều không biết gì cả. Con tàu vũ trụ đã được lệnh dừng lại, và nó tuân lệnh. “Gamma Marka” đứng im một chỗ so với các ngôi sao. Nhưng động cơ của nó vẫn làm việc. Điều này xác minh không khó. Chúng làm việc để …
— Để cân bằng với lực hướng đến vật thể hình cầu kia. - Eo nói tiếp hết câu.
Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh kêu lên một tiếng ngạc nhiên, lộ vẻ ngơ ngác và kinh hoàng.
— Đúng thế, - Mario nói. - Chiếc tàu lại không tỏ ra một dấu hiệu sống, một tín hiệu nào. Lúc đầu chúng tôi tưởng là như vậy, nhưng thực tế không phải thế. Thực tế nó cố tìm cách hút chúng tôi về phía mình. “Gamma Marka” được lệnh dừng lại, và nó đứng yên, tạo nên sự cân bằng nhờ sự hoạt động của các động cơ. Cường độ trường rất lớn. Ở cách chiếc tàu lạ một triệu kilômét mà động cơ của “Gamma Marka” phải hoạt động dường như nó đang treo tại chỗ ngay trên bề mặt một hành tinh cỡ trung bình.
— Với kích thước bằng vệ tinh Rônu của Marion, - Eo nói.
— Đúng thế, - Mario xác nhận. Điều này đã giải thích tất cả. Khi hai chiếc xuồng thăm dò rời tàu vũ trụ Foton tiểu không gian, trường hấp dẫn của con tàu lạ “bắt” lấy chúng và kéo đi khỏi “Gamma Marka” đang dùng động cơ để “trụ” lại tại chỗ. Nhưng chuyển động là tương đối, nên chúng tôi tưởng rằng tàu VFT bỏ đi để mặc chúng tôi lại cho số phận.
— Vâng, tình huống cũng khá hài hước, - Eo nói.
— Hài hước à? - Bộ trưởng phẫn nộ. - Anh cho cái việc thể hiện những bản năng thù địch của một nền văn minh xa lạ đối với chúng ta là hài hước à? Làm như đang ở trong rạp xiếc ấy.
— Nhưng tôi dùng từ đó trong một nghĩa khác kia. - Eo nói dàn hòa. - Hoàn toàn không phải nghĩa làm xiếc. Chúng ta tiếp tục. Anh trở về tàu và hiểu ra tất cả. Còn phi công thứ hai, Eldar, vẫn tiếp tục bay. Tôi nghĩ đã đến lúc nên mời anh ấy tới đây. Xem thử Eldar có nói thêm được cái gì không.
Trong phòng im lặng một lúc.
— Anh ấy sẽ chẳng nói gì cả, - lát sau Bộ trưởng lên tiếng. - Eldar không trở về. Anh ấy đã bị chiếc tàu vũ trụ của kẻ địch giết chết hay bắt cóc mất rồi.
13— Mario ở lại trong buồng điều khiển, - chỉ huy tàu Duzl kể. - Một lát sau tín hiệu viên được gọi đến và bắt liên lạc với Eldar. Anh ta tiếp tục bay, nhưng đúng như chúng tôi dự đoán, nhanh hơn biểu đồ dự kiến. Điều đó là tất nhiên, vì ngoài động cơ, anh ta còn bị chiếc tàu lạ kia hút về phía mình bằng một lực bí ẩn. Cần phải chỉ ra rằng càng đến gần thì lực hút càng tăng lên. Nhưng từ khi xuất phát đến thời điểm đó còn chưa quá mười phút, khoảng cách giữa tàu VFT và xuồng chưa đến một ngàn kilômét, và mặc dù vận tốc của chiếc xuồng thăm dò đã đạt đến ba kilômét một giây, nhịp độ gia tăng của nó gần như không đổi. Nếu lúc đó Eldar quay về thì cũng không phức tạp hơn so với Mario. Chỉ cần nhiều thời gian hơn một tí. Chưa có gì để phải hốt hoảng. Khi đã liên lạc được bằng điện đài, tôi bình tĩnh mô tả cho anh ta toàn bộ tình huống và đề nghị quay xuồng trở lại. Nhưng anh ta đã từ chối với thái độ bình tĩnh không kém.
— Tức là không tuân lệnh?
— Không phải thế. Xuồng thăm dò là một đơn vị độc lập. Các phi công rất có kỷ luật, nhưng tôi không thể ra lệnh cho Eldar được. Tất nhiên, ở trên tàu VFT tất cả đều phải phục tùng chỉ huy tàu. Nhưng khi đã đi vào khoảng không vũ trụ, phi công tức là chỉ huy xuồng thăm dò, trở nên hoàn toàn độc lập và tự do hành động. Vì một loạt nguyên nhân, như vậy tiện hơn. Tôi chỉ có thể nêu ra ý kiến cá nhân mà thôi.
— Nhưng những nguyên nhân nào là đã khiến anh ta hành động như vậy?
— Những nguyên nhân hết sức đơn giản. Anh ta cho rằng đó là bước đầu tiên tiến tới sự tiếp xúc với con tàu kia, và nghĩ rằng tôi đã phóng đại sự nguy hiểm. Theo ý kiến của anh ta, con tàu lạ tạo ra trường hấp dẫn như vậy là để giúp đỡ chiếc xuồng thăm dò đi đến gặp họ nhanh hơn. Khi đến gần, họ sẽ ngắt trường…Tranh luận cũng chỉ vô ích.
— Anh ta hành động thật quá nông nổi! - Bộ trưởng thốt lên.
— Tại sao kia ạ? - Chỉ huy tàu Duzl phản đối. - Anh ta cũng có lôgíc nhất định của mình, vì vậy không ai tranh cãi với anh ta cả. Thời gian trôi đi rất chậm. Đã một giờ, rồi giờ nữa qua. Vận tốc chiếc xuồng thăm dò tăng nhanh. Chúng ta đã biết rằng trường lực của con tàu lạ tác động đến tất cả các vật thể như nhau và truyền cho chúng những gia tăng vận tốc bằng nhau. Trong tất cả các trường chỉ có trường hấp dẫn là mang đặc tính đó. Chắc là những kẻ ở con tàu lạ này có nguồn hấp dẫn nhân tạo, một cái gì đó tương tự như laze trọng lực.
— Chưa bao giờ tôi nghe nói đến thứ vũ khí đó, - Bộ trưởng kinh hoàng kêu lên.
— Chúng tôi cũng vậy, - chỉ huy tàu Duzl nói. - Chúng tôi chỉ thấy nó hoạt động. Tôi đã nói rằng gia tốc của chiếc xuồng thăm dò mỗi lúc một tăng. Sau ba giờ rưỡi nó tăng lên gấp bốn lần và đã đạt đến hai đơn vị. Vận tốc của xuồng thăm dò lên đến một trăm kilômét một giây. Động cơ của nó chỉ có thể bảo đảm được gia tốc tăng gấp ba, chứ không hơn được. Tất nhiên, Eldar cũng hiểu điều đó, nhưng anh ta vẫn từ chối quay xuồng lại. Anh ta đã đi được nửa quãng đường đến con tàu vũ trụ lạ. “Nửa thứ hai bay sẽ nhanh hơn”, - anh ta nói. Và chúng tôi lần này cũng chẳng có gì để phản đối cả.
— Trong thời gian đó nhịp độ phát triển của sự kiện cũng gia tăng, - Eo nói. Trước mặt anh là một tờ giấy vẽ những đường cong nào đó. Vừa nghe Duzl, anh vừa nhìn những đường cong trên giấy và hài lòng gật đầu mỗi khi Duzl nói ra một con số mới.
— Vâng. Chiếc xuồng thăm dò bay theo quỹ đạo elip, vì vậy lúc này con tàu lạ còn nằm ngoài tầm nhìn của kính thiên văn theo dõi xuồng. Sau bốn giờ kể từ khi xuất phát, Eldar đã bay được chín phần mười quãng đường, vận tốc của anh ta đạt đến ba trăm kilômét một giây, còn gia tốc đến năm mươi đơn vị. Bây giờ không thể nào quay lại được nữa. Nhưng những người lạ vẫn chưa cắt trường hấp dẫn, và không hiểu họ định làm cách nào để dừng chiếc xuồng thăm dò lại. Vận tốc và gia tốc của nó vẫn tiếp tục tăng.
— Các anh vẫn còn nói chuyện với Eldar?
— Vâng. Đến lúc đó liên lạc vẫn bình thường, Eldar vẫn bình tĩnh, mặc dù chúng tôi đã rõ ràng anh không còn lối thoát. Nhưng những kẻ lạ mặt kia cũng sẽ không nguyên lành được trong cuộc đụng độ này. Tiếp tục hút chiếc xuồng thăm dò, về phía họ sẽ chẳng khác gì một sự tự sát. Vì vậy vẫn còn hi vọng.
— Hi vọng, - Bộ trưởng nói. - Đáng tiếc là không có tôi ở đó. Tôi đã chặn ngang ngay những mưu toan thù địch của chúng.
— Tôi không tranh cãi, - chỉ huy tàu Duzl nói. - Rồi liên lạc cuối cùng cũng bị mất. Sự lệch Đôple đưa tần số máy phát ra ngoài giới hạn bộ lọc thu. Tất nhiên, trước đó không ai có thể đoán được rằng vận tốc của chiếc xuồng thăm dò so với con tàu vũ trụ lạ kia có thể đạt tới gần vận tốc ánh sáng.
— Và cái gì đã xảy ra, không ai trông thấy rõ ràng cả, - Eo nói.
— Tất nhiên. Tất cả diễn ra quá nhanh. Hình ảnh chiếc xuồng mờ dần rồi biến mất, kính thiên văn không thể theo dõi chuyển động của nó. Thậm chí chúng tôi không nhận thấy hình chiếc tàu vũ trụ lạ kia hiện lên trong tầm nhìn như thế nào. Sau một tích tắc nữa, trên màn ảnh không còn gì khác, ngoài ánh sáng đỏ rực của đám tinh vân.
— Cả hai chiếc tàu đều nổ tung ra à? - Bộ trưởng hỏi, giọng run run.
— Không. Ống kính theo dõi tự động đã vượt quá điểm hai tàu gần nhau. Nhưng trên các màn ảnh khác, con tàu lạ vẫn đứng bất động như trước, bí ẩn và dữ tợn. Chiếc xuồng thăm dò dường như đã bốc hơi. Còn đối với con tàu vũ trụ lạ, sự va chạm đó chẳng khác gì một vết muỗi cắn.
14Còn lại hai người, bộ trưởng và Eo im lặng một lúc lâu. Rồi Bộ trưởng nói:
— Thế nào, anh thấy có thú vị không? Nghĩa là, tôi hiểu, trong trường hợp này cách diễn đạt như vậy, không phù hợp lắm. Nhưng cái bọn người lạ này mới ghê gớm chứ! Thật ranh ma, thật xảo quyệt! Duzl có nói đến laze trọng lực mà bọn chúng sử dụng. Ở ta, trên hành tinh Marion này hình như không có thứ vũ khí khủng khiếp đó chứ?
— Hiện nay thì chưa, - Eo nói, - Ít ra, tôi không nghe nói đến. Tuy nhiên, lượng thông tin mà tôi có được cũng khá hạn chế.
— Trong trường hợp này thế là đã đủ, - Bộ trưởng nói. - Nhưng vũ khí, tất nhiên, chưa phải là cơ bản. Cơ bản là cái chết của Eldar, và chúng ta cần phải trả thù.
— Anh nghĩ là Eldar đã chết à?
— Hiển nhiên. Chẳng lẽ anh còn nghi ngờ ư?
— Tôi muốn ngày mai lại hỏi chuyện quan trắc viên Gran một lần nữa. - Eo nói. - Tôi nghĩ rằng ta sẽ nghe được thêm những chi tiết bổ sung. Có thể bố trí việc đó được chứ?
— Tất nhiên, - Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh nói. - Tôi cũng rất thích nói chuyện với anh ta. Gran giải thích mọi chuyện thật dễ hiểu.
15— Gran, anh cho tôi biết. “Gamma Marka” bay đi ngay sau khi xảy ra sự cố?
— Không, - Gran nói. - Con tàu cần phải có thời gian để chuẩn bị khởi hành. Đó là một. Hơn nữa, tàu vũ trụ Foton tiểu không gian không đến nỗi yếu ớt bất lực. Phá hủy chiếc xuồng thăm dò bé nhỏ là một chuyện, còn với tàu VFT lại là chuyện hoàn toàn khác. Không kể những cái khác, nó được trang bị động cơ Foton, mà đó là một thứ vũ khí rất mạnh.
— Nghĩa là các anh còn ở lại đó một thời gian nữa chứ?
— Vâng.
— Các anh sẽ tiếp tục quan sát con tàu lạ chứ?
— Vâng.
— Chỉ huy tàu Duzl kể rằng chiếc xuồng thăm dò biến mất không còn dấu vết. Thực tế có đúng như vậy không?
— Không hoàn toàn như vậy, - Gran nói. - Hướng kính thiên văn lên con tàu lạ, tôi nhận thấy rằng ở điểm quỹ đạo xuồng thăm dò gặp bề mặt của vật thể lạ nổi lên một chiếc mô rất nhỏ, giống như cái mụn, cao hai mét. Nó co lại rất chậm, quá trình co lại đó chậm đến nỗi chúng tôi không thể đợi đến lúc kết thúc. Chỉ có sau này, trên đường về Marion, chúng tôi mới đoán ra đó là cái gì.
— Trong lần nói chuyện thứ nhất, - Eo nói, - anh có cho biết rằng tất cả những gì rơi vào ống kính thiên văn, đều được ghi lên băng. Chắc là trên đường về, các anh xem lại đoạn băng đó?
— Anh đoán đúng, - Gran nói. - Chúng tôi đã làm như vậy. Thì ra quá trình tiến đến gần nhau của hai vật thể diễn ra không phải như chúng tôi tưởng. Lúc đầu chiếc xuồng thăm dò bị hút đến với một vận tốc không hình dung nổi, và hình ảnh của nó nhoà đi. Nhưng rồi nó lại xuất hiện, lúc này đã ở ngay bên cạnh con tàu lạ. Nó được hãm lại, và quá trình hãm này không thể so sánh được, thậm chí với quá trình gia tăng vận tốc. Để có vận tốc, chiếc xuồng thăm dò cần bốn giờ vậy nhưng nó được hãm lại chỉ trong vòng mười mét. Không thể hiểu được bằng cách nào nó không tan ra thành từng mảnh vụn. Eldar biến thành cái gì, chỉ nghĩ đến đã cảm thấy khủng khiếp. Nhưng chiếc xuồng thăm dò giảm vận tốc đến triệt tiêu. Nó hãm lại, trong khi phần đuôi chuyển động nhanh hơn phần mũi. Nó hãm lại, đồng thời cũng biến dạng bẹp gí. Và cái bướu gần như bất động mà sau này chúng tôi phát hiện ra …
— Là chiếc xuồng thăm dò đã bẹp gí, biến dạng đến mức không nhận ra được, - Eo kết luận.
16— Bọn người từ hành tinh khác đến mới ghê chứ! - Bộ trưởng thốt lên. - Trí tuệ của chúng không chỉ vô cùng xa lạ đối với chúng ta. Thứ trí tuệ thù địch này rất tàn nhẫn và đồi bại một cách bệnh hoạn. Chúng muốn không chỉ đơn giản giết chết Eldar bất hạnh. Chúng nhất định cần phải làm bẹp dúm chiếc xuồng nhỏ bé của anh ta, bắt anh ta phải chịu những đau đớn không tưởng tượng nổi. Nhưng bây giờ đến lượt chúng ta! Sau khi kết thúc các cuộc đàm phán với Bộ Giao thông, chúng ta sẽ có những phương tiện hùng mạnh. Sự trả thù của chúng ta sẽ rất khủng khiếp. Tất nhiên, nếu chúng ta tìm được dấu vết con tàu của chúng.
— Tôi nghĩ rằng tìm ra dấu vết của con tàu không khó, - Eo nói. - Chúng ta sẽ khuất phục được nó, anh cứ yên tâm.
17Ngày hôm sau, khi Eo đến gặp Bộ trưởng, ông ta, vẻ hài lòng, đang lau mồ hôi trên trán. Trong phòng rất nóng, thậm chí cả quạt máy cũng không giúp được ích gì.
— Anh cho gọi tôi à? - Eo hỏi.
— Vâng. Tôi cần phải báo cho anh mừng. Hôm nay, lần đầu tiên sau mấy ngày đầy những câu chuyện khủng khiếp, chúng ta mới có một tin tốt lành. Người của tôi đã kết thúc các cuộc đàm phán với Bộ Giao thông, và rất có kết quả. Chắc hẳn anh sẽ hài lòng với tin rằng “Gamma Marka” là một trong năm chiếc tàu vũ trụ đầu tiên được chuyển giao cho Bộ của chúng ta. Như thế có nghĩa là những con người đáng yêu mà anh và tôi đã gặp: Gran, Duzl, Mario bây giờ trở thành các cộng sự của chúng ta.
— Chân thành xin chúc mừng anh, - Eo nói.
— Cảm ơn, - Bộ trưởng đáp. - Nhưng bây giờ ngoài lời chúc, cần phải có những hành động cụ thể. Chắc anh đã sơ bộ xem xét xong cái vụ rắc rối đáng buồn này.
— Vâng.
— Tôi hi vọng rằng anh đã rút ra được những kết luận về con tàu lạ và thứ vũ khí của nó?
— Vâng, - Eo nói.
— Nếu vậy thì trong thời gian ngắn nhất anh cần phải đưa ra phương án thiết kế lại con tàu vũ trụ của Duzl để nó có thể tìm được những kẻ lạ mặt kia và trừng trị chúng. Anh, như tôi thấy, định hướng rất chính xác trong hành vi của chúng, và anh cần phải hiểu rằng thái độ thách thức của chúng phải bị trừng trị. Cho anh một tuần có đủ không?
— Tôi không cần đến một tuần. Tôi có thể trình bày ngay bây giờ cũng được.
— Nhanh thế sao? - Bộ trưởng ngạc nhiên. - Nhưng trước hết phải nghe anh đã. Thế “Gamma Marka” cần phải trang bị thêm những gì để con tàu của chúng ta có thể đối địch được với kẻ thù kia?
— Thiết bị cứu nạn, - Eo nói ngắn gọn.
— Anh nói thiết bị để cứu à? - Bộ trưởng hỏi. - Tôi không nghe nhầm đấy chứ? Anh định cứu ai, tôi xin phép được hỏi? Chẳng lẽ cứu cái bọn xâm lược ngoài hành tinh kia?
— Không, - Eo đáp. - Cứu Eldar.
— Eldar? - Bộ trưởng hỏi lại vẻ đe dọa.
— Vâng, - Eo xác nhận. - Cứu nhà thám hiểm vũ trụ không trở về cùng con tàu VFT của chúng ta.
— Nhưng anh ta đã hi sinh!
— Không đâu, - Eo nói. - Anh ta còn sống hơn chúng ta ấy chứ! Nếu như anh muốn, tôi sẽ trình bày cho anh nghe theo trình tự.
Anh ngừng lời. Bộ trưởng im lặng chờ, ngơ ngác, thất vọng.
— Chắc anh còn nhớ, trước đây tôi đã từng nghiên cứu vật lý thiên văn. - Eo nói. - Có một nguyên tắc tối thiểu hóa tư duy rất cổ xưa. Giả thuyết về một thứ trí tuệ xa lạ nào đó phải là cái cuối cùng mà ta nghĩ đến. Trước tiên cần phải tìm hết những cách giải quyết dựa trên các nguyên nhân tự nhiên. Tôi lập tức không thích việc các đồng sự mới của chúng ta đồng thanh khẳng định rằng thiên nhiên bất lực trong việc tạo ra vật thể họ gặp. Tôi cảm thấy tự ái thay cho thiên nhiên. Trong thiên nhiên có tất cả. Nhưng đồng thời câu chuyện cũng gợi cho tôi một suy nghĩ đúng đắn.
— Ai làm cái đó? - Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh rất chăm chú nghe, hỏi.
— Chính anh, - Eo trả lời ngắn gọn, - Khi anh nói rằng Marion có hình cầu.
— Tôi nhớ, tôi nhớ, - Bộ trưởng hài lòng nói. - Nhưng nhà thiên văn học Gran đã đập tan ý kiến của tôi. Anh ta giải thích rằng các hành tinh có dạng cầu vì tác dụng của hấp dẫn, rằng hấp dẫn tỉ lệ với khối lượng, và rằng khối lượng của một vật thể như thế không đáng kể.
— Đúng thế, - Eo nói. - Đó chính là cái thúc đẩy thứ hai. Khối lượng của một vật thể như vậy không đáng kể trong trường hợp nếu như tỉ trọng của nó không vượt quá tỉ trọng của một hành tinh cỡ trung bình. Nhưng làm sao biết được điều đó? Từ đâu biết được rằng tỉ trọng của nó nhỏ? Bởi vì chưa ai đo cả. Và trong đầu tôi nảy ra một suy nghĩ tự nhiên: Quả cầu tròn vì hấp dẫn lớn, mà hấp dẫn lớn là vì khối lượng. Từ giả thiết này rút ra kết luận là khối lượng của quả cầu này, theo cấp độ lớn, bằng khối lượng của một ngôi sao.
— Nhưng tỉ trọng? - Bộ trưởng hỏi. - Trong trường hợp này nó cần phải có một tỉ trọng lớn đến hoàn toàn không thể tưởng tượng nổi! Chẳng lẽ trong thiên nhiên có những vật thể như vậy?
— Có đấy, - Eo thản nhiên đáp. - Khi đến đây nhận việc, tôi đã nói với anh rằng trước đó tôi học thiên văn vô tuyến, nghiên cứu sự suy sụp hấp dẫn và “lỗ đen”. Có một giới hạn của tỉ trọng, sau giới hạn đó vật chất chỉ có thể co lại, không gì cản được. Đó chính là sự suy sụp hấp dẫn, còn “lỗ đen” là một ngôi sao lớn đang tiếp tục suy sụp hấp dẫn, có một trường hấp dẫn đạt đến giá trị khổng lồ. Vũ khí bắn không chỉ trong tiểu thuyết mà cả trong cuộc đời. Những quyết định và hành động của chúng ta trong phần lớn được xác định bởi những điều chúng ta làm khi còn trẻ. Mà tôi khi còn trẻ nghiên cứu “lỗ đen”, và vì vậy tôi lập tức đoán ra rằng “Gamma Marka” đã gặp phải “lỗ đen”. Điều này giải thích tất cả, tất cả các sự kiện. Vì vậy sau đó tôi chỉ việc ngồi đoán. Và theo tôi, đoán cũng không tồi lắm.
— Anh nói về những sự kiện nào? - Bộ trưởng hỏi, hơi có vẻ bối rối.
— Thứ nhất, việc chọn đám tinh vân này để nghiên cứu, - Eo nói. - Anh còn nhớ tại sao họ chọn đúng tinh vân “Bờm Ngựa” để nghiên cứu không? Việc thăm dò hấp dẫn đã phát hiện ra ở đó có những đám tích tụ rất tập trung các khối lượng vật chất khổng lồ. Tôi đoán cũng có ít nhiều hiểu biết trong những phương pháp tương tự. Số liệu ở đây không có nghĩa gì hết. “Những đám tích tụ” cũng có thể chỉ là một đám. Và họ đoán đấy là phôi thai của một hệ hành tinh, các hành tinh nguyên thủy, và vân vân. Nhưng đấy chỉ là một “lỗ đen” bình thường.
— Thế đấy, - Bộ trưởng nói, - nghe cũng lôgíc. Anh tiếp tục đi.
— Sau đó họ bay đến tận nơi, - Eo tiếp tục - Họ không tìm ra hành tinh nguyên thủy nào cả. Tất nhiên thôi, vì chúng không hề có ở đấy. Rồi Gran thấy một cái gì đó mà anh ta đoán là tiểu hành tinh. Duzl cho tàu của mình lại gần vật thể được phát hiện.
— Về phía anh ta điều này cũng hoàn toàn lôgíc, - Bộ trưởng nhận xét.
— Trên đường đi, - Eo nói tiếp - họ thấy những hiện tượng kỳ lạ buộc họ kết luận rằng đấy là một con tàu vũ trụ của hành tinh khác. Cái bằng chứng chính là dạng cầu của nó. Quả cầu với bán kính hai trăm mét, theo họ nghĩ, chỉ có thể là nhân tạo. Trong lúc đó họ cho rằng tỉ trọng của nó bình thường. Nhưng bây giờ chúng ta biết rằng tỉ trọng của nó rất khủng khiếp. Và như vậy thì dạng cầu của nó cũng không có gì lạ.
— Khoan đã, - Bộ trưởng An ninh Ngoài Hành Tinh chen vào, - theo tôi, anh đã bỏ qua một chi tiết quan trọng. Ở trường chúng tôi được dạy rằng sở dĩ người ta gọi là “lỗ đen” vì thậm chí đến ánh sáng cũng không thoát ra khỏi nó. Vì vậy không thể nhìn thấy “lỗ đen” được. Chẳng lẽ bây giờ quan niệm đã thay đổi rồi?
Eo im lặng một lát.
— Quan niệm không thay đổi, nhưng tất cả phụ thuộc vào từng hoàn cảnh. Các hành tinh không phát sáng, nhưng chẳng lẽ chúng ta không trông thấy chúng. Không gian xung quanh “lỗ đen” bị uốn cong. Thời gian ở đó trôi rất chậm, gần như dừng hẳn lại. Điều này có nghĩa là không có một vật nào rơi vào “lỗ đen” có thể chạm đến bề mặt của nó. Đối với người quan sát từ bên ngoài, vật đó sẽ rất lâu, tưởng chừng như lâu đến vô tận, tiến gần đến m