Hãy đi mãi!1
Khi trái đất còn đeo bom
trước ngực thắt lưng
còn lựu đạn bao xe; -Khi bạo lực còn khua
môi mõm mốc xì khẩu đại bác mỏi dừ
vẫn sủa; -
Khi bóng tối
còn đau như máy chém những lời ca đứt cổ
bị bêu đầu lĩi đao phủ tập trung
hình cụ
mặt tròi lên
phải mọc giữa rùng gươm; -Khi thế kỷ còn rung
chuông lừa bịp những canh gà
báo trượt rạng đông con rắn lưỡi cắn người như cắn ngoé; -Khi xe tăng
chửa đi cấy đi cày
như
một lũ tội nhân cần cải tạo; -
Khi
con thò lò ngày đêm hai mặt đói meo còn quay tít
trên kiếp người hạ giá; -
Những khi ấy sẵn sàng nổi giận loài người
còn tổ chức nhau đi
Hãy đi mãi như người cộng sản có thể mỏi mọi điều không mỏi: tấn công!
Phải làm lại chúng ta, tất cả -không tha để đừng có một ai lần lữa khi nào
chân lý gọi tên đi
Hãy đi mãi! -
Dù mưa băm nát mặt
sương rơi, hơn đạn xưa đau đầu
Dù bốn mùa
nhưng nhức nắng mưa mùa bão tuyết thế chân
mùa gió độc
Hãy đi mãi! -
Dù mưa đông phục kích hay
lửa hè đánh trộm sau lưng
Dù những đêm
buồn như sa mạc hoang vu đoàn du mục tủi thân
vùi bãi cát
Dù
những ngày, mũi kiếm heo may đi hành hạ
những tâm tư trằn trọc
Hãy đi mãi! -
Dù khi cần thiết người ta cần đói khát vượt bình sa ta bỗng có thể nhịn lâu hơn cả lạc đà đi
đến tận những kinh thành no ấm Hãy đi mãi! -
Dù có phen chót ngã hãy bỏ đôi chân lầm lỡ mà đi
hãy tin chắc
rồi ta
xứng đáng
một vòng hoa đỏ nhất
phủ quan tài
Tôi chửa có khi nào quên táo bạo
chửa khi nào quên hát
quên đau
Tôi yêu đất mẹ đây -
có cỏ hoa làm chứng
Tôi yêu chủ nghĩa này
cờ đỏ cãi cho tôi
Nhưng
chẳng thể rúc kèn cũ rích
vác loa mồm kêu:
"Hiện tại rất thiên đường!" Không!
Thiên đường chúng ta là nối đuôi nhau
vô tận triệu thiên đường đi mãi
chẳng bao giờ thoả
Tôi có thể mắc nhiều
tội lỗi
chẳng bao giờ quá ngu si
mắc tội: nằm ì!
han rỉ
khác gì cái chết?
chết con tim chẳng còn dám
đau thương chết khối óc
chẳng còn dám nghĩ!
Nếu
tôi chửa đến ngày thổ huyết phổi tôi còn xâu xé mãi lời thơ Tôi có thể mặc thây
ngàn tiếng chửi tục tằn
trừ tiếng chửi: -
"Sống không sáng tạo!"
Nếu tôi bị gió sương
đầu độc
một hôm nào ngã xuống
giữa đường đi
tôi sẽ ngã
như người lính trận
hai bàn tay chết cứng
vẫn ôm cờ
Nếu vầng nhật
thui tôi làm bụi
nắng oan khiên đốt lại
làm tro
bụi tôi sẽ
cùng tro -
vẫn sống
vẫn chia nhau gió bấc
xẻ mưa phùn
Nếu dĩ vãng đè trên lưng hiện tại
nặng nề
hàng tạ đắng cay
tôi sẽ nổ tung
ngàn kho đạn tiếng kêu
tan xác pháo
mọi cái gì cũ rích
Nếu
hàm răng chuột nhắt của gia đình
gậm nhấm
cả tình yêu cùng dự định
tôi sẽ biến thân tôi thành
thép nguội
làm thất bại
mọi thứ rũa đã quen rũa người
tròn trặn quá hòn bi
Ở trong tôi
nếu còn sức mạnh gì
chính là sức những ai
nghèo khổ nhất
những ai
lao lực nhất -
địa cầu ta
Tôi vẫn nâng chiếc đầu lâu
nặng nề sáng tạo
như
nâng một viễn vọng đài
trên cuộc sống hàng ngày
nhí nhách
Tôi vẫn cháy
ngọn hải đăng con mắt
ở trong biển sống
từng đêm
Tôi vẫn đóng những câu thơ
như người thợ
đóng tầu
chở khách
đi về phía trước
nơi
loài người -
đã biết sống chung nhau nơi
tất cả -
chẳng còn ai bần tiện chẳng còn lo
cơm áo
nợ nần
1
Hãy đi mãi được đăng lần duy nhất trong báo Văn số 28 ngày 15/11/1957, là chương kết thúc trường ca Đi! Đây Việt Bắc của Trần Dần. Năm 1960, tác phẩm này được xuất bản tại Hà Nội với tên Bài thơ Việt Bắc, song toàn bộ chương Hãy đi mãi bị cắt bỏ. Xem thêm bài Một chút vé Trần Dần của Vân Long trong phần Phụ lục.