GIÁ TRỊ CẦN LAO NHÂN VỊ

‘‘Chính sau công tác Cần Lao là con người nhận thấy phần hồn thiêng liêng của mình’’

Đại Học Tạp Chí.

I.- MỞ ĐẦU

Kinh Thánh nói: ‘’chim có cánh để bay, người có tay để làm việc’’.

Thật vậy, nhận xét nầy quá đúng, đúng đến đỗi không còn ai chối cãi nữa. Nhưng, chim kia cứ bay, và bay mãi thành một sự quá dĩ nhiên, nên không ai còn nghĩ đến việc nó bay. Cũng như người vì mưu sống mà cứ làm việc làm luôn suốt cả đời, rồi thiên hạ chỉ coi đó là một việc quá tầm thường mà không quan tâm đến ‘’việc làm’’ của người nữa.

Mãi đến khi có những phát minh vĩ đại của Thế Kỷ 19, kỹ nghệ đại quy mô mới xuất hiện, tư bản mới có phương tiện chiếm hữu dụng cụ sản xuất, rồi tiếp đến cộng sản mới tập trung và đảng hóa phương tiện sản xuất. Hai ‘’Nhân Vật’’ nói trên đều gom dân số vào vòng, tạo thành một ‘’giai cấp Cần Lao’’. Người trước bóc lột sức lao động để được vinh thân phì gia. Người sau tận dụng nhân lực của giới Cần Lao để phục vụ cho thiểu số ‘’trùm đảng’’ được mệnh danh là cán bộ ‘’giai cấp đấu tranh’’.

Từ đó, giới Cần Lao giữ vai trò quan trọng trong xã hội, và cũng là yếu tố chánh trong việc biến đổi tương quan chánh trị, kinh tế, vì họ đã chủ lực sản xuất. Thử hỏi, tự cổ chí kim có một thành tích vật chất hay tinh thần nào của nhân loại mà không do bàn tay của Cần Lao xây dựng?

Tình cảnh khổ cực của họ đã làm xáo động lòng người. Vấn đề Cần Lao được đặc biệt nghiên cứu. Giới Cần Lao trở thành một mối lo nghĩ không ngừng cho những nhà cách mạng chân thành.

Bởi đó mà việc giải phóng giới lao động đã đặt ra 2 vấn đề: Một, phải đánh giá Cần Lao cho đúng mức, hai, phải đặt con người Cần Lao trở lại địa vị xứng đáng con người ‘’linh ư vạn vật’’.

II.- GIÁ TRỊ CẦN LAO CỦA NHÂN VỊ

A.- Cần Lao là công tác thiêng liêng của con người

Cần Lao một sinh hoạt để sống, nhưng mục đích Cần Lao không phải chỉ để kiếm gạo không, và động tác Cần Lao không phải là động tác của một cái máy vô tri vô giác. Nghĩ rằng con người là cái máy Cần Lao, thì không còn có sự thóa mạ nào bằng. Vì sao? Vì mục đích cao cả của Cần Lao là Tiến Hóa, và động tác Cần Lao là một động tác thiêng liêng.

Thật vậy, bác nông phu dầm mưa dãi nắng, cặm cụi canh tác khoảng ruộng nhà, nào phải chỉ nhắm vào việc lấy gạo để bác ăn, mà trái lại, bác nghĩ rất nhiều đến việc mưu cầu hạnh phúc cho gia đình: Đền ơn cha mẹ, trả nghĩa vợ chồng, và hoàn thành sứ mạng làm cha. Nhà bác học tận tụy nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, năm nầy qua năm khác, tìm một món thuốc thật hay, không phải để bán lấy tiền thật nhiều, mà trong thâm tâm, ước muốn trị bịnh được nhiều người. Anh thợ chuyên môn trong xưởng làm ra một cái xoong nhôm, hay bác thợ hồ xây cất một ngôi nhà gạch, nào có phải 2 bác ta nhắm mắt, nín thở, nhịn ăn, vận dụng một động lực như cái máy để sản xuất ra món hàng. Trái lại, 2 bác phải đem hết trí phụ vào lực mà tô điểm cho tác phẩm của mình trở thành tinh xảo, hầu phục vụ cho đời sống con người thêm tươi, thêm đẹp.

Cần Lao không phải chỉ nhằm kiếm gạo, hay hành động một cách máy móc, mà Cần Lao rõ là một công trình cao cả của con người, là một công tác phối hợp giữa Trí và Lực, nghĩa là của sự phối hợp chặt chẽ bất khả phân giữa Hồn và Xác.

Bởi đó mà không ai có thể phân chia được giới Cần Lao ra làm hai hạng: Lao động trí óc và lao động chân tay. Dù anh là tài xế, chị là bạn hàng, tôi là giáo viên, trên phạm vi hoạt động và lề lối Cần Lao thì tuy có khác, nhưng thân xác chúng ta vẫn bị hao mòn, cả ba chúng ta đều có thể vô nằm ‘’nhà thương’’ một lượt.

Như vậy, ta có thể nói rằng: ‘’Cần Lao là một tác phong đặc biệt của con người, dùng lý trí tìm hiểu, thiên nhiên cộng với nhân lực, để biến đổi thiên nhiên thành một công trình của Nhân Vị, để phục vụ cho đời sống hạnh phúc và xứng đáng của con người trên trần gian’’. (Đại Học Tạp Chí)

Vậy, mặc dầu biểu hiệu trên phạm vi vật chất, hoặc trên nhiều hiện tượng khác nhau, Cần Lao vẫn có một giá trị thiêng liêng gồm cả trí lực, không thể phân chia cũng không thể phủ nhận được.

B.- Cần Lao là yếu tố thiết yếu cho văn minh và lịch sử

Vì bản năng tự tồn và hướng thượng của con người, mà lúc nào con người cũng vận dụng khả năng lý trí của mình, để biến đổi thiên nhiên thành phương tiện tự vệ và điều kiện hạnh phúc. Bởi đó mà con người tạo ra biết bao nhiêu thành tích khả quan, đánh dấu một quá trình văn minh rõ rệt, và viết nên một dòng lịch sử oai hùng của nhân loại chiến thắng thiên nhiên.

Nhờ đâu mà con người thành công trong sứ mạng ấy? Nếu không phải nhờ Cần Lao của Nhân Vị? Cần Lao là một mãnh lực táo bạo, biến đổi tất cả, sáng tác thật nhiều, và Cần Lao cũng là một phép nhiệm mầu hòa hợp Nhân Vị với Thiên Nhiên.

Nhìn vào những khoảng vườn xinh tươi trù phú, những đô thị xán lạn mỹ miều, mặc nhiên ta nhận thấy rằng nơi đây Cần Lao và Vũ Trụ đã ‘’bắt tay nhau, nở một nụ cười thông cảm’’.

Vậy nên xác nhận rằng: ‘’Cần Lao là yếu tố cần thiết cho lịch sử và văn minh’’.

C.- Cần Lao là niềm thông cảm giữa con người

Một triết gia nhân vị có nói rằng: ‘’con người sống là sống với kẻ khác’’.

Đúng như vậy, hơn 2 tỷ rưỡi con người trên thế giới ngày nay, đã nói lên một cách hùng biện rằng anh hay tôi không bao giờ sống cô đơn được. Mà nguyên tắc sống chung với nhiều người tự nhiên là ‘’đồng thinh tương ứng, đồng khí tương cầu’’. Anh và tôi phải hiểu biết nhau ít nhiều, mới có thể hòa nhịp sống cùng nhau được. Vả lại, Cần Lao là công tác chung của nhiều người. Trong bất cứ một công trình tạo tác nào của một cá nhân, cũng đều có sự tham gia nhân lực và trao đổi ý kiến của kẻ khác. Nhờ sự cộng tác chung ấy, mà người ta ghép nhau thành đoàn thể, thông cảm nhau, thương yêu và giúp đỡ lẫn nhau.

D.- Cần Lao là chiếc đũa thần giúp ta khám phá được phần tinh thần của ta.

Cần Lao đã tạo dịp cho ta cảm thông với người khác, thì nó cũng giúp ta khám phá được chính mình. Nhìn cái máy thu thanh tinh xảo, hay một ngôi nhà xinh đẹp, hoặc một thần dược cứu trợ muôn người, vị kỹ sư, anh thợ hồ cũng như bác học, chắc chắn phải mỉm một nụ cười thỏa mãn, vì mình đã làm xong một công trình tạo tác với nhiều cố gắng và vượt qua bao nhiêu trở lực. Nhưng rồi các bác cũng phải nghiêm nghị mà nghĩ rằng, tác phẩm kia chính tay chân và trí óc của mình sáng tạo, cũng chính các bác vui sướng trước sự thành công ấy. Vậy các bác, dĩ nhiên mặc nhận rằng ngoài cái thể xác của các bác, ắt hẳn phải có cái gì khác hơn vật chất, cao hơn vật chất. Chính sau công tác Cần Lao, là lúc con người nhận thấy phần hồn thiêng liêng của mình vậy.

Đ.- Cần Lao là phương diện giải phóng con người

Lịch sử tiến hóa nhân loại đã cho hay rằng con người từ kiếp sống lệ thuộc thiên nhiên đến lúc chỉ huy vũ trụ, bàn tay cần lao sinh hoạt vô bờ bến. Ngày xưa tổ tiên ta phải ‘’băng rừng lướt bụi’’, ngày nay ta ‘’đi gió cỡi mây’’ (bằng đường hàng không); ngày xưa tổ tiên ta ‘’ăn sống ở hang’’, ta nay dùng ‘’cao lương mỹ vị’’, ngự trị trong những ngôi nhà to rộng thênh thang; ngày xưa tổ tiên ta thường chết chóc vì bệnh tật, ta nay sức khỏe được dồi dào. Nhờ gì mà con người được giải phóng khỏi tình trạng sơ khai vất vả thấp kém, để tiến đến mức văn minh tiến bộ khá cao, nếu không nhận rằng nhờ sức cần lao của con người.

III.- KẾT LUẬN

Xin kết luận rằng, Cần Lao là một tác phong thiêng liêng của nhân vị, có rất nhiều bí quyết nhiệm mầu, để tạo tình thương yêu cho nhân loại, để gây hạnh phúc cho loài người, mà ta gọi là ‘’thế giới nhân vị’’, cao trội hơn muôn vật ở trần gian. Phủ nhận giá trị thiêng liêng của Cần Lao Nhân Vị, tức là phản con người, phản tiến hóa vậy.

Tại Hội Trường Cái Bè, nhân ngày Lễ Lao Động, ngày 1 tháng 5 năm 1959.