LỜI BẠT

Tôi viết cuốn sách này để kể câu chuyên của tôi, và kể câu chuyện lịch sử nước Mỹ trong nửa cuối thế kỷ hai mươi; để mô tả một cách công bằng nhất trong khả năng của tôi về các lực lượng đang tranh đấu vì trái tim và khối óc của đất nước; để giải thích những thách thức của thế giới mới mà chúng ta đang sống và cách mà theo tôi chính phủ của chúng ta và công dân của chúng ta phản ứng trước những thách thức đó; và để kể cho những người chưa từng nắm giữ chức vị công quyền biết xem nắm quyền có nghĩa là như thế nào, và đặc biệt làm Tổng thống thì sẽ ra sao.

Khi viết, tôi thấy mình quay ngược về quá khứ, sống lại các sự kiện, cảm thấy y như lúc đó và viết đúng như tôi cảm nhận. Trong nhiệm kỳ thứ hai của tôi, khi cuộc tranh giành đảng phái mà tôi cố găng tháo ngòi vẫn tiếp tục căng thẳng, tôi cũng cố hiểu thời gian tại nhiệm của tôi hòa vào dòng chảy của lịch sử Mỹ như thế nào.

Lịch sử đó phần lớn là câu chuyện về các nỗ lực của chúng tôi nhăm vinh danh trách nhiệm mà những người sáng lập ra nước Mỹ đã trao, là tạo ra một "khối đoàn kết hoàn hảo hơn". Những khi bình lặng, hệ thống lưỡng đảng đã phục vụ tốt đất nước, với phe tiến bộ và phe bảo thủ tranh luận xem cần phải thay đổi những gì và cần phải giữ lại những gì. Nhưng khi các sự kiện buộc ta phải thay đổi, tất cả chung ta đều bị thử thách, và buộc phải quay về nhiệm vụ chính yếu, cơ bản nhất của chúng ta là mở rộng cơ hội, nhấn mạnh ý nghĩa của tự và củng cố sự gắn kết cộng đồng của chúng ta. Đối với tôi, như thế có nghĩa là tạo ra một khối đoàn kết hoàn hảo hơn.

Vào mỗi thời điểm bước ngoặt, chúng ta đều đã chọn đoàn kết chứ không chia rẽ: thuở sơ khai của nước Mỹ, bằng cách xây dựng hệ thống kinh tế và pháp luật quốc gia; trong nội chiến, bằng cách duy trì liên bang và chấm dứt chế độ nô lệ; đầu thế kỷ hai mươi, khi chúng ta chuyển từ xã hội nông nghiệp sang công nghiệp, bằng cách củng cố chính phủ để duy trì cạnh tranh, tăng cường bảo hiểm căn bản cho người lao động, chu cấp cho người nghèo, già cả và đau yếu, và bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên; và trong thập niên 60 và 70, bằng cách thúc đẩy dân quyền và nữ quyền. Ở mỗi thời khắc như vậy, trong khi cố gắng để xác định, bảo vệ và mở rộng sự đoàn kết ấy, thì các lực lượng bảo thủ hùng mạnh kháng cự, và chừng nào kết quả còn chưa rõ ràng thì các cuộc xung đột chính trị và cá nhân còn căng thẳng.

Năm 1993, khi tôi nhậm chức, liên bang chúng ta lại phải đối diện với thách thức lịch sử, khi chúng ta từ thời đại công nghiệp bước vào thời đại thông tin toàn cầu. Người Mỹ đối mặt với những thay đổi to lớn trong cách sống và làm việc, và một câu hỏi lớn cần được trả lời: chúng ta chọn tham gia nền kinh tế toàn cầu hay chủ nghĩa dân tộc? Chúng ta sẽ sử dụng sức mạnh vô song về quân sự, chính trị và kinh tế để mở rộng lợi ích và chống lại những mối đe dọa đang đến của thế giới phụ thuộc lẫn nhau hay trở thành Pháo đài Mỹ? Chúng ta sẽ rời bỏ chính phủ thời kỳ công nghiệp, với những cam kết đem lại cơ hội công bằng và công lý cho xã hội của nó, hay cải cách để vừa giữ được những thành quả cũ, vừa đem đến cho người dân những công cụ để có thể thành công trong kỷ nguyên mới? Chúng ta sẽ làm tăng sự rạn nứt chủng tộc và tôn giáo hay củng cố thêm cộng đồng quốc gia của chúng ta?

Là tổng thống, tôi cố gắng trả lời những câu hỏi này theo cách vẫn tiếp tục đưa chúng ta đến một liên bang hoàn hảo hơn, nâng cao hiểu biết của người dân, và thống nhất họ để cùng xây dựng một trung tâm mới đầy sức sống cho đời sống chính trị Mỹ trong thế kỷ 21. Hai phần ba công dân ủng hộ phương pháp chung của tôi, nhưng đối với các câu hỏi về văn hóa gây tranh cãi và giảm thuế lúc nào cũng mâu thuẫn, thì kết quả bỏ phiếu gần như chia rẽ. Và chừng nào mà kết quả vẫn còn chưa rõ ràng, các cuộc tấn công lưỡng đảng và cá nhân còn dữ dội, mang nhiều dấu ấn của thời sơ khai của nước Mỹ.

Dù cho các phân tích về lịch sử của tôi đúng hay sai, tôi vẫn đánh giá nhiệm kỳ tổng thống của tôi chủ yếu dựa trên những tác động đến đời sống của người dân. Chính về mặt này tôi lại thành công: hàng triệu người có việc làm mới, nhà mới và học bổng đại học; trẻ em được bảo hiểm sức khỏe và học ngoại khóa; người dân từ bỏ sống dựa trợ cấp xã hội để kiếm việc làm; các gia đình được giúp bằng luật nghỉ phép cho gia đình; người dân sống trong khu vực an ninh hơn - tất cả những người này đều có câu chuyên riêng, và câu chuyện của họ đã tốt hơn rất nhiều. Cuộc sống tốt đẹp hơn nhiều đối với người Mỹ vì không khí và nước sạch hơn và nhiều di sản thiên nhiên hơn của chúng ta được gìn giữ. Và chúng ta đem lại nhiều hy vọng hòa bình, tự do, an ninh, và thịnh vượng cho người dân trên toàn thế giới. Họ cũng có câu chuyện riêng của họ.

Khi tôi trở thành tổng thống, nước Mỹ dò dẫm bước vào một tình cảnh chưa hề ai biết trước đây, vào một thế giới đầy những lực lượng tiêu cực và tích cực không liên hệ đến nhau. Vì tôi đã dành thời gian gần như cả đời cố gắng dung hòa hai cuộc sống song song của mình và được nuôi dạy rằng ai cũng đáng được trân trọng, và khi làm thống đốc, đã chứng kiến cả những mặt tối và sáng của toàn cầu hóa, nên tôi cảm thấy tôi hiểu đất nước tôi đang ở đâu và chúng ta cần đi vào thế kỷ mới như thế nào. Tôi biết cách tổ chức thực hiện, và hiểu việc này khó khăn đến mức nào.

Ngày 11 tháng 9, mọi việc lại có vẻ như rối tung lên khi Al Qaeda lợi dụng các yếu tố phụ thuộc lẫn nhau - biên giới mở cửa, nhập cư và du lịch dễ dàng, tiếp cận dễ dàng đến công nghệ và thông tin - để giết hại gần 3.000 người, từ hơn 70 quốc gia, ở New York, Washington, D.C., và Pennsylvania. Thế giới đã tập trung lại hỗ trợ chúng ta trước những tổn thất, và ủng hộ quyết tâm của người dân Mỹ chống khủng bố. Trong những năm sau, trận chiến đã ngày càng ác liệt, dù vẫn còn những khác biệt chân thành và hoàn toàn có thể hiểu được ở cả trong lẫn ngoài nước xem cách nào là tốt nhất để theo đuổi cuộc chiến chông khủng bố.

Thế giới phụ thuộc lẫn nhau mà chúng ta đang sống về bản chất là không ổn định, đầy những cơ hội cũng như các thế lực chống phá. Thế giới vẫn sẽ như thế nếu chúng ta không tìm ra đường đi từ phụ thuộc lẫn nhau thành một cộng đồng toàn cầu thống nhất hơn, cùng chia sẻ trách nhiệm, lợi ích, và các giá trị. Xây dựng một thế giới như vậy và đánh bại khủng bố không thể thực hiện nhanh chóng, mà sẽ là thách thức lớn nhất trong nửa đầu thế kỷ 21. Tôi tin có năm việc nước Mỹ nên làm để đóng vai trò tiên phong: chống khủng bố và sự phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt; cải thiện hệ thống phòng chống khủng bố; thêm bạn bớt thù bằng cách giúp 50% thế giới chưa được hưởng lợi ích từ toàn cầu hóa vượt qua đói nghèo, sự thờ ơ, bệnh tật và chính phủ kém hiệu quả; củng cố các định chế hợp tác toàn cầu và làm việc thông qua các thể chế đó tăng cường an ninh và thịnh vượng và chống lại các vấn nạn chung, từ khủng bố đến đại dịch AIDS đến sự nóng dần lên toàn cầu; tiếp tục biến nước Mỹ thành một hình mẫu tốt hơn nhằm cho thấy chúng ta muốn thế giới vận hành ra sao; cùng làm việc để chấm dứt cái niềm tin cố hữu rằng sự khác biệt giữa chúng ta lại quan trọng hơn nhân tính chung của chúng ta.

Tôi tin thế giới sẽ vẫn tiếp tục tiến lên, thoát khỏi sự cô lập để tiến tới hợp tác và phụ thuộc lẫn nhau, vì không còn lựa chọn nào khác. Chúng ta đã tiến được một quãng đường dài kể từ khi tổ tiên chúng ta biết đứng thẳng người dậy trên vùng đất châu Phi hơn 100.000 năm trước. Chỉ trong 15 năm từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, phương Tây đã hòa hợp phần lớn với cựu thù của họ là Nga và Trung Quốc; lần đầu tiên trong lịch sử, hơn nửa số dân trên thế giới sống dưới những chính phủ do họ lựa chọn; mức độ hợp tác toàn cầu hiện nay là chưa từng có trong chống khủng bố cũng như sự công nhận rằng chúng ta phải làm nhiều hơn nữa để đẩy lùi đói nghèo, bệnh tật và sự nóng lên toàn cầu và để cho tất cả trẻ em được đi học; và nước Mỹ và nhiều xã hội tự do khác đã cho thấy mọi người thuộc tất cả các chủng tộc và tôn giáo đều có thể cùng chung sống trong hòa hợp và tôn trọng lẫn nhau.

Quốc gia chúng ta không bị khủng bố đánh bại. Chúng ta sẽ đánh bại chúng, nhưng chúng ta phải thận trọng khi làm việc này rằng chúng ta không thỏa hiệp bỏ đi tính cách của đất nước của chúng ta hay tương lai con cháu chúng ta. Sứ mệnh tạo ra khối đoàn kết hoàn hảo hơn của chúng ta giờ đã mang tính toàn cầu.

Đối với bản thân, tôi vẫn làm việc để thực hiện những mục tiêu mà tôi đặt ra từ hồi còn trẻ. Trở thành người tốt là một nỗ lực cả đời đòi hỏi phải bỏ qua cơn giận dữ kẻ khác và có trách nhiệm với những sai lầm tôi đã mắc phải. Và cũng cần biết tha thứ. Trước tấm lòng vị tha của Hillary, Chelsea, bạn bè, và hàng triệu người dân Mỹ và trên thế giới dành cho tôi, tha thứ là việc tối thiểu tôi có thể làm được. Khi mới bước chân vào chính trị, lúc tôi bắt đầu đến các nhà thờ dành cho người da đen, lần đầu tiên tôi nghe người ta gọi đám tang là "trở về nhà". Tất cả chúng ta đều rồi sẽ về nhà, và tôi muốn mình phải sẵn sàng.

Nhưng trước khi đó, tôi vui sướng chứng kiến cuộc sống mà Chelsea đang tạo lập, công việc phi thường của Hillary ở thượng viện, và nỗ lực của quỹ của tôi để đem cơ hội kinh tế, giáo dục và dịch vụ đến với các cộng đồng nghèo ở Mỹ và trên thế giới: chống đại dịch AIDS và đem thuốc chữa bệnh giá rẻ đến cho bệnh nhân; và tiếp tục cam kết trọn đời cho hòa giải sắc tộc và tôn giáo.

Tôi có tiếc nuối gì không? Có, cả cuộc sống công khai lẫn riêng tư, như tôi đã trình bày trong cuốn sách này. Tôi xin để cho mọi người phán xét.

Tôi chỉ cố gắng kể câu chuyện về niềm vui và nỗi buồn của tôi, về giấc mơ và nỗi sợ hãi, chiến thắng và thất bại. Và tôi đã cố gắng giải thích khác biệt giữa thế giới quan của tôi và thế giới quan của những người cực hữu mà tôi đã từng phải tranh đấu. về bản chất, họ thực sự tin rằng họ biết toàn bộ sự thật. Tôi lại nhìn mọi việc theo cách khác. Tôi nghĩ Thánh Paul đã nói rất đúng rằng trên đời này chúng ta "nhìn qua một tấm kính mờ" và "chỉ biết từng phần". Vì thế Ngài đề cao niềm tin, hy vọng và tình yêu".

Tôi đã có một cuộc đời hiếm có, tuyệt vời, và đầy ắp niềm tin, hy vọng và tình yêu, cũng như quá nhiều ân sủng và may mắn. Một cuộc đời thật hiếm có như cuộc đời tôi có lẽ khó có thể có được ở nơi nào khác ngoài nước Mỹ. Không giống nhiều người, tôi có được may mắn là có thể dành từng ngày để làm những việc mà tôi đã tin tưởng từ khi còn là cậu nhóc chạy nhảy trong cửa hàng của ông tôi. Tôi lớn lên với bà mẹ tuyệt vời yêu thương tôi, được học với các ông thầy vĩ đại, có được cả một đạo quân những người bạn trung thành, và sống một cuộc sống đầy tình yêu với người phụ nữ tuyệt vời nhất tôi từng biết, và có một đứa con tiếp tục là ánh sáng của đời tôi.

Như đã nói, tôi nghĩ câu chuyện của tôi là một câu chuyện hay, và tôi rất vui được kể lại.